Onderzoek naar de landbouweffecten van aangepast

2.2.1 Akkerranden: type, aanleg en beheer
In de akkerranden is de keuze naar inzaai vastgelegd door bijlage VI van het
ministrieel besluit van 11 juni 2008 betreffende het sluiten van beheerovereenkomsten
en het toekennen van vergoedingen ter uitvoering van Verordening nr. 1698/2005 in
zake steun voor plattelandsontwikkeling.
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen ingezaaide grasmengsels in het kader van
beheerspakketten perceelsrandenbeheer of weidevogelbeheer enerzijds en anderzijds
ingezaaide grasmengsels in het kader van beheerspakketten erosiebestrijding. Tot slot
zijn er nog grasmengsels in het kader van akkervogelbeheer.
De aanwezigheid van pollenvormende grassen kan zorgen voor een geschikte
overwinteringsplaats voor natuurlijke vijanden (o.a. loopkevers) waardoor deze in het
groeiseizoen meer aanwezig zullen zijn. De keuze voor pollenvormers met kruiden in
eerste instantie is gekozen voor akkervogels. Pollenvormpers bieden akkervogels een
goede vegetatie structuur voor nestgelegenheid en dekking. Zodenvormers worden in
eerste instantie ingezaaid om gevolgen van erosie aan te pakken Zodenvormers
kunnen de mobiliteit van potentieel interessante bodemfauna bemoeilijken. Inzaai van
pollenvormers vergemakkelijkt de vestiging van kruiden mits er niet te dicht ingezaaid
is geweest. Kruiden betekenen door hun nectar dan weer een meerwaarde voor
aantrek van vliegende „nuttigen‟. Er dient wel opgemerkt te worden dat het louter
onoordeelkundig inzaaien van kruiden niet steeds leidt tot een toename aan „nuttigen‟.
De soortsamenstelling speelt hier een dubbele rol: zowel de soort in kwestie als het
bloeitijdstip (en duur) zijn cruciaal. Het bloeitijdstip moet gelinkt zijn aan de
levenscyclus van de nuttige in kwestie. Bovendien is er een verschil tussen de
plantensoorten onderling wat betreft bereikbaarheid van de nectar.
We merken op dat er bij de inzaai van zodenvormers vaak gebruik wordt gemaakt van
Engels raaigras. Engels raaigras induceert door zijn hoge productie en snelle
stikstofafvoer geschikte groeikansen voor kruiden die houden van iets schralere
condities indien een frequent maaibeheer wordt toegepast.
In het kader van dit project worden verschillende mengsels gebruikt in het kader van
akkervogels of erosiebescherming. We merken op dat het beperkte aandeel aan
kruidachtige planten in de randen een minder interessante uitgangssituatie is voor de
aantrek van vliegende nuttige insecten.
Naast het type ingezaaid mengsel, is de aanleg en bovenal de nazorg van cruciaal
belang. Een allereerste keuze die gemaakt dient te worden is het zaaitijdstip. Zowel
najaar als voorjaar komen in aanmerking indien de grond vorstvrij is. Om een
voorsprong op ongewenste onkruiden voor het ingezaaide mengsel te realiseren kan er
geopteerd worden voor inzaai in het najaar. Meer informatie over de aanleg, is terug
te vinden in de bijlage (zie bijlage 2).
Voor het onderdrukken van ongewenste onkruiden is vroeg genoeg klepelen
aangewezen. Bovengenoemde stroken worden de eerste jaren meerdere malen per
jaar gemaaid. Door verschraling kan de maaifrequentie na verloop van tijd
teruggebracht worden tot minimaal twee keer per jaar op rijke leembodem. Belangrijk
is dat het tijdstip van maaien wordt afgestemd op de broedperiode van akkervogels
indien we te maken hebben met een gemengde grasstrook.
16