OVERZICHT TRAININGSBUREAU'S AGRESSIEHANTERING 2011 ...

OVERZICHT TRAININGSBUREAU’S AGRESSIEHANTERING 2011
Training
Bureau
Trifier
Gijsbert
Rosenboom
Uitgangspunten/visie Soort training Trainingselementen Doel training Documentatie Hoeveel leden
training
Veilig, legaal, pijnloos, individueel,
transparant, pedagogisch, humaan,
in contact, controle teruggeven aan
cliënt.
Geavanceerde communicatieve
vaardigheden leiden in veel
gevallen tot de-escalatie, er hoeft
niet fysiek te worden ingegrepen en
de controle blijft bij de cliënt.
In enkele gevallen krijgen
medewerkers te maken met fysiek
geweld en dan is professioneel
ingrijpen noodzakelijk.
Bij het fysiek ingrijpen wordt de
medewerker aangeleerd te
handelen naar vermogen en
capaciteiten binnen een team en
zich samenwerkingsgericht op te
stellen. Tijdens het fysiek ingrijpen
staat de cliënt centraal.
De aangeleerde technieken en
vaardigheden voor fixatie en
transport zijn gericht op veiligheid
en legaliteit en zijn in principe
pijnloos en humaan. Technieken en
werkwijze zijn gebaseerd op BOPZ
wetgeving en af te stemmen op
instellingsbeleid rondom M&M
protocollen.
Verrassend door hun eenvoud zijn
training omgaan met
fysieke en verbale
agressie
De training traint
cursisten in het hanteren
van fysieke technieken
bij incidenten in fase 2
en 3 van het
crisisontwikkelingsmodel
Crisisontwikkelingsmodel
Drie A methode
SAPREA methode bij fysiek
ingrijpen
De communicatiecyclus
Onderhandelingsstrategieën
LSD methode
Angstreductie bij agressie voor
medewerker en cliënt
Teamrollen bij gecoördineerd
ingrijpen
Houdingscommunicatie
Teruggeven van controle
Wettelijke kaders van handelen
fysiek ingrijpen
Alternatieven bij dwang- en
drangsituaties
Fysieke technieken:
Persoonlijke bevrijdingstechnieken
Begeleiden en fysiek richting geven
Gecontroleerd transport
Fixeren op de grond (Holding)
Pols aanvallen
Wurging
Kleding aanvallen
Handvatten krijgen voor het
anders kijken naar en denken
over conflicten en lastige
cliënten
Vroegsignalering en het
voorkomen van incidenten
Vaardigheden ontwikkelen om
een conflict te hanteren
Onderkennen van valse
veiligheidsgevoelens en leren
omgaan met de realiteit
Leren samenwerken onder
psychisch en fysiek zware
omstandigheden
Weten welke nazorg er is en
welke ze moeten geven aan de
cliënt en aan elkaar, en kunnen
dit uitvoeren
Leren feedback bij conflicten te
krijgen en te geven aan zowel
cliënt als collega.
training conflicthantering Onderkennen dat agressie niet
met agressie kan worden
bestreden;
Onderkennen van persoonlijke
gevolgd
Lesmap 12 leden van
GGZ
Nederland
hebben deze
training
afgenomen
voor
verschillende
organisatie
onderdelen.

Training
Bureau
Leo
Manageme
nt
Leo Regeer
“Een goed
veiligheidsb
eleid
voorziet in
het op maat
toespitsen
van
trainingen.
Niet iedere
medewerker
hoeft
getraind te
worden in
fysiek
ingrijpen in
extreme
geweldssitu
aties. Een
training in
agressie
preventie
vaardighede
n moet juist
weer wel
breed
toegepast
Uitgangspunten/visie Soort training Trainingselementen Doel training Documentatie Hoeveel leden
training
de vaardigheden snel eigen te
maken
Het doel is een zo’n gezond,
leefbaar en veilig mogelijke
werksfeer te kunnen
bewerkstelligen voor medewerkers
en cliënten/bezoekers.
CFB kan niet vergeleken worden
met zelfverdediging, immers daarbij
wordt de ‘aanvaller’ niet ontzien.
Met de fysieke interventies wordt
bewerkstelligd dat zowel de
medewerker als de cliënt of
bezoeker veilig en zonder
beschadigingen te voorschijn
kunnen komen uit een gewelddadig
incident.
Het uitgangspunt is dat een ieder in
principe slachtoffer én dader van
agressief gedrag kan zijn in
verschillende situaties. De methode
is ontstaan vanuit jarenlange
ervaring en wetenschappelijk
onderbouwd. Deze methode kan
eenvoudig worden geïntegreerd in
de praktijk van alle dag.
CONTROLE & FYSIEKE
BEHEERSING (CFB)®
Veilig loskomen uit
ongewenst vastgrijpen
RADAR
Registratie Agressie
Diagnostiek Analyse
Risico’s. Hiervoor zijn op
inductieve wijze
assertiviteit - en
agressie-gebieden
onderscheiden, die zijn
onderverdeeld in vier
niveaus. Bij elk niveau
hoort een cluster van
Beginselen fysieke persoonlijke
veiligheid
- fysieke afstand en nabijheid
- visie Persoonlijke veiligheid
- wettelijke (beroeps) standaard bij
agressie en geweld
1. Het verwerven van inzichten in
eigen (fysieke) houding en gedrag
m.b.t. (dreigende) agressief
gewelddadige situaties = controle.
2. Fysiek zeker en professioneel
individueel – en/of teamgericht
leren handelen in agressief
(dreigende) gewelddadige situaties
= fysieke beheersing
vaardigheidstekorten en daar
op een positieve manier mee
leren om te gaan tijdens
conflicten;
Bewust worden van de eigen
houdingscommunicatie en het
effect van die
houdingscommunicatie op de
ander
1. Leren ervaren van eigen
houding en eigen angst /
onmacht in agressief
gewelddadige situaties met
cliënten en bezoekers in
instelling of bedrijf.
2. Leren van persoonlijke
veiligheidstechnieken om veilig
weg te komen uit bedreigende
situaties.
3. Leren van team -
veiligheidstechnieken met het
doel om efficiënt en
professioneel fysiek samen te
werken.
4. Vanuit fysieke samenwerking
leren communiceren in
bedreigende situaties met
cliënten/bezoekers in instelling
of bedrijf.
1. éénduidige communicatie en
begrippenkader over agressie
en geweld;
2. professioneel instrument
voor risico inventarisatie ARBO
artikel 3 (RIE);
3. gestandaardiseerde
registratie van (agressief)
gewelddadige incidenten;
4. preventie van agressie en
geweld bewerkstelligen;
gevolgd
17 leden van
GGZ
Nederland
hebben deze
training
afgenomen
voor
verschillende
organisatie
onderdelen.

Training
Bureau
worden in
de
organisatie.”
Kudding &
Partners
Uitgangspunten/visie Soort training Trainingselementen Doel training Documentatie Hoeveel leden
training
Regie over de situatie en de eigen
veiligheid.
De trainingen die Kudding &
Partners op gebied van
agressiehantering geeft zijn erop
gericht de afwachtende houding of
primaire reacties van
personeelsleden om te zetten in
professioneel handelend optreden.
In de dagelijkse praktijk zullen de
medewerkers beter in staat zijn om
respectvol handelend op te treden
tegen de agressor, waardoor
lastige situaties beter zijn te
controleren en de eigen veiligheid
beter wordt beschermd.
bijbehorende resultaten
en interventies. De
RADAR kan als
uitgangspunt dienen bij
het beantwoorden van
de vraag hoe je moet
handelen bij agressie en
geweld
Methodisch omgaan met
fysiek agressief gedrag
onderdelen:
1 Time-out geven
2 Separatietechnieken bij licht of
intensief verzet: benaderen,
overmeesteren, vasthouden en
separeren
3 Weerbaarheidstechnieken:
losmaken, afweren bij schoppen en
slaan, ontsnappen aan bijten of
haren trekken
4 Vechtende partijen splitsen,
criteria voor een time-out of
separatie
5 Samenstellen van een
standaardprotocol 'Hoe te handelen
bij bedreiging met - of gebruik van -
wapens en gevaarlijke voorwerpen'
Het leerprogramma omvat de
volgende onderdelen:
1 Verbaal grenzen kunnen stellen
met. de confrontatietechniek
2 Kennen van alarmprotocol en
procedure
3 Het verzoeken of vorderen van
een klant om de ruimte te verlaten
4 Holdingtechnieken bij veel en
weinig verzet, zoals: benaderen,
overmeesteren, vasthouden en
5. selecteren van het meest
adequate handelen in
ongewenste situaties;
6. professionele collegiale
opvang na ernstige incidenten
7. bepalen van de behoefte aan
deskundigheid voor
beroepsbeoefenaren;
8. hulpmiddel voor educatie
van alle betrokkenen.
1. Kunnen taxeren van het
gevaar
2 Posities en formaties van het
assisterende alarmteam
kennen
3 Het woord kunnen voeren,
kunnen afweren van een
fysieke klap of stoot
4 In geval van nood kunnen
overmeesteren en de persoon
onder controle kunnen houden
met het 4-persoonsteam.
5 De persoon overdragen aan
de politie en samenwerken met
de politie.
gevolgd
13 leden van
GGZ
Nederland
hebben deze
training
afgenomen
voor
verschillende
organisatie
onderdelen.

Training
Bureau
Connecting
Nico Oud
CONNECTI
NG heeft
een
intensieve
international
e
samenwerki
ng met
trainers uit
heel Europa
om deze
principes te
praktiseren,
te toetsen
en op één
lijn te
brengen.
Uitgangspunten/visie Soort training Trainingselementen Doel training Documentatie Hoeveel leden
training
gevolgd
fixeren tot de komst van de politie
5 Samenwerking met politie
6 Zelfverdedigingsvormen, zoals:
bevrijdingstechnieken, afweren
wanneer de klant schopt en/of
slaat, losmaken wanneer de
aanvaller een verwurging inzet of
aan de haren trekt
7 Handelen bij bedreiging en
gebruik van wapens/gevaarlijke
Het uitgangspunt is dat agressief
gedrag in de zorg niet zo maar
plaats vindt tussen twee vreemden,
maar tussen bekenden die een
bepaalde relatie met elkaar
hebben. Agressie in de zorg speelt
zich af binnen een sociale context.
In deze optiek is agressie dus een
resultante van de interactie tussen
twee of meerdere personen binnen
deze specifieke context. Actoren
worden in hun sociale interactie niet
gezien als ‘dader’ en ‘slachtoffer’.
De dader-slachtoffer-dichotomie
verdwijnt naar de achtergrond en
de dynamiek van de interactie staat
centraal. Beide partijen zijn in
zekere zin tegelijk zowel
‘slachtoffer’ als ‘dader’ en die rollen
kunnen continue afwisselend door
de een en de ander als zodanig
ervaren worden.
Het is van belang dat de
professional zich beter bewust
wordt van zijn/haar eigen rol en
bijdrage in de sociale interactie, dat
hij/zij deze herkent en dat samen
gekeken en besproken wordt wat er
Training
agressiehantering
voorwerpen
Vanuit diverse gezichtpunten wordt
stap voor stap toegewerkt naar het
ontwikkelen van inzicht in dreigend
en agressief gedrag en diverse
handelingsmogelijkheden om
hiermee om te kunnen gaan. De
nadruk ligt daarbij op het
ervaringsgericht leren o.a. middels
rollenspel met acteurs, d.w.z. zelf
ervaren wat er gebeurt.
Tijdens de training wordt inzicht
gegeven in wat een verklaring
zou kunnen zijn voor dreigend
en agressief gedrag van
mensen en hoe je hiermee om
kunt gaan. Bewustwording en
bespreekbaar maken van deze
thematiek staan hierbij voorop.
In de lessen wordt onder meer
op praktische wijze het eigen
gedrag en de eigen ervaring in
relatie tot de ander inzichtelijke
gemaakt waardoor spanning en
agressie beter hanteerbaar
worden. De training garandeert
niet altijd pasklare oplossingen
te bieden, maar wel
aanvullende
handelingsmogelijkheden om
met dwingend en agressief
gedrag om te gaan om deze
flexibeler in te kunnen zetten.
Het gaat daarbij niet alleen om
het trainen van individuele
capaciteiten maar ook om het
trainen van het ondersteunen
van elkaar en het ontwikkelen
van een veiligheidsbeleid.
Het
ondersteunend
materiaal
bestaat uit het
boekje
'Agressie'
en/ofwel een
voor deze
training
speciaal
samengesteld
e bundel
artikelen /
documenten
die tijdens de
trainingsdagen
wordt
uitgereikt.

Training
Bureau
Uitgangspunten/visie Soort training Trainingselementen Doel training Documentatie Hoeveel leden
training
voor, tijdens en na een agressieincident
tussen cliënt en
professional gebeurt en hoe een en
ander in de toekomst wellicht
voorkomen kan worden door
bijvoorbeeld het opstellen van
signaleringsplannen en/of
behandelcontracten.
Bij de fysieke interventies wordt
zo veel mogelijk gewerkt met
technieken die de cliënt niet kunnen
beschadigen of die geen pijn
veroorzaken, doch in het algemeen
effectief zijn en relatief eenvoudig
aangeleerd kunnen worden door
een groot aantal medewerkers. Het
afdwingen van gedrag door het
toepassen van pijnprikkels wordt
niet aangeleerd, maar juist op
psychologische en / of
therapeutische gronden sterk
afgeraden. Bij eventueel fysiek
ingrijpen dient het altijd te gaan om
zowel de veiligheid van de cliënt als
die van de professional. .“Zorg
hebben voor.” staat centraal in de
aanpak en ingrijpen dient gericht te
zijn op zo snel mogelijk voor,
tijdens of na het incident het
(therapeutisch) interpersoonlijk
contact en de communicatie met de
cliënt te herstellen. Gevoelig zijn
voor en uitgaan van het belang van
de instandhouding van een
professionele, therapeutische
werkrelatie kan hierbij niet sterk
genoeg benadrukt worden
Opleiding tot
Aandachtsfunctionaris /
Trainer
Agressiehantering &
Sociale veiligheid:
ATAS/TAS/IITA
Instructeur Interne
Training
Agressiehantering (IITA)
de cursisten worden uitgerust met
theoretische kennis en praktische
vaardigheden op het gebied van
preventie, hantering en nazorg van
en veiligheidsbeleid bij agressie en
geweld in de eigen instelling. Het is
een ervaringsgerichte opleiding.
De opleiding is tweeledig: de
cursisten worden opgeleidt tot
trainer agressie- en
conflicthantering in de eigen
werkomgeving voor collega’s.
En ze worden ook opgeleid tot
consulent en adviseur voor het
zorgmanagement en het
algemeen management over
het te voeren veiligheidsbeleid
in de eigen instelling.
gevolgd

Training
Bureau
Uitgangspunten/visie Soort training Trainingselementen Doel training Documentatie Hoeveel leden
training
De Mat In de psychiatrie is het eerder
regel dan uitzondering dat een
stoornis gepaard gaat met
interactieproblemen. Concreet
oefenen met dat soort
problemen geeft ervaringen
waarmee je direct iets kunt. Je
hoeft dan niet meer ‘in je hoofd’
de sociale realiteit te
reconstrueren.
De mat is afgeleid van het
zogenaamde gedragsraam van
Gordon (1998) en maakt door
zijn ruimtelijke projectie de
interactie tussen mensen
zintuiglijk waarneembaar –
zichtbaar en voelbaar – in plaats
van alleen hoorbaar.
de Mat®, de Tas en
Kan Niet/Wil Niet.
De Mat: Op de grond liggen twee
matten, elk met een groen en
rood gedeelte. Je staat
tegenover een andere cursist (of
een trainer) op een eigen mat.
Heb je moeite met het gedrag
van de ander dan sta je op rood.
Kun je het gedrag volledig
accepteren, dan sta je op groen.
De centrale vraag is steeds: leidt
dat wat jij in de interactie met je
cliënt (of collega, manager etc)
doet naar het doel toe of leidt het
er van af? En wat kun je zelf
doen om het doel dichter bij te
brengen. Als cursist werk je met
een eigen leerdoel, je oefent
actief met verschillende
vaardigheden en je krijgt inzicht
in het effect van je eigen
handelen.
Betere samenwerking binnen
de teams. Dit bevordert de
onderlinge verhoudingen, de
efficiëntie en de
arbeidssatisfactie. Meer
veiligheid binnen de teams.
Dit creëert draagvlak voor
een veiliger leefklimaat.
Vergroten van de
persoonlijke weerbaarheid.
Factoren die dit kunnen
beïnvloeden worden
zichtbaar.
Compliance-verhoging en
klachtenreductie. Omgangs-
en bejegeningsproblemen
zijn de belangrijkste redenen
van non-compliance en
klachten tegen
hulpverleners(-instellingen).
Efficiënte samenwerking kan
dit voorkomen en zal dus
kostenbesparend kunnen
werken. Bij een goede
behandeling hoort een
gericht aanbod voor
familieleden. Er is sprake
van best practice als
instellingen psycho-educatie
in combinatie met de training
Interactievaardigheden voor
familieleden aanbieden. Het
bevordert de kwaliteit van de
behandeling en reduceert de
kans op (psychose-)terugval
bij de cliënt.
Lesmap
gevolgd
23 leden van
GGZ
Nederland
hebben deze
training
afgenomen
voor
verschillende
organisatieond
erdelen.