Download uitgave als PDF - Zuiderlucht

More documents

Recommendations

Info

Podium Zie ook de Agenda en www.zuiderlucht.eu Geleen / Roermond Luistercursus klassieke muziek Van levensvreugde tot melancholie, gepassioneerd of dromerig: klassieke muziek her- bergt een scala aan gevoelens en emoties en is als geen andere kunst in staat gevoelige snaren te raken, zeker als u weet hóe u moet luisteren................... Cursussen in Geleen en Roermond door Maurice Wiche (dirigent en recensent) www.luisterlezing.nl / 045 52 7 29 Maastricht Cultuurhuis AINSI Maastricht Festival Zomeravonden 13 t/m 17 augustus www.zomeravonden.nl KUMULUS – centrum voor kunsteducatie korte modules | Multidisciplinair en thematisch | kumulus Zaterdagacademie nieuw: Global jazz | Jazzdans/streetdance/salsa | Vanaf 1september 2008 Zelf je eigen Homestudio beginnen?| lighthouse of Music! Zomerworkshops kinderacademie | 14 &15 augustus | Herbenusstraat Kijk voor aanvullende informatie op : www.kumulus.nl Lumiere highlights www.lumiere.nl Vanaf 7 augustus | north by northwest | Hitchcock’s meest entertainende meester- werk met cary Grant opnieuw in de bioscoop Vanaf 14 augustus | Mongol | Het spectaculaire verhaal van Djengis khan Vanaf 14 augustus | there Will Be Blood | Overweldigende Oscarwinnaar op herhaling. Vanaf 21 augustus | l’Heure D’ete | Luchtig Frans familiedrama met Juliette Binoche. Vanaf 21 augustus | la Graine et le mulet | Het nationaal en internationaal geroemde immigrantendrama eindelijk in Lumière. Meer informatie op www.lumiere.nl www.uitburo.nl/maastricht 2 www.zuiderlucht.eu cultureel maandblad september 2008
Geloof maar dat er op Goede Vrijdag 1949 duchtig gevloekt is in de kerk van Wahlwiller. Die dag verwijderde schilder Aad de Haas (1920-1972) op last van bisschop Lemmens zijn kruiswegstaties uit de kerk. Deze maand wordt de lijdensweg van Christus én die van De Haas verklankt in een nieuwe passie. door Emile Hollman Ze kijken elkaar even aan, de componisten Arno Dieteren en André Stolwijk. Dat de Wahlwillerpassie een eerbetoon is aan Aad de Haas, staat buiten kijf. Maar of we de passie van circa anderhalf uur ook als een statement moeten opvatten? “Ach”, relativeert Arno Dieteren, “het speelt allemaal zestig jaar geleden. Aad de Haas heeft de herplaatsing van zijn staties zelf niet eens meer meegemaakt. Maar het gevecht van de kunstenaar, zijn lijden, zijn verbanning, zijn omgeving waarin hij wel of niet wordt opgevangen, zijn vrouw die uit de Bijbel voorlas terwijl hij aan de staties werkte, dat alles heeft de passie mede bepaald.” Het verhaal van De Haas en zijn uit de kerk van Wahlwiller verwijderde kruisweg hoort inmiddels tot de canon van de Limburgse geschiedenis. In 1946 krijgt de dan nog relatief onbekende schilder een opdracht om in de Sint Cunibertuskerk in het dorp Wahlwiller bij Vaals een kruisweg te maken. Vermoedelijk werden gekende decorateurs als Charles Eijck, Henri Jonas en Joep Nicolas overgeslagen omdat De Haas een pleitbezorger had in de persoon van pater Mathot uit het naburige Wittem. Hij was bovendien goedkoper dan de concurrenten. Aad de Haas, kritisch katholiek, schildert een achttal heiligenfiguren en brengt op de triomfboog de apocalyptische ruiters uit het boek Openbaring aan. Dan volgen de staties op losse panelen die van de kerk tot op ‘n Dubbele passie voor Aad de Haas de dag van vandaag een toeristische attractie hebben gemaakt. Genereus maakt de kunstenaar een kruisweg van zestien staties, voor de prijs van veertien. De bonuspanelen betreffen de Judaskus en de Verrijzenis. Zo’n drie jaar werkte De Haas aan het project. Waarna tot zijn verbijstering een aantal critici, die tijdens de oorlog op de hand van de bezetter waren en het werk van De Haas entartet hadden verklaard, een hetze begonnen die tot een landelijke polemiek leidde. Om een lang verhaal kort te maken: ze slaagden in hun opzet door het Heilig Officie in Rome ervan te overtuigen dat het werk van De Haas beledigend zou zijn voor de waardigheid van religieuze onderwerpen. De Roermondse bisschop Lemmens dwong De Haas zijn staties te verwijderen. “Nu voegen ze in Wahlwiller een geheel nieuwe statie toe aan de kruisweg”, foeterde de kunstenaar. “Getiteld: Onze lieve heer vliegt de kerk uit.” Pas in 1980 zou de kerk de schilder rehabiliteren en de staties worden teruggeplaatst. De Wahlwillerpassie is een traktatie van de Stichting Limburgse Componisten en ontwerper/schrijver Geert Setola die het libretto voor zijn rekening nam. In de wereldberoemde passies (Mattheus, Johannes) is er sprake van drie rollen: die van de verteller, Christus en het volk. Deze klassieke rolverdeling is hier aangepast: Christus en De Haas spreken uit één mond en het volk biedt ook onderdak aan stemmen van kunstenaars en bouwcommissies. Net als in de Mattheuspassie wordt de emotionele context in Wahlwiller geleverd door muziek en niet door acteurs; je hóórt enkel hun stemmen. Dertien componisten droegen allen een stukje muziek van maximaal vier minuten bij aan de passie. “Het kwam erop aan om te verklanken zonder na te schilderen, verbanden leggen zonder te beschrijven wat al geschilderd is”, zegt Stolwijk. De passie start met het Duitse bombardement op Rotterdam, de geboortestad van De Haas, in 1940. André Stolwijk verklankte die door twee versies van het Wilhelmus uit te spelen tegen het Horst Wessellied. Hans Meeuws koos voor de fuga om de vlucht uit Rotterdam muzikaal vorm te geven en Henry Konsten componeerde een aria die de wisselwerking tussen wanhoop, passie en hoop laat horen door een sopraan, twee klarinetten en een contrabas. Zo kozen alle componisten voor een stukje uit Setola’s passieverhaal. Hoewel ze vrij werden gelaten in hun composities, bewaakte Dieteren de spanningsopbouw en hield hij de verscheidenheid aan kleur en idioom in de peiling. In een enkel geval hebben componisten op elkaar gewacht. Marcel Siebers componeerde zijn kwartet voor blazers nadat Ton Verhiel zijn trio voor blazers klaar had. André Stolwijk spreekt van een staalkaart: “In de passie kun je horen hoe hedendaagse Limburgse componisten met muziek bezig zijn.” Dieteren zelf kruipt tijdens de epiloog, waarin de apocalyptische ruiters van De Haas voor het voetlicht treden, achter het orgel om al improviserend De Judaskus, een van de staties van Aad de Haas in het Cunibertuskerkje in Wahlwiller. het moment te celebreren. Mooie opmaat voor componist John Slangen om het ex morbo assurgere, het opstaan uit de doden, te verklanken. Want daar was het uiteindelijk allemaal om begonnen: muziek en dus leven te blazen in de erfenis van Aad de Haas Uitvoeringen op 27/9 en 28/9 en op 4/10 en 5/10 in de Cunibertuskerk te Wahlwiller door ensemble Helicon, organist Gerard Sars en sopraan Janice Jackson. Info 043 – 4082519. werken uit de coLLectie va n J o e n M a r L i e S e i J c k werk van kunstenaars uit de jaren ‘60 - ‘80, met een verrassende bijdrage van hedendaagse kunstenaars. H e d g e H o u S e k a S t e e L w i J L r e open donderdag en vrijdag van 11.00-17.00 uur. nieuw! ook elk 2e weekend van de maand van 14.00-17.00 uur. hedge house • kasteel wijlreweg 1 • 6321 pp wijlre tel 043 450 26 16 • www. hedgehouse.nl 27 www.zuiderlucht.eu cultureel maandblad september 2008
Page 1 and 2: 9 cultureel maandblad | jaargang 2
Page 3 and 4: Inhoud 5 Yin en yang in het Glaspal
Page 5 and 6: Yin en yang in het nieuwe Glaspalei
Page 7 and 8: De Spaans-Nederlandse kunstenaar Lu
Page 9 and 10: door Paul Verstappen Volgens de jur
Page 11 and 12: cultureel DNA’ ‘In deze stad he
Page 13 and 14: Jeroen Evertz (1973) „I like to r
Page 15 and 16: dochtertje “In de film is Nanni M
Page 17 and 18: Altijd op zoek naar een hemels atel
Page 19 and 20: hij nu? ‘Op artistiek gebied is A
Page 21 and 22: eeldvijandig geloof. Niet dat ik de
Page 23 and 24: Weg met de iconen Weinig zichzelf o
Page 25: Ensemble 88 speelt de Beethovens va
Page 29 and 30: met mededogen ”Als je je hart aan
Page 31 and 32: uur. www.admosam.nl > Roermond - Dw

Download uitgave als PDF - Zuiderlucht

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?