Bedevaart naar het Heilig Land van de Belgische ...

Bijlage bij de Maandbrief XII/8/2007
Bedevaart naar het Heilig Land van de Belgische Landscommanderij
van de Orde van het Heilig Graf van Jeruzalem
Van woensdag 14 tot zaterdag 24 mei 2008
1

Voor elke gelovige is een bedevaart een eenmalige herbronning, vooral wanneer hij de weg van
Jezus Christus volgt in het land waar hij geleefd heeft. Bovendien geven wij in het kader van de
Orde de gelegenheid aan de deelnemers, meerdere religieuze en diplomatieke vooraanstaanden van
die landen te ontmoeten, opdat zij de delicate en zelfs hachelijke situatie van de christenen zouden
begrijpen. Wij brengen ook een bezoek aan onze werken: scholen in Jordanië en caritatieve werken
in Judea.
De beste gids om deze bedevaart voor te bereiden is de Bijbel, en daarin meer bepaald de canonieke
Evangelies en de Handelingen van de Apostelen. De bedevaart wordt geestelijk geleid door
Eerwaarde Pater Francis Goossens, en voor wat de historische en geografische aangelegenheden
nagaat, door de Heer Daniël van Steenberghe.
Buiten de dagelijkse mis, wordt bij het bezoek aan de heilige plaatsen, een reeks uiteenzettingen
aangeboden, gespreid al naar gelang het verloop van de reis:
- de historische achtergrond van Jezus’ leven
- de historische bronnen waarin sprake is van de persoonlijkheid van Jezus Christus
- de aanvang van de christelijke Kerk
- de Kruisvaarten
- de historische ontwikkeling van de huidige opdeling van Palestina
- de religieuze gemeenschappen van het Nabije Oosten
In de bezochte streken lopen de bedevaarders geen enkel gevaar, en er wordt een ritme gevolgd dat
iedereen kan bijhouden.
De bedevaart is in de eerste plaats bedoeld voor de leden van de Ridderorde van het Heilig Graf van
Jeruzalem, maar hun gezinsleden en vrienden zijn er ook op welkom. Er is geen betere manier om
de werkzaamheden en de diepere betekenis van onze Orde te begrijpen dan deze.
U zal hieronder het programma van onze bedevaart naar het Heilig Land vinden. Dit kan zo nodig,
lichtjes aangepast worden, in overeenstemming met de beschikbaarheid van de gemeenschappen en
persoonlijkheden die wij zullen ontmoeten.
Onze bedevaart 2008 naar het Heilig Land zal ons toelaten overvloedig uit de bronnen van ons
Geloof te drinken, in het land waar Onze Heer geleefd heeft en gekruisigd is, en waar Hij is
opgestaan uit de doden voor de vergeving van onze zonden en het heil van de gehele mensheid.
Als voornaamste leidraden hebben wij persoonlijkheden uit het Oude Testament :
- Mozes ( Berg Nebo…)
- Elias ( Overjordaans Bethanië, Karmelberg…)
- Jeremias ( Voorplein van de Tempel)
en uit het Nieuwe Testament :
- De Heilige Johannes de Doper ( Koninklijke Hoofdweg, Overjordaans Bethanië)
- De Heilige Maagd ( Nazaret, Betlehem, Kerk van de Heilige Anna, Kana, Kerk van het
Graf en Kerk van de Dormitio te Jeruzalem, Cenakel )
- De Heilige Paulus ( Akko, Caesarea, Jeruzalem )
- De Heilige Petrus ( Caesarea,Tabga, Cenakel )
Wij zullen overnachten te Amman, op de Berg der Gelukzaligheden en te Bethanië.
De beste manier om zich op deze bedevaart voor te bereiden bestaat erin van nu af en alle dagen, de
Evangelies, de Handelingen der Apostelen of de Epistels te lezen. Zij blijven de beste gidsen voor
onze rondreis.
2

Woensdag 14 mei
Bijeenkomst stipt te 9.30u. te Brussel-Zuid ( bureau Air France) . Vertrek per trein vanuit Brussel-
Zuid te 10.20u. naar de luchthaven Paris-Charles de Gaulle. Te 13.20u. vertrek naar Amman.
Aankomst te Amman omstreek 19u.
Vervoer per bus naar hotel Golden Tulip te Amman. De grootvader van de huidige eigenaar was lid
van onze Orde. Wij zullen daar een Mis opdragen.
Donderdag 15 mei
Bethanië op de Jordaan. Voornaamste verblijfplaats van Johannes de Doper, maar vooral de
plaats waar de Heer gedoopt werd. In de evangelies staat uitdrukkelijk vermeld dat dit in het
Overjordaanse plaatsvond ( Joh 10,40 ); vanaf de vijfde eeuw werden er meerdere byzantijnse
doopplaatsen en kerken gebouwd. Zij werden slechts enkele jaren geleden uitgegraven, omdat dit
gebied voorheen militaire zone was. Sedert het bezoek van de Paus is de site prachtig aangelegd.
Wij zullen er een wandeling te voet maken (van een twintigtal minuten; het is er niet te warm in de
vroege ochtend) temidden van het struikgewas en het riet langsheen de Jordaan). Het is in het zicht
van deze “stroom van levend water“, in alle betekenissen van het woord, dat wij onze Doopgeloften
zullen vernieuwen. Het doopsel aan de Jordaan roept de intrede op in het komende Koninkrijk,
zoals de Jordaan ook toegang gaf tot het Beloofde Land Wij zullen er eveneens een bezoek brengen
aan de plaats waar de Profeet Elias verbleef.
In de rotswand bevindt zich de spelonk waar de Egyptische Heilige Maria zich in deze woestijn
terugtrok, toen ze een kracht in zich voelde die haar belette binnen te treden in de basiliek van het
Heilig Graf.
Berg Nebo. Vlakbij bevindt zich de berg vanwaar Mozes het Heilig Land kon aanschouwen
zonder het nochtans te hebben mogen betreden. Dit is een symbolisch vertrekpunt voor een
bedevaart. Het uitzicht over een groot deel van Palestina blijft er aangrijpend. De Franciscanen
hebben er zich gevestigd en hebben er een byzantijnse kerk van de IVde en de Vde eeuw
uitgegraven met interessante mozaïeken. De mozaïeken van de doopplaats laten landelijke taferelen
zien.
Middagmaal in een christelijk restaurant te Madaba.
Madaba Op ongeveer 30 km ten Zuiden van Amman gelegen, is deze stad beroemd om haar
mozaïeken. In de Bijbel worden deze regelmatig vermeld (Jozua 13,9-16). Het Christendom is er
verspreid in de loop van de eerste eeuw na Christus, en er vallen daar meerdere martelaren. Van
zodra het Christendom in de IVde eeuw de officiële godsdienst wordt, tonen de mozaïeken de
gehechtheid van de bewoners aan de christelijke boodschap. Meerdere vloeren van kerken die wij
bezoeken bewaren deze plaatselijke kunst, die er hoogtepunten bereikt. In de Grieks-orthodoxe kerk
van Sint Joris, ziet men ook de mozaïek uit de VIde eeuw van een landkaart van Palestina en
Egypte.
Bezoek aan het Centrum Regina Pacis, voor christelijke en moslim gehandicapten, waar Mgr
Selim Sayegh, Bisschop van Amman en initiatiefnemer van dit prachtig bouwwerk, ons zal welkom
heten, ingeval zijn tijdsgebruik hem dit toelaat. Gelegen tussen de hoofdstad en de luchthaven, heeft
dit verbindingsteken tussen de Jordaanse gemeenschappen, van onze Landscommanderij weliswaar
een materiële tegemoetkoming gekregen, maar vooral een groot deel van zijn uitrusting dankzij de
doeltreffendheid van een onzer leden. Mis voorgegaan door Mgr Salim Sayegh (kapmantel).
3

Wij keren terug naar het hotel in Amman.
Vrijdag 16 mei
Vertrek per bus naar het Zuiden, langs de Koninklijke Hoofdweg ( Numeri 12, 21-31 ).
Wij rijden door het dal in de woestijn van de Wadi Mujib, het Arnon van het Oude Testament, met
onvergetelijke uitzichten.
Wij rijden verder naar Kerak, waar wij de indrukwekkende burcht bezoeken die honderd meter
boven de stad uitrijst. Voor het grootste deel is deze door de Kruisvaarders opgetrokken. Kerak was
immers de hoofdstad van de “Overjordaanse Heerlijkheid“. Wij zullen er ons bezinnen over de
betekenis van de Kruisvaarten, met hun historische gevolgen tot op heden. De persoonlijkheden van
Raymond de Châtillon en van Salah-ed-Din staan er oog in oog.
Middagmaal tegenover de burcht van Kerak.
Bezoek van onze school in het dorp Ader, op enkele kilometer afstand. Dit is de eerste school, door
de Belgische Landscommanderij in Jordanië gebouwd, 25 jaar geleden. Ontmoeting met E.P.
Basheer Bader, de dynamische pastoor van de parochie, die ons de school en de mooie kerk zal
laten zien. Mis met de Latijnse gemeenschap (kapmantel).
Terugkeer naar Amman.
Zaterdag 17 mei
Vertrek naar het Noorden, naar Jerash, een van de voornaamste steden van de Dekapolis, de
groepering van verspreide gehelleniseerde steden die Jezus vaak bezocht heeft. Men vindt er
prachtige bouwvallen, triomfbogen en Romeinse straten alsmede een prachtig bewaard amfitheater.
Deze bouwvallen laten ons toe, ons op gemakkelijke wijze voor te stellen hoe Jeruzalem er moet
hebben uitgezien ten tijde van Jezus Christus. In deze steden wordt ook de spanning voelbaar tussen
de gehelleniseerde Joden en de Farizeeën en de Sadduceeën waarover in de Evangelies wordt
verhaald. Wij bezoeken de ruïnes van byzantijnse kerken, over het algemeen verbouwde Romeinse
tempels. Wij zullen hier meer bewust worden van het feit dat onze godsdienst in deze streken
eeuwenlang dynamische haarden van de evangelische boodschap heeft opgewekt.
Middagmaal op de archeologische site.
Wij dalen weer af naar Amman, voor ons bezoek aan de charmante oude stad van Salt, waar onze
Landscommanderij de parochieschool steunt, die daaraan grote behoefte heeft. Wij zullen een gebed
zeggen in de kerk daarnaast, de oudste Latijnse kerk van het land, en de plaatselijke gemeenschap
ontmoeten, geleid door Pater Ibrahim Batarseh (die perfect de franse taal beheerst).
Wij steken de Jordaan over naar Galilea via de Sheikh Hussein - brug.
Vervolgens rijden wij naar het meer van Galilea, langs en doorheen Tiberias , om de Berg der
Zaligheden te bereiken, hoog boven het meer, waar wij bij de Italiaanse zusters het avondmaal
gebruiken en logeren. Wij zullen er de Mis volgen in de tuinen boven het meer.
4

Zondag 18 mei.
Wij dalen af naar het meer van Galilea, om Tabgha te bereiken. De tegenwoordige kerk werd er
gebouwd op de site waar ooit een byzantijnse kerk “van de vermenigvuldiging der broden en der
vissen” ( Joh 7, 1-14 ) stond, en die door de bedevaarder Pelagius in de IVde eeuw is bezocht. Daar
bevindt zich ook het zeer mooie Benedictijner - klooster aan het meer. Wij zullen de Mis vieren op
de oever van het meer, op de plaats die Dalmanutha wordt genoemd.
Vervolgens bezoeken wij Kafarnaüm ( Mt 9,9-13 ). Deze oude grensstad ( Mt 9,9 ) op de oever
van het Meer van Galilea is goed vrijgemaakt en geeft talrijke herinneringen aan de Joodse
gemeenschap te zien. Wij bezoeken er de bouwval van een heel mooie synagoge, uit de tijd van
Christus, maar gebouwd boven deze waar Hij verklaarde dat Hij het levend brood is dat uit de
hemel is neergedaald (Joh 6,17-59). Vlak daarnaast bevindt zich het huis van Petrus, zonder enige
twijfel geïdentificeerd waardoor men de bouwwijze van de vissershuizen uit die tijd kan
waarnemen.
Daar dichtbij bezoeken wij de kapel van het Primaatschap van Petrus uit basaltsteen aan het
meer gebouwd. Daar is het, dat de Verrezen Christus voor de derde maal aan zijn leerlingen
verscheen, en dat Hij Petrus aanduidde om zijn Kerk geestelijk te leiden (Joh 21,15-16; Mt 14,22-
23).
Tiberias, gesticht door Herodes Antipas, rijden wij gewoon door. De Joden uit Jezus’ tijd vermeden
deze stad, om aan boord van een schip te gaan om het Meer van Tiberias over te steken, zoals
Jezus dit zo vaak met zijn Apostelen deed. Wij lezen de teksten voor, die handelen over Zijn
predikaties ( Mt 8, 18 en 23-27; Mc 3,7-12 ).
Middagmaal aan de overkant van het meer, te Ein Gev, bekend om zijn vis de “Sint-Pieter“, op een
terras aan het meer.
Ietwat meer noordelijk ligt Kursi, ten tijde van de Dekapolis Gergesa genaamd, waar Jezus een
man verloste, bezeten door onreine geesten. Deze gingen over in varkens, onreine dieren voor de
Joden, en die wierpen zich in het meer (Lc 8,27-32; Mc 5,1-20). De eerste Christenen bouwden er
een aantrekkelijk heiligdom, dat nu goed uitgegraven is. Bij onze terugkeer rijden wij langs
Bethsaïda, het dorp waar Andreas en Filippus woonden vooraleer ze de andere leerlingen te
Kaparnaüm vervoegden ( Mc 1,21-29 ).
Wij logeren op de Berg der Zaligheden.
Maandag 19 mei
Met de bus rijden wij via Tiberias naar Nazaret.
Wij gaan de Berg Tabor op per taxi; er bovenop staat de hoge Kerk van de Gedaanteverandering.
Nabij Nazaret rijden we door het dorp Kafr Kanna. Hier gebeurde het eerste mirakel (Joh 2,1-12).
Nog tot op vandaag is dit een christelijk dorp waar verschillende andere gemeenschappen gemengd
in wonen.
Middagmaal te Nazaret bij de zusters van Nazaret.
5

Wij bezoeken er de kelders, waar door opgravingen, een joods graf is blootgelegd uit de tijd van
Jezus. Door deze voorstelling kunnen wij beter het graf in de Basiliek van het Heilig Graf situëren.
Nazaret is het dorp waar Jezus bijna dertig jaar lang gewoond heeft, vooraleer langs de wegen van
Palestina en van de Dekapolis te trekken om er de Blijde Boodschap te brengen. Het is te Nazaret
dat Jezus aan zijn opdracht is begonnen, door het lezen van de tekst van Jesaja, waarin Hij Elias
voor de geest roept (Lc 4,16-19). Nu is Nazaret uitgegroeid tot een stad, waarboven de
indrukwekkende Basiliek van de Blijde Boodschap uitrijst ( Lc 1,26-38 ). Wij vieren er de Mis
(kapmantel). Onder de basiliek brengen wij een bezoek aan overblijfselen van huizen uit Jezus’tijd.
Wij zullen ook de fontein van de blijde Boodschap zien met haar bron, gelegen onder de
orthodoxe kerk vlak daarnaast (kerk van Sint Gabriël), en een trap uit de tijd van de Kruisvaarders.
Wij brengen ook een bezoek aan het klooster van de Zusters Clarissen, waar Charles de Foucauld
verbleven heeft. Een klein museum met enkele afbeeldingen en voorwerpen zal ons toelaten ons een
voorstelling te maken van de rol van de bedevaarten naar het Heilig Land, inzake roepingen.
Wij gaan naar de Berg der Gelukzaligheden terug voor het avondmaal.
Dinsdag 20 mei
Wij vertrekken in de ochtend naar Akko, het Sint Jan van Akko van de Kruisvaarders, om er een
bezoek te brengen aan de oude stad en aan de burcht, oord van het laatste verblijf van de Latijnen in
het Heilig Land. Wij bezoeken er de Ridderzaal en de crypte.
Dan gaan we naar het Zuiden om de Karmelberg te bereiken, gelegen boven de stad Haïfa, en die
de persoonlijkheid oproept van de profeet Elias, die de goddeloosheid heeft bevochten. Wij zullen
er de Kerk van Stella Maris bezoeken en er de Mis opdragen.
Wij zullen het middagmaal gebruiken in de omgeving van Haïfa.
Na het middagmaal rijden wij langs de zee, op de autosnelweg naar Caesarea Maritima. Dit is een
vindplaats van bijzonder hoog gehalte voor de archeologie van het land, waarbij men vooral denkt
aan de Heiligen Petrus (Hand. 10) en Paulus (Hand. 21,8-16). Ten tijde van de kruisvaarders was
dit eveneens een belangrijke stad. De omwallingen van de stad dagtekenen uit de tijd van de Heilige
Lodewijk.
Dan rijden wij verder naar het Zuiden en uiteindelijk naar het Oosten, naar het aardse Jeruzalem.
Bethanië, vlakbij Jeruzalem, is het dorp waar de bezoeken van Jezus aan Marta en Maria worden
opgeroepen, alsmede de opwekking uit de doden van Lazarus (Lc 10,38-42).
Wij verblijven er bij de Zusters van St Vincentius a Paulo, die het gewend zijn, de Belgische
bedevaarders in hun gastenverblijf te onthalen, naast de weeskinderen die er doorlopend verblijven
Woensdag 21 mei
Wij vertrekken naar Betlehem. De mooie Judese heuvels die de stad omringen roepen nog de
herders op, maar helaas is er overal de muur te zien, als weergave van de grauwe realiteit. Wij
bezoeken de mooie kerk uit de tijd van de Heilige Helena, met de Grot van de Geboorte en de
Kerk van de Heilige Katharina er tegenaan,welke bediend wordt door de Franciscanen. Wij
dragen er de Mis op. Onder de Kerk, bezoeken wij de spelonken waar de Heilige Hiëronymus, de
schrijver van de Vulgata, en de Heilige Paula verbleven. Wij worden vervolgens onthaald op de
Christelijke Universiteit van Betlehem.
6

Middagmaal in een christelijk restaurant.
Wij bezoeken het kindertehuis van Betlehem, met altijd onverminderd enthousiasme geleid door
Zuster Sophie Bouéri. Aan dit tehuis geeft onze Landscommanderij enige steun. Er worden
weeskinderen opgevangen alsmede kleine kinderen in een noodsituatie.
Na onze terugkeer in Jeruzalem bezoeken wij het Cenakel, een architecturale parel in de stijl van
Anjou ( Hand 1,12-2,4 ) waar het Laatste Avondmaal wordt opgeroepen, en de Kerk van de
Dormitio vlak daarnaast, in een mooie benedictijnse stijl. Wij ronden deze dag af met een bezoek
aan de kerk van de Heilige Petrus in Galicante, waarvan de naam veelzeggend is. Wij zien de trap
waarlangs Jezus heel waarschijnlijk naar boven is geklommen om naar de Hof van Olijven te gaan,
doorheen de Kedron vallei naar het paleis van Kaifas.
Avondmaal bij de Zusters te Bethanië.
Donderdag 22 mei
Wij beginnen onze dag op de Berg van Olijven bij de Poolse Zusters van het Home of Peace, waar
jonge kostschoolleerlingen, die thuis in een onzekere familiale situatie leven, worden onthaald. Het
uitzicht op het voorplein van de Tempel is er adembenemend. De ontmoeting met de leerlingen van
de kostschool en met de Zusters (Zuster Rafaëla) biedt de gelegenheid, zich de afschuwelijke
gevolgen van de politieke toestand te realiseren.
Wij beginnen met de top van de Berg, waar zich het Heiligdom van de Hemelvaart bevindt (Hand
1,6-12), een bouwwerk uit de tijd van de Kruisvaarten. Wij gaan te voet naar beneden langs het
klooster van het Pater, waar de plek herdacht wordt waar de Heer ons de gave van zijn gebed
meedeelde. Van daar gaan wij naar de kerk Dominus Flevit waar Jezus over Jeruzalem heeft
geweend (Lc 19, 41-44).
Lager, bezoeken wij eveneens met ontroering, de Hof van Olijven (Getsemani) en de basiliek van
de Doodsstrijd, daar tegenaan. Wij beëindigen ons bezoek in het heiligdom van het Graf van de
Heilige Maagd, welke nog de crypte omvat van de voormalige kerk door Godfried van Bouillon
gesticht op de bouwval van een byzantijns heiligdom.
Middagmaal te Bethanië.
‘s Namiddags bezoeken wij in het dorp een lieflijke kerk, gewijd aan de Heilige Lazarus, in
opvolging van de byzantijnse kerk gebouwd naast de plek van het graf van Lazarus.
Vlakbij, te Abu Dis, wordt een tehuis voor ouden van dagen opengehouden door Franse religieuzen
(Zuster Marie Dominique).Dit werk wordt eveneens door onze Landscommanderij gesteund. Wij
bezoeken het telkens weer met ontroering. De muur van de scheiding staat op enkele meter afstand
van daar, op de plaats zelf waar de Heer voor ons heil is willen sterven. Wij dragen de Mis op (te 17
uur; kapmantel) met de religieuzen en de pensionaires van Abu Dis.
Wij gebruiken het avondmaal bij de Zusters te Bethanië.
Vrijdag 23 mei
De bus zet ons af aan de Poort van de Heilige. Stefanus . Wij vieren de Mis in de Kerk van de
Heilige Anna, vlakbij (te 08 uur stipt vóór het toeristen bezoek; kapmantel), in dit juweel van
7

omaanse kunst dat de Kruisvaarders ons hier hebben nagelaten. Het is een van de best bewaarde
monumenten uit de Frankische tijd. Er wordt de geboorte van de Heilige Maria in opgeroepen in het
huis van Joachim, zoals verhaald in het Proto-evangelie van Jacob. Binnen hetzelfde eigendom van
de Witte Paters bezoeken wij de indrukwekkende opgravingen in de badinrichting waar de lamme
door Jezus werd genezen ( Joh 5,1-15 ).
Wij gaan te voet verder langs het klooster van Ecce Homo waar de woorden van Pilatus worden
opgeroepen ( Joh 19,5 ) alsmede de taferelen van de Passie. Vandaar vertrekt de Via Dolorosa,
waar de traditie de weg situeert die Jezus, het kruis dragend, zou gevolgd hebben. Wij klimmen op
naar het Heilig Graf , het boven alles verheven symbool, én van ons geloof in de Verrijzenis, én
van ons lidmaatschap van de Orde.
Te 11 uur zullen wij in de Kapel van de Kruisvaarders onze geloften van ridders en dames van het
Heilig Graf hernieuwen (kapmantel). Vervolgens brengen wij een gedetailleerd bezoek: kapel van
de Kalvarie, Graf van Christus, crypte van de Heilige Helena.
Middagmaal in een restaurant met een terras met uitzicht boven het Heilig Graf.
’s Namiddags bezoeken wij de Cardo maximum, goed aan het licht gebracht door nogal recente
uitgravingen, en de Klaagmuur. De Joodse gemeenschap, zeer zichtbaar aanwezig, doet ook op ons
een beroep, als eveneens zonen van Abraham.
In de loop van deze dagen te Jeruzalem, zal Zijne Gelukzaligheid Patriarch Michel Sabbah ons in
audiëntie op het Patriarchaat ontvangen (kapmantel). Hij zal aan de leden van de Orde die voor het
eerst aan de bedevaart deelnemen, de Sint Jacobsschelp opspelden. Hem ontmoeten is altijd een
bevoorrecht gebeuren, niet alleen omwille van het feit dat hij onze Kerk in het Heilig Land
vertegenwoordigt, maar evenzeer omdat hij een bevoorrecht getuige is van de toestand in Palestina.
Avondmaal te Bethanië.
Zaterdag 24 mei
De wegen zijn vrij want het is Sabbat. Langs de snelweg bereiken wij weldra Abu Gosh. In dit dorp
stond de Ark van het Verbond, tot zij naar Jeruzalem werd gebracht. Het is ook dit dorp, waarin de
Kruisvaarders dachten het Emmaüs terug te vinden waar de verrezen Christus twee leerlingen
vergezelde tot aan Bethanië ( Lc 24,13-50 ). Daar zijn talrijke historische argumenten voor. De
Kruisvaarders bouwden er een mooie kerk, thans bediend door Benedictijnen, welke wij zullen
bezoeken. Er zijn mooie fresco’s. Wij dragen de Mis op.
Vooraleer het door ons zo geliefde Heilig Land te verlaten, gebruiken wij het middagmaal op een
plek vlakbij, waar Moslims, Joden en Christenen pogen te bewijzen dat hun samenleven ondanks
alles mogelijk is. Het gaat om Neve Shalom of Wahat al-Salam. Een optimistische noot in een
oceaan van problemen, om dit Heilig Land te verlaten.
Vlucht Tel Aviv-Parijs te 16.05u. met aankomst te 21.10u. Terugkeer per bus naar Brussel-Zuid
waar wij tegen middernacht aankomen.
8