01.09.2013 Views

Handleiding Startweek middenbouw - Trefwoord

Handleiding Startweek middenbouw - Trefwoord

Handleiding Startweek middenbouw - Trefwoord

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

00 00<strong>Startweek</strong><br />

4<br />

Verjaardagskalender<br />

<strong>Startweek</strong>


De ouverture van het nieuwe schooljaar is altijd even spannend. De kinderen moeten<br />

weer wennen aan elkaar. Het materiaal van deze startweek laat hen, net als een orkest,<br />

oefenen in goed luisteren, op het juiste moment inzetten en de eigen partij goed spelen.<br />

Om uiteindelijk tot een mooi samenspel te komen.<br />

De kalender maakt hen gevoelig voor ritme en rituelen. En de verhalen, liedjes en speelse<br />

activiteiten helpen om bij dit alles de juiste toon te vinden.<br />

De poster bij deze startweek, een verjaardagskalender, blijft heel het schooljaar bruikbaar.<br />

5!


<strong>Startweek</strong><br />

00 00<br />

week 33/34/36<br />

maa Samenspel<br />

Kalenderplaat: Hoog van de toren blazen<br />

Verhaal: Het Onharmonisch stadsorkest<br />

Muziek: A good start (pagina 108)<br />

Poster: Verjaardagskalender<br />

Muziek: Twelve Months (pagina 109)<br />

Kringactiviteit: Welk instrument past bij jou?<br />

din Herkennen<br />

Kalenderplaat: Puzzel<br />

Expressie: In een goed orkest...<br />

woe Rituelen<br />

Kalenderplaat: Met slaande trom<br />

Bijbel: De Twaalf Stenen<br />

Kringactiviteit: Mijn steen (1)<br />

don Eenvoudig beginnen<br />

Kalenderplaat: Bladmuziek<br />

Gedicht: Knap hoor!<br />

Gesprek: Ezelsbruggetje<br />

vrij Samenspel<br />

6 <strong>Startweek</strong><br />

Kalenderplaat: Orkest?<br />

Kringactiviteit: Samenspel<br />

Kringactiviteit: Mijn steen (2)<br />

Expressie: Groepsplaatje<br />

Gebed<br />

Geestelijke<br />

stroming: Suikerfeest<br />

Het materiaal voor de eerste<br />

week van het nieuwe schooljaar<br />

zet de toon met een muzikaal<br />

tintje. Met behulp van de<br />

speelse werkvormen leren de<br />

kinderen elkaar beter kennen.<br />

NB<br />

Scholen in de regio Noord<br />

beginnen op 3 september aan<br />

de startweek. Op 10 september<br />

beginnen zij met het thema<br />

‘Iemand moet het doen’.<br />

Scholen in de regio Midden<br />

beginnen op 20 augustus aan<br />

de startweek. Op 27 augustus<br />

vervolgen ze het thema ‘Daar<br />

zit muziek in!’ waarvan ze de<br />

eerste week al voor de zomervakantie<br />

hebben gedaan.<br />

Scholen in de regio Zuid<br />

beginnen op 13 augustus aan<br />

de startweek. Op 20 augustus<br />

starten ze het thema ‘Daar zit<br />

muziek in!’<br />

Themalied: Psalm 150<br />

Psalm 150 sluit prachtig aan<br />

bij de muzikale sfeer van de<br />

startweek.


maa Samenspel<br />

Hoog van de toren blazen<br />

Het startsein voor het nieuwe schooljaar. Deze trompettist blaast letterlijk<br />

hoog van de toren. Kennen de kinderen deze uitdrukking? Het betekent dat<br />

iemand opschept en zichzelf enorm belangrijk en goed vindt. Dat is niet echt<br />

handig als je samen met anderen een orkest vormt en goed met elkaar moet<br />

kunnen samenspelen. Lees het verhaal ‘Het Onharmonisch stadsorkest’!<br />

Geef van tevoren als luisteropdracht: wie blaast er in dit verhaal hoog van<br />

de toren?<br />

E0Het Onharmonisch stadsorkest<br />

Uit de voortuin kwamen rare geluiden. Gepiep, gekraak en gefluit.<br />

‘Inbrekers!’ dacht dirigent Thomas van Velthoven. Hij trok zijn kamerjas en konijnenpantoffels<br />

aan, en sloop naar de voordeur.<br />

Nee, het leken wel muziekinstrumenten. Een trombone, een viool... Dat kwam vast omdat hij<br />

dirigent was, dacht Thomas, en overal muziek hoorde. Nou ja, muziek, het klonk meer als een<br />

hutspot van geluiden. Met een vage melodie en ook stemmen die ruzie maakten.<br />

Thomas opende de deur en alles viel stil. Buiten stond een orkest. Een heus orkest met violisten,<br />

een trompettist, een pianist en alles erbij. De muzikanten keken elkaar boos aan.<br />

Het beste was maar om te doen alsof het heel gewoon was, zo’n orkest in de tuin, dacht Thomas.<br />

‘Goedenavond,’ zei hij. ‘Kan ik u helpen?’<br />

Een violist stapte naar voren. ‘Dat hoop ik wel. Wij zijn het Filharmonisch Stadsorkest, en wij<br />

hebben zeer dringend een dirigent nodig. De vorige is, eh...’<br />

‘...weggelopen,’ vulde een andere violist aan.<br />

‘...huilend,’ mompelde een derde zacht.<br />

‘Vandaar onze vraag of u ons wilt helpen,’ zo besloot de pianist.<br />

Thomas van Velthoven keek ongelovig naar het orkest, en daarna op de klok. ‘Weten jullie wel<br />

hoe laat het is?’<br />

‘Veel te laat,’ antwoordde de violist. ‘We moeten morgen al optreden.’<br />

Even later stond het hele orkest bij Thomas in de woonkamer, in de gang en in de keuken.<br />

Thomas had snel zijn dirigentenstokje gezocht en een jasje over zijn pyjama aangedaan. Zijn<br />

konijnensloffen had hij nog aan.<br />

‘Laat maar eens horen,’ zei Thomas, en hij tikte af.<br />

De pauken roffelden, en de violen kwamen op. Vals kattengejammer, zo klonk het. Thomas kneep<br />

zijn tenen samen. De piano pingelde een melodietje, erg vrolijk maar ook erg uit de maat. Opeens<br />

schetterden de trompetten, zomaar dwars door alles heen.<br />

‘Hela hola!’ riep Thomas, en hij stopte het orkest. ‘Spelen jullie wel allemaal dezelfde muziek?’<br />

De muzikanten keken op hun bladmuziek. Gelukkig, iedereen speelde ‘Een zwerm lentevogels.’<br />

‘Het lijkt meer op “Een kudde dronken olifanten”,’ zei Thomas. ‘Jullie doen maar wat. Niemand<br />

luistert naar elkaar. Hoe kunnen jullie nu ooit samenspelen, of ruimte geven aan de solisten?’<br />

‘Het komt door de trompettisten,’ bromde de pianist. ‘Die letten nooit op.’<br />

‘Oh ja,’ viel één van de trompettisten uit. ‘Nu hebben de trompettisten het weer gedaan! Toevallig<br />

raak je nu een héél gevoelige snaar, meneer de pianist. Jij wilt altijd de eerste viool spelen met die<br />

valse piano van jou!’<br />

‘Wat?’ riepen de pianist en de eerste violist tegelijk, en opeens had iedereen ruzie met elkaar. De<br />

fluitisten riepen dat de trompettist niet zo hoog van de toren moest blazen. De harpist vond dat de<br />

7!


fluitisten wel een toontje lager mochten zingen, en de cellist flapte er uit dat de hoboïsten van<br />

toeten noch blazen wisten.<br />

‘Genoeg!’ stampte de dirigent op zijn konijnensloffen. ‘Genoeg! Het probleem is dat jullie niet<br />

samenwerken. Dit heeft helemaal geen zin. Ga maar naar huis!’<br />

‘Maar de violisten...!’ riep de pianist.<br />

‘En de hoboïsten..!’ riep de paukenist.<br />

‘En het optreden...’ stamelden de fluitisten.<br />

‘Niks mee te maken,’ antwoordde Thomas streng. ‘Jullie zijn hopeloos. Mijn huis uit!’<br />

Hij duwde iedereen naar buiten, en gooide de deur met een zware klap dicht.<br />

Toen Thomas van Velthoven even later de gordijnen sloot, hoorde hij het orkest buiten weer<br />

voorzichtig op gang komen. Ergens in de stad begon een hond met de muziek mee te janken.<br />

‘Een Onharmonisch stadsorkest!’ mompelde Thomas. ‘Dat is het.’ Hij kroop in bed, trok de dekens<br />

over zijn hoofd en probeerde niet te luisteren hoe de muziek na de eerste maten veranderde in<br />

een troosteloze ruzie.<br />

Gesprek<br />

■■<br />

Wie blaast er in dit verhaal hoog van de toren?<br />

■■<br />

Wat is er met de vorige dirigent gebeurd?<br />

■■<br />

Waarom wil Thomas niet de dirigent van dit orkest worden?<br />

■■<br />

Weet jij iets waarmee je dit orkest zou kunnen helpen?<br />

■■<br />

Lijkt een klas soms ook op dit orkest?<br />

Tips:<br />

8 <strong>Startweek</strong><br />

- Henk E. Groenewoud -<br />

■■<br />

Kies een van de uitdrukkingen en beeld die zo letterlijk mogelijk uit: de anderen raden om welke<br />

uitdrukking het gaat.<br />

■■<br />

Bedenk een kort verhaal bij een uitdrukking en speel dat uit.<br />

■■<br />

Verzin een nieuwe uitdrukking met een muziekinstrument, maar nu met een heel positieve<br />

betekenis.<br />

H0A good start<br />

Een lied als ritueel bij het oproepen van iedere nieuwe kalenderplaat.<br />

Lied: cd-2 (track 1 en 2). Bladmuziek: pagina 108. Liedteksten: www.trefwoord.nl<br />

Every morning, make a good start!<br />

What’s in your mind?<br />

And what’s in your heart?<br />

A picture, a story, a question, a song.<br />

Talk and listen and sing along!<br />

(Vertaling:<br />

Begin elke morgen op een goede manier!<br />

Waar denk je aan?<br />

En waar ben je in je hart mee bezig?<br />

Een plaatje, een verhaal, een vraag, een lied.<br />

Praat en luister en zing maar mee!)<br />

K0Verjaardagskalender De poster bij deze startweek is een mooie verjaardagskalender; bewaar hem goed, u kunt hem het<br />

hele schooljaar gebruiken.<br />

Bij de poster hoort het lied ‘Twelve Months’: zoals de twaalf maanden telkens terugkeren, komen<br />

ook alle verjaardagen ieder jaar weer terug.


■■<br />

Luister eerst naar het lied en laat de kinderen even opstaan als de maand genoemd wordt<br />

waarin ze jarig zijn.<br />

■■<br />

Vul daarna de namen van de jarigen in en de data waarop ze jarig zijn.<br />

■■<br />

Zing daarna samen het hele lied.<br />

Mystery Month<br />

Zing het lied regelmatig, bijvoorbeeld op de eerste schooldag van een nieuwe maand. Alleen al om<br />

de (Engelse) namen van de maanden aan te leren. Breng het als een spel: Mystery Month. Daarbij<br />

moeten de kinderen goed opletten om welke maand(en) het gaat.<br />

■■<br />

Ze mogen bijvoorbeeld alleen maar staan bij maanden met een ‘R’ erin.<br />

■■<br />

Of bij maanden waarin iemand jarig is wiens naam met een ‘T’ begint.<br />

■■<br />

Of bij de lente- of zomermaanden.<br />

■■<br />

Of bij de maand waarin een feestdag valt die u van tevoren aangeeft (Kerstmis, Pasen, Koninginnedag<br />

enzovoort).<br />

■■<br />

Laat de kinderen ook zelf nieuwe opdrachten bedenken.<br />

H0Twelve Months<br />

Een lied bij de verjaardagskalender op de kleurenposter.<br />

Lied: cd-2 (track 3 en 4). Bladmuziek: pagina 109. Liedteksten: www.trefwoord.nl<br />

January, february, march,<br />

april, may, june, july.<br />

August, september, october,<br />

november, december.<br />

The year is over then.<br />

But… the months are starting again.<br />

So…<br />

January, february, march,<br />

april, may, june, july.<br />

August, september, october,<br />

november, december.<br />

Cause that’s the circle of life.<br />

Circle of life, circle of life.<br />

Cause that’s the circle of life.<br />

Circle of life.<br />

That’s life!<br />

I0Welk instrument past bij jou?<br />

Een kringactiviteit waarbij de kinderen elkaar en zichzelf beter leren kennen. Geschikt voor groepen<br />

van 7 tot 10 kinderen.<br />

Leg (kaartjes met afbeeldingen van) instrumenten in de kring. Ieder kind kiest voor de linkerbuurman<br />

een instrument en legt uit waarom dat bij hem/haar past (vrolijk of somber geluid,<br />

moeilijk te bespelen, ziet er grappig uit, groot of klein van afmeting, enzovoort). Dat kind mag<br />

daarop reageren en vertellen welk instrument het zelf gekozen zou hebben.<br />

din Herkennen<br />

Puzzel<br />

Om deze vier voorwerpen te herkennen, moeten de kinderen heel goed<br />

kijken. Laat hen eerst raden. Noem daarna de instrumenten op: gitaar,<br />

mondharmonica, piano en trompet.<br />

Vier heel verschillende instrumenten, vier heel verschillende geluiden: fluister<br />

enkele kinderen de naam van een muziekinstrument in het oor dat ze<br />

moeten nadoen. De andere kinderen raden om welk instrument het gaat.<br />

9!


Levend memory<br />

Belangrijk voor het nieuwe schooljaar: herkennen de kinderen elkaar goed?<br />

Twee kinderen wachten op de gang, de anderen spreken in tweetallen af hetzelfde geluid (deuntje,<br />

ringtone, toonhoogte, muziekinstrument, dierengeluid, sirene) te maken. De twee kinderen komen<br />

het lokaal binnen en wijzen telkens twee kinderen aan die ‘hun’ geluid maken. Onthouden de<br />

spelers de geluiden? Dan weten ze na een tijd wie bij wie hoort!<br />

L0In een goed orkest...<br />

Wat is er voor nodig om goed te kunnen samenwerken als orkest en als klas? Wat vullen de kinderen<br />

in achter ‘In een goed orkest ...’?<br />

Maak een top vijf van dingen die orkestleden én leerlingen in een klas goed moeten kunnen om<br />

een goed resultaat te halen, bijvoorbeeld:<br />

In een goed orkest...<br />

■■<br />

luister je goed naar elkaar<br />

■■<br />

concentreer je je op je werk<br />

■■<br />

laat je iedereen doen waar hij goed in is<br />

■■<br />

zeg je het eerlijk als er iets niet goed gaat<br />

■■<br />

doet iedereen zijn best<br />

■■<br />

enzovoort.<br />

Teken of plak op een groot vel karton vijf muziekinstrumenten. Schrijf de top vijf over op deze<br />

instrumenten en geef de kaart een duidelijke plek in het lokaal. Kom er in de loop van het jaar<br />

regelmatig op terug als de kinderen moeten samenwerken.<br />

woe Rituelen<br />

Met slaande trom<br />

Zo kun je ze tegenkomen, vooral in het zuiden van ons land: een schuttersgilde<br />

of schutterij.(*) Met vliegend vaandel en slaande trom (de uitdrukking<br />

verwijst naar een leger in vol ornaat, compleet met trommelaars en<br />

vendeliers) ondersteunen ze bijvoorbeeld optochten en processies bij jubilea<br />

en kerkelijke feestdagen.<br />

Tradities en rituelen zorgen voor kleur en ritme en houvast in het leven.<br />

De dagopening met de kalenderplaat is zo’n ritueel: een handeling die telkens op dezelfde momenten<br />

terugkeert en volgens vaste patronen verloopt.<br />

■■<br />

Welke andere vaste gebruiken en rituelen, buiten de dagopening, mogen de kinderen dit schooljaar<br />

verwachten?<br />

■■<br />

Hoe worden verjaardagen in de groep altijd gevierd?<br />

■■<br />

Welke bijzondere momenten viert de school als geheel en is er bijvoorbeeld een schoollied?<br />

■■<br />

Wat kunnen we verwachten rond Sinterklaas en Kerstmis?<br />

■■<br />

Hoe zit het met de andere feestdagen?<br />

■■<br />

Hebben de herfst en het voorjaar ook hun rituelen?<br />

Tip: laat de kinderen een jaarposter maken. Op een groot karton worden (bijvoorbeeld in de vorm<br />

van een grote cirkel) de maanden van het schooljaar aangegeven. Hierop ontstaat een collage van<br />

beelden en woorden rond de feesten en rituelen van het komende schooljaar.<br />

10 <strong>Startweek</strong>


(*) Gilden<br />

Gilden ontstonden in de middeleeuwen als verenigingen van personen die hetzelfde beroep uitoefenden.<br />

Ze zorgden dat de zakelijke belangen behartigd werden en dat kennis, ervaring en vakmanschap<br />

werd doorgegeven. Zo ontstonden koopmansgilden, ambachtsgilden, godsdienstige<br />

gilden en ook schuttersgilden of schutsgilden. De laatste namen, vooral in het zuiden, lange tijd de<br />

bescherming op zich van de dorpsgemeenschap en de dorpskerk. De schuttersgilden van Brabant<br />

hebben als devies: trouw aan God, Kerk en Land, trouw aan gewest, streek en gezin, en ook trouw<br />

aan de gebruiken der voorouders, zoals die in het gilde bewaard zijn gebleven.<br />

A0De Twaalf Stenen<br />

Belangrijke momenten vragen om rituelen en symbolen. De Twaalf Stenen bij de rivier de Jordaan staan<br />

symbool voor de twaalf stammen van Israël die ooit samen het Beloofde Land binnentrokken. Net als in<br />

de Bijbel zelf is de volgende navertelling in de vorm van een terugblik. Hiervoor worden de kinderen<br />

Micha en Rina opgevoerd die in de oorspronkelijke Bijbelteksten zelf niet worden genoemd. Een<br />

Bijbelverhaal naar Numeri 13, 1-3 en Jozua 3.<br />

‘Mam, mogen we naar de rivier?’<br />

‘Ja hoor. Maar niet te ver het water in, hè? Tot aan de Twaalf Stenen.’<br />

‘Goed,’ zeiden Micha en Rina. En weg waren ze al. De hele middag speelden ze in het water En ze<br />

gingen maar één keer verder dan de stenen.<br />

‘Gek eigenlijk, die stenen,’ zei Micha toen ze naar huis liepen. ‘Hoe zouden ze daar gekomen zijn?’<br />

‘Geen idee,’ zei Rina. ‘Maar ze zijn al heel oud. Net als die daar.’<br />

Ze wees naar een grote berg stenen, langs de weg.<br />

‘O die,’ zei Micha. ‘“De puinhopen van Jericho” noemt opa die. Ik zal het hem eens vragen. Hij<br />

weet er vast meer van.’<br />

‘O, maar ik ook, hoor!’<br />

Rina en Micha schrokken.<br />

Wie zei dat? Daar, op een grote steen, zat een man. Wilde baard. Bruine, harige kleren.<br />

‘Wie bent u? Woont u hier?’<br />

De man lachte. ‘Hier? In deze puinhoop? Nou ja, ik kom er wel vaak. En bij de Twaalf Stenen ook.<br />

Ze zijn belangrijk, ook voor jullie trouwens.’<br />

‘Belangrijk? Hoe dan? We weten niet eens waar ze vandaan komen.’<br />

‘Precies,’ zei de geheimzinnige man. ‘Niemand weet dat meer. Dat is heel erg, want hun verhaal<br />

is belangrijk. Het hoort bij ons. Bij ons volk. En dus zit ik hier. Om het te vertellen. Willen jullie het<br />

horen?’ Rina en Micha keken elkaar aan. Ze moesten eigenlijk naar huis. Maar ze hadden nog wel<br />

even...<br />

‘Goed. De Twaalf Stenen. Weet je wie die heeft neergezet? Wijzelf. De Israëlieten. Maar dat<br />

verhaal begint al veel eerder. In Egypte, want daar woonden we toen. We hadden het zwaar. We<br />

waren slaven. Maar God heeft ons bevrijd. Hij maakte de Rietzee droog, zodat we er dwars<br />

doorheen konden lopen. Zo ontsnapten wij uit Egypte. God beloofde ons een eigen land. Maar dat<br />

duurde nog lang. We hebben jaren door de woestijn gelopen. Dat was niet makkelijk. Het was er<br />

warm en droog. Weinig te eten. Maar wat wel mooi was: we hoorden bij elkaar. We hielpen elkaar.<br />

We waren allemaal Israëlieten, en God was onze God. Toen, op een dag, waren we bij het Beloofde<br />

Land aangekomen. Bij de Jordaan. Jozua, onze leider, riep ons allemaal bij elkaar. Hij zei: “Mensen,<br />

morgen gaan we door het water heen. Dan begint er een nieuw leven. In ons eigen land.” “Hoera!”<br />

juichten we. Maar Jozua juichte niet. “We krijgen het daar niet makkelijk. De mensen die er wonen,<br />

willen vast niet dat wij erbij komen. Maar God gaat met ons mee. Hij helpt ons. Dat zullen jullie<br />

morgen wel zien!” De volgende dag was iedereen al vroeg wakker. In een grote stoet liepen we<br />

naar de oever van de Jordaan. Jozua voorop. De priesters droegen de gouden kist van God. Bij het<br />

water stond Jozua stil. Hij wenkte de priesters. “God zelf gaat voor ons uit,” riep hij. “Net als in<br />

Egypte, bij de Rietzee!” En zo was het! Toen de priesters met de kist van God het water instapten,<br />

11!


droogde het op. We konden zo naar de overkant lopen. Naar het Beloofde Land. “Dit moeten we<br />

onthouden,” zei Jozua. “We zetten twaalf grote stenen rechtop. Eén voor elke stam van Israël.<br />

Midden in de Jordaan.” Nou, die stenen staan er dus nog steeds. Om ons te vertellen, dat God met<br />

ons meeging. Dat hij nog altijd meegaat. Dat is het verhaal van de Twaalf Stenen. Nu kennen jullie<br />

het ook.’<br />

‘Mooi verhaal, mijnheer,’ zei Micha. ‘Maar één ding wil ik vragen. Het is toch een verhaal van<br />

heel lang geleden? Maar het lijkt wel of u er zelf bij bent geweest. U zegt steeds maar “wij”. Bent u<br />

dan al zo oud?’ De verteller lachte. ‘Nee, zo oud ben ik ook weer niet. Maar als je een verhaal heel<br />

spannend vindt, is het net of je er zelf bij bent, toch? Jullie net zo goed als ik.’ Micha knikte. ‘Maar<br />

nu moeten we naar huis. Etenstijd.’<br />

‘Ga maar gauw,’ zei de man. ‘Maar vergeet niet om het verhaal van de Twaalf Stenen door te<br />

vertellen als jullie zelf oud zijn!’<br />

Gesprek<br />

■■<br />

Aan welk verhaal herinneren de Twaalf Stenen?<br />

■■<br />

Waarom zijn het precies twaalf stenen?<br />

■■<br />

Als een verhaal spannend verteld wordt, is het net of je er zelf bij bent; klopt dat? Heb jij dat zelf<br />

weleens meegemaakt?<br />

■■<br />

Zijn er in school voorwerpen waar een verhaal aan vastzit?<br />

I0Mijn steen (1)<br />

Bij de twaalf stenen wordt het verhaal over Jozua verteld. Welke verhalen over het verleden worden<br />

aan de kinderen verteld? Geef de kinderen de opdracht om thuis een mooie steen te zoeken en<br />

die zo te bewerken (krasjes, kleurtjes, strikjes) dat het echt een eigen steen is.<br />

Vrijdag brengen ze hun steen mee naar school en vertellen het verhaal dat bij hun steen hoort.<br />

Een verhaal uit en over het verleden dat iemand hun ooit heeft verteld.<br />

don Eenvoudig beginnen<br />

Bladmuziek<br />

Bladmuziek met de eerste maten van drie bekende deuntjes. Herkennen de<br />

kinderen, van boven naar beneden: Advocaatje ging op reis, Für Elise en<br />

Vader Jakob?<br />

Open de interactieve kalenderplaat (of beluister track 5 van cd-2) en u<br />

hoort de drie melodieën. Eenvoudige melodieën die vaak als oefenstof<br />

worden gebruikt bij het leren bespelen van bijvoorbeeld blokfluit en piano.<br />

Laat kinderen, die op muziekles zitten, hierover vertellen.<br />

Ook zonder muziekles of kennis van bladmuziek kun je soms een melodie ontdekken: gewoon<br />

doen wat er getekend staat. Op een xylofoon hoge en lage bolletjes omzetten in hoge en lage tonen.<br />

Het meest eenvoudig is dan natuurlijk de derde melodie; daar is het ritme nog niet belangrijk<br />

en ook de toonhoogte is eenvoudig. Zo begint al het leren: eerst eenvoudig, daarna moeilijker.<br />

■■<br />

Wat verwachten de kinderen op leergebied dit jaar?<br />

■■<br />

Welke nieuwe dingen hopen ze te leren?<br />

■■<br />

Waar zien ze tegenop?<br />

■■<br />

Hoe denken ze eventuele problemen aan te pakken?<br />

■■<br />

Waar verwachten ze weinig problemen mee?<br />

■■<br />

Waar liggen hun talenten?<br />

12 <strong>Startweek</strong>


E0Knap hoor!<br />

Wat voor de een heel gemakkelijk is, is een echte prestatie voor een ander.<br />

Wat vind jij knap en reuzegoed?<br />

Wat kost jou transpiratie?<br />

Iets wat je kunt of zomaar doet?<br />

Wat vind jij een prestatie?<br />

Naar schoolgaan is een kleine rit.<br />

Maar als je in een rolstoel zit?<br />

Zo!<br />

Je ma raakt nooit een oven ‘an,<br />

maar bakt een taart voor twintig man!<br />

Poeh!<br />

Je pa zag nooit een stadion,<br />

en dan opeens… een marathon!<br />

Tjonge!<br />

Je zus heeft last van dyslexie<br />

maar leest toch mooi op AVI 3!<br />

Goed hoor!<br />

Je broertje wint een kano-race<br />

al heeft-ie last van watervrees.<br />

Te gek!<br />

Familiezwemfeest en je oma<br />

zwemt zonder enig zwemdiploma!<br />

Echt wel!<br />

Gesprek<br />

■■<br />

Wat kost jou weinig moeite?<br />

■■<br />

Wat vind jij voor jezelf een echte prestatie?<br />

■■<br />

Waarvan denk je: dit hoop ik over een jaar wél te kunnen?<br />

■■<br />

Welk klein stapje (of oefening) zou je nu al kunnen maken?<br />

Je vriend krijgt steeds een rooie kop.<br />

Toch zegt ie wel z’n spreekbeurt op!<br />

Nou, nou!<br />

Die kleine pup zag nooit het gras.<br />

Toch doet-ie netjes dáár zijn plas!<br />

Toppie!<br />

Die kat is eigenlijk heel sloom,<br />

maar spingt wel zomaar uit een boom!<br />

Toe maar!<br />

En jij? Wat kun jij reuzegoed?<br />

Wat kost jou transpiratie?<br />

Iets wat je kunt of zomaar doet?<br />

Wat vind jij een prestatie?<br />

- Marian van Gog -<br />

B0Ezelsbruggetje Een ezelsbruggetje is een hulpmiddel om iets te onthouden. Als je steeds vergeet wat de juiste<br />

volgorde is van de klank ‘oe’ dan zeg je tegen jezelf: O jé, o jé, eerst de o en dan de e!<br />

Het is handig als je zelf ezelbruggetjes kunt maken als dat nodig is. Eén methode is: maak een<br />

grappig zinnetje aan de hand van beginletters. Een voorbeeldje om de vier windrichtingen te<br />

onthouden: ‘Nieuwe Onderbroeken Zijn Wit’ of ‘Nooit Opstaan Zonder Wekker!’<br />

Welke ezelsbruggetjes kennen de kinderen?<br />

Gebruikt u ezelsbruggetjes? Geef eens enkele voorbeelden.<br />

Laat de kinderen enkele ezelsbruggetjes bedenken.<br />

13!


vrij Samenspel<br />

Orkest?<br />

De dirigent dirigeert, maar waar is zijn orkest? Dat orkest zit in uw klas!<br />

Hoe hebben de orkestleden deze eerste week ervaren? Voelt iedereen zich<br />

op zijn plek? Zijn de aanwijzigingen van de dirigent duidelijk? Zijn de<br />

werken, die ze moeten uitvoeren, niet te moeilijk of te makkelijk? Is er<br />

voldoende rust en concentratie? En is er genoeg ruimte om af en toe lekker<br />

je eigen partij te blazen?<br />

I0Samenspel Leveren de orkestleden ook een goed samenspel? Sluit de startweek af met enkele activiteiten waarbij<br />

de kinderen dat kunnen laten zien. Hier enkele suggesties voor kleine groepjes of de hele klas.<br />

Neuriën (groepjes)<br />

Een kind neuriet een paar maten van een lied, het volgende kind in de kring gaat verder met<br />

enkele maten, enzovoort. Krijgen ze samen het liedje compleet?<br />

Do Re Mi (groepen / klassikaal)<br />

Acht kinderen naast elkaar vormen een toonladder: wie wordt aangewezen, zingt zijn/haar noot.<br />

Een kind is de dirigent en wijst telkens een van de acht kinderen aan. Lukt het om samen een<br />

eenvoudige melodie of een bekend liedje te laten horen?<br />

Verhaal (groepen / klassikaal)<br />

Een kind begint met een openingszin, het volgende kind moet doorgaan op het laatste woord<br />

enzovoort. Bijvoorbeeld: Er was eens een oud paard. Paard at graag hagelslag. Hagelslag was er<br />

niet meer in het land, enzovoort. Maken ze samen een mooi, afgerond en grappig verhaal?<br />

Lege stoel (klassikaal)<br />

Zet alle stoelen in een grote kring. Ieder kind gaat op een stoel zitten, behalve een kind dat in het<br />

midden van de kring staat. Een stoel blijft dus leeg. Het kind dat rechts van de lege stoel zit, slaat<br />

met zijn linkerhand op de lege stoel en roept tegelijk de naam van een ander kind dat ergens in de<br />

kring op een stoel zit. Dat kind moet nu zo snel mogelijk op de lege stoel gaan zitten. Het kind dat<br />

in het midden van de kring staat, probeert zo snel mogelijk op de stoel te gaan zitten van het kind<br />

dat geroepen is. Wie is het snelste? Die mag blijven zitten! De verliezer gaat in het midden staan<br />

en het spel wordt herhaald. Kennen we elkaars namen goed genoeg? En lukt het om elkaar allemaal<br />

eens flink te laten rennen?<br />

I0Mijn steen (2)<br />

Hebben de kinderen allemaal hun steen meegebracht? Dan vertellen ze elkaar in kleine kringen<br />

de verhalen die bij de stenen horen.<br />

L0Groepsplaatje Maak met behulp van de kalenderplaat een mooi groepsplaatje. Download de kalenderplaat en<br />

plaats daarin de digitale (pas-)foto’s die de kinderen van elkaar maken. Hang een grote afdruk in<br />

het lokaal en geef iedere leerling een afdruk mee voor in de agenda of voor thuis.<br />

Werkt u niet digitaal? Laat dan (school-)pasfoto’s opplakken op de kalenderplaat zelf.<br />

14 <strong>Startweek</strong>


G0Gebed God,<br />

deze week zijn wij weer van start gegaan.<br />

Voor ons ligt een nieuw schooljaar,<br />

vol met onbekende en spannende momenten.<br />

Wij hopen dat het een gezellig en mooi jaar zal worden.<br />

En dat iedereen zich thuis zal voelen in onze groep.<br />

Dat zullen we zelf moeten doen.<br />

Maar wij vragen u om een beetje hulp daarbij.<br />

Help ons elkaar te steunen als het af en toe tegenzit.<br />

Help ons om dankjewel te zeggen als het goed gaat.<br />

Help ons naar elkaar te luisteren als we eenzaam zijn.<br />

Help ons elkaar te troosten als we verdriet hebben.<br />

En help ons om samen te lachen als er iets leuks gebeurt.<br />

Dank u wel dat u met ons meegaat,<br />

vandaag en alle dagen van het jaar.<br />

Amen.<br />

P0Suikerfeest Zondag 19 augustus is Suikerfeest. Hiermee wordt de Ramadan afgesloten, een periode waarin<br />

gelovige islamieten een maand lang van zonsopgang tot zonsondergang niet hebben gegeten en<br />

gedronken. ‘s Morgens is er een gebedsdienst in de moskee. Daarna gaan familieleden, vrienden<br />

en bekenden bij elkaar op bezoek om gelukwensen uit te wisselen. Het Suikerfeest is een uitbundig<br />

feest. Iedereen trekt nieuwe kleren aan. Er wordt extra feestelijk gegeten en de kinderen krijgen<br />

koek, snoepjes en geld toegestopt. Ook worden er extra aalmoezen gegeven aan de armen.<br />

15!

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!