De maatschappelijke betekenis van geluid - Rivm

6 Conclusie
6.1 Algemeen
In de laatste decennia zijn maatschappelijke en sociale aspecten van geluid slechts beperkt onderwerp
van studie geweest. De meeste publicaties hieromtrent dateren van de jaren zeventig en tachtig van de
vorige eeuw. Met de opkomst van een meer geïntegreerde benadering van akoestische kwaliteit van de
stedelijke leefomgeving staan de betekenis en sociaal maatschappelijke context van geluid nu opnieuw
in de aandacht. De zogenaamde soundscapebenadering, die hierbij een belangrijke rol speelt, is echter
vooral gericht op geografische en auditieve aspecten en minder op sociaal gedrag, sociale betekenissen
en effecten op het inter-persoonlijke vlak. Dit rapport presenteert een werkmodel dat uitgangspunt zou
kunnen vormen voor een meer maatschappelijke benadering van omgevingsgeluid – in positieve en
negatieve zin. In figuur 3 wordt dit vereenvoudigd weergegeven. Op basis hiervan is een aantal vragen
geformuleerd waarvan de volgende vragen de basis vormen voor dit literatuuroverzicht:
1. Welke persoonlijke motieven zijn er voor het produceren van of het zich blootstellen aan
geluid?
2. Wat zijn de effecten van akoestische kwaliteit op sociaal gedrag en maatschappelijke
participatie?
a. Wat is de invloed van akoestische kenmerken op deze relatie?
b. Wat is de invloed van betekenis, op deze relatie?
3. Welke aanbevelingen zijn aan de gegevens te verbinden voor onderzoek en beleid?
Persoonlijke motieven
en behoeften
Kwaliteit van de
auditieve omgeving:
•Geluidsniveau en –type
•Betekenis
Sociale effecten
Figuur 3: Vereenvoudigd werkmodel voor de invloed van motieven en geluid op sociaal gedrag
6.2 Persoonlijke motieven en behoeften
Mensen hebben verschillende redenen om geluiden te produceren en te ontvangen. Uit de literatuur
kwamen de volgende hoofdelementen naar voren: de zucht naar sensatie/opwinding, controle van
identiteit, controle van de esthetische aspecten van de soundscape, groepsgevoel, werkritme,
verzet/rebellie, machtsvertoon, vergezelde eenzaamheid, in- en uitsluiten van groepen uit commerciële
of veiligheidsoverwegingen, verdediging/imponeren.
45 RIVM Rapport 815120004