Studiegids Pedagogiek 2013-2014 - Hogeschool van Arnhem en ...

STUDIEGIDS 2013-2014
Pedagogiek
DEEL 3 VAN HET OPLEIDINGSSTATUUT ISS

Inhoudsopgave
Inhoudsopgave ........................................................................................................................................ 3
Inleiding ................................................................................................................................................... 5
1. Daarom horen de ISS-opleidingen bij elkaar ................................................................................... 6
1.1 Opleidingen.............................................................................................................................. 6
1.2 Dublindescriptoren: Internationale onderwijsnormen .............................................................. 7
2. Het beroep hbo-pedagoog ............................................................................................................... 8
2.1 Waar kun je werken? ............................................................................................................... 8
2.2 Beroepstaken Pedagogiek ...................................................................................................... 9
3. Zo kijken wij naar onderwijs ........................................................................................................... 12
4. Onderwijsaanbod Pedagogiek ....................................................................................................... 14
4.1 Drie opleidingsniveaus .......................................................................................................... 14
4.2 Twee opleidingsvarianten ...................................................................................................... 14
4.3 Overzicht onderwijsaanbod Pedagogiek ............................................................................... 15
4.4 De praktijk als leerbron .......................................................................................................... 18
4.5 Uitstroomprofiel ..................................................................................................................... 20
4.6 Supervisie .............................................................................................................................. 21
4.7 Plus project ............................................................................................................................ 21
4.8 Pedagogiek Activiteiten Commissie ...................................................................................... 21
4.8 Onderwijseenheden, voltijd, niveau 1, studiejaar 1, cohort 2013-2014 ................................ 22
4.9 Onderwijseenheden, voltijd, niveau 1, studiejaar 1, cohort 2012-2013 of eerder ................. 36
4.10 Onderwijseenheden, voltijd niveau 2, studiejaar 2 ................................................................ 51
4.11 Onderwijseenheden, voltijd, niveau 3, studiejaar 3 ............................................................... 64
4.11 Onderwijseenheden, voltijd, niveau 3, studiejaar 4 ............................................................... 72
4.12 Onderwijseenheden, deeltijd, niveau 1, studiejaar 1 ............................................................. 76
4.13 Onderwijseenheden, deeltijd, niveau 2, studiejaar 2 ............................................................. 87
4.14 Onderwijseenheden, deeltijd, niveau 3, studiejaar 3 ........................................................... 101
4.14 Onderwijseenheden, deeltijd, niveau 3, studiejaar 4 ........................................................... 109
5. Tentamens en integrale toetsen ................................................................................................... 114
5.1 Tentamens ........................................................................................................................... 114
5.2 Integrale toetsen .................................................................................................................. 114
5.3 Feedback ............................................................................................................................. 121
5.4 Taalalarm, APA-normen en toetsspecifieke voorwaarden .................................................. 121
5.5 Studiepunten........................................................................................................................ 121
5.6 Herkansingen en inhaaltoetsen ........................................................................................... 121
5.7 Tentamen- en examenregelingen........................................................................................ 121
5.8 Examen(advies)commissie .................................................................................................. 122
6. Studieloopbaanbegeleiding .......................................................................................................... 123
7. Aanwezigheidsregeling ................................................................................................................ 124
8. Minorenaanbod van de opleiding Pedagogiek ............................................................................. 125
8.1 Professioneel opvoeden (M_ISS03) .................................................................................... 126
8.2 Mensen met een verstandelijke beperking (M_ISS17) ....................................................... 129
3

8.3 Levensloopbegeleiding bij autisme (M_ISS21) ................................................................... 134
8.4 Menschen mit einer geistigen Behinderung (M_ISS17TZ) ................................................. 142
9. Praktische informatie Pedagogiek ................................................................................................ 145
9.1 Invloed en medezeggenschap van studenten ..................................................................... 145
9.2 Vragen, problemen en klachten........................................................................................... 145
9.3 Wie/wat/waar ....................................................................................................................... 146
Bijlage: Kernkwaliteiten, competenties en beoordelingscriteria Opleiding Pedagogiek ...................... 148
4

Inleiding
Deze studiegids is onderdeel van het opleidingsstatuut 2013-2014 Sociaal Agogisch Domein, Instituut
Sociale Studies (deel 3). In deze studiegids vind je informatie over de opleiding Pedagogiek. Je kunt
onder andere lezen welke beroepstaken en competenties in de opleiding centraal staan, hoe het onderwijsaanbod
eruit ziet en hoe de examinering en tentaminering plaatsvindt.
In de studiegids maken we in een aantal paragrafen onderscheid tussen voltijdstudenten die in studiejaar
2013-2014 starten met niveau 1 van de opleiding Pedagogiek en studenten die voor studiejaar
2013-2014 met de opleiding zijn gestart. Dit onderscheid wordt gemaakt omdat we in studiejaar 2013-
2014 op niveau 1 met een vernieuwd curriculum starten. Aanleiding voor deze herziening is de geactualiseerde
visie die we binnen Pedagogiek hebben vastgesteld ten aanzien van het beroep en de
kwaliteiten waarover onze afgestudeerden moeten beschikken evenals over de wijze waarop wij denken
dat didactisch zo goed mogelijk te bereiken. Om ons curriculum aan te laten sluiten bij deze visie
hebben we besloten om het curriculum te herzien, te beginnen bij niveau 1. De komende studiejaren
volgen niveau 2 en 3. We hebben besloten om het curriculum voor deeltijdstudenten niet te herzien,
omdat er een nieuwe gezamenlijke deeltijdopleiding wordt ontwikkeld voor de opleidingen Pedagogiek,
Sociaal Pedagogische Hulpverlening en Maatschappelijk Werk en Dienstverlening. Deze deeltijdopleiding
zal starten per september 2015.
In de overige delen van het opleidingsstatuut vind je algemene informatie over:
• deel 1: het onderwijs aan de HAN;
• deel 2: de regels voor de uitvoering van het onderwijs en de tentamens en integrale toetsen;
• deel 4: de interne organisatie.
Je kunt het opleidingsstatuut vinden op de website van de HAN en op HAN Insite.
We wensen je veel succes en veel plezier bij je studie.
5

1. Daarom horen de ISS-opleidingen bij elkaar
Het Instituut Sociale Studies (ISS) verzorgt zes sociaal agogische opleidingen: Creatieve Therapie,
Culturele en Maatschappelijke Vorming, Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, Pedagogiek, Sociaal
Pedagogische Hulpverlening en Toegepaste Psychologie.
De sociaal agogische beroepen hebben een aantal gemeenschappelijke kenmerken. De gerichtheid
op sociale verandering, het oplossen van problemen in menselijke relaties en de empowerment en
emancipatie van mensen, zijn daarvan de belangrijkste. Mensenrechten en sociale rechtvaardigheid
zijn fundamentele waarden voor sociaal agogen. Zij hebben een helder antwoord op de vraag wat het
betekent je als persoon te kunnen ontwikkelen en als burger maatschappelijk te participeren.
De sociaal agogische professional intervenieert wanneer mensen ondersteuning nodig hebben bij de
interactie met hun omgeving. Hij maakt daarbij gebruik van sociaal wetenschappelijke theorieën over
menselijk gedrag en sociale systemen, en in sommige beroepen ook van spel en kunstzinnige of sportieve
middelen. Sociaal agogisch handelen is gericht op het bevorderen van het zelfregulerend vermogen
en de zelfstandigheid van mensen. Elk beroep vult deze doelstelling op een eigen manier in:
van de behandeling van stoornissen, tot het tot zijn recht laten komen van de mens in zijn omgeving,
de vergroting van ontwikkelingsmogelijkheden, de bevordering van maatschappelijke participatie en
de versterking van de sociale cohesie in de samenleving.
Sociaal agogische professionals werken met verschillende (groepen) mensen in zeer uiteenlopende
omstandigheden: (buurt) bewoners, pupillen, kinderen, ouders, werknemers, recreanten, deelnemers,
cliënten, klanten, bezoekers enzovoort. We gebruiken hiervoor het begrip cliëntsysteem. De toevoeging
‘systeem’ geeft aan dat de sociaal agoog gedragsverandering en competentieontwikkeling niet
ziet als een tot een individuele cliënt of groep cliënten beperkte uitdaging. Een sociaal agoog heeft
altijd oog voor de samenhang met en de consequenties voor de leefomgeving van de cliënt. Regelmatig
is sociaal agogisch werk zelfs gericht op structurele veranderingen in de omgeving van de cliënt.
De professionele interventies zijn meestal vrijwillig, maar in toenemende mate vinden interventies
plaats op aandringen van bijvoorbeeld ouders, justitie, politie en de geestelijke gezondheidszorg. Het
onvrijwillige karakter daarvan kan tot professionele dilemma’s leiden. Zeker in deze situatie wordt veel
gevraagd van het inlevend vermogen en de communicatieve vaardigheden van de sociaal agoog om
een optimale samenwerkingsrelatie met de cliënt tot stand te brengen. Ondanks de dwang die inherent
is aan de situatie moet de professional zijn cliënt toch effectief op zijn zelfregulerend vermogen
weten aan te spreken.
De sociaal agogische professional is altijd in staat verantwoording over zijn werk af te leggen: over de
normen en waarden die aan het werk ten grondslag liggen, over de technische, methodische en procedurele
aanpak en financieel. Hij draagt bij aan de kwaliteit en het kwaliteitsbeleid van de organisatie
waarin hij werkt en levert zijn bijdrage aan de professionele ontwikkeling van zijn vakgebied.
1.1 Opleidingen
Sociaal agogisch handelen is gericht op het bevorderen van het zelfregulerend vermogen van mensen.
Deze doelstelling is door ISS ontleend aan Vele Takken, Eén Stam, het landelijk overkoepelend
competentieprofiel voor het sociaal agogisch domein. De verschillende opleidingen hebben daaraan in
een landelijk opleidingsprofiel hun eigen kleur gegeven, afhankelijk van het specifieke beroep waarvoor
ze de studenten voorbereiden. De opleidingscompetenties staan beschreven in hoofdstuk 2 van
deze studiegids. Een korte typering van de ISS-opleidingen:
• Creatieve therapie Opleidingen (CTO) (beeldende, drama-, muziek- en psychomotorische therapie)
De professionals werken therapeutisch met mensen met ontwikkelingsstoornissen, psychiatrische
problemen en met mensen die klachten hebben met betrekking tot hun psychosociaal functioneren.
• Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV)
De professionals ontwerpen en organiseren programma’s en projecten die mensen uitdagen en in
staat stellen deel te nemen aan het maatschappelijke en culturele leven.
6

• Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (MWD)
De professionals begeleiden mensen bij psychosociale en materiële problemen. Zij zijn gericht op
het versterken van de eigen kracht van mensen en hun omgeving.
• Pedagogiek (PED)
De professionals houden zich bezig met opvoedingsvraagstukken, ondersteunen en begeleiden
daarbij zowel jeugdigen als ouders en andere betrokkenen.
• Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH)
De professionals zijn sleutelfiguren die mensen met heel uiteenlopende problematiek hulpverlening
bieden. Deze hulpverlening is gericht op een zinvol bestaan en maatschappelijke participatie.
• Toegepaste Psychologie (TP)
De professionals ondersteunen en begeleiden mensen om het persoonlijk functioneren van deze
mensen te optimaliseren. Dit doen ze door systematisch gedrag te beoordelen, gedrag te beïnvloeden
en de kwaliteit van hun werk te verbeteren door praktijkgericht onderzoek te doen.
Voor het PDF-bestand van Vele takken, één stam zie de website van de Vereniging Hogescholen
(voorheen HBO-raad): http://www.vereniginghogescholen.nl
1.2 Dublindescriptoren: Internationale onderwijsnormen
Welke opleiding je op de HAN ook volgt, tijdens je studieloopbaan ontwikkel je je beroepscompetenties
in ieder geval tot het niveau dat is vastgelegd in de zogeheten Dublindescriptoren (DD), de internationale
normen voor het hoger onderwijs. In je opleiding zijn deze descriptoren verwerkt in de beoordelingscriteria
van de verschillende competenties.
Descriptor 1: Kennis en inzicht
• Kennis en inzicht hebben in het vakgebied waarin je wordt opgeleid.
• Kennis hebben van recente ontwikkelingen op je vakgebied.
Descriptor 2: Toepassen van kennis en inzicht
• Kennis en inzicht op je vakgebied op professionele wijze kunnen toepassen.
• Argumentaties voor het oplossen van complexe problemen op je vakgebied kunnen opstellen
en verdiepen.
Descriptor 3: Oordeelsvorming
• Relevante gegevens (op je vakgebied) kunnen verzamelen en interpreteren.
• Relevante sociaal-maatschappelijke, wetenschappelijke of ethische aspecten kunnen afwegen
in je oordeelsvorming.
Descriptor 4: Communicatie
• Informatie, ideeën en oplossingen kunnen overbrengen op zowel specialisten als leken op je
vakgebied.
• Sociaal en communicatief handelen.
• Multidisciplinair samenwerken.
Descriptor 5: Leervaardigheden
• De leervaardigheden bezitten om je zelfstandig verder te ontwikkelen en te scholen.
• Reflecteren op je eigen handelen.
7

2. Het beroep hbo-pedagoog
Als hbo-pedagoog ben je dienstbaar aan het optimaliseren van het opvoedingproces in verschillende
opvoedingscontexten, zodat jeugdigen zich zo goed mogelijk kunnen ontwikkelen. De pedagoog richt
zich hierbij zowel op het gezin als op andere sociale contexten waarbinnen opvoeden plaatsvindt. Het
versterken van de pedagogische context waarbinnen de opvoeding plaatsvindt, is hierbij een belangrijk
aandachtspunt.
De opvoed- en ontwikkelvragen waarmee je als pedagoog te maken krijgt, variëren van eenvoudig tot
meervoudig en complex. Het handelen kan hierbij afhankelijk van de vraag gericht zijn op brede preventie
tot individuele behandeling. Je kunt zowel in een residentiële als in een ambulante setting
werkzaam zijn, waarbij je als pedagoog zelf medeopvoeder bent en/of andere opvoeders begeleidt.
Belangrijk uitgangspunt bij jouw handelen als pedagoog is dat je systeemgericht werkt. Dat wil zeggen
dat je gedrag en ontwikkeling van opvoeders en jeugdigen niet los ziet van de context waarbinnen zij
functioneren zoals het gezin, de school, de buurt en de maatschappij waarin zij leven. Deze contexten
beïnvloeden elkaar wederzijds en van jou als pedagoog wordt verwacht dat je deze verschillende contexten
bij je handelen betrekt.
Hierbij is de pedagoog gericht op herstel van het ‘normale’. Je laat, waar mogelijk, de jeugdige, de
ouders, het sociale netwerk, en de buurt eigen krachten aanboren met als doel de jeugdige zo lang
mogelijk in de eigen leefomgeving te laten opgroeien. Daarbij laat je de regie zoveel mogelijk bij de
ouder/opvoeder en de jeugdige. Het herstel van opvoederschap door de ouders, geheel of gedeeltelijk,
is altijd de inzet van de pedagoog. Hierbij komt het belang van de jeugdige altijd op de eerste
plaats.
Eén van de succesfactoren in de effectiviteit van jouw handelen als pedagoog is dat je een alliantie
aangaat met jeugdigen en opvoeders. Alliantie is een professionele werkrelatie waarin sprake is van
een emotionele band en er overeenstemming is tussen jou en de jeugdige en/of opvoeder over het
samenwerkingsdoel en de aanpak. Dit vereist dat je aansluit bij de jeugdige en/of opvoeder, open
bent, empathisch, vriendelijk, duidelijk en betrouwbaar. Je vermijdt beschuldigende of denigrerende
opmerkingen, bent reflectief en vraagt de jeugdige en/of opvoeder actief om feedback.
Tot slot is van belang dat je als pedagoog methodisch handelt, volgens de cyclus van methodisch
handelen. Je weet welke factoren bijdragen aan effectieve hulpverlening en handelt op basis van actuele
kennis uit theorie en praktijk(onderzoek).
2.1 Waar kun je werken?
Hbo-pedagogen kom je vooral tegen in de volgende werkvelden: jeugdwelzijnswerk, de jeugdzorg, de
jeugdgehandicaptenzorg en de kinderopvang.
De functies waarin je als hbo-pedagoog terecht kunt komen, zijn net zo divers als het werkveld breed
is. We geven hier een overzicht van de mogelijkheden:
• ouder begeleider, opvoedkundig ondersteuner
• gezins- en thuisbegeleider
• zorgconsulent, zorgcoördinator, zorgplanbegeleider
• spelbegeleider, speltherapeutisch medewerker
• medewerker plaatsing
• medewerker toewijzing
• groepsleider, sociotherapeutisch medewerker, pedagogisch medewerker in een (semi-)
residentiële instelling
• groepshoofd, clusterhoofd, teamleider
• consulent, trainer sociale-, sociaal-emotionele- en gedragsvaardigheden (voor kinderen, ouders,
leerkrachten)
• pedagogisch medewerker en leidinggevende in de kinderopvang
• projectmedewerker in samenwerkingsverbanden als het onderwijsvoorrangsbeleid, de brede
school, preventieprojecten
• teambegeleider/casemanager (coördinerende functie, ondersteuner van groepsleiders)
8

• spelbegeleider
• intensieve thuisbegeleider voor specifieke doelgroepen (ambulant opvoedkundige)
• medewerker kwaliteitszorg/deskundigheidsbevordering
• persoonlijke begeleider
• groepsleider voor complex gedragsgestoorden
• hoofd ontwikkelings- en educatiecentrum
• coördinerend begeleider/teamleider
• preventie medewerker
2.2 Beroepstaken Pedagogiek
Om de studie Pedagogiek succesvol af te ronden, ga je op verschillende manieren aan de slag. Je
leert de diverse aspecten van het vak − de beroepstaken − onder de knie te krijgen.
Voor voltijdstudenten die in studiejaar 2013-2014 starten met N1 van de opleiding Pedagogiek
De beroepstaken van de hbo-pedagoog zijn:
1. Zelf professioneel opvoeden: begeleiden of ondersteunen van jeugdigen met het doel de kansen
te vergroten dat deze jeugdigen zich ontwikkelen tot zelfverantwoordelijke volwassenen.
2. Opvoeders begeleiden en ondersteunen: begeleiden of ondersteunen van opvoeders met het doel
het opvoedingsproces te optimaliseren.
3. Bijdragen aan kwaliteit en beleid rond je werk als pedagoog: in samenwerking met collega's bijdragen
aan kwaliteitsverbetering van de dienstverlening en invloed uitoefenen op beleidsontwikkeling.
4. Onderzoeken en innoveren: door middel van onderzoek een bijdrage leveren aan innovatieve
ontwikkelingen in het beroep en de beroepsuitoefening.
5. Werken aan eigen professionaliteit: blijvend ontwikkelen van je eigen professionaliteit door
reflectie op eigen beroepsmatig denken en handelen en de verdere vorming daarvan, en door
actief te zoeken naar nieuwe ontwikkelingsmogelijkheden en inzichten (van buitenaf) en deze uit
te voeren of toe te passen.
Voor voltijdstudenten die voor studiejaar 2013-2014 met de opleiding Pedagogiek zijn gestart
en alle deeltijdstudenten Pedagogiek
De beroepstaken van de hbo-pedagoog zijn:
1. Ontwikkelingsstimulering: Met deze vorm van professioneel opvoeden richt de pedagoog zich op
jeugdigen met het doel de kansen op een gewenste ontwikkeling te vergroten.
2. Opvoedingsondersteuning: Dit is een vorm van professioneel opvoeden waarbij de pedagoog
ondersteuning geeft aan opvoeders om de kwaliteit van het pedagogisch handelen te vergroten.
3. Orthopedagogische hulpverlening: Bij deze vorm van professioneel opvoeden krijgt de pedagoog
te maken met jeugdigen en/of opvoeders met specifieke en complexe problemen en/of situaties.
De pedagoog werkt op een methodische manier met ouders die worden geconfronteerd met een
ingewikkelde opvoedingstaak, of onvoldoende in staat zijn de opvoedingsvoorwaarden te creëren,
waardoor het kind of de jongere met ontwikkelingsproblemen te maken krijgt.
4. Signaleren en actie ondernemen: Deze beroepstaak richt zich op het opvangen van signalen die
samenhangen met het ontstaan van sociale problemen voor een groep cliënten of een specifieke
9

doelgroep. De pedagoog onderzoekt deze problematiek en de context daarvan en stelt, indien
nodig, een preventief plan van aanpak op en voert dit uit.
5. Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling: Pedagogen werken vaak in een organisatie. Van
deze pedagogen wordt verwacht dat zij bijdragen aan het beleid van de organisatie en de
kwaliteitsverbetering van de dienstverlening.
6. Onderzoek en innovatie: Beroepen veranderen en ontwikkelen zich. Een pedagoog levert een
bijdrage aan de ontwikkeling en profilering van het beroep en de beroepsuitoefening. Hij doet
daarbij ook onderzoek waarop nieuwe ontwikkelingen worden gebaseerd.
In de opleiding Pedagogiek leer je de volgende competenties beheersen en vervolmaken:
Competentie 1 A: Contacten leggen en onderhouden
Contact leggen en onderhouden met jeugdigen en hun opvoeders.
Competentie 1 B: Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
Zich oriënteren op behoeften en vragen van jeugdigen en opvoeders die betrekking hebben op het
opvoedingsproces en deze in dialoog met jeugdigen en hun opvoeders analyseren en diagnosticeren.
Competentie 2: Plan van aanpak ontwerpen
Doelen formuleren en een plan van aanpak ontwerpen gericht op optimalisering van het
opvoedingsproces.
Competentie 3: Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
Methodisch handelen volgens een pedagogisch plan van aanpak en evalueren van zowel het
handelen als het plan.
Competentie 4: Signaleren en actie ondernemen
Factoren en ontwikkelingen in omgeving en maatschappij die van invloed zijn op het
opvoedingsproces van groepen van jeugdigen signaleren en deze beïnvloeden op micro-, meso- en
macroniveau.
Competentie 5: Samenwerken
Samenwerken met vrijwilligers, medewerkers en functionarissen zowel binnen als buiten de
arbeidsorganisatie.
Competentie 6: Werkbegeleiding en leiding geven
Leiding en (werk)begeleiding geven aan vrijwilligers, medewerkers en stagiaires.
Competentie 7: Beheren en organiseren
De noodzakelijke beheersmatige activiteiten voor het professioneel opvoeden verrichten en
organisatorische voorwaarden creëren en bewaken.
Competentie 8: Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
Een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het beleid m.b.t. professioneel opvoeden en de zorg
voor kwaliteit van de pedagogische dienstverlening.
Competentie 9: Eigen professionaliteit ontwikkelen
De eigen professionaliteit blijvend ontwikkelen door reflectie op het eigen beroepsmatig handelen en
actief zoeken naar nieuwe ontwikkelingen.
Competentie 10: Bijdragen aan ontwikkeling van het beroep
Een bijdrage leveren aan ontwikkeling en profilering van beroep en beroepsuitoefening van hbopedagoog
met behulp van praktijkgericht onderzoek.
10

Voor voltijdstudenten die in studiejaar 2013-2014 starten met N1 van de opleiding Pedagogiek
Relatie tussen beroepstaken en competenties
COMPETENTIES
BEROEPSTAKEN
Zelf professioneel
opopvoeden
11
Opvoeders begeleiden
en ondersteuning
Bijdragen aan kwaliteit
en beleid rond je
werk als pedagoog
Contacten leggen en onderhouden X X X
Oriënteren, analyseren en diagnosticeren X X X
Plan van aanpak ontwerpen X X X
Pedagogische interventies uitvoeren en (groe-
X X X
pen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
Signaleren en actie ondernemen X X
Samenwerken X X X
Werkbegeleiding en leiding geven X X
Beheren en organiseren X X X
Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleids-
X X
ontwikkeling
Eigen professionaliteit ontwikkelen X X X
Bijdragen aan ontwikkeling van het beroep X X
Voor voltijdstudenten die voor studiejaar 2013-2014 met de opleiding Pedagogiek zijn gestart
en alle deeltijdstudenten Pedagogiek
Relatie tussen beroepstaken en competenties
COMPETENTIES
BEROEPSTAKEN
Professioneel opvoeden:ontwikkelingsstimulering
Professioneel opvoeden:opvoedingsondersteuning
Professioneel opvoeden:orthopedagogischehulpverlening
Signaleren en actie
ondernemen
Onderzoeken en innoveren
Kwaliteitsverbetering
en beleidsontwikkeling
Contacten leggen en onderhouden X X X X
Oriënteren, analyseren en diagnosticeren X X X
Plan van aanpak ontwerpen X X X
Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
X X X X
Signaleren en actie ondernemen X
Samenwerken X X X X X X
Werkbegeleiding en leiding geven X X
Beheren en organiseren X
Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling
X
Eigen professionaliteit ontwikkelen X X X X X X
Bijdragen aan ontwikkeling van het beroep X
Werken aan eigen
professionaliteit
Onderzoek en innovatie

3. Zo kijken wij naar onderwijs
Vakkundig en vakbekwaam op hbo-niveau
In elke opleiding van het ISS word je, als student, opgeleid tot beroepsbeoefenaar op hbo-niveau. Je
doet niet alleen kennis op, je spiegelt deze ook aan de mening van anderen. Op die manier leer je
keuzes te maken en je een mening te vormen over je vakgebied. Dat geeft je straks de mogelijkheid
vakkennis en vakbekwaamheid toe te passen in nieuwe, onbekende en deels onvoorziene situaties.
Het sociaalagogisch werkveld heeft behoefte aan mensen die oplossingen bedenken voor nieuwe
problemen. We leren je kennis, een professionele houding en vaardigheden aan die je helpen om je
toekomstige werk goed te doen en om te blijven werken aan je professionele ontwikkeling. Als je dat
bereikt, ben je bekwaam (competent) voor het beroep.
Beroepsgericht: competenties ontwikkelen door te werken aan beroepstaken
In de opleiding werk je aan opdrachten die rechtstreeks aan de praktijk zijn ontleend. Je oefent ook in
de praktijk zelf met de beroepstaken van je latere vak.
Theorie en praktijk vormen de basis van je studie bij de HAN. De toepassing van de theorie in de dagelijkse
praktijk staat daarbij centraal. In de opleiding werk je aan opdrachten die rechtstreeks aan de
praktijk zijn ontleend. Je oefent ook in de praktijk zelf met de beroepstaken van je latere vak. Wij richten
ons daarom op realistische beroepstaken. Door te werken met beroepstaken die representatief
zijn voor je latere beroep, ontwikkel je in de loop van de opleiding Pedagogiek de competenties waarmee
je na het behalen van je bachelordiploma als beginnend beroepsbeoefenaar op hbo-niveau kunt
werken. De competenties en de beroepstaken komen door de hele opleiding als een rode draad terug,
steeds op een hoger niveau. De niveaus vind je in paragraaf 4.1.
Leren als actief proces
Je ontwikkelt je beroepscompetenties het beste als je zelf actief werkt aan het verwerven van kennis,
vaardigheden en een juiste beroepshouding. We gaan er van uit dat je het beste uit jezelf probeert te
halen. Daarbij verwachten we veel initiatief. Om het vak echt in de vingers te krijgen is de interactie
tussen studenten onderling en tussen studenten en docenten van groot belang. Dit doen we door situaties
met elkaar te bespreken, ervaringen uit te wisselen, kennis te delen, te discussiëren en elkaar
kritisch te bevragen en feedback te geven; het zijn werkvormen die je stimuleren actief te zijn, het
beroep te ontdekken en je competenties te ontwikkelen.
Toenemende zelfsturing
Je leert in de opleiding hoe je door een actieve inzet optimaal kunt leren en je leert vaardigheden die
je helpen om − ook na je studie − te blijven werken aan je professionele ontwikkeling. Aan het einde
van je opleiding verwachten we meer zelfsturing van je dan aan het begin. Logisch, want het is natuurlijk
de bedoeling dat je groeit in je ontwikkeling. Uiteindelijk ben je zelf verantwoordelijk voor je eigen
groeiproces, maar waar nodig staat je studieloopbaanbegeleider je met raad en daad terzijde. Zelfsturing
gaat over HOE je leert (steeds zelfstandiger) en over WAT je leert: het kiezen van de inhoud.
Hieronder kun je lezen welke keuzemogelijkheden er zijn.
Flexibiliteit in major en minor
We houden rekening met de verschillen tussen studenten en geven graag ruimte aan je eigen initiatief.
Daarom kun je een deel van je onderwijsprogramma flexibel invullen. De opleiding bestaat uit een
majordeel (210 studiepunten) en een minordeel (30 studiepunten). In de major staan de beroepscompetenties
van jouw toekomstig beroep als hbo-pedagoog centraal. Binnen de major kun je bij het werken
aan de beroepstaken en de ontwikkeling van je competenties soms keuzes maken bij de specifieke
invulling van je leerroute.
Door de keuze van je minor kun je je richten op specifieke vragen van de arbeidsmarkt en vormgeven
aan je eigen profilering.
12

Internationale oriëntatie
Onderdeel van je opleiding is dat je je voorbereidt op een steeds intercultureler en internationaler wordende
beroepspraktijk. Omgaan met culturele diversiteit en je beroep vanuit een internationaal perspectief
ontwikkelen zijn daarvan voorbeelden.
Kennis over en ervaring met het sociale beroep in andere landen helpen je om kritisch te kijken naar
het beroep in Nederland en stimuleren je om actief te zoeken naar innovaties.
Internationalisering en interculturalisering komen in de vierjarige route op verschillende manieren aan
bod. Alle studenten krijgen te maken met internationale casuïstiek, anderstalige literatuur, internationale
gastdocenten, en uitwisseling met buitenlandse studenten. Deze uitwisseling vindt bijvoorbeeld
plaats in de ISS-International Week voor tweedejaars studenten en op de World Social Work Day, die
beide jaarlijks georganiseerd worden. Voor wie zich wil verdiepen, is het mogelijk een internationale
stage en/of minor te volgen.
In studiejaar 2013-2014 is de ISS-International Week in de week van 3 februari 2014.
De World Social Work Day is op dinsdag 18 maart 2014.
Onderwijsleergemeenschappen
De opleidingen ISS gaan de komende jaren werken aan het inrichten van onderwijsleergemeenschappen.
Dit zijn kleinschalige samenwerkingsverbanden waarin studenten, docenten en werkveld
samen een optimale leeromgeving voor de studenten realiseren. Zo’n leeromgeving is uitdagend en
stimulerend: studenten, docenten, lectoren en werkveld gaan samen actief op zoek naar actuele ontwikkelingen
in het werkveld en het beroep en de rol van de professional daarin. De onderwijsleergemeenschap
zoekt uit hoe studenten zich daarop goed kunnen voorbereiden en hoe docenten en praktijkbegeleiders
hen daarbij kunnen ondersteunen.
In 2016 wil ISS minimaal 10 actieve onderwijsleergemeenschappen hebben. Er bestaan al onderwijsleergemeenschappen
binnen lectoraten, waarin studenten, docenten, professionals uit het werkveld
en lectoren onderzoek doen rondom een gemeenschappelijk thema. Bijvoorbeeld het project HAN
BOOTcamp waarin op locatie gewerkt wordt aan wijk- en buurtverbeteringen. Vanaf studiejaar 2013-
2014 zal een onderwijsleergemeenschap voor deeltijdstudenten, docenten en werkveld ingericht worden.
13

4. Onderwijsaanbod Pedagogiek
De studie Pedagogiek duurt vier studiejaren en elk jaar is verdeeld in vier periodes. Het eerste jaar, de
propedeuse, wordt gevolgd door drie jaar die samen de hoofdfase vormen.
Voor de propedeuse en de hoofdfase zijn onderwijseenheden ontwikkeld. Je volgt ze om je een bepaalde
beroepstaak eigen te maken. De competenties die je daarvoor nodig hebt, komen in deze onderwijseenheden
aan bod.
Voor elke onderwijseenheid (OWE) kun je studiepunten (stp) halen. Het aantal studiepunten kan per
onderwijseenheid verschillen. Dit is afhankelijk van het aantal uren dat je gemiddeld genomen aan de
onderwijseenheid moet besteden: het aantal studiebelastinguren (sbu). 1 studiepunt staat voor 28
studiebelastinguren.
In dit hoofdstuk vind je een overzicht van de onderwijseenheden van de studie Pedagogiek.
4.1 Drie opleidingsniveaus
De onderwijseenheden zijn voorzien van een niveauaanduiding. Daarmee kun je inschatten of de
onderwijseenheid aansluit bij de competenties die je al hebt ontwikkeld. We onderscheiden drie niveaus:
hoofdfasebekwaam, afstudeerbekwaam en beroepsbekwaam.
Niveau 1, hoofdfasebekwaam: Je kunt in opdracht een relatief eenvoudig beroepsproduct opleveren.
Dit betekent dat je op dit niveau nog een behoorlijke mate van externe sturing kunt krijgen. De beroepsproducten
die je in deze fase van je studie oplevert kunnen nog onder het niveau liggen dat van
een afgestudeerde Hbo-er mag worden verwacht.
Niveau 2, afstudeerbekwaam: Je kunt in belangrijke mate zelfstandig een redelijk complex beroepsproduct
opleveren. Je wordt op dit niveau geacht methodisch een probleem te kunnen oplossen en
dat te laten zien in een beroepsproduct. In de onderwijseenheden op niveau 2 neemt de complexiteit
van de opdrachten toe en de externe sturing af. De beroepsproducten die je aflevert hoeven nog niet
helemaal op Hbo-niveau te zijn uitgewerkt, maar moeten wel aan hogere eisen voldoen dan die op
niveau 1.
Niveau 3, beroepsbekwaam: Je kunt zelfstandig een complex beroepsproduct opleveren. Als student
krijg je op dit niveau nauwelijks nog sturing. Je bent zelf verantwoordelijk voor de vormgeving van het
proces en de beroepsproducten waaraan je werkt. Alleen wanneer er nieuwe zaken worden aangesneden,
kun je in het begin nog enige externe sturing verwachten. De beroepsproducten waaraan je
werkt zijn complex en je wordt geacht problemen helder te identificeren, te onderzoeken en (strategisch)
op te lossen.
4.2 Twee opleidingsvarianten
De opleiding Pedagogiek heeft twee opleidingsvarianten: voltijd en deeltijd. Beide varianten leiden tot
hetzelfde diploma, dus je leert hetzelfde, alleen via een andere leerweg. Belangrijkste verschil tussen
beide leerwegen is de verhouding tussen het aantal uren dat je besteedt aan leren op school en praktijkleren.
In de voltijdopleiding zijn je lessen en de bijbehorende zelfstudie-uren verspreid over de hele week.
Daarnaast loop je stage. In de deeltijdopleiding zijn de lessen geconcentreerd op één lesdag per
week. Naast de lessen werk je tijdens je hele opleiding in de praktijk. In je werk voer je leeropdrachten
uit. Op de opleiding helpen de lessen je om deze opdrachten voor te bereiden en om te oefenen. Als
je de opdrachten in de praktijk hebt uitgevoerd leer je op de opleiding om kritisch te kijken naar de
wijze waarop je ze hebt uitgevoerd en de resultaten ervan. Zo is er gedurende de hele studie een
sterke wisselwerking tussen het leren op school en het leren in de praktijk die je helpt om de geleerde
theorie en vaardigheden in de praktijk goed te kunnen toepassen. In paragraaf 4.4 kun je meer lezen
over het praktijkleren.
14

4.3 Overzicht onderwijsaanbod Pedagogiek
Voor voltijdstudenten die in studiejaar 2013-2014 starten met N1 van de opleiding Pedagogiek
Propedeuse
Jaar 1
Niveau 1
Periode 1 Periode 2 Periode 3 Periode 4
Zelf professioneel
opvoeden - Groepsactiviteit
met kinderen
7,5 stp
Zelf professioneel
opvoeden - Professioneel
gesprek met
adolescent
7,5 stp
Onderzoeken en innoveren – Literatuuronderzoek
naar visies op een opvoedthema
(Ontwikkelings)psychologie
7,5 stp
15
Opvoeders begeleiden en
ondersteunen - Groepsbijeenkomst
voor ouders
7,5 stp
Opvoeders begeleiden en
ondersteunen - Professioneel
gesprek met ouders
7,5 stp
Kwaliteit en beleid rond je werk als pedagoog – Analyse
van de borging van de pedagogische kwaliteit in de
praktijk
Kennislijn opleiding Pedagogiek niveau 1
7,5 stp
7,5 stp
(Ontwikke-
Pedagogiek Systeembenadering
lings)psychologie
binnen Pedagogiek
Werken aan eigen professionaliteit
7,5 stp

Voor voltijdstudenten die voor studiejaar 2013-2014 met de opleiding Pedagogiek zijn gestart
Shift A
Propedeuse
Jaar 1
Niveau 1
Shift B
Propedeuse
Jaar 1
Niveau 1
(incl. februariinstroom)
Propedeuse
Jaar1
Niveau 1
Shift A
Hoofdfase
Jaar 2
Niveau 2
Shift B
Hoofdfase
Jaar 2
Niveau 2
(incl. februariinstroom)
Hoofdfase
Jaar 2
Hoofdfase
Jaar 3
Niveau 3
Hoofdfase
Jaar 4
Niveau 3
Periode 1 Periode 2 Periode 3 Periode 4
Ontwikkelings-
stimulering
12,5 stp
Orthopedagogische
hulpverlening
12,5 stp
Ontwikkelings-
stimulering en
Opvoedingsondersteuning
12,5 stp
Kwaliteitsverbetering en
Beleidsontwikkeling
5 stp
Signaleren en Actie
ondernemen
7,5 stp
Minor
30 stp
Opvoedings-
ondersteuning A
7,5 stp
Opvoedingsondersteuning
B
5 stp
Kwaliteitsverbetering
en Beleidsontwikkeling
7,5 stp
Signaleren en Actie
ondernemen
5 stp
Orthopedagogische
hulpverlening B
12,5 stp
Orthopedagogische
Hulpverlening A
12,5 stp
16
Orthopedagogische
hulpverlening
12,5 stp
Ontwikkelingsstimulering
12,5 stp
Leerlijn Professionele Ontwikkeling
10 stp
Kwaliteitsverbetering en
Beleidsontwikkeling
5 stp
Signaleren en Actie
ondernemen
7,5 stp
Ontwikkelingsstimulering
en
Opvoedingsondersteuning
12,5 stp
Deeltijd: Leerlijn Professionele Ontwikkeling
10 stp
Kwaliteitsverbetering en
Beleidsontwikkeling
7,5 stp
Signaleren en Actie
ondernemen
5 stp
Opvoedingsondersteuning
A
7,5 stp
Opvoedingsondersteuning
B
5 stp
Orthopedagogische
hulpverlening A
12,5 stp
Orthopedagogische
hulpverlening B
12,5 stp
Professioneel Opvoeden
37,5 stp
Kwaliteitsverbetering en Beleidsontwikkeling
7,5 stp
Signaleren en Actie
ondernemen
7,5 stp
Leerlijn Professionele Ontwikkeling
7,5 stp
Onderzoek en Innovatie (O&I)
(Afstuderen)
27,5 stp
Leerlijn Professionele Ontwikkeling
2,5 stp

Voor deeltijdstudenten
Propedeuse
Jaar 1
Niveau 1
Hoofdfase
Jaar 2
Niveau 2
Hoofdfase
Jaar 3
Niveau 3
Hoofdfase
Jaar 4
Niveau 3
Periode 1 Periode 2 Periode 3 Periode 4
Ontwikkelings-
stimulering
12,5 stp
Ontwikkelings-
stimulering en
Opvoedingsondersteuning
12,5 stp
Minor
30 stp
Opvoedings-
ondersteuning
12,5 stp
Orthopedagogische
hulpverlening B
12,5 stp
17
Orthopedagogische
hulpverlening
12,5 stp
Leerlijn Professionele Ontwikkeling
10 stp
Kwaliteitsverbetering en
Beleidsontwikkeling
5 stp
Signaleren en Actie
ondernemen
7,5 stp
Leerlijn Professionele Ontwikkeling
10 stp
Kwaliteitsverbetering en
Beleidsontwikkeling
7,5 stp
Signaleren en Actie
ondernemen
5 stp
Orthopedagogische
hulpverlening A
12,5 stp
Professioneel Opvoeden
37,5 stp
Kwaliteitsverbetering en Beleidsontwikkeling
7,5 stp
Signaleren en Actie
ondernemen
7,5 stp
Leerlijn Professionele Ontwikkeling
7,5 stp
Onderzoek en Innovatie (O&I)
(Afstuderen)
27,5 stp
Leerlijn Professionele Ontwikkeling
2,5 stp

4.4 De praktijk als leerbron
In je studie bekwaam je je in de beroepstaken van je vak. Daarbij gebruik je verschillende leerbronnen.
De praktijk is een onmisbare leerbron. Alleen daar kun je de beroepstaken in al hun complexiteit
uitvoeren en kun je laten zien dat je competent bent. In de praktijk krijg je als student bovendien directe
feedback van ervaren collega’s op je professionele handelen. Leren in de praktijk is daarom ook
een belangrijke werkvorm binnen de verschillende onderwijseenheden. De mate en de vorm waarin
de praktijk als leerbron aan bod komt, is afhankelijk van verschillende factoren.
Misschien heb je al een baan en doe je de opleiding in deeltijd. Je zult dan binnen je eigen werkomgeving
aan de beroepstaken werken. Als je werk onvoldoende aansluit bij de beroepstaken, is een
aanvullende stage elders noodzakelijk. Als deeltijdstudent besteed je ongeveer 50 % van je tijd aan
praktijkleren.
Ben je een voltijdstudent, dan werk je in je stages aan de beroepstaken. In totaal besteed je minimaal
25% van je studietijd aan praktijkleren. In de propedeuse werk je in verhouding meer via opleidingsactiviteiten
aan je beroepstaken dan in de praktijk. In de hoofdfase draait deze verhouding om.
Invulling praktijkleren in de verschillende studiejaren
Praktijkleren is ingebouwd in het leerplan. De omvang van het praktijkleren en de moeilijkheidsgraad
nemen in de loop van je studie toe:
• Jaar 1, niveau 1: Voltijd: één dag per week, vanaf periode 2. Het gaat hierbij vooral om een praktijkverkenning
waarbij je oefent met de uitvoering van beroepstaken. Je ontdekt of het pedagogisch
werk bij je past. Deeltijd: 20 uur per week. Voorop staat dat je wat je in de opleiding leert, inbrengt
in je werk.
• Jaar 2, niveau 2: Voltijd: één dag per week. Deeltijd: 16 uur per week. Je voert de beroepstaken
uit in de praktijk. Er komt een zwaarder accent te liggen op de zelfstandigheid waarmee je dat
doet. Je werkt intensiever samen met collega’s en woont vaker overlegsituaties bij.
• Jaar 3, niveau 3: Voltijd: vier dagen per week. Deeltijd: 24 uur per week. Je leert alle beroepstaken
uitvoeren op het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar. Het is mogelijk om de tweede
helft van het praktijkjaar in het buitenland te doorlopen, nadat je eerst een half jaar met voldoende
resultaat een praktijkperiode en supervisie in Nederland hebt gevolgd.
• Jaar 4, niveau 3: in het kader van de OWE Onderzoek en Innovatie voer je in opdracht van een
pedagogische organisatie een afstudeerproject uit. Deeltijdstudenten werken daarnaast 20 uur in
de praktijk.
Wil je in het derde jaar een deel van je praktijkwerk in het buitenland doen, houd er dan rekening mee
dat de voorbereiding daarvan veel tijd en doorzettingsvermogen vergt. Je doet er goed aan al aan het
begin van je tweede jaar met de voorbereidingen te beginnen.
Voltijd
Praktijkwerk kan alleen als leerbron voldoen, als het beantwoordt aan de criteria voor relevant werk
die voor het desbetreffende opleidingsniveau zijn vastgesteld. Voor de voltijd is ook een eis dat je op
elk niveau bij een andere praktijkorganisatie stage loopt. Alleen bij grote praktijkorganisaties mag je
twee keer stage lopen als je aan de voorwaarde voldoet dat je bij een andere afdeling stage loopt en
een andere begeleider hebt. Een praktijkcontract met een werkgevende of stagebiedende instelling
moet worden goedgekeurd door het praktijkbureau Pedagogiek.
De criteria voor de voltijd zijn:
• Er is sprake van een professionele praktijkorganisatie, die behoort tot het werkterrein van de Hbopedagoog.
Er zijn minimaal 10 cliënten (tot en met 23 jaar). De organisatie werkt intensief samen
met andere professionele organisaties. Er is een bewezen bestaansrecht (meerjarig bestaan) en een
garantie op kwaliteit. Het aantal vereiste medewerkers verschilt per niveau:
o niveau 1: minimaal 3 medewerkers, 2 fte’s, sociaalagogisch
o niveau 2: minimaal 3 medewerkers, 2 fte’s, sociaalagogisch, minimaal 1 op Hbo-niveau
o niveau 3: minimaal 5 medewerkers, 3 fte’s op Hbo-niveau, sociaalagogisch
18

• De werkzaamheden (betaald of onbetaald) die je uitvoert zijn relevant voor de beroepstaken en de
bijbehorende competenties. De hoofdtaken zijn gericht op opvoeding en sociaal-emotionele ontwikkeling.
• Je werkt samen met collega’s en hebt daadwerkelijk contact met de doelgroep. Je hebt toegang tot
relevante informatiekanalen (zoals cliëntdossiers en jaarverslagen) en overlegvormen en hebt de
beschikking over een (gedeelde) werkplek en een computer.
• Je bent boventallig, d.w.z. dat je niet wordt ingezet in plaats van een betaalde kracht en geen eindverantwoordelijkheid
hebt. De praktijkorganisatie staat in voor jouw veiligheid.
• Je krijgt een vaste praktijkbegeleider toegewezen, die voldoende tijd beschikbaar heeft. De begeleider
is een deskundige, agogisch geschoolde medewerker, op Hbo-niveau (op niveau 1 is het Hbo—
niveau een wens, maar geen eis), met minimaal 2 jaar werkervaring. De praktijkbegeleider maakt
geen onderdeel uit van jouw privénetwerk.
Aanvullend criterium voor niveau 3:
• De praktijkbegeleider is, ten behoeve van evaluatiegesprekken, bereid om de begeleider vanuit de
opleiding te ontvangen en/of te bezoeken (in principe drie keer). I.v.m. deze evaluatiegesprekken is
de maximale reisafstand 85 km, in uitzonderingsgevallen 100 km.
De ingangseisen voor het praktijkleren van de voltijd zijn:
• Niveau 2:
o Je hebt de stage op niveau 1 met een voldoende afgerond.
o Je hebt op niveau 1 minimaal 45 studiepunten behaald.
• Niveau 3:
o Je hebt de propedeuse behaald.
o Je hebt op niveau 2 voor maximaal 4 deeltentamens / integrale toets nog geen voldoende
behaald, waarvan maximaal 2 van de volgende deeltentamens:
o Vaardighedentoets groepsgerichte O&O;
o Gespreksvoering Opvoeder en jeugdige;
o Omgaan met stressvolle situaties;
o Casemanagementgesprek;
o Interactiewijzer.
o Je hebt de stage op niveau 2 behaald.
Aanvullende eisen buitenlandstage:
• Je hebt alle studiepunten van niveau 2 behaald.
• Er is geen negatief reisadvies voor het betreffende land.
• Je praktijkbegeleider kan in het Nederlands of Engels communiceren met je praktijkdocent (en de
Nederlands- of Engelstalige handleiding praktijk volgen).
• Je hebt de beschikking over een internetverbinding.
Deeltijd
Zie ook: Artikel 2.7 Eisen werkkring bij deeltijdopleidingen van de Onderwijs en Examenregeling 2013-
2014 in het algemene deel van het Opleidingsstatuut Instituut Sociale Studies 2013-2014.
Inhoudelijke criteria:
• Op je werk kun je pedagogische werkzaamheden uitvoeren met jeugdigen tot 23 jaar en hun ouders/
verzorgers.
• Je hebt contact met cliënten die tijdelijk of langdurig ondersteuning nodig hebben bij de opvoeding.
• Je hebt de mogelijkheid om samen met de cliënt en het cliëntsysteem een plan op te stellen en uit
te voeren volgens de cyclus van methodisch handelen.
• Je bent in de gelegenheid om samen te weken met collega’s, vrijwilligers of andere werknemers,
ook buiten je eigen organisatie.
• Je wordt in de gelegenheid gesteld een bijdrage te leven aan de verbetering van de kwaliteit van
de werkzaamheden binnen de organisatie (geldt niet voor eerstejaars studenten)
19

• Je wordt in de gelegenheid gesteld een bijdrage te leveren aan het beleid van de organisatie door
signalen te onderzoeken en te vertalen in verbeterplannen en aanbevelingen(geldt niet voor eerstejaarsstudenten)
• Je mag een praktijkgericht onderzoek uitvoeren binnen de organisatie (geldt alleen voor vierdejaarsstudenten).
Organisatorische criteria:
• Je moet vanaf het begin tot het einde van de opleiding 20 uur per week werkzaam zijn in het pedagogische
werkveld (geldt voor studenten die in 2013-2014 met de deeltijd starten).
• Je werkt minimaal 16 uur op één en dezelfde werkplek binnen het pedagogische werkveld.
• Je hebt een vaste praktijkbegeleider. De begeleider is een deskundige, agogisch geschoolde medewerker
op hbo-niveau. De praktijkbegeleider maakt geen onderdeel uit van jouw privénetwerk.
• Je praktijkbegeleider is medebeoordelaar van het behalen van de competenties binnen de praktijk.
De eindverantwoordelijkheid voor de beoordeling hiervan ligt bij de opleiding Pedagogiek.
• Bij aanmelding wordt een door de werkgever ondertekende praktijkverklaring(en) overlegd waarop
aard en omvang van de (arbeids)overeenkomst staan vermeld.
• Een onderbreking van je werk mag maximaal 6 weken duren. Mocht dit aan de orde zijn neem
dan zo snel mogelijk contact op met de Studiecoördinatie.
Je LPO-docent bezoekt twee keer per jaar jouw werkplek en heeft een keer telefonisch contact met
jouw praktijkbegeleider. De LPO-docent controleert dan of je werkplek aan de genoemde criteria voldoet.
Als de werkplek niet aan deze criteria voldoet krijg je een onvoldoende voor het deeltentamen
‘Praktijk’.
Beoordeling van het praktijkleren
De resultaten van je praktijkopdrachten (stage of werk) worden beoordeeld in de deeltentamens die bij
elke onderwijseenheid horen. De beschrijving daarvan kun je lezen in paragraaf 4.8 t/m paragraaf
4.11 waar de verschillende onderwijseenheden en de bijbehorende toetsen zijn beschreven. Daarnaast
krijg je ook een beoordeling voor de stage als geheel.
Zie voor verdere informatie over het praktijkleren de Handleiding Praktijk.
4.5 Uitstroomprofiel
Als je geïnteresseerd bent in de jeugdzorg of in de gehandicaptenzorg kun je kiezen voor het uitstroomprofiel
jeugdzorg of het uitstroomprofiel gehandicaptenzorg.
Het uitstroomprofiel volgen betekent dat het praktijkleren in hoofdfase 2, de minor en de afstudeeropdracht
hoofdfase 3 van de bacheloropleiding alle gericht zijn op ofwel de jeugdzorg, ofwel de gehandicaptenzorg.
Als je het uitstroomprofiel met succes hebt gevolgd, krijg je een certificaat daarvan bij je
diploma. Hier volgen voor beide uitstroomprofielen de specifieke eisen die gelden voor het praktijkleren
en de minor.
Uitstroomprofiel Gehandicaptenzorg
Praktijkleren: vindt plaats bij een instelling die ambulante en (semi) residentiële zorg biedt aan de cliënt.
Geschikte minoren zijn:
- werken in gedwongen kader
- verslavingskunde
- systeemgericht werken in de ambulante jeugdzorg
- mensen met een verstandelijke beperking.
Uitstroomprofiel Jeugdzorg
Praktijkleren:
- vindt plaats bij een instelling in de geïndiceerde zorg voor jeugdigen en hun opvoeders.
- je dient ervaring op te doen in een ambulante setting en in een (semi)residentiële setting.
20

Geschikte minoren zijn:
- Minor Systeemgericht werken in de ambulante jeugdzorg (in het geval van een derdejaarsstage in
een (semi)residentiële setting)
- Minor Werken in gedwongen kader (in het geval van een derdejaarsstage in een ambulante setting)
- Minor Huiselijk geweld
- Vrije minor. Criteria:
o Gericht op een van de twee beroepscontexten (ambulant of (semi)residentieel)
- Gericht op zowel jeugdigen als opvoeders
- Gericht op minimaal 4 van de 13 onderstaande thema’s:
o Systeemgericht werken
o Empowerment
o Groepswerk
o Gedwongen kader
o Multidisciplinair werken (MDO)
o Recht
o Veiligheid (kindermishandeling)
o Psychopathologie
o Omgaan met weerstand
o Intercultureel werken
o Visie op opvoeding (ethiek)
o Eigen professionaliteit ontwikkelen
o Kwaliteitsverbetering.
4.6 Supervisie
Supervisie is een essentieel onderdeel van de majoropleiding pedagogiek. Tijdens het derde jaar van
de opleiding krijg je supervisie als leerbron aangeboden. Supervisie is gericht op vragen en knelpunten
die je in je eigen stage- of werkpraktijk tegenkomt: hoe ga je daarmee om en hoe kun je ervan
leren? Supervisie is altijd gekoppeld aan een stage of werk.
4.7 Plus project
Pedagogiek PLUS is een ‘plus’, extra, uitbreiding, voor alle tweedejaars pedagogiekstudenten die
meer uit hun studie willen halen. Voor studenten die meer verdieping en verbreding in het vak zoeken
en uitgedaagd willen worden om hier op verschillende manieren vorm aan te geven. Pedagogiek
PLUS staat voor verdieping en verbreding, uitdaging en inspiratie. Je wordt uitgedaagd om buiten de
kaders te leren denken, om kritisch naar jezelf als toekomstig pedagoog te kijken en hierin een bewuste
ontwikkeling door te maken. Bij Pedagogiek PLUS werk je met 'challenges' en 'inspirations'. Ofwel
opdrachten waarin je wordt uitgedaagd en die ondersteund worden door verschillende inspiratiebronnen
(documentaires, boeken, artikelen, films, etc.). Aan het begin van een periode kies je alleen of in
een groepje een challenge uit het challenge-boek. Elke woensdag is er een PLUS-bijeenkomst: één
keer in de twee weken is deze begeleid en één keer in de twee weken onbegeleid: zodat je zelf of met
je groepje aan je challenge kunt werken.
4.8 Pedagogiek Activiteiten Commissie
De PAC staat voor de Pedagogiek Activiteiten Commissie. De commissie bestaat uit een groep enthousiaste
studenten die voor een groot aantal medepedagogen in spé iets wil aanbieden buiten het curriculum om. Deze
commissie organiseert zowel leuke activiteiten om een geweldige studententijd te beleven als leerzame activiteiten
waardoor je je als pedagoog kan onderscheiden van anderen. De PAC streeft naar een gevarieerd aanbod:
workshopochtend, voorrang bij open dagen van instellingen, BBQ, toneel of gastsprekers, de PAC organiseert het
allemaal! Meer informatie over de PAC kun je vinden op Scholar onder ‘overig aanbod’ of kijk op facebook onder
‘Pedagogiek PAC’
21

4.8 Onderwijseenheden, voltijd, niveau 1, studiejaar 1, cohort 2013-2014
De onderwijseenheden die in deze paragraaf worden beschreven zijn toepassing op voltijdstudenten
die in studiejaar 2013-2014 starten met N1 van de opleiding Pedagogiek.
Deze paragraaf is: Bijlage 1 bij OER: Gegevens onderwijseenheden propedeutische fase. En betreft
de uitwerking van de onderwijseenheden conform art. 4.1, lid 2 van de Onderwijs- en examenregeling
Instituut Sociale Studies.
Titel onderwijseenheid (OWE) Zelf professioneel opvoeden - Groepsactiviteit met kinderen (PED-
V1ZP1)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
3. Beroepstaak/taken Zelf professioneel opvoeden
4. Centrale beroepstaak zie punt 3
Pedagogiek studenten, die in studiejaar 2013-2014 op N1 met de voltijd
opleiding Pedagogiek starten
5. (Beroeps)Producten Presentatie a.d.h.v. videomateriaal over groepsactiviteit met groepje
kinderen
6. Studiepunten/studielast
7,5 stp – 210 sbu
7. Samenhang
contacttijd: 47,25 uur
zelfstudie: 162,75 uur
Deze OWE hangt samen met de andere OWE’s die betrekking hebben op
de beroepstaak Zelf professioneel opvoeden op niveau 1, 2 en 3. Op niveau
één ligt de focus op het stimuleren van de ontwikkeling van jeugdigen
die een normale ontwikkeling doorlopen. Op niveau twee ligt de focus op
het stimuleren van jeugdigen met lichte opgroeiproblemen (achterstandsbestrijding).
Op niveau drie ligt de focus op het integreren van de geleerde
kennis en vaardigheden binnen de dagelijkse praktijk van werken op de
stage en de daar uit te voeren opdrachten.
8. Ingangseisen N.v.t.
9. Algemene omschrijving
De OWE richt zich op de stimulering van de sociaal emotionele ontwikkeling
van een individueel kind bij een groepsactiviteit. De nadruk ligt hierbij
op het contact maken met kinderen en het organiseren en uitvoeren van
een aantrekkelijke en doelgerichte activiteit. En de evaluatie en reflectie
daarop.
10. Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
7. Beheren en organiseren
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen
naar de criteria in de
bijlage)
12. Tentaminering
Deeltentamen: Beroepsopdracht: groepsactiviteit met kinderen
Competenties
Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
3. Pedagogische interventies uitvoeren en 1, 2, 7, 8, 11
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
7. Beheren en organiseren 1, 2, 3
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 5, 6, 7
Aantal gelegenheden 2: tenzij dit om organisatorische redenen niet haalbaar
is.
Aantal examinatoren: 1
Compensatiemogelijkheden: n.v.t.
22

Toets-
code
PED-
V1ZP1
P1
Deeltentamen
Beroepsopdracht:
groepsactiviteit met
kinderen
Toetsvorm Voorlopige cesuur Beoordelingsvorm
Performance
Cesuur: per criterium
word je beoordeeld op
een vijfpuntsschaal (zo;
o, v, g, zg). De gemiddelde
score moet een v zijn
en je moet voor elke
afzonderlijke kritieke
competentie een voldoende
hebben.
23
Minimaal
vereist
resultaat
cijfer 5,5 1
Weging
13. Verplichte literatuur • Adriaansen, M. & Caris, J. (2011). Elementaire Sociale Vaardigheden,
Bohn Stafleu Van Loghum.
• Becker, A. (2012). Inleiding in de pedagogiek. Assen: Koninklijke
Van Gorcum BV.
• Brouwers, H. (2010). Kiezen voor het jonge kind. Bussum: Uitgeverij
Coutinho.
• Delfos, M.F. (2011). Luister je wel naar mij? Amsterdam SWP
• Eldering, L. (2006). Cultuur en opvoeding. Rotterdam: Lemniscaat.
• Feldman, R. S.(2012). Ontwikkelingspsychologie. Amsterdam:
Pearson Benelux
• Geenen, M.J. (2010). Reflecteren, leren van je ervaringen als
sociale professional. Bussum: Coutinho.
• Luitjes, M. & Zeeuw-Jans, I.J. de (2011). Ontwikkeling in de
groep. Groepsdynamica bij kinderen en jongeren. Bussum: Uitgeverij
Coutinho.
• Pijpers, G. (1994). Drama voor de beroepspraktijk. Groningen:
Noordhoff uitgevers
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
N.v.t.
N.v.t.
N.v.t.
• Leerhuis
In het leerhuis ga je aan de slag met de voorbereiding en uitvoering van de
beroepsopdracht die in deze OWE centraal. Deze opdracht houdt in dat je
een activiteit uitvoert met een groepje kinderen in de leeftijd van nul tot 12
jaar met als doel de sociaal emotionele ontwikkeling van die kinderen te
stimuleren. In het leerhuis wordt de theorie aangeboden die je daarvoor
nodig hebt en oefen je de benodigde vaardigheden en beroepshouding die
nodig zijn.
• Vaardigheidslijn
In de vaardigheidslijn staat ‘de pedagoog in contact met het kind’ centraal.
Je traint de vaardigheden die je in die rol nodig hebt.
• Hoorcolleges
• Werkcolleges
• Training
zie punt 6
1 en 3
N.v.t.

Titel onderwijseenheid (OWE) Zelf professioneel opvoeden – Professioneel gesprek met adolescent
(PED-V1ZP2)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
3. Beroepstaak/taken Zelf professioneel opvoeden
4. Centrale beroepstaak zie punt 3
Pedagogiek studenten, die in studiejaar 2013-2014 op N1 met de voltijd
opleiding Pedagogiek starten
5. (Beroeps)Producten • opname van gesprekken met een adolescent
• plan voor een adolescent
6. Studiepunten/studiela
7,5 stp – 210 sbu
st
contacttijd: 47,25 uur
praktijkleren: 40 uur
zelfstudie: 122,75 uur
7. Samenhang
Deze OWE hangt samen met de andere OWE’s die betrekking hebben op de
beroepstaak Zelf professioneel opvoeden op niveau 1, 2 en 3. Op niveau één
ligt de focus op het stimuleren van de ontwikkeling van jeugdigen die een
gewone ontwikkeling doorlopen. Op niveau twee ligt de focus op het stimuleren
van jeugdigen met lichte opgroeiproblemen (achterstandsbestrijding).
Op niveau drie ligt de focus op het integreren van de geleerde kennis en
vaardigheden binnen de dagelijkse praktijk van werken op de stage en de
daar uit te voeren opdrachten.
8. Ingangseisen N.v.t.
9. Algemene
omschrijving
In verschillende beroepscontexten voer je gesprekken met adolescenten,
waarbij je met de adolescent bespreekt hoe het met hem gaat of wat hem
bezig houdt. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan een gesprek in een
buurthuis of in een leefgroep. Vaak biedt zo’n gesprek aanknopingspunten
voor jou als pedagoog om die adolescent een stapje verder te helpen in zijn
ontwikkeling. Je leert in deze OWE om zo’n gesprek te voeren met een adolescent
en om de verkregen informatie te analyseren en te beoordelen en
samen met de adolescent een plan te maken.
10.
11.
Competenties
Beoordelingscriteria
(de nummers verwijzen
naar de criteria in
de bijlage)
12. Tentaminering
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
5. Samenwerken
Deeltentamen: Beroepsopdracht: professioneel gesprek met adolescent
Competenties
Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 1, 2, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 2, 3, 5, 6, 7
5. Samenwerken 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
Deeltentamen: Vaardigheidstoets: professioneel gesprek met adolescent
Competenties
Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
Voor alle deeltentamens geldt:
Aantal gelegenheden 2, tenzij dit om organisatorische redenen niet haalbaar
is.
Aantal examinatoren: 1
Compensatiemogelijkheden: n.v.t.
24

Toets-
code
PED-
V1ZP2
P1
PED-
V1ZP2
-P2
Deeltentamen
Beroepsopdracht:
professioneel gesprek
met adolescent
Vaardigheidstoets:
professioneel gesprek
met adolescent
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur N.v.t.
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
Toetsvorm Cesuur Beoord
elingsvorm
Performance Cesuur: per criterium
word je beoordeeld op
een vijfpuntsschaal (zo;
o, v, g, zg). De gemiddelde
score moet een v zijn
en je moet voor elke
afzonderlijke kritieke
competentie een vol-
doende hebben.
25
Minimaal
vereist
resultaat
cijfer 5,5 1
Weging
Performance Cesuur: per criterium
word je beoordeeld op
een vijfpuntsschaal (zo;
o, v, g, zg). De gemiddelde
score moet een v zijn
en je moet voor elke
afzonderlijke kritieke
competentie een voldoende
hebben.
cijfer 5,5 1
• Berg Insoo, K. (2010). De kracht van oplossingen. Amsterdam: Pearson
Assessment and Information B.V.
• Delfos, M. (2011). Ik heb ook wat te vertellen. Amsterdam: SWP.
• Eldering, L. (2011). Cultuur en Opvoeding. Rotterdam: Lemniscaat.
• Hermes, J. Naber, P., Dieleman, A (2012). Leefwerelden van jongeren.
Bussum: Coutinho.
• Korthagen, F. (2011). Werken vanuit je kern. Amsterdam: Uitgeverij
Boom.
Artikelen
• Goudema, P. (1994). Ontwikkelingsopgaven en opvoedingsopgaven.
• Marti, J. (2013). Observeren in de praktijk. Nijmegen, HAN Pedagogiek
• Rispens, J. & Goudema, P. (1994). Determinanten van ontwikkeling.
• Roosen, E. & Verkoulen, I. (2006). Inleiding in risico- en beschermende
factoren. Nijmegen, HAN Pedagogiek.
N.v.t.
N.v.t.
• Leerhuis
In het leerhuis ga je actief aan de slag met de beroepsopdracht die in deze
OWE centraal. Deze opdracht houdt in dat je twee gesprekken voert met een
adolescent en op grond van deze gesprekken samen met de adolescent een
plan maakt. In het leerhuis wordt theorie aangeboden die je nodig hebt voor
het uitvoeren van de beroepsopdracht en oefen je de vaardigheden die je
daarvoor nodig hebt.
• Vaardigheidslijn
In de vaardigheidslijn staat ‘de pedagoog in contact met de adolescent’ centraal.
Je traint de vaardigheden die je in die rol nodig hebt.
• Hoorcolleges
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
zie punt 6
2 en 4
N.v.t.

Titel onderwijseenheid (OWE) Onderzoeken en innoveren – Literatuuronderzoek naar visies op een
opvoedthema (PED-V1OI2)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
3. Beroepstaak/taken Onderzoeken en innoveren
4. Centrale beroepstaak zie punt 3
Pedagogiek studenten, die in studiejaar 2013-2014 op N1 met de voltijd
opleiding Pedagogiek starten
5. (Beroeps)Producten Een artikel over een eigen onderzoek naar een opvoedthema
6. Studiepunten/studielast
7,5 stp – 210 sbu
7. Samenhang
contacttijd: 42 uur
praktijkleren: 40 uur
zelfstudie: 128 uur
Deze OWE hangt samen met de OWE’s op niveau 2 en 3 die betrekking
hebben op de beroepstaak Onderzoeken en innoveren. Op niveau 1 ligt de
focus op het doen van een literatuuronderzoek. Op niveau 2 en 3 komen
daar andere vormen van het doen van onderzoek bij.
8. Ingangseisen N.v.t.
9. Algemene omschrijving
Het werkveld van de pedagoog is voortdurend in beweging en als pedagoog
wordt van je verwacht dat je daarop kunt inspelen. Hierbij is van belang
dat je een onderzoekende houding hebt en in staat bent om een praktijkgericht
onderzoek uit te voeren. In deze OWE doe je onderzoek naar de
verschillen tussen de visie op een pedagogisch thema vanuit de huidige
Nederlandse samenleving met die van 50 jaar geleden en met twee onderscheidende
samenlevingen.
10.
11.
Competenties
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen
naar de criteria in de
bijlage)
12. Tentaminering
Toetscode
PED-
V1OI2
V1
Deeltentamen
Beroepsopdracht:
literatuuronderzoek
naar visies op een
opvoedthema
13. Verplichte literatuur
4. Signaleren en actie ondernemen
10. Bijdragen aan ontwikkeling van het beroep
Deeltentamen: Beroepsopdracht: literatuuronderzoek naar visies op een
opvoedthema
Competenties
Beoordelingscriteria
4. Signaleren en actie ondernemen 1,
10. Bijdragen aan ontwikkeling van het beroep 3, 4, 5
Aantal gelegenheden 2, tenzij dit om organisatorische redenen niet haalbaar
is.
Aantal examinatoren: 1
Compensatiemogelijkheden: n.v.t.
Toetsvorm Voorlopige cesuur Beoord
elingsvorm
Verslag (&
logboek)
Cesuur: per criterium
word je beoordeeld op
een vijfpuntsschaal (zo;
o, v, g, zg). De gemiddelde
score moet een v zijn
en je moet voor elke
afzonderlijke kritieke
competentie een voldoende
hebben.
26
Minimaal
vereist
resultaat
cijfer 5,5 1
Weging
• Andriessen, D., Onstenk, J., Delnooz, P., Smeijsters, H. & Peij, S.
(2010). Gedragscode voor het voorbereiden en uitvoeren van praktijk-

14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
gericht onderzoek binnen het hoger beroepsonderwijs in Nederland.
HBO raad.
• Donk, C. van der & Lanen, B. van (2012) Praktijkonderzoek in zorg en
welzijn. Bussum: Coutinho.
• Eldering, L. (2006) Cultuur en opvoeding: interculturele pedagogiek
vanuit ecologisch perspectief. Rotterdam: Lemniscaat
• Janssen, H. (2011). Samen Opvoeden. Oriëntatie op Pedagogische
werkvelden. Bussum: Coutinho.
• Winter, M. de (2011). Verbeter de wereld, begin bij de opvoeding.
Vanachter de voordeur naar democratie en verbinding. Amsterdam:
SWP.
N.v.t.
N.v.t.
N.v.t.
In de lessen ga je actief aan de slag met de beroepsopdracht die in deze
OWE centraal staat. Deze opdracht houdt in dat je een literatuuronderzoek
doet naar de verschillen tussen de visie op een pedagogisch thema vanuit
de huidige Nederlandse samenleving met die van 50 jaar geleden en met
twee onderscheidende samenlevingen. Er wordt theorie aangeboden die je
nodig hebt voor het uitvoeren van het onderzoek en je oefent de vaardigheden
die je daarvoor nodig hebt.
Werkcolleges
Praktijkleren
zie punt 6
1, 2, 3 en 4
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Opvoeders begeleiden en ondersteunen – Groepsbijeenkomst voor
ouders (PED-V1OB3)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
Pedagogiek studenten, die in studiejaar 2013-2014 op N1 met de voltijd
opleiding Pedagogiek starten
3. Beroepstaak/taken Opvoeders begeleiden en ondersteunen
4. Centrale beroepstaak zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
•
•
Plan van aanpak voor een groepsgerichte bijeenkomst voor ouders
Uitvoering van een groepsgerichte bijeenkomst voor ouders
6. Studiepunten/studiela
7,5 stp – 210 sbu
st
contacttijd: 47,25 uur
praktijkleren: 40 uur
zelfstudie: 122,75 uur
7. Samenhang
Deze OWE hangt samen met de andere OWE’s die betrekking hebben op de
beroepstaak ‘Opvoeders begeleiden en ondersteunen’ op niveau 1, 2 en 3.
Op niveau één ligt de focus op het bieden van opvoedingsondersteuning aan
opvoeders met een eenvoudige opvoedingsvraag. Op niveau twee komen
meer complexe opvoedvragen aan bod.
Op niveau drie ligt de focus op het integreren van de geleerde kennis en
vaardigheden binnen de dagelijkse praktijk van werken op de stage en de
daar uit te voeren opdrachten.
8. Ingangseisen N.v.t.
9. Algemene
omschrijving
In het werkveld van de opvoedingsondersteuning worden regelmatig bijeenkomsten
georganiseerd voor een groep ouders over een opvoedthema. In
deze OWE leer je hoe je zo’n bijeenkomst kunt opzetten en uitvoeren. Je
leert om te analyseren welke ondersteuning het beste aansluit bij een be-
27

10.
11.
Competenties
Beoordelingscriteria
(de nummers verwijzen
naar de criteria in
de bijlage)
12. Tentaminering
Toetscode
PED-
V1OB3
V1
Deeltentamen
Beroepsopdracht:
groepsbijeenkomst
voor ouders
13. Verplichte literatuur
paalde doelgroep, hoe je ouders kunt werven voor zo’n bijeenkomst en wat
de uitvoering van zo’n bijeenkomst van je vraagt.
1A Contacten leggen en onderhouden
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogisch interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleider
Deeltentamen: Beroepsopdracht: groepsbijeenkomst voor ouder5s
Competenties
Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 5, 7
3. Pedagogisch interventies uitvoeren en 1, 2, 3, 7, 8, 11
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleider
Aantal gelegenheden 2, tenzij dit om organisatorische redenen niet haalbaar
is.
Aantal examinatoren: 1
Compensatiemogelijkheden: n.v.t.
Toetsvorm Voorlopige cesuur Beoord
elingsvorm
Verslag (&
opname)
14. Aanbevolen literatuur N.v.t.
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
Cesuur: per criterium
word je beoordeeld op
een vijfpuntsschaal (zo;
o, v, g, zg). De gemiddelde
score moet een v zijn
en je moet voor elke
afzonderlijke kritieke
competentie een voldoende
hebben.
28
Minimaal
vereist
resultaat
cijfer 5,5 1
Weging
• Bakker, I., Blokland, G. & Wijnen, H. (2011). Samen delen. Methodiekboek
voor opvoedingsondersteuning in groepen. Utrecht: SWP.
Artikelen / delen van een boek
• Verplanke, L., Engbersen, R., Duyvendak, J.W., Tonkens, E. & Vliet, K.
van. (2002). Open deuren. Sleutelwoorden van lokaal sociaal beleid.
Utrecht: NIZW uitgeverij
• Bakker, I.,Bakker, Dijke, A. van & Terpstra, L. (2000). O+O = O². Naar
een samenhangend beleid en aanbod van opvoedingsondersteuning en
ontwikkelingsstimulering voor kinderen en ouders in risicosituaties.
Utrecht: Uitgeverij NIZW.
• Hermanns, J., Öry, F., Schrijvers, G. m.m.v. Junger, M. & Blom, M.
(2005). Helpen bij opgroeien en opvoeden: eerder, sneller en beter. Een
advies over vroegtijdige signalering en interventies bij opvoed- en opgroeiproblemen.
Utrecht: Inventgroep.
• Star, M. Van der. & Cate, A. Ten. (2010). Factsheet opvoeding. Opvoeding
en ondersteuning bij ouders van basisschoolkinderen in de regio
Nijmegen. Nijmegen: GGD Regio Nijmegen. Gezondheidsbevordering
en Epidemiologie.
• Ince, D. (2011). Wat werkt in opvoedingsondersteuning. Utrecht; NJI.
N.v.t.
N.v.t.
• Leerhuis
In het leerhuis ga je actief aan de slag met de beroepsopdracht die in deze
OWE centraal staat. Deze opdracht houdt in dat je een groepsbijeenkomst
uitvoert voor een groep ouders over een opvoedthema. In het leerhuis wordt
theorie aangeboden die je nodig hebt voor het uitvoeren van de beroepsop-

18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
dracht en oefen je de vaardigheden die je daarvoor nodig hebt.
• Vaardigheidslijn
In de vaardigheidslijn staat ‘de pedagoog met de groep’ centraal. Je traint de
vaardigheden die je in die rol nodig hebt.
• Hoorcolleges
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
zie punt 6
3
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Opvoeders begeleiden en ondersteunen – Professioneel gesprek met
ouders (PED-V1OB4)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
Pedagogiek studenten, die in studiejaar 2013-2014 op N1 met de voltijd
opleiding Pedagogiek starten
3. Beroepstaak/taken Opvoeders begeleiden en ondersteunen
4. Centrale beroepstaak zie punt 3
5. (Beroeps)Producten • Professioneel gesprek met ouder(s) over een eenvoudige opvoedvraag
6. Studiepunten/studiela
7,5 stp – 210 sbu
st
contacttijd: 47,25 uur
praktijkleren: 40 uur
zelfstudie: 122,75 uur
7. Samenhang
Deze OWE hangt samen met de andere OWE’s die betrekking hebben op de
beroepstaak ‘Opvoeders begeleiden en ondersteunen’ op niveau 1, 2 en 3.
Op niveau één ligt de focus op het bieden van opvoedingsondersteuning aan
opvoeders met een eenvoudige opvoedingsvraag. Op niveau twee komen
meer complexe opvoedvragen aan bod.
Op niveau drie ligt de focus op het integreren van de geleerde kennis en
vaardigheden binnen de dagelijkse praktijk van werken op de stage en de
daar uit te voeren opdrachten.
8. Ingangseisen N.v.t.
9. Algemene
omschrijving
Als pedagoog kun je werkzaam zijn bij een instelling waar ouders met eenvoudige
opvoedvragen komen. In deze OWE leer je hoe je samen met de
ouders hun vraag kunt analyseren en samen met hen kunt zoeken naar een
passend antwoord op de vraag.
10. Competenties 1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, contacten leggen en analyseren
2. Plan van aanpak ontwerpen
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11.
Beoordelingscriteria
(de nummers verwij-
Deeltentamen: Beroepsopdracht: professioneel gesprek met ouders
zen naar de criteria in
de bijlage)
Competenties
Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3,
1B Oriënteren, contacten leggen en analyseren 1, 2, 3, 4,
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 3, 5, 7
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 9
29

12. Tentaminering
Toets-
code
PED-
V1OB4
P1
Deeltentamen
Beroepsopdracht:
Professioneel
gesprek met ouders
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur N.v.t.
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
Aantal gelegenheden 2, tenzij dit om organisatorische redenen niet haalbaar
is.
Aantal examinatoren: 2
Compensatiemogelijkheden: n.v.t.
Toetsvorm Voorlopige cesuur Beoord
elingsvorm
30
Minimaal
vereist
resultaat
Weging
Performance Cesuur: per criterium
word je beoordeeld op
een vijfpuntsschaal (zo;
o, v, g, zg). De gemiddelde
score moet een v zijn
en je moet voor elke
afzonderlijke kritieke
competentie een voldoende
hebben.
cijfer 5,5 1
• Blokland, G. (2010). Over opvoeden gesproken. Methodiekboek pedagogisch
adviseren. Amsterdam: Uitgeverij SWP.
• Nieuwboer, C. (2010). Niet achter het behang…maar wat dan? Methodiek
doelgerichte opvoedingsondersteuning. Groningen/ Houten: Noordhoff
Uitgevers.
Artikelen / delen van boeken
• Acker, J. van (1995). Gedrags- en opvoedingsproblemen. Houten: Bohn
Stafleu Van Loghum
• Bolt, A. (2008), Het gezin centraal, Handboek voor ambulante hulpverleners.
Amsterdam: Uitgeverij SWP
• Steege, M. (2003). Gewoon goed hulpverlenen. Over de cliënt centraal,
vraaggericht werken en cliëntenparticipatie in de jeugdzorg. Utrecht: NI-
ZW uitgeverij.
• Portengen, R. (2002). Dichter bij huis, netwerkpleegzorg in Nederland.
Utrecht: Trillium/NIZW
• Belsky, J. (1984). The determinants of parenting; A process model. Child
Development, 55 (feb uitgave 1), 83-96.
N.v.t.
N.v.t.
• Leerhuis
In het leerhuis ga je actief aan de slag met de beroepsopdracht die in deze
OWE centraal staat. Deze opdracht houdt in dat je een professioneel gesprek
voert met ouders over hun opvoedvraag. In het leerhuis wordt theorie
aangeboden die je nodig hebt voor het uitvoeren van de beroepsopdracht en
oefen je de vaardigheden die je daarvoor nodig hebt.
• Vaardigheidslijn
In de vaardigheidslijn staat ‘de pedagoog in contact met ouder / opvoeder’
centraal. Je traint de vaardigheden die je in die rol nodig hebt.
• Hoorcolleges
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
zie punt 6
4
N.v.t.

Titel onderwijseenheid (OWE) Kwaliteit en beleid rond je werk als pedagoog – Analyse van de borging
van de pedagogische kwaliteit in de praktijk (PED-V1KB4)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
Pedagogiek studenten, die in studiejaar 2013-2014 op N1 met de voltijd
opleiding Pedagogiek starten
3. Beroepstaak/taken Kwaliteit en beleid rond je werk als pedagoog
4. Centrale beroepstaak zie punt 3
5. (Beroeps)Producten • Verslag van je analyse van de borging van de pedagogische kwaliteit in
een praktijkorganisatie
• Inbreng in een teamoverleg waarin je jouw bevindingen over de borging
van de pedagogische kwaliteit bespreekt
6. Studiepunten/studiela
st
7,5 stp – 210 sbu
contacttijd: 42 uur
praktijkleren: 40 uur
zelfstudie: 128 uur
7. Samenhang
Deze OWE hangt samen met de OWE’s op niveau 2 en 3 die betrekking
hebben op de beroepstaak Kwaliteit en beleid rond je werk als pedagoog.
8. Ingangseisen N.v.t.
9. Algemene
omschrijving
10.
11.
Competenties
Beoordelingscriteria
(de nummers verwijzen
naar de criteria in
de bijlage)
12. Tentaminering
Toetscode
PED-
V1KB4
V1
Deeltentamen
Beroepsopdracht:
analyse van de
borging van de
pedagogische
kwaliteit in de praktijk
Meestal werk je als pedagoog als medewerker in een organisatie. Dit betekent
dat je naast de begeleiding, ondersteuning van jeugdigen en opvoeders,
ook te maken hebt met het functioneren van de organisatie als geheel. In
deze OWE leer je hoe je binnen een organisatie de kwaliteit van het pedagogisch
handelen kunt borgen. (De meeste) instellingen hebben in hun beleid
iets staan over de manier waarop de instelling met jeugdigen en opvoeders
werkt. De vraag die in deze OWE centraal staat is wat jouw praktijkplek
daarover heeft vastgelegd en hoe de instelling ervoor zorgt dat medewerkers
(en dus ook jij) op die manier werken.
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
Deeltentamen: Beroepsopdracht: analyse van de borging van de
pedagogische kwaliteit in de praktijk
Competenties
Beoordelingscriteria
5. Samenwerken 1, 2, 4, 9
6. Werkbegeleiding en leiding geven 3
7. Beheren en organiseren 1, 4
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en 2, 3, 5, 8, 9
beleidsontwikkeling
Aantal gelegenheden 2, tenzij dit om organisatorische redenen niet haalbaar
is.
Aantal examinatoren: 1
Compensatiemogelijkheden: n.v.t.
Toetsvor
m
Verslag
en performance
Voorlopige cesuur Beoord
elingsvorm
Cesuur: per criterium word je
beoordeeld op een vijfpuntsschaal
(zo; o, v, g, zg). De
gemiddelde score moet een
v zijn en je moet voor elke
afzonderlijke kritieke competentie
een voldoende hebben.
31
Minimaal
vereist
resultaat
cijfer 5,5 1
Weging

13. Verplichte literatuur
• Schermer, K. (2009). De effectieve projectgroep. Groningen: Noordhoff
Uitgevers.
• Verhagen, P. (2011). Kwaliteit met beleid. Basisboek voor sociale
studies. Bussum: Coutinho.
14. Aanbevolen literatuur N.v.t.
15. Software
N.v.t.
16. Overig materiaal
N.v.t.
17. Activiteiten
In de lessen ga je actief en stap voor stap aan de slag met de beroepsopdracht
die in deze OWE centraal. Deze opdracht houdt in dat je analyseert
hoe de pedagogische kwaliteit in de praktijkorganisatie wordt geborgd. Er
wordt theorie aangeboden die je nodig hebt voor het uitvoeren van de analyse
en je oefent de vaardigheden die je nodig hebt voor de uitvoering van de
beroepsopdracht.
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
• Werkcolleges
• Praktijkleren
zie punt 6
3 en 4
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Werken aan eigen professionaliteit (PED-V1WP4)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep
Pedagogiek studenten, die in studiejaar 2013-2014 op N1 met de
voltijd opleiding Pedagogiek starten
3. Beroepstaak/taken
Werken aan eigen professionaliteit
4. Centrale beroepstaak zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
•
•
Presentatie van de student over zichzelf
Persoonlijk Ontwikkelingsplan
• Verslag van een interview met een pedagoog over zijn pedagogische
visie
• Rapportage van de oriëntatie op een aantal organisaties in het werkveld
• Functioneringsgesprek
• Sollicitatiebrief en -gesprek
6. Studiepunten/studielast 7,5 stp – 210 sbu (inclusief 32 contacturen Lef Award)
contacttijd: 95 uur
praktijkleren: 40 uur
zelfstudie: 75 uur
7. Samenhang Deze OWE hangt samen met de OWE’s ‘Werken aan eigen professionaliteit
op niveau 2 en 3 en er is een continue samenhang met alle beroepstaken
van de opleiding.
8. Ingangseisen
Voorwaarden voor deelname aan de integrale toets zijn:
• je hebt een voldoende voor de beoordeling van de kernkwaliteiten (zie
bijlage 1). Deze worden voorafgaand aan de integrale toets beoordeeld.
• je hebt een bewijs dat je hebt deelgenomen aan de Lef Award.
9. Algemene omschrijving In de OWE Werken aan eigen professionaliteit leer je om je planmatig en
doelgericht te ontwikkelen tot pedagoog met een duidelijke persoonlijke- en
beroepsidentiteit.
32

10.
11.
Competenties
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Praktijk
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
3. Pedagogische interventies uitvoeren en 1, 2, 5, 7
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
5. Samenwerken 1, 2, 4, 6, 8, 9
7. Beheren en organiseren 1, 3, 4, 5
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Functioneringsgesprek
1, 2, 4, 5, 6, 7, 9
Competenties Beoordelingscriteria
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9. 10
Integrale toets
Voorafgaand aan de integrale toets word beoordeeld of je voldoet aan de
volgende kernkwaliteiten (zie bijlage 1 voor verdere beschrijving):
• Gepassioneerd
• Stevige persoonlijkheid
• Lef
• Authentieke nieuwsgierigheid
• Integriteit
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
1B Oriënteren, analyseren en
diagnosticeren
1, 2, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 2, 3, 5, 6, 7
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
1, 2, 3, 5, 7, 8, 11
4. Signaleren en actie ondernemen 1, 2
5. Samenwerken 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
6. Werkbegeleiding en leiding geven 1, 3
7. Beheren en organiseren 1, 2, 3, 4, 5
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling
2, 3, 5, 8, 9
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 4, 5, 6, 7, 9
10. Bijdragen aan ontwikkeling van het
beroep
1, 4, 5
33

12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minima
al
resulta
at
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21.
Maximum aantal deelnemers
Functioneringsgesprek
PED-
V1WP4P1
Praktijk PED-
V1WP4P2
Integrale toets PED-
V1WP4I
34
Weging
Performance ja 5,5 1
Performance ja 5,5 1.
Verslag &
Performance
ja 5,5 1
Integrale toets
• Aantal examinatoren: 2
• Cesuur: op het beoordelingsformulier wordt een aantal beoordelingsaspecten
onderscheiden. Je krijgt per beoordelingsaspect een score op
een vijfpuntsschaal (zo; o, v, g, zg). De gemiddelde score moet een v
zijn.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
Functioneringsgesprek
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: op het beoordelingsformulier wordt een aantal beoordelingsaspecten
onderscheiden. Je krijgt per beoordelingsaspect een score op
een vijfpuntsschaal (zo; o, v, g, zg). De gemiddelde score moet een v
zijn.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Geenen, M.J. (2010). Reflecteren, leren van je ervaringen als sociale
professional. Bussum: Coutinho.
• Janssen, H. (2011). Samen Opvoeden. Oriëntatie op Pedagogische
werkvelden. Bussum: Coutinho.
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
In de OWE Werken aan eigen professionaliteit werk je in elke periode aan
een opdracht die betrekking heeft op het thema dat in die periode centraal
staat. Deze thema’s zijn:
1. Wie ben ik en waarvoor heb ik gekozen?
2. Wat kan ik? Hoe leer ik? Hoe geef ik vorm aan mijn ontwikkeling?
3. Van persoonlijke identiteit naar beroepsidentiteit: Wie ben ik als
pedagoog?
4. Hoe laat ik zien wie ik ben als pedagoog?
Naast het reguliere onderwijs neem je binnen deze OWE deel aan de Lef
Award. Dit is een dramaweek waarin je samen met medestudenten de opdracht
krijgt om een filmpje te maken n.a.v. een bekend (pedagogische) TV
format.
• Werkplaats
• Werkcolleges
• Hoorcolleges
• Praktijkleren
zie punt 6
1, 2, 3 en 4
N.v.t.

Titel onderwijseenheid (OWE) Kennislijn opleiding Pedagogiek niveau 1 (PED-V1KL4)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
Pedagogiek studenten, die in studiejaar 2013-2014 op N1 met de voltijd
opleiding Pedagogiek starten
3. Beroepstaak/taken
Zelf professioneel opvoeden, Opvoeders begeleiden en ondersteunen, Kwaliteit
en beleid rond je werk als pedagoog, Onderzoeken en innoveren, Werken
aan eigen professionaliteit
4. Centrale beroepstaak N.v.t.
5. (Beroeps)Producten Voortgangstoets
6. Studiepunten/studiela
7,5 stp – 210 sbu
st
contacttijd: 42 uur
zelfstudie: 168 uur
7. Samenhang
In de overige OWE’s wordt kennis aangeboden die direct gerelateerd is aan
de beroepsopdracht die in de betreffende OWE centraal staat. In de kennislijn
wordt kennis aangeboden die verdiepend of overstijgend is aan de kennis
uit de andere OWE’s. In elke periode komt een ander kennisgebied aan bod.
8. Ingangseisen N.v.t.
9. Algemene
omschrijving
In de propedeuse komt in de kennislijn aan bod:
• (Ontwikkelings)psychologie
• Pedagogiek
• Systeembenadering binnen Pedagogiek
10. Competenties In de voortgangstoets wordt het cognitieve aspect van de volgende
competenties getoetst:
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
11.
Beoordelingscriteria Deeltentamen: Voortgangstoets opleiding Pedagogiek
In de voortgangstoets komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. De toets bestaat uit meerkeuzevragen. In het
antwoordmodel van dit deeltentamen is per vraag vastgelegd wat het goede
antwoord is.
12. Tentaminering
Toetscode
PED-
V1KL4
K1
Deeltentamen
Voortgangstoets
opleiding Pedagogiek
13. Verplichte literatuur
Aantal gelegenheden 4 (je moet het deeltentamen drie keer afleggen; de
uitslag wordt bepaald op grond van de resultaten van deze drie afnames; als
je dan een onvoldoende hebt krijg je 1 extra gelegenheid)
Aantal examinatoren: 1
Compensatiemogelijkheden: n.v.t.
Toetsvorm Voorlopige cesuur Beoord
elingsvorm
Kennistoets Gemiddeld (over drie
afnames) moet je 53%
van de vragen goed
beantwoord hebben.
35
Minimaal
vereist
resultaat
cijfer 5,5 1
Weging
• Becker, A. (2012). Inleiding in de pedagogiek. Assen. Koninklijke Van
Gorcum BV
• Burggraaff-Huiskes, M. (2011). Opvoedingsondersteuning als bijzondere
vorm van preventie. Bussum, Uitgeverij Coutinho.
• Eldering, L. (2011). Cultuur en opvoeding. Rotterdam, Lemniscaat
• Feldman, Robert S.(2012). Ontwikkelingspsychologie. (5 e editie) Amsterdam:
Pearson Benelux.
• Willemse, J. (2012). Anders kijken. Theorie en praktijk van de
systeembenadering. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

14. Aanbevolen literatuur N.v.t.
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
N.v.t.
N.v.t.
In de vorm van hoorcolleges komt kennis aan bod m.b.t.:
• (Ontwikkelings)psychologie
• Pedagogiek
• Systeembenadering binnen Pedagogiek
Hoorcolleges
zie punt 6
1, 2, 3 en 4
N.v.t.
4.9 Onderwijseenheden, voltijd, niveau 1, studiejaar 1, cohort 2012-2013 of
eerder
De onderwijseenheden in deze paragraaf zijn van toepassing op studenten die voor studiejaar 2013-
2014 met de opleiding pedagogiek zijn gestart. De onderwijseenheden Ontwikkelingsstimulering en
Opvoedingsondersteuning worden niet meer aangeboden, maar studenten hebben nog wel de mogelijkheid
om deel te nemen aan deeltentamens die bij deze onderwijseenheden horen. De overige onderwijseenheden
worden nog aangeboden voor studenten die in studiejaar 2012-2013 in februari zijn
ingestroomd.
Deze paragraaf is: Bijlage 1 bij OER: Gegevens onderwijseenheden propedeutische fase. En betreft
de uitwerking van de onderwijseenheden conform art. 4.1, lid 2 van de Onderwijs- en examenregeling
Instituut Sociale Studies.
Titel onderwijseenheid (OWE) Ontwikkelingsstimulering (PED-vOSc)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
Pedagogiek studenten voltijd die voor studiejaar 2013-2014 met de opleiding
Pedagogiek zijn gestart
3. Beroepstaak/taken Ontwikkelingsstimulering
4. Centrale beroepstaak zie punt 3
5. (Beroeps)Producten Een gesprek met een kind
6. Studiepunten/studielast
12,5 stp – 350 sbu
contacttijd: 73,5 uur
praktijkleren: 33,5 uur
zelfstudie: 243 uur
7. Samenhang
Deze OWE hangt samen met de OWE Ontwikkelingsstimulering en Opvoedingsondersteuning
op niveau 2 en Professioneel opvoeden op niveau 3. Op
niveau één ligt de focus op het stimuleren van de ontwikkeling van jeugdigen
die een gewone ontwikkeling doorlopen. De opvoedingssituatie betreft een
eenvoudige opvoedsituatie. Op niveau twee ligt de focus op het stimuleren
van jeugdigen met lichte opgroeiproblemen (achterstandsbestrijding) en in
het vergoten van het pedagogische handelen bij lichte opvoedproblemen.
Op niveau drie ligt de focus op het integreren van de geleerde kennis en
vaardigheden binnen de dagelijkse praktijk van werken op de stage en de
daar uit te voeren opdrachten.
8. Ingangseisen N.v.t.
9. Algemene omschrijving
De OWE richt zich op de stimulering van de normale ontwikkeling van jeugdigen
in de ‘gewone’ opvoedingssituatie. De nadruk in deze OWE ligt op het
inschatten en analyseren van de ontwikkeling van de jeugdige in een specifieke
opvoedingssituatie.
36

10.
11.
Competenties
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
5. Samenwerken
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamens: ‘(Interculturele) pedagogiek OS’ en ‘Kennistoets
communiceren en psychologie OS’
In deze kennistoetsen komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van deze deeltentamens is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Vaardighedentoets spel en kind
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 3
5. Samenwerken 1, 8
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1
Deeltentamen: Vaardigheden toets communicatie jeugdigen OS
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
3. Pedagogische interventies uitvoeren en 7,11
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3
Deeltentamen: Presentatie groepsdynamica
Competenties Beoordelingscriteria
3. Pedagogische interventies uitvoeren en 2, 7, 8, 10, 11
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minima We-
al
resulta
at
ging
(Interculturele)
pedagogiek OS
PED-vOS2 Kennistoets ja 5,5 1
Kennistoets
communiceren en
psychologie OS
PED-vOS8 Kennistoets ja 5,5 1
Vaardigheden toets
spel en kind
Vaardigheden toets
communicatie
jeugdigen OS
Presentatie
groepsdynamica
37
PED-vOS6
PED-vOS4
PED-vOS7
Performance nee voldoende
Performance ja 5,5 1
Performance nee voldoende
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: bij kennistoetsen wordt per toets bepaald hoeveel punten je
moet behalen voor een voldoende. Voor verslagen en performances
geldt dat je 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald moet
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is
1
1

13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
• Delfos, M.F. (2008). Luister je wel naar mij? Amsterdam: SWP.
• Kohnstamm, R. (2009). Kleine ontwikkelingspsychologie Deel I: het
jonge kind, Deel II: de schoolleeftijd. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van
Loghum.
• Kohnstamm, R. (2009). Kleine ontwikkelingspsychologie. Deel II: de
schoolleeftijd. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Luitjes, M. & Zeeuw-Jans I.J. (2011). Ontwikkeling in de groep.
Groepsdynamica bij kinderen en jongeren. Bussum: Coutinho.
• Pijper, G.G. (2004). Drama voor de beroepspraktijk. Groningen:
Noordhoff.
• Eldering, L. (2011). Cultuur en Opvoeding. Rotterdam: Lemniscaat
• Adriaansen, M. (2011). Elementaire sociale vaardigheden.
Houten/Diegem: Bohn Stafleu van Loghum
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
• Pedagogiek in een interculturele context
Vanuit Pedagogiek worden je modellen, theorieën, begrippen en praktijkvoorbeelden
aangereikt om je als hbo-pedagoog te bekwamen op het gebied
van ontwikkelingsstimulering. Je leert de situatie van een kind en zijn omgeving
in te schatten door een gedegen analyse te maken. Hierdoor kun je
vaststellen of het kind iets extra’s nodig heeft voor zijn ontwikkeling en hoe je
dit dan zou kunnen bereiken. Hierbij wordt specifiek aandacht besteed aan
allochtone kinderen.
• Ontwikkelingspsychologie
Om de ontwikkeling van kinderen te kunnen stimuleren moet je weten hoe de
normale ontwikkeling van kinderen verloopt. Bij Ontwikkelingspsychologie
leer je hoe in hoofdlijnen de motorische cognitieve en sociaal-emotionele
ontwikkeling verloopt.
• Spel en Kind
Spel, en dus ook drama, draagt op verschillende manieren bij aan de ontwikkeling
van kinderen. De spelwerkelijkheid geeft je de gelegenheid om je op
verschillende manieren uit te drukken. Spel is een belangrijke taal voor kinderen
en wij vinden dat je als pedagoog je die taal (opnieuw) dient eigen te
maken. Je maakt kennis met de belevingswereld van kinderen van 0 tot 12
jaar.
• Groepsdynamica
Een stimuleringsprogramma kan bedoeld zijn voor een individueel kind, voor
een kind in een groep of voor meerdere kinderen tegelijkertijd in een groep.
Bij de laatste twee opties heeft de pedagoog met een groep kinderen te
maken en dus met groepsdynamische processen.
• Communiceren met kinderen
In het vak “Communiceren met kinderen” (afgekort CMK) leer je professioneel
te communiceren. CMK is een vaardigheidsvak. Je gaat vaardigheden
oefenen die betrekking hebben op respectvolle gespreksvoering met kinderen.
• Werkplaats
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
N.v.t.
N.v.t.
38

Titel onderwijseenheid (OWE) Opvoedingsondersteuning A (PED-vOPa)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
3. Beroepstaak/taken Opvoedingsondersteuning
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten Ouderbijeenkomst met folder
6. Studiepunten/studielast 7,5 stp – 210 sbu
Pedagogiek studenten voltijd die voor studiejaar 2013-2014 met de opleiding
Pedagogiek zijn gestart
contacttijd: 37 uur
praktijkleren: 20 uur
zelfstudie: 153 uur
7. Samenhang
Deze OWE vormt één geheel met de OWE ‘Opvoedingsondersteuning B’ (er
is ook één studenthandleiding voor beide OWE’s). Deze OWE’s hangen
samen met de OWE Ontwikkelingsstimulering en opvoedingsondersteuning
op niveau 2 en professioneel opvoeden op niveau 3.
Op niveau één ligt de focus op het bieden van opvoedingsondersteuning aan
opvoeders met een eenvoudige opvoedingsvraag. Op niveau twee ligt de
focus op het stimuleren van jeugdigen met lichte opgroeiproblemen (achterstandsbestrijding)
en in het vergoten van het pedagogische handelen bij
lichte opvoedproblemen. Op niveau drie ligt de focus op het integreren van
de geleerde kennis en vaardigheden binnen de dagelijkse praktijk van werken
op de stage en de daar uit te voeren opdrachten.
8. Ingangseisen N.v.t.
9. Algemene omschrijving Deze OWE is vooral gericht op situaties waarin opvoeders met vragen over
de opvoeding bij bijvoorbeeld een pedagogisch medewerker komen. Binnen
deze onderwijseenheid beperken wij ons tot de volgende twee functies van
opvoedingsondersteuning:
1. informatie en voorlichting en
2. pedagogische advisering
10. Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
1B. Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
12. Tentaminering
Deeltentamen: (interculturele) pedagogiek OP
In deze kennistoets komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van dit deeltentamen is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Kern van opvoedingsondersteuning
Competenties
Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 3
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 1
2. Plan van aanpak ontwerpen 3
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) 7
jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
Deeltentamens Stp Code Toetsvorm
Kern van
opvoedingsondersteuning
(Interculturele)
pedagogiek OP
7,5
39
PEDvOP1
PEDvOP2
Performance
Kennistoets
Cijfer Minimaal Weresultaat
ging
ja 5,5 1
ja
5,5
1

13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: bij kennistoetsen wordt per toets bepaald hoeveel punten je
moet behalen voor een voldoende. Voor verslagen en performances
geldt dat je 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald moet
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is
• Blokland, G. (2010). Over opvoeden gesproken. Amsterdam: SWP.
• Burggraaff- Huiskes, M. (2011). Opvoedingsondersteuning als
bijzondere vorm van preventie. Bussum: Coutinho.
• Eldering, L. (2011). Cultuur en opvoeding. Interculturele pedagogiek
vanuit ecologisch perspectief. Rotterdam: Lemniscaat BV.
• Kohnstamm, R. (2009). Kleine ontwikkelingspsychologie Deel I: het
jonge kind, Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Kohnstamm, R. (2009). Kleine ontwikkelingspsychologie. Deel II: de
schoolleeftijd. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Literatuur die in OWE Ontwikkelingsstimulering bij psychologie aan bod
is geweest, inclusief de reader die bij die periode hoort.
• Uittenbogaard, B. et al. (2007). Stap voor stap. Amsterdam: SWP.
• Uittenbogaard, B. et al. (2007). Stap voor stap 2. Amsterdam: SWP.
Scholar
N.v.t.
• Werkplaats
De Werkplaats is bedoeld om je te helpen bij de uitwerkingen, toepassingen
en voorbereidingen van de opdrachten en toetsen van Opvoedingsondersteuning.
• Pedagogiek in een interculturele context
Om te weten hoe je ouders het beste kunt helpen als zij opvoedingsvragen
hebben zul je veel inzicht moeten hebben in het proces van opvoeden. Je
moet kunnen analyseren hoe ouders hun opvoeding vorm geven en ervaren
welke factoren hierop in werken. Dit om tot twee belangrijke functies van
opvoedingsondersteuning te komen, n.l.: informeren/voorlichten en pedagogisch
adviseren. Ook interculturele begrippen komen aan de orde.
• Werkplaats
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
N.v.t.
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Opvoedingsondersteuning B (PED-vOPb)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
3. Beroepstaak/taken Opvoedingsondersteuning
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
Pedagogiek studenten voltijd die voor studiejaar 2013-2014 met de opleiding
Pedagogiek zijn gestart
5. (Beroeps)Producten Een gesprek met een opvoeder over een opvoedingsvraag
6. Studiepunten/studielast 5 stp – 140
contacttijd: 24,5 uur
praktijkleren: 13,5 uur
zelfstudie: 102 uur
40

7. Samenhang
8. Ingangseisen N.v.t.
Deze OWE vormt één geheel met de OWE ‘Opvoedingsondersteuning A’ (er
is ook één studenthandleiding voor beide OWE’s). Deze OWE’s hangen
samen met de OWE Ontwikkelingsstimulering en opvoedingsondersteuning
op niveau 2 en professioneel opvoeden op niveau 3.
Op niveau één ligt de focus op het bieden van opvoedingsondersteuning aan
opvoeders met een eenvoudige opvoedingsvraag. Op niveau twee ligt de
focus op het stimuleren van jeugdigen met lichte opgroeiproblemen (achterstandsbestrijding)
en in het vergoten van het pedagogische handelen bij
lichte opvoedproblemen. Op niveau drie ligt de focus op het integreren van
de geleerde kennis en vaardigheden binnen de dagelijkse praktijk van werken
op de stage en de daar uit te voeren opdrachten.
9. Algemene omschrijving Deze OWE is vooral gericht op situaties waarin opvoeders met vragen over
de opvoeding bij bijvoorbeeld een pedagogisch medewerker komen. Binnen
deze onderwijseenheid beperken wij ons tot de volgende twee functies van
opvoedingsondersteuning:
1. informatie en voorlichting en
2. pedagogische advisering
10. Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
12. Tentaminering
13. Verplichte literatuur
Deeltentamen: Kennistoets communiceren en Psychologie OP
In deze kennistoets komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van dit deeltentamen is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Vaardigheden toets communicatie
opvoeders OP
Competenties
Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 1, 2, 3, 4
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) 7
jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2
Deeltentamens Stp Code Toets
vorm
Kennistoets
communiceren en
Psychologie OP
Vaardigheden
toets
communicatie
opvoeders OP
5
41
PED-vOP6
PED-vOP4
Kenni
stoets
Perfor
manc
e
Cijfer Minima Weal
resulta
at
ging
ja 5,5 1
ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: bij kennistoetsen wordt per toets bepaald hoeveel punten je
moet behalen voor een voldoende. Voor verslagen en performances
geldt dat je 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald moet
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is
• Blokland, G. (2010). Over opvoeden gesproken. Amsterdam: SWP.
• Burggraaff- Huiskes, M. (2011). Opvoedingsondersteuning als

14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
bijzondere vorm van preventie. Bussum: Coutinho.
• Eldering, L. (2011). Cultuur en opvoeding. Interculturele pedagogiek
vanuit ecologisch perspectief. Rotterdam: Lemniscaat BV.
• Kohnstamm, R. (2009). Kleine ontwikkelingspsychologie Deel I: het
jonge kind, Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Kohnstamm, R. (2009). Kleine ontwikkelingspsychologie. Deel II: de
schoolleeftijd. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Literatuur die in OWE Ontwikkelingsstimulering bij psychologie aan bod
is geweest, inclusief de reader die bij die periode hoort.
• Uittenbogaard, B. et al. (2007). Stap voor stap. Amsterdam: SWP.
• Uittenbogaard, B. et al. (2007). Stap voor stap 2. Amsterdam: SWP.
Scholar
N.v.t.
• Ontwikkelingspsychologie
In deze onderwijseenheid beperken we ons tot de ontwikkelingspsychologie
van de leeftijdsgroep van 0 tot 12 jaar en komt thematiek rondom vaak voorkomende
opvoedingsvragen aan de orde.
• Communiceren met opvoeders
Je communicatieve competenties ontwikkelen zich gedurende je hele leven.
In een professionele context zet je die ontwikkelde communicatieve competenties
vanzelf in. De beroepssituatie vraagt soms echter nog wat meer van
je. Namelijk bewust gestructureerde communicatie met een vooropgezet doel
voor ogen. Binnen deze beroepstaak leer je communiceren met opvoeders.
• Werkplaats
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
N.v.t.
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Orthopedagogische hulpverlening (PED-vOHc)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
3. Beroepstaak/taken Orthopedagogische hulpverlening
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
Pedagogiek studenten voltijd die voor studiejaar 2013-2014 met de opleiding
Pedagogiek zijn gestart
5. (Beroeps)Producten Een gesprek met een adolescent
Een spelhandelingsplan op basis van een spelanalyse van een kind
6. Studiepunten/studielast 12,5 stp – 350 sbu
contacttijd: 66,5 uur
praktijkleren: 33,5 uur
zelfstudie: 250 uur
7. Samenhang
Deze OWE hangt samen met de OWE Orthopedagogische hulpverlening A
en B op niveau 2, en met professioneel opvoeden op niveau 3. Op niveau
één ligt de focus op oriëntatie op de hulpvraag en planmatig werken, Op
niveau twee ligt de focus op het verkennen en toepassen van verschillende
methodieken en visies. Op niveau drie ligt de focus op het integreren van de
geleerde kennis en vaardigheden binnen de dagelijkse praktijk van werken
op de stage en de daar uit te voeren opdrachten.
8. Ingangseisen N.v.t.
9. Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid richten we ons op planmatig hulpverlenen binnen
een situatie waar sprake is van stoornissen en problemen bij jeugdigen. We
werken hierbij van probleem tot plan – van hulpvraag tot aanbod.
42

10.
11.
Competenties
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, contacten leggen en analyseren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamens: ‘Kennistoets orthopedagogische hulpverlening’ en
‘Screening en indicatie’
In deze kennistoetsen komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het per vraag van deze deeltentamens is per vraag
vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Gesprek met adolescent
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 3
1B Oriënteren, contacten leggen en analyseren 4
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 5
Deeltentamen: Spelbegeleiding
1B Oriënteren, contacten leggen en analyseren 1, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 3, 5
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
9, 10
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 8
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijf
er
13. Verplichte literatuur
Kennistoets
orthopedagogische
hulpverlening
Gesprek met
adolescent
Screening en
indicatie
43
PED-vOH2
PED-vOH1
PED-vOH3
Spelbegeleiding PED-vOH4
Minimaal
resultaat
Weging
Kennistoets ja 5,5 1
Performance ja 5,5 1
Kennistoets ja 5,5 1
Verslag ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: bij kennistoetsen wordt per toets bepaald hoeveel punten je
moet behalen voor een voldoende. Voor verslagen en performances
geldt dat je 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald moet
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Adriaansen, M. Caris, J. (2011). Elementaire sociale vaardigheden.
Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Delfos, M. (2009). Ik heb ook wat te vertellen! Amsterdam: SWP.
• Hellendoorn, J. (1998). Speciaal spel voor speciale kinderen. Houten:
Bohn Stafleu Van Loghum.
• Kohnstamm, R. (2009). Kleine Ontwikkelingspsychologie lll. De
puberjaren. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Rigter, J. en Van Hintum, M. (2013). Ontwikkelingspsychopathologie bij
kinderen en jeugdigen. Bussum: Couthino.

14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
Titel onderwijseenheid
(OWE)
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
• Werkplaats
De Werkplaats is bedoeld om je te helpen bij het integreren van de verschillende
leerbronnen die beschikbaar zijn, m.n. theorie en vaardigheden van de
diverse vakken en de praktijk.
• Psychopathologie
Bij psychopathologie wordt een aantal ontwikkelingsstoornissen behandeld
en ontdek je het effect van zo’n stoornis op de ontwikkeling van het kind en
op de extra eisen die daardoor worden gesteld aan de opvoeder en de opvoeding.
• Orthopedagogiek
Bij orthopedagogiek maak je kennis met een systeemgerichte manier van
kijken, waarbij niet de stoornis van het kind centraal staat maar het unieke
kind in zijn eigen specifieke context. Hierbij kijk je dus ook naar de ouders,
andere opvoeders, de omgeving en de invloed die deze factoren op elkaar
hebben.
• Psychologie van de adolescentie
De psychologie van de adolescentie houdt zich bezig met de veranderingen
die plaats vinden bij jeugdigen tussen 12 en 23 jaar, bij de adolescent. Deze
veranderingen treden op diverse gebieden op en hebben ook invloed op de
beleving en identiteitsontwikkeling.
• Communiceren met adolescenten
Je leert hier communiceren met een adolescent.
• Spelbegeleiding
Spelbegeleiding is een bijzondere manier waarop contact gemaakt kan worden
met een jeugdige en waarmee de ontwikkeling extra gestimuleerd kan
worden. In de lessen oefenen we vaardigheden en krijg je toelichting op de
theoretische achtergrond van deze manier van werken.
• Werkplaats
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
1
24
Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling (PED-vK1)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
Pedagogiek studenten voltijd die voor studiejaar 2013-2014 met de opleiding
Pedagogiek zijn gestart
3. Beroepstaak/taken Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten Analyse van de praktijkinstelling aan de hand van het HKZ-model
6. Studiepunten/studielast 7,5 stp – 210 sbu
contacttijd: 34,5 uur
praktijkleren: 17 uur
zelfstudie: 158,5 uur
7. Samenhang
Deze OWE hangt samen met de OWE Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
niveau 2 en niveau 3. Op niveau 1 leer je te kijken naar een organisatie,
op niveau 2 zie je de verbanden tussen de verschillende onderdelen en
op niveau 3 kun je een gericht beleidsadvies formuleren.
8. Ingangseisen N.v.t.
44

9. Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid leer je met het HKZ model, een
kwaliteitszorgmodel, te werken. Ook moet je kunnen laten zien en
verantwoorden dat je in een team kunt functioneren.
10. Competenties
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Kennistoets kwaliteit en beleid 1
In deze kennistoets komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van dit deeltentamen is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Eindgesprek kwaliteit en beleid
Competenties Beoordelingscriteria
5. Samenwerken 1, 2, 3, 7, 8
6. Werkbegeleiding en leiding geven 2, 3, 4, 6
7. Beheren en organiseren 1, 4
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en 2, 3, 8, 9
beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minimaal We-
resultaat ging
Eindgesprek
kwaliteit en beleid
PED-vK1-1 Performance ja 5,5 1
13 Verplichte literatuur
14 Aanbevolen literatuur
15 Software
16 Overig materiaal
17 Activiteiten
Kennistoets
kwaliteit en beleid
1
PED-vK1-2 Kennistoets ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 2 (bij eindgesprek).
• Cesuur: bij kennistoetsen wordt per toets bepaald hoeveel punten je
moet behalen voor een voldoende. Voor verslagen en performances
geldt dat je 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald moet
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Donk, van der C. & Lanen, B.V. van der (2011). Praktijkonderzoek in zorg
en welzijn. Bussum: Coutinho.
• Schermer, K. (2009). De effectieve projectgroep. Groningen: Noordhof.
• Verhagen, P. (2011). Kwaliteit met Beleid. Basisboek voor Sociale Studies.
Bussum: Coutinho.
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
• Werkplaats
Na een algemene instructie werk je iedere week met het HKZ-model en leg je
de koppeling met je eigen organisatie. Je werkt in projectgroepen. Per week
presenteert een groep een onderdeel van het HKZ-model.
• Hoorcolleges Kwaliteit en Beleid
In de hoorcolleges wordt aandacht besteed aan verschillende onderdelen van
het HKZ-model en de PDCA-cyclus.
• Hoorcolleges maatschappelijke ontwikkelingen
In deze hoorcolleges wordt aandacht besteed aan de maatschappelijke ontwikkelingen
die hun invloed (kunnen) hebben op de beleidsvoering van organisaties
in het onderwijs en de zorg.
• Training Taakgericht werken
45

18. Werkvormen
19 Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
Samenwerkingsoverleg, teamvergadering, cliëntbesprekingen, het zijn allemaal
overlegvormen die in de praktijk veel voorkomen. Of het overleg nu
formeel is of informeel, elk overleg is er bij gebaat dat de deelnemers bepaalde
regels volgen. Regels over de diverse rollen binnen een overleg, over het
verloop van een overleg, over hoe elkaar te informeren, onderhandelingsstrategieën,
etc.
Daarnaast is het belangrijk om je bewust te zijn van je eigen en elkaars kwaliteiten.
In de training en in de projectgroepen oefen je deze vaardigheden.
• Werkplaats
• Hoorcolleges
• Training
• Praktijkleren
voltijd: 34,5 uur; deeltijd: 22 uur
2
24
Titel onderwijseenheid OWE Signaleren en actie ondernemen (PED-vS1c)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
3. Beroepstaak/taken Signaleren en actie ondernemen
Pedagogiek studenten voltijd die voor studiejaar 2013-2014 met de opleiding
Pedagogiek zijn gestart
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
•
•
Verslag informatievaardigheden
Videodocument probleemanalyse
6. Studiepunten/studielast 5 stp – 140 sbu
contacttijd: 30 uur
praktijkleren: 13,5 uur
zelfstudie: 96,5 uur
7. Samenhang
Deze OWE hangt samen met de OWE Signaleren en actie ondernemen op
niveau 2 en niveau 3. In deze beroepstaak leer je signalen op te vangen die
maatschappelijke implicaties hebben. Door middel van onderzoek naar het
probleem en de factoren die hierop van invloed zijn, ontwikkel je interventies
die tot doel hebben het probleem te voorkomen, verminderen of de gevolgen
ervan te verzachten. Op niveau 1 leer je hoe je op basis van een signaal een
probleemanalyse maakt. Op niveau 2 ga je op zoek naar de factoren die van
invloed zijn op het probleem om zo te komen tot aangrijpingspunten voor een
interventie. Op niveau 3 voer je op je praktijkplek daadwerkelijk een
preventieve maatregel uit, die je implementeert en evalueert.
8. Ingangseisen N.v.t.
9. Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid krijg je inzicht in de wijze waarop zowel overheden
als instellingen omgaan met gesignaleerde problemen die om preventieve
interventies vragen. Je onderzoekt een signaal door een probleemanalyse te
maken aan de hand van literatuurstudie en toetst deze in de praktijk. Je leert
om systematisch op te zoek te gaan naar kwalitatief goede informatie en
deze op een correcte wijze te (her)gebruiken.
10. Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
4. Signaleren en actie ondernemen
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
46

11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: probleemanalyse
Competenties
Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
4. Signaleren en actie ondernemen 1, 2, 7
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Informatievaardigheden
2
Competenties
Beoordelingscriteria
4. Signaleren en actie ondernemen 2
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 2
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijf
er
Informatievaardigheden
PED-vS1c-1
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
Probleemanalyse PED-vS1c-2
47
Minimaal
resultaat
Weging
Verslag ja 5,5 1
Videodocument
ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: je moet 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Andriessen, D., Onstenk, J., Delnooz, P., Smeijsters, H. & Peij, S. (augustus,
2010). Gedragscode voor het voorbereiden en uitvoeren van
praktijkgericht onderzoek binnen het hoger beroepsonderwijs in Nederland.
HBO raad. Online beschikbaar.
• Donk, C. & Lanen, B.V. van der (2011). Praktijkgericht onderzoek in zorg
en welzijn. Bussum: Coutinho.
• Kok, H., (2005).Handboek Preffi 2.0: richtlijn voor effectieve gezondheidsbevordering
en preventie. Woerden: NIGZ.
• Terlouw, H. & Visser B. (2010). Relaties hanteren. Beroepshouding en
vaardigheden in woord en beeld. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff.
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
• Werkplaats
In de werkplaats word je ondersteund bij de uitvoering van de probleemanalyse
van een signaal dat je in duo’s onderzoekt. Je leert hoe je in het studiecentrum
bronnen kunt vinden ten behoeve van je literatuuronderzoek en hoe
je deze informatie verwerkt in de probleemanalyse. Ook leer je hoe je een
interview afneemt.
• Hoorcolleges Signaleren en actie ondernemen
In deze colleges krijg je een beeld van de inhoud van deze beroepstaak, de
wijze waarop de landelijke en lokale politiek omgaat met maatschappelijke
signalen die van invloed zijn op de ontwikkeling van jeugdigen en voorbeelden
van preventieve interventies in de praktijk.
• Hoorcolleges Onderzoeksvaardigheden
In deze hoorcolleges maak je kennis met praktijkgericht onderzoek: de onderzoekscyclus,
kwaliteitscriteria, het opzetten van een eenvoudig onderzoek
t.b.v. de probleemanalyse.
• Hoorcolleges Sociologie
Deze hoorcolleges geven inzicht in de maatschappelijke ontwikkelingen
vanuit het sociologisch perspectief, waarmee je kennis omtrent relevante
signalen in het kader van deze beroepstaak vergroot wordt.
• Hoorcollege Ethiek
Het hoorcollege Ethiek is een kennismaking met normatieve vraagstukken in
het pedagogisch vak. Het helpt je bewust te zijn van je eigen normatieve

18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
oordelen bij het doen van een probleemanalyse. Het behandelt de
Gedragscode Praktijkgericht Onderzoek.
• Instructiecollege Videoverwerking
Omdat een van de deeltentamens bestaat uit een videodocument, is het
belangrijk dat jullie weten hoe je video-opnames maakt, maar vooral ook
verwerkt tot een goed document.
• Werkplaats
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
2
24
Titel onderwijseenheid (OWE) Leerlijn professionele ontwikkeling (PED-vLPO1)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep
Pedagogiek studenten voltijd die voor studiejaar 2013-2014 met de
opleiding Pedagogiek zijn gestart
3. Beroepstaak/taken
Ontwikkelingsstimulering, Opvoedingsondersteuning, Orthopedagogische
hulpverlening, Signaleren en actie ondernemen, Kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling
4. Centrale beroepstaak N.v.t.
5. (Beroeps)Producten
•
•
Presentatie van de student over zichzelf
Persoonlijk Ontwikkelingsplan
• Verslag van een interview met een pedagoog over zijn pedagogische
visie
• Rapportage van de oriëntatie op een aantal organisaties in het werkveld
• Digitaal portfolio met verantwoording
6. Studiepunten/studielast 10 stp – 280 sbu
contacttijd: 71 uur (inclusief 32 contacturen Lef Award)
praktijkleren: 26,5 uur
zelfstudie: 182,5 uur
7. Samenhang Deze OWE hangt samen met de leerlijn professionele ontwikkeling op niveau
2 en er is een continue samenhang met alle beroepstaken van de opleiding.
8. Ingangseisen
• Voor deelname aan de integrale toets mag je maximaal 3 onvoldoendes
hebben voor een deeltentamen van niveau 1 tot en met het moment van
de 1 e gelegenheid van periode 3.
• Je moet een bewijs hebben dat je hebt deelgenomen aan de Lef Award.
9. Algemene omschrijving In de leerlijn Professionele Ontwikkeling leer je om je planmatig en
doelgericht te ontwikkelen tot pedagoog met een duidelijke persoonlijke- en
beroepsidentiteit.
10. Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
48

11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Wie ben ik?
Competenties Beoordelingscriteria
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 7, 8
Deeltentamen: Werkveldoriëntatie en pedagogische visie
Competenties Beoordelingscriteria
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Eindgesprek
1, 2, 3, 6, 7, 8
Competenties Beoordelingscriteria
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Integrale toets
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
1B Oriënteren, analyseren en
diagnosticeren
1, 2, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 3, 5
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
1, 2, 5, 7, 8, 9, 10, 11
4. Signaleren en actie ondernemen 1, 2, 7
5. Samenwerken 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9
6. Werkbegeleiding en leiding geven 1, 2, 3, 4, 6
7. Beheren en organiseren 1, 3, 4, 5
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling
1, 2, 3, 8, 9
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minimaal
resultaat
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
Wie ben ik? PED-vLPO1-
1
Werkveldoriëntatie
en
pedagogische
visie
PED-vLPO1-
7
Eindgesprek PED-vLPO1-
5
Integrale toets PED-vLPO1-
6
49
Weging
Performance nee vol-daan N.v.t
.
Performance nee vol-daan N.v.t
.
Performance nee vol-daan N.v.t
.
Verslag &
Performance
ja 5,5 1
Integrale toets
• Aantal examinatoren: 2
• Cesuur: er worden drie onderdelen onderscheiden. Je moet voor alle
drie de onderdelen een voldoende behalen.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
Overige deeltentamens
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: examinator bepaalt op grond van vastgestelde criteria of je hebt
voldaan aan de eisen.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Geenen, M.J. (2010). Reflecteren, leren van je ervaringen als sociale
professional. Bussum: Coutinho.
• Janssen, H. (2011). Samen Opvoeden. Oriëntatie op Pedagogische
werkvelden. Bussum: Coutinho.
N.v.t.

15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21.
Maximum aantal deelnemers
Scholar
N.v.t.
In de leerlijn Professionele Ontwikkeling werk je in elke periode aan een
opdracht die betrekking heeft op het thema dat in die periode centraal staat.
Deze thema’s zijn:
1. Wie ben ik en waarvoor heb ik gekozen?
2. Wat kan ik? Hoe leer ik? Hoe geef ik vorm aan mijn ontwikkeling?
3. Van persoonlijke identiteit naar beroepsidentiteit: Wie ben ik als
pedagoog?
4. Hoe laat ik zien wie ik ben als pedagoog?
Naast het reguliere onderwijs neem je binnen deze OWE deel aan de Lef
Award. Dit is een dramaweek waarin je samen met medestudenten de
opdracht krijgt om een filmpje te maken n.a.v. een bekend (pedagogische)
TV format.
• Werkplaats
• Werkcolleges
• Hoorcolleges
• Praktijkleren
Zie punt 6
1, 2
24
50

4.10 Onderwijseenheden, voltijd niveau 2, studiejaar 2
Deze paragraaf is: Bijlage 4 bij OER: Gegevens onderwijseenheden postpropedeutische fase. En
betreft de uitwerking van de onderwijseenheden conform art. 6.1, lid 2 van de Onderwijs- en examenregeling
Instituut Sociale Studies.
Titel onderwijseenheid (OWE) Ontwikkelingsstimulering en Opvoedingsondersteuning (PED-vOOc)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, voltijd, niveau 2, studiejaar 2
3. Beroepstaak/taken Ontwikkelingsstimulering en Opvoedingsondersteuning
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
• Rapportgage van een observatie ten behoeve van een (hulp-)vraag uit
de pedagogische praktijk.
• Sociale kaart van de individuele en groepsgerichte ontwikkelingsstimulering
en opvoedingsondersteuning.
• Uitvoering van een (bestaande) groepsgerichte bijeenkomst voor specifieke
(beroeps-)opvoeders of jeugdigen.
• Een pedagogisch gesprek met een (beroeps-)opvoeder en een jeugdige.
6. Studiepunten/studielast 12,5 stp – 350 sbu
7. Samenhang
8. Ingangseisen
contacttijd: 62,5 uur
praktijkleren: 66,5 uur
zelfstudie: 221 uur
Deze OWE hangt samen met de OWE Ontwikkelingsstimulering en Opvoedingsondersteuning
op niveau 1 en Professioneel opvoeden op niveau 3.
Op niveau één ligt de focus op het stimuleren van de ontwikkeling van jeugdigen
die een gewone ontwikkeling doorlopen en het bieden van opvoedingsondersteuning
aan opvoeders met een eenvoudige opvoedingsvraag.
Op niveau twee ligt de focus op het stimuleren van jeugdigen met lichte opgroeiproblemen
(achterstandsbestrijding) en in het vergoten van het pedagogische
handelen bij lichte opvoedproblemen. Op niveau drie ligt de focus op
het integreren van de geleerde kennis en vaardigheden binnen de dagelijkse
praktijk van werken op de stage en de daar uit te voeren opdrachten.
Je hebt op niveau 1 minimaal 45 studiepunten behaald.
9. Algemene omschrijving Deze onderwijseenheid richt zich op het brede scala van projecten en
programma’s dat ouders ondersteunt bij het opvoeden en jeugdigen
ondersteunt in hun ontwikkelingsproces. De onderwijseenheid richt zich niet
alleen op individuen, maar ook op groepen opvoeders en groepen jeugdigen.
Je leert daarbij o.a. om adviesgesprekken te voeren met opvoeders en
jeugdigen, observaties uit te voeren om meer zicht te krijgen op de
ontwikkeling van een jeugdige (of op een opvoedingssituatie) en om
daarover te rapporteren. Je maakt gebruik van de sociale kaart.
10. Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
51

11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Filosofie
In deze kennistoets komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van dit deeltentamen is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Sociale kaart werkveld O&O
Competenties Beoordelingscriteria
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 1, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 3, 5, 6, 7
Deeltentamen: Vaardighedentoets groepsgerichte O&O
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 2, 3, 5, 7
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
1, 3, 7, 8, 9, 11
Deeltentamen: Gespreksvoering Opvoeder en jeugdige
Competenties
Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 1, 2, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
5, 7
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minima We-
al
resulta
at
ging
Filosofie PED-vOOc2 Kennistoets ja 5,5 1
13. Verplichte literatuur
Sociale kaart
werkveld O&O
PED-vOOc1 Performance ja 5,5 1
Vaardighedentoetsgroepsgerichte
O&O
PED-vOOc4 Performance ja 5,5 1
Gespreksvoering
Opvoeder en
jeugdige
PED-vOOc6 Performance ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: Bij meerkeuzevragen moet je het aantal vragen goed hebben
dat je statistisch gezien goed hebt als je alles raadt plus 55% van de
overige vragen. Voor alle overige deeltentamens geldt dat je 55% van
totaal aantal te behalen punten behaald moet hebben voor een
voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Bakker, I., Blokland, G. en Wijnen, H. (2010) Samen Delen. Methodiekboek
voor opvoedingsondersteuning in groepen.
52

14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
Amsterdam: Uitgeverij SWP.
• Bil, P. (2010). Observeren, registreren, rapporteren en interpreteren.
Amsterdam: Boom uitgevers.
• Blokland, G. (2010). Over opvoeden gesproken. Amsterdam: SWP.
• Burggraaff-Huiskes, M. (2011). Opvoedingsondersteuning als bijzondere
vorm van preventie. Bussum: Coutinho.
• Delfos, M. (2011). Ik heb ook wat te vertellen. Amsterdam: SWP.
• Delfos, M. (2011). Luister je wel naar mij? Amsterdam: SWP.
• Luitjes, M en Zeeuw-Jans. I.J. de. (2011). Ontwikkeling in de groep.
Groepsdynamica bij kinderen en jongeren. Bussum: Uitgeverij Coutinho.
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
• Werkplaats
De Werkplaats Integrale Opdracht is bedoeld om je te helpen bij de uitwerkingen,
toepassingen en voorbereidingen van de opdrachten en toetsen.
• Filosofie
Veel vraagstukken uit de opvoedkundige praktijk zijn normatieve vraagstukken
of bevatten in ieder geval normatieve aspecten. Het is van belang dat je
je eigen vooronderstellingen leert herkennen en benoemen. Bovendien is het
van belang dat je in dialoog met ouders, jeugdigen, collega’s en alle andere
mensen waarmee je in gesprek staat, ook de vooronderstellingen die zij als
uitgangspunt nemen kunt herkennen en benoemen.
• Individuele O&O
Bij individuele O&O staat het bieden van opvoedingsondersteuning aan opvoeders
en het bieden van ontwikkelingsstimulering aan jeugdigen centraal. Je oefent
gespreksvaardigheden in de vorm van een intake en/of adviesgesprek.
• Groepsgerichte O&O
Als pedagoog zul je later in meer of mindere mate ingezet worden voor het
geven van een cursus, training of informatieavond voor groepen deelnemers.
Dit is dan ook de kern van dit vak. Je gaat in dit vak samen met medestudenten
zo’n bijeenkomst uitvoeren.
• Observeren
Wat is het verschil tussen een systematische observatie en een gewone
waarneming? Welke plek heeft observeren binnen het hulpverleningsproces?
En hoe pak je een observatie nu methodisch aan? Welke middelen kun je
daarbij gebruiken? Allemaal vragen die beantwoord zullen worden in dit vak.
• Werkplaats
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
1 en 3
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Orthopedagogische hulpverlening B (PED-vOBc)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, voltijd, niveau 2, studiejaar 2
3. Beroepstaak/taken Orthopedagogische hulpverlening
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
Een handelingsplan volgens de methodiek competentiegericht werken waarbij
koppelingen gemaakt worden met andere methoden en manieren van kijken.
6. Studiepunten/studielast 12,5 stp – 350 sbu
contacttijd: 64,5 uur
praktijkleren: 66,5 uur
zelfstudie: 219 uur
53

7. Samenhang
8. Ingangseisen
Deze OWE hangt samen met de OWE Orthopedagogische hulpverlening op
niveau 1 en Professioneel opvoeden op niveau 3. Op niveau één ligt de
focus op oriëntatie op de hulpvraag en planmatig werken. Op niveau twee ligt
de focus op het verkennen en toepassen van verschillende methodieken en
visies. Op niveau drie ligt de focus op het integreren van de geleerde kennis
en vaardigheden binnen de dagelijkse praktijk van werken op de stage en de
daar uit te voeren opdrachten.
Je hebt op niveau 1 minimaal 45 studiepunten behaald.
9. Algemene omschrijving Binnen deze onderwijseenheid ga je verschillende manieren van werken en
beschouwen bij orthopedagogische hulpverlening vergelijken. Je komt tot
voorkeuren op basis van de hulpvraag van de cliënt en zijn context en op
basis van je eigen competenties en leerpunten.
10. Competenties
Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
5. Samenwerken
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Integrale kennistoets methodieken en visies
In deze kennistoets komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van dit deeltentamen is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Werken vanuit methodieken en visies
Competenties Beoordelingscriteria
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 1, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 2, 5, 7
5. Samenwerken 5, 6
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 3, 9
Deeltentamen: Omgaan met stressvolle situaties
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
3. Pedagogische interventies uitvoeren en 1, 2, 5, 6
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijf
er
Werken vanuit methodieken
en visies
PED-vOBc-1
13. Verplichte literatuur
Integrale kennistoetsmethodie-
ken en visies
Omgaan met
stressvolle situaties
54
PED-vOBc-2
PED-vOBc-3
Minimaal
resultaat
Verslag ja 5,5
Kennistoets
Performance
Weging
1
ja 5,5 1
ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: Bij meerkeuzevragen moet je het aantal vragen goed hebben
dat je statistisch gezien goed hebt als je alles raadt plus 55% van de
overige vragen. Voor alle overige deeltentamens geldt dat je 55% van
totaal aantal te behalen punten behaald moet hebben voor een
voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Adriaansen, M. Caris, J. (2011). Elementaire sociale vaardigheden.
Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Groot, K. (2002). Waar halen ze ’t lef vandaan. Omgaan met agressief

14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
gedrag. Zaltbommel: Thema.
• Hoffman, E. (2009). Interculturele gespreksvoering. Theorie en praktijk
van het TOPOI-model. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Ieperen-Schelhaas, K. van (2011). Contextuele hulpverlening. Houten:
Bohn Stafleu Van Loghum.
• Nijgh, L. (2011). Basisboek ondersteuning aan mensen met een
verstandelijke beperking. Den Haag: Boom Lemma Uitgevers.
• Oosten, N. van (2009). Seksespecifieke hulpverlening. Bussum:
Coutinho.
• Slot, W. & Spanjaard, H. (2009). Competentievergroting in de
residentiële jeugdzorg. Baarn: HB Uitgevers.
• Delft, F. van, Rooijendijk, L. & Sjerps, N. (2003). Agressie in het sociaal
pedagogisch werk. Soest: Uitgeverij Nelissen.
• Michielsen, M., Mulligen, W. van & Hermkens, L. (2005). Leren over
leven in loyaliteit. Leuven: Acco.
Scholar
N.v.t.
• Werkplaats
Binnen de werkplaats krijg je uitleg en ondersteuning bij het maken van het
handelingsplan dat je in deze onderwijseenheid moet maken. Je leert
verbindingen te leggen tussen het geleerde in de verschillende vakken
binnen deze onderwijseenheid. Hierbij is expliciet aandacht voor een goede
onderbouwing van keuzen en vergelijkingen die je gaat maken.
• Contextueel en Sekse specifiek werken
Bij dit vak leer je je bewust te worden van twee factoren die invloed hebben op
gedrag, problemen en de coping daarmee: de verschillen tussen de seksen en de
verhoudingen die er in gezinnen door de generaties zijn. Bij contextuele hulpverlening
leer je hoe het komt dat kinderen hun ouders altijd in bescherming nemen en
blijven investeren in hun ouders. Daarnaast komen verklaringsmodellen aan bod
rond negatieve spiralen in families en het doorbreken daarvan.
• Interculturele communicatie
Met behulp van het TOPOI analysemodel ga je op zoek naar de manier van
waarnemen, de drijfveren, de bedoeling, van jezelf en anderen. Hierdoor kun
je duidelijker krijgen wat iemand beweegt, waarom hij doet wat hij doet.
• Methodisch werken in de verstandelijk gehandicaptenzorg
In dit vak leer je vuistregels, methoden en visies voor de begeleiding van
mensen met een verstandelijke beperking.
• Competentiegericht werken
Bij het vak competentiegericht werken leer je een situatie te analyseren door
het maken van een competentieanalyse. Hierbij kijk je naar factoren die de
draagkracht vergroten dan wel verlagen. Vanuit deze analyse formuleer je
doelen en werkpunten voor de hulpvrager(s).
• Omgaan met stressvolle situaties
In dit vak ga je aan de slag met je eigen sterke communicatieve vaardigheden
en houdingsaspecten t.b.v. stresssituaties en die bouw je uit om je
zwakkere kanten te versterken.
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
2 en 4
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling (PED-vK2c)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, voltijd, niveau 2, studiejaar 2
3. Beroepstaak/taken Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
55

5. (Beroeps)Producten
6. Studiepunten/studielast 5 stp – 140 sbu
7. Samenhang
• Analyse van knelpunten in een organisatie
• Evaluatie en reflectie van de uitgevoerde analyse
contacttijd: 65 uur (incl. 33 uur simulatieweek)
praktijkleren: 26,5 uur
zelfstudie: 48,5 uur
Deze OWE hangt samen met de OWE Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
op niveau 1 en niveau 3. Op niveau 1 leer je te kijken naar een
organisatie, op niveau 2 zie je de verbanden tussen de verschillende onderdelen
en op niveau 3 kun je een gericht beleidsadvies formuleren.
8. Ingangseisen Je hebt op niveau 1 minimaal 45 studiepunten behaald.
9. Algemene omschrijving
In deze onderwijseenheid ga je een knelpuntenanalyse maken op basis van
een omgevings- en organisatieanalyse en praktijkonderzoek. Je onderzoekt
een probleem binnen het primaire proces. Je leert verbanden te zien tussen
de verschillende onderdelen binnen een organisatie en de invloed van maatschappelijke
ontwikkelingen op de organisatie.
10. Competenties
Competenties
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Knelpuntenanalyse KB2
Competenties Beoordelingscriteria
5. Samenwerken 4, 9
7. Beheren en organiseren 2, 4, 5
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering
en beleidsontwikkeling
Evaluatieverslag KB2
1, 2, 3, 4, 8, 9
Competenties Beoordelingscriteria
5. Samenwerken 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
6. Werkbegeleiding en leiding geven 2, 3, 4, 6
7. Beheren en organiseren 1, 2, 3
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 6, 9
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvor
m
13. Verplichte literatuur
Knelpuntenanalyse
KB2
Evaluatieverslag KB2.
56
PEDvK2c-1
PEDvK2c-2
Cijfer Minimaal
resultaat
Weging
Verslag ja 5,5 1
Verslag ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: je moet 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Doelen, A. & Weber, A. (2010). Organiseren en managen, het 7S-model
toegepast. Groningen: Wolters-Noordhoff.
• Terlouw, H. & Visser, B. (2010). Relaties Hanteren, Beroepshouding en
Vaardigheden in Woord en Beeld. Amersfoort: Thieme Meulenhoff.

14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21 Maximum aantal
deelnemers
• Emans, B. (z.j.). Interviewen Theorie, techniek en training. Groningen:
Stenfert Kroese / Wolters Noordhoff.
• Huisman, M. (z.j.). Leren interviewen. Groningen: Wolters Noordhoff.
• Schermer, K. & Quint, P. (2005). De organisatie als hulpmiddel, sociaalagogisch
basiswerk. Houten: BSL.
Scholar
N.v.t.
• Werkplaats
In de werkplaatsbijeenkomsten werk je aan je beleidsadvies. Daarnaast
komen ook analyse- en onderzoeksvaardigheden aan de orde om een meer
gefundeerde keuze van probleemstelling, methode en werkwijze bij het praktijkonderzoek
te kunnen maken.
• Hoorcolleges Kwaliteit en Beleid
In deze hoorcolleges wordt aandacht besteed aan omgevings- en organisatieanalyse
(SWOT analyse aan de hand van STEP en 7 S model), het volledige
7 S model, implementatie van verbetervoorstellen en diversiteitbeleid.
De deeltijdstudenten bekijken deze hoorcolleges zelfstandig via een link op
SCHOLAR. In week 5 krijgen ze de mogelijkheid om in een responsiecollege
hierover vragen te stellen.
• Hoorcolleges analyse- en onderzoeksvaardigheden:
In de hoorcolleges wordt stilgestaan bij de manier waarop onderzoek gedaan
wordt. Je leert om een meer gefundeerde keuze voor een probleemstelling,
methode en werkwijze te maken.
• Hoorcolleges maatschappelijke ontwikkelingen.
In deze hoorcolleges wordt aandacht besteed aan de maatschappelijke ontwikkelingen
die hun invloed (kunnen) hebben op de beleidsvoering van organisaties
in het onderwijs en de zorg.
• Training overleg, onderhandelen en conflicthantering
Belangentegenstellingen zijn in een organisatie aan de orde van de dag.
Overleggen, Onderhandelen en Conflicthantering, zijn de belangrijkste communicatieve
ingrediënten om te komen tot onderlinge afstemming. In deze
training leer je naast inzicht ook vaardigheden om beter om te kunnen gaan
met diverse ‘partijen’ en belangen binnen een organisatie.
• Simulatieweek
In de simulatieweek simuleer je een week lang dat je een team bent binnen
een praktijkorganisatie en ga je als team een de slag met een casus uit de
praktijk die betrekking heeft op kwaliteit en beleid.
• Werkplaats
• Hoorcolleges (deeltijd via Scholar)
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
2 en 4
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Signaleren en actie ondernemen (PED-vS2)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, voltijd, niveau 2, studiejaar 2
3. Beroepstaak/taken Signaleren en actie ondernemen
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten Methodisch plan van aanpak voor een preventieve actie
6. Studiepunten/studielast
7,5 stp – 210 sbu
contacttijd: 10,5 uur
praktijkleren: 67 uur
zelfstudie: 132,5 uur
57

7. Samenhang Deze OWE hangt samen met de OWE Signaleren en actie ondernemen op
niveau 1 en niveau 3. In deze beroepstaak staat preventie centraal. Je leert
te signaleren en op basis daarvan tot een aanpak te komen die er voor zorgt
dat problemen voorkomen kunnen worden of kunnen verergeren. Op niveau
1 leer je hoe je op basis van een signaal een probleemanalyse maakt. Op
niveau 2 vindt verdieping plaats. Je werkt een signaal verder uit en doet
naast literatuurstudie ook praktijk onderzoek. Op niveau 3 ga je in je stage
daadwerkelijk een preventieve maartregel uitvoeren.
8. Ingangseisen
Je hebt op niveau 1 minimaal 45 studiepunten behaald.
9. Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid staat het ontwerpen van een methodisch plan van
aanpak voor een actie centraal en ligt de nadruk op preventie. Je vangt een
signaal op. Je onderzoekt of dit signaal relevant, ernstig, specifiek en
uitvoerbaar is en of het vaak voorkomt. Vervolgens doe je onderzoek naar de
problematiek en context achter het signaal en formuleert daarbij een
relevante onderzoeksvraag. Je beoordeelt of er actie ondernomen moet
worden.
10. Competenties
Competenties
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
13. Verplichte literatuur
Deeltentamen: Kennistoets Signaleren en actie ondernemen 2
In deze kennistoets komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van dit deeltentamen is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Methodisch plan van aanpak voor preventieve actie
Competenties Beoordelingscriteria
4. Signaleren en actie ondernemen 1, 2, 3, 4, 5, 7
5. Samenwerken 4, 5, 6
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 3, 9, 10
Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minim We-
aal
result
aat
ging
Methodisch plan
van aanpak voor
PED-vS2-1 Verslag ja 5,5 1
preventieve actie
Kennistoets Signaleren
en actie ondernemen
2
PED-vS2-2 Kennistoets ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: Bij meerkeuzevragen moet je het aantal vragen goed hebben
dat je statistisch gezien goed hebt als je alles raadt plus 55% van de
overige vragen. Voor alle overige deeltentamens geldt dat je 55% van
het totaal aantal te behalen punten behaald moet hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Kok, H. et al. (2005). Handboek Preffi 2.0: richtlijn voor effectieve gezondheidsbevordering
en preventie. Woerden: NIGZ.
• Andriessen, D., Onstenk, J., Delnooz, P., Smeijsters, H. & Peij, S. (augustus,
2010). Gedragscode voor het voorbereiden en uitvoeren van
praktijkgericht onderzoek binnen het hoger beroepsonderwijs in Nederland.
HBO raad. Online beschikbaar.
• Donk, C. & Lanen, B.V. van der (2011). Praktijkgericht onderzoek in zorg
en welzijn. Bussum: Coutinho.
58

14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
• Werkplaats
In de werkplaats word je ondersteund bij de verschillende stappen die je
moet zetten om tot een goed plan van aanpak te komen en worden de verschillende
leerbronnen geïntegreerd.
• Hoorcolleges analyse- en onderzoeksvaardigheden:
In de hoorcolleges wordt stilgestaan bij de manier waarop onderzoek gedaan
wordt. Je maakt aan de hand van een standaardprocedure een analyse van
een signaal.
• Hoorcolleges ethiek
In dit hoorcollege staan de ethische aspecten van preventieprojecten centraal.
Van welke mensvisie wordt uitgegaan in de aanpak en uitvoering van het project?
• Hoorcollege Signaleren
Tijdens de hoorcolleges wordt ingegaan op het belang van preventie. De
niveaus en momenten van preventie worden besproken en het aspect gedragsverandering
wordt uitgelegd. Het ecologisch model komt aan bod. Preventiemethoden
en preventiebeleid worden geïllustreerd.
• Vaardigheidslessen communicatievaardigheden
T.b.v. het creëren van draagvlak leer je discussiëren, argumenteren, onderbouwen
en overtuigen waarom een instelling een signaal zou moeten oppakken
en waarom je voor een bepaalde aanpak kiest. Ook leer je open te staan
voor opvattingen, argumenten en belangen van verschillende partijen.
• Werkplaats
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
1 en 3
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Orthopedagogische hulpverlening A (PED-vOAc)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, voltijd, niveau 2, studiejaar 2
3. Beroepstaak/taken Orthopedagogische hulpverlening
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
• Een volledig uitgewerkte en uitgevoerde cyclus van methodisch handelen
volgens de methodiek van de ‘interactiewijzer’.
• Advies aan een beroepsopvoeder op grond van een uitgevoerd onderzoek
/ analyse.
• Een plan van aanpak bij een casus met een ethisch dilemma op basis
van een ethische analyse.
• Een gesprek over een cliënt met verschillende betrokkenen.
6. Studiepunten/studielast 12,5 stp – 350 sbu
contacttijd: 62 uur
praktijkleren: 66,5 uur
zelfstudie: 221,5 uur
7. Samenhang Deze OWE hangt samen met de OWE Orthopedagogische hulpverlening op
niveau 1 en Professioneel opvoeden op niveau 3. Op niveau één ligt de
focus op oriëntatie op de hulpvraag en planmatig werken. Op niveau twee ligt
de focus op het verkennen en toepassen van verschillende methodieken en
visies. Op niveau drie ligt de focus op het integreren van de geleerde kennis
59

8. Ingangseisen
en vaardigheden binnen de dagelijkse praktijk van werken op de stage en de
daar uit te voeren opdrachten.
Je hebt op niveau 1 minimaal 45 studiepunten behaald.
9. Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid besteden we aandacht aan de rol van de
casemanager en handelingsgerichte diagnostiek en werk je aan je eigen
professionaliteit met betrekking tot orthopedagogische hulpverlening.
10. Competenties
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
1B Oriënteren, analyseren en
diagnosticeren
1, 2, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 4, 5, 7
3. Pedagogische interventies uitvoeren
en (groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
2, 5, 6, 10
5. Samenwerken 2, 4, 7
6. Werkbegeleiding en leidinggeven 2, 3, 4
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3, 9
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Kennistoets Orthopedagogische hulpverlening 2A
In deze kennistoets komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van dit deeltentamen is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Interactiewijzer
Competenties Beoordelingscriteria
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 5
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
10
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Handelingsgerichte diagnostiek
2, 3
Competenties Beoordelingscriteria
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 1, 2, 3
2. Plan van aanpak ontwerpen 5
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Ethiek
1
Competenties Beoordelingscriteria
2. Plan van aanpak ontwerpen 4, 7
5. Samenwerken 2, 4
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Casemanagementgesprek
3, 9
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
2, 5, 6
5. Samenwerken 2, 4, 7
6. Werkbegeleiding en leidinggeven 2, 3, 4
60

12. Tentaminering Deeltentamens/
toetsvorm
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
Interactiewijzer PED-vOAc-6
Handelingsgerichtediagnostiek
Code Toetsvorm Cijfer Minimaal We-
resultaat gingPerformance
nee voldaan 1
PED-vOAc-2 Verslag ja 5,5 1
Ethiek PED-vOAc-3 Performance
ja 5,5 1
Casemanage- PED-vOAc-4 Perfor- ja 5,5 1
mentgesprekmance
Kennistoets PED-vOAc-5 Kennistoet ja 5,5 1
Orthopedagogische
hulpverlening 2A
s
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: Bij meerkeuzevragen moet je het aantal vragen goed hebben
dat je statistisch gezien goed hebt als je alles raadt plus 55% van de
overige vragen. Voor alle overige deeltentamens geldt dat je 55% van
het totaal aantal te behalen punten behaald moet hebben voor een
voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Ebskamp, J. (2006). Basisboek beroepsethiek voor Social Work. Amersfoort:
Thieme Meulenhoff.
• Lohuis, G. (2008). Van bemoei- naar groeizorg. Groningen: Noordhoff.
• Pameyer, N. & Beukering, T. van (2004). Handelingsgerichte
diagnostiek. Leuven: Acco.
• Riet, N. & Wouters, H. van.(2010). Casemanagement. Assen: Van
Gorcum.
• Rigter, J. (2008). Ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en
jeugdigen. Bussum: Couthino.
• Verstegen, R. (2009). Interactiewijzer. Assen: Van Gorcum.
• Bosch, J.D. & Ringrose, H.J. (1997). Mediatietherapie met ouders. Houten:
Bohn Stafleu Van Loghum.
• Spanjaard, H. & Vught, M. van (2000). Kort ambulant. Utrecht: NIZW.
• Yperen, T. van & Steege, M. van der (2006). Voor het goede doel.
Utrecht: NIZW jeugd.
Scholar
N.v.t.
• Vaardigheden casemanagement
De casemanager heeft als taak om hulpverleners in een samenwerkingsverband
te organiseren, te coördineren en te ondersteunen met als doel om
gezamenlijk het functioneren en welbevinden van cliënten te optimaliseren.
De casemanager heeft hiervoor zicht nodig op de processen die hierbij een
rol spelen en veel gesprekstechnische vaardigheden. Beide komen aan bod
tijdens dit vak.
• Handelingsgerichte diagnostiek
Aan de hand van een concrete vraag van een beroepsopvoeder van jouw
praktijkplek ga je onderzoeken of de hypothese/veronderstelling die je hebt
klopt en wat er daarna nodig is aan nader onderzoek of aan begeleiding.
• Psychopathologie
Bij psychopathologie wordt een aantal ontwikkelingsstoornissen behandeld
(angst- en stemmingsstoornissen, gedragsproblemen en eetstoornissen) en
ontdek je het effect van zo’n stoornis op de ontwikkeling van het kind en op
de extra eisen die daardoor worden gesteld aan de opvoeder en de opvoeding.
• Recht
Binnen het werk als pedagoog heb je altijd te maken met juridische onderwerpen:
van privacyregels tot dwangmaatregelen, van ondertoezichtstellingen
tot uit huis plaatsing. In de hoorcolleges recht worden de juridische onderwerpen
behandeld.
61

18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
• Ethiek
Van de pedagoog wordt verwacht dat hij/zij verantwoord en professioneel
met indringende ethische vraagstukken kan omgaan. Een eerste stap daarbij
is het maken van een ethische analyse. Aan de hand van een casus of een
praktijksituatie ga je aan de slag met een moreel vraagstuk via een stappenplan.
• Interactiewijzer
Als pedagoog kan jouw gedrag een bepalende factor zijn in de interactie met
kinderen en opvoeders. Je leert hoe je door verandering van je eigen gedrag
kan zorgen voor een betere samenwerking of begeleiding
• Werkcolleges
• Hoorcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
2 en 4
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Leerlijn professionele ontwikkeling (PED-vLPO2)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, voltijd, niveau 2, studiejaar 2
3. Beroepstaak/taken Ontwikkelingsstimulering, Opvoedingsondersteuning, Orthopedagogische
hulpverlening, Signaleren en actie ondernemen, Kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling.
4. Centrale beroepstaak N.v.t.
5. (Beroeps)Producten
•
•
Posterpresentatie over je beroepsidentiteit
Persoonlijk ontwikkelplan
• Positie innemen in een debat
• Verslag van een onderbouwde keuze voor je stage
• Digitaal portfolio met verantwoording
6. Studiepunten/studielast 10 – 280 sbu
contacttijd: 63 uur (inclusief 24 contacturen International Week ISS)
praktijkleren: 53,5 uur
zelfstudie: 187,5 uur
7. Samenhang Deze OWE hangt samen met de leerlijn professionele ontwikkeling op niveau
1 en 3 er is een continue samenhang met alle beroepstaken van de
opleiding.
8. Ingangseisen Voor deelname aan de OWE: je hebt op niveau 1 minimaal 45 studiepunten
behaald.
Voor deelname aan de integrale toets:
• je mag maximaal 3 onvoldoendes hebben voor een deeltentamen van
niveau 2 tot en met het moment van de 1e gelegenheid van periode 3;
• je moet een bewijs van deelname hebben van de simulatieweek en van
de International Week ISS.
9. Algemene omschrijving In de leerlijn Professionele Ontwikkeling leer je om je planmatig en
doelgericht te ontwikkelen tot pedagoog met een duidelijke persoonlijke- en
beroepsidentiteit.
10. Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen
62

11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Integrale toets
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 3
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
1, 2, 5, 7, 8
5. Samenwerken 1, 2, 4, 6, 8, 9
7. Beheren en organiseren 1, 3, 4, 5
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10
12. Tentaminering Deeltoetsen Code Toetsvorm Cijfer Minim
aal
result
aat
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
Integrale
toets
PED-vLPO2-1 verslag en
performance
63
Weging
ja 5,5 1
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: er zijn twee beoordelingsaspecten. Je moet voor alle twee aspecten
een voldoende behalen.
• Aantal gelegenheden: 2, tenzij dit om organisatorische redenen niet
haalbaar is.
• Geenen, M.J. (2010). Reflecteren, leren van je ervaringen als sociale
professional. Bussum: Coutinho.
• Janssen, H. (2011). Samen Opvoeden. Oriëntatie op Pedagogische
werkvelden. Bussum: Coutinho.
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
In de leerlijn Professionele Ontwikkeling werk je in elke periode aan een
opdracht die betrekking heeft op het thema dat in die periode centraal staat.
Deze thema’s zijn:
1. Wie ben ik in relatie tot het beroep?
2. Oriëntatie op verdere studieloopbaan en keuze voor stage
3. Positie innemen en profileren
4. Verantwoorden: terug- en vooruitblik
Naast het reguliere onderwijs neem je binnen deze OWE deel aan de International
Week van ISS.
• Werkcolleges
• Praktijkleren
Zie punt 6
1, 2, 3 en 4
N.v.t.

4.11 Onderwijseenheden, voltijd, niveau 3, studiejaar 3
Deze paragraaf is: Bijlage 4 bij OER: Gegevens onderwijseenheden postpropedeutische fase. En
betreft de uitwerking van de onderwijseenheden conform art. 6.1, lid 2 van de Onderwijs- en examenregeling
Instituut Sociale Studies.
Titel onderwijseenheid (OWE) Professioneel opvoeden (PED-vPO)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
3. Beroepstaak/taken Professioneel opvoeden
Pedagogiek studenten, incl. Pedagogiek studenten die het uitstroomprofiel
jeugdzorg (UJZ)en het uitstroomprofiel gehandicaptenzorg (UGZ) volgen,
voltijd, niveau 3, studiejaar 3
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
• Stimulerings-, hulpverlenings- en/of begeleidingsplan voor een jeugdige
of een groep jeugdigen.
• Uitvoeren van een pedagogische interventie (ouder – kind).
• Deelname aan een multidisciplinair overleg.
• Voeren van een collegiaal gesprek.
6. Studiepunten/studielast 37,5 stp – 1050 sbu
contacttijd: 60 uur
praktijkleren: 750 uur
zelfstudie: 240
7. Samenhang
Deze OWE hangt samen met de OWE Ontwikkelingsstimulering, Orthopedagogische
hulpverlening en Opvoedingsondersteuning op niveau 1 en op
niveau 2. Op niveau 3 zijn de werkterreinen Ontwikkelingsstimulering,
Opvoedingsondersteuning en Orthopedagogische hulpverlening samengevoegd
in één beroepstaak. Niveau 3 betekent dat beroepstaken die binnen
deze werkterreinen vallen complexer zijn en in de werkelijke situatie worden
uitgevoerd en dat je een hoge mate van zelfsturing en integratie van
de verschillende competenties moet laten zien bij de uitvoering van de
beroepstaken.
8. Ingangseisen
• Je hebt op niveau 2 voor maximaal 4 deeltentamens / integrale toets
nog geen voldoende behaald, waarvan maximaal 2 van de volgende
deeltentamens:
o Vaardighedentoets groepsgerichte O&O;
o Gespreksvoering Opvoeder en jeugdige;
o Omgaan met stressvolle situaties;
o Casemanagementgesprek;
o Interactiewijzer.
• Je hebt de stage op niveau 2 behaald.
9. Algemene omschrijving Kenmerkend van de onderwijseenheid is dat je zelfstandig en individueel in
een meer complexe praktijksituatie opdrachten uitvoert op het gebied van
professioneel opvoeden. De opdrachten omvatten de taken die een
professionele opvoeder in de praktijk uitvoert.
10. Competenties
Als je het UGZ of het UJZ volgt moet je de opdrachten uitvoeren binnen de
context van gehandicaptenzorg respectievelijk de jeugdzorg.
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
5. Samenwerken
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
64

11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar de
criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Begeleiding- of stimulerings- of hulpverleningsplan
Competenties Beoordelingscriteria
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 1, 2, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
5. Samenwerken 3, 4, 9
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Methodisch handelen
1, 2, 6
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 3
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
1, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 11
5. Samenwerken 3, 4, 9
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Training kindermishandeling
1, 2, 3, 4, 6, 9
Competentie Beoordelingscriteria
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Training naar keuze
1, 2, 7, 9
Competentie Beoordelingscriteria
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 7, 9
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minim
aal
result
aat
PED-vPO2 Verslag ja 5,5 1
13. Verplichte literatuur
Begeleiding- of
stimulerings- of
hulpverleningsplan
Methodisch
handelen
Training kindermishandeling
Training naar
keuze
65
PED-vPO9
PED-vPO11
PED-vPO12
Weging
Performance ja 5,5 1
Performance nee voldaan
Performance nee voldaan
n.v.t.
n.v.t.
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: je moet 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om
organisatorische redenen niet haalbaar is.
Werkplaats
• Nabuurs, M. (2007). Basisboek systeemgericht werken. Amersfoort:
Thieme Meulenhoff
Afhankelijk van de training waaraan deelgenomen wordt:
• Janssen, H. & Wentzel, W. (2012). Basisboek huiselijk geweld. Bussum:
Coutinho.
• Jong, P. de (2004). De kracht van oplossingen, handwijzer voor

14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
oplossingsgerichte gesprekstherapie. Amsterdam: Pearson
Assessment en information
• Hoffman, E. (2009). Interculturele gespreksvoering. Houten: Bohn
Stafleu Van Loghum.
• Schuur, G. (2009). Omgaan met agressie. Houten: Bohn Stafleu van
Loghum.
• Dekker, J. (2004). Video-interactiebegeleiding. Houten: Bohn Stafleu
Van Loghum. (incl. dvd met beeldmateriaal orthopedagogisch centrum)
Uitstroomprofiel Gehandicaptenzorg
• Egberts, C. (2010). De blinde vlek van de orthopedagogiek: Orthopedagogen
en de driehoek cliënt, ouders en begeleider. Tijdschrift voor
Orthopedagogiek, 49, 186-213.
• Gronden, K. van de, (2010). Toepassingen van systeemtherapie in de
hulpverlening aan mensen met een verstandelijke beperking. Tijdschrift
voor Orthopedagogiek, 49, 214-223.
• Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) Competentieprofiel
D. Competentieprofiel beroepskrachten met een hogere functie.
Utrecht: VGN.
• Een boekje met een ‘ervaringsverhaal’ van ouders of een cliënt over
het hebben van een beperking, gerelateerd aan de doelgroep waar je
mee werkt zoals:
o Haverkamp, A. (2010). Dolgelukkig zijn wij. Amsterdam:
Nieuw Amsterdam of:
o Hilhorst, D. (2010). Altijd anders. Leven met een zorgintensief
kind. Den Haag: Frisse Zin.
• Bovee, E. (2006). Je kunt meer dan je denkt. Leuven: Acco.
• Collot d’ Escury, A. (1998). Sociale vaardigheidstrainingen voor kinderen.
Amsterdam: Pearson Assessment and Information.
• Dekker, T. (1994). Video-hometraining in gezinnen. Houten: Bohn
Stafleu van Loghum.
• Eliëns, M. (2005). Baby's in beeld. Video-hometraining en Videointeractiebegeleiding
bij kwetsbare baby's. Amsterdam: SWP. (incl.
dvd).
• Heijkant, C. v.d. & Wegen, R. v.d. (2000). De klas in beeld: Video
Interactie Begeleiding in school. Heeswijk-Dinther: Esstede BV.
• Nieuwenbroek, A. & Ruigrok, J. (2005). Handboek Faalangsttraining.
Kampen: Van Dijk Educatie.
• Otter, M. den & Haasen, M. (2004). Wat je ziet dat ben je zelf; School
Video Interactie Begeleiding met leerlingen. Antwerpen/Apeldoorn:
Garant. (incl. dvd met beeldmateriaal).
Uitstroomprofiel gehandicaptenzorg
• Durinck, K., & Raquet, L. (2003). Opvoedingsondersteuning. Een leidraad
voor ouderbegeleiders. Apeldoorn: Garant
• Mevissen, L. (2005) Kwetsbaar & afhankelijk. Gedragsproblemen bij
mensen met een verstandelijke handicap. Amsterdam: SWP.
• Roeden, J.,& Bannink, F. (2007) Handboek oplossingsgericht werken
met licht verstandelijk beperkte cliënten. Amsterdam: Harcourt Book
Publishers
• Scheffers, M. (2010). Sterk met een vitaal netwerk. Empowerment en
de sociale netwerkmethodiek. Bussum: Coutinho.
• Timmers-Huigens, D. (2005) Ervaringsordening. Mogelijkheden voor
mensen met een verstandelijke beperking. (5 e druk). Maarssen: Elsevier
Gezondheidszorg.
• Verdoorn, P., & Vulpen, A. van, (2011). Werken aan kwaliteit van bestaan.
Bouwstenen voor inclusief ondersteunen. Amsterdam: Boom
Nelissen.
Scholar
N.v.t.
In de werkplaats krijg je begeleiding van een docent bij werken aan de
beroepsproducten. In deze werkplaatsen worden verschillende thema’s
66

18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
behandeld zoals systeemgericht werken, contact maken en ouderbegeleiding.
De verbinding tussen de praktijk en de theorie staat hierbij centraal.
Daarnaast volg je twee trainingen: de training ‘kindermishandeling en huiselijk
geweld’ en een training naar keuze. Je kunt kiezen uit:
− Agressietraining
− Faalangstreductie-/Sociale vaardigheidstraining (SOVA)
− Oplossingsgericht werken
− Omgaan met communicatieproblemen
− Video Interactie Analyse (VIA)
• Training
• Werkplaats
Zie punt 6
1, 2, 3 en 4
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Signaleren en actie ondernemen (PED-vS3)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
3. Beroepstaak/taken Signaleren en actie ondernemen
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
Pedagogiek studenten, incl. Pedagogiek studenten die het uitstroomprofiel
jeugdzorg (UJZ)en het uitstroomprofiel gehandicaptenzorg (UGZ) volgen,
voltijd, niveau 3, studiejaar 3
5. (Beroeps)Producten Verslag van de uitvoering van een preventieve actie op basis van een
uitgevoerde analyse.
6. Studiepunten/studielast 7,5 stp – 210 sbu
contacttijd: 13,5 uur
praktijkleren: 150
zelfstudie: 46,5 uur
7. Samenhang Deze OWE hangt samen met de OWE Signaleren en actie ondernemen
op niveau 1 en op niveau 2. In deze beroepstaak staat preventie centraal.
Je leert te signaleren en op basis daarvan tot een aanpak te komen die er
voor zorgt dat problemen voorkomen kunnen worden of kunnen
verergeren. Op niveau 1 heb je geleerd hoe je op basis van een signaal
een probleemanalyse maakt. Op niveau 2 heb je een signaal verder
uitgewerkt en heeft verdieping plaatsgevonden. Op niveau 3 ga je in je
stage daadwerkelijk een preventieve maatregel uitvoeren.
8. Ingangseisen
• Je hebt op niveau 2 voor maximaal 4 deeltentamens / integrale toets
nog geen voldoende behaald, waarvan maximaal 2 van de volgende
deeltentamens:
o Vaardighedentoets groepsgerichte O&O;
o Gespreksvoering Opvoeder en jeugdige;
o Omgaan met stressvolle situaties;
o Casemanagementgesprek;
o Interactiewijzer.
• Je hebt de stage op niveau 2 behaald.
9. Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid staat de uitvoering van een methodisch plan van
aanpak voor een preventieve maatregel en het maken van transfer
centraal. Je doorloopt daarvoor eerst de stappen van een projectvoorstel
en draaiboek.
Als je het UGZ of het UJZ volgt moet je de opdrachten uitvoeren binnen de
context van gehandicaptenzorg respectievelijk de jeugdzorg.
67

10.
11.
Competenties
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar de
criteria in de bijlage)
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
4.Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Eindverslag
Competenties Beoordelingscriteria
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
9, 10
4.Signaleren en actie ondernemen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
5. Samenwerken 4, 5
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 2, 3, 4, 6, 9
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minim We-
aal
result
aat
ging
Eindverslag PED-vS3-2 Verslag ja 5,5 1
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: je moet 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om
organisatorische redenen niet haalbaar is.
13. Verplichte literatuur
• Kok, H. (2005). Handboek Preffi 2.0: richtlijn voor effectieve
gezondheidsbevordering en preventie. Woerden: NIGZ.
• Donk, C. & Lanen, B.V. van der (2011). Praktijkonderzoek in zorg en
welzijn. Bussum: Coutinho.
14. Aanbevolen literatuur
N.v.t.
15. Software
Scholar
16. Overig materiaal
N.v.t.
17. Activiteiten
In intervisiebijeenkomsten kun je met medestudenten uitwisselen hoe de
voortgang is van deze onderwijseenheid. Je werkt in steungroepjes gevormd
door vier studenten. Deze groepjes ondersteunen elkaar het hele
jaar bij het maken van de integrale opdracht. Je werkt in grote zelfstandigheid
aan je beroepsproduct.
18. Werkvormen
intervisiebijeenkomsten
19. Les- / Contacturen
Zie punt 6
20. Onderwijsperiode
1, 2, 3 en 4
21. Maximum aantal deelnemers N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling (PED-vK3a)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
Pedagogiek studenten, incl. Pedagogiek studenten die het uitstroomprofiel
jeugdzorg (UJZ)en het uitstroomprofiel gehandicaptenzorg (UGZ) volgen,
voltijd, niveau 3, studiejaar 3
3. Beroepstaak/taken Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
68

5. (Beroeps)Producten
• Beleidsnotitie met beleidsvoorstellen op basis van een uitgevoerde
analyse.
• Evaluatie en reflectie van de (totstandkoming van de) beleidsnotitie.
6. Studiepunten/studielast 7,5 stp – 210 sbu
7. Samenhang
8. Ingangseisen
9. Algemene omschrijving
10. Competenties
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar de
criteria in de bijlage)
contacttijd: 12 uur
praktijkleren: 150 uur
zelfstudie: 48 uur
Deze OWE hangt samen met de OWE Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
op niveau 1 en op niveau 2. Op niveau 1 leer je te kijken naar
een organisatie, op niveau 2 zie je de verbanden tussen de verschillende
onderdelen en op niveau 3 kun je een gericht beleidsadvies formuleren.
• Je hebt op niveau 2 voor maximaal 4 deeltentamens / integrale toets
nog geen voldoende behaald, waarvan maximaal 2 van de volgende
deeltentamens:
o Vaardighedentoets groepsgerichte O&O;
o Gespreksvoering Opvoeder en jeugdige;
o Omgaan met stressvolle situaties;
o Casemanagementgesprek;
o Interactiewijzer.
• Je hebt de stage op niveau 2 behaald.
De opdracht:
Formuleer op basis van de analyse van een specifiek vraagstuk binnen de
stageorganisatie (praktijkgericht onderzoek) beleidsvoorstellen en schrijf
een concreet plan van aanpak om deze voorstellen te implementeren
binnen de organisatie.
In deze onderwijseenheid ga je ofwel verder werken met de al verkende
modellen (verdieping) ofwel met een (of meer) ander
organisatieanalysemodel(len) (verbreding). Als verbreding wordt het
kwaliteitszorgmodel INK behandeld. Je mag echter ook andere
kwaliteitsmodellen (bijv. HKZ) gebruiken als die in de sector waar jij stage
loopt, gebruikt worden. Doel van de opdracht is dat je je inzicht in
‘kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling’ binnen de betreffende
organisatie toepast op een concreet, beroepsrelevant organisatie-
/beleidsthema.
Als je het UGZ of het UJZ volgt moet je de opdrachten uitvoeren binnen de
context van gehandicaptenzorg respectievelijk de jeugdzorg.
5. Samenwerken
7. Beheren en organiseren
8.Bijdragen aan kwaliteitverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Beleidsnotitie KB3
Competenties
Beoordelingscriteria
5. Samenwerken 4, 9
7. Beheren en organiseren 2, 4, 5
8.Bijdragen aan kwaliteitverbetering en
beleidsontwikkeling
Evaluatie en reflectieverslag KB3
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
Competenties
Beoordelingscriteria
5. Samenwerken 1, 2, 3, 5, 6, 7
7. Beheren en organiseren 1, 3
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 5, 9
69

12. Tentaminering Deeltentamens Code Toets
vorm
Beleidsnotitie KB3 PED-vK3a-1
Evaluatie- en
reflectieverslag
KB3
70
PED-vK3a-2
Versl
ag
Versl
ag
Cijfer Minimaal We-
resultaat ging
ja 5,5 1
ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: je moet 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
13. Verplichte literatuur
• Donk, C. & Lanen, B.V. van der (2011). Praktijkonderzoek in zorg en
welzijn. Bussum: Coutinho.
14. Aanbevolen literatuur
N.v.t.
15. Software
Scholar
16. Overig materiaal
N.v.t.
17. Activiteiten
Een bijdrage leveren aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling is
alleen mogelijk binnen een ‘organisatiecontext’. Er vindt dus altijd een
organisatieanalyse plaats als er beleid ontwikkeld en/of kwaliteit verbeterd
wordt. Een organisatieanalyse methodiek ofwel –model (bijv. SWOT, 7 S)
of een kwaliteitszorgmodel (bijv. INK, HKZ) en het uitvoeren van (kleinschalig)
praktijkgericht onderzoek zijn dan ook steeds het uitgangspunt
van het onderwijs rondom deze beroepstaak, op alle niveaus.
18. Werkvormen
Werkplaats
19. Les- / Contacturen
Zie punt 6
20. Onderwijsperiode
1, 2, 3 en 4
21. Maximum aantal deelnemers N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Leerlijn professionele ontwikkeling (PED-vLPO3)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
Pedagogiek studenten, incl. Pedagogiek studenten die het uitstroomprofiel
jeugdzorg (UJZ)en het uitstroomprofiel gehandicaptenzorg (UGZ) volgen,
niveau 3, voltijd, studiejaar 3
3. Beroepstaak/taken Ontwikkelingsstimulering, Opvoedingsondersteuning, Orthopedagogische
hulpverlening, Signaleren en actie ondernemen, Kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling
4. Centrale beroepstaak N.v.t.
5. (Beroeps)Producten POP
6. Studiepunten/studielast 7,5– 210 sbu
7. Samenhang
8. Ingangseisen
contacttijd: 34,5 uur
praktijkleren: 150 uur
zelfstudie: 25,5 uur
Deze OWE hangt samen met de leerlijn professionele ontwikkeling op niveau
1 en 2 en er is een continue samenhang met alle beroepstaken van de opleiding.
• Je hebt op niveau 2 voor maximaal 4 deeltentamens / integrale toets nog
geen voldoende behaald, waarvan maximaal 2 van de volgende deeltentamens:

o Vaardighedentoets groepsgerichte O&O;
o Gespreksvoering Opvoeder en jeugdige;
o Omgaan met stressvolle situaties;
o Casemanagementgesprek;
o Interactiewijzer.
• Je hebt de stage op niveau 2 behaald.
9. Algemene omschrijving In de leerlijn Professionele Ontwikkeling leer je om je planmatig en doelgericht
te ontwikkelen tot pedagoog met een duidelijke persoonlijke- en
beroepsidentiteit.
10. Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11. Beoordelingscriteria Deeltentamen: Supervisie
Competenties Beoordelingscriteria
5. Samenwerken 3, 4, 5, 6, 8
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Praktijk
1, 2, 3, 5, 6, 9, 10
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
1B Oriënteren, analyseren en
diagnosticeren
1, 3
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 3, 4, 6
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10
4. Signaleren en actie ondernemen 1
5. Samenwerken 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9
6. Werkbegeleiding en leiding geven 1, 3
7. Beheren en organiseren 1, 3, 4, 5
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling
5, 6
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10
12. Tentaminering Deeltoetsen Code Toetsvorm
Supervisie PED-vLPO3-2 performa
nce
Praktijk PED-vLPO3-3
71
performa
nce
Cijfer Minimaal
resultaat
Weging
nee vol-daan N.v.t.
ja 5,5 1
Aantal examinatoren: 1
Cesuur: examinator bepaalt op grond van vastgestelde criteria of je hebt
voldaan aan de eisen.
Aantal gelegenheden: 2 (voor zover uitvoerbaar bij supervisie en praktijk).

13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
• Geenen, M.J. (2010). Reflecteren, leren van je ervaringen als sociale
professional. Bussum: Coutinho.
• Janssen, H. (2011). Samen Opvoeden. Oriëntatie op Pedagogische
werkvelden. Bussum: Coutinho.
N.v.t.
N.v.t.
N.v.t.
De professionele leerlijn loopt dwars door alle onderwijseenheden heen. Alle
onderwijseenheden bieden een bijdrage aan jouw professionele ontwikkeling.
Daarnaast komt professionele ontwikkeling expliciet aan bod binnen studieloopbaanbegeleiding
en supervisie.
• Werkcolleges
• Praktijkleren
Zie punt 6
1, 2, 3 en 4
N.v.t.
4.11 Onderwijseenheden, voltijd, niveau 3, studiejaar 4
Deze paragraaf is: Bijlage 4 bij OER: Gegevens onderwijseenheden postpropedeutische fase. En
betreft de uitwerking van de onderwijseenheden conform art. 6.1, lid 2 van de Onderwijs- en examenregeling
Instituut Sociale Studies.
Titel onderwijseenheid (OWE) Onderzoek en innovatie (PED-vOIa)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
3. Beroepstaak/taken Onderzoek en innovatie
Pedagogiek studenten, incl. Pedagogiek studenten die het uitstroomprofiel
jeugdzorg (UJZ)en het uitstroomprofiel gehandicaptenzorg (UGZ) volgen,
voltijd, niveau 3, studiejaar 4
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
• Een ontwerp van een nieuw of vernieuwend product / dienst op basis van
een zelf uitgevoerd onderzoek.
• Een individueel eindgesprek met de docent en de opdrachtgever over het
doorlopen proces
• Een betoog waarin je een actueel pedagogisch vraagstuk in een historisch
perspectief plaatst.
6. Studiepunten/studielast 27,50 stp – 770 sbu
contacttijd: 84 uur
zelfstudie: 686 uur
7. Samenhang Binnen de beroepstaken signaleren en actie ondernemen en kwaliteit en
beleid heb je al onderzoeksvaardigheden opgedaan. Je hebt
praktijkonderzoek uitgevoerd en je weet hoe je een probleemanalyse moet
maken. Binnen de beroepstaak Onderzoek en Innovatie ga je onderzoek doen
met als doel een innovatief product te ontwikkelen.
8. Ingangseisen
Je hebt:
• op niveau 2 alle studiepunten behaald,
• de stage op niveau 3 behaald,
• supervisie op niveau 3 behaald.
72

9. Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid wordt zelfstandig en op systematische, planmatige
en projectmatige wijze gewerkt aan de uitvoering van een opdracht van een
professionele organisatie op het werkterrein van de hbo-pedagoog. De
opdracht is gericht op het realiseren van een voor de beroepsuitoefening
relevant, vernieuwend en bruikbaar projectresultaat.
10. Competenties
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Als je het UGZ of het UJZ volgt moet je de opdrachten uitvoeren binnen de
context van de gehandicaptenzorg respectievelijk de jeugdzorg.
5.Samenwerken
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
10.Bijdragen aan de ontwikkeling van het beroep
Deeltentamen Historie van het beroep
Competenties Beoordelingscriteria
5.Samenwerken 1, 2, 3
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3, 7, 9, 10
10.Bijdragen aan de ontwikkeling van het
beroep
1
Deeltentamen Onderzoeksrapport en projectresultaat
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 4, 7, 9, 10
10.Bijdragen aan de ontwikkeling van het 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
beroep
Deeltentamen Eindgesprek onderzoek
Competenties Beoordelingscriteria
5.Samenwerken 1, 2, 3, 7, 8, 9
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 2, 3, 4, 6, 9, 10
10.Bijdragen aan de ontwikkeling van het
beroep
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
Historie van het
beroep
Onderzoeksrapport
en
projectresultaat
Eindgesprek
onderzoek
PED-vOIa2
PED-vOIa3
PED-vOIa1
73
Perfor
mance
Cijfer Minimaal
resultaat
Weging
ja 5,5 1
Verslag ja 5,5 3
Perfor
mance
ja 5,5 2
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: je moet 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Migchelbrink, F. (2002). Praktijkgericht onderzoek in zorg en welzijn.
Amsterdam: SWP.
• Weijers, I. (2007). De creatie van het mondige kind. Amsterdam: SWP.
• Donk, C. & Lanen, B.V. van der (2011). Praktijkgericht onderzoek in zorg
en welzijn. Bussum: Coutinho.
• Kor, R. (2002). Werken aan projecten. Deventer: Kluwer.
• Spanjer, M. (2002). De eenvoud van het projectmatig werken. Houten:
Bohn Stafleu van Loghum.

15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
Scholar
N.v.t.
• In de vorm van projectgroepjes word je ondersteund bij de uitwerking van
de onderzoeksopdracht.
• Daarnaast vindt ondersteunend onderwijs plaats met betrekking tot:
o methoden van onderzoek, onderzoeks- en analysevaardigheden
o innovatieve technieken
o het beroep (historie, maatschappelijke positie)
o implementeren
o projectmatig werken
Je wordt begeleid in je afstudeergroep. Je komt zeven keer bij elkaar. Daarnaast
heb je lessen Historie van beroep en krijg je ondersteunende lessen
Onderzoeksvaardigheden.
Zie punt 6
1, 2, 3 en 4
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Leerlijn professionele ontwikkeling (PED-vLPO4)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
Pedagogiek studenten, incl. Pedagogiek studenten die het uitstroomprofiel
jeugdzorg (UJZ)en het uitstroomprofiel gehandicaptenzorg (UGZ) volgen,
voltijd, niveau 3, studiejaar 4
3. Beroepstaak/taken Ontwikkelingsstimulering, Opvoedingsondersteuning, Orthopedagogische
hulpverlening, Signaleren en actie ondernemen, Kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling, Onderzoek en innovatie.
4. Centrale beroepstaak N.v.t.
5. (Beroeps)Producten
•
•
pleidooi
digitaal portfolio
6. Studiepunten/studielast 2,5 – 70 sbu
contacttijd: 7 uur
zelfstudie: 63 uur
7. Samenhang Deze OWE hangt samen met de leerlijn professionele ontwikkeling op niveau
1 en 2en er is een continue samenhang met alle beroepstaken van de
opleiding.
8. Ingangseisen m.b.t.
tentamens
• Je hebt alle deeltentamens van niveau 1 en niveau 2 behaald.
• Je hebt alle deeltentamens van de OWE’s ‘Professioneel Opvoeden’,
‘Signaleren en actie ondernemen’ en ‘Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling’
op niveau 3 behaald en alle deeltentamens die behoren tot
de ‘Leerlijn Professionele Ontwikkeling’ van het derde studiejaar.
9. Algemene omschrijving In de leerlijn Professionele Ontwikkeling leer je om je planmatig en doelgericht
te ontwikkelen tot pedagoog met een duidelijke persoonlijke- en
beroepsidentiteit.
74

10. Competenties
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
10. Bijdragen aan de ontwikkeling van het beroep
Integrale toets
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
1B Oriënteren, analyseren en
1, 2, 3, 4
diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
3. Pedagogische interventies uitvoeren en 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
5. Samenwerken 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
6. Werkbegeleiding en leiding geven 1, 2, 3, 4, 5, 6
7. Beheren en organiseren 1, 2, 3, 4, 5
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10
10. Bijdragen aan de ontwikkeling van het 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
beroep
12. Tentaminering Deeltoetsen Code Toetsvorm Cijfer Minimaal
resultaat
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
Integrale toets PEDvLPO4-1
75
verslag &
performance
Weging
ja 5,5 1
• Aantal examinatoren: 2
• Cesuur: de competenties zijn onverdeeld in drie segmenten. Per segment
krijg je een beoordeling. Voor elk segment moet je minimaal een
voldoende halen.
• Aantal gelegenheden: 2, tenzij dit om organisatorische redenen niet
haalbaar is.
N.v.t.
N.v.t.
N.v.t.
N.v.t.
De professionele leerlijn loopt dwars door alle onderwijseenheden heen. Alle
onderwijseenheden bieden een bijdrage aan jouw professionele ontwikkeling.
Daarnaast komt professionele ontwikkeling expliciet aan bod binnen
studieloopbaanbegeleiding.
• Werkcolleges
Zie punt 6

20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
3 en 4
N.v.t.
4.12 Onderwijseenheden, deeltijd, niveau 1, studiejaar 1
Deze paragraaf is: Bijlage 1 bij OER: Gegevens onderwijseenheden propedeutische fase. En betreft
de uitwerking van de onderwijseenheden conform art. 4.1, lid 2 van de Onderwijs- en examenregeling
Instituut Sociale Studies.
Titel onderwijseenheid (OWE) Ontwikkelingsstimulering (PED-dOSc)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, deeltijd, niveau 1, studiejaar 1
3. Beroepstaak/taken Ontwikkelingsstimulering
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten Activiteit met een groep kinderen
6. Studiepunten/studielast
12,5 stp – 350 sbu
7. Samenhang
contacttijd: 48 uur
praktijkleren: 175 uur
zelfstudie: 127 uur
Deze OWE hangt samen met de OWE Ontwikkelingsstimulering en Opvoedingsondersteuning
op niveau 2 en Professioneel opvoeden op niveau 3. Op
niveau één ligt de focus op het stimuleren van de ontwikkeling van jeugdigen
die een gewone ontwikkeling doorlopen. De opvoedingssituatie betreft een
eenvoudige opvoedsituatie. Op niveau twee ligt de focus op het stimuleren
van jeugdigen met lichte opgroeiproblemen (achterstandsbestrijding) en in
het vergoten van het pedagogische handelen bij lichte opvoedproblemen.
Op niveau drie ligt de focus op het integreren van de geleerde kennis en
vaardigheden in de dagelijkse praktijk en de daar uit te voeren opdrachten.
8. Ingangseisen Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria (zie
studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
9. Algemene omschrijving
De OWE richt zich op de stimulering van de normale ontwikkeling van jeugdigen
in de ‘gewone’ opvoedingssituatie. De nadruk in deze OWE ligt op het
inschatten en analyseren van de ontwikkeling van de jeugdige in een specifieke
opvoedingssituatie.
10. Competenties
Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
7. Beheren en organiseren
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
76

11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamens: ‘(Interculturele) pedagogiek OS’ en ‘Kennistoets
communiceren en psychologie OS’
In deze kennistoetsen komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van deze deeltentamens is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Begeleiden van Kinderen
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 2, 7
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n)/opvoeders(s) begeleiden
1, 2, 7, 8, 11
7. Beheren en organiseren 1, 2, 5
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minima
al
resulta
at
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
(Interculturele)
pedagogiek OS
Kennistoets
communiceren en
psychologie OS
Begeleiden van
kinderen
77
PEDdOSc2PEDdOSc8
PEDdOSc10
Weging
Kennistoets ja 5,5 1
Kennistoets ja 5,5 1
Performance ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: bij kennistoetsen wordt per toets bepaald hoeveel punten je
moet behalen voor een voldoende. Voor verslagen en performances
geldt dat je 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald moet
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is
• Adriaansen, M. (2011). Elementaire sociale vaardigheden.
Houten/Diegem: Bohn Stafleu van Loghum.
• Delfos, M.F. (2008). Luister je wel naar mij? Amsterdam: SWP.
• Kohnstamm, R. (2009). Kleine ontwikkelingspsychologie Deel I: het
jonge kind, Deel II: de schoolleeftijd. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van
Loghum.
• Kohnstamm, R. (2009). Kleine ontwikkelingspsychologie. Deel II: de
schoolleeftijd. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Luitjes, M. & Zeeuw-Jans I.J. (2011). Ontwikkeling in de groep.
Groepsdynamica bij kinderen en jongeren. Bussum: Coutinho.
• Adriaansen, M. & Caris, J. (2011). Elementaire Sociale Vaardigheden,
Transferpunt Vaardigheidsonderwijs. Houten: Bohn Stafleu Van
Lochum.
• Pijper, G.G. (2004). Drama voor de beroepspraktijk. Groningen:
Noordhoff.
• Eldering, L. (2011). Cultuur en Opvoeding. Rotterdam: Lemniscaat
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
• Pedagogiek in een interculturele context
Vanuit Pedagogiek worden je modellen, theorieën, begrippen en praktijkvoorbeelden
aangereikt om je als hbo-pedagoog te bekwamen op het gebied
van ontwikkelingsstimulering. Je leert de situatie van een kind en zijn omge-

18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
ving in te schatten door een gedegen analyse te maken. Hierdoor kun je
vaststellen of het kind iets extra’s nodig heeft voor zijn ontwikkeling en hoe je
dit dan zou kunnen bereiken. Hierbij wordt specifiek aandacht besteed aan
allochtone kinderen.
• Ontwikkelingspsychologie
Om de ontwikkeling van kinderen te kunnen stimuleren moet je weten hoe de
normale ontwikkeling van kinderen verloopt. Bij Ontwikkelingspsychologie
leer je hoe in hoofdlijnen de motorische cognitieve en sociaal-emotionele
ontwikkeling verloopt.
• Begeleiden van kinderen
De ontwikkeling van kinderen kun je op verschillende manieren stimuleren.
Middels spel, drama en respectvolle gespreksvoering. Begeleiden van
kinderen is een vaardigheidsvak. Je maakt kennis met de belevingswereld
van kinderen van 0 t/m 12 jaar. Je leert hoe je professionele gesprekken met
ze kan voeren en hoe je spel en de groep kan gebruiken om hun
ontwikkeling te stimuleren.
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
• Thema/ gastlessen
Zie punt 6
1
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Opvoedingsondersteuning (PED-dOPc)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, deeltijd, niveau 1, studiejaar 1
3. Beroepstaak/taken Opvoedingsondersteuning
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten Een gesprek met een opvoeder over een opvoedingsvraag
6. Studiepunten/studielast 12,5 stp – 350 sbu
contacttijd:42
praktijkleren: 175 uur
zelfstudie: 133
7. Samenhang
Deze OWE hangt samen met de OWE Ontwikkelingsstimulering en opvoedingsondersteuning
op niveau 2 en professioneel opvoeden op niveau 3.
Op niveau één ligt de focus op het bieden van opvoedingsondersteuning aan
opvoeders met een eenvoudige opvoedingsvraag. Op niveau twee ligt de
focus op het stimuleren van jeugdigen met lichte opgroeiproblemen (achterstandsbestrijding)
en in het vergoten van het pedagogische handelen bij
lichte opvoedproblemen. Op niveau drie ligt de focus op het integreren van
de geleerde kennis en vaardigheden in de dagelijkse praktijk en de daar uit
te voeren opdrachten.
8. Ingangseisen Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria (Zie
studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
9. Algemene omschrijving Deze OWE is vooral gericht op situaties waarin opvoeders met vragen over
de opvoeding bij bijvoorbeeld een pedagogisch medewerker komen. Binnen
deze onderwijseenheid beperken wij ons tot de volgende twee functies van
opvoedingsondersteuning:
1. informatie en voorlichting en
2. pedagogische advisering
78

10.
11.
Competenties
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
12. Tentaminering
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen (Interculturele) pedagogiek OP
Bij deze kennistoets hoort een antwoordmodel waarin is gespecificeerd wat
het goede antwoord is en hoeveel punten je hiervoor kunt behalen.
Deeltentamen Kennistoets communiceren en Psychologie OP
Deze kennistoets bestaat uit meerkeuzevragen waarvoor per vraag is
vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Vaardigheden toets communicatie opvoeders OP
Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 1, 2, 3, 4
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2
Deeltentamens Code Toetsv
orm
(Interculturele) pedagogiek
OP
Kennistoets communiceren
en Psychologie OP
Vaardighedentoets
communicatie opvoeders
Opvoedingsondersteuning
79
PEDdOPc-2PEDdOPc-6PEDdOPc-4
KennistoetsKennistoetsPerformance
Beoordelingscriteria
7
Cijfer Minima
al
resulta
at
ja 5,5
ja
ja
5,5
5,5
Weging
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: bij kennistoetsen wordt per toets bepaald hoeveel punten je
moet behalen voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is
• Blokland, G. (2010). Over opvoeden gesproken. Amsterdam: SWP.
• Burggraaff- Huiskes, M. (2011). Opvoedingsondersteuning als
bijzondere vorm van preventie. Bussum: Coutinho.
• Eldering, L. (2011). Cultuur en opvoeding. Interculturele pedagogiek
vanuit ecologisch perspectief. Rotterdam: Lemniscaat BV.
• Kohnstamm, R. (2009). Kleine ontwikkelingspsychologie Deel I: het
jonge kind, Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Kohnstamm, R. (2009). Kleine ontwikkelingspsychologie. Deel II: de
schoolleeftijd. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Literatuur die in OWE Ontwikkelingsstimulering bij psychologie aan bod
is geweest, inclusief de reader die bij die periode hoort.
• Uittenbogaard, B. et al. (2007). Stap voor stap. Amsterdam: SWP.
• Uittenbogaard, B. et al. (2007). Stap voor stap 2. Amsterdam: SWP.
Scholar
N.v.t.
• Werkplaats
1
1
1

18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
De Werkplaats is bedoeld om je te helpen bij de uitwerkingen, toepassingen
en voorbereidingen van de opdrachten en toetsen van Opvoedingsondersteuning.
• Pedagogiek in een interculturele context
Om te weten hoe je ouders het beste kunt helpen als zij opvoedingsvragen
hebben zul je veel inzicht moeten hebben in het proces van opvoeden. Je
moet kunnen analyseren hoe ouders hun opvoeding vorm geven en ervaren
welke factoren hierop in werken. Dit om tot twee belangrijke functies van
opvoedingsondersteuning te komen, n.l.: informeren/voorlichten en pedagogisch
adviseren. Ook interculturele begrippen komen aan de orde.
• Werkplaats
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
2
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Orthopedagogische hulpverlening (PED-dOHc)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, deeltijd, niveau 1, studiejaar 1
3. Beroepstaak/taken Orthopedagogische hulpverlening
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten Een gesprek met een adolescent
Een spelhandelingsplan op basis van een spelanalyse van een kind
6. Studiepunten/studielast 12,5 stp – 350 sbu
7. Samenhang
contacttijd: 42 uur
praktijkleren: 175 uur
zelfstudie: 133 uur
Deze OWE hangt samen met de OWE Orthopedagogische hulpverlening A
en B op niveau 2, en met professioneel opvoeden op niveau 3. Op niveau
één ligt de focus op oriëntatie op de hulpvraag en planmatig werken, Op
niveau twee ligt de focus op het verkennen en toepassen van verschillende
methodieken en visies. Op niveau drie ligt de focus op het integreren van de
geleerde kennis en vaardigheden in de dagelijkse praktijk en de daar uit te
voeren opdrachten.
8. Ingangseisen Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria (zie
studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
9. Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid richten we ons op planmatig hulpverlenen binnen
een situatie waar sprake is van stoornissen en problemen bij jeugdigen. We
werken hierbij van probleem tot plan – van hulpvraag tot aanbod.
10. Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, contacten leggen en analyseren
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
80

11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamens: ‘Kennistoets orthopedagogische hulpverlening’ en
‘Screening en indicatie’
In deze kennistoetsen komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van deze deeltentamens is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Gesprek met adolescent
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 3
1B Oriënteren, contacten leggen en analyseren 4
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 5
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijf
er
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
Kennistoets
orthopedagogische
hulpverlening
Gesprek met
adolescent
Screening en
indicatie
81
PEDdOHc2
PEDdOHc1PEDdOHc3
Minimaal
resultaat
Weging
Kennistoets ja 5,5 1
Performance ja 5,5 1
Kennistoets ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: bij kennistoetsen wordt per toets bepaald hoeveel punten je moet
behalen voor een voldoende. Voor verslagen en performances geldt dat
je 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald moet hebben
voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Adriaansen, M. Caris, J. (2011). Elementaire sociale vaardigheden.
Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Delfos, M. (2009). Ik heb ook wat te vertellen! Amsterdam: SWP.
• Kohnstamm, R. (2009). Kleine Ontwikkelingspsychologie lll. De
puberjaren. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Rigter, J. en Van Hintum, M. (2013). Ontwikkelingspsychopathologie bij
kinderen en jeugdigen. Bussum: Couthino.
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
• Psychopathologie
Bij psychopathologie wordt een aantal ontwikkelingsstoornissen behandeld
en ontdek je het effect van zo’n stoornis op de ontwikkeling van het kind en
op de extra eisen die daardoor worden gesteld aan de opvoeder en de opvoeding.
• Orthopedagogiek
Bij orthopedagogiek maak je kennis met een systeemgerichte manier van
kijken, waarbij niet de stoornis van het kind centraal staat maar het unieke
kind in zijn eigen specifieke context. Hierbij kijk je dus ook naar de ouders,
andere opvoeders, de omgeving en de invloed die deze factoren op elkaar
hebben.
• Psychologie van de adolescentie
De psychologie van de adolescentie houdt zich bezig met de veranderingen
die plaats vinden bij jeugdigen tussen 12 en 23 jaar, bij de adolescent. Deze
veranderingen treden op diverse gebieden op en hebben ook invloed op de
beleving en identiteitsontwikkeling.

18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
Titel onderwijseenheid
(OWE)
• Communiceren met adolescenten
Je leert hier communiceren met een adolescent.
• Spelbegeleiding
Spelbegeleiding is een bijzondere manier waarop contact gemaakt kan worden
met een jeugdige en waarmee de ontwikkeling extra gestimuleerd kan
worden. In de lessen oefenen we vaardigheden en krijg je toelichting op de
theoretische achtergrond van deze manier van werken.
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
3
N.v.t.
Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling (PED-dK1)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, deeltijd, niveau 1, studiejaar 1
3. Beroepstaak/taken Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten Analyse van de praktijkinstelling aan de hand van het HKZ-model
6. Studiepunten/studielast 7,5 stp – 210 sbu
contacttijd: 22 uur
praktijkleren: 105 uur
zelfstudie: 83 uur
7. Samenhang
Deze OWE hangt samen met de OWE Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
niveau 2 en niveau 3. Op niveau 1 leer je te kijken naar een organisatie,
op niveau 2 zie je de verbanden tussen de verschillende onderdelen en
op niveau 3 kun je een gericht beleidsadvies formuleren.
8. Ingangseisen Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria (zie
studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
9. Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid leer je met het HKZ model, een
kwaliteitszorgmodel, te werken. Ook moet je kunnen laten zien en
verantwoorden dat je in een team kunt functioneren.
10. Competenties
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Kennistoets kwaliteit en beleid 1
In deze kennistoets komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van dit deeltentamen is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Eindgesprek kwaliteit en beleid
Competenties Beoordelingscriteria
5. Samenwerken 1, 2, 3, 7, 8
6. Werkbegeleiding en leiding geven 2, 3, 4, 6
7. Beheren en organiseren 1, 4
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en 1, 2, 8, 9
beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2
82

12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minimaal
resultaat
13 Verplichte literatuur
14 Aanbevolen literatuur
15 Software
16 Overig materiaal
17 Activiteiten
18. Werkvormen
19 Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
83
Weging
Eindgesprek
kwaliteit en beleid
PED-dK1-1 Performance ja 5,5 1
Kennistoets
kwaliteit en beleid
1
PED-dK1-2 Kennistoets ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 2 (bij eindgesprek).
• Cesuur: bij kennistoetsen wordt per toets bepaald hoeveel punten je
moet behalen voor een voldoende. Voor verslagen en performances
geldt dat je 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald moet
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Donk, van der C. & Lanen, B.V. van der (2011). Praktijkonderzoek in zorg
en welzijn. Bussum: Coutinho.
• Schermer, K. (2009). De effectieve projectgroep. Groningen: Noordhof.
• Verhagen, P. (2011). Kwaliteit met Beleid. Basisboek voor Sociale Studies.
Bussum: Coutinho.
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
• Werkplaats
Na een algemene instructie werk je iedere week met het HKZ-model en leg je
de koppeling met je eigen organisatie. Je werkt in projectgroepen. Per week
presenteert een groep een onderdeel van het HKZ-model.
• Hoorcolleges Kwaliteit en Beleid
In de hoorcolleges wordt aandacht besteed aan verschillende onderdelen van
het HKZ-model en de PDCA-cyclus.
• Hoorcolleges maatschappelijke ontwikkelingen
In deze hoorcolleges wordt aandacht besteed aan de maatschappelijke ontwikkelingen
die hun invloed (kunnen) hebben op de beleidsvoering van organisaties
in het onderwijs en de zorg.
• Training Taakgericht werken
Samenwerkingsoverleg, teamvergadering, cliëntbesprekingen, het zijn allemaal
overlegvormen die in de praktijk veel voorkomen. Of het overleg nu
formeel is of informeel, elk overleg is er bij gebaat dat de deelnemers bepaalde
regels volgen. Regels over de diverse rollen binnen een overleg, over het
verloop van een overleg, over hoe elkaar te informeren, onderhandelingsstrategieën,
etc.
Daarnaast is het belangrijk om je bewust te zijn van je eigen en elkaars kwaliteiten.
In de training en in de projectgroepen oefen je deze vaardigheden.
• Werkplaats
• Hoorcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
4
N.v.t.
Titel onderwijseenheid OWE Signaleren en actie ondernemen (PED-dS1c)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, deeltijd, niveau 1, studiejaar 1
3. Beroepstaak/taken Signaleren en actie ondernemen

4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
6. Studiepunten/studielast 5 stp – 140 sbu
• Verslag informatievaardigheden
• Videodocument probleemanalyse
7. Samenhang
contacttijd: 30 uur
praktijkleren: 70 uur
zelfstudie 40 uur
Deze OWE hangt samen met de OWE Signaleren en actie ondernemen op
niveau 2 en niveau 3. In deze beroepstaak leer je signalen op te vangen die
maatschappelijke implicaties hebben. Door middel van onderzoek naar het
probleem en de factoren die hierop van invloed zijn, ontwikkel je interventies
die tot doel hebben het probleem te voorkomen, verminderen of de gevolgen
ervan te verzachten. Op niveau 1 leer je hoe je op basis van een signaal een
probleemanalyse maakt. Op niveau 2 ga je op zoek naar de factoren die van
invloed zijn op het probleem om zo te komen tot aangrijpingspunten voor een
interventie. Op niveau 3 voer je op je praktijkplek daadwerkelijk een
preventieve maatregel uit, die je implementeert en evalueert.
8. Ingangseisen Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria (zie
studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
9. Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid krijg je inzicht in de wijze waarop zowel overheden
als instellingen omgaan met gesignaleerde problemen die om preventieve
interventies vragen. Je onderzoekt een signaal door een probleemanalyse te
maken aan de hand van literatuurstudie en toetst deze in de praktijk. Je leert
om systematisch op te zoek te gaan naar kwalitatief goede informatie en
deze op een correcte wijze te (her)gebruiken.
10. Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
4. Signaleren en actie ondernemen
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: probleemanalyse
Competenties
Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
4. Signaleren en actie ondernemen 1, 2, 7
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Informatievaardigheden
2
Competenties
Beoordelingscriteria
4. Signaleren en actie ondernemen 2
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 2
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minim We-
aal
result
aat
gingInformatievaardigheden
PED-dS1c1 Verslag ja 5,5 1
Probleemanalyse PED-dS1c2 Videodocument
ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: je moet 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
84

13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
• Andriessen, D., Onstenk, J., Delnooz, P., Smeijsters, H. & Peij, S. (augustus,
2010). Gedragscode voor het voorbereiden en uitvoeren van
praktijkgericht onderzoek binnen het hoger beroepsonderwijs in Nederland.
HBO raad. Online beschikbaar.
• Donk, C. & Lanen, B.V. van der (2011). Praktijkgericht onderzoek in zorg
en welzijn. Bussum: Coutinho.
• Kok, H., (2005).Handboek Preffi 2.0: richtlijn voor effectieve gezondheidsbevordering
en preventie. Woerden: NIGZ.
• Terlouw, H. & Visser B. (2010). Relaties hanteren. Beroepshouding en
vaardigheden in woord en beeld. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff.
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
• Werkplaats
In de werkplaats word je ondersteund bij de uitvoering van de probleemanalyse
van een signaal dat je in duo’s onderzoekt. Je leert hoe je in het studiecentrum
bronnen kunt vinden ten behoeve van je literatuuronderzoek en hoe
je deze informatie verwerkt in de probleemanalyse. Ook leer je hoe je een
interview afneemt.
• Hoorcolleges Signaleren en actie ondernemen
In deze colleges krijg je een beeld van de inhoud van deze beroepstaak, de
wijze waarop de landelijke en lokale politiek omgaat met maatschappelijke
signalen die van invloed zijn op de ontwikkeling van jeugdigen en voorbeelden
van preventieve interventies in de praktijk.
• Hoorcolleges Onderzoeksvaardigheden
In deze hoorcolleges maak je kennis met praktijkgericht onderzoek: de onderzoekscyclus,
kwaliteitscriteria, het opzetten van een eenvoudig onderzoek
t.b.v. de probleemanalyse.
• Hoorcolleges Sociologie
Deze hoorcolleges geven inzicht in de maatschappelijke ontwikkelingen
vanuit het sociologisch perspectief, waarmee je kennis omtrent relevante
signalen in het kader van deze beroepstaak vergroot wordt.
• Hoorcollege Ethiek
Het hoorcollege Ethiek is een kennismaking met normatieve vraagstukken in
het pedagogisch vak. Het helpt je bewust te zijn van je eigen normatieve
oordelen bij het doen van een probleemanalyse. Het behandelt de
Gedragscode Praktijkgericht Onderzoek.
• Instructiecollege Videoverwerking
Omdat een van de deeltentamens bestaat uit een videodocument, is het
belangrijk dat jullie weten hoe je video-opnames maakt, maar vooral ook
verwerkt tot een goed document.
• Werkplaats
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
4
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Leerlijn professionele ontwikkeling (PED-dLPO1)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, deeltijd, niveau 1, studiejaar 1
3. Beroepstaak/taken
Ontwikkelingsstimulering, Opvoedingsondersteuning, Orthopedagogische
hulpverlening, Signaleren en actie ondernemen, Kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling
4. Centrale beroepstaak
N.v.t.
5. (Beroeps)Producten
Digitaal portfolio met verantwoording
85

6. Studiepunten/studielast 10 stp – 280 sbu
contacttijd: 28,5 uur
praktijkleren: 140 uur
zelfstudie: 111,5
7. Samenhang Deze OWE hangt samen met de leerlijn professionele ontwikkeling op niveau
2 en er is een continue samenhang met alle beroepstaken van de opleiding.
8. Ingangseisen
• Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria
(zie studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
• Voor deelname aan de integrale toets mag je maximaal 3 onvoldoendes
hebben voor een deeltentamen van niveau 1 tot en met het moment van
de 1 e gelegenheid van periode 3.
9. Algemene omschrijving In de leerlijn Professionele Ontwikkeling leer je om je planmatig en
doelgericht te ontwikkelen tot pedagoog met een duidelijke persoonlijke- en
beroepsidentiteit.
10. Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Praktijk
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
1, 2, 5, 7
5. Samenwerken 1, 2, 4, 6, 8, 9
7. Beheren en organiseren 1, 3, 4, 5
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Integrale toets
1, 2, 5, 6, 7, 9
Competenties Beoordelingscriteria
1A. Contacten leggen en onderhouden
1B. Oriënteren Analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak
3. Pedagogische Interventies
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding geven en leiding geven
7.Beheren en organiseren
8. Bijdrage aan kwaliteitsverbetering
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
86
1, 2, 3 ,4
1, 2, 3, 4
1, 2, 7
1, 2, 7, 8, 9, 11
1, 2, 7
1, 2, 3, 7, 8
2, 3, 4, 6
1, 2, 5, 4
1, 2, 8, 9
1, 2, 5

12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minim
aal
result
aat
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21.
Maximum aantal deelnemers
Praktijk PED-dLPO1-
3
Integrale toets PED-dLPO1-
1
87
Weging
Performance ja 5,5 1
Verslag &
Performance
ja 5,5 1
Integrale toets
• Aantal examinatoren: 2
• Cesuur: op het beoordelingsformulier wordt een aantal beoordelingsaspecten
onderscheiden. Je krijgt per beoordelingsaspect een score op
een vijfpuntsschaal (zo; o, v, g, zg). De gemiddelde score moet een v
zijn.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
N.v.t.
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
De professionele leerlijn loopt dwars door alle onderwijseenheden heen. Alle
onderwijseenheden bieden een bijdrage aan jouw professionele
ontwikkeling. Daarnaast komt professionele ontwikkeling expliciet aan bod
binnen studieloopbaanbegeleiding.
• Werkcolleges
• Praktijkleren
Zie punt 6
1, 2, 3 en 4
N.v.t.
4.13 Onderwijseenheden, deeltijd, niveau 2, studiejaar 2
Deze paragraaf is: Bijlage 4 bij OER: Gegevens onderwijseenheden postpropedeutische fase. En
betreft de uitwerking van de onderwijseenheden conform art. 6.1, lid 2 van de Onderwijs- en examenregeling
Instituut Sociale Studies.
Titel onderwijseenheid (OWE) Ontwikkelingsstimulering en Opvoedingsondersteuning (PED-dOOc)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, deeltijd, niveau 2, studiejaar 2
3. Beroepstaak/taken Ontwikkelingsstimulering en Opvoedingsondersteuning
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
• Rapportgage van een observatie ten behoeve van een (hulp-)vraag uit
de pedagogische praktijk.
• Uitvoering van een (bestaande) groepsgerichte bijeenkomst voor specifieke
(beroeps-)opvoeders of jeugdigen.
• Een pedagogisch gesprek met een (beroeps-)opvoeder en een jeugdige.

6. Studiepunten/studielast 12,5 stp – 350 sbu
contacttijd: 44 uur
praktijkleren: 140 uur
zelfstudie: 166 uur
7. Samenhang
Deze OWE hangt samen met de OWE Ontwikkelingsstimulering en Opvoedingsondersteuning
op niveau 1 en Professioneel opvoeden op niveau 3.
Op niveau één ligt de focus op het stimuleren van de ontwikkeling van jeugdigen
die een gewone ontwikkeling doorlopen en het bieden van opvoedingsondersteuning
aan opvoeders met een eenvoudige opvoedingsvraag.
Op niveau twee ligt de focus op het stimuleren van jeugdigen met lichte opgroeiproblemen
(achterstandsbestrijding) en in het vergoten van het pedagogische
handelen bij lichte opvoedproblemen. Op niveau drie ligt de focus op
het integreren van de geleerde kennis en vaardigheden in de dagelijkse
praktijk en de daar uit te voeren opdrachten.
8. Ingangseisen
• Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria
(zie studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
• Je hebt op niveau 1 minimaal 45 studiepunten behaald.
9. Algemene omschrijving Deze onderwijseenheid richt zich op het brede scala van projecten en
programma’s dat ouders ondersteunt bij het opvoeden en jeugdigen
ondersteunt in hun ontwikkelingsproces. De onderwijseenheid richt zich niet
alleen op individuen, maar ook op groepen opvoeders en groepen jeugdigen.
Je leert daarbij o.a. om adviesgesprekken te voeren met opvoeders en
jeugdigen, observaties uit te voeren om meer zicht te krijgen op de
ontwikkeling van een jeugdige (of op een opvoedingssituatie) en om
daarover te rapporteren. Je maakt gebruik van de sociale kaart.
10. Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Filosofie
In deze kennistoets komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van dit deeltentamen is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Vaardighedentoets groepsgerichte O&O
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 2, 3, 5, 7
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
1, 3, 7, 8, 9, 11
Deeltentamen: Gespreksvoering Opvoeder en jeugdige
Competenties
Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 1, 2, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
5, 7
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2
88

12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minima
al
resulta
at
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
89
Weging
Filosofie PED-dOOc2 Kennistoets ja 5,5 1
Vaardighedentoetsgroepsgerichte
O&O
PED-dOOc4 Performance ja 5,5 1
Gespreksvoering
Opvoeder en
jeugdige
PED-dOOc6 Performance ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: Bij meerkeuzevragen moet je het aantal vragen goed hebben
dat je statistisch gezien goed hebt als je alles raadt plus 55% van de
overige vragen. Voor alle overige deeltentamens geldt dat je 55% van
totaal aantal te behalen punten behaald moet hebben voor een
voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Bakker, I. Blokland G. en Wijnen, H. (2010). Samen delen.
Methodiekboek voor opvoedingsondersteuning in groepen. Amsterdam:
SWP.
• Bil, P. (2008). Observeren, registreren, rapporteren en interpreteren.
Amsterdam: Boom uitgevers.
• Blokland, G. (2010). Over opvoeden gesproken. Amsterdam: SWP.
• Burggraaff-Huiskes, M. (2011). Opvoedingsondersteuning als bijzondere
vorm van preventie. Bussum: Coutinho.
• Delfos, M. (2011). Ik heb ook wat te vertellen. Amsterdam: SWP.
• Delfos, M. (2011). Luister je wel naar mij? Amsterdam: SWP.
• Gielis, P., Konig, A. & Lap, J. (2007). Begeleiden van de groep. Houten:
EPN.
• Luitjes, M. en Zeeuw-Jans, I.J. de (2011) Ontwikkeling in de groep.
Groepsdynamica bij kinderen en jongeren. Bussen: Uitgeverij Coutinho.
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
• Filosofie
Veel vraagstukken uit de opvoedkundige praktijk zijn normatieve vraagstukken
of bevatten in ieder geval normatieve aspecten. Het is van belang dat je
je eigen vooronderstellingen leert herkennen en benoemen. Bovendien is het
van belang dat je in dialoog met ouders, jeugdigen, collega’s en alle andere
mensen waarmee je in gesprek staat, ook de vooronderstellingen die zij als
uitgangspunt nemen kunt herkennen en benoemen.
• Individuele O&O
Bij individuele O&O staat het bieden van opvoedingsondersteuning aan opvoeders
en het bieden van ontwikkelingsstimulering aan jeugdigen centraal. Je oefent
gespreksvaardigheden in de vorm van een intake en/of adviesgesprek.
• Groepsgerichte O&O
Als pedagoog zul je later in meer of mindere mate ingezet worden voor het
geven van een cursus, training of informatieavond voor groepen deelnemers.
Dit is dan ook de kern van dit vak. Je gaat in dit vak samen met medestudenten
zo’n bijeenkomst uitvoeren.
• Observeren
Wat is het verschil tussen een systematische observatie en een gewone
waarneming? Welke plek heeft observeren binnen het hulpverleningsproces?
En hoe pak je een observatie nu methodisch aan? Welke middelen kun je
daarbij gebruiken? Allemaal vragen die beantwoord zullen worden in dit vak
• Werkplaats
• Werkcolleges

19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
1
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Orthopedagogische hulpverlening B (PED-dOBc)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, deeltijd, niveau 2, studiejaar 2
3. Beroepstaak/taken Orthopedagogische hulpverlening
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
Een handelingsplan volgens de methodiek competentiegericht werken waarbij
koppelingen gemaakt worden met andere methoden en manieren van kijken.
6. Studiepunten/studielast 12,5 stp – 350 sbu
contacttijd: 42 uur
praktijkleren: 140 uur
zelfstudie: 168 uur
7. Samenhang
Deze OWE hangt samen met de OWE Orthopedagogische hulpverlening op
niveau 1 en Professioneel opvoeden op niveau 3. Op niveau één ligt de
focus op oriëntatie op de hulpvraag en planmatig werken. Op niveau twee ligt
de focus op het verkennen en toepassen van verschillende methodieken en
visies. Op niveau drie ligt de focus op het integreren van de geleerde kennis
en vaardigheden in de dagelijkse praktijk en de daar uit te voeren opdrachten.
8. Ingangseisen
• Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria
(zie studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
• Je hebt op niveau 1 minimaal 45 studiepunten behaald.
9. Algemene omschrijving Binnen deze onderwijseenheid ga je verschillende manieren van werken en
beschouwen bij orthopedagogische hulpverlening vergelijken. Je komt tot
voorkeuren op basis van de hulpvraag van de cliënt en zijn context en op
basis van je eigen competenties en leerpunten.
10. Competenties
Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
5. Samenwerken
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Integrale kennistoets methodieken en visies
In deze kennistoets komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van dit deeltentamen is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Werken vanuit methodieken en visies
Competenties Beoordelingscriteria
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 1, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 2, 5, 7
5. Samenwerken 5, 6
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 3, 9
90

Deeltentamen: Omgaan met stressvolle situaties
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
91
1, 2, 5, 6
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minim
aal
result
aat
Werken vanuit me- PED-dOBc1 Verslag ja 5,5
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
thodieken en visies
Integrale kennistoetsmethodie-
ken en visies
Weging
PED-dOBc2 Kennistoets ja 5,5 1
Omgaan met
stressvolle situaties
PED-dOBc3 Performance ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: Bij meerkeuzevragen moet je het aantal vragen goed hebben
dat je statistisch gezien goed hebt als je alles raadt plus 55% van de
overige vragen. Voor alle overige deeltentamens geldt dat je 55% van
totaal aantal te behalen punten behaald moet hebben voor een
voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Adriaansen, M. Caris, J. (2011). Elementaire sociale vaardigheden.
Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
• Groot, K. (2002). Waar halen ze ’t lef vandaan. Omgaan met agressief
gedrag. Zaltbommel: Thema.
• Ieperen-Schelhaas, K. van (2011). Contextuele hulpverlening. Houten:
Bohn Stafleu Van Loghum.
• Nijgh, L. (2011). Basisboek ondersteuning aan mensen met een
verstandelijke beperking. Den Haag: Boom Lemma Uitgevers.
• Oosten, N. van (2009). Seksespecifieke hulpverlening. Bussum:
Coutinho.
• Slot, W. & Spanjaard, H. (2009). Competentievergroting in de
residentiële jeugdzorg. Baarn: HB Uitgevers.
• Verstegen, R. Lodwijks, H.P.B. (2012). Interactiewijzer. Analyse en
aanpak van interactieproblemen in professionele opvoedingssituaties.
Assen: Van Gorcum.
• Delft, F. van, Rooijendijk, L. & Sjerps, N. (2003). Agressie in het sociaal
pedagogisch werk. Soest: Uitgeverij Nelissen.
• Michielsen, M., Mulligen, W. van & Hermkens, L. (2005). Leren over
leven in loyaliteit. Leuven: Acco.
Scholar
N.v.t.
• Contextueel en Sekse specifiek werken
Bij dit vak leer je je bewust te worden van twee factoren die invloed hebben op
gedrag, problemen en de coping daarmee: de verschillen tussen de seksen en de
verhoudingen die er in gezinnen door de generaties zijn. Bij contextuele hulpverlening
leer je hoe het komt dat kinderen hun ouders altijd in bescherming nemen en
blijven investeren in hun ouders. Daarnaast komen verklaringsmodellen aan bod
rond negatieve spiralen in families en het doorbreken daarvan.
• Methodisch werken in de verstandelijk gehandicaptenzorg
In dit vak leer je vuistregels, methoden en visies voor de begeleiding van
mensen met een verstandelijke beperking.
• Competentiegericht werken
Bij het vak competentiegericht werken leer je een situatie te analyseren door
het maken van een competentieanalyse. Hierbij kijk je naar factoren die de
draagkracht vergroten dan wel verlagen. Vanuit deze analyse formuleer je
1

18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
doelen en werkpunten voor de hulpvrager(s).
• Omgaan met stressvolle situaties
In dit vak ga je aan de slag met je eigen sterke communicatieve vaardigheden
en houdingsaspecten t.b.v. stresssituaties en die bouw je uit om je
zwakkere kanten te versterken.
• Interactiewijzer
Als Pedagoog kan jouw gedrag een bepaalde factor zijn in de interactie met
kinderen en opvoeders. Je leert hoe je door verandering van eigen gedrag
kan zorgen voor een betere samenwerking of begeleiding
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
2
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling (PED-dK2c)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, deeltijd, niveau 2, studiejaar 2
3. Beroepstaak/taken Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
•
•
Analyse van knelpunten in een organisatie
Evaluatie en reflectie van de uitgevoerde analyse
6. Studiepunten/studielast 5 stp – 140 sbu
7. Samenhang
contacttijd: 21 uur
praktijkleren: 56 uur
zelfstudie: 63 uur
Deze OWE hangt samen met de OWE Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
op niveau 1 en niveau 3. Op niveau 1 leer je te kijken naar een
organisatie, op niveau 2 zie je de verbanden tussen de verschillende onderdelen
en op niveau 3 kun je een gericht beleidsadvies formuleren.
8. Ingangseisen Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria (zie
studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
Je hebt op niveau 1 minimaal 45 studiepunten behaald.
9. Algemene omschrijving
In deze onderwijseenheid ga je een knelpuntenanalyse maken op basis van
een omgevings- en organisatieanalyse en praktijkonderzoek. Je onderzoekt
een probleem binnen het primaire proces. Je leert verbanden te zien tussen
de verschillende onderdelen binnen een organisatie en de invloed van maatschappelijke
ontwikkelingen op de organisatie.
10. Competenties
Competenties Beoordelingscriteria
5. Samenwerken 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
6. Werkbegeleiding en leiding geven 2, 3, 4, 6
7. Beheren en organiseren 1, 2, 3, 4, 5
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering
en beleidsontwikkeling
1, 2, 3, 4, 8, 9
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 6, 9
92

11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Knelpuntenanalyse KB2
Competenties Beoordelingscriteria
5. Samenwerken 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
6. Werkbegeleiding en leiding geven 2, 3, 4, 6
7. Beheren en organiseren 1, 2, 3, 4, 5
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering
en beleidsontwikkeling
1, 2, 3, 4, 8, 9
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 6, 9
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minim We-
aal
result
aat
ging
Knelpuntenanalyse
KB2
PED-dK2-1 Verslag ja 5,5 1
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: je moet 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Doelen, A. & Weber, A. (2010). Organiseren en managen, het 7S-model
toegepast. Groningen: Wolters-Noordhoff.
• Terlouw, H. & Visser, B. (2010). Relaties Hanteren, Beroepshouding en
Vaardigheden in Woord en Beeld. Amersfoort: Thieme Meulenhoff.
• Emans, B. (z.j.). Interviewen Theorie, techniek en training. Groningen:
Stenfert Kroese / Wolters Noordhoff.
• Huisman, M. (z.j.). Leren interviewen. Groningen: Wolters Noordhoff.
• Schermer, K. & Quint, P. (2005). De organisatie als hulpmiddel, sociaalagogisch
basiswerk. Houten: BSL.
Scholar
N.v.t.
• Werkplaats
In de werkplaatsbijeenkomsten werk je aan je beleidsadvies. Daarnaast
komen ook analyse- en onderzoeksvaardigheden aan de orde om een meer
gefundeerde keuze van probleemstelling, methode en werkwijze bij het praktijkonderzoek
te kunnen maken.
• Hoorcolleges Kwaliteit en Beleid
In deze hoorcolleges wordt aandacht besteed aan omgevings- en organisatieanalyse
(SWOT analyse aan de hand van STEP en 7 S model), het volledige
7 S model, implementatie van verbetervoorstellen en diversiteitbeleid.
Je bekijkt deze hoorcolleges zelfstandig via een link op SCHOLAR. In week
5 krijgen ze de mogelijkheid om in een responsiecollege hierover vragen te
stellen.
• Hoorcolleges analyse- en onderzoeksvaardigheden:
In de hoorcolleges wordt stilgestaan bij de manier waarop onderzoek gedaan
wordt. Je leert om een meer gefundeerde keuze voor een probleemstelling,
methode en werkwijze te maken.
• Hoorcolleges maatschappelijke ontwikkelingen.
In deze hoorcolleges wordt aandacht besteed aan de maatschappelijke ontwikkelingen
die hun invloed (kunnen) hebben op de beleidsvoering van organisaties
in het onderwijs en de zorg.
• Training overleg, onderhandelen en conflicthantering
Belangentegenstellingen zijn in een organisatie aan de orde van de dag.
Overleggen, Onderhandelen en Conflicthantering, zijn de belangrijkste communicatieve
ingrediënten om te komen tot onderlinge afstemming. In deze
training leer je naast inzicht ook vaardigheden om beter om te kunnen gaan
met diverse ‘partijen’ en belangen binnen een organisatie.
93

18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21 Maximum aantal
deelnemers
• Werkplaats
• Hoorcolleges (deeltijd via Scholar)
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
3
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Signaleren en actie ondernemen (PED-dS2)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, deeltijd, niveau 2, studiejaar 2
3. Beroepstaak/taken Signaleren en actie ondernemen
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten Methodisch plan van aanpak voor een preventieve actie
6. Studiepunten/studielast
7,5 stp – 210 sbu
7. Samenhang
contacttijd: 21
praktijkleren: 84
zelfstudie 105
Deze OWE hangt samen met de OWE Signaleren en actie ondernemen op
niveau 1 en niveau 3. In deze beroepstaak staat preventie centraal. Je leert
te signaleren en op basis daarvan tot een aanpak te komen die er voor zorgt
dat problemen voorkomen kunnen worden of kunnen verergeren. Op niveau
1 leer je hoe je op basis van een signaal een probleemanalyse maakt. Op
niveau 2 vindt verdieping plaats. Je werkt een signaal verder uit en doet
naast literatuurstudie ook praktijk onderzoek. Op niveau 3 ga je in de praktijk
daadwerkelijk een preventieve maartregel uitvoeren.
8. Ingangseisen
• Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria
(zie studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
• Je hebt op niveau 1 minimaal 45 studiepunten behaald.
9. Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid staat het ontwerpen van een methodisch plan van
aanpak voor een actie centraal en ligt de nadruk op preventie. Je vangt een
signaal op. Je onderzoekt of dit signaal relevant, ernstig, specifiek en
uitvoerbaar is en of het vaak voorkomt. Vervolgens doe je onderzoek naar de
problematiek en context achter het signaal en formuleert daarbij een
relevante onderzoeksvraag. Je beoordeelt of er actie ondernomen moet
worden.
10. Competenties
Competenties
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Kennistoets Signaleren en actie ondernemen 2
In deze kennistoets komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van dit deeltentamen is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Methodisch plan van aanpak voor preventieve actie
Competenties Beoordelingscriteria
4. Signaleren en actie ondernemen 1, 2, 3, 4, 5, 7
5. Samenwerken 4, 5, 6
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 3, 9, 10
94

12. Tentaminering Deeltentamens
Methodisch plan
van aanpak voor
Code Toetsvorm Cijfer Minim
aal
result
aat
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
preventieve actie
95
Weging
PED-dS2-1 Verslag ja 5,5 1
Kennistoets Signaleren
en actie ondernemen
2
PED-dS2-2 Kennistoets ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: Bij meerkeuzevragen moet je het aantal vragen goed hebben
dat je statistisch gezien goed hebt als je alles raadt plus 55% van de
overige vragen. Voor alle overige deeltentamens geldt dat je 55% van
het totaal aantal te behalen punten behaald moet hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Kok, H. et al. (2005). Handboek Preffi 2.0: richtlijn voor effectieve gezondheidsbevordering
en preventie. Woerden: NIGZ.
• Andriessen, D., Onstenk, J., Delnooz, P., Smeijsters, H. & Peij, S. (augustus,
2010). Gedragscode voor het voorbereiden en uitvoeren van
praktijkgericht onderzoek binnen het hoger beroepsonderwijs in Nederland.
HBO raad. Online beschikbaar.
• Donk, C. & Lanen, B.V. van der (2011). Praktijkgericht onderzoek in zorg
en welzijn. Bussum: Coutinho.
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
• Werkplaats
In de werkplaats word je ondersteund bij de verschillende stappen die je
moet zetten om tot een goed plan van aanpak te komen en worden de verschillende
leerbronnen geïntegreerd.
• Hoorcolleges analyse- en onderzoeksvaardigheden:
In de hoorcolleges wordt stilgestaan bij de manier waarop onderzoek gedaan
wordt. Je maakt aan de hand van een standaardprocedure een analyse van
een signaal.
• Hoorcolleges ethiek
In dit hoorcollege staan de ethische aspecten van preventieprojecten centraal.
Van welke mensvisie wordt uitgegaan in de aanpak en uitvoering van het project?
• Hoorcollege Signaleren
Tijdens de hoorcolleges wordt ingegaan op het belang van preventie. De
niveaus en momenten van preventie worden besproken en het aspect gedragsverandering
wordt uitgelegd. Het ecologisch model komt aan bod. Preventiemethoden
en preventiebeleid worden geïllustreerd.
• Vaardigheidslessen communicatievaardigheden
T.b.v. het creëren van draagvlak leer je discussiëren, argumenteren, onderbouwen
en overtuigen waarom een instelling een signaal zou moeten oppakken
en waarom je voor een bepaalde aanpak kiest. Ook leer je open te staan
voor opvattingen, argumenten en belangen van verschillende partijen.
• Werkplaats
• Werkcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
3
N.v.t.

Titel onderwijseenheid (OWE) Orthopedagogische hulpverlening A (PED-dOAc)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, deeltijd, niveau 2, studiejaar 2
3. Beroepstaak/taken Orthopedagogische hulpverlening
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
• Een volledig uitgewerkte en uitgevoerde cyclus van methodisch handelen
volgens de methodiek van de ‘interactiewijzer’.
• Advies aan een beroepsopvoeder op grond van een uitgevoerd onderzoek
/ analyse.
• Een plan van aanpak bij een casus met een ethisch dilemma op basis
van een ethische analyse.
• Een gesprek over een cliënt met verschillende betrokkenen.
6. Studiepunten/studielast 12,5 stp – 350 sbu
contacttijd: 49,5 uur
praktijkleren: 140 uur
zelfstudie: 160,5 uur
7. Samenhang Deze OWE hangt samen met de OWE Orthopedagogische hulpverlening op
niveau 1 en Professioneel opvoeden op niveau 3. Op niveau één ligt de
focus op oriëntatie op de hulpvraag en planmatig werken. Op niveau twee ligt
de focus op het verkennen en toepassen van verschillende methodieken en
visies. Op niveau drie ligt de focus op het integreren van de geleerde kennis
en vaardigheden in de dagelijkse praktijk en de daar uit te voeren
opdrachten.
8. Ingangseisen
• Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria
(zie studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
• Je hebt op niveau 1 minimaal 45 studiepunten behaald.
9. Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid besteden we aandacht aan de rol van de
casemanager en handelingsgerichte diagnostiek en werk je aan je eigen
professionaliteit met betrekking tot orthopedagogische hulpverlening.
10. Competenties
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
1B Oriënteren, analyseren en
diagnosticeren
1, 2, 3
2. Plan van aanpak ontwerpen 5
3. Pedagogische interventies uitvoeren
en (groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
2, 5, 6
5. Samenwerken 2, 4, 7
6. Werkbegeleiding en leidinggeven 2, 3, 4
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 3, 9
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Kennistoets Orthopedagogische hulpverlening 2A
In deze kennistoets komt het cognitieve aspect van de genoemde
competenties aan bod. In het antwoordmodel van dit deeltentamen is per
vraag vastgelegd wat het goede antwoord is.
Deeltentamen: Handelingsgerichte diagnostiek
Competenties Beoordelingscriteria
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 1, 2, 3
2. Plan van aanpak ontwerpen 5
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1
96

Deeltentamen: Ethiek
12. Tentaminering Deeltentamens/
toetsvorm
Handelingsgerichtediagnostiek
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
Competenties Beoordelingscriteria
2. Plan van aanpak ontwerpen 4, 7
5. Samenwerken 2, 4
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 3, 9
Deeltentamen: Casemanagementgesprek
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
2, 5, 6
5. Samenwerken 2, 4, 7
6. Werkbegeleiding en leidinggeven 2, 3, 4
97
Code Toetsvorm Cijfer Minimaal
resultaat
Weging
PED-dOAc2 Verslag ja 5,5 1
Ethiek PED-dOAc3 Performance
ja 5,5 1
Casemanage- PED-dOAc4 Perfor- ja 5,5 1
mentgesprekmance
Kennistoets PED-dOAc5 Kennistoet ja 5,5 1
Orthopedagogische
hulpverlening 2A
s
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: Bij meerkeuzevragen moet je het aantal vragen goed hebben
dat je statistisch gezien goed hebt als je alles raadt plus 55% van de
overige vragen. Voor alle overige deeltentamens geldt dat je 55% van
het totaal aantal te behalen punten behaald moet hebben voor een
voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Ebskamp, J. (2006). Basisboek beroepsethiek voor Social Work. Amersfoort:
Thieme Meulenhoff.
• Lohuis, G. (2008). Van bemoei- naar groeizorg. Groningen: Noordhoff.
• Pameyer, N. & Beukering, T. van (2004). Handelingsgerichte
diagnostiek. Leuven: Acco.
• Riet, N. & Wouters, H. van.(2010). Casemanagement. Assen: Van
Gorcum.
• Rigter, J. (2008). Ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en
jeugdigen. Bussum: Couthino.
• Bosch, J.D. & Ringrose, H.J. (1997). Mediatietherapie met ouders. Houten:
Bohn Stafleu Van Loghum.
• Spanjaard, H. & Vught, M. van (2000). Kort ambulant. Utrecht: NIZW.
• Yperen, T. van & Steege, M. van der (2006). Voor het goede doel.
Utrecht: NIZW jeugd.
Scholar
N.v.t.
• Vaardigheden casemanagement
De casemanager heeft als taak om hulpverleners in een samenwerkingsverband
te organiseren, te coördineren en te ondersteunen met als doel om
gezamenlijk het functioneren en welbevinden van cliënten te optimaliseren.
De casemanager heeft hiervoor zicht nodig op de processen die hierbij een
rol spelen en veel gesprekstechnische vaardigheden. Beide komen aan bod

18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
tijdens dit vak.
• Handelingsgerichte diagnostiek
Aan de hand van een concrete vraag van een beroepsopvoeder van jouw
praktijkplek ga je onderzoeken of de hypothese/veronderstelling die je hebt
klopt en wat er daarna nodig is aan nader onderzoek of aan begeleiding.
• Psychopathologie
Bij psychopathologie wordt een aantal ontwikkelingsstoornissen behandeld
(angst- en stemmingsstoornissen, gedragsproblemen en eetstoornissen) en
ontdek je het effect van zo’n stoornis op de ontwikkeling van het kind en op
de extra eisen die daardoor worden gesteld aan de opvoeder en de opvoeding.
• Recht
Binnen het werk als pedagoog heb je altijd te maken met juridische onderwerpen:
van privacyregels tot dwangmaatregelen, van ondertoezichtstellingen
tot uit huis plaatsing. In de hoorcolleges recht worden de juridische onderwerpen
behandeld.
• Ethiek
Van de pedagoog wordt verwacht dat hij/zij verantwoord en professioneel
met indringende ethische vraagstukken kan omgaan. Een eerste stap daarbij
is het maken van een ethische analyse. Aan de hand van een casus of een
praktijksituatie ga je aan de slag met een moreel vraagstuk via een stappenplan.
• Werkcolleges
• Hoorcolleges
• Training
• Praktijkleren
Zie punt 6
4
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Leerlijn professionele ontwikkeling (PED-dLPO2)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, deeltijd, niveau 2, studiejaar 2
3. Beroepstaak/taken
Ontwikkelingsstimulering, Opvoedingsondersteuning, Orthopedagogische
hulpverlening, Signaleren en actie ondernemen, Kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling
4. Centrale beroepstaak N.v.t.
5. (Beroeps)Producten Persoonlijk OntwikkelPlan (POP)
Feedback van de praktijkbegeleider op jouw functioneren in de praktijk
6. Studiepunten/studielast 10 – 280 sbu
7. Samenhang
contacttijd: 7 uur
praktijkleren: 112
zelfstudie: 161 uur
Deze OWE hangt samen met de leerlijn professionele ontwikkeling op niveau
1 en 3 en er is een continue samenhang met alle beroepstaken van de oplei-
ding.
8. Ingangseisen
Voor deelname aan de OWE:
• je hebt op niveau 1 minimaal 45 studiepunten behaald;
• je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria
(zie studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
Voor deelname aan de integrale toets: je mag maximaal 3 onvoldoendes
hebben voor een deeltentamen van niveau 2 tot en met het moment van de
1 e 9. Algemene omschrijving
gelegenheid van periode 3.
In de leerlijn Professionele Ontwikkeling leer je om je planmatig en
doelgericht te ontwikkelen tot pedagoog met een duidelijke persoonlijke- en
beroepsidentiteit.
98

10.
11.
Competenties
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
1A. Contacten leggen en onderhouden
1B. Oriënteren Analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak
3. Pedagogische Interventies
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding geven en leiding geven
7.Beheren en organiseren
8. Bijdrage aan kwaliteitsverbetering
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Praktijk
Competentie Beoordelingscriteria
1A. Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
2. Plan van aanpak 3
3. Pedagogische Interventies 1, 2, 5, 7, 8
5. Samenwerken 1, 2, 4, 6, 8, 9
7.Beheren en organiseren 1, 3, 4, 5
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 4, 5, 6, 7, 9
Integrale toets
Competentie Beoordelingscriteria
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10
12. Tentaminering Deeltoetsen Code Toetsvorm Cijfer Minim
aal
result
aat
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
Praktijk PED-dLPO2-2 verslag en
performance
Integrale
toets
PED-dLPO2-1 verslag en
performance
99
nee Voldaan
Weging
N.v.t.
ja 5,5 1
Eindgesprek Praktijk jaar 2
• Aantal examinatoren: 2
• Cesuur: examinator bepaald of grond van vastgestelde criteria of je hebt
voldaan aan de cesuur
• Aantal gelegenheden: 2, tenzij dit om organisatorische redenen niet
haalbaar is.
Integrale toets
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: er worden twee beoordelingsaspecten onderscheiden. Je moet
voor alle twee aspecten een voldoende behalen.
• Aantal gelegenheden: 2, tenzij dit om organisatorische redenen niet
haalbaar is.
• Geenen, M.J. (2010). Reflecteren, leren van je ervaringen als sociale
professional. Bussum: Coutinho.
• Janssen, H. (2011). Samen Opvoeden. Oriëntatie op Pedagogische
werkvelden. Bussum: Coutinho.
N.v.t.
Scholar
N.v.t.
De professionele leerlijn loopt dwars door alle onderwijseenheden heen. Alle
onderwijseenheden bieden een bijdrage aan jouw professionele ontwikkeling.
Daarnaast komt professionele ontwikkeling expliciet aan bod binnen
studieloopbaanbegeleiding.

18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
• Werkcolleges
• Praktijkleren
Zie punt 6
1, 2, 3 en 4
N.v.t.
100

4.14 Onderwijseenheden, deeltijd, niveau 3, studiejaar 3
Deze paragraaf is: Bijlage 4 bij OER: Gegevens onderwijseenheden postpropedeutische fase. En
betreft de uitwerking van de onderwijseenheden conform art. 6.1, lid 2 van de Onderwijs- en examenregeling
Instituut Sociale Studies.
Titel onderwijseenheid (OWE) Professioneel opvoeden (PED-dPO)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
3. Beroepstaak/taken Professioneel opvoeden
Pedagogiek studenten, incl. Pedagogiek studenten die het uitstroomprofiel
jeugdzorg (UJZ)en het uitstroomprofiel gehandicaptenzorg (UGZ) volgen,
deeltijd, niveau 3, studiejaar 3
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
• Stimulerings-, hulpverlenings- en/of begeleidingsplan voor een jeugdige
of een groep jeugdigen.
• Uitvoeren van een pedagogische interventie (ouder – kind).
• Deelname aan een multidisciplinair overleg.
• Voeren van een collegiaal gesprek.
6. Studiepunten/studielast 37,5 stp – 1050 sbu
contacttijd: 66 uur
praktijkleren: 630
zelfstudie: 354
7. Samenhang
Deze OWE hangt samen met de OWE Ontwikkelingsstimulering, Orthopedagogische
hulpverlening en Opvoedingsondersteuning op niveau 1 en op
niveau 2. Op niveau 3 zijn de werkterreinen Ontwikkelingsstimulering,
Opvoedingsondersteuning en Orthopedagogische hulpverlening samengevoegd
in één beroepstaak. Niveau 3 betekent dat beroepstaken die binnen
deze werkterreinen vallen complexer zijn en in de werkelijke situatie worden
uitgevoerd en dat je een hoge mate van zelfsturing en integratie van
de verschillende competenties moet laten zien bij de uitvoering van de
beroepstaken.
8. Ingangseisen
• Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria
(zie studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
• Je hebt op niveau 2 voor maximaal 4 deeltentamens / integrale toets
nog geen voldoende behaald, waarvan maximaal 2 van de volgende
deeltentamens:
o Vaardighedentoets groepsgerichte O&O;
o Gespreksvoering Opvoeder en jeugdige;
o Omgaan met stressvolle situaties;
o Casemanagementgesprek;
o Interactiewijzer.
• Je hebt de praktijk op niveau 2 behaald.
9. Algemene omschrijving Kenmerkend van de onderwijseenheid is dat je zelfstandig en individueel in
een meer complexe praktijksituatie opdrachten uitvoert op het gebied van
professioneel opvoeden. De opdrachten omvatten de taken die een
professionele opvoeder in de praktijk uitvoert.
10. Competenties
Als je het UGZ of het UJZ volgt moet je de opdrachten uitvoeren binnen de
context van gehandicaptenzorg respectievelijk de jeugdzorg.
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
5. Samenwerken
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
101

11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar de
criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Begeleiding- of stimulerings- of hulpverleningsplan
Competenties Beoordelingscriteria
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 1, 2, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
5. Samenwerken 3, 4, 9
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Methodisch handelen
1, 2, 6
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 3
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
1, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 11
5. Samenwerken 3, 4, 9
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Training kindermishandeling
1, 2, 3, 4, 6, 9
Competentie Beoordelingscriteria
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Training naar keuze
1, 2, 7, 9
Competentie Beoordelingscriteria
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 7, 9
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minim
aal
result
aat
13. Verplichte literatuur
Begeleiding- of
stimulerings- of
hulpverleningsplan
Methodisch
handelen
Training kindermishandeling
Training naar
keuze
102
Weging
PED-dPO2 Verslag ja 5,5 1
PED-dPO9 Performance ja 5,5 1
PED-dPO11 Performance nee voldaan
PED-dPO12 Performance nee voldaan
N.v.t.
N.v.t.
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: je moet 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om
organisatorische redenen niet haalbaar is.
Werkplaats
• Nabuurs, M. (2007). Basisboek systeemgericht werken. Amersfoort:
Thieme Meulenhoff
Afhankelijk van de training waaraan deelgenomen wordt:
• Janssen, H. & Wentzel, W. (2012). Basisboek huiselijk geweld. Bussum:
Coutinho.
• Jong, P. de (2004). De kracht van oplossingen, handwijzer voor
oplossingsgerichte gesprekstherapie. Amsterdam: Pearson

14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
Assessment en information
• Hoffman, E. (2009). Interculturele gespreksvoering. Houten: Bohn
Stafleu Van Loghum.
• Schuur, G. (2009). Omgaan met agressie. Houten: Bohn Stafleu van
Loghum.
• Dekker, J. (2004). Video-interactiebegeleiding. Houten: Bohn Stafleu
Van Loghum. (incl. dvd met beeldmateriaal orthopedagogisch centrum)
Uitstroomprofiel Gehandicaptenzorg
• Egberts, C. (2010). De blinde vlek van de orthopedagogiek: Orthopedagogen
en de driehoek cliënt, ouders en begeleider. Tijdschrift voor
Orthopedagogiek, 49, 186-213.
• Gronden, K. van de, (2010). Toepassingen van systeemtherapie in de
hulpverlening aan mensen met een verstandelijke beperking. Tijdschrift
voor Orthopedagogiek, 49, 214-223.
• Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) Competentieprofiel
D. Competentieprofiel beroepskrachten met een hogere functie.
Utrecht: VGN.
Een boekje met een ‘ervaringsverhaal’ van ouders of een cliënt over het
hebben van een beperking, gerelateerd aan de doelgroep waar je mee
werkt zoals:
• Haverkamp, A. (2010). Dolgelukkig zijn wij. Amsterdam: Nieuw Amsterdam
of:
• Hilhorst, D. (2010). Altijd anders. Leven met een zorgintensief kind.
Den Haag: Frisse Zin.
• Bovee, E. (2006). Je kunt meer dan je denkt. Leuven: Acco.
• Collot d’ Escury, A. (1998). Sociale vaardigheidstrainingen voor kinderen.
Amsterdam: Pearson Assessment and Information.
• Dekker, T. (1994). Video-hometraining in gezinnen. Houten: Bohn
Stafleu van Loghum.
• Eliëns, M. (2005). Baby's in beeld. Video-hometraining en Videointeractiebegeleiding
bij kwetsbare baby's. Amsterdam: SWP. (incl.
dvd).
• Heijkant, C. v.d. & Wegen, R. v.d. (2000). De klas in beeld: Video
Interactie Begeleiding in school. Heeswijk-Dinther: Esstede BV.
• Nieuwenbroek, A. & Ruigrok, J. (2005). Handboek Faalangsttraining.
Kampen: Van Dijk Educatie.
• Otter, M. den & Haasen, M. (2004). Wat je ziet dat ben je zelf; School
Video Interactie Begeleiding met leerlingen. Antwerpen/Apeldoorn:
Garant. (incl. dvd met beeldmateriaal).
Uitstroomprofiel gehandicaptenzorg
• Durinck, K., & Raquet, L. (2003). Opvoedingsondersteuning. Een leidraad
voor ouderbegeleiders. Apeldoorn: Garant
• Mevissen, L. (2005) Kwetsbaar & afhankelijk. Gedragsproblemen bij
mensen met een verstandelijke handicap. Amsterdam: SWP.
• Roeden, J.,& Bannink, F. (2007) Handboek oplossingsgericht werken
met licht verstandelijk beperkte cliënten. Amsterdam: Harcourt Book
Publishers
• Scheffers, M. (2010). Sterk met een vitaal netwerk. Empowerment en
de sociale netwerkmethodiek. Bussum: Coutinho.
• Timmers-Huigens, D. (2005) Ervaringsordening. Mogelijkheden voor
mensen met een verstandelijke beperking. (5 e druk). Maarssen: Elsevier
Gezondheidszorg.
• Verdoorn, P., & Vulpen, A. van, (2011). Werken aan kwaliteit van
bestaan. Bouwstenen voor inclusief ondersteunen. Amsterdam: Boom
Nelissen.
Scholar
N.v.t.
In de werkplaats krijg je begeleiding van een docent bij werken aan de
beroepsproducten. In deze werkplaatsen worden verschillende thema’s
103

18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
behandeld zoals systeemgericht werken, contact maken en ouderbegeleiding.
De verbinding tussen de praktijk en de theorie staat hierbij centraal.
Daarnaast volg je twee trainingen: de training ‘kindermishandeling en huiselijk
geweld’ en een training naar keuze. Je kunt kiezen uit:
− Agressietraining
− Faalangstreductie-/Sociale vaardigheidstraining (SOVA)
− Oplossingsgericht werken
− Omgaan met communicatieproblemen
• Video Interactie Analyse (VIA)
• Training
• Werkplaats
Zie punt 6
1, 2, 3 en 4
N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Signaleren en actie ondernemen (PED-dS3)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
3. Beroepstaak/taken Signaleren en actie ondernemen
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
Pedagogiek studenten, incl. Pedagogiek studenten die het uitstroomprofiel
jeugdzorg (UJZ)en het uitstroomprofiel gehandicaptenzorg (UGZ) volgen,
deeltijd, niveau 3, studiejaar 3
5. (Beroeps)Producten Verslag van de uitvoering van een preventieve actie op basis van een
uitgevoerde analyse.
6. Studiepunten/studielast 7,5 stp – 210 sbu
contacttijd: 12 uur
praktijkleren: 126 uur
zelfstudie: 72 uur
7. Samenhang Deze OWE hangt samen met de OWE Signaleren en actie ondernemen
op niveau 1 en op niveau 2. In deze beroepstaak staat preventie centraal.
Je leert te signaleren en op basis daarvan tot een aanpak te komen die er
voor zorgt dat problemen voorkomen kunnen worden of kunnen
verergeren. Op niveau 1 heb je geleerd hoe je op basis van een signaal
een probleemanalyse maakt. Op niveau 2 heb je een signaal verder
uitgewerkt en heeft verdieping plaatsgevonden. Op niveau 3 ga je in de
praktijk daadwerkelijk een preventieve maatregel uitvoeren.
8. Ingangseisen
• Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria
(zie studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
• Je hebt op niveau 2 voor maximaal 4 deeltentamens / integrale toets
nog geen voldoende behaald, waarvan maximaal 2 van de volgende
deeltentamens:
o Vaardighedentoets groepsgerichte O&O;
o Gespreksvoering Opvoeder en jeugdige;
o Omgaan met stressvolle situaties;
o Casemanagementgesprek;
o Interactiewijzer.
• Je hebt de praktijk op niveau 2 behaald.
9. Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid staat de uitvoering van een methodisch plan van
aanpak voor een preventieve maatregel en het maken van transfer
centraal. Je doorloopt daarvoor eerst de stappen van een projectvoorstel
en draaiboek.
Als je het UGZ of het UJZ volgt moet je de opdrachten uitvoeren binnen de
context van gehandicaptenzorg respectievelijk de jeugdzorg.
104

10.
11.
Competenties
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar de
criteria in de bijlage)
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
4.Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Eindverslag
Competenties Beoordelingscriteria
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
9, 10
4.Signaleren en actie ondernemen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
5. Samenwerken 4, 5
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 2, 3, 4, 6, 9
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijf
er
105
Minima
al
resulta
at
Eindverslag PED-dS3-2 Verslag ja 5,5 1
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: je moet 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om
organisatorische redenen niet haalbaar is.
13. Verplichte literatuur
• Kok, H. (2005). Handboek Preffi 2.0: richtlijn voor effectieve
gezondheidsbevordering en preventie. Woerden: NIGZ.
• Donk, C. & Lanen, B.V. van der (2011). Praktijkonderzoek in zorg en
welzijn. Bussum: Coutinho.
14. Aanbevolen literatuur
N.v.t.
15. Software
Scholar
16. Overig materiaal
N.v.t.
17. Activiteiten
In intervisiebijeenkomsten kun je met medestudenten uitwisselen hoe de
voortgang is van deze onderwijseenheid. Je werkt in steungroepjes gevormd
door vier studenten. Deze groepjes ondersteunen elkaar het hele
jaar bij het maken van de integrale opdracht. Je werkt in grote zelfstandigheid
aan je beroepsproduct.
18. Werkvormen
intervisiebijeenkomsten
19. Les- / Contacturen
Zie punt 6
20. Onderwijsperiode
1, 2, 3 en 4
21. Maximum aantal deelnemers N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling (PED-dK3a)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
Weging
Pedagogiek studenten, incl. Pedagogiek studenten die het uitstroomprofiel
jeugdzorg (UJZ)en het uitstroomprofiel gehandicaptenzorg (UGZ) volgen,
deeltijd, niveau 3, studiejaar 3
3. Beroepstaak/taken Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
• Beleidsnotitie met beleidsvoorstellen op basis van een uitgevoerde
analyse.
• Evaluatie en reflectie van de (totstandkoming van de) beleidsnotitie.

6. Studiepunten/studielast 7,5 stp – 210 sbu
7. Samenhang
8. Ingangseisen
9. Algemene omschrijving
10. Competenties
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar de
criteria in de bijlage)
contacttijd: 10,5 uur
praktijkleren: 126
zelfstudie: 73,5 uur
Deze OWE hangt samen met de OWE Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
op niveau 1 en op niveau 2. Op niveau 1 leer je te kijken naar
een organisatie, op niveau 2 zie je de verbanden tussen de verschillende
onderdelen en op niveau 3 kun je een gericht beleidsadvies formuleren.
• Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria
(zie studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
• Je hebt op niveau 2 voor maximaal 4 deeltentamens / integrale toets
nog geen voldoende behaald, waarvan maximaal 2 van de volgende
deeltentamens:
o Vaardighedentoets groepsgerichte O&O;
o Gespreksvoering Opvoeder en jeugdige;
o Omgaan met stressvolle situaties;
o Casemanagementgesprek;
o Interactiewijzer.
• Je hebt de praktijk op niveau 2 behaald.
De opdracht:
Formuleer op basis van de analyse van een specifiek vraagstuk binnen je
werkkring (praktijkgericht onderzoek) beleidsvoorstellen en schrijf een
concreet plan van aanpak om deze voorstellen te implementeren binnen
de organisatie.
In deze onderwijseenheid ga je ofwel verder werken met de al verkende
modellen (verdieping) ofwel met een (of meer) ander
organisatieanalysemodel(len) (verbreding). Als verbreding wordt het
kwaliteitszorgmodel INK behandeld. Je mag echter ook andere
kwaliteitsmodellen (bijv. HKZ) gebruiken als die in de sector waar jij werkt,
gebruikt worden. Doel van de opdracht is dat je je inzicht in
‘kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling’ binnen de betreffende
organisatie toepast op een concreet, beroepsrelevant organisatie-
/beleidsthema.
Als je het UGZ of het UJZ volgt moet je de opdrachten uitvoeren binnen de
context van gehandicaptenzorg respectievelijk de jeugdzorg.
5. Samenwerken
7. Beheren en organiseren
8.Bijdragen aan kwaliteitverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Beleidsnotitie KB3
Competenties
Beoordelingscriteria
5. Samenwerken 4, 9
7. Beheren en organiseren 2, 4, 5
8.Bijdragen aan kwaliteitverbetering en
beleidsontwikkeling
Evaluatie en reflectieverslag KB3
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
Competenties
Beoordelingscriteria
5. Samenwerken 1, 2, 3, 5, 6, 7
7. Beheren en organiseren 1, 3
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 5, 9
106

12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minim
aal
result
aat
Beleidsnotitie KB3 PED-dK3a-1 Verslag ja 5,5 1
Evaluatie- en
reflectieverslag
KB3
PED-dK3a-2 Verslag ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: je moet 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
13. Verplichte literatuur
• Donk, C. & Lanen, B.V. van der (2011). Praktijkonderzoek in zorg en
welzijn. Bussum: Coutinho.
14. Aanbevolen literatuur
N.v.t.
15. Software
Scholar
16. Overig materiaal
N.v.t.
17. Activiteiten
Een bijdrage leveren aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling is
alleen mogelijk binnen een ‘organisatiecontext’. Er vindt dus altijd een
organisatieanalyse plaats als er beleid ontwikkeld en/of kwaliteit verbeterd
wordt. Een organisatieanalyse methodiek ofwel –model (bijv. SWOT, 7 S)
of een kwaliteitszorgmodel (bijv. INK, HKZ) en het uitvoeren van (kleinschalig)
praktijkgericht onderzoek zijn dan ook steeds het uitgangspunt
van het onderwijs rondom deze beroepstaak, op alle niveaus.
18. Werkvormen
Werkplaats
19. Les- / Contacturen
Zie punt 6
20. Onderwijsperiode
1, 2, 3 en 4
21. Maximum aantal deelnemers N.v.t.
Titel onderwijseenheid (OWE) Leerlijn professionele ontwikkeling (PED-dLPO3)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
Pedagogiek studenten, incl. Pedagogiek studenten die het uitstroomprofiel
jeugdzorg (UJZ)en het uitstroomprofiel gehandicaptenzorg (UGZ) volgen,
niveau 3, deeltijd, studiejaar 3
3. Beroepstaak/taken Ontwikkelingsstimulering, Opvoedingsondersteuning, Orthopedagogische
hulpverlening, Signaleren en actie ondernemen, Kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling
4. Centrale beroepstaak N.v.t.
5. (Beroeps)Producten POP
6. Studiepunten/studielast 7,5– 210 sbu
7. Samenhang
8. Ingangseisen
contacttijd: 35 uur
praktijkleren: 126 uur
zelfstudie: 49 uur
107
Weging
Deze OWE hangt samen met de leerlijn professionele ontwikkeling op niveau
1 en 2 en er is een continue samenhang met alle beroepstaken van de opleiding.
• Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria
(zie studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).

• Je hebt op niveau 2 voor maximaal 4 deeltentamens / integrale toets nog
geen voldoende behaald, waarvan maximaal 2 van de volgende deeltentamens:
o Vaardighedentoets groepsgerichte O&O;
o Gespreksvoering Opvoeder en jeugdige;
o Omgaan met stressvolle situaties;
o Casemanagementgesprek;
o Interactiewijzer.
• Je hebt de praktijk op niveau 2 behaald.
9. Algemene omschrijving In de leerlijn Professionele Ontwikkeling leer je om je planmatig en doelgericht
te ontwikkelen tot pedagoog met een duidelijke persoonlijke- en
beroepsidentiteit.
10. Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Deeltentamen: Supervisie
Competenties Beoordelingscriteria
5. Samenwerken 3, 4, 5, 6, 8
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Deeltentamen: Praktijk
1, 2, 3, 5, 6, 9, 10
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
1B Oriënteren, analyseren en
diagnosticeren
1, 3
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 3, 4, 6
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10
4. Signaleren en actie ondernemen 1
5. Samenwerken 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9
6. Werkbegeleiding en leiding geven 1, 3
7. Beheren en organiseren 1, 3, 4, 5
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling
5, 6
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10
108

12. Tentaminering Deeltoetsen Code Toetsvorm Cijfer Minima
al
resulta
at
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
POP PED-dLPO3-1 performance nee voldaan
Supervisie PED-dLPO3-2 performance nee voldaan
109
Weging
Praktijk PED-dLPO3-3 performance ja 5,5 1
Aantal examinatoren: 1
Cesuur: examinator bepaalt op grond van vastgestelde criteria of je hebt
voldaan aan de eisen.
Aantal gelegenheden: 2 (voor zover uitvoerbaar bij supervisie en praktijk).
• Geenen, M.J. (2010). Reflecteren, leren van je ervaringen als sociale
professional. Bussum: Coutinho.
• Janssen, H. (2011). Samen Opvoeden. Oriëntatie op Pedagogische
werkvelden. Bussum: Coutinho.
N.v.t.
N.v.t.
N.v.t.
N.v.t.
N.v.t.
De professionele leerlijn loopt dwars door alle onderwijseenheden heen. Alle
onderwijseenheden bieden een bijdrage aan jouw professionele ontwikkeling.
Daarnaast komt professionele ontwikkeling expliciet aan bod binnen studieloopbaanbegeleiding
en supervisie.
• Werkcolleges
• Praktijkleren
Zie punt 6
1, 2, 3 en 4
N.v.t.
4.14 Onderwijseenheden, deeltijd, niveau 3, studiejaar 4
Deze paragraaf is: Bijlage 4 bij OER: Gegevens onderwijseenheden postpropedeutische fase. En
betreft de uitwerking van de onderwijseenheden conform art. 6.1, lid 2 van de Onderwijs- en examenregeling
Instituut Sociale Studies.
Titel onderwijseenheid (OWE) Onderzoek en innovatie (PED-dOIa)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
3. Beroepstaak/taken Onderzoek en innovatie
Pedagogiek studenten, incl. Pedagogiek studenten die het uitstroomprofiel
jeugdzorg (UJZ)en het uitstroomprofiel gehandicaptenzorg (UGZ) volgen,
deeltijd, niveau 3, studiejaar 4
4. Centrale beroepstaak Zie punt 3
5. (Beroeps)Producten
• Een ontwerp van een nieuw of vernieuwend product / dienst op basis van
een zelf uitgevoerd onderzoek.
• Een individueel eindgesprek met de docent en de opdrachtgever over het
doorlopen proces
• Een betoog waarin je een actueel pedagogisch vraagstuk in een historisch
perspectief plaatst.

6. Studiepunten/studielast 27,50 stp – 770 sbu
7. Samenhang
contacttijd: 82 uur
Praktijk: 385
zelfstudie: 303
Binnen de beroepstaken signaleren en actie ondernemen en kwaliteit en
beleid heb je al onderzoeksvaardigheden opgedaan. Je hebt
praktijkonderzoek uitgevoerd en je weet hoe je een probleemanalyse moet
maken. Binnen de beroepstaak Onderzoek en Innovatie ga je onderzoek doen
met als doel een innovatief product te ontwikkelen.
8. Ingangseisen
Je:
• beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria (zie
studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7)’
• hebt op niveau 2 alle studiepunten behaald,
• hebt de praktijk op niveau 3 behaald,
• hebt supervisie op niveau 3 behaald.
9. Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid wordt zelfstandig en op systematische, planmatige
en projectmatige wijze gewerkt aan de uitvoering van een opdracht van een
professionele organisatie op het werkterrein van de hbo-pedagoog. De
opdracht is gericht op het realiseren van een voor de beroepsuitoefening
relevant, vernieuwend en bruikbaar projectresultaat.
10. Competenties
11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Als je het UGZ of het UJZ volgt moet je de opdrachten uitvoeren binnen de
context van gehandicaptenzorg respectievelijk de jeugdzorg.
5.Samenwerken
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
10.Bijdragen aan de ontwikkeling van het beroep
Deeltentamen Historie van het beroep
Competenties Beoordelingscriteria
5.Samenwerken 1, 2, 3
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3, 7, 9, 10
10.Bijdragen aan de ontwikkeling van het
beroep
1
Deeltentamen Onderzoeksrapport en projectresultaat
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 4, 7, 9, 10
10.Bijdragen aan de ontwikkeling van het 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
beroep
Deeltentamen Eindgesprek onderzoek
Competenties Beoordelingscriteria
5.Samenwerken 1, 2, 3, 7, 8, 9
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 2, 3, 4, 6, 9, 10
10.Bijdragen aan de ontwikkeling van het
beroep
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
110

12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minim
aal
result
aat
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
Historie van het
beroep
Onderzoeksrapport
en
projectresultaat
111
Weging
PED-dOIa2 Performance ja 5,5 1
PED-dOIa3 Verslag ja 5,5 3
Eindgesprek
onderzoek
PED-dOIa1 Performance ja 5,5 2
Voor alle deeltentamens geldt:
• Aantal examinatoren: 1
• Cesuur: je moet 55% van het totaal aantal te behalen punten behaald
hebben voor een voldoende.
• Aantal gelegenheden: twee per studiejaar, tenzij dit om organisatorische
redenen niet haalbaar is.
• Migchelbrink, F. (2002). Praktijkgericht onderzoek in zorg en welzijn.
Amsterdam: SWP.
• Weijers, I. (2007). De creatie van het mondige kind. Amsterdam: SWP.
• Donk, C. & Lanen, B.V. van der (2011). Praktijkgericht onderzoek in zorg
en welzijn. Bussum: Coutinho.
• Kor, R. (2002). Werken aan projecten. Deventer: Kluwer.
• Spanjer, M. (2002). De eenvoud van het projectmatig werken. Houten:
Bohn Stafleu van Loghum.
Scholar
N.v.t.
• In de vorm van projectgroepjes word je ondersteund bij de uitwerking van
de onderzoeksopdracht.
• Daarnaast vindt ondersteunend onderwijs plaats met betrekking tot:
o methoden van onderzoek, onderzoeks- en analysevaardigheden
o innovatieve technieken
o het beroep (historie, maatschappelijke positie)
o implementeren
o projectmatig werken
Je wordt begeleid in je afstudeergroep. Je komt zeven keer bij elkaar. Daarnaast
heb je lessen Historie van beroep en krijg je ondersteunende lessen
Onderzoeksvaardigheden.
Zie punt 6
1, 2, 3 en 4
N.v.t.

Titel onderwijseenheid (OWE) Leerlijn professionele ontwikkeling (PED-dLPO4)
1. Opleiding Pedagogiek Naar: overzicht onderwijsaanbod
2.
Doelgroep
Pedagogiek studenten, incl. Pedagogiek studenten die het uitstroomprofiel
jeugdzorg (UJZ)en het uitstroomprofiel gehandicaptenzorg (UGZ) volgen,
deeltijd, niveau 3, studiejaar 4
3. Beroepstaak/taken Ontwikkelingsstimulering, Opvoedingsondersteuning, Orthopedagogische
hulpverlening, Signaleren en actie ondernemen, Kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling, Onderzoek en innovatie.
4. Centrale beroepstaak N.v.t.
5. (Beroeps)Producten
•
•
pleidooi
digitaal portfolio
6. Studiepunten/studielast 2,5 – 70 sbu
contacttijd: 7 uur
praktijk: 35 uur
zelfstudie: 28 uur
7. Samenhang Deze OWE hangt samen met de leerlijn professionele ontwikkeling op niveau
1 en 2en er is een continue samenhang met alle beroepstaken van de
opleiding.
8. Ingangseisen
• Je beschikt over een werkkring die voldoet aan de vastgestelde criteria
(zie studiegids par. 4.4. en OER art. 2.7).
• Je hebt alle deeltentamens van de OWE’s ‘Professioneel Opvoeden’,
‘Signaleren en actie ondernemen’ en ‘Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling’
op niveau 3 behaald en alle deeltentamens die behoren tot
de ‘Leerlijn Professionele Ontwikkeling’ van het derde studiejaar.
9. Algemene omschrijving In de leerlijn Professionele Ontwikkeling leer je om je planmatig en doelgericht
te ontwikkelen tot pedagoog met een duidelijke persoonlijke- en
beroepsidentiteit.
10. Competenties
1. Oriënteren, contacten leggen en analyseren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
10. Bijdragen aan de ontwikkeling van het beroep
112

11.
Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen neer
de criteria in de bijlage)
Integrale toets
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en
onderhouden
1, 2, 3, 4
1B Oriënteren, analyseren en
diagnosticeren
1, 2, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
3. Pedagogische interventies
uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11
4. Signaleren en actie ondernemen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
5. Samenwerken 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
6. Werkbegeleiding en leiding geven 1, 2, 3, 4, 5, 6
7. Beheren en organiseren 1, 2, 3, 4, 5
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering
en beleidsontwikkeling
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10
10. Bijdragen aan de ontwikkeling
van het beroep
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
12. Tentaminering Deeltoetsen Code Toetsvorm Cijfer Minim
aal
result
aat
Integrale toets PED-dLPO4-1 verslag &
performance
13. Verplichte literatuur
14. Aanbevolen literatuur
15. Software
16. Overig materiaal
17. Activiteiten
18. Werkvormen
19. Les- / Contacturen
20. Onderwijsperiode
21. Maximum aantal
deelnemers
113
Weging
ja 5,5 1
• Aantal examinatoren: 2
• Cesuur: de competenties zijn onverdeeld in drie segmenten. Per segment
krijg je een beoordeling. Voor elk segment moet je minimaal een
voldoende halen.
• Aantal gelegenheden: 2, tenzij dit om organisatorische redenen niet
haalbaar is.
N.v.t.
N.v.t.
N.v.t.
N.v.t.
De professionele leerlijn loopt dwars door alle onderwijseenheden heen. Alle
onderwijseenheden bieden een bijdrage aan jouw professionele ontwikkeling.
Daarnaast komt professionele ontwikkeling expliciet aan bod binnen
studieloopbaanbegeleiding.
• Werkcolleges
Zie punt 6
3 en 4
N.v.t.

5. Tentamens en integrale toetsen
Binnen de onderwijseenheden (OWE’s) werk je aan de competenties die je in staat stellen de beroepstaken
van je latere beroep uit te voeren. Tijdens de opleiding stellen we met tentamens en integrale
toetsen vast of jouw competenties het gewenste niveau hebben bereikt.
5.1 Tentamens
Een tentamen hoort bij een onderwijseenheid en bestaat meestal uit een aantal deeltentamens. De
(deel)tentamens vinden meestal aan het eind van een onderwijseenheid plaats en richten zich op je
handelen, beroepsproducten en meta-handelen rond de beroepstaken die in de desbetreffende onderwijseenheid
aan bod zijn gekomen. Met een (deel)tentamen wordt vastgesteld of je bepaalde competenties
of deelaspecten daarvan al dan niet op het gewenste niveau beheerst. Bij de deeltentamens
maken we onderscheid tussen kennistoetsen, verslagen en performances.
Bepalen van de cesuur bij kennistoetsen
Bij kennistoetsen met open vragen hoort een antwoordmodel. In dit antwoordmodel is uitgewerkt wat
het goede antwoord is en hoeveel punten je voor het goede antwoord kunt behalen. Je krijgt een voldoende
als je 55% van het aantal punten dat je kunt behalen, hebt behaald.
Bij kennistoetsen met meerkeuzevragen wordt per toets bepaald hoeveel punten je moet behalen voor
een voldoende.
Bepalen van de cesuur bij verslagen en performances
Voor elk deeltentamen is een beoordelingsformulier beschikbaar. Je wordt bij elk deeltentamen beoordeeld
op de competenties die voor het betreffende deeltentamen van toepassing zijn. Op het beoordelingsformulier
zijn voor al deze competenties beoordelingscriteria gespecificeerd. Op het beoordelingsformulier
kun je zien hoeveel punten je per competentie kunt behalen en hoeveel punten je
nodig hebt voor een voldoende.
5.2 Integrale toetsen
De integrale toetsen gaan over je competentieontwikkeling als geheel en strekken zich uit over meerdere
beroepstaken. Bij een integrale toets toon je aan dat je de onderlinge samenhang van de beroepstaken
(en de daaraan gerelateerde competenties) begrijpt en kan hanteren in je praktische handelen.
In onderstaande tabellen kun je lezen hoe de integrale toets eruit ziet.
Voltijd: voor voltijdstudenten die in studiejaar 2013-2014 starten met N1 van de opleiding
Pedagogiek
Deze paragraaf is: Bijlage 2 bij OER: Gegevens Integrale Toetsen propedeutische fase. En betreft de
uitwerking van de onderwijseenheden conform art. 4.1, lid 4 van de Onderwijs- en examenregeling
Instituut Sociale Studies.
Titel integrale Toets Integrale toets niveau 1 (PED-V1WP4-P1)
1. Opleiding Pedagogiek
2.
Doelgroep
Pedagogiek studenten voltijd die in studiejaar 2013-2014 starten met N1 van
de opleiding Pedagogiek
3. Beroepstaken Zelf professioneel opvoeden, Opvoeders begeleiden en ondersteunen,
Onderzoeken en innoveren, Kwaliteit en beleid rond je werk als pedagoog,
Werken aan eigen professionaliteit
4. (Beroeps)producten Sollicitatiebrief en -gesprek
5. Studiepunten en/of De integrale toets is een deeltentamen binnen de OWE Werken aan eigen
samenval met reguliere professionaliteit. In deze OWE worden op niveau 1 nog andere deeltenta-
tentamens
mens afgenomen. In totaal staat voor deze deeltentamens 7,5 studiepunt.
6. Samenhang met andere De integrale toets is een deeltentamen binnen de OWE Werken aan eigen
integrale toetsen en professionaliteit. In deze OWE worden op niveau 1 nog andere
tentamens
deeltentamens afgenomen.
7. Ingangseisen • Voor deelname aan de integrale toets moet je een voldoende hebben voor
de beoordeling van de kernkwaliteiten (zie bijlage1). Deze worden
114

8. Algemene omschrijving
9. Competenties
10. Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
voorafgaand aan de integrale toets beoordeeld.
• Je hebt een bewijs dat je hebt deelgenomen aan de Lef Award.
De integrale toets bestaat uit een sollicitatiegesprek. Je kunt hierbij kiezen
uit een aantal vacatures. In het sollicitatiegesprek moet je duidelijk maken
waarom je die vacature hebt gekozen en waar meer in algemene zijn jouw
passie ligt, wat je sterke punten zijn (in relatie tot die vacature) en hoe jij je
nog verder wilt ontwikkelen.
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
10. Bijdragen aan ontwikkeling van het beroep
Voorafgaand aan de integrale toets word beoordeeld of je voldoet aan de
volgende kernkwaliteiten (zie bijlage 1 voor verdere beschrijving):
• Gepassioneerd
• Stevige persoonlijkheid
• Lef
• Authentieke nieuwsgierigheid
• Integriteit
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren 1, 2, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 2, 3, 5, 6, 7
3. Pedagogische interventies uitvoeren en
(groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
1, 2, 3, 5, 7, 8, 11
4. Signaleren en actie ondernemen 1, 2
5. Samenwerken 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
6. Werkbegeleiding en leiding geven 1, 3
7. Beheren en organiseren 1, 2, 3, 4, 5
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling
2, 3, 5, 8, 9
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 4, 5, 6, 7, 9
10. Bijdragen aan ontwikkeling van het beroep 1, 4, 5
11. Integrale toetskenmerken • Code (t.b.v. HAN-SIS): PED-V1WP4-P1
en -vormen
• Toetsvorm: schriftelijk en mondeling
• Aantal examinatoren: 2
• Beoordeling: cijfer
• Cesuur: op het beoordelingsformulier wordt een aantal beoordelingsaspecten
onderscheiden. Je krijgt per beoordelingsaspect een score op
een vijfpuntsschaal (zo; o, v, g, zg). De gemiddelde score moet een v
zijn.
• Aantal gelegenheden: 2, tenzij dit om organisatorische redenen niet
haalbaar is.
12. Verplicht en aanbevolen
materiaal
Alle op niveau 1 aangeboden literatuur en materiaal.
13. Onderwijsperiode Periode 2 en 4
115

Voor voltijdstudenten die voor studiejaar 2013-2014 met de opleiding Pedagogiek zijn gestart
en voor deeltijdstudenten
Deze paragraaf is: Bijlage 2 bij OER: Gegevens Integrale Toetsen propedeutische fase. En betreft de
uitwerking van de onderwijseenheden conform art. 4.1, lid 4 van de Onderwijs- en examenregeling
Instituut Sociale Studies.
Titel integrale Toets Integrale toets niveau 1 (PED-vLPO2-1 en PED-dLPO2-1)
1. Opleiding Pedagogiek
2.
Doelgroep
Pedagogiek studenten, voltijd die voor studiejaar 2013-2014 met de
opleiding Pedagogiek zijn gestart en deeltijd
3. Beroepstaken Ontwikkelingsstimulering, Opvoedingsondersteuning, Orthopedagogische
hulpverlening, Signaleren en actie ondernemen, Kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling.
4. (Beroeps)producten Digitaal portfolio met verantwoording.
5. Studiepunten en/of De integrale toets is een deeltentamen in de leerlijn professionele ontwikke-
samenval met reguliere ling. In de leerlijn professionele ontwikkeling worden op niveau 1 nog andere
tentamens
deeltentamens afgenomen. In totaal staan voor deze deeltentamens 10
studiepunten.
6. Samenhang met andere De integrale toets is een deeltentamen in de leerlijn professionele
integrale toetsen en ontwikkeling. In de leerlijn professionele ontwikkeling worden op niveau 1
tentamens
nog andere deeltentamens afgenomen.
7. Ingangseisen • Voor deelname aan de integrale toets mag je maximaal 3 onvoldoendes
hebben voor een deeltentamen van niveau 1 tot en met het moment van
de 1 e gelegenheid van periode 3.
• Je moet een bewijs hebben dat je hebt deelgenomen aan de Lef Award
(geldt niet voor de deeltijd).
8. Algemene omschrijving Voor de integrale toets moet je een digitaal portfolio maken waarin je aan de
hand van bewijslast laat zien hoe je je zelf hebt ontwikkeld en waarmee je
aantoont dat je de competenties beheerst. Hier moet je een verantwoording
bij schrijven. Het portfolio en de verantwoording (verslag) worden beoordeeld.
Vervolgens heb je hierover een gesprek met twee assessoren (performance).
In het gesprek zullen de assessoren vragen stellen over jouw
portfolio en verantwoording. Ook zullen ze vragen stellen over jouw beroepsidentiteit.
9. Competenties
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
116

10. Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
Integrale toets
de criteria in de bijlage)
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
1B Oriënteren, analyseren en
diagnosticeren
1, 2, 3, 4
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 3, 5
3. Pedagogische interventies uitvoeren
en (groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
1, 2, 5, 7, 8, 9, 10, 11
4. Signaleren en actie ondernemen 1, 2, 7
5. Samenwerken 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9
6. Werkbegeleiding en leiding geven 1, 2, 3, 4, 6
7. Beheren en organiseren 1, 3, 4, 5
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering
en beleidsontwikkeling
1, 2, 3, 8, 9
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10
11. Integrale toetskenmerken • Code (t.b.v. HAN-SIS): voltijd: PED-vLPO1-6; deeltijd: PED-vLPO1-6
en -vormen
• Toetsvorm: schriftelijk (portfolio en verantwoording) en mondeling
• Aantal examinatoren: 2
• Beoordeling: cijfer
• Cesuur: voor een voldoende moet je voor alle drie aspecten waarop je
wordt beoordeeld een voldoende behalen.
• Aantal gelegenheden: 2, tenzij dit om organisatorische redenen niet
haalbaar is
12. Verplicht en aanbevolen
materiaal
Alle op niveau 1 aangeboden literatuur en materiaal.
13. Onderwijsperiode Periode 2 en 4
Integrale toetsbeschrijving niveau 2
Deze paragraaf is: Bijlage 5 bij OER: Gegevens Integrale Toetsen postpropedeutische fase. En betreft de uitwerking
van de onderwijseenheden conform art. 6.1, lid 4 van de Onderwijs- en examenregeling Instituut Sociale
Studies.
Titel integrale Toets Integrale toets niveau 2 (PED-vLPO2-1 en PED-dLPO2-1)
1. Opleiding Pedagogiek
2. Doelgroep Pedagogiek studenten, voltijd en deeltijd, niveau 2, studiejaar 2
3. Beroepstaken Ontwikkelingsstimulering, Opvoedingsondersteuning, Orthopedagogische
hulpverlening, Signaleren en actie ondernemen, Kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling
4. (Beroeps)producten Persoonlijk OntwikkelPlan (POP)
5. Studiepunten en/of
samenval met reguliere
tentamens
6. Samenhang met andere
integrale toetsen en
tentamens
Feedback van de praktijkbegeleider op jouw functioneren in de praktijk
De integrale toets is het tentamen in de leerlijn professionele ontwikkeling.
Voor deze OWE staan 10 studiepunten
De integrale toets op niveau 2 hangt samen met de integrale toets op niveau
1 en 3. Elke integrale toets gaat over je competentieontwikkeling als geheel
en strekt zich uit over meerdere beroepstaken. Bij een integrale toets toon je
aan dat je de onderlinge samenhang van de beroepstaken (en de daaraan
gerelateerde competenties) begrijpt en kan hanteren in je praktische
handelen.
7. Ingangseisen • Je mag maximaal 3 onvoldoendes hebben voor een deeltentamen van
niveau 2 tot en met het moment van de 1e gelegenheid van periode 3.
• Je moet een bewijs van deelname hebben van de simulatieweek en van de
8. Algemene omschrijving
International Week ISS (geldt niet voor de deeltijd).
Voor de integrale toets moet je inleveren:
• Persoonlijk OntwikkelPlan (POP)
• Feedback van de praktijkbegeleider op jouw functioneren in de praktijk
117

9. Competenties
10. Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
Vervolgens heb je een gesprek met een examinator waarin naar aanleiding
van deze documenten je vragen krijgt over jouw ontwikkeling en jouw visie op
het beroep.
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
Integrale toets
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
1B Oriënteren, analyseren en
diagnosticeren
1
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 3
3. Pedagogische interventies uitvoeren
en (groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
1, 2, 5, 7, 8
4. Signaleren en actie ondernemen 1
5. Samenwerken 1, 2, 4, 6, 8, 9
6. Werkbegeleiding en leiding geven 1
7. Beheren en organiseren 1, 3, 4, 5
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling
5
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10
11. Integrale toetskenmerken • Code (t.b.v. HAN-SIS): voltijd: PED-vLPO2-1; deeltijd: PED-vLPO2-1
en -vormen
• Toetsvorm: schriftelijk en mondeling
• Aantal examinatoren: 1
• Beoordeling: cijfer
• Cesuur: voor een voldoende moet je voor alle twee de aspecten waarop
je wordt beoordeeld een voldoende behalen
• Aantal gelegenheden: 2, tenzij dit om organisatorische redenen niet
haalbaar is
12. Verplicht en aanbevolen
materiaal
Alle op niveau 2 aangeboden literatuur en materiaal
13. Onderwijsperiode Periode 1, 2, 3, 4
Integrale toetsbeschrijving niveau 3
Deze paragraaf is: Bijlage 5 bij OER: Gegevens Integrale Toetsen postpropedeutische fase. En betreft de uitwerking
van de onderwijseenheden conform art. 6.1, lid 4 van de Onderwijs- en examenregeling Instituut Sociale
Studies.
Titel integrale Toets Integrale toets niveau 3 (PED-vLPO4-1 en PED-dLPO4-1)
1. Opleiding Pedagogiek
2.
Doelgroep
Pedagogiek studenten, incl. Pedagogiek studenten die het uitstroomprofiel
jeugdzorg (UJZ)en het uitstroomprofiel gehandicaptenzorg (UGZ) volgen,
voltijd en deeltijd, niveau 3, studiejaar 4
3. Beroepstaken Ontwikkelingsstimulering, Opvoedingsondersteuning, Orthopedagogische
hulpverlening, Signaleren en actie ondernemen, Kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling, Onderzoek en innovatie.
118

4. (Beroeps)producten Portfolio en pleidooi
5. Studiepunten en/of
samenval met reguliere
tentamens
6. Samenhang met andere
integrale toetsen en
tentamens
De integrale toets is een deeltentamen in de leerlijn professionele ontwikkeling.
Voor deze OWE staan 2,5 studiepunt.
De integrale toets op niveau 3 hangt samen met de integrale toets op niveau
1 en 2. Elke integrale toets gaat over je competentieontwikkeling als geheel
en strekt zich uit over meerdere beroepstaken. Bij een integrale toets toon je
aan dat je de onderlinge samenhang van de beroepstaken (en de daaraan
gerelateerde competenties) begrijpt en kan hanteren in je praktische
handelen.
7. Ingangseisen • Je hebt alle deeltentamens van niveau 1 en niveau 2 behaald.
• Je hebt alle deeltentamens van de OWE’s ‘Professioneel Opvoeden’,
‘Signaleren en actie ondernemen’ en ‘Kwaliteitsverbetering en
beleidsontwikkeling’ op niveau 3 behaald en alle deeltentamens die
behoren tot de ‘Leerlijn Professionele Ontwikkeling’ van het derde
8. Algemene omschrijving
9. Competenties
10. Beoordelingscriteria (de
nummers verwijzen naar
de criteria in de bijlage)
11. Integrale toetskenmerken
en -vormen
studiejaar.
Voor de integrale toets moet je een pleidooi schrijven waarin je beschrijft wat
jouw visie is op het beroep van de HBO-pedagoog. Je moet daarbij aantonen
dat je volgens die visie kunt handelen en voldoet aan de eisen die de opleiding
daaraan stelt. Bij dit pleidooi hoort een theoretische onderbouwing. In
het pleidooi moet je verwijzen naar bewijsmateriaal dat je in een digitaal portfolio
opneemt. Vervolgens heb je een gesprek met twee examinatoren. Dit
gesprek begint met een korte presentatie van jouw pleidooi. Daarna krijg je
vragen over jouw pleidooi en portfolio en krijg je een aantal vragen n.a.v. een
casus.
1A Contacten leggen en onderhouden
1B Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen
3. Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) /
opvoeder(s) begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen
5. Samenwerken
6. Werkbegeleiding en leiding geven
7. Beheren en organiseren
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen
10. Bijdragen aan de ontwikkeling van het beroep
Integrale toets
Competenties Beoordelingscriteria
1A Contacten leggen en onderhouden 1, 2, 3, 4
1B Oriënteren, analyseren en
1, 2, 3, 4
diagnosticeren
2. Plan van aanpak ontwerpen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
3. Pedagogische interventies uitvoeren 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11
en (groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s)
begeleiden
4. Signaleren en actie ondernemen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
5. Samenwerken 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
6. Werkbegeleiding en leiding geven 1, 2, 3, 4, 5, 6
7. Beheren en organiseren 1, 2, 3, 4, 5
8. Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
beleidsontwikkeling
9. Eigen professionaliteit ontwikkelen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10
10. Bijdragen aan de ontwikkeling van 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
het beroep
• Code (t.b.v. HAN-SIS): PED-vLPO4-1 en PED-dLPO4-1
• Toetsvorm: schriftelijk (pleidooi en portfolio) en mondeling
• Aantal examinatoren: 2
119

• Beoordeling: cijfer
• Cesuur: de competenties zijn onverdeeld in drie segmenten. Per
segment krijg je een beoordeling. Voor elk segment moet je minimaal
een voldoende halen.
• Aantal gelegenheden: 2, tenzij dit om organisatorische redenen niet
haalbaar is.
12. Verplicht en aanbevolen
materiaal
Alle op niveau 3 aangeboden literatuur en materiaal
13. Onderwijsperiode Periode 2 en 4
120

5.3 Feedback
Gedurende je hele opleiding krijg je feedback van docenten, praktijkbegeleiders, medestudenten en
collega’s. Deze feedback geeft je een actueel beeld van de mate waarin je je competenties al hebt
ontwikkeld en stelt je in staat je eigen ontwikkeling te sturen en je beter op de toetsmomenten voor te
bereiden. Feedback krijg je onder meer tijdens de lessen op oefeningen, demonstraties, presentaties
en producten en via diagnostische toetsen. Feedback levert inzicht, maar geen studiepunten op.
5.4 Taalalarm, APA-normen en toetsspecifieke voorwaarden
Bij elk schriftelijk product moet je voldoen aan de volgende voorwaarden:
• Het product voldoet aan de voorwaarden zoals die zijn beschreven in de studenthandleiding van
de OWE.
• Verwijzing volgens APA-normen.
• Taal: maximaal 5 taalfouten per pagina, met een maximum van 25 voor het gehele product (=
Taalalarm).
De voorwaarde bij een performance is:
• De performance voldoet aan de voorwaarden zoals die zijn beschreven in de studenthandleiding
van de OWE.
Het is jouw verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat je aan de voorwaarden voldoet. Als je niet
aan de voorwaarden voldoet krijg je als beoordeling een 1 voor het betreffende deeltentamen of integrale
toets.
Als je dyslexie hebt of Nederlands niet je moedertaal is, dan kun je op niveau 1 en 2 bij de examenadviescommissie
dispensatie aanvragen voor het taalalarm. Op niveau 3 moet elke student aan de eisen
van het Taalalarm voldoen.
5.5 Studiepunten
Als je alle deeltentamens van een onderwijseenheid hebt behaald dan krijg je de studiepunten die bij
deze onderwijseenheid horen.
5.6 Herkansingen en inhaaltoetsen
Je hebt per jaar twee gelegenheden om deel te nemen aan een bepaalde toets (tenzij dit om organisatorische
redenen niet mogelijk is). In het lopende studiejaar is dat een 1e kans en een herkansing.
In het jaar daarop spreken we van inhaaltoetsen.
Een inhaaltoets maak je in principe volgens de richtlijnen van de toets, zoals ze voor het lopende studiejaar
gelden en in deze studiegids en de betreffende studenthandleidingen worden beschreven.
Alleen als de toets onevenredig zwaarder is geworden of er inhoudelijk veel veranderd is, wordt op die
regel een uitzondering gemaakt. Omdat het curriculum van niveau 1 geheel is herzien, vormen alle
deeltentamens van niveau 1 in studiejaar 2013-2014 zo’n uitzondering (zie par. 4.9). Maar let op: studiejaar
2013-2014 is het laatste studiejaar waarin de deeltentamens zoals ze in par. 4.9 worden beschreven
nog worden aangeboden. Zorg er dus voor dat als je een of meer van deze deeltentamens
nog moet doen je deze in studiejaar 2013-3014 haalt.
5.7 Tentamen- en examenregelingen
In paragraaf 7 van de onderwijs- en examenregeling van het Instituut voor Sociale Studies vind je
meer informatie over je rechten plichten rond tentamens en examens. De onderwijs- en examenregeling
staat op HAN Insite.
121

5.8 Examen(advies)commissie
Het Instituut voor Sociale Studies heeft een examencommissie. Daarnaast heeft je eigen opleiding
een examenadviescommissie die onder verantwoordelijkheid van de examencommissie een aantal
taken uitvoert. Als student kun je o.a. bij de examen(advies)commissie terecht als je een verzoek hebt
met betrekking tot een bepaald deeltentamen of integrale toets of als je bezwaar wilt aantekenen tegen
de uitslag van een deeltentamen of integrale toets. In deel 2 van het Opleidingsstatuut kun je
hierover meer lezen (Onderwijs- en examenregeling par. 8, Reglement examencommissie Instituut
Sociale Studies (ISS) en Uitvoeringsregeling van het reglement examencommissie ISS. Op Scholar
vind je specifieke informatie over de examenadviescommissie van Pedagogiek (zie link op de “Startpagina
Pedagogiek”).
Examencommissie ISS
Contact met de Examencommissie ISS verloopt via de ambtelijk secretaris van de Examencommissie,
Theo Teeuwen. Hij is te bereiken via het volgende e-mailadres: examencommissie.ISS@han.nl
122

6. Studieloopbaanbegeleiding
Studieloopbaanbegeleiding loopt als een rode draad door je leerproces en is ingebed in de onderwijseenheid
‘Werken een eigen professionaliteit’ of de ‘Leerlijn professionele ontwikkeling’. Tijdens je opleiding
krijg je elk studiejaar een studieloopbaanbegeleider (slb’er) toegewezen. Deze wordt ook wel
WEP-docent of LPO-docent genoemd. Dit is een docent die je begeleidt tijdens een of meer studiejaren.
De studieloopbaanbegeleiding vindt plaats in individuele gesprekken en in groepsbijeenkomsten.
Taken van de studieloopbaanbegeleider
Je studieloopbaanbegeleider fungeert als schakel tussen jouw onderwijsvraag, zoals vastgelegd in je
Persoonlijk Ontwikkelplan (POP), en het aanbod van de opleiding (onderwijseenheden, toetsprogramma).
Bij keuzemomenten stelt hij samen met jou het studiecontract op en accordeert dit vervolgens
namens de opleiding. Hij houdt je leerproces in de gaten, helpt je bij het maken van keuzes en
hij stimuleert of adviseert je wanneer zich tijdens je studie problemen voordoen.
De inhoud van het studieloopbaanprogramma staat nader uitgewerkt in de studenthandleiding, die je
op Scholar kunt raadplegen.
Om je te begeleiden tijdens je leertraject zijn een aantal instrumenten ontwikkeld. We beschrijven de
belangrijkste hier in het kort.
Portfolio
Het portfolio is een bewaarplaats van bestanden en documenten waarmee je jouw eigen individuele
ontwikkeling (leerproces) zichtbaar maakt. Je kunt er mee aantonen op welk niveau je de competenties
beheerst die je nodig hebt voor de uitvoering van de beroepstaken.
Persoonlijk ontwikkelingsplan
Het Persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) is een groeidocument dat je helpt om sturing te geven aan je
eigen ontwikkeling. Op basis van reflecties formuleer je leerdoelen en voer je activiteiten uit om die
leerdoelen te realiseren. Het POP is regelmatig onderwerp van je gesprek met je studieloopbaanbegeleider
en je begeleider in de praktijk. Het biedt hen de mogelijkheid om je groei te begeleiden en te
beoordelen.
Studiecontract
In het studiecontract leg je met je studieloopbaanbegeleider vast op welke tentamens je je in het komende
half jaar gaat voorbereiden.
123

7. Aanwezigheidsregeling
Leren is een actief proces. Om het onderwijsaanbod van de opleiding Pedagogiek optimaal te benutten
is je aanwezigheid en je actieve deelname aan de lessen en subgroepbijeenkomsten een belangrijke
voorwaarde. Je docenten en medestudenten moeten bovendien op je kunnen rekenen. Bij sommige
onderdelen van het onderwijsprogramma en de toetsen ben je samen met anderen verantwoordelijk
voor het eindproduct. Je moet je bijdrage daaraan kunnen aantonen. En: tijdens de opleiding
ben je niet alleen bezig met theorie en vaardigheden, maar werk je ook aan je professionele beroepshouding.
Een belangrijk aspect daarvan is dat je een volwaardige en betrouwbare collega kunt zijn. De
opleiding Pedagogiek kent daarom een volledige aanwezigheidsplicht: we gaan er vanuit dat je alle
lessen van het onderwijsprogramma actief volgt.
Overmacht
Er zijn incidentele overmachtsituaties denkbaar die het je onmogelijk maken aan deze aanwezigheidsverplichting
te voldoen. Onder overmacht verstaan we bijzondere omstandigheden die ook in je
latere beroep een aanvaardbare reden vormen om een afspraak niet na te komen. Ziekte is daarvan
de belangrijkste. In geval van overmacht verwachten we dat je daar professioneel mee omgaat. Dat
wil zeggen dat je je op de eerste plaats tijdig − voor zover mogelijk dus vooraf − en correct, met opgaaf
van redenen afmeldt bij de begeleider van de bijeenkomst die je moet missen. Daarnaast zorg je
er zelf actief voor dat je via je medestudenten te weten komt welke afspraken er tijdens de gemiste
bijeenkomst zijn gemaakt.
Handhaving
Vanuit de opleiding zien we er op toe dat de studenten zich aan de aanwezigheidsplicht houden. Dat
gebeurt als volgt:
1. De docenten registreren de aanwezigheid van hun studenten. Ben je te veel afwezig dan registreert
je docent of je je tijdig, correct en met een geldige reden hebt afgemeld.
2. Wanneer de docent je handelen niet correct vindt, meldt de docent dit aan je studieloopbaanbegeleider
en stelt jou daarvan op de hoogte.
3. Je studieloopbaanbegeleider spreekt je aan op je gedrag.
Bijzondere omstandigheden
Wanneer je kampt met bijzondere omstandigheden waardoor je vaker of voor langere tijd moet verzuimen
(bijvoorbeeld chronische gezondheidsproblemen of een sterfgeval in de familie), dan overleg
je met je studieloopbaanbegeleider over mogelijke regelingen en afspraken waarmee je toch met het
gewenste resultaat kunt blijven functioneren in de lessen en subgroepen. Je studieloopbaanbegeleider
legt deze regelingen en afspraken vast in je studiecontract. Vrijstelling van aanwezigheid voor een
onderdeel van het OWE-aanbod kun je alleen krijgen als je dit voor aanvang van de betreffende onderwijseenheid
met je studieloopbaanbegeleider afspreekt. Ook dergelijke afspraken worden in je
studiecontract vastgelegd.
124

8. Minorenaanbod van de opleiding Pedagogiek
In hoofdstuk 4 heb je kunnen lezen uit welke onderwijseenheden het majordeel van de opleiding Pedagogiek
bestaat. Daarnaast moet je een minor volgen.
Een minor is een studieonderdeel dat je naar eigen keuze kunt invullen. Je kunt kiezen voor een minor
die door de HAN wordt aangeboden of voor een vrije minor. Minoren geven je de gelegenheid je beroepscompetenties
te verbreden of te verdiepen. Je kunt vanaf het 2 e studiejaar een minor volgen,
mits je in het bezit bent van een propedeutisch getuigenschrift. Bij het maken van een keuze krijg je
begeleiding van je studieloopbaanbegeleider. Voor een vrije minor heb je toestemming van de examencommissie
nodig. De regels voor het volgen van een vrije minor zijn te vinden op HANinsite//Welke
soorten minoren zijn er? Voor studenten van de sociale opleidingen (CMV, CTO, MWD,
PED, SPH of TP) is er een apart formulier voor de aanvraag van een vrije minor. Onder bepaalde
voorwaarden mag je twee minoren volgen. In art. 3.7 van de Onderwijs- en examenregeling (zie deel
2 van het Opleidingsstatuut) kun je hierover meer lezen.
Het is belangrijk om je tijdig, te oriënteren op de minoren en de toelatingseisen. Vaak ben je in het
eerste jaar van de hoofdfase al met deze oriëntatie bezig.
Minorenaanbod HAN
In dit hoofdstuk worden alleen die minoren beschreven die onder verantwoordelijkheid van de opleiding
Pedagogiek vallen. Het complete minoraanbod van de HAN tref je aan in de HANonderwijscatalogus
(HAN-SIS en Insite). Per minor vind je daar onder meer informatie over de beroepstaak
of -taken die in de minor centraal staan, de bijbehorende competenties en indicatoren, de
onderwijseenheden die als leerbron kunnen dienen en de eventuele toelatingseisen. Algemene toelatingseisen
zijn dat je een verbredende minor vanaf niveau 2 kunt volgen en een verdiepende minor
vanaf niveau 3.
Vrije minoren
Vrije minoren komen in twee vormen voor:
• Minoren die je bij een andere (onderwijs)instelling dan de HAN volgt.
• Minoren die je zelf samenstelt uit onderdelen van minoren of andere onderwijseenheden van verschillende
instituten van de HAN of (een) ander(e) (onderwijs)instelling(en).
Wanneer je een vrije minor bij een andere onderwijsinstelling wilt volgen, kun je het minoraanbod van
de betreffende onderwijsinstelling raadplegen. Voor het minoraanbod van de hogescholen die zijn
aangesloten bij KiesOpMaat kun je daarvoor naar www.kiesopmaat.nl. Een vrije minor kun je eventueel
ook in het buitenland volgen.
Zie voor meer informatie over de regelingen rond minoren de onderwijs- en examenregeling, van het
Instituut voor Sociale Studies (paragraaf 3). De onderwijs- en examenregeling staat op HAN Insite.
Ook meer praktische informatie over de minoren kun je op HAN Insite vinden.
De volgende paragrafen zijn: Bijlage 8 bij OER: Gegevens onderwijseenheden minoren ISS. En betreffen
de uitwerking van de onderwijseenheden minoren (die onder de verantwoordelijkheid van de
opleiding Pedagogiek vallen) conform art. 3.4, lid 8 van de Onderwijs- en examenregeling Instituut
Sociale Studies.
125

8.1 Professioneel opvoeden (M_ISS03)
Code, naam minor en uitvoerende opleiding Onderwijseenheden minor Studiepunten
M_ISS03 - Professioneel opvoeden (PED) Professioneel opvoeden (minor) 30
Code en naam minor M_ISS03 - Professioneel Opvoeden
Code en naam OWE 80905 Professioneel opvoeden
1. Opleiding Deze minor is bestemd voor alle studenten die een sociale studie volgen of studenten
die belangstelling hebben voor een sociale studie, uitgezonderd de opleiding
Pedagogiek.
2. Doelgroep Voltijd, niveau 2 + 3
3. Beroepstaak/
beroepstaken
De minor richt zich op professioneel opvoeden. We spreken van professioneel
opvoeden als je jeugdigen en/of opvoeders begeleidt en adviseert op basis van
theoretische kennis en praktijkinzichten.
4. Centrale beroepstaak N.v.t.
5. (Beroeps)Producten • Kennistoets
• Verslag waarin je beschrijft hoe je op een methodische wijze een opvoedvraag
hebt geanalyseerd integrale opdracht
• Verslag of filmpje met verantwoording dat laat zien hoe je vanuit een duidelijke
visie op een methodische wijze, middels oplossingsgericht werken, hulp
hebt verleend aan ouders of kinderen individueel of aan een groep cliënten
• Verslag waarin je je professioneel handelen in een breder perspectief plaatst
• Uitvoering van een groepsgerichte bijeenkomst
• Gesprek met een jeugdige of opvoeder
6. Studiepunten/
studielast
30 stp – 840 sbu
contacttijd: 145
praktijkleren: 160
zelfstudie: 535
7. Samenhang met Veel studenten die een (sociale) studie volgen hebben in hun opleiding en later in
andere OWE’s hun werk te maken met opvoeden. In deze minor leer je hoe je dat op een
verantwoorde manier kunt doen.
8. Ingangseisen
Jouw studieloopbaanbegeleider moet je toestemming geven voor het volgen van
de minor. We gaan er vanuit dat hij in elk geval beoordeelt of je aan de volgende
ingangseisen voldoet:
• Je hebt je major op niveau 1 afgesloten en hebt zicht op je eigen beroepsuitoefening.
• Je hebt in het beroep waarvoor je in je eigen major wordt opgeleid te maken
met opvoedingsvraagstukken en pedagogische hulpverlening.
9. Algemene
omschrijving
10. Competenties
Om de minor te kunnen volgen moet je stage lopen. Je bent er zelf voor verantwoordelijk
dat je een stage hebt die voldoet aan de volgende eisen:
• je moet minimaal 8 uur stage per week lopen.
• je hebt toegang tot een HBO beroepsopvoeder met een pedagogische vraag;
• je werkt met jeugdigen van 0-23 jaar;
• je komt (in)direct in aanraking met opvoedingsvragen.
• je kunt ervaringen van je stage/werkplek koppelen aan de theorie uit de minor
en vice versa;
• je kunt een aantal opdrachten inde praktijk doen.
In de verbredende minor Professioneel opvoeden van de Hogeschool van Arnhem
en Nijmegen krijg je handvatten om in je werk op een professionele manier met
opvoedingsvragen aan de slag te gaan. De minor richt zich op professioneel opvoeden.
We spreken van professioneel opvoeden als je jeugdigen en/of opvoeders
begeleidt en adviseert op basis van theoretische kennis en praktijkinzichten.
Na het volgen van de minor ben je nog geen professioneel opvoeder, maar je
krijgt wel handvatten die je houvast bieden om in je werk op een professionele
wijze met een aantal opvoedingsvragen aan de slag te gaan.
1: Contact leggen met jeugdigen en hun opvoeders, zich oriënteren op behoeften
en vragen die betrekking hebben op het opvoedingsproces en deze in dialoog met
jeugdigen en hun opvoeders analyseren en diagnosticeren.
2: Doelen formuleren en een plan van aanpak ontwerpen gericht op optimalisering
van het opvoedingsproces.
3: Methodisch handelen volgens een pedagogisch plan van aanpak en evalueren
van zowel het handelen als het plan.
126

5: Samenwerken: Je kunt initiatieven nemen en eigen ideeën inbrengen; actief en
constructief participeren in overlegsituaties; open staan voor andere inzichten en
deze meenemen in je overwegingen; collega’s feedback geven en om feedback
vragen; om hulp vragen waar je dat nodig hebt.
7: Beheren en organiseren: Je kunt organisatorische voorwaarden zoals budget,
ruimte en materialen, plannen, creëren, uitvoeren en bewaken.
9: De eigen professionaliteit blijvend ontwikkelen door reflectie op het eigen beroepsmatig
handelen en actief zoeken naar nieuwe ontwikkelingen.
11. Beoordelingscriteria Competentie 1: Oriënteren, contacten leggen en analyseren
Je kunt:
• actief contact maken met de cliënt; je bent hierin empatisch, communicatief
vaardig.
• in contact met jeugdigen / opvoeders het evenwicht bewaren tussen afstand
en nabijheid en een vertrouwensrelatie opbouwen.
• bij groepen inspelen op verschillen tussen jeugdigen / opvoeders.
• een oriëntatie en analyse uitvoeren die inzicht geeft in vragen of behoeften
van de cliënt en resulteert in een adequate beschrijving van de opvoedingssituatie
van de cliënt.
• een pedagogische diagnose stellen die aansluit op de uitgevoerde analyse
waarin de cliënt zich herkent. Bij de analyse onderscheid maken tussen objectieve,
subjectieve en normatieve aspecten.
Competentie 2: Plan van aanpak ontwerpen
Je kunt:
• heldere en concrete doelen formuleren.
• doelen formuleren die aansluiten op de uitgevoerde analyse en de gestelde
diagnose
• aantoonbaar rekening houden met de autonomie, de mogelijkheden en beperkingen
van de jeugdige(n) / opvoeder(s).
• interventies kiezen die aansluiten op de uitgevoerde analyse en de gestelde
diagnose, en passen bij de vastgestelde visie en/of methode.
• de gemaakte keuzes ten aanzien van het plan van aanpak verantwoorden
(beargumenteren) vanuit meerdere relevante kennisgebieden en theorieën en
eventueel vanuit onderzoeksresultaten.
Competentie 3: Pedagogische interventies uitvoeren en evalueren
Je kunt:
• de jeugdige / opvoeder en/of groep jeugdigen / opvoeders begeleiden volgens
het plan van aanpak.
• het evenwicht bewaren tussen vasthouden aan het plan en meebewegen met
veranderende wensen van de jeugdige(n) / opvoeder(s).
• regie houden in een gesprek met een jeugdige / opvoeder en bij een bijeenkomst
met een groep jeugdige(n) / opvoeder(s).
• groepsdynamische processen herkennen en hanteren.
• zo mogelijk samen met de jeugdige / opvoeder de doelen, de interventie en/of
de begeleiding evalueren.
• de gebruikte methoden verantwoorden (beargumenteren) vanuit meerdere
relevante kennisgebieden en theorieën.
Competentie 5: Samenwerken
Je kunt:
• open staan voor andere inzichten en deze meenemen in je overwegingen.
Competentie 7: Beheren en organiseren
Je kunt:
• organisatorische voorwaarden zoals budget, ruimte en materialen, plannen,
creëren, uitvoeren en bewaken
Competentie 9: Eigen professionaliteit ontwikkelen
Je kunt:
• verantwoorden op welke manier je hebt gewerkt aan je eigen professionele
basishouding en ontwikkeling.
• je visie op je handelen als pedagoog onderbouwen vanuit je eigen veronderstellingen
en verwoorden vanuit verschillende perspectieven.
• door middel van methodisch reflecteren op je eigen handelen, waarden en
normen jouw professionaliteit vergroten.
127

• dilemma’s (h)erkennen in het handelen en verantwoorde keuzes maken.
• de belangrijkste discussies, vernieuwingen en trends in het pedagogische
vakgebied vertalen naar het eigen handelen.
12. Tentaminering Voor alle deeltentamens geldt:
Aantal examinatoren: 1
Aantal gelegenheden: 2
Cesuur: Bij meerkeuzevragen moet je het aantal vragen goed hebben dat je
statistisch gezien goed hebt als je alles raadt plus 55% van de overige vragen.
Voor alle overige deeltentamens geldt dat je 55% van totaal aantal te behalen
punten behaald moet hebben voor een voldoende.
Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minimaal
resultaat
Weging
Kennistoets minor Professioneel
opvoeden - deel 1
80905-4 Kennistoets ja 5,5 1
Kennistoets minor Professioneel
opvoeden - deel 2
80905-5 Kennistoets ja 5,5 1
Verslag integrale opdracht,
Handelingsgerichte diagnostiek
80905-9 Verslag ja 5,5 1
Verslag integrale opdracht,
Oplossingsgericht werken
80905-10 Verslag ja 5,5 1
Verslag Professioneel handelen
80905-11 Verslag ja 5,5 1
Uitvoering groepsgerichte
bijeenkomst
80905-7 Performance ja 5,5 1
Communiceren met jeugdige 80905-1 Performance ja 5,5 1
en opvoeder
13. Verplichte literatuur • Bakker, I., Blokland, H. en Wijnen, H. (2005). Samen delen; Methodiekboek
voor opvoedingsondersteuning in groepen. Nederlands Jeugdinstituut,
Utrecht.
• Burggraaff-Huiskes, M. (2007 of 2011). Opvoedingsondersteuning; als bijzondere
vorm van preventie. Coutinho, Bussum.
• De Jong, P. & Berg, I.K. (2004). De kracht van oplossingen, handwijzer voor
oplossingsgerichte gesprekstherapie. Amsterdam. Harcourt Assessment BV.
• Eldering, L. (2006 of 2008). Cultuur en opvoeding. Interculturele pedagogiek
vanuit ecologisch perspectief. Lemniscaat BV, Rotterdam.
• Kohnstamm, R. (2009). Ontwikkelingspsychologie. Het jonge kind. Bohn Stafleu
van Loghum, Houten.
• Kohnstamm, R. (2009). Ontwikkelingspsychologie. De schoolleeftijd. Bohn
Stafleu van Loghum, Houten.
• Luitjes, M. en Zeeuw-Jans I.J. de (2011). Ontwikkeling in de groep. Groepsdynamica
bij kinderen en jongeren. Bussum: Uitgeverij Coutinho. ISBN
9789046902493
• Pameijer, N. en Beukering, T. van (2004). Handelingsgerichte diagnostiek;
Een praktijkmodel voor diagnostiek en advisering bij onderwijsleerproblemen.
Acco, Leuven / Voorburg.
• Rigter, J. (2008). Ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en jeugdigen.
Coutinho, Bussum.
Readers (van de opleiding Pedagogiek):
• Reader Pedagogiek in een interculturele context – opvoedingsondersteuning
niveau 1
• Reader Pedagogiek in een interculturele context – ontwikkelingsstimulering
niveau 1
• Reader Pedagogiek Inleiding Ontwikkelingspsychologie
• Reader Nadenken over opvoedingsvragen
14. Aanbevolen literatuur • Berg, I.K, & Steiner, T. (2004). Het spel van oplossingen. Oplossingsgerichte
psychotherapie voor kinderen. Amsterdam, Harcourt Book Publishers.
• Furman, B, (2008). Kids” Skills. Op speelse wijze vaardigheden ontwikkelen
bij kinderen. Soest. Uitgeverij Nelissen.
• Nieuwboer, C. (2010). Niet achter het behang, maar wat dan? Methodiek
doelgerichte opvoedingsondersteuning. Noordhoff Uitgevers, Groningen.
15. Software Scholar, databases (studiecentrum)
16. Overig materiaal Artikelen, kranten, mediabronnen, etc. m.a.w. de actualiteit!
17. Activiteiten Werkplaats integrale opdracht:
128

De werkplaats integrale opdracht helpt je bij de uitwerking, toepassing en voorbereiding
van de integrale opdracht. In periode 1 ga je met handelingsgerichte diagnostiek
aan de slag. In periode 2 ga je oplossingsgericht werken toepassen.
Ontwikkelingspsychologie:
Om opvoeders te ondersteunen bij het opvoeden van kinderen moet je weten wat
de normale ontwikkeling is, hoe deze verloopt.
Pedagogiek in een interculturele context:
Om te weten hoe je opvoeders het beste helpt als zij opvoedingsvragen hebben,
heb je inzicht nodig in het proces van opvoeden en opvoedingsondersteuning in
een multiculturele samenleving. Je moet kunnen ontrafelen en analyseren hoe
ouders hun opvoeding vorm geven en ervaren welke factoren hierop werken en
welke effecten dit heeft op het kind. Aan de hand van een aantal casussen ga je
daarmee binnen pedagogiek aan de slag.
Psychopathologie:
Bij opvoedingsvragen kunnen ontwikkelingsstoornissen een rol spelen. Bij psychopathologie
komen een aantal ontwikkelingsstoornissen aan bod en ontdek je
het effect van zo'n stoornis op de ontwikkeling van het kind en de extra eisen die
daardoor worden gesteld aan de opvoeder en de opvoeding
Groepsbijeenkomst en Communiceren met jeugdige en opvoeder:
Het bieden van opvoedingsondersteuning aan opvoeders en ontwikkelingsstimulering
aan jeugdigen staat centraal. Je leert op welke manier en in welke context je
dit vorm kunt geven
Professioneel handelen:
Je leert om positie in te nemen bij pedagogische kwesties en om jouw eigen pedagogisch
handelen vanuit verschillende invalshoeken en vooronderstellingen te
bekijken
Groepsdynamica:
Centraal staat het begeleiden van groepsprocessen, de samenwerking binnen een
team, het deelnemen aan een overleg. Dit wordt gekoppeld aan eigen ervaringen
en aan de theorie.
18. Werkvormen
• Diverse werkvormen zowel in groepjes als individueel
• Werkcolleges
• Hoorcolleges
• Projectonderwijs
• Praktijkopdrachten
• Presentaties
• Opdrachten met acteurs
19. Les-/contacturen zie punt 6
20. Onderwijsperiode 1 ste semester: periode 1 en 2 (2 september 2013 t/m 31 januari 2014)
21. Maximum aantal
deelnemers
2 e semester: periode 3 en 4 (3 februari 2014 t/m 4 juli 2014)
48 (2 lesgroepen van 24 studenten) in semester 1; 24 (1 lesgroep van 24
studenten) in semester 2
8.2 Mensen met een verstandelijke beperking (M_ISS17)
Code, naam minor en uitvoerende opleiding Onderwijseenheden minor Studiepunten
M_ISS17 - Mensen met een verstandelijke
beperking (PED)
Regie over eigen leven van mensen met een
verstandelijke beperking
De HBO’er als ondersteuner van mensen
met een verstandelijke beperking
Code en naam minor M_ISS17 – Mensen met een verstandelijke beperking
Code en naam OWE 80895a - Regie over eigen leven van mensen met een verstandelijke beperking
1. Opleiding De onderwijseenheden van deze minor zijn bestemd voor studenten Pedagogiek,
Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, Sociaal Pedagogische Hulpverlening,
Verpleegkunde, Creatieve Therapie, Culturele Maatschappelijke Vorming,
Logopedie of Ergotherapie (andere opleidingen mogelijk na overleg)
2. Doelgroep
Deze minor is geschikt voor het uitstroomprofiel Gehandicaptenzorg.
Voltijd, niveau 3; deeltijd in overleg
3. Beroepstaak/
Na het volgen van deze minor kan je als student:
beroepstaken • mensen met een verstandelijke beperking begeleiden in het verkrijgen en
behouden van regie over hun eigen leven en de zorg en ondersteuning die ze
129
15
15

ontvangen;
• voordurend blijven afstemmen op (veranderende) behoeftes en wensen van
de cliënt.
4. Centrale beroepstaak Binnen de OWE regie over eigen leven mensen met een verstandelijke beperking
ligt de focus op het werken met cliënten in samenspraak met het sociale netwerk.
5. (Beroeps)Producten • Plan voor de ondersteuning van een cliënt met een verstandelijke beperking
• DVD waarin je laat zien hoe je de in het plan beschreven interferenties en
6. Studiepunten/
studielast
7. Samenhang met
andere OWE’s
begeleiding hebt uitgevoerd
15 stp – 420 uur
Contacttijd: 96 uur
Praktijkleren: 160 uur
Zelfwerkzaamheid: 164 uur
De minor mensen met een verstandelijke beperking bestaat uit twee OWE’s die
parallel aan elkaar worden gegeven en nauw met elkaar verbonden zijn.
1: Regie over eigen leven van mensen met een verstandelijke beperking.
2: De Hbo’er als ondersteuner van mensen met een verstandelijke beperking.
In de eerste OWE richten we ons op de directe begeleiding en ondersteuning van
mensen met een verstandelijke beperking en zijn sociale netwerk.
OWE 2 richt zich op het toegankelijk maken van kennis voor collega’s, en het
aansturen en coachen van collega’s.
8. Ingangseisen Jouw studieloopbaanbegeleider moet je toestemming geven voor het volgen van
de minor. We gaan er vanuit dat hij in elk geval beoordeelt of je aan de volgende
ingangseisen voldoet:
• Je hebt affiniteit met mensen met een verstandelijke beperking. Je voelt passie
in het contact met deze mensen. Je hebt oog voor de kwetsbaarheid van
mensen met een verstandelijke beperking en je wilt hier integer mee (leren)
omgaan binnen jouw eigen vakgebied.
• Je hebt je stage op niveau 3 met een voldoende afgerond en je bent minimaal
300 uur in contact geweest met mensen met een verstandelijke beperking
9. Algemene
omschrijving
Om de minor te kunnen volgen moet je voor minimaal 16 uur per week een werk-
of stage ervaringsplaats binnen de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking.
Deze stage of werkplaats dient goedgekeurd te zijn door de HAN. Je bent
er zelf voor verantwoordelijk dat je hieraan voldoet.
Dit is een verdiepende minor.
Binnen deze OWE van de minor mensen met een verstandelijke beperking leer je
om mensen met een verstandelijke beperking te begeleiden op een manier waarbij
ze zelf zoveel mogelijk de regie over hun eigen leven houden.
Van studenten wordt verwacht dat ze bij alle lessen aanwezig zijn. Mochten ze om
wat voor reden dan ook verhinderd zijn, verwachten we dat ze dit op een zorgvuldige
manier communiceerden met betrokken docenten. Studenten geven hierbij
zelf aan op welke manier ze de aangeboden leerstof van die dag op een andere
manier eigen gaan maken.
10. Competenties 1: Oriënteren, contacten leggen en analyseren
2: Plan van aanpak ontwerpen
3: Interventies uitvoeren en evalueren
9: Eigen professionaliteit ontwikkelen
11: Gebruik maken van spel, kunstzinnige en sportieve media
11. Beoordelingscriteria Oriënteren, contacten leggen en analyseren
• Je zicht hebt op het niveau van functioneren van je cliënt op zowel cognitief
als sociaal emotioneel gebied.
• Je manier van communiceren en contact maken is afgestemd op het niveau
van functioneren van de cliënt.
• Je kunt de juiste informatie en hulpbronnen inschakelen om tot een volledig
persoonsbeeld beeld te komen.
• Je brengt samen met de cliënt en zijn sociaal netwerk protectieve en belemmerende
factoren in kaart.
• Je samen met cliënt en zijn sociaal netwerk wensen en toekomst perspectief
formuleren op een voor de cliënt begrijpelijke manier.
• Je hebt kennis van het ondersteuningsaanbod en kan onderbouwen welke
keuze mogelijkheden je met de cliënt bespreekt, samen kiest en wilt verwerken
in het plan.
Plan van aanpak ontwerpen
130

• De verkregen informatie is samen met de cliënt op zodanige wijze verwerkt in
een plan dat het voor de cliënt te begrijpen is.
• Het plan sluit bij het wensen en het toekomstperspectief van de cliënt.
• Het plan bevat concrete door de cliënt gekozen en voor de cliënt begrijpelijke
smart geformuleerde doelen.
• Het plan bevat door de cliënt gekozen en voor de cliënt begrijpelijke concrete
aanwijzingen voor passen de interventies bij de ondersteuning.
• Het sociale netwerk heeft/ krijgt een expliciete rol binnen het plan.
• Er wordt aangegeven hoe de professional de cliënt gaat ondersteunen bij het
onderhouden van het (verkregen) sociale netwerk.
• Het plan is qua vorm en inhoud is afgestemd op het niveau van functioneren
van de cliënt.
Interventies uitvoeren en evalueren
• Je manier van ondersteunen vindt zijn fundament in het gezamenlijk gemaakte
plan.
• Je kunt doelgericht werken door helder te hebben welke resultaten je verwacht
van je interventies en hiervan aan het einde van een sessie samen met
de cliënt de balans in op te maken.
• Je kunt een goede balans vinden tussen het vasthouden aan gemaakte afspraken
in het plan en meebewegen met veranderende vragen en behoefte
van de cliënt.
• Je interventies zijn gericht op het ondersteunen van de cliënt bij het verkrijgen
en onderhouden van zijn sociale netwerken.
• Je interventies zijn gericht op empowerment.
Eigen professionaliteit ontwikkelen
• Inzichtelijk maakt of de ondersteuning en gekozen strategie aansluit en het
gewenste resultaat oplevert. Hierbij maak je concreet wat wel/ niet goed heeft
gewerkt.
• Aandachtspunten voor het vervolg kan formuleren.
• Welk aandeel heb je zelf in het geheel gehad. Over welke aspecten van je
eigen handelen ben je tevreden. Wat zou je willen leren?
Gebruik maken van spel, kunstzinnige en sportieve media
• Binnen alle stappen van de cyclus van methodisch handelen maak je wel
overwogen keuze voor het wel/ niet gebruiken van spel, kunstzinnige en sportieve
media.
• Onderbouw je keuze afgestemd op de cliënt.
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minimaal We-
resultaat ging
Werken met een
plan 1
80995a-1 DPF nee voldaan N.v.t.
Werken met een 80995a-2 DPF en ja 5,5 1
plan 2
131
performance
Voor alle deeltentamens geldt:
Aantal examinatoren: 1 (is niet van toepassing bij kennistoets)
Aantal gelegenheden: twee per studiejaar.
Aspecten van de cesuur: zie beoordelingsformulieren.
13. Verplichte literatuur • Verdoorn, P.&Vulpen van, A. (2011). Werken aan kwaliteit van bestaan. Amsterdam:
Boom en Nelissen.
• Pfauth, A. (2012). Zo maak je een ondersteuningplan. Groningen: Noordhoff.
•
Egberts, C. (2010). Ouders op hun plek. Amersfoort: Agiel.
Verschillende onderzoeksrapporten van het Lectoraat Mensen met een Verstandelijke
Beperking, http://www.han.nl/lectoraten
• Maaike Hermsen &Petri Embregts. Je hebt ’t of je hebt ’t niet? Menslievende
professionalisering van toekomstige beroepskrachten van ROC en HBO.
• Jody Sohier &Joke van der Meer& Helga Unger & Petri Embregts & Lex Hendriks
& Will Bongaerts. Wat vinden ouders van mensen meteen ernstige verstandelijke
beperking en ernstige gedragsproblemen belangrijk inde begeleiding
van hun kind?
• Drs. Ida van Asselt-Goverts & Prof. Dr. Petri Embregts. Werken met sociale
net werken in de zorg voor mensen met een lichte verstandelijke beperking.
Ellen Roeleveld & Petri Embregts & Lex Hendriks & Kim van den Bogaard.
Zie mij als mens! Belangrijke competenties voor begeleiders volgens mensen
meteen verstandelijke beperking.

14. Aanbevolen Literatuur • Nijgh, L.& Bogerd, A. Basisboek ondersteuning aan mensen met een verstandelijke
beperking. Soest: Nelissen.
• Bruin de, C. Geef me de vijf. Doetinchem: Graviant educatieve.
• Heijkoop, J. Vastgelopen. Amsterdam: Boom en Nelissen.
15. Software Scholar, databases (studiecentrum)
16. Overig materiaal Diversen actuele artikelen en relevante websites.
17. Activiteiten
Lessen gericht op kennisoverdracht, lessen gericht op toepassing in de praktijk
lessen gericht op het trainen van vaardigheden en een praktijkstage van 16 uur
per week.
18. Werkvormen
• Hoorcolleges
• Werkcolleges
• Vaardigheidstrainingen
• Gastlessen van externe deskundigen uit het werkveld
• Praktijkopdrachten
19. Les-/contacturen 96 uur
20. Onderwijsperiode 1 ste semester: periode 1 en 2 (2 september 2013 t/m 31 januari 2014)
21. Maximum aantal
deelnemers
24 studenten
Code en naam minor M_ISS17 – Mensen met een verstandelijke beperking
Code en naam OWE 80895b - De HBO’er als ondersteuner van mensen met een verstandelijke
beperking
1. Opleiding De onderwijseenheden van deze minor zijn bestemd voor studenten Pedagogiek,
Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, Sociaal Pedagogische Hulpverlening,
Verpleegkunde, Creatieve Therapie, Culturele Maatschappelijke Vorming,
Logopedie of Ergotherapie (andere opleidingen mogelijk na overleg)
2. Doelgroep
Deze minor is geschikt voor het uitstroomprofiel Gehandicaptenzorg.
Voltijd, niveau 3; deeltijd in overleg
3. Beroepstaak/
Binnen deze OWE staat je rol als Hbo’er centraal. Als Hbo’er, heb je binnen het
beroepstaken werkveld gehandicaptenzorg naast het uitvoerend werk vaak coördinerende taken.
Je bewaakt mede de continuïteit van dienstverlening en je levert een bijdrage aan
de professionalisering. Het aansturen en coachen van collega’s is een onderdeel
van je takenpakket.
4. Centrale beroepstaak Binnen deze staat het overdragen van kennis, en situationeel leidinggeven aan
collega’s binnen het primaire proces centraal.
5. (Beroeps)Producten • Presentatie waarin je laat zien hoe je invulling hebt gegeven aan een interactieve
bijeenkomst ter bevordering van de deskundigheid van je collega’s
• Bijdrage aan een mini symposium
6. Studiepunten/studiela 15 stp – 420 sbu
st
contacttijd: 96 uur
praktijkleren: 160 uur
zelfwerkzaamheid: 164 uur
7. Samenhang met De minor mensen met een verstandelijke beperking bestaat uit twee OWE’s die
andere OWE’s parallel aan elkaar worden gegeven en nauw met elkaar verbonden zijn.
1: Regie over eigen leven van mensen met een verstandelijke beperking.
2: De HBO’er als ondersteuner van mensen met een verstandelijke beperking.
8. Ingangseisen
In de eerste OWE richten we ons op de directe begeleiding en ondersteuning van
mensen met een verstandelijke beperking en zijn sociale netwerk.
OWE 2 richt zich op het toegankelijk maken van kennis voor collega’s, en het
aansturen en coachen van collega’s.
Jouw studieloopbaanbegeleider moet je toestemming geven voor het volgen van
de minor. We gaan er vanuit dat hij in elk geval beoordeelt of je aan de volgende
ingangseisen voldoet:
• Je hebt affiniteit met mensen met een verstandelijke beperking. Je voelt passie
in het contact met deze mensen. Je hebt oog voor de kwetsbaarheid van
mensen met een verstandelijke beperking en je wilt hier integer mee (leren)
omgaan binnen jouw eigen vakgebied.
• Je hebt je stage op niveau 3 met een voldoende afgerond en je bent minimaal
300 uur in contact geweest met mensen met een verstandelijke beperking
Om de minor te kunnen volgen moet je voor minimaal 16 uur per week een werk-
of stage ervaringsplaats binnen de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking.
Deze stage of werkplaats dient goedgekeurd te zijn door de HAN. Je bent
132

9. Algemene
omschrijving
10. Competenties
11. Beoordelingscriteria
er zelf voor verantwoordelijk dat je hieraan voldoet.
Dit is een verdiepende minor.
Binnen deze OWE van de minor mensen met een verstandelijke beperking leer je
om kennis over te dragen en leiding te geven aan collega’s.
Van studenten wordt verwacht dat ze bij alle lessen aanwezig zijn. Mochten ze om
wat voor reden dan ook verhinderd zijn, verwachten we dat ze dit op een zorgvuldige
manier communiceerden met betrokken docenten. Studenten geven hierbij
zelf aan op welke manier ze de aangeboden leerstof van die dag op een andere
manier eigen gaan maken.
5: Samenwerken
6: Werkbegeleiding en leiding geven
9: Eigen professionaliteit ontwikkelen
Samenwerken
• Je kunt benoemen en beschrijven waardoor het welbevinden van de cliënt(en)
vergroot wordt.
• Je kunt de keuzen die jij samen met de cliënt maakt onderbouwen en verantwoorden
t.a.v. collega’s vanuit de grote T en de kleine t. (Theorie T, en praktijkervaringen
en modellen t- toepassen)
• Je kunt dilemma’s benoemen en bespreekbaar maken op het juiste niveau
binnen de organisatie.
• Je kunt innovatief werken; je ziet kansen, benut deze en durft “out of the box”
te denken.
Werkbegeleiding en leiding geven
• Je kunt een collega bevragen op zijn handelen.
• Je kunt benoemen wat je ziet in het handelen van een collega.
• Je kunt een collega, handvatten geven om zijn handelen positief te veranderen.
• Je aansturing is afgestemd op individuele collega’s (situationeel leidinggeven).
• Je kunt je eigen kennis en vaardigheden gedoseerd overbrengen op collega’s.
• Je kunt didactische en activerende werkvormen inzetten bij het overdragen
van kennis en vaardigheden.
Eigen professionaliteit ontwikkelen
• Je formuleert concrete, uitvoerbare aanbevelingen die het welzijn van de
cliënt(en) bevorderen.
• Je benoemt je sterke kanten binnen de uitvoering van deze OWE en geeft
aan hoe je je verder wilt ontwikkelen. Je maakt hierbij gebruik van onderbou-
wing vanuit de grote T en kleine t.
12. Tentaminering Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minimaalresul-
Multidisciplinair 80995b-2 DPF & per- ja
taat
5,5 2
werken
formance
Kennistoets 80995b-1 Kennistoets ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
Aantal examinatoren: 1 (is niet van toepassing bij kennistoets)
Aantal gelegenheden: twee per studiejaar.
Aspecten van de cesuur: zie beoordelingsformulieren.
13. Verplichte literatuur • Multidisciplinair werken Verdoorn, P.&Vulpen van, A. (2011). Werken aan
kwaliteit van bestaan. Amsterdam: Boom en Nelissen.
• Pfauth, A. (2012). Zo maak je een ondersteuningplan. Groningen: Noordhoff.
• Egberts, C. (2010). Ouders op hun plek. Amersfoort: Agiel.
Verschillende onderzoeksrapporten van het Lectoraat Mensen met een Verstandelijke
Beperking, http://www.han.nl/lectoraten
• Maaike Hermsen &Petri Embregts. Je hebt ’t of je hebt ’t niet? Menslievende
professionalisering van toekomstige beroepskrachten van ROC en HBO.
• Jody Sohier &Joke van der Meer& Helga Unger & Petri Embregts & Lex Hendriks
& Will Bongaerts. Wat vinden ouders van mensen meteen ernstige verstandelijke
beperking en ernstige gedragsproblemen belangrijk inde begeleiding
van hun kind?
• Drs. Ida van Asselt-Goverts & Prof. Dr. Petri Embregts. Werken met sociale
133
Weging

•
net werken in de zorg voor mensen met een lichte verstandelijke beperking.
Ellen Roeleveld & Petri Embregts & Lex Hendriks & Kim van den Bogaard.
Zie mij als mens! Belangrijke competenties voor begeleiders volgens mensen
meteen verstandelijke beperking.
14. Aanbevolen Literatuur • Nijgh, L.& Bogerd, A. Basisboek ondersteuning aan mensen met een verstandelijke
beperking. Soest: Nelissen.
• Bruin de, C. Geef me de vijf. Doetinchem: Graviant educatieve.
• Heijkoop, J. Vastgelopen. Amsterdam: Boom en Nelissen.
15. Software Scholar, databases (studiecentrum)
16. Overig materiaal diversen actuele artikelen en relevant websites
17. Activiteiten
Lessen gericht op kennisoverdracht, lessen gericht op toepassing in de praktijk
lessen gericht op het trainen van vaardigheden en een praktijkstage van 16 uur
per week.
18. Werkvormen
• Hoorcolleges
• Werkcolleges
• Vaardigheidstrainingen
• Gastlessen van externe deskundigen uit het werkveld
• Praktijkopdrachten
19. Les-/contacturen 96 uur
20. Onderwijsperiode 1 ste semester: periode 1 en 2 (2 september 2013 t/m 31 januari 2014)
21. Maximum aantal
deelnemers
24 studenten
8.3 Levensloopbegeleiding bij autisme (M_ISS21)
Code, naam minor en uitvoerende opleiding Onderwijseenheden minor Studiepunten
M_ISS21 - Levensloopbegeleiding bij autisme
(PED)
Interventies en houdingsaspecten in de ondersteuning
van mensen met ASS
Ondersteuning bij transities in de levensloop 15
Code en naam minor M_ISS21 - Levensloopbegeleiding bij autisme
Code en naam OWE 81030 - Interventies en houdingsaspecten in de ondersteuning van mensen
met ASS
1. Opleiding De onderwijseenheden van deze minor zijn bestemd voor studenten van sociale,
paramedische, verpleegkundige of educatieve hbo-opleiding.
2. Doelgroep Voltijd, niveau 3
3. Beroepstaak/
beroepstaken
Door het volgen van deze minor bekwaam je jezelf in het ondersteunen, begeleiden
en voorlichten van de cliënt met ASS, zijn/haar familie en/of begeleiders.
• Je leert om normaal begaafde mensen met een ASS en hun gezinssysteem te
ondersteunen en te begeleiden vanuit de levensloopvisie
• Je leert ondersteuning bieden en begeleiding en voorlichting geven. Belangrijke
vaardigheden hierbij zijn: oriënteren, analyseren, contact maken, signaleren,
diagnosticeren, methodisch werken, onderzoeken en samenwerken
• Je biedt de ondersteuning in de rol van begeleider, opvoedingsondersteuner,
ouderbegeleider en/of trainer.
• Je leert je om in de rol van onderzoeker, ontwikkelaar of adviseur een bijdrage
te leveren aan de beroepsontwikkeling of -praktijk.
4. Centrale beroepstaak Ondersteunen, begeleiden en voorlichten van de cliënt met ASS, zijn/haar familie
en/of begeleiders.
5. (Beroeps)Producten • Portfolio waarin de student laat zien hoe hij zich heeft ontwikkeld in de begeleiding
van mensen met ASS gedurende deze OWE.
• Presentaties waarin de student actuele ontwikkelingen op het gebied van autisme
presenteert.
6. Studiepunten/
• Kennistoets waarin de kennis rondom kennis, interventie- en houdingsaspecten
worden getoetst.
15 stp - 420 sbu
studielast
Contacttijd 47,25 uur
Stage 160 uur
Zelfwerkzaamheid 213,75 uur
134
15

7. Samenhang met
andere OWE’s
8. Ingangseisen
9. Algemene
omschrijving
Binnen de minor onderscheiden we 2 OWE ‘s
1: Interventies en houdingsaspecten in de begeleiding van mensen met ASS
2: Ondersteuning bij transities in de levensloop.
OWE 1 richt zich op de basiskennis van autisme en leren welke begeleidings- en
houdingsaspecten belangrijk zijn in de begeleiding van hen.
OWE 2 richt zich op de ondersteuning bij transities in de levensloop van mensen
met ASS
Hierbij gaan we op zoek naar de betekenis van het geleerde binnen de
verschillende sociale opleidingen voor de ondersteuning en dienstverlening aan
mensen met een autisme spectrum stoornis.
Jouw studieloopbaanbegeleider moet je toestemming geven voor het volgen van
de minor. We gaan er vanuit dat hij in elk geval beoordeelt of je aan de volgende
ingangseisen voldoet:
• Je hebt je stage in het 3e jaar positief afgerond
• Je hebt aantoonbare ervaring met het methodisch begeleiden van mensen
• Je bent bij voorkeur aantoonbaar beroepsmatig betrokken bij mensen met
autismespectrumstoornissen (ASS)
• Je overweegt om in de toekomst met mensen met ASS te gaan werken
• Je hebt basiskennis van ontwikkelingspsychologie, systeemtheorie, diverse
leertheorieën, autismespectrumstoornissen en communicatietheorieën
Om de minor succesvol te kunnen volgen heb je voor minimaal 16 uur per week
een door de HAN goedgekeurde werkervaringsplaats binnen een setting met
mensen met een ASS stoornis. Je bent hiervoor zelf verantwoordelijk.
Dit is een verdiepende minor. Binnen deze onderwijseenheid staat het ondersteunen
en begeleiden van normaal begaafde mensen met een Autisme Spectrum
Stoornis (ASS) en hun gezinssysteem centraal. Je verdiept je in wat autisme is, in
de mogelijkheden en onmogelijkheden in de communicatie met mensen met ASS,
in hoe je structuur kunt bieden en hoe je om kunt gaan met herhaalgedrag, preoccupaties
en probleemgedrag bij cliënten met ASS.
Van studenten wordt verwacht dat ze bij alle lessen aanwezig zijn. Mochten ze om
wat voor reden dan ook verhinderd zijn, verwachten we dat ze dit op een zorgvuldige
manier communiceerden met betrokken docenten. Studenten geven hierbij
zelf aan op welke manier ze de aangeboden leerstof van die dag op een andere
manier eigen gaan maken. Zie verder: Studenthandleiding.
10. Competenties 1: Contact leggen met de cliënt met ASS (en evt. het cliëntsysteem), in dialoog
met hen zich oriënteren op vragen, problemen en mogelijkheden, deze analyseren
en in een hulpvraag formuleren;
2: Op basis van een analyse in dialoog met de cliënt met ASS doelen formuleren
en een plan van aanpak ontwerpen;
3: Methodisch het plan van aanpak uitvoeren. De uitvoering evalueren en verantwoorden.
9: De eigen professionaliteit blijvend ontwikkelen door reflectie op het eigen be-
11. Beoordelingscriteria
roepsmatig handelen en actief zoeken naar nieuwe ontwikkelingen in het beroep.
Portfolio
Je kunt
• actief contact maken met een individuele jeugdige / opvoeder en/of groep
jeugdigen / opvoeders; je bent hierin empathisch, communicatief vaardig.
• in contact met jeugdigen / opvoeders het evenwicht bewaren tussen afstand
en nabijheid en een vertrouwensrelatie opbouwen.
• een oriëntatie en analyse uitvoeren die inzicht geeft in vragen of behoeften
van de jeugdige(n) / opvoeder(s) en resulteert in een adequate beschrijving
van de opvoedingssituatie van de jeugdige(n) / opvoeder(s) in relatie tot zijn
omgeving.
• een analyse maken en beargumenteren vanuit meerdere relevante kennisgebieden
en theorieën.
• aantoonbaar rekening houden met de autonomie, de mogelijkheden en beperkingen
van de jeugdige(n) / opvoeder(s).
• doelen formuleren en interventies kiezen die aansluiten op de uitgevoerde
analyse en de gestelde diagnose en passen bij de vastgestelde visie en/of
methode.
• de gemaakte keuzes ten aanzien van het plan van aanpak verantwoorden
(beargumenteren) vanuit meerdere relevante kennisgebieden en theorieën en
eventueel vanuit onderzoeksresultaten.
135

12.
Tentaminering
• de jeugdige / opvoeder en/of groep jeugdigen / opvoeders begeleiden volgens
het plan van aanpak.
• verbetersuggesties doen op grond van de uitgevoerde evaluatie.
• de gebruikte methoden verantwoorden (beargumenteren) vanuit meerdere
relevante kennisgebieden en theorieën.
• verantwoorden en bespreekbaar maken op welke manier je werkt aan je
eigen professionele ontwikkeling.
• door middel van methodisch reflecteren je eigen professionaliteit vergroten.
• kansen benutten die zich voordoen om iets te leren.
Presentaties:
Je kunt
• je visie op je handelen als pedagoog onderbouwen vanuit je eigen veronderstellingen
en verwoorden vanuit verschillende perspectieven
• kansen benutten die zich voordoen om iets te leren.
• de belangrijkste discussies, vernieuwingen en trends in het pedagogische
vakgebied vertalen naar het eigen handelen.
Deeltentamens Code Toetsvorm Cijfer Minimaalresul-
Kennistoets 81030-1 Kennistoets ja 5,5 1
Portfolio 81030-2 Portfolio ja 5,5 1
Presentatie 81030-3 Performance ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
Aantal examinatoren: 1 (is niet van toepassing bij kennistoets)
Aantal gelegenheden: twee per studiejaar.
Aspecten van de cesuur: je moet 55% van het totaal aantal te behalen punten
behaald hebben.
13. Verplichte literatuur Literatuur
• Delfos, Martine F. (2010). Een vreemde wereld. Uitgeverij SWP Amsterdam.
8 e druk, ISBN 978 90 6665 5331
136
taat
We
ging
Artikelen (e-learningsite)
• Attwoord, T. Hulpgids Asperger-syndroom. Hoofdstuk 7 speciale interesses,
pp. 204-239
• Breetveld, I. (november 2000). "Bekwaam, maar wereldvreemd. Normaal
begaafde volwassenen met een autistische stoornis" in Wetenschap, pp. 490-
494
• Bogdashina, O. Hoofdstuk 9 ‘Achterstand in sociale en specifieke taaleigenaardigheden
bij autisme’. Uit: Communicatiekwesties bij autisme en syndroom
van Asperger.
• Brochure MCDD
• Bruin, C. de (2004). Geef me de vijf. Een praktisch houvast bij de opvoeding
en begeleiding van kinderen met autisme. Hoofdstuk 8 pp. 52-64 en hoofdstuk16,
pp. 95-105.
• Degrieck, S. (2007). Hoofdstuk 1 “Waarom dagschema’s?” uit En dan…en
dan…? Tijd verhelderen voor mensen met autisme, pp. 13-32.
• Frith, J. Hoofdstuk 8 ‘De moeilijkheid om met anderen te praten’. Uit: Autisme:
De sleutel tot het raadsel.
• Hellingman, C. “De grabbelton van het autismespectrum”. Uitgave van de
NVA
• Howlin, P (1999). Vertaling van het artikel "Coping with stereotyped and ritualistic
behaviours". Uit Children with autism and Asperger syndrome; a guide for
practitioners and carers, pp. 1-32.
• Hoofdakker, B.J. van den (2001). Hoofdstuk 8 "Structuur bieden en regels
stellen.” Uit: Sociaal onhandig, de opvoeding van kinderen met PDDNOS en
ADHD door B.J. van den Hoofdakker (2001).
• Parren, L. (1998). Behandeling van preoccupaties bij hoger functionerende
autistische jongeren. Uit Engagement, pp. 3-9.
• Parren, L. (2005). Ontregeling door overvraging bij mensen met ASS. Uit:
Woonmogelijkheden voor mensen met een autisme-spectrumstoornis. Conferentie
27-10-2005 Uitgave dr. Leo Kannerhuis, pp. 1-5.
• Slot en Spanjaard (2009). Hoofdstuk 7 Technieken om vaardigheden te leren
en inadequate gedrag te verminderen uit: Competentievergroting in de resi-

•
dentiële jeugdzorg. Paragraaf 7.5 t/m 7.7, pp. 193-216.
Slot en Spanjaard (2009). Hoofdstuk 9 ‘Regels in de leefgroep’. Uit: Competentievergroting
in de residentiële jeugdzorg. Hulpverlening voor kinderen en
jongeren in tehuizen, pp. 256-281.
• Veen, L. van der e.a. (2001). ”Sociaal onhandig, de opvoeding van kinderen
met PDDNOS en ADHD”. Hoofdstuk 6 en 10 (pp. 72-84 en pp. 122-139).
• Veen-Mulders, L. van der, et al, Hoofdstuk 7 ‘Communicatie’. Uit: Sociaal
onhandig. De opvoeding van kinderen met PDD-NOS en ADHD.
• Vermeulen, P. Hoofdstuk 4 ‘De pijltjesridder, over communicatie.’ uit: ‘Dit is de
titel. Over autistisch denken’.
14. Aanbevolen literatuur • Hummel, E. van (1997). "Vrije tijd" Ik doe het zelf! Uitgave Dr. Leo Kannerhuis.
• Klomp, M., Kloosterman, P. en Kuijvenhoven, T. (2002). ”Aan de gang”. Motiveren
van vastgelopen jongeren voor werk en scholing, pp. 11-50.
15. Software Scholar, databases (studiecentrum)
16. Overig materiaal Alle informatie die door studenten zelf wordt verzameld.
17. Activiteiten
• Interactieve werkcolleges waarin kennis en achtergrondinformatie worden
overgedragen. Daarnaast wordt theorie toegepast op casuïstiek.
• Ervaringsdeskundigen en specialisten uit het werkveld die kennis en ervaringen
komen delen, waarna de koppeling naar de praktijk gemaakt kan worden.
• Intervisie waarin belangrijke leermomenten vanuit praktijk worden uitgewisseld.
18. Werkvormen
• Interactieve werkcolleges
• Gastcolleges
• Trainingen
• Concrete projecten voor de praktijk
• Gerichte praktijkopdrachten
• Individueel en in groepsverband werken aan opdrachten (via e-learning)
19. Les-/contacturen 47,25 uur
20. Onderwijsperiode 1 ste semester: periode 1 (2 september 2013 t/m 8 november 2013)
21. Maximum aantal
deelnemers
48 (2 lesgroepen van 24 studenten)
Code en naam minor M_ISS21 - Levensloopbegeleiding bij autisme
Code en naam OWE 81031 - Ondersteuning bij transities in de levensloop
1. Opleiding De onderwijseenheden van deze minor zijn bestemd voor studenten van sociale,
paramedische, verpleegkundige of educatieve hbo-opleiding.
2. Doelgroep Voltijd, niveau 3
3. Beroepstaak/
beroepstaken
Door het volgen van deze minor bekwaam je jezelf in het ondersteunen, begeleiden
en voorlichten van de cliënt met ASS, zijn/haar familie en/of begeleiders.
• Je leert om normaal begaafde mensen met een ASS en hun gezinssysteem te
ondersteunen en te begeleiden vanuit de levensloopvisie
• Je leert ondersteuning bieden en begeleiding en voorlichting geven. Belangrijke
vaardigheden hierbij zijn: oriënteren, analyseren, contact maken, signaleren,
diagnosticeren, methodisch werken, onderzoeken en samenwerken
• Je biedt de ondersteuning in de rol van begeleider, opvoedingsondersteuner,
ouderbegeleider en/of trainer.
• Je leert je om in de rol van onderzoeker, ontwikkelaar of adviseur een bijdrage
te leveren aan de beroepsontwikkeling of -praktijk.
4. Centrale beroepstaak Ondersteunen, begeleiden en voorlichten van de cliënt met ASS, zijn/haar familie
en/of begeleiders
5. (Beroeps)Producten • Portfolio waarin de student laat zien hoe hij zich heeft ontwikkeld in de
begeleiding van mensen met ASS gedurende deze OWE.
• Visieverslag waarin de student de praktijkorganisatie op basis van onderzoek
adviseert op welke wijze zij levensloopbegeleiding bij cliënten met ASS het
beste kunnen vormgeven.
• Transitieverslag waarin de student op basis van onderzoek een transitieverslag
schrijft voor het eerst komend transitiemoment van een cliënt met ASS.
6. Studiepunten/ 15 stp - 420 sbu
studielast
Contacttijd 47,25 uur
Stage 160 uur
Zelfwerkzaamheid 213,75 uur
7. Samenhang met Binnen de minor onderscheiden we 2 OWE‘s
andere OWE’s 1: Interventies en houdingsaspecten in de begeleiding van mensen met ASS
137

8. Ingangseisen
9. Algemene
omschrijving
10. Competenties
11. Beoordelingscriteria
2: Ondersteuning bij transities in de levensloop.
OWE 1 richt zich op de basiskennis van autisme en leren welke begeleidings- en
houdingsaspecten belangrijk zijn in de begeleiding van hen.
OWE 2 richt zich op de ondersteuning bij transities in de levensloop van mensen
met ASS
Hierbij gaan we op zoek naar de betekenis van het geleerde binnen de
verschillende sociale opleidingen voor de ondersteuning en dienstverlening aan
mensen met een autisme spectrum stoornis.
Jouw studieloopbaanbegeleider moet je toestemming geven voor het volgen van
de minor. We gaan er vanuit dat hij in elk geval beoordeelt of je aan de volgende
ingangseisen voldoet:
• Je hebt je stage in het 3e jaar positief afgerond
• Je hebt aantoonbare ervaring met het methodisch begeleiden van mensen
• Je bent bij voorkeur aantoonbaar beroepsmatig betrokken bij mensen met
autismespectrumstoornissen (ASS)
• Je overweegt om in de toekomst met mensen met ASS te gaan werken
• Je hebt basiskennis van ontwikkelingspsychologie, systeemtheorie, diverse
leertheorieën, autismespectrumstoornissen en communicatietheorieën
Om de minor succesvol te kunnen volgen heb je voor minimaal 16 uur per week
een door de HAN goedgekeurde werkervaringsplaats binnen een setting met
mensen met een ASS stoornis. Je bent hiervoor zelf verantwoordelijk.
Dit is een verdiepende minor. Deze onderwijseenheid wordt vormgegeven vanuit
een levensloopvisie, waarbij vooral aandacht is voor de ´transitie´-momenten’ in
het leven van de persoon met autisme oftewel de overgangen van de ene levensfase
naar de andere. Je leert hoe je vanuit deze visie mensen met ASS kunt ondersteunen.
Van studenten wordt verwacht dat ze bij alle lessen aanwezig zijn. Mochten ze om
wat voor reden dan ook verhinderd zijn, verwachten we dat ze dit op een zorgvuldige
manier communiceerden met betrokken docenten. Studenten geven hierbij
zelf aan op welke manier ze de aangeboden leerstof van die dag op een andere
manier eigen gaan maken. Zie verder: Studenthandleiding.
1: Contact leggen met de cliënt met ASS (en evt. het cliëntsysteem), in dialoog
met hen zich oriënteren op vragen, problemen en mogelijkheden, deze analyseren
en in een hulpvraag formuleren.
2: Op basis van een analyse in dialoog met de cliënt met ASS doelen formuleren
en een plan van aanpak ontwerpen.
3: Methodisch het plan van aanpak uitvoeren. De uitvoering evalueren en verantwoorden.
9: De eigen professionaliteit blijvend ontwikkelen door reflectie op het eigen be-
roepsmatig handelen en actief zoeken naar nieuwe ontwikkelingen in het beroep.
Portfolio
Je kunt
• actief contact maken met een individuele jeugdige / opvoeder en/of groep
jeugdigen / opvoeders; je bent hierin empathisch, communicatief vaardig.
• in contact met jeugdigen / opvoeders het evenwicht bewaren tussen afstand
en nabijheid en een vertrouwensrelatie opbouwen.
• een oriëntatie en analyse uitvoeren die inzicht geeft in vragen of behoeften
van de jeugdige(n) / opvoeder(s) en resulteert in een adequate beschrijving
van de opvoedingssituatie van de jeugdige(n) / opvoeder(s) in relatie tot zijn
omgeving.
• een analyse maken en beargumenteren vanuit meerdere relevante kennisgebieden
en theorieën.
• aantoonbaar rekening houden met de autonomie, de mogelijkheden en beperkingen
van de jeugdige(n) / opvoeder(s).
• doelen formuleren en interventies kiezen die aansluiten op de uitgevoerde
analyse en de gestelde diagnose en passen bij de vastgestelde visie en/of
methode.
• de gemaakte keuzes ten aanzien van het plan van aanpak verantwoorden
(beargumenteren) vanuit meerdere relevante kennisgebieden en theorieën en
eventueel vanuit onderzoeksresultaten.
• de jeugdige / opvoeder en/of groep jeugdigen / opvoeders begeleiden volgens
het plan van aanpak.
• verbetersuggesties doen op grond van de uitgevoerde evaluatie.
138

• de gebruikte methoden verantwoorden (beargumenteren) vanuit meerdere
relevante kennisgebieden en theorieën.
• verantwoorden en bespreekbaar maken op welke manier je werkt aan je
eigen professionele ontwikkeling.
• door middel van methodisch reflecteren je eigen professionaliteit vergroten.
• kansen benutten die zich voordoen om iets te leren.
Visieverslag
Je kunt
• je visie op je handelen als pedagoog onderbouwen vanuit je eigen veronderstellingen
en verwoorden vanuit verschillende perspectieven
• een transfer maken naar andere beroepssituaties.
• dilemma’s (h)erkennen in het handelen en verantwoorde keuzes maken.
Transitieverslag
Je kunt
• actief contact maken met een individuele jeugdige / opvoeder en/of groep
jeugdigen / opvoeders; je bent hierin empathisch, communicatief vaardig.
• in contact met jeugdigen / opvoeders het evenwicht bewaren tussen afstand
en nabijheid en een vertrouwensrelatie opbouwen.
• een oriëntatie en analyse uitvoeren die inzicht geeft in vragen of behoeften
van de jeugdige(n) / opvoeder(s) en resulteert in een adequate beschrijving
van de opvoedingssituatie van de jeugdige(n) / opvoeder(s) in relatie tot zijn
omgeving.
• onderscheid maken tussen objectieve, subjectieve en normatieve aspecten
binnen de context van de opvoedingssituatie.
• een analyse maken en beargumenteren vanuit meerdere relevante kennisgebieden
en theorieën.
• aantoonbaar rekening houden met de autonomie, de mogelijkheden en beperkingen
van de jeugdige(n) / opvoeder(s).
• doelen formuleren en interventies kiezen die aansluiten op de uitgevoerde
analyse en de gestelde diagnose en passen bij de vastgestelde visie en/of
methode.
• de gemaakte keuzes ten aanzien van het plan van aanpak verantwoorden
(beargumenteren) vanuit meerdere relevante kennisgebieden en theorieën en
eventueel vanuit onderzoeksresultaten.
12. Tentaminering Deeltenta- Code Toetsvorm Cijfer Minimaal Wemens
resultaat gingTransitiever-
81031-4 Verslag ja 5,5 1
slag
Visieverslag 81031-5 Verslag ja 5,5 1
Portfolio 81031-3 Portfolio ja 5,5 1
Voor alle deeltentamens geldt:
Aantal examinatoren: 1 (is niet van toepassing bij kennistoets)
Aantal gelegenheden: twee per studiejaar.
Aspecten van de cesuur: je moet 55% van het totaal aantal te behalen punten
behaald hebben.
13. Verplichte literatuur • Levensloopmodel: Werken met autisme. Galant. ISBN 978 90 441 2517 7
• Wonen met autisme (werkboek voor begeleiders). Gezamenlijke uitgave:
Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) en de RIBW alliantie. ISBN 978
90 812854 2 1
• Smet, K. & Driel, S. van (2009). Levensloopmodel: Werken met autisme. Garant
Uitgevers nv, ISBN: 9789044125177
• B. Wijnker-Holmes, Engagement met Autisme. (maart 2010, jaargang 37, nr.
1). Leren voor later. Over het aanleren van vaardigheden-voor-later in het onderwijs.
• Nijs, P.F.A. de (2004). Ontwikkeling langs de levenslijnen. Maklu, Uitgever,
ISBN 9044116622.
• Rapport Gezondheidsraad. Autismespectrumstoornissen: een leven lang
anders. Den Haag: Gezondheidsraad, 2009; publicatienr. 2009/09. ISBN 978-
90-5549-760-7, Publicatie (PDF, 857.43 KB)
• Veen-Mulders, L. van der, Serra, M., Hoofdakker, B.J. van den, & Minderaa,
R.B. (2001). Sociaal onhandig. Van Gorcum uitgeverij, ISBN 97890234951.
• Keesom, J. en Nieuwenhuis R. (2009). Wonen met autisme. Werkboek voor
begeleiders. Uitgeverij Nienke Huizinga Boekproductie ISBN: 978-90-
139

81285421.
• Buruma, M.E. & Blijd-Hoogewys, E.M.A. De ontwikkeling van Joint Attention
en vroeg sociaal-communicatief gedrag (40-43). Wetenschappelijk Tijdschrift
Autisme (2-2010).
• Buitelaar et al. (2009). ESAT: Early Screening of Autistic Traits, screening van
ASS op jonge leeftijd.
• Praktische handleiding ESAT. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. ISBN
9789031362400.
• Theoretische handleiding ESAT. Hoofdstuk 4: alarmsignalen. Houten: Bohn
Stafleu Van Loghum. ISBN 978903163384.
• Annet Kapteijn in vakblad ‘Vroeg’ (oktober 2010; bron website:
www.vakbladvroeg.nl): ‘Waarom wordt de diagnose ASS niet eerder gesteld?’
• Autisme: een handicap met vele gezichten. Brochure Vlaamse Vereniging
Autisme (2000).
• Beyer, J. & Gammeltoft, L. (2010). Autisme en spel. Pica. ISBN 9077671447.
• SIG Intervisiewerkgroep autisme (2008). Stimuleren van spel en verbeelding
bij kinderen met autisme.
• Delfos, F.M. (2008). Autisme op school. Deel 1: basisschool / primair onderwijs.
Quirrijn, Esch, ISBN: 978 90 79596 02 7
• P. Vermeulen (2002). Voor alle duidelijkheid. Leerlingen met autisme in het
gewoon onderwijs. ISBN: 9789064452895 Epo i.s.m. de Vlaamse Dienst Autisme,
Gent
• Dubin, N. (2008). Het Aspergersyndroom en pesten. Gids voor ouders, leerkrachten
en professionals. Pica, ISBN 978907761290
• A. Collot D’Escury-Koenings, T. Snaterse & E. Mackaay-Cramer (red.) (1995).
Sociale vaardigheidstrainingen voor kinderen. Indicaties, effecten, knelpunten,
Harcourt, Amsterdam, ISBN 9789026514456.
• Vermeulen, P. (2005). Ik ben speciaal 2. Werkboek psycho-educatie voor
mensen met autisme. Hoofdstuk ‘Psychoeducatie’ ISBN: 9789064453694,
uitgeverij EPO.
• Gillberg, C. & Peeters, T. (2003). Autisme. Medisch en educatief. § vrijetijdsvaardigheden.
Houtekiet, ISBN 9052407134.
• Colette de Bruin (2006). Geef me de vijf’. ISBN10 9075129645, ISBN13
9789075129649, Graviant Educatieve.
• Hummel, E. (1994). Vrije tijd? Ik doe het zelf! Zelfbeheer van de vrije tijd door
autistische personen. Uitgave door dr. Leo Kannerhuis.
• De Grieck. S. (2004). Werk maken van vrije tijd. Autisme en vrije tijd. Uit
hoofdstuk ‘Georganiseerde vrije tijd de § een aparte vorm van georganiseerde
vrije tijd: vrije tijd voor mensen met autisme en een (rand)normale begaafdheid.
Uitgeverij Epo, ISBN10 906445325X, ISBN13 9789064453250
• Attwood, T., Grandin, T. et al. (2008). Meisjes en vrouwen met Asperger.
ISBN: 9077671226
• Hénault, I. (2006). Asperger syndroom & seksualiteit in adolescentie en volwassenheid.
Uitgeverij Nieuwezijds, ISBN 97890571232101.
• De Bruin et al. (2006). Autisme in het voortgezet onderwijs. Uitgeverij Garant,
ISBN 904411980X.
• Wichers-Bots, J. & Haasen, M. (2008). Naar een autivriendelijke VO-school.
Uitgeverij Garant, ISBN 13: 9789044122619.
• Attwood, T., Grandin T. et al. (2008). Meisjes en vrouwen met Asperger.
ISBN: 9077671226
• Wing, L. (2000). Leven met uw autistische kind. Een gids voor ouders en
begeleiders. uitgeverij Swets & Zeitlinger, ISBN13 9789026515651
• Clijsen, A. et al (2007). Protocol overgang leerlingen met autisme van voortgezet
onderwijs naar vervolgopleiding.
• Engagement (juni / juli 2009; jaargang 36.nr.3). Met autisme naar een hogeschool
of universiteit.
• NVA (2005). Een medewerker met autisme. Een handreiking voor werkgevers.
• Engagement (juli 2010, jaargang 37, nr. 3).
• Keesom J. en Nieuwenhuis R. (2009). Wonen met autisme. Werkboek voor
begeleiders. Uitgeverij Nienke Huizinga Boekproductie ISBN: 978-90-
81285421.
• Engagement met Autisme (oktober/ november 2009, jaargang 36, nr. 5).
Lydia van der Weide.
• Gerland, G. Autisme. (2006). Relaties en seksualiteit, Uitgeverij Houtekiet.
140

•
ISBN: 9789052408743.
Aston, M.C. (2001). Als je partner Aspergersyndroom heeft. Uitgeverij Nieuwezijds.
ISBN 9789057122682
• Engagement met Autisme (augustus / september 2009, jaargang 36, nr. 4).
Autisme en verslaving. (Bram Sizoo en Patricia van Wijngaarden-Cremers.
• Moeite met Stoppen. Autisme, middelengebruik en de risico's op middelenverslaving.
Wetenschappelijk Tijdschrift Autisme. Jaargang 8, nummer 2, augustus
2009. Uitgave NVA. Auteur Evelien Hoevenaars.
• Lemmens, J.S. (2007). Gameverslaving; probleemgebruik herkennen, begrijpen
en overwinnen. Uitgeverij SWP ISBN: 978-90-6665-805-9
• Aston, M.C. (2009). Werken aan je Asperger-relatie, Uitgeverij Nieuwezijds
ISBN 9057122995
• Leven als een Zwitsers uurwerk. Ouderen met autisme-spectrumstoornis. De
Psycholoog, jan. 2009.
• Associated Content (2007). Autism and aging. A crisis of reliable data en
informed care options.
14. Aanbevolen literatuur N.v.t.
15. Software Scholar, databases (studiecentrum)
16. Overig materiaal Alle informatie die door studenten zelf wordt verzameld.
17. Activiteiten
• Interactieve werkcolleges waarin kennis en achtergrondinformatie worden
overgedragen. Daarnaast wordt theorie toegepast op casuïstiek.
• Ervaringsdeskundigen en specialisten uit het werkveld die kennis en ervaringen
komen delen, waarna de koppeling naar de praktijk gemaakt kan worden.
• Intervisie waarin belangrijke leermomenten vanuit praktijk worden uitgewisseld.
18. Werkvormen
• Interactieve werkcolleges
• Gastcolleges (onder meer door leden kenniskring en de lector)
• Trainingen
• Concrete projecten voor de praktijk
• Gerichte praktijkopdrachten
• Individueel en in groepsverband werken aan opdrachten (via e-learning)
19. Les-/contacturen 47,25 uur
20. Onderwijsperiode 1 ste semester: periode 2 (11 november 2013 t/m 31 januari 2014)
21. Maximum aantal
deelnemers
48 (2 lesgroepen van 24 studenten)
141

8.4 Menschen mit einer geistigen Behinderung (M_ISS17TZ)
Code, Name des Minors - Ausbildung Unterrichtseinheiten des Minors Studienpunkten
M_ISS17TZ - Menschen mit einer geistigen
Behinderung (PED)
Unterstützung von
Geistigbehinderten, deren Eltern/Verwandten
in gesellschaftlichem
Kontext.
Code und Name des Minors M_ISS17TZ – Menschen mit einer geistigen Behinderung (Teilzeit)
Code und Name der UE 80901 Unterstützung von Geistig behinderten, deren Eltern/Verwandten
in gesellschaftlichem Kontext.
1.
Ausbildung
Für Studenten des Instituts für Sozialstudien, Pädagogik, (Kranken-) Pflege,
medizinische Heilberufe.
2. Zielgruppe Teilzeit Niveau 3
3.
Im Rahmen dieses Minors stellen wir die ressourcenorientierten Begleitungs-
Qualität eures Berufsfeldes zentral. Die Organisation im gesellschaftlichen
Berufsaufgabe(n) Kontext hat hierbei einen elementaren Stellenwert. Normalisierung,
Empowerment, Ethik, medizinische und rechtliche Grundlagen im Bezug auf
Menschen mit geistigen Behinderungen finden hier Eingang.
4. Zentrale
Berufsaufgaben
Nicht zutreffend
5. (Berufs) Produkte Drei Prüfungsmomente sind hier von Bedeutung:
• VIB Interaktionsbegleitungsprodukt in Form einer eignest erstellten
Filmsequenz und deren Analyse
• Themenpräsentation zu einem selbst gewählten Thema in der
Behindertenpädagogik
• Innovative Produkterstellung nach Untersuchung eines spezifischen
Themenbereiches aus der Behindertenarbeit hierzu sind Themenblöcke
vorgegeben
6. Studienpunkte,
Studienbelastung
30 Studienpunkten – 840 SBS
Kontaktzeit: 220
Praxisstunden: 420
Selbstgesteuert lernen: 200
7. Zusammenhang Themen
• Die Geschichte der behinderten Menschen
• Einstieg in die Behindertenpädagogik
• Ethische Stellung von Menschen mit Behinderungen
• Rechtliche Grundlagen (SGB / Schwerbehindertengesetz / betreuungsgesetze
/ Sozialversicherung / persönliches Budget)
• Empowerment und Normalisierung/ Inklusion und Integration
• Grundlagenmedizin Psychologische Modelle
• Psychische Störungen und geistige Behinderung
• Altern und geistige Behinderung
• Krisen von Menschen mit geistiger Behinderung
• Sportpädagogik/ Dramapädagogik/ VIB
8. Zulassungs-
Anforderungen die sich
auf die Prüfungen
beziehen
Niveau 2 Major SPH, Pädagogik, CMV, MWD, CTO, Erziehung, Krankenpflege
mit umfangreicher Arbeitserfahrung im Bereich (Klienten mit einer
mehrfach komplexen Behinderung) (ca. 600 Stunden)
oder
Niveau 3 mit Praktikumserfahrung in diesem Bereich
Während des Minors erwarten wir, dass du 2 Tage pro Woche (16 Stunden)
ein Praktikum in einer Einrichtung für geistig Behinderte absolvierst
9. Allgemeine
In diesem vertiefende Minor geht es zunächst beginnend um Grundlagen,
Umschreibung
Theorien und Geschichte der Behindertenpädagogik und verschiedene
Behinderungsformen, Verläufe und Bedingungen. Weiter folgend werden
Denkmodelle und Handlungsmodelle für eine kompetente Begleitung vom
Menschen mit Entwicklungsbeeinträchtigungen und Behinderungen
ausgearbeitet die dann in eine thematische Spezifizierung münden –
• als Fertigkeiten werden systemisches Arbeiten
Videointeraktionsbegleitung und methodisches Arbeiten mit MGB gelehrt
• kreative Fächer sind voraussichtlich Sport, Musik, und Drama
10. Kompetenzen Professionelle Weiterentwicklung
• Spezieller Fachkompetenz bezogen auf Menschen mit geistiger Behinde-
142
30

11. Beurteilungskriterien
Indikatoren /
UE-Anforderungen
rung einschließlich medizinischem und rechtlichem und gesellschaftlichem
Hintergrundwissen (im Rahmen der Themenpräsentation und der
Produkterstellung)
• Variierender Methodenkompetenz angepasst an die jeweilig spezifische
Klienten-Situation (in der Möglichkeit Assistent formen situativ anzupassen)
im Rahmen der VIB Prüfung
• Eigener Professionalisierung: Reflektieren und Gestalten pädagogischer
Beziehungen und Prozesse, das Reflektieren und Gestalten von Lebensweltbezügen,
die Begleitung von Menschen mit spezifischen Lebenserschwernissen
in deren Lebenswelt
im Rahmen der individuellen Portfolioarbeit
• S. Feedbackbogen für VIB als Datei (Anlage email)
• Präsentation der Untersuchungsergebnisse zu dem Thema Inklusion
Es ist die Ausgangslage für die Produkterstellung und damit ein wichtiger
Feedbackmoment in der 1 Periode des Minors
• Abschlussprüfung s. zusätzlich angehängte Datei (Anlage email)
• individuelles Portfolio als Entwicklungsinstrument
• persönliche Stärke und Schwächeanalyse (SWOT/SOFT)
• „Letter-motivational“
• je ein smart formuliertes Lernziel zu Fachkompetenz, Methoden-
Handlungskompetenz und Selbst/Sozialkompetenz
• pro Lern-Domäne (Fachlichkeit / Methodik /Fertigkeit,
Selbstlernend) eine Problemdarstellung/ bzw. Beschreibung der
eigenen Lern-Herausforderung
• dazu einen konkret formulierten und schlüssigen Lern- und
Handlungsplanung
• Resultateingabe / Beweislast
• Nachbearbeitungsinhalte + gegebenes Feedback
100% Anwesenheit ist verpflichtet. Im Falle von Absenz ergreift ein Student
Initiative und informiert seinen Dozenten. Sehe die Anwesenheitsregelung im
Studentenleitfaden.
12. Prüfung Chancen-Anzahl: 2
Gewichtung: alle Prüfungen haben gleichen Anteil in dem Gesamtbeurteilung
Name (Teil)Prüfungen
Klienten zentrierte Intervention
(VIB) (80901-5)
Präsentationsfeedback zu der
Untersuchung MGB in der
Öffentlichkeit (80901-6)
Minorabschlussprojekt
MGB in der Öffentlichkeit
(80901-4)
Reflektionsbericht zum individuellen
Portfolio(80901-7)
Allgemeine Aspekte Zäsur: Sehe Studienleitfaden
Name
(Teil)Prüfungen
Klienten zentrierte
Intervention (VIB)
Eigens erstelle
Untersuchung zu
dem Thema Inklusion
welches dann
in das Abschlussprojekt
mündet,
sprich Ausgangspunkt
für das
Abschlussprojekt
ist
Prüfungs-formen Note Mindestens
erforderliches
mündlich und
durch den Gebrauch
von AVV
Mitteln
mündlich in Form
einer Präsentation
Inklusionsprojekt mündlich und
schriftlich
Das Portfolio als
Entwicklungsinstrument
der
eigenen Professionalisierung
in
der Behindertenarbeit
(Kompe-
143
Resultat
Anzahl
Examinatoren
ja 5,5 1
Nein
V/NV 2
ja 5,5 2
Schriftlich ja 5,5 1

13. Obligatorische Literatur
tenzentwicklungsi
nstrument)
Die Studenten bekommen eine zusammengestellte literaturliste und sie sind
selbst angehalten (Niveau 3) hier eine eigene Auswahl zu treffen bezogen an
die Anforderungen und ihren eigenen Lernweg (Niveau /Kenntnisstand)und
die damit verbundenen Prüfungen – dazu erhalten sie 2x
Coachinggespräche durch den IO Dozenten
14. Empfohlene Literatur Nicht zutreffend
15. Software Wir arbeiten mit einer Scholarplattform (eigene Plattform ist hier integriert)
in VIB wird mit digitalen AVV-Medien gearbeitet.
16. Übriges Material Nicht zutreffend
17. Aktivitäten Kunst & Kultur,
Sport macht Spaß und ermöglicht Begegnung
Arbeit und berufliche Qualifizierung
Ferienzeit
Kinder- und Jugendhilfe(diese Themen sind Angepasst an das
Förderprogramm von Aktion Mensch um den Studenten noch die Möglichkeit
zu bieten hier weiterführend Fördermöglichkeiten auf Grund ihrer
vorgestellten Produkte zu bekommen und sind angehalten hier ein
innovatives Produkt zu kreieren- dieses wird dann öffentlich vorgestellt und
auch evaluiert.
18. Arbeitsformen • Hörcolleges durch externe berufskundige Dozenten
• IO/VM und darüber hinaus definierte Kontaktzeiten mit Dozenten
• Aktives Arbeiten mit kreativen Werkformen
• Arbeiten in PEERGROUPS/Buddys/ kollegiale Beratung
• Selbstarbeit/Literaturstudium/Deskresearch
• Arbeitsbereich besuch und Atelierbesuch in den Niederlanden
19. Unterrichtsstunden 110
20. Unterrichtsperiode Semester 2 (3. Februar 2014 bis einschl. 4. Juli 2014)
21. Die maximale
Teilnehmerzahl
24 Studenten
144

9. Praktische informatie Pedagogiek
In deze paragraaf bespreken we hoe studenten invloed kunnen uitoefenen op het onderwijs en waar
je terecht kan met vragen, problemen en klachten. Als laatste een lijstje met wie/wat/waar.
9.1 Invloed en medezeggenschap van studenten
Om goed onderwijs te maken, zijn studenten noodzakelijk. Studenten zijn de klanten en afnemers van
het onderwijs en daarom is het goed als zij meepraten en meebepalen wat de inhoud is van het onderwijs
en hoe het wordt georganiseerd. Je kunt meepraten op verschillende manieren.
Je kunt klassenvertegenwoordiger worden van jouw klas en deelnemen aan periodieke overleggen
met de coördinator kwaliteitszorg. Meestal vinden die gesprekken plaats naar aanleiding van de schriftelijke
evaluaties, maar het kan ook op grond van andere vragen en problemen. Die kunnen zowel
door de studenten worden aangekaart als door docenten of het management. Samen met je klasgenoten
en de slb/lpo-docent bepaal je wie de klassenvertegenwoordiger wordt en welke onderwerpen
hij of zij zal bespreken in de overleggen.
Je kunt lid worden van de opleidingscommissie van Pedagogiek. De opleidingscommissie is een
belangrijk adviesorgaan van het management. De opleidingsmanager/coördinator kwaliteitszorg
vraagt regelmatig om adviezen over bepaalde beleidsonderwerpen. Bijvoorbeeld over een nieuw curriculum,
over aanwezigheidsplicht of over de toetshandleiding. Anderzijds kunnen leden van de opleidingscommissie
problemen en vragen voorleggen aan het management. De opleidingscommissie
bestaat uit studenten en docenten. Ben je geïnteresseerd? Stuur een mail naar de opleidingscommissiepedagogiek.han.nl
of kijk op Scholar bij het aanvullend aanbod van pedagogiek.
Je kunt lid worden van het Studentberaad. Het studentberaad bestaat uit studenten die graag meepraten
en meedenken over de kwaliteit van het onderwijs. Gesprekspartner is in elk geval de coördinator
kwaliteitszorg, Maar dat kan ook de opleidingsmanager zijn of bepaalde docenten. Onderwerp in 2013
is vooral de communicatie met studenten, o.a. via scholar. Elk ander onderwerp kan ook geagendeerd
worden. Het studentberaad komt ca 4 keer per jaar bijeen. Zie voor meer informatie Scholar.
Je kunt lid worden van de faculteitsraad van GGM, zodat je invloed hebt op het beleid van de faculteit.
Zie online Studentenpanel van de faculteitsraad GGM. Als je het hogerop wilt zoeken, kun je je
ook melden als lid van de Medezeggenschapsraad van de HAN.
9.2 Vragen, problemen en klachten
Soms ervaren studenten dat ze een klacht hebben. Dat kan bijvoorbeeld gaan over een cijfer, een
bejegening of de wijze waarop de organisatie van het onderwijs verloopt.
In de praktijk gaat die klacht vaak om een vraag of een probleem. Daarom dien je als je een klacht
hebt, deze eerst te bespreken met de betreffende docent, medestudent of medewerker. Daarna kan je
ook bij je slb’er terecht. Als deze onvoldoende duidelijkheid kan geven, verwijst de docent door naar
de studiecoördinator. Zowel de slb’er als de studiecoördinator kan doorverwijzen naar de coördinator
kwaliteitszorg. Dat gebeurt als het niet om een individuele vraag gaat, maar een probleem van
belang voor een grotere groep studenten.
De slb’er of studiecoördinator kan ook doorverwijzen naar de examenadviescommissie, wanneer het
gaat over vragen rond de toetsing. Daar kun je pas terecht nadat je jouw vraag hebt besproken met de
slb’er. Of naar het decanaat, als het gaat om persoonlijke problematiek of problemen rondom studiefinanciering.
Soms voelen studenten zich gepest, gediscrimineerd of is er sprake van ongewenste intimiteiten. Het
is altijd goed om dit te bespreken met de slb’er of studiecoördinator, maar het probleem kan ook zo
dringend of groot zijn, dat je je direct tot een onafhankelijk iemand wilt wenden. De student kan voor
klachten over ongewenste intimiteiten, pesterijen of discriminatie terecht bij de Commissie Grensoverschrijdend
Gedrag. (zie Insite GGM of Studentstatuut).
145

Een klacht is pas een klacht als je bovenstaande route hebt afgelegd en je vraag of probleem niet is
erkend of opgelost. Als dat zo is, kan je altijd terecht met een klacht bij de onderwijsmanager en de
coördinator kwaliteitszorg. Zie daarvoor Scholar.
Voor klachten en bezwaar/beroep tegen een besluit van de examenadviescommissie (EAC) kun je
terecht bij diverse organen: zie GGM Insite en Studentenstatuut).
9.3 Wie/wat/waar
Ziekmelding
Wanneer je ziek bent of om een andere reden niet bij de les/onderwijsbijeenkomst/groepsbijeenkomst
aanwezig kunt zijn, meld je je met opgaaf van reden via e-mail of telefoon afwezig bij de betreffende
docenten (en/of subgroepleden als het een groepsbijeenkomst betreft) van wie je les krijgt op de
dag(en) waarop je afwezig bent.
Praktijkbureau Pedagogiek
Het Praktijkbureau ondersteunt studenten bij het zoeken naar een stageplaats. Het beheert voor onze
opleiding een database met aanbod voor praktijkplaatsen op alle niveaus. Deze database vind je op
Scholar via startpagina Pedagogiek, klik op het turquoise vierkant met P van Praktijkbureau. Daarnaast
onderhoudt het Praktijkbureau contacten met bestaande praktijkorganisaties en werft het nieuwe
plaatsen. Ook geven de medewerkers voorlichting aan studenten en docenten. Met al je vragen
over de praktijk kun je er terecht.
Het Praktijkbureau is dagelijks geopend van 09.00 tot 13.00 uur, ’s middags bij voorkeur op afspraak.
Medewerkers: Maaike Kerkhoven, Wendy Morskieft, Karin van Oostrum, Maryan Prinse
E-mail: praktijkbureau.pedagogiek@han.nl
Telefoon: 024 - 35 30 122/123
Locatie: D5.02
Toetsbureau
Het toetsbureau is geopend van maandag tot en met vrijdag van 9.00u tot 12.00u. Je kunt je vragen
aan het toetsbureau ook per mail stellen.
Procescoördinator Toetsbureau: Erik Dortmans
E-mail: toetsbureau.pedagogiek@han.nl
Telefoon: 024-3531099
Locatie: D6.18
Postvakken docenten
Iedere docent heeft een eigen postvak. Deze zijn te vinden op de begane grond in de C-vleugel, bij de
postkamer. Supervisoren hebben postvakken op de 6e verdieping in de kast tegenover kamer D6.05.
Postvakken studenten
Je hebt als student een eigen postvak. Deze postvakken zijn te vinden op 2e verdieping in de Dvleugel,
vlakbij de lift. Kijk dus geregeld als je op school bent in je postvak.
Medewerkers Pedagogiek
Onderwijsmanager
Jacqueline Versluijs-Barendrecht
Telefoon : 024-35 30 112
E-mail : jacqueline.versluijs@han.nl
Studiecoördinatoren (voltijd- en deeltijdopleiding)
1e en 2e jaar
Yvonne Burghard en Marije Lammersen
Telefoon : 024-35 30 162 en 024-35 31 075
E-mail : StudiecoordinatieJaar1en2.Pedagogiek@han.nl
146

3e en 4e jaar
Conny Stolk en Peter Berkers
Telefoon : 024-35 30 137
E-mail : StudiecoordinatieJaar3en4.Pedagogiek@han.nl
Secretariaat
Wilma Janssen (secretaresse onderwijsmanager en onderwijs jaar 3 en 4)
Telefoon : 024-35 30 116
E-mail : wilma.janssen@han.nl
Wendy Xhofleer (secretaresse onderwijs jaar 1 en 2)
Telefoon : 024- 35 31 057
E-mail : wendy.xhofleer@han.nl
Nasima Loutfi (secretaresse Examenadviescommissie)
Telefoon : 024-35 30 115
E-mail : nasima.loutfi@han.nl / examenadviescommissie.pedagogiek@han.nl
Voor algemene vragen aan het secretariaat mail je naar: secretariaat.pedagogiek@han.nl
Overige medewerkers/docenten
Naam E-mailadres Naam E-mailadres
Ineke Aartsen ineke.aartsen@han.nl Bea Jonker bea.jonker@han.nl
Marion Agterberg marion.agterberg@han.nl Astrid Kemper Astrid.kemper@han.nl
Ida van Asselt ida.vanasselt@han.nl Claudia Krivec claudia.krivec@han.nl
Ellen van Benthem ellen.vanbenthem@han.nl Elbeth Lageveen elbeth.lageveen@han.nl
Jan Berkers jan.berkers@han.nl Huib Langenberg huib.langenberg@han.nl
Peter Berkers peter.berkers@han.nl Floor de Leeuw Floor.deleeuw@han.nl
Heidi Bod h.bod@han.nl Gonneke v. Leeuwen gonneke.vanleeuwen@han.nl
Tilly Botden tilly.botden@han.nl Marianne Luitjes marianne.luitjes@han.nl
Hanneke Bots hanneke.bots@han.nl Mary Marijnissen mary.marijnissen@han.nl
Sjanet van Breda sjanet.vanbreda@han.nl Jacqueline Marti j.marti@han.nl
Denise Bronnenberg denise.bronnenberg@han.nl Joos Meesters joos.meesters@han.nl
Susanne v. Capelleveen susanne.vancapelleveen@han.nl Inge Middag inge.middag@han.nl
Tineke Coolen tineke.coolen@han.nl Corrie van Niersen corrie.vanniersen@han.nl
Gert Dijs Gert.dijs@han.nl Willem-Paul Nijs willempaul.nijs@han.nl
Peter van der Doef peter.vanderdoef@han.nl Elske van Oostaijen elske.vanoostaijen@han.nl
Petra van Elen petra.vanelen@han.nl Anna Poynter Anna.poynter@han.nl
Jurgen Elfrink jurgen.elfrink@han.nl Anne-Marie Raijmakers annemarie.raijmakers@han.nl
Karen Faber karen.faber@han.nl Nicolet Rikken nicolet.rikken@han.nl
Ceciel Fransen ceciel.fransen@han.nl Elma Roosen elma.roosen@han.nl
Henriëtte Gelissen henriette.gelissen@han.nl Sushma Sanders Sushma.sanders@han.nl
Brechtje van Gent brechtje.vangent@han.nl Eric Siebenheller eric.siebenheller@han.nl
Ineke Gijsenbergh ineke.gijsenbergh@han.nl Richard Sleegers richard.sleegers@han.nl
Willard Goldenbelt willard.goldenbelt@han.nl Ancilla v. Steekelenburg ancilla.vansteekelenburg@han.nl
Mariska Gootzen mariska.gootzen@han.nl Sandra Stevens sandra.stevens@han.nl
Ank Greijmans ank.greijmans@han.nl Hennie van Veen hennie.vanveen@han.nl
Wybren Grooteboer wybren.grooteboer@han.nl Joris van Veen joris.vanveen@han.nl
Karolien Hamer karolien.hamer@han.nl Jos van Veen jos.vanveen@han.nl
Marjo Hermens marjo.hermens@han.nl Inge Verkoulen inge.verkoulen@han.nl
Lisa van den Heuvel Lisa,vandenheuvel@han.nl Anneke Vugts anneke.vugts@han.nl
Judith Hovius judith.hovius@han.nl Mariette Wesselink mariette.wesselink@han.nl
Cees Jansen cees.jansen@han.nl Diny van 't Westeinde diny.vantwesteinde@han.nl
Jannie Janssen jannie.jansen@han.nl Agnes Wierink agnes.wierink@han.nl
147

Bijlage: Kernkwaliteiten, competenties en beoordelingscriteria Opleiding Pedagogiek
Kernkwaliteiten
Authentieke nieuwsgierigheid
Je hebt vanuit maatschappelijke betrokkenheid een oprechte interesse voor alle betrokkenen rond het
opvoedproces van de jeugdige. Vanuit deze interesse ben je geëngageerd met de mensen voor en
met wie je werkt en ben je belangstellend in hun leef- en belevingswereld.
Je wilt je inleven in de situatie van jeugdigen en hun systeem en laat hierin een onderzoekende houding
zien. Je bent op zoek naar de drijfveren en dynamiek van de jeugdige en zijn systeem en je bent
in staat kwaliteiten, talenten en potenties er in te herkennen en deze te waarderen. Je benadert de
jeugdige en zijn systeem met respect en oordeelt niet en kan je eigen waarden en normen loslaten;
verschillen in visie nodigen je eerder uit tot gesprek vanuit een houding van “niet weten”.
Daarnaast ben je op zoek naar factoren vanuit de maatschappij of vanuit de organisatie waar je voor
werkt die belemmerend zijn voor het opvoedproces; zowel op meso- als op macroniveau. Je hebt een
open mind en je bent nieuwsgierig naar verschillende culturen, leefstijlen, generaties en maatschappelijke
lagen van mensen en toont dit in je benadering. Je bent leergierig en nieuwsgierig naar kennis
en ervaring van collega’s. Vanuit je ervaringen ga je op zoek naar nieuwe ontwikkelingen binnen jouw
vakgebied.
Lef
Je laat zien wie je bent en waar je voor staat; je profileert je. Je durft te experimenteren en weet je te
onderscheiden. Je stelt vragen bij zaken waar jij je over verwondert. Je neemt waar nodig weloverwogen
risico’s als je denkt daarmee een beter resultaat te behalen. Je neemt initiatief, je bent zelfsturend
en proactief. Je treedt zo nodig buiten de gangbare paden en doet voorstellen die niet altijd voor de
hand liggen, maar wel haalbaar zijn; je kan deze verdedigen ten overstaan van betrokkenen.
Je deelt je kennis en ervaring met anderen. Je hebt de moed fouten toe te geven; je (h)erkent jouw
eigen aandeel en draagt de consequenties.
Stevige persoonlijkheid
Je stelt je op als iemand die respect verdient. Je hebt een positieve en professionele uitstraling naar
alle betrokkenen en straalt zelfvertrouwen uit. Je bent zelfverzekerd in je optreden. Je kunt doortastend
handelen als dat nodig is en kan dit onderbouwen.
Je bent je bewust van het spanningsveld in de driehoek “organisatie-cliëntsysteem-hulpverlener”
waarvan je deel uit maakt en de dilemma’s die dit met zich meebrengt in het uitoefenen van je beroep.
Je kan een goede afweging maken in het belang van de opvoeder versus het belang van de jeugdige,
in het waarborgen van de privacy versus transparant werken; in het balanceren tussen betrokkenheid
op het cliëntsysteem en distantie.
Je stelt grenzen aan uitingen en gedrag van jeugdigen en opvoeders wanneer deze kwetsend zijn. Je
kunt onderhuidse conflicten signaleren en bespreekbaar maken en je weet effectief om te gaan met
rivaliserende en conflicterende partijen. Je kent je verantwoordelijkheid en neemt deze.
Gepassioneerd
Je hebt liefde voor je vak en je praat enthousiast en met warmte over de ouders en jeugdigen met wie
je werkzaam bent. Je zet je in om je werk zo goed mogelijk te doen. Je laat passie en gedrevenheid
zien: een oprecht enthousiasme van waaruit jij je inspanning levert om de opvoed(ings)situatie samen
met de betrokkenen die het aangaan positief te beïnvloeden. Je praat meer in mogelijkheden dan
beperkingen, je straalt geloof uit in je eigen overtuiging en je verwoordt argumenten op een voor de
doelgroep aansprekende manier.
Je bent voortdurend gericht op de verdere ontwikkeling van jouw bekwaamheid als pedagoog. Dat
vertaalt zich onder meer in het betrokken zijn bij en nauwlettend volgen van maatschappelijke ontwikkelingen
die je vak raken en het lezen van vakliteratuur.
Integriteit
Je bent eerlijk en betrouwbaar in het nakomen van afspraken. Je gaat zorgvuldig om met informatie
van de jeugdigen en gezinnen met wie je werkt, zij weten dat persoonlijke informatie bij jou in goede
handen is en dat deze niet zonder hun toestemming wordt doorgegeven aan anderen. Je kent je eigen
(sociale en ethische) waarden en normen en je weet hoe deze zich vertalen in het vak dat jij uitoefent
148

innen de organisatie waarin je werkzaam bent. Je hebt je verbonden aan de beroepscode en bewaakt
deze.
Je gaat zorgvuldig om met rechten en belangen van betrokkenen bij het uitvoeren van praktijkonderzoek.
Je bent eerlijk over de bronnen die je gebruikt en aanspreekbaar op je gedrag tijdens het uitvoeren
van praktijkonderzoek. Je houdt je aan de gedragscode praktijkgericht onderzoek voor het HBO.
Voorwaarden
Schriftelijke producten
• Het product voldoet aan de voorwaarden zoals die zijn beschreven in de studenthandleiding van
de OWE.
• Verwijzing volgens APA-normen.
• Taal: maximaal 5 taalfouten per pagina, met een maximum van 25 voor het gehele product.
Performance
• De performance voldoet aan de voorwaarden zoals die zijn beschreven in de studenthandleiding
van de OWE.
Competenties
Competentie 1 A: Contacten leggen en onderhouden
Je kunt
1. actief contact maken met een individuele jeugdige / opvoeder en/of groep jeugdigen / opvoeders;
je bent hierin empathisch, communicatief vaardig.
2. in contact met jeugdigen / opvoeders het evenwicht bewaren tussen afstand en nabijheid en een
vertrouwensrelatie opbouwen.
3. in het contact met jeugdigen / opvoeders erkenning geven en respect tonen voor de jeugdige /
opvoeder en zijn situatie, waarbij je rekening houdt met zijn sociaaleconomische context en culturele
achtergrond en ontwikkelingsniveau.
4. bij groepen inspelen op verschillen tussen jeugdigen / opvoeders.
Competentie 1 B: Oriënteren, analyseren en diagnosticeren
Je kunt
1. een oriëntatie en analyse uitvoeren die inzicht geeft in vragen of behoeften van de jeugdige(n) /
opvoeder(s) en resulteert in een adequate beschrijving van de opvoedingssituatie van de jeugdige(n)
/ opvoeder(s) in relatie tot zijn omgeving.
2. een pedagogische diagnose stellen die aansluit op de uitgevoerde analyse en waarin de jeugdige
/ opvoeder zich herkent.
3. onderscheid maken tussen objectieve, subjectieve en normatieve aspecten binnen de context van
de opvoedingssituatie.
4. een analyse maken en beargumenteren vanuit meerdere relevante kennisgebieden en theorieën.
Competentie 2: Plan van aanpak ontwerpen
Je kunt
1. het plan van aanpak samen met de jeugdige(n) / opvoeder(s) ontwerpen.
2. heldere en concrete doelen formuleren.
3. aantoonbaar rekening houden met de autonomie, de mogelijkheden en beperkingen van de jeugdige(n)
/ opvoeder(s).
4. het sociale netwerk waarbinnen de opvoeding plaatsvindt betrekken bij het ontwerpen van het
plan van aanpak.
149

5. doelen formuleren en interventies kiezen die aansluiten op de uitgevoerde analyse en de gestelde
diagnose en passen bij de vastgestelde visie en/of methode.
6. de doelen, de gekozen interventies, het tijdspad en de evaluatiemomenten duidelijk beschrijven in
het plan.
7. de gemaakte keuzes ten aanzien van het plan van aanpak verantwoorden (beargumenteren) vanuit
meerdere relevante kennisgebieden en theorieën en eventueel vanuit onderzoeksresultaten.
Competentie 3: Pedagogische interventies uitvoeren en (groepen) jeugdige(n) / opvoeder(s) begeleiden
Je kunt
1. de jeugdige / opvoeder en/of groep jeugdigen / opvoeders begeleiden volgens het plan van aanpak.
2. flexibel omgaan met onverwachte veranderingen en waar nodig plannen en handelen bijstellen.
3. het evenwicht bewaren tussen vasthouden aan het plan en meebewegen met veranderende wensen
van de jeugdige(n) / opvoeder(s).
4. betrokkenen binnen het sociale netwerk van de jeugdige(n) / opvoeders(s) betrekken bij de uitvoering
en evaluatie van de pedagogische interventie.
5. de jeugdige / opvoeder en/of groep jeugdige(n) / opvoeder(s) stimuleren om verantwoordelijkheid
te nemen voor het eigen gedrag.
6. positie (stelling) innemen, onderhandelen, bemiddelen en met conflicten omgaan.
7. regie houden in een gesprek met een jeugdige / opvoeder en bij een bijeenkomst met een groep
jeugdige(n) / opvoeder(s).
8. groepsdynamische processen herkennen en hanteren.
9. zo mogelijk samen met de jeugdige / opvoeder de doelen, de interventie en/of de begeleiding
evalueren.
10. verbetersuggesties doen op grond van de uitgevoerde evaluatie.
11. de gebruikte methoden verantwoorden (beargumenteren) vanuit meerdere relevante kennisgebieden
en theorieën.
Competentie 4: Signaleren en actie ondernemen
Je kunt
1. factoren herkennen in de maatschappij die invloed hebben op de ontwikkeling en het opvoedingsproces
van groepen jeugdigen.
2. op methodische wijze een onderzoek uitvoeren naar een opgevangen signaal.
3. heldere en concrete doelen formuleren voor een preventieve interventie.
4. realistische en haalbare preventieve interventies aanbevelen die passen in de context.
5. draagvlak creëren voor de implementatie van een preventieve interventie.
6. een preventieve interventie uitvoeren en evalueren.
7. de gemaakte keuzes verantwoorden (beargumenteren) vanuit meerdere relevante kennisgebieden
en theorieën.
Competentie 5: Samenwerken
Je kunt
1. initiatieven nemen en eigen ideeën, kennis en ervaring delen met anderen.
2. actief en constructief participeren in overlegsituaties.
3. je eigen handelen en rol binnen de samenwerking verantwoorden.
4. open staan voor andere inzichten en deze meenemen in je overwegingen.
5. collega’s opbouwende feedback geven.
6. om feedback of hulp vragen waar je dat nodig hebt.
7. een actieve bijdrage leveren aan het oplossen van samenwerkingsproblemen.
8. gemaakte afspraken nakomen.
150

9. je handelen afstemmen op de kaders en richtlijnen van de organisatie.
Competentie 6: Werkbegeleiding en leiding geven
Je kunt
1. samenwerkingsgesprekken voeren met collega’s.
2. een team resultaatgericht begeleiden op zowel taak als proces.
3. regie houden in een gesprek.
4. taken verdelen en samenwerkingsafspraken maken.
5. collega’s betrekken en meenemen in een veranderingsproces en zo draagvlak creëren.
6. de keuzes die je maakt bij werkbegeleiding en leidinggeven verantwoorden (beargumenteren)
vanuit relevante kennis en theorieën.
Competentie 7: Beheren en organiseren:
Je kunt
1. je eigen werkzaamheden effectief en efficiënt plannen en organiseren en hierover communiceren.
2. organisatorische voorwaarden, zoals budget, ruimte en materialen, beheren en bewaken bij de
organisatie en uitvoering van een (groeps)bijeenkomst.
3. noodzakelijke beheersmatige activiteiten verrichten zoals administratieve taken en dossiervorming.
4. een verslag / rapport schrijven dat logisch samenhangt en taalkundig correct is.
5. omgaan met vertrouwelijke informatie.
Competentie 8: Bijdragen aan kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling
Je kunt
1. instrumenten en procedures hanteren t.b.v. de kwaliteitszorg.
2. een analyse maken van een organisatie die is gebaseerd op een organisatieanalyse model of
kwaliteitszorgmodel.
3. systematisch en methodisch werken aan organisatievraagstukken
4. een valide en betrouwbaar onderzoek uitvoeren naar de kwaliteit en het beleid van een organisatie.
5. draagvlak creëren bij je collega’s door de dialoog aan te gaan over een vernieuwing of verandering
6. verbetersuggesties doen die logisch voortvloeien uit de analyse die je van de organisatie hebt
gemaakt.
7. een implementatieplan maken en hierbij rekening houden met de organisatorische randvoorwaarden
en het draagvlak.
8. rekening houden met de invloed van randvoorwaarden op het primaire proces.
9. de gemaakte keuzes ten aanzien van de analyse, het onderzoek en de communicatie hierover,
verantwoorden (beargumenteren) vanuit relevante kennis en theorieën.
Competentie 9: Eigen professionaliteit ontwikkelen
Je kunt
1. verantwoorden en bespreekbaar maken op welke manier je werkt aan je eigen professionele ontwikkeling.
2. door middel van methodisch reflecteren je eigen professionaliteit vergroten.
3. je visie op je handelen als pedagoog onderbouwen vanuit je eigen veronderstellingen en verwoorden
vanuit verschillende perspectieven
151

4. handelen in overeenstemming met je visie op het beroep.
5. je professionele ontwikkeling doorlopend vormgeven en vertalen in een concreet persoonlijk ontwikkelingsplan.
6. je handelen aanpassen op grond van feedback die je hebt gekregen.
7. kansen benutten die zich voordoen om iets te leren.
8. een transfer maken naar andere beroepssituaties.
9. dilemma’s (h)erkennen in het handelen en verantwoorde keuzes maken.
10. de belangrijkste discussies, vernieuwingen en trends in het pedagogische vakgebied vertalen naar
het eigen handelen.
Competentie 10: bijdragen aan ontwikkeling van het beroep
Je kunt
1. maatschappelijke vraagstukken en ontwikkelingen analyseren op de betekenis die deze hebben
voor het beroep.
2. een onderzoeksopzet maken voor praktijkgericht onderzoek.
3. een onderzoeksvraag formuleren t.b.v. praktijkgericht onderzoek.
4. praktijkgericht onderzoek uitvoeren naar nieuwe trends en ontwikkelingen.
5. resultaten interpreteren en conclusies verantwoorden uit praktijkgericht onderzoek.
6. innovatieve producten of methodieken ontwikkelen gebaseerd op praktijkgericht onderzoek.
7. draagvlak creëren voor de implementatie van een nieuw product of methodiek
8. buiten de geijkte kaders denken en handelen en dit verantwoorden.
152