N° 3, 2008 - Imso.be

www.imso.be 

TWEEMAANDELIJKSE UITGAVE 

Nr. 3 - 28 ste Jaargang 

Mei - Juni 2008 

REVUE BIMESTRIELLE 

N° 3 – 28 ième Année 

Mai - Juin 2008 

UIT EN THUIS 

AMICALEMENT VOTRE 

Verantwoordelijke uitgever : 

Editeur Responsable : 

IMSO-team Uitgiftekantoor : 

Vanheylenstraat 16 Bureau de distribution : 

1820 Melsbroek 1820 Steenokkerzeel 

België – Belgique 

P.B. 

1820 Steenokkerzeel 

2/3432

Overzicht 3 

Nieuws 4 

Gesprek 5 

Bozar of Bazaar 7 

Wist U dat … 9 

Reis Naar Namibië (vervolg) 10 

VZW “Sporthuis steunt M.S.” 16 

Lachen is Gezond 17 

Interview van Dominique Delaite 18 

Dialoog vergadering van Mei 2008 21 

Uitslagen puzzel et sudoku 23 

Feestkalender 2008 

Verjaardagen ‐ anniversaires 

Savez-vous que … 32 

Interview de Dominique Delaite 

Histoires vécues de… mobilité 

Réunion du groupe Dialogue de mai 2008. 

Calendrier 2008 

Résultats Sudoku 

Solutions Puzzle 

IMSO 2008/3 

INHOUDSTAFEL 

2 

// SOMMAIRE 

25 

30 

33 

36 

39 

41 

42 

47


OVERZICHT 

OVERZICHT 

We hebben het hier over de discussiepunten in de groep “ Dialoog“, maar 

ook over een ander gesprek dat ik had met een oud heertje aan de 

waterkant. 

Ervaring met patiënten, met de ziekte, met de kliniek en haar evolutie komt 

aan het woord met een oude rot in het vak Dominique Delaite, jarenlang 

hoofdkinesist en zéér plichtsbewuste medewerker. 

Onze reporter Ronnie vertelt de verdere belevenissen op zijn boeiende tocht 

doorheen het Afrikaanse Namibië met zijn verschillende stammen en hun 

leefwijzen . 

Ontoegankelijkheid van gebouwen is een oud Belgisch zeer. In andere 

landen lossen ze het “probleem” wel op. Waarom daar wel ? 

V.Z.W. “Sporthuis steunt MS” blijft I.M.S.O. over de jaren trouw. Ook dit jaar 

mocht onze vereniging een cheque ontvangen van 30.000 € ! 

En beste puzzel- en/of sudokufanaten, laat alles vallen en ga als de 

wiedeweerga aan de slag, want mr. deadline staat al op de uitkijk. 

3 

A .W .

Overleden Nous ont quitté 

Sœur PASCALE POILVACHE, O.S.B. 

Née le 8 juillet 1924 

Décédée le 29 mars 2008 à Ottignies 

Mevrouw Anna DE RYCK 

Geboren te Halle op 9 februari 1938 

Overleden te Halle op 5 april 2008 

Geboorte- Naissance 


4


GESPREK 

Hilde was met mij naar de waterkant getrokken, naar Liedekerke, naar de 

Dender. De gebruikelijke blauwe reigers waren prominent aanwezig en wat 

verderop lagen een paar aalscholvers hun veren te drogen in de zon. Bij de 

eerste flauwe bocht van de rivier stond een prima bank voor vermoeide 

wandelaars. 

Er zat een klein grijs heertje te genieten van de zon . “Héérlijk” zei hij maar 

altijd “hééérlijk.” Alsof hij tegen de achterkant van zijn oogleden een 

achttienjarige, blonde stoot in haar blootje voorbij zag paraderen .Hij had een 

fluthoedje op en een pockethondje aan de lijn . Dat stond een eindje verder 

een knotwilg te besprenkelen. 

“Ja” zei hij zuchtend, “een stamboom heeft hij niet, maar kennelijk wel een 

boomstam. “ Hartelijk begon hij te lachen met zijn eigen mopje. Toen diepte 

hij uit zijn jaszak een puntzakje op. Het zat vol chocolade paaseitjes in 

zilverpapier. “Tast toe”lachte hij”ze zijn delicieus .” “Alleen witte chocolade 

lust ik niet” wierp ik tegen “het is enkel vet en suiker .” “Dan moet je geen 

groen nemen “ lichtte hij toe “want dat is een wit. Neem een rood, da’s een 

bruin.” Ik lustte een zwart en nam dus maar een blauw. 

Hij zocht nog wat toenadering en vroeg: ”Vanwaar komen jullie eigenlijk?” 

“Van Denderhoutem” zei ik en voegde er verduidelijkend aan toe: “zelf kom 

ik uit Limburg.” 

“Ach, reageerde hij enthousiast ,”ik heb tijdens de oorlog toch in 

Leopoldsburg gelegen, wij moesten het fort van Eben-Emael verdedigen . 

Dat was oninneembaar. Tenminste dat dachten we toch. De eerste dag 

waren de Duitsers met zweefvliegtuigen op het dak geland. De smeerlappen 

zaten binnen en we wisten het niet.” 

“À propos” zei hij “ze waren daar nog zo arm in ‘de’ Limburg, ze wisten nog 

niet eens wat ‘Pilchards’ waren. Weten ze dat daar nu al?” voegde hij er een 

beetje venijnig aan toe. 

“Nee”, riposteerde ik “maar dankzij die gozers aan de overkant van de Maas 

kennen we zalige verrukkingen als pindakaas , broodje krekèt en 

bitterballen.” 

Maar het gaat nog veel verder. Onlangs werd onze eerste telefoonlijn tussen 

Tongeren en Maaseik in gebruik genomen .Tot nu toe behielpen we ons met 

rooksignalen of de tamtam. We zijn bijna in de twintigste eeuw en dan volgt 

de eenentwintigste onverbiddelijk . 

5

“Zo erg is het nu in ‘de’ Limburg ook weer niet” vergoelijkte hij. 

“Ach” bromde ik , wat heet ? Is het beter in ‘de’ Oost-Vlaanderen? Ik heb 

gestudeerd in ‘de’ Brabant. Mijn beste vrienden wonen in ‘de’ Antwerpen en 

mijn vakantie breng ik door aan de kust, je weet wel in ‘de’ West- 

Vlaanderen.” 

“Staat er nog altijd een bord bij de grens?” vroeg hij achterdochtig.”Nee”, zei 

ik “Er staan er nu in vijf verschillende talen. 

“De Limburgers geten u welkom” voor de West-Vlamingen.” 

“De Limburgers eten u welkom (mét een schilfertje ui en een teentje 

knoflook) voor de Oost-Vlamingen. 

“Welkom in de Limburg” voor die vertaald Frans sprekende Brabanders. 

“Hongderd procengt welkoem in de Liembuurg” voor de Antwerpenaars. 

“En wat is dat vijfde dan?” vroeg hij nieuwsgierig . 

“Het correcte ” zei ik, “De Limburgers heten u welkom,” 

“En voor wie is dat dan ?” vroeg hij belangstellend . 

“Voor de Limburgers die terugkeren uit het buitenland “ antwoordde ik droog. 


A.W. 

Gelukkige mensen zijn mensen met een slecht geheugen en een rijke 

herinnering. (Thomas Brussig, Het mooiste meisje van Berlijn) 

Als de dood zinvol is, waarom leven we dan ? (Imre Kertésc, Het fiasco) 

De bomen verliezen hun bladeren, maar geven kleur aan het gras. (Miel 

Cools) 

In de liefde heb je meer aan ijs dat smelt dan aan vuur dat dooft. (Rosina 

Lippi, Hofstede) 

6


BOZAR OF BAZAAR 

Voor wie het PSK (Paleis voor Schone Kunsten) vroeger kende, moet weten 

dat het “Palais des Beaux Arts” door Brusselse speerpuntlinguïstiek 

tegenwoordig “Bozar” heet. 

Tot daar is er niets aan de hand. 

Al geruime tijd kun je in één van de zalen ’s middags om tien over half één 

een toneelstuk zien uit het lopende Vlaamse repertoire of een zéér goede 

productie uit het afgelopen seizoen. Het kost nauwelijks 5 € en is bedoeld als 

culturele stimulans voor in Brussel werkende Vlamingen die ’s middags een 

paar uur vrij krijgen. En het succes is er. 

Zo besloten we eens te gaan kijken naar ‘Hedda Gabler’ van Ibsen, gespeeld 

door het Arsenaal. Hilde zou met de wagen gaan,hopend dat er een 

parkeerplaats voor gehandicapten zou zijn. En die was er. Alleen stond er 

een verbodsbord bij met allerlei bepalingen die de ene dag wel en de andere 

niet van kracht waren. Niemand raakte er wijs uit, maar Hilde is niet voor één 

gat te vangen . Ze speurde rond en zag geen enkele flik. 

Ze negeerde dus maar het bord om en we trokken het gebouw binnen .Daar 

wachtte ons een collega op. 

Men had ons al lang beloofd dat de zaal toegankelijk was, maar we moesten 

via het ‘Stuiversstraatje’ naar zaal M. Tenslotte is het hele cultuurcomplex 

onder een deel van het 

Brusselse centrum gebouwd. Wij dus op zoek. 

Een hele tijd later stonden we vóór de deur van de bewuste zaal. So far, so 

good. 

What then, sang Plato’s ghost, what then ? Op het moment suprême ging de 

deur open. Wij stonden bovenaan en het toneel lag in de diepte. “Geen 

nood” dacht ik “van achteren zie je ook.” We probeerden dus tussen de 

laatste pijler en de laatste rij stoelen door te geraken. Edoch, dat lukte niet. 

Was dat nu die dekselse rolstoel of ….? 

Vanop de bovenste trap zag je niks ,enkel naast de voorste rij ontdekte ik 

één plekje. 

Maar dan moest ik een tiental,weliswaar brede trappen naar beneden. Wij 

dus de lichtman van het Mechels gezelschap om assistentie gevraagd en 

samen met mijn vrouw en haar vriendin ging het trap voor trap naar 

beneden. 

Er was daar één vierkante meter plaats en dat lapje grond helde licht naar 

onderen . Ik moest mijn stoel dus laten stuiten tegen de voorste pijler . Mijn 

7

hoofd boog dus lichtjes naar beneden en aangezien het toneel vlakbij was, 

moest ik dus tegelijkertijd naar boven kijken. Hoewel ik over geen 

zwanenhals beschik, heb ik het toch volgehouden .Het was nog heerlijk 

gebracht ook. 

Een maand later stelden Hilde en haar vriendin “Mevrouw Appelfeld” van 

Benno Barnard voor . Het werd gespeeld door Antje De Boeck en Chris 

Lomme. Ik watertandde en weigerde tegelijkertijd hooghartig .Ik heb het 

vrouwvolk alleen laten gaan. 

We zitten dus met ontoegankelijke publieke zalen in Brussel, het centrum 

van Europa 

Als we dit vergelijken met gemeentelijke museumpjes in Nederland, begin je 

je vragen te stellen. Neem nu het ‘Jenever en frismuseum’ in Hilvarenbeek 

(bij Tilburg). Het is een oud schoolgebouw met grote klassen en zéér 

linke,steile trap met scherpe bocht. De Nederlanders lossen dat op met een 

zeer stevige armleuning en een prima lift voor één rolstoel . Iedereen moet 

betalen, maar kan ook alles zien. Hoe dat zo komt? Wel, de Nederlanders 

vertrekken van de oplossing . Hier geraken ze niet verder dan de 

constatering van het probleem . Het gaat niet, dus…. En owee als je gratis 

binnen mag. 

Brussel, het centrum van Europa ? Een achterlijk boerengat, ja. 

P.S.: 


8 

A.W. 

Ter vergelijking : in Gent zijn toegankelijk: Het NTG, ARCA, De Tinnen Pot, 

het Museum voor Schone Kunsten. Het SMAK, het ICC, de Bijloke, het 

Kuipke enz… enz… 

In Brussel is ALLES toegankelijk, tenminste toch volgens hun flyers en hun 

stadsgidsen. 

Zo maakten we al volgende ontgoochelingen mee: 

1. Brussel onder de grond 

2. St.-Goedele (met een belachelijke zij-ingang met 7 trappen) 

3. het PSK grotendeels 

Let, alles gaat met een bataljon Schwarzeneggers.


Wist U dat … 

• Dokter Marianne Charlier, vaste medewerker van het NMSC sinds 

1990, sinds april 2008 niet meer werkt in ons Centrum. De Franstalige 

patiënten betreuren ten zeerste haar afwezigheid. Ze hopen alvast dat 

in de vervanging van een Franstalige dokter zal voorzien worden door 

een andere Franstalige revalidatiearts. Hierover meer in het volgend 

nummer. 

• de jaarlijkse I.M.S.O. uitstap naar Bokrijk, Limburg, wordt 

georganiseerd op 6 september 2008. Inschrijvingen kunnen vanaf nu 

gestuurd worden naar Christel Kempeneers. 

• patiënten nog steeds een aanvraag tot Belgacom kunnen richten via en 

het Cedric fonds voor een ProxiFun abonnement aan 13 € per maand. 

Meer nieuws dienaangaande is te vinden bij het cybercafe. 

• na het vertrek van Franky Vinck uit het ziekenhuis, nu Johan 

Vandendriessche het cybercafe openhoudt op dinsdag, donderdag en 

vrijdagavond tussen 18 en 20 u. 

• vanaf 15 juli Katharina Wohlfahrt, een nieuwe vrijwilliger vanuit 

Künzelsau (Baden-Würtenberg, Duitsland) de taak van Ersan Kap 

geleidelijk zal overnemen voor een periode van één jaar. 

• de I.M.S.O. algemene vergadering op zaterdag 21 juni te 10u30 

doorgaat en dat Tina Goossens, psychologe in het centrum, zich 

kandidaat heeft gesteld als lid van de Raad van Beheer. 

• het I.M.S.O. lokaal in het NMSC verhuist is het vroegere cybercafe 

lokaal, naast het rookruimte. 

• wegens het onvoldoende bezetten van het appartement gehuurd te De 

Haan aan Zee de Raad van Beheer heeft besloten om dit appartement 

niet verder te verhuren vanaf 01 januari 2009. Uiteraard blijft het 

appartement te Westende ter beschikking voor de MS patiënten en hun 

familie, liefhebbers van een verblijf aan zee. 

9

DAG 12-13-14 


REIS NAAR NAMIBIË (vervolg) 

We besluiten ’s morgens de eerste 50 km te rijden langs het zware 

oevertraject. Over deze korte afstand(50 km) hebben 5 uur gereden. We zijn 

dan via de Swartbooi’s Drift en Empembe gereden, dwars door Zebra 

Montains. Bergen waarvan de helling er uit ziet als de zijkant van een reuze 

zebra. Deze weg was veel beter maar toch hadden we liever langs de oevers 

van de Kunene rivier gereden. 

Onderweg verschillende lege Himba dorpen gezien en bezocht. 

De Himba’s zijn één van 

Afrika’s laatste seminomaden 

die nog steeds 

vasthouden aan hun oude 

gebruiken en tradities. Zo’n 

cultuur past niet meer in het 

denkbeeld van onze 

maatschappij. Himba’s zijn 

een fier, slank, volk met 

aristocratische trekken en 

lopen halfnaakt rond. De vrouwen smeren zich in met ochre (soort rode 

modder gemaakt uit dierenvet en gemalen rode rots, afkomstig van een 

heilige berg die wij vorig jaar bezochten en tussen Zesfontein en Opuwo ligt) 

en zijn getooid met verschillende sieraden en gekleed met geitevellen in 

ochre gedrenkt. 

Door deze bescherming kunnen ze 

twee dagen zonder water. Ze dragen 

ook sieraden op hun hoofd naar gelang 

hun status en leeftijd. Bij het bereiken 

van de puberteit worden de twee 

voortanden uit de onderkaak getrokken 

met een stok en een steen. De 

vrouwen vlechten hun haar en smeren 

het nadien in ochre. Ze wassen zich 

niet maar gaan onder een koeienvel 

met gloeiende houtskool zitten. Een 

sauna avant la lettre en een beetje te 

10

vergelijken met de zweethut van de Indianen. Ze leven van maïsmeel, melk 

en geiten-en koeienvlees. Hun rijkdom uit zich in het aantal koeien dat ze 

hebben. Ze verkopen of doden hun dieren enkel 

in uiterste noodzaak. Ze kleurden zich vroeger rood als bescherming zodat 

ze niet opvielen tegen een rode achtergrond, als vroeger de Portugezen(uit 

Angola) Duitsers en Dorslandtrekkers op hun rooftochten waren naar 

ivoor(ze hebben er zo’20.000 olifanten gedood). 

De Himba’s waren voor deze jagers een last en dus moesten ze weg. Helaas 

zijn de Himba’s op sommige meer toeristische trajecten nogal verwend en 

krijgen ze alles van de toerist zonder dat ze er iets voor moeten doen. Zo 

brengen we een volk tot de bedelstaf. Bij onze aankomst aan de Epupa 

watervallen horen we reeds het water naar beneden donderen en zijn we 

verrast door wie dit kamp openhoudt. Namelijk Ellen en Vince dit we vorig 

jaar ontmoet hebben in de Caprivi-streek. Ellen komt uit Antwerpen en woont 

reeds verschillende jaren in Namibië. 

De Epupa watervallen zijn een paradijs. De watervallen bestaan uit één 

hoofdwaterval en dan over zo’n 200m verspreid kleine watervalletjes. Ook de 

Makalele palmbomen geven de omgeving een paradijselijke allure. 

Jammer genoeg is de regering hier van plan een stuwdam met behulp van 

de Chinezen te bouwen. Deze dam zou ervoor zorgen dat een deel van de 

Namibische bevolking voorzien wordt van elektriciteit(maar niet de Himba’s). 

Maar door die dam zou een enorm stuwmeer ontstaan waardoor niet alleen 

de watervallen zouden verdwijnen, maar ook het land en de Himba dorpen 

en begraafplaatsen. Hier zou een uniek deel van hun samenleving en cultuur 

verdwijnen. Ook zijn de Himba’s van oorsprong Herrero’s, maar hebben 

vastgehouden aan hun eeuwenoude tradities in tegenstelling tot de Herrero. 

We slapen hier in tenten en worden 

omringd door kleine aapjes die ons 

constant beloeren als ze niets kunnen 

wegpakken. Ellen smeekt ons zeker 

steeds de tent goed te sluiten, want 

anders maken die aapjes er een stort 

van. In het kamp is het ook heerlijk 

vertoeven. Hier is geen sprake van 

stress, lawaai, werkdruk kortom de 

kwalen van onze moderne 

maatschappij. Daar we de enigen zijn 

het kamp worden we s’avonds uitgenodigd bij Ellen en Vincent. Ellen vertelt 

mij dat ze om de twee jaar naar België terugkeert, maar dat ze bij ons niet 

meer zou aarden. 


11

Na het avondmaal gaan we naar de bar en komen we het Duitse trio tegen 

dat ons gisteren voorbijstak en waarvan ik tegen Rita zei dat ze door het 

snelle rijden gevaar lopen op een lekke band. Een uurtje later was het 

zover. De 3 gezette Duitsertjes waren aan het band wisselen. 

Er ontsteekt een discussie aan de bar over de ideale snelheid op deze 

gravelpistes. Normaal kun je daar beter niet sneller dan 50-60 km/h rijden. 

We gaan een weddenschap aan. Daar we s’morgens langs de zelfde weg 

vertrekken gaan de Duitsers ons trakteren als we er in slagen hen in te 

halen. Onder het zachte geruis van het water of was het onder de invloed 

van het bier vallen we in een diepe slaap. 

DAG 15 

’s Morgens na een verkwikkende nacht krijgen we de kokkin mee, die naar 

het hospitaal in Opuwo moet en een reuze frigo-box voor Kamanjab. De 

kokkin heeft enkele dagen geleden zwaar in haar vinger gesneden en staat 

nu met een lelijke verzwering op haar vinger. Daar ze bang zijn voor 

gangreen en er ginds geen enkel openbaar vervoer is nemen we ze mee. Na 

zo een halfuur rijden zien we de Toyota jeep van de Duitsers. 

Denkende dat ze in panne staan we waren onze weddenschap al lang 

vergeten) stoppen we vlak achter hen. De oudste van de drie komt naar ons 

toe en vraagt ons een stukje verder te rijden. 

Op het moment dat we ze voorbijrijden gaat er een luid gejuich op. We 

hadden ze ingehaald en daar kwamen ze af met 4 blikken Windhoek lager 

gebrouwen in Namibië naar het Duitse Reinheidsgebot. De proost klinkt over 

het gebergte. Desondanks het vroege uur smaakte het mij enorm. Na dit 

korte intermezzo hobbelen we verder naar Opuwo. Regelmatig gestopt om 

het landschap te bewonderen en ’s middags onze lunchbox gedeeld. 

Uit het kleine beetje Engels dat onze passagier machtig is kunnen we 

opmerken dat ze uit deze streek afkomstig is. Terwijl we staan te eten komt 

daar een oude Peugeot 406 brak aangehobbeld. 

Tot onze grote verbazing kruipen daar 10 jonge mannen uitgekropen die 

onze passagier kennen. Er ontstaat een geanimeerd gesprek waar we niets 

van begrijpen, maar het schijnt een vrolijk onderwerp te zijn. We delen ons 

weinige beetje voedsel dat ons rest en hun glimlach wordt nog groter. Voor 

deze glimlach alleen zou je naar Afrika komen. We nemen afscheid van 

elkaar en hobbelen verder naar Opuwo (betekent eind van de weg). 


12

De weg is hier zeer slecht en we vorderen maar langzaam. Onderweg 

nemen we nog een Himba man mee die ook naar het hospitaal moet. 

Ongeveer 100 km voor Opuwo zijn ze de weg aan het verbreden. Dit om de 

vrachtwagens door 

te laten die de dam zullen bouwen. De hitte is verzengend en regelmatig 

moeten we stoppen om te drinken, water welteverstaan. 

Bij aankomst in Opuwo zetten we onze passagiers af aan het kleine 

hospitaaltje. Er zaten zeker nog een vijftigtal personen voor hen in de 

wachtruimte. Opuwo is een kleine kopie van Oshakatie. Stoffig, chaotisch, 

het vlees van de dag hangt er ook in de bomen en het liep er vol met 

Himba’s en Herrero’s die inkopen deden of naar het hospitaal gingen. Dit is 

het enige hospitaal in de wijde omgeving en zodoende was het er een 

constant komen en gaan. 

Na aankomst in het hotel gaan we eens rondneuzen in het dorpje. Aan het 

enige kruispunt gekomen dat het rijk is zien we een motorrijder op de grond 

liggen. We willen stoppen om hem te helpen doch de politie gebiedt ons door 

te rijden. 

Later in het hotel zullen we begrijpen wat er gebeurd is. Het lag hier ook vol 

met oude kledij dat sommige Hererro’s verkochten. Zo gaat dat hier dus, wij 

sturen onze oude kleren naar Afrika in het gedacht dat die hier verdeeld 

worden onder de lokale bevolking, maar gehaaide handelaren verkopen ze. 

Ook corruptie tiert hier welig. Ik heb zelfs al enkele mensen van ngo’s hier 

weten weggaan omdat er zonder steekpenningen niets te regelen valt. Als 

we terug in het hotel aankomen is er een grote groep motorrijders 

aangekomen. ‘s Avonds zitten we naast de tafel van de motorrijders. 

Tussen de overwegende Duitstaligen 

denk ik dat er Vlaams gesproken 

wordt. En ja hoor, bingo. Het koppel 

naast ons blijkt uit Antwerpen te 

komen. Uit hun relaas kom ik te 

weten dat ze in Kaokoveld gaan 

rondrijden. Kaokoveld is het thuisland 

van de Himba’s en een echte 

uitdaging voor mens en machine. We 

kunnen van ervaring spreken. Ze 

gaan zelfs de levensgevaarlijke Van 

Zylspas rijden. 

Ze zijn enkele dagen geleden uit 

Windhoek vertrokken en nu reeds 


13

twee motorrijders hebben moeten opgeven onder wie de pechvogel die wij 

op het kruispunt 

hebben zien liggen. 

En het zwaarste moet nog komen. Ook zagen er velen onder hen uit alsof ze 

nu al door een mangel getrokken waren. Dit is ook voor hen een speciale 

belevenis. 

Daar het bijna verkiezing was en er naast het hotel een lokaal van de 

Swapo(South West Afrika Peopels Organization) lag, gingen de mensen 

voor het lokaal aan het zingen en het dansen zodat we de ganse nacht op 

muziek getrakteerd werden. Voor het slapengaan spring ik nog eens in het 

zwembad en heb gezelschap van verschillende kikkers. 

DAG 16 

Na een onrustige nacht vol muziek en geroep, nemen we afscheid van de 

motorrijders en wensen hen veel geluk toe. We wachten tot de laatste 

motorrijder vertrokken is en rijden dan richting Fort Zesfontein. Het 

landschap is hier fascinerend mooi. Je voelt je als mens hier werkelijk nietig 

en soms hebben we de indruk dat we alleen op de wereld zijn. 

Weeral zitten we op een zeer slechte weg en klimmen via Robbe’s Pas naar 

Zesfontein toe. Onderweg lachen de Bavianen ons vanuit verschillende 

Baobab bomen uit. De pas is zeer steil en gevaarlijk. 

We rijden hier aan een slakkengangetje voort en zijn getuige van Kudu, Oryx 

gazellen en zien in de verte verschillende woestijnolifanten. Het is hier niet 

het moment om een panne te krijgen. Zonder pannes of ongevallen komen 

we in Fort Zesfontein toe. Dit is een 

oud Duits fort dat in 1990 volledig 

gerestaureerd is en nu logies 

verschaft aan 24 gasten. Hier 

hebben we vorig jaar overnacht met 

18 Vlamingen, 2 Nederlanders en 4 

Duitsers. 

jaar. Kom, ik ga je rond rijden zegt hij. 


14 

Rita zet mij af en gaat de jeep in de 

schaduw van een boom zetten. Ik rij 

het restaurant binnen. Binnen komt 

de lange kelner op mij af en roept 

uitbundig dat hij mij kent van vorig

De brave man had mij vorig jaar verschillende keren uit het zwembad 

gehaald. Het is hier heet, gloeiend heet. Buiten hangt een thermometer en 

die wijst 42 graden in de schaduw. 

Tegen dat Rita ter plaatse is zit ik op het terras met een reuze 

sinaasappelsap voor mij. 

Wat had ik hier graag geslapen vannacht, jammer genoeg is er geen plaats 

meer en moeten we naar Palmwag, een goede 150 km verder. We eten iets 

en gaan verder. Na zo een uur verder rijden staat een man met een 

ezelskarretje heftig te zwaaien. 

We stoppen en uit de struiken komt ook een vrouw gekropen. Ze zijn 

uitgeput en zitten zonder water. Ik stel hen voor om met ons mee te rijden, 

maar ze gaan de andere richting uit. Daar wij niet zover meer moeten rijden 

geven we hen 10 liter water. Ze slokken het op en wij zetten onze weg 

verder. Hier moet je van staal zijn om te overleven. 

Ik zit te denken wat wij er zouden van bakken moesten we in zo een 

omstandigheden leven. Verwonderd zitten wij naar het kleurrijke, woeste en 

wondermooie landschap te kijken. Het is bijna niet te geloven dat hier ook 

maar één levend wezen kan overleven. 

Hier speelt tijd geen rol en zul je uitdrukking dat je bij ons zoveel hoort van 

“ ik heb het zo druk” niet horen. Hier telt maar één iets en dit is overleven. 

Naarmate we Palmwag naderen voel ik mij mottiger en moe. Ik voel me 

ongemakkelijk. Bij aankomst plof ik mij op het bed en sluit mijn ogen. 

Rita gaat zwemmen en daar ben ik blij om. Ik ben moe en kan niet slapen. 

De deur van onze hut staat open en er komt iemand binnen. Het is de 

manager die even komt kijken hoe het met ons gaat. Als ik hem vertel hoe ik 

me voel kijkt hij mij bezorgd aan voelt aan mijn hoofd en zegt dat ik aan het 

uitdrogen ben. Regelmatig in kleine beetjes drinken zegt hij. 

Terwijl ik zijn goede raad opvolg komt Rita de kamer binnengestormd en 

zegt dat er olifant aan het zwembad staat. Ik ben te ziek om veel op te 

reageren. Toch vraag ik haar of het een mannetje of een vrouwtje is en of ze 

soms bang is dat hij in het zwembad springt. 

Ze kijkt me kwaad aan en vraagt als mee ga eten. Dat is nu eens het laatste 

waar ik aan denk zie. Zodoende gaat ze alleen eten en val ik in een diepe 

slaap om nu en dan eens wakker te worden en te drinken. 

Rudy Duinslaeger 


15


“ VZW Sporthuis steunt M.S. “ 

12 april 2008 

Op zaterdag 12 april werd I.M.S.O. 

uitgenodigd, ter overhandiging van de 

jaarlijkse cheque voor de ontvangen 

opbrengsten van 2007 door: 

16 

“VZW Sporthuis steunt MS.” 

Onder grote belangstelling van vele medewerkers, vrijwilligers en sympathisanten 

van VZW Sporthuis, werd ons geduld even op proef gesteld door de secretaris 

De Doncker Stefaan, die eerst een uiteenzetting gaf hoe VZW Sporthuis al deze 

middelen ten baat nam om I.M.S.O. te kunnen blijven steunen. 

Hij dankte tevens zijn medewerkers die verschillende activiteiten organiseren 

(motortocht, fietstocht met Eddy Merckx, gezinstocht, wandeltocht en pannen- 

koekenslag). 

Uiteindelijk mocht onze voorzitster (Kempeneers Christel) uit handen van de peter 

van “VZW Sporthuis steunt MS” (Eddy Merckx) de cheque ontvangen. 

Een receptie met drank en hapjes werd ons aangeboden. 

De Raad van Bestuur en de 

patiënten van I.M.S.O dankt 

“VZW Sporthuis steunt MS” met 

al zijn medewerkers, vrijwilligers, 

sympathisanten en sponsors, 

voor de ontvangst van deze 

buitengewone cheque!!!

* Jantje bracht de dag door bij zijn oma. 

Hij was zo braaf dat zij na een uur zei: 

- Omdat je zo braaf bent krijg je een stuk chocolade. 

- Het werd tijd, antwoordde de deugniet, want ik kan het bijna 

niet meer uithouden ! 


********** 

* Een jongetje zit in de trein tegenover een andere jongen die verschrikkelijk 

scheel ziet. Hij zit hem een hele tijd aan te kijken en zegt dan: 

- Mijn broertje kan dat ook, maar niet zo lang. 

********** 

* De fiere vader liep de bank binnen om een spaarrekening te openen voor 

zijn pasgeboren dochtertje; maar hij was in de war toen hij het vakje " 

Beroep " moest invullen. 

Na enige aarzeling schreef hij het volgende neer.... " W e k k e r " 

********** 

* Kleine Bert leert fietsen. Met veel moeite slaagt hij erin om een tiental meter 

zigzaggend te rijden en komt in aanrijding met een voetganger. 

- Jongen toch ! roept die. Kun je niet bellen? 

- Jawel, stotterde Bert, maar fietsen nog niet. 

********** 

* Piet: Waarom neem jij een foto van je mama en je papa mee naar school ? 

Jan: Omdat de directeur gezegd heeft dat hij mijn ouders eens wou zien. 

Voor u verzameld door JaM 

L A C H E N I S G E Z O N D 

17


Interview van Dominique Delaite 

De aanvraag om voor de IMSO een interview te beantwoorden, me 

overhandigd door Yvon Leroy, werd door mij met verbijstering ontvangen. 

Ik heb wat geaarzeld om er op in te gaan waarschijnlijk uit schroom en 

verlangen naar discretie. Het is niet zo leuk in de schijnwerper te staan. 

Mijn loopbaan te Melsbroek is nog niet beëindigd! Ik denk niet dat mijn 

smaken en interesses iedereen zullen boeien! Maar na overleg en uit 

sympathie voor de patiënten, ook voor alles wat ik hen verplicht ben, heb ik 

deze opdracht graag aanvaard. 

Ik wens vooral te getuigen van weldra veertig jaar confrontatie met de 

problematiek van multiple sclerose en de verslagenheid van dezen die er 

onder lijden, door het accent te leggen op de humane en professionele 

verrijking die ze bij mij teweegbracht. 

Dankzij Dr. Ch. J. Ketelaer, oprichter en pionier, meen ik, van de 

behandeling en begeleiding der MS patiënten in België, had ik de 

gelegenheid om in Melsbroek te kunnen werken. In die tijd moest men erin 

geloven en hij wijdde er zonder opgeven, zijn hele leven aan tot aan zijn 

dood. Zij die hem kenden, kunnen getuigen van zijn aandacht voor iedere 

patiënt, maar ook zijn interesse voor elk personeelslid welke ook zijn functie 

was. 

Zijn zoon, Pierre Ketelaer, heeft ons gedurende vele jaren bijgeschoold meer 

speciaal op het gebied van de revalidatie en hij heeft verder het 

revalidatiecentrum uitgebouwd dat hem, zo hoop ik, nog vele jaren zal 

overleven. 

Het volstaat om terug te denken in welke staat vele patiënten in die tijd naar 

Melsbroek werden doorgestuurd, zonder de nodige behandeling en 

begeleiding. De levenskwaliteit van onze patiënten is thans aanzienlijk 

verbeterd! 

18

‐ De keuze van de kinesitherapie als beroep ? 

We moeten ons verplaatsen naar de zestiger jaren toen poliomyelitis nog 

woedde. Ik was toen op internaat tijdens mijn middelbaar onderwijs. Een 

film waarvan de titel me ontgaat, heeft me destijds beroerd. 

Hij bracht het verhaal van een koppel jazzmusici, in de Verenigde Staten die 

met succes het land rondreisde, maar tevens door de continue 

verplaatsingen zijn kind verwaarloosde. 

Hun dochter werd besmet met het poliovirus en de ouders beladen met 

schuldgevoelens gingen zich volledig wijden aan de verzorging van hun 

dochter. De looprevalidatie die ze volgde met behulp van orthopedisch 

materiaal heeft me toen aangegrepen en begeesterd. Daar ik destijds op zoek 

was naar een duidelijke beroepsoriëntatie, meen ik te kunnen stellen dat die 

dag mijn roeping heeft bepaald samen met een absolute adoratie van Louis 

Armstrong ! 

‐ Mijn herkomst en de wegen die mij naar Melsbroek hebben geleid 

Mijn geboorte op 4 januari 1947 in Touraine (Frankrijk) heeft me de Franse 

nationaliteit bezorgd. Maar in feite zijn de zaken wat ingewikkelder. Mijn 

vader is van ardense afkomst (Redu, het dorp van het boek in de provincie 

Luxemburg), mijn moeder, van Franse afkomst, was geboren in Reims. Mijn 

ouders hebben zich in Frankrijk gevestigd en daar ben ik geboren als deel 

van een talrijk huisgezin (9 kinderen waarvan tweemaal een tweeling). 

Als anekdote kan ik nog zeggen dat mijn tweelingsbroer zijn studies 

kinesitherapie in Frankrijk heeft gevolgd. 

De situatie is thuis sterk achteruit gegaan na een nochtans banale 

heelkundige ingreep doch onder medullaire verdoving (een techniek die 

toen nieuw was) en waarna mijn vader gangstoornissen heeft vertoond. 

Destijds heeft men deze verkeerdelijk toegeschreven aan multiple sclerose en 

te Melsbroek heb ik vernomen dat MS wel degelijk deel uitmaakte van de 

differentiële diagnose. 

Op jeugdige leeftijd werd ik, evenals mijn broers en zussen wegens 

moeilijkheden in ons levensonderhoud tijdelijk over verschillende gezinnen 

verspreid, voornamelijk met verdere studies in het vooruitzicht 


19

Aldus kwam ik op zesjarige leeftijd terecht in de familie van mijn vader in 

Redu. Voorlopig volgde ik er lager onderwijs en nadien voor het middelbaar 

onderwijs ging ik op kostschool te Bure in de afdeling Latijn‐Grieks. 

Om van gelijkstelling van diploma te genieten heb ik mijn studies voortgezet 

in België en het graduaat Kinesitherapie gevolgd aan het Instituut voor 

hogere opleiding ISCAM te Brussel. 

In juli 1968 werd ik aangeworven in de kliniek te Melsbroek en de idee dat 

mijn vader vroeger met de MS ziekte werd geconfronteerd heeft daar zeker 

een rol in gespeeld. 

In januari 1969 begon ik mijn legerdienst in Frankrijk en heeft Yvon Leroy 

me vervangen in de kliniek. 

Tijdens mijn legerdienst die ik doorbracht als verpleger in de 

gezondheidsdienst heb ik drie maanden als vrijwilliger doorgebracht in 

Gabon. Het was de periode van de genocide in Biafra. Deze provincie van 

Nigeria wenste zich af te scheiden met een secessieoorlog. 

Deze poging werd hardvochtig beteugeld en de uitgehongerde overlevende 

kinderen werden overgeplaatst naar Libreville waar het Franse leger een 

veldhospitaal had opgericht om deze kinderen op te vangen en te 

verzorgen. Na mijn legerdienst heb ik mijn werk te Melsbroek opnieuw 

kunnen opnemen en mijn collega’s teruggevonden. 

‐ En dan ? 

Tijdens deze periode van 40 jaar is er veel veranderd; de mentaliteit, de 

politiek, in goede en slechte richting ; ik ga me niet permitteren hierover te 

oordelen. 

Ik behoud nochtans nog steeds dezelfde interesse in en hetzelfde 

enthousiasme voor mijn werk en ik put deze kracht uit de moed en de 

wilskracht die ik bij onze patiënten kan terugvinden. 

Ik voel me eveneens vervuld van dynamisme en edelmoedigheid die ons 

destijds werd ingeblazen door de stichter van deze kliniek. 

Mijn vurigste wens blijft dan ook dat ze nog lang zal openstaan voor de 

opvang van onze patiënten, voor allen zonder onderscheid, zoals hij het 

waarschijnlijk zou gewild hebben 


20

Aanwezig: Elke De Smet, Karin Leliveld, Patrick De Meyer, Mau Vanden Eede, 

dokter Ketelaer, Mieke De Medts, Gaël Spruyt 


1. Ter beschiking stelling van relaxzetels 

Het centrum kan beschikken over een aantal tweedehands relaxzetels, die 

na een verfraaiingbeurt in het centrum een nieuw onderkomen zullen 

vinden. Momenteel wordt er nog gekeken waar deze het best terecht 

kunnen. Er wordt gedacht om deze vooral in en rond de cafetaria te 

plaatsen, gezien daar het makkelijkst beschikbare ruimte te vinden is. 

Niettemin is de werkgroep van mening dat de vraag naar relaxzetels in het 

revalidatiecentrum zelf (‘beneden’) toch ook zal blijven bestaan: vaak 

hebben patiënten immers slechts een half uur tijd tussen therapieën, en dan 

is het weinig energiebesparend om de afstand naar boven en weer terug af 

te leggen. Het voornaamste probleem hierbij is het ontbreken van een 

beschikbare ruimte in het centrum zelf; maar desnoods zouden er enkele 

zetels bij de diverse ramen of aan de achterkant van de diverse zijgangen 

geplaatst kunnen worden (al dan niet in vervanging van enkele van de 

bankjes). Er wordt tevens een hondentoilet vanachter in de tuin voorzien. 

2. Buitenmeubilair 

Er is nieuw houten buitenmeubilair –tafels & stoelen- aangekocht en 

geplaatst. Dit is zoals steeds bereikbaar voor patiënten en bezoekers via de 

trap en lift achter de cafetaria. Tevens is er een pergola gezet in de 

therapeutische tuin, zodoende dat patiënten toch wat schaduw kunnen 

opzoeken indien gewenst. 

3. Tevredenheidsenquête 

Dialoog vergadering van mei 2008 

Naast de tevredenheidsenquête bij de externe patiënten werd er eind 2007 

ook een steekproef (bij 60 personen) genomen bij de gehospitaliseerde 

patiënten. Het betreft dan de verpleegeenheden met het grootste verloop 

van patiënten: B1, C1 en C2. 

Globaal kunnen we stellen dat de tevredenheid bij gehospitaliseerde 

patiënten een stuk hoger ligt dan bij de ambulanten, en min of meer in de 

lijn ligt van de resultaten van 2005. 

21


Enkele puntjes: 

- De tevredenheid over de inspraak in het programma steeg van 65% naar 

76%, wat een aanzienlijke stijging inhoudt met niettegenstaande nog 

verdere ruimte voor verbetering. 

- Ook de gehospitaliseerde patiënten leken de renovatie van de cafetaria 

te smaken: de tevredenheid over de cafetaria steeg immers van 53% tot 

68%. Voornaamste vraag van patiënten blijft evenwel de vraag naar 

meer personeel en langere openingstijden. 

- De tevredenheid over het comfort van de kamers daalde gevoelig, van 

70% tot 55%. Voornaamste klachten zijn de kleine oppervlakte van de 

kamers en het ontbreken van een douche op de kamer. 

- De tevredenheid over de uitleg van het personeel blijft, met enige 

schommelingen, vrij hoog, met percentages van 78, 81 en 93% voor 

artsen, verpleegkundigen en therapeuten respectievelijk. 

4. Vervoer door Taxi Hendriks 

Patiënten blijven opmerkingen formuleren over Taxi Hendriks. Te snel 

rijden, patiënten niet (of niet goed) vastmaken, heel het traject –niet 

handenvrij- telefoneren met hun familie… 

De regels hierrond bij Hendriks zijn vrij strikt, en hun management 

verwacht ook van de chauffeurs dat zij deze regels respecteert. Het blijft 

dan ook belangrijk dat patiënten bij zulke toestanden de chauffeur 

aanspreekt, en indien dit geen aarde aan de dijk brengt, een klacht indient. 

Dit kan via de klachtenformulieren beschikbaar aan het onthaal (Brigitte of 

Betty). Zeker wanneer er een ongeval gebeurt is het essentieel dat de 

patiënt zo snel mogelijk een ongevallenformulier invult (of laat invullen). 

Dit formulier is ook aan het onthaal te verkrijgen. 

5. Berichtgeving in het Centrum 

Blijkbaar gebeurt de affichage in het centrum niet altijd in de beide 

landstalen. Vooral wanneer het al dan niet doorgaan van een therapie 

betreft is dit toch van groot belang, en wordt personeel nog eens op het hart 

gedrukt dat belangrijke informatie voor iedereen duidelijk en begrijpelijk 

moet zijn. 

22

Nr. 2 : Puzzel 


PUZZELS EN SUDOKU 

Correcte antwoorden kregen we van: 

Ward de Wachter, Lieve Hillewaert, Madeleine Petrus, Michel Thils, Rita 

Verbeke en Hilde Voet. 

Marijs Dellaert maakte verscheidene fouten . 

Vicky Maes was onvolledig . 

Madeleine Petrus gaat met onze bon van 30 € aan de haal. Proficiat. 

Nr. 3 : Sudoku : 

We kregen enkele correcte antwoorden en dat waren er: 9. Frieda Clemens, 

Marijs Dellaert, Freddy Franckaert, Alfons Roosen, Maria Rottiers,Kurt 

Smet, Michel Thils, Nicole van Vlasselaer, Rita Verbeke. 

De winnaar heet : Alfons Roosen. Gelukgewenst. 

_____________________________________________________________ 

De Prêtre Orthopedie 

23

---- PUB HENDRIKS 


24


Feestkalender 2008 

II. .M. .S. .O. . MELSBROEK 

Zaterdag 07 juni Koud Buffet Patiënten - I.M.S.O. 

Zondag 08 juni Vaderdag - I.M.S.O. 

Zondag 17 augustus Barbecue - I.M.S.O. 

Zaterdag 06 september Uitstap Patiënten - I.M.S.O. 

Zaterdag 11 oktober Mosselfeest - I.M.S.O. 

Dinsdag 11 november Pannenkoekenbak (Kap. o/d Bos) 

Zaterdag 13 december Kerstfeest - Rotary 

Vrijdag 19 december Bedeling Kerstmis - I.M.S.O. 

DEZE KALENDER KAN GEWIJZIGD WORDEN 

25


----- PUB DRUKKERIJ 1/2 

----- PUB ORTHOPEDIE 

26


27

Nieuwe puzzel Nederlands 


28


ANTWOORD OP DE SUDOKU 

N° 2 

De resultaten staan op pagina 23 in dit nummer vermeld. 

N° 3 

U kan 30 € winnen indien U ons het juiste antwoord toestuurt voor 20 juli 2008. 

Indien meerdere deelnemers het juiste antwoord vinden zal een loting beslissen wie 

de 30 € zal winnen. 

Stuur uw antwoord naar Christel Kempeneers, IMSO Vanheylenstraat 16, 

1820 Melsbroek. 

29


ANNIVERSAIRES - VERJAARDAGEN 

Juli/Juillet 

STAES Mr. Roger ANDERLECHT 

HARDY Monique (Cornelis HEMIKSEM 

BREMS Marleen HAASRODE 

D'ANGELO M-C Maison de MORLANWELZ 

THILS Mr. Michel MERCHTEM 

CHAMON Sabine KOKSIJDE 

ROOMAN Mevr. Christa HEIST O/D BERG 

MAES Victorine (Borms Dirk) WILLEBROEK 

KORNAS Mevr. Linda REET 

DECOENE Dhr. Paul AVELGEM 

HAMMOND CELIE BRAINE L'ALLEUD 

VAN QUICKELBERGHE Steven RONSE 

HERBETOT Chr.(Willems) BEKKEVOORT 

RUELLE Marthe BRAINE-L'ALLEUD 

LIEVENS Mr. Johan WINGENE 

LEBRUN Michèlle (Van der LAEKEN 

GHISLAIN Catherine BERCHEM-STE- 

VERCAMMEN Henriette (B3) MELSBROEK 

KERCKHOVE Liliane WEZEMBEEK-OPPEM 

DE KERPEl Ilse SILLY 

DE ROOZE Yvette (Van LOKEREN 

DE WEERDT Martine BERLAAR 

LEROY - MAASSEN BRUXELLES 

DE BOODT Frank OPWIJK 

VRINDTS Aloïsette (Crossey BRUSSEL 

ANNE Anita (Van Tongerloo LIER 

PICARD Paula Melsbroek 

OLIE Viviane SINT-KATELIJNE- 

CLEMENS Frieda (Verbeeck L.) AARTSELAAR 

PANS Rita BRUSSEL 

BROUCKE Lieve (Devriendt) MANNEKENSVERE 

ELOY Jacques WEMMEL 

LUYPAERT Nelly vzw Avalon BUGGENHOUT-OPSTAL 

VAN AERSCHOT Elza RILLAAR 

DE DONDER Greta (De Clopper GREMBERGEN 

VAN DEN DRIES Franky STEENOKKERZEEL 

BAL Jean MELSBROEK 

30


Augustus/Août 

VAN LANDEGHEM J. (Van BRASSCHAAT 

VAN DEN BOSSCHE Roza WOLVERTEM 

CORNELIS Myriam (Van Der VILVOORDE 

TUERLINCKX Mevr. Helga WILRIJK 

VANSTEENKISTE M (Roelants AALTER 

DAAMEN Ardina (Walschap) GRIMBERGEN 

ROEF Ann AARSELAAR 

GORRIS Kim ZWIJNDRECHT 

THOMAS Marleen (Van Gool) JETTE 

DE WACHTER Mr. Eduard RUMST 

PEETERS Hedwige ANTWERPEN 

VAN LIMBERGHEN Leo Van LONDERZEEL 

NACKOM François ST. STEVENS 

VERDEYEN J. (Koekelbergh) LEEFDAAL 

SCHOUTEN Bernice ANTWERPEN 

LEJEUNE Jenny JETTE 

SMEETS Mr. Jan VILVOORDE 

BRUFFAERTS Karel NEERIJSE 

DE MEYER Patrick BRECHT 

VAESSEN Marie-Thérèse LASNE 

SCHELLENS Mevr.Maria HAREN 

VAN DEN NIEUWENHOF Koen KONTICH 

GOOSSENS Marie-josé (Vrw) VILVOORDE 

BOUCQUEAU S FAYT-LEZ-MANAGE 

VANDERSTRAETE J. St.-STEVENS-WOLUWE 

BILLER Françoise LIMAL 

JAUCOT Ariane COURT-SAINT-ETIENNE 

KHATCHATRIAN Nune WOLUWE-ST-PIERRE 

OOMS Dhr.Paul WILRIJK 

GALLEZ Gisèle BOIS D' HAINE 

BUYS L. - GELDMEYER MELSBROEK 

VAN DEN BRANDEN Walter BONHEIDEN 

VANHOVE Mevr. Jeanine LEUVEN 

VAN VLASSELAER Carina DIEST 

31


Savez-vous que … 

Que le docteur Marianne Charlier, collaboratrice au Centre depuis 1990, l’a quitté 

en ce mois d’avril ? Ses patients la regrettent au plus haut point. Ils espèrent que 

son remplacement se fera par un autre médecin spécialiste en réadaptation 

francophone. 

Que l’excursion annuelle de l’IMSO, à Bokrijk, dans le Limbourg, est 

programmée pour le 6 septembre 2008 ? Envoyer les inscriptions à Christel 

Kempeneers. 

Que les patients peuvent encore toujours, via le Fonds Cédric, demander un 

abonnement ProxiFun à 13 € par mois. Plus d’informations au cybercafé. 

Que, suite au départ de Franky Vinck de la clinique, c’est Johan Vandendriessche 

qui va tenir le cybercafé les mardis, jeudis et vendredis, entre 18 et 20 heures. 

Qu’à partir du 15 juillet, un nouveau bénévole, venant d’Allemagne, reprendra 

progressivement les tâches de Ersan ? Il le fera pendant un an. 

Que l’assemblée générale de l’IMSO se tiendra le samedi 21 juin à 10.30 et que 

Tina Goossens, psychologue au centre, s’est portée candidate comme membre du 

conseil de gestion. 

Que le local de l’IMSO du Centre déménage vers le précédent local du cybercafé. 

Que, parce que l’appartement donné en location de De Haan n’est pas 

suffisamment occupé, le conseil a décidé de ne plus le louer à partir du premier 

janvier 2009 ? L’appartement de Westende reste à la disposition des patients 

atteints de sclérose en plaques et de leurs familles. 

32


Interview de Dominique Delaite 

La demande d’interview, pour la revue de l’IMSO, qui m’a été 

transmise par Yvon LEROY, m’a laissé un peu perplexe ! J’ai hésité un peu, 

sans doute par pudeur et souci de discrétion. Le fait d’être mis sous le 

projecteur. Mon parcours à Melsbroek n’est pas terminé ! Je ne pense pas 

que mes goûts et centres d’intérêt puissent intéresser tant de monde ! Mais 

après réflexion et par sympathie pour les patients, ainsi que pour tout ce 

que je leur dois, je l’accepte bien volontiers ! 

Je veux surtout en faire un témoignage de bientôt quarante années de 

confrontation à la problématique de la sclérose en plaques et à la détresse 

de ceux qui en souffrent, en mettant l’accent sur l’enrichissement humain et 

professionnel que cela m’a apporté. 

Je dois la chance d’avoir pu travailler dans cette clinique au 

Dr Ch. J. Ketelaer, son fondateur et par là‐même le pionnier, je crois, de la 

prise en charge de ces patients en Belgique. Il fallait y croire à l’époque et il 

y a consacré sa vie, sans faillir, jusqu’au bout. 

Ceux qui l’ont connu pourront témoigner de l’attention qu’il avait pour 

chaque patient, mais aussi de l’intérêt qu’il portait au personnel, quelle que 

soit sa fonction. 

Son fils, Pierre Ketelaer, nous a formés tout au long de ces années plus 

spécifiquement à la réadaptation et a bâti, pierre par pierre, ce centre qui lui 

survivra, je l’espère, encore longtemps. 

Il suffit de regarder loin en arrière pour se rappeler dans quel état 

beaucoup arrivaient, n’ayant pu à l’époque bénéficier d’une telle prise en 

charge médicale et rééducative. La qualité de vie de nos patients est 

tellement meilleure à l’heure qu’il est ! 

‐ Le choix de la kinésithérapie comme profession ? 

Il faut se situer dans les années soixante où sévissait la poliomyélite. J’étais 

alors en internat pour mes études secondaires. Un film de l’époque, dont le 

titre m’échappe, m’a interpellé. 

33

Il évoquait l’histoire d’un couple de musiciens de jazz, en Amérique, qui 

parcourait le pays avec succès, mais aussi la négligence de leur enfant, 

vus leurs déplacements continuels. Leur fille vint à contracter la polio et 

les parents, culpabilisés, se consacrèrent alors entièrement à ses soins. 

La rééducation à la marche qu’elle suivait au moyen d’appareillages 

m’avait ému et enthousiasmé ; comme j’étais en recherche d’orientation, je 

crois pouvoir dire que ma vocation est née ce jour‐là, avec en plus une 

adoration pour Louis Armstrong ! 

‐ Mes origines et les chemins qui m’ont amené à Melsbroek 

Le fait d’avoir vu le jour un 4 janvier 1947 en Touraine (France) me vaut 

la nationalité française. Mais en fait les choses sont plus compliquées. 

Mon père était belge d’origine ardennaise (Redu, le village du livre dans 

la province du Luxembourg), ma mère, française, était de Reims. 

Mes parents se sont établis en France où donc je suis né dans une famille 

nombreuse (9 enfants dont deux fois des jumeaux). Pour l’anecdote j’ai un 

frère jumeau qui lui a fait ses études de kinésithérapie en France. 

Les choses se sont gâtées, lorsqu’à la suite d’une intervention chirurgicale 

banale, mais sous rachis‐anesthésie (c’était nouveau à l’époque), mon père 

a présenté des difficultés de marche. On a attribué cela à tort à une sclérose 

en plaques et c’est à Melsbroek que j’ai appris que cela faisait partie du 

diagnostic différentiel de la maladie. Donc lorsque j’étais tout jeune les 

difficultés matérielles de la famille ont fait que les enfants ont été un peu 

dispersés, par épisodes et principalement dans la perspective des études. 

C’est ainsi qu’à l’âge de 6 ans, je suis arrivé dans la famille de mon père à 

Redu. Je ne devais y rester que provisoirement pour l’école primaire et 

finalement je me suis retrouvé à Bure, en internat, pour y poursuivre le 

secondaire en latin‐grec (humanités anciennes). 

Pour la facilité des équivalences, j’ai continué en Belgique pour le supérieur 

en faisant mon graduat en kinésithérapie à l’ISCAM (Bruxelles). 

C’est en juillet 1968 que j’ai été engagé à la clinique et le fait, à l’époque, 

d’avoir encore à l’idée que mon père pouvait avoir la sclérose en plaques 

avait un peu guidé mon choix. 

En janvier 1969, je suis parti faire mon service militaire en France. C’est 

alors qu’Yvon Leroy a débuté à la clinique pour me remplacer. 


34

Au cours de mon service militaire que je passai comme infirmier au service 

de santé, je me suis porté volontaire pour partir trois mois au Gabon. 

C’était au moment du génocide biafrais. Le Biafra, province du Nigeria, 

voulait faire sécession. Cette tentative fut durement réprimée et les enfants 

survivants, affamés, étaient évacués vers Libreville où l’armée française 

avait monté un hôpital de campagne pour les recueillir et les soigner. 

À la suite de mon service militaire, j’ai pu reprendre le travail à Melsbroek 

et y retrouver mes anciens collègues. 

‐ Et maintenant ? 

En 40 ans, bien sûr, les choses ont beaucoup changé ; les mentalités, la 

politique, en bon et en moins bon ; je ne me permettrai pas d’en juger. 

J’éprouve néanmoins toujours le même intérêt et enthousiasme pour mon 

travail et je puise cette force dans le courage et la volonté dont font preuve 

nos patients. 

Je me sens également toujours porteur du dynamisme et de la générosité 

à leur adresse qu’avait pu insuffler en son temps le fondateur de cette 

clinique. 

Le plus grand souhait que je puisse formuler, c’est qu’elle continue à accueillir 

nos patients encore longtemps et tous, sans distinction, comme il l’aurait sans 

doute souhaité ! 


35

Octobre 2006, la Ligue des Familles propose dans son hebdomadaire un questionnaire 

sur la mobilité : « Comment percevez-vous votre mobilité : temps, distance, mode de 

transport… au sein de votre famille ? » 

Suite aux réponses, des familles volontaires sont invitées à participer à un « Défi 

Mobilité ». 

Michèle se déplace beaucoup seule en fauteuil roulant, nos balades en vélo en 

vacances nous enchantent, nos expériences transports en commun pour PMR sont peu 

fructueuses alors l’idée nous plaît. Nous voilà donc engagés à 4 (Michèle, Anne et les 

2 ados) de mars à juin 2007 avec une vingtaine d’autres familles pour réfléchir à nos 

déplacements quotidiens. 

Toutes les familles se rencontrent donc une première fois à Namur. 

Pendant 3 mois chaque membre de la famille fait un relevé de tous ses déplacements 

(type, durée, raison…) et avec un membre de la Ligue nous réfléchissons aux 

alternatives, problèmes rencontrés… avant de se retrouver une seconde fois à Namur 

pour les conclusions et espoirs pour l’avenir. 

L’espoir pour notre petit clan est surtout de pouvoir accéder avec le fauteuil roulant 

aux transports en commun. Le métro est presque impossible : il faut réserver le 

trajet, se faire accompagner durant tout ce trajet, monter et descendre aux 

stations avec ascenseur (et connaître à l’avance l’heure de retour ! ). Quant aux 

nouveaux bus nous n’avions pu les essayer car les chauffeurs nous faisaient des 

commentaires assez négatifs quant à l’utilisation de la rampe d’accès. Nous avons 

donc surtout opté pour le transport chaise roulante plus vélo (à quand un fauteuil 

roulant à plus de 10Km/h ?). De là notre étonnement à la séance de clôture à Namur 

quand le guide du GRACQ* s’est montré très réticent à ce que Michèle accompagne le 

groupe cycliste pour un tour de la ville ! Mais connaissez-vous la pugnacité de 

Michèle ? Elle s’était portée volontaire pour le défi mobilité, alors pourquoi 

l’exclure ? Elle ne s’est pas laissée faire… nous avons juste roulé un peu plus 

lentement ! 

Bicycity 2007 


Histoires vécues de… Mobilité 

D’ailleurs entre temps, Michèle était avec moi sur la ligne de départ du BicyCity à la 

place Rogier et nous nous sommes bien amusées sous le soleil de mai à parcourir avec 

des milliers de cyclistes les tunnels jusqu'au Cinquantenaire. 

Nous sommes arrivées quasi les dernières, Michèle en pleine forme et moi les mollets 

un peu durcis ! Il restait à rejoindre notre domicile à la Basilique… 

36

La Ligue des Familles a donc tiré des conclusions du défi et interpelle les différentes 

autorités pour aider les familles à mieux gérer et vivre leurs déplacements au 

quotidien. 

Quant à nous avec le fauteuil roulant, la voiture reste indispensable pour les 

vacances, les grands trajets et les déplacements par temps pluvieux. 

Mais quel bonheur de sortir en vélo chaise, de découvrir de jolies façades, de 

prendre l’air en faisant un peu d’exercice, de se faufiler sans énervement, ni 

problème de parking dans Bruxelles. 

Sous une petite pluie de novembre 2007 nous avons donc participé à une journée 

vélo-trafic avec le GRACQ* à Bruxelles. 

Après vérification des vélos par les animateurs nous avons fait des exercices 

d’adresse et de freinage dans le parc du Cinquantenaire et avons bien ri surtout 

qu’après avoir tellement bien freiné…( ma roue arrière s’est soulevée et j’ai bien cru 

que j’allais passer par-dessus mon vélo ! ) je me suis soulevée au ciel avec mon vélo 

avant l’atterrissage au sol… mais heureusement sans dommage ! 

Puis parcours dans Bruxelles et pour Michèle un moniteur particulièrement sympa 

rien que pour elle. Nous nous sommes réconciliés avec le GRACQ* par rapport à 

l’expérience de Namur : règles de circulation pour vélo-chaise, comment tenir sa 

place dans la circulation, attention pour tous les types de conducteurs et puis le 

rond-point Montgomery dans le trafic et à la nuit tombante… chouette expérience. 

Quant aux transports en commun, cela reste problématique et longtemps nous avons 

reculé l’essai des nouveaux bus, moi surtout un peu par peur d’être les ‘’emmerdeuses’’ 

après les commentaires négatifs des chauffeurs interrogés. 

Et puis il y a peu, par un dimanche ensoleillé nous avons décidé d’aller faire un tour en 

bus. Tous les bus ne sont pas encore équipés et la rampe d’accès du premier bus était 

en panne… par contre pour le deuxième et le retour, l’essai fut positif ; le bus 

s’abaisse et éjecte sa palette et à l’intérieur un emplacement est prévu pour le 

fauteuil roulant. 


37

Reste beaucoup de questions : est-ce possible sans 

accompagnement, aux heures d’affluence, quand les 

trottoirs sont étroits, comment payer son trajet ? 

Beaucoup de questions encore sans réponse. 

Durant ce mois de février 2008 nous avons encore 

assisté à un exposé dans le cadre de la mobilité 

pour tous « Et vous ça roule ? ». 

Les conférenciers s’interrogeaient concernant la mobilité de toutes les personnes, 

tous les handicaps confondus. Idéalement il faudrait une accessibilité de tout pour 

tous les handicaps, une accessibilité de l’espace, une accessibilité dans la gestion du 

temps, pouvoir répondre aux besoins ponctuels et pouvoir favoriser les habitudes de 

vie de chacun. 

En fait, ce qui n’est pas valable concernant les valides ne devrait pas l’être pour une 

personne handicapée, par exemple réserver son transport (en commun), se déplacer 

uniquement à certaines heures… 

Tout cela demande un travail non seulement concernant la politique mais aussi un 

travail humain : regard social, peur de l’autre. 

De nombreuses questions se posent : 

-Quel comportement adopter face à une personne avec une déficience intellectuelle ? 

-Un chauffeur de taxi va-t-il passer plus de temps à embarquer un chaisard plutôt 

qu’un valide ? 

-Qui va s’occuper d’aider la personne à mettre sa veste avant de sortir ? 

-Où trouver les bonnes informations concernant les différentes possibilités de 

mobilité… etc etc ??? 

Beaucoup de points sont encore à soulever et à résoudre pour permettre la 

participation de toutes les personnes handicapées dans tout ce qu’offre une société . 

En conclusion, le soir de cette conférence, le chauffeur du minibus n’a pas sonné à la 

porte de la salle de conférence et est parti. Michèle se retrouvait donc à 22h sur le 

trottoir à l’autre bout de la ville ! 

Et, suite à son courrier de réclamation nous n’avons reçu aucune réponse ! 

Anne, accompagnatrice de Michèle en vacances et au quotidien. 

GRACQ : Groupe de Recherches et d’Actions de Cyclistes Quotidiens 


38

Présents : Elke De Smet, Karin Leliveld, Patrick De Meyer, Mau Vanden Eede, 

dokter Ketelaer, Mieke De Medts, Gaël Spruyt 

1. Les fauteuils relax. 


Le centre peut disposer d’un certain nombre de fauteuils relax de seconde 

main qui, après rénovation, vont trouver un emploi dans le centre. Pour 

l’instant on ne sait pas encore à quel endroit ils seront le plus utiles. On pense 

que c’est surtout dans et aux alentours de la cafeteria, vu que c’est là qu’il y a 

le plus d’espace disponible. 

Néanmoins le groupe de travail pense qu’il faut garder l’idée de les mettre en 

bas dans le centre car souvent les patients ont une demi-heure de temps entre 

leurs thérapies et que c’est coûteux en énergie de faire le trajet vers l’étage et 

de revenir. 

Le principal problème est qu’il faut disposer de place dans le centre lui-même; 

mais, au besoin, on pourrait mettre des fauteuils auprès des diverses fenêtres 

ou dans le fond des divers couloirs latéraux, en remplaçant ou non les bancs 

existants. Des toilettes pour chien seront également prévues dans le fond du 

jardin. 

2. Mobilier extérieur. 

Réunion du groupe Dialogue de mai 2008. 

Des tables et des chaises en bois ont été placées à l’extérieur. Elles sont 

accessibles, comme avant, par l’escalier et le petit ascenseur derrière la 

cafétéria. Il y a aussi une pergola dans le jardin thérapeutique, si bien que les 

patients peuvent y trouver de l’ombre si nécessaire. 

3. Enquête de satisfaction. 

À côté de l’enquête de satisfaction chez les patients externe, il a été procédé à 

une épreuve chez les patients internes, fin 2007, dans les unités ayant le plus 

grand roulement de patients : B1C1etC2. 

Globalement, nous pouvons dire que le degré de satisfaction est plus élevé que 

chez les ambulants, et a plus ou moins le même profil que celui de l’année 

2005. 

39


Quelques points : 

- Le degré de contentement quant au degré de participation (avoir droit au 

chapitre) est monté de 65% à 76%, ce qui montre une bonne 

amélioration et aussi qu’on peut encore mieux faire. 

- Les patients hospitalisés semblent également apprécier l’amélioration 

de la cafeteria pour laquelle le degré de contentement est monté de 53 à 

68%. La principale attente des patients est d’avoir un temps d’ouverture 

plus long et plus de personnel. 

- Le contentement au niveau du confort des chambres est descendu de 70 

à 55% ; les plaintes principales pour ce point sont l’étroitesse des 

chambres et l’absence de douche. 

- Le contentement au sujet des informations communiquées par le 

personnel reste très élevé, avec des pourcentages de 78,81 et 93% 

respectivement pour les médecins, les infirmiers et les thérapeutes. 

4. Transport par les taxis Hendriks. 

Les patients ont encore des remarques à faire : certains chauffeurs roulent trop 

vite, patients non attachés ou mal, chauffeurs qui téléphonent tout le trajet 

avec leur famille, sans système mains libres… 

Les règles à ce sujet sont très strictes chez Hendriks et la firme attend que ces 

règles soient sévèrement observées. Il est important que le patient fasse des 

remarques si cela se produit et qu’il dépose plainte en cas de refus 

d’obtempérer. 

La plainte peut se faire par un formulaire disponible à l’entrée (Brigitte ou 

Betty. Au cas où un accident a eu lieu il faut absolument remplir un formulaire 

d’accident le plus vite possible. Ce formulaire est lui aussi disponible à 

l’entrée. 

5. Information dans le centre. 

Apparemment, l’affichage dans le centre n’a pas toujours lieu dans les deux 

langues. Il est demandé au personnel encore une fois de donner des 

informations claires et de veiller à ce qu’elles soient comprises, surtout s’il 

s’agit du bon déroulement des traitements. 

40

II. .M. .S. .O. . MELSBROEK 

Callendriier 2008 

Samedi 07 juin Buffet Froid Patients - I.M.S.O. 

Dimanche 08 juin Fête des Pères - I.M.S.O. 

Dimanche 17 août Barbecue - I.M.S.O. 

Samedi 06 septembre Excursion Patients - I.M.S.O. 

Samedi 11 octobre Fête aux moules - I.M.S.O. 

Mardi 11 novembre Journée des crêpes (Kap. o/d Bos) 

Samedi 13 décembre Fête de Noël - Rotary 

Vendredi 19 décembre Noël - I.M.S.O. 

IMSO 2008/ 3 41

SUDOKU 

N°2 

Trois bonnes réponses nous sont parvenues dans le temps imparti. 

Mr. Joris De Geyter de Rixensart a gagné la récompense de 30 €. 

N°3 

Vous pouvez gagner 30 € en nous envoyant la réponse exacte avant 

le 20 juillet 2008. 

Si plusieurs participants donnent la bonne réponse, le tirage au sort 

déterminera le gagnant. 

Envoyez votre réponse à Christel Kempeneers, IMSO 

Vanheylenstraat 16, 1820 Melsbroek. 


IMSO 2008/ 3 43 

PUZZLE Français

---- PUB HENDRIKS 


DRUKKERIJ VAN WILDERODE 

----- PUB ORTHOPEDIE ½ 



Oplossing puzzel nr. 2 Résultat du puzzle n° 2 

Résultat puzzle français 

Des réponses correctes ont été envoyées par Mesdames J. Willaert et M. Béduneau 

et Mr. Mauro Rigante. 

Mr. Rigante a gagné la récompense de 30 €. 


Redactieraad / Comité de rédaction : 

P. BOBER, F. DE KUYSSCHE, Dr. P. KETELAER, Y. LEROY, F. LUYKFASSEEL, A. WERELDS, E. KAP. 

Redactieadres / Adresse du bureau de rédaction : 

I.M.S.O. v.z.w. 

VANHEYLENSTRAAT 16 

1820 MELSBROEK 

TEL. : 02/752.96.00 

PATIENTEN/PATIENTS : € 10 

FAMILIE EN SYMPATHISANTEN : € 15 

FAMILLES ET AMIS 

STEUNENDE LEDEN/MEMBRES DE SOUTIEN : € 25 

DOOR STORTING OF OVERSCHRIJVING OP VOLGEND 

REKENINGNUMMER/A VERSER OU VIRER AU COMPTE : 

310-0452575-59 OP NAAM VAN IMSO/AU NOM D'IMSO 

GRAAG VERMELDEN : RIJKSREGISTERNUMMER 

BTW - NUMMER 

OF GEBOORTEDATUM 

VEUILLEZ MENTIONNER VOTRE NUMERO DE REGISTRE NATIONAL, NUMERO TVA OU DATE 

DE NAISSANCE 

OPMERKING: GIFTEN VAN € 30 OF MEER GEVEN RECHT OP FISCAAL ATTEST. 

LIDMAATSCHAPSGELD DIENT EXTRA BETAALD TE WORDEN EN GEEFT RECHT OP HET 

TIJDSCHRIFT. (vb.€ 40 = gift + € 10 lidmaatschap) (voor niet-patiënten € 30 + € 15= € 45) 

ATTENTION : UNE ATTESTATION FISCALE SERA DELIVREE POUR LES DONS DE € 30 OU 

PLUS . (p.e. € 30 don+ € 10 = € 40 pour les patients/ € 30 don+ € 15 = € 45 pour les autres) LA 

COTISATION A VERSER EN SUPPLEMENT DONNE DROIT A L'ABONNEMENT DE LA REVUE. 

TARIEF RECLAME / TARIF PUBLICITAIRE : 

1/2 BLZ./PAGE : € 125 PER NUMMER/PAR NUMERO OF € 750 PER JAAR/PAR AN 

1/1 BLZ./PAGE : € 250 PER NUMMER/PAR NUMERO OF/OU € 1500 EURO PER JAAR/PAR AN 

VOOR ALLERLEI INLICHTINGEN IN VERBAND MET LIDMAATSCHAPSGELDEN, 

AANKONDIGINGEN, RECLAME : 

NEEM CONTACT OP MET ONZE REDACTIE. 

POUR TOUT RENSEIGNEMENT A PROPOS DES COTISATIONS, 

ANNONCES OU PUBLICITES, VEUILLEZ VOUS ADRESSER A NOTRE SECRETARIAT.

N° 3, 2008 - Imso.be

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?