De stichting van de bestuurspost Merauke - Papuaerfgoed.org

uiten. Zij hadden wat de ruilers nodig hadden en profiteerden daarvan om hen
zo nodig te chanteren. Zij slaagden erin met heel weinig inspanning in hun
behoeften te voorzien. Op het hoogtepunt van dit spel waren er Marindinezen die
zelf thuis bleven en de handelaren hun klappers lieten verzamelen om daarvoor
alle pinang, tabak, rijst, koffie en suiker te ontvangen welke zij nodig hadden. De
gewoonte om te werken, zich in te spannen, verdween en de volgende generatie
had zelfs geen notie van het idee dat er ook nog gewerkt kon worden. 12
Later, in 1914 werd de paradijsvogeljacht geopend. Van de Kolk schrijft:
Nieuw leven onder de ruilers. Ruiler Julius kwam met zevenenzestig vogels
terug; twee Engelse heren met zeshonderd. 13
En Van Baal vertelt:
Een financieel succes was een tijd lang de vogeljacht. Paradijsvogelhuiden deden
toen fancy-prijzen. In 1919 waren ze te Merauke al opgelopen tot vijfenveertig
a vijftig gulden per balg. In dat jaar werden er te Merauke 16.388 balgen van
door jagers geschoten, en 2.788 van met de bevolking geruilde paradijsvogelhuiden
aangevoerd. Daar bovenop kwamen nog een 1870 huiden van kroonduiven.
Men vertelde dat bij terugkeer van de jagers de champagne stroomde. Geen
wonder dat vogeljagers van her en der het land binnenstroomden. Per motorboot
trokken zij langs de rivieren het binnenland in. Ook de Digoel en haar zijrivieren
behoorden tot hun jachtgebied. In 1920 registreerde men 820 jagers en 59 boten.
Die jagers waren natuurlijk geen lieverdjes. Hun optreden leidde tot allerlei
conflicten met de bevolking waarbij ook onder de jagers slachtoffers vielen.
Erger was dat ook het venerisch granuloom naar het binnenland werd overgebracht.
Mede om die reden werd in 1923 een einde aan de jacht gemaakt. 14
Pater Vertenten laat vanuit Okaba in 1918 horen:
Hier gaat alles zijn gewone Nieuwguinese gang. Alleen werd de vogeljacht
geopend. Een hele drukte voor deze negorij. Niet minder dan vierhonderd jagers
trekken er op uit, liefst naar de Digoelrivier. Arme paradijsvogels! Hoevele
zullen er weer het leven moeten laten! Vooral om de nukkige vrouwenmode. Dit
jaar zullen ze liefst zes maanden uitblijven. Ondertussen treurig, dat de eerste
aanraking van de beschaving met de mensen van het binnenland weer meer de
kiemen zal leggen voor die treurige ziekte, die de kust reeds zo jammerlijk
ontvolkte. Wel is men overdreven ethisch, als het er op aankomt de Papoea tot
eigen heil eens flink aan te pakken; maar dat hij zijn ondergang tegemoetgaat
door syfilis, schijnt de heren minder aan het hart te gaan. Zeker zal daarvoor wel
ooit iets gedaan worden, maar liefst niet als het te laat is. 15
12 Interview van i. Boelaars met pater P. van Mensvoort MSC. Merauke, 1987.
13 Cf. hoofdstuk V.
14 Baal, J. van, Ontglipt Verleden, I, p. 100.
15 Vertenten MSC, P., in: De Java-Post, jg. 16, 1918, p. 211.
213