De stichting van de bestuurspost Merauke - Papuaerfgoed.org

oplossing voor te bereiden. Gouverneur Van Sandick zelf is naar Z.-N.-Guinea
gekomen om tot ieders tevredenheid de zaak haar volle beslag te geven. De
bevolking vooral was zeer verheugd en zal de Regering en Missie steeds dankbaar
blijven omdat zij het eigendom onvoorwaardelijk hebben teruggekregen.' 44
Afscheid van Vertenten
Eindelijk in 1925 kon Vertenten eraan denken op vakantie te gaan, terug naar zijn
oorsprongsland Vlaanderen. Maar in datzelfde jaar zou de subsidieregeling van 1921
opnieuw bekeken worden. Vanuit Merauke kwam van bestuurszijde een rapport dat
zich verzette tegen een voortzetting van deze subsidie aan de Missie, gezien haar
werk deze gelden niet waard was.
Onder de titel 'Minachten en waarderen' schrijft Vertenten het volgende:
Mensen die toch beter moesten weten, schreven achter onze rug om: "Invloed
der Missie? Nul. Waarom ze dan verder geldelijk steunen?" Altijd hadden wij
tegenwerking van alle kanten. Nu dat nog, van mensen die wij om hun vele
verdiensten zo dankbaar waren. Dat heeft ons véél pijn gedaan.
Zeker, daar ontbrak nog zo veel, wie wist het beter dan wij? Men breekt geen
ijzer met handen.
Van huis uit geen zindelijkheid kennend, gewend woest te ravotten en te spelen,
alles uit de hand etend, met hun kleren lopend en zittend bij hun van olie- en
verf druipende landslieden, niet gewoon voortdurend hun vuile handen te wassen,
zag ons volkje er in de week soms onooglijk uit. Wij hadden dat alles zo gaarne
anders gezien. Moesten wij niet jarenlang — uit armoede — zelf de vele broeken
maken en lappen?
Men vond dat de Missie de jongens geen opvoeding gaf, dat deze veel te veel
deden wat zij wilden. Ze waren niet weg te houden van de nachtelijke dansen,
enz. Dat alles was waar, maar zij die zo gemakkelijk met zachte dwang hadden
kunnen helpen, deden het niet. Wij wilden zo gaame strenge controle van het
Bestuur op ons volkje op het onderhouden van huizen en erf. Men scheen er
genoegen in te vinden juist de modeldorpjes van de Missie aan hun lot over te
laten en sprak dan van "rotkampongs". Men meende geestig te zijn.
Het ware veel gemakkelijker geweest de winkel te sluiten, maar dat deden wij
niet. Zij die tot ons gekomen waren bleven niettegenstaande alles de ons toevertrouwde
schaapjes en wij wilden geen huurlingen zijn. Een jongen gered, was
een gezin gered voor de toekomst.
Uit al dat tobben zijn de eerste kleine modelkampongs gegroeid met gezinswoningen.
Dat alles vóór wij enige noemenswaardige steun kregen van de
Regering. In die kleine kampongs van Merauke en Okaba kwamen - relatief
genomen - veel kindertjes. De kleine statistieken die ik ervan bij hield, noemde
de heer Tillema verblijdend. Met deze in de hand hadden wij kunnen zeggen:
"Zuid-Nieuw-Guinea, dat uitsterft, kan gered worden en hier is de weg."
Sedertdien is de beweging over heel de kust uitgegroeid.
44 Vertenten MSC, P., Vijftien jaar, p. 177.
261