Demo teelt sla op teeltsystemen in de vollegrond - Productschap ...

4. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN
Proeftuin Zwaagdijk
De onbedekte teelt van sla op systemen los van de ondergrond onder Nederlandse
omstandigheden biedt perspectief. Weliswaar waren de resultaten in vergelijking met de
gangbare grondteelt nogal wisselend, de goede resultaten in m.n. de Lollo Rossa onderstrepen
dat met deze teeltwijzen in potentie waarschijnlijk hogere producties kunnen worden
gerealiseerd dan in de gangbare grondteelt.
Met alle systemen – zij het niet in alle teelten – werden in vergelijking met de gangbare
grondteelt positieve resultaten behaald. Het advies is bij eventueel vervolgonderzoek uit te
gaan van het Spaanse NGS- en het MGS/Hortiplansysteem (of daarmee vergelijkbare
systemen). Met het systeem van de PTZ-goten werden weliswaar ook goede resultaten
geboekt maar de techniek is in vergelijking met de twee andere systemen veel minder ver
doorontwikkeld. De verwachting is dat ook als het systeem verder wordt doorontwikkeld dit
t.o.v. de twee andere systemen geen doorslaggevende voordelen zal hebben.
Om de potentiële mogelijkheden van de systemen volledig te kunnen benutten zullen een
aantal teelttechnische vragen nader moeten worden onderzocht.
In eerste instantie dient zich de aandacht daarbij m.n. te richten op het type materiaal en de
vorm en afmetingen van het medium waarin de planten worden opgekweekt en waarmee ze in
het systeem worden geplaatst. De grote verschillen die zichtbaar waren geven aan dat m.n. in
de (betrouwbaarheid van een goede) weggroei nog veel valt te verbeteren. Elke hapering in de
beginfase van de teelt heeft sterk vertragende effecten op de oogstduur. Ook de gevoeligheid
van de systemen voor wind – m.n. in het MGS/Hortiplansysteem – dient in dit onderzoek te
worden meegenomen. Goot/goot en de daarin gebruikte pot/plug moet een geheel vormen dat
stormbestendig is.
Daarnaast zal vervolgonderzoek zich m.n. moeten buigen over de vraag wat de beste
watergeefstrategie (continue/discontinue, frequentie, flow e.d.) en voeding is.
Om de meerkosten van deze teeltwijze terug te verdienen zal gezocht moeten worden naar
manieren om de teelt te intensiveren en andere belangrijke kostenposten – m.n. arbeid – te
verlagen. Naast teelttechnisch onderzoek zal daarom ook de ontwikkeling van mobiele
systemen ter hand moeten worden genomen. Op basis van de resultaten van de
demonstratieproeven hebben een aantal partijen het initiatief genomen om deze ontwikkeling
op te starten. Daarbij wordt ervan uitgegaan dat de basistechnieken hiervoor – zij het in
andere sectoren – al voorhanden zijn maar dat zij nog moeten worden afgestemd op de situatie
van de Nederlandse onbedekte teelt van groenten. Uiteraard zal bij de ontwikkeling van de
automatisering ook nadrukkelijk naar het kostenaspect worden gekeken. Vanuit dat oogpunt
gezien ligt het voor de hand een systeem te ontwikkelen waarvan het basisprincipe vrijwel
universeel toepasbaar is. M.a.w. er zal ook antwoord gegeven moeten worden op de vraag
welke gewassen – naast de in demoproeven geteelde slasoorten – er nog meer op dergelijke
systemen geteeld kunnen worden. Ervaring elders in de wereld geven aan dat in principe alle
gewassen op gootsystemen kunnen worden geteeld. Naast optimalisatie van de onbedekte
teelt van sla op goten onder Nederlandse omstandigheden dienen dus ook de mogelijkheden
voor ander teelt en te worden verkend.
De demonstratieproeven in 2007 werden door veel partijen uit de sector met belangstelling
gevolgd. De met het project beoogde discussie werd nadrukkelijk en op een positieve wijze
gevoerd.
30