Nijs winter 2010 - Ziekenhuis Nij Smellinghe

In Nij Smellinghe werken de vaatchirurgen
en interventieradiologen nauw samen om
de beste zorg te bieden aan mensen met
een verwijding van de buikslagader (aorta).
Mensen met deze zogenaamde aneurysma’s
hebben een zwakke plek in wand van een
slagader, waardoor er een vergrote kans
is op een bloeding. Het hebben van een
aneurysma is niet meteen levensbedreigend,
maar is wel een serieuze aandoening.
Behandeling
van aneurysma
in de aorta
Jaap Roukema (zittend) en Marald Wikkeling met de vaatprothese
Vooral als het aneurysma scheurt zijn de risico’s heel groot. De laatste jaren gaan
de ontwikkelingen in de behandeling van een aneurysma in de aorta erg snel,
dankzij het plaatsen van een soort buisjes in de aorta, kan het gevaar van scheuren
weggenomen worden. Nij Smellinghe is één van de weinige algemene ziekenhuizen
waar deze ingreep wordt uitgevoerd.
Een aneurysma kan op twee manieren behandeld worden: electief, dat wil zeggen
tijdens een geplande operatie, of op het moment dat er sprake is van een scheuring.
In het laatste geval gaat het om een spoedeisende operatie die grote risico’s met
zich meebrengt. In het verleden werd de spoedoperatie altijd uitgevoerd door de
hele buik van de patiënt open te snijden, tegenwoordig wordt er steeds meer
gewerkt met kleine sneetjes in de liezen, waardoor de patiënt geen groot litteken
krijgt. Ondanks deze verbetering blijft de operatie een zeer zware die grote risico’s
met zich meebrengt.
De nieuwere behandeling van het aneurysma, via de lies met behulp van een
speciale als zogenaamde ‘stent’ opgevouwen vaatprothese, is in Nij Smellinghe al
jarenlang in gebruik. Bij de nieuwere behandeling wordt een soort buisje in de
aorta geschoven, waardoor er als het ware in de verwijding van de aorta een nieuwe
bloedbaan wordt gestopt. Op deze manier wordt de verwijding ontlast en is het
gevaar voor een scheuring geweken. Deze operatie wordt uitgevoerd door een
vaatchirurg en een interventieradioloog.
“Nij Smellinghe is één van de weinige
algemene ziekenhuizen waar deze
ingreep wordt uitgevoerd”
Tijdens de operatie wordt door middel van een röntgenapparaat gekeken of de
buisjes goed zitten en of alles lukt. De buik van de patiënt wordt dus niet opengemaakt.
Vaatchirurg Marald Wikkeling is zeer te spreken over deze nieuwe operatie.
“Door het inbrengen van een kunststof buisje kunnen we de patiënt goed behandelen.
Wel moeten we beseffen dat patiënten met een aneurysma vaak niet zomaar
last hebben van aderverkalking. Het is een patiëntengroep die sowieso risico’s
loopt. Ook een operatie zoals wij die doen, blijft een risicovolle ingreep, maar het
risico is wel aanzienlijk kleiner dan bij de traditionele operatie.”
“Door het inbrengen van een
kunststof buisje kunnen we
de patiënt goed behandelen”
Deze nieuwere operatie is begonnen in nauwe samenwerking met het UMCG door
vaatchirurg Harry Voesten en interventieradioloog Jaap Roukema. Inmiddels is het
team versterkt met interventieradioloog Jeroen Affourtit en vaatchirurg Marald
Wikkeling. Dit team heeft binnen Nij Smellinghe een jarenlange en degelijke
ervaring opgebouwd.
De ontwikkeling van de nieuwe techniek gaat steeds verder. Nu zijn ook de
allernieuwste mogelijkheden, die tot voor kort alleen aan academische ziekenhuizen
waren voorbehouden, in Nij Smellinghe mogelijk. Hiermee wordt de state-ofthe
art techniek gecombineerd met de laagdrempeligheid van ons ziekenhuis.
“Het probleem van de nieuwe techniek was dat het buisje soms vertakkingen in de
slagader afdekte, waardoor de bloedtoevoer naar andere delen van het lichaam
werd afgesloten. Dit kan natuurlijk niet, waardoor lang niet alle patiënten in
aanmerking kwamen voor deze ingreep. Tegenwoordig kunnen we meerdere
buisjes aan elkaar koppelen en ook splitsingen maken, waardoor we ook aftakkingen
mee kunnen nemen in de operatie. Op deze manier wordt deze ingreep ook
beschikbaar voor mensen met een aneurysma op een lastige plek in de buurt van
een vertakking van de aorta.”
De operatie wordt door de nieuwe technieken wel ingewikkelder. “Wij doen in Nij
Smellinghe natuurlijk minder operaties dan in een Universitair Medisch centrum,
maar we werken wel goed samen met het UMCG en andere experts op dit gebied.
We trainen veel en houden de ontwikkelingen goed bij. Wij geloven dat deze
nieuwe behandeling een belangrijke verbetering is in de zorg voor de patiënt.
Dankzij goede samenwerking tussen de chirurgen en de radiologen, en dankzij de
juiste middelen, kunnen we in Nij Smellinghe deze operatie goed uitvoeren.”
Een afbeelding van een aneurysma
Wat is een Aneurysma?
Een aneurysma is een plaatselijke verwijding
van een slagader. Deze verwijding
ontstaat door een zwakke plek in de
wand van een bloedvat. Een aneurysma
ontstaat ongemerkt en groeit geleidelijk.
Meestal veroorzaakt het geen ernstige
klachten en wordt het bij toeval ontdekt.
Een aneurysma kan in elke slagader in
het lichaam voorkomen, maar komt het
meeste voor in het ‘buik-deel’ van de
grote lichaamsslagader (de aorta).
Bij elke hartslag wordt een hoeveelheid bloed onder
druk (de bloeddruk) uit de hartkamer in de aorta
gepompt. Dit zorgt voor een soort golfbeweging in de
bloedvatwand die zich voortplant tot in de kleine
slagaderen. Bij elke hartslag zet het bloedvat even
kort uit om daarna weer terug te komen tot zijn
normale omvang. Naarmate het bloedvat ouder wordt
raakt het iets van deze elastische eigenschappen kwijt
en reageert wat schokkeriger op de hartslag. (Het
uitzetten om de bloeddrukgolf op te vangen gebeurt
minder soepel).
Er ontstaan kleine haarscheurtjes aan de binnenbekleding
van de slagader. Cholesterol kan zich via deze
haarscheurtjes opstapelen in de bloedvatwand en met
kalk neerslaan tot harde ‘kalkplaten’ (slagaderverkalking).
De elasticiteit van de bloedvatwand neemt af.
Langzaamaan rekt het bloedvat uit tot een groter
volume. Op de plaats van deze verwijding is de
vaatwand dus uitgerekt en dunner geworden. De
steeds dunner wordende bloedvatwand vormt een
zwakke plek waarin een scheur kan ontstaan met als
gevolg een gevaarlijke bloeding. Hoe groter het
aneurysma (met name een dwarse diameter van meer
6 cm), hoe groter de kans op scheuren.
16 Nijs - november 2010 Met aandacht. Dat voelt beter. 17