Horizon februari.pub - GGZ Oost Brabant

Februari 2010
Maandblad voor en door cliënten en bewoners van GGZ Oost Brabant

C De Horizon wil cliënten en bewoners aan het woord laten. De Horizon informeert periodiek over
onderwerpen uit het dagelijks leven van cliënten en bewoners, over ontwikkelingen binnen de
Geestelijke gezondheidszorg en over de locaties van de GGZ Oost Brabant. Uw bijdrage is welkom.
De redactie bepaalt wat geplaatst wordt. Artikelen kunnen ingekort worden.
Onder pseudoniem schrijven mag, als de naam bekend is bij de redactie.
Levert u uw kopij voor 17 maart 2010 in ?
OLOFON
Redactie
Joost Bemelmans, Lennart van de Elsen, Jan-Anton van der Mooren, Ger van Lankvelt, Ine van
Wijk, Agnes Blok en Fred Fassaert.
Redactieadres
horizon@ggzoostbrabant.nl
- Horizon, Cliëntenraad, Kluisstraat 2 5427 EM Boekel.
- secretariaat en opmaak (maandag en donderdag 0492-846366) Bea van Leuken.
Wilt u de Horizon thuis ontvangen?
Dat kan! Neem daarvoor contact met ons op.
Drukwerk
Drukwerk, afwerking en verspreiding gebeurt door cliënten en medewerkers van
de Rotonde in Oss.

V OORWOORD
Het kan Vriezen en het kan Dooien:
Het is niet helemaal duidelijk nu ik dit stukje zit te
schrijven wat ons te wachten staat. De sneeuw die er nog ligt is druk bezig weg te smelten en
het ijs is inmiddels al weer met een beetje water bedekt.
Toch hoor ik Henk Angenent ook vertellen dat hij een oud Fries
boertje gesproken heeft die hem vertelde dat er toch nog een
11-stedentocht zal komen in februari.
Dus of de kou nu uit de lucht zal zijn…?
Zo ook binnen GGZ Oost Brabant. In het afgelopen jaar is er veel
aandacht geweest voor de bedrijfsvoering. Er waren rode cijfers
die bepalend waren voor wat er wel niet kan. De berichten zijn dat
de organisatie inmiddels wel op de goede weg zit, maar dat de kou
nog niet uit de lucht is. Wat op ons af komt is dat er door de overheid
nog een korting opgelegd is voor alle instellingen van 3½ %.
Dit betekent dat we hier allemaal de gevolgen weer over ons heen
krijgen. Het blijft een optelling van inkrimping. Als cliënten worden we hier ook dagelijks mee
geconfronteerd. Immers waar geen geld meer voor binnenkomt, kan er ook niet meer geleverd
worden. Inmiddels is al wel heel duidelijk dat verschillende mensen een CIZ indicatie hebben
ontvangen die lager is dan men gewend was. In het ergste geval ook mensen die helemaal niet
meer voor zorg in aanmerking komen. Dit terwijl deze mensen zelf aangeven dat ze die zorg
wel nodig hebben. Hierdoor staat het water bij sommigen tot aan de lippen. Ook instellingen
als GGZ Oost Brabant maken zich nu druk om deze ontwikkelingen. Inmiddels hebben enkele
instellingen samen met GGZ Oost Brabant de handen in elkaar geslagen om samen richting Den
Haag duidelijk te maken dat kwaliteit van zorg zover onder druk is komen staan en dat het niet
meer verantwoord is.
Dit willen zij graag samen met cliënten doen. De cliëntenraad heeft de vraag binnen gekregen
of er cliënten zijn die hieraan mee willen werken door hun verhaal te doen over wat de gevolgen
van de pakketmaatregelen zijn waardoor zij minder (of geen) zorg ontvangen. Onder het
motto van samen staan we sterk moet het toch lukken om deze ontwikkelingen een halt toe te
roepen. De uitnodiging dan ook aan ieder die dit wil doen contact op te nemen. De kou zit dus
nog volop in de lucht.
Tot slot de dooi:
De leuke dingen laten we niet allemaal voorbij gaan. Ook deze keer weer een gevulde Horizon
(met dank aan alle inzenders). Ik wens iedereen veel ontspannen leesplezier.
Jan-Anton van der Mooren, eindredacteur.
3

I NHOUD
Voorwoord 3
Mindfulness 5
Werken in het wald deel 7 6
Dichter des GGZ’s 7
De broer van Coby 7
Nieuws uit de Cliëntenraad 8
Heeft het gesmaakt 9
Vakantie naar Kreta 10
Weg bij de GGZ 11
Gedicht 11
Joseph Kirchhoffs 12
Een sprookje op kasteel Maurick 14
Levenstrein 15
Heropening ‘t Laantje 16
Brief aan mijn oma 17
Toverstaf 17
Kunst 18
Aankondiging PaduArt 18
Werken met eigen ervaring 19
De kunst van leven 19
Koken met Ine 20
Koken met Toon 21
Raad van Bestuur informeert 22
Schizofrenie adieu 23
Het grote ongeduld 24
Gedicht 25
Pekinezen 26
Week van de psychiatrie 28
Winter Efteling 28
Belastingservice Door en Voor 29
GGZ LvC opent nieuwe locatie 30
Een herinnering aan 31
2010 32
Radar reizen=Librasol 33
10 augustus 2005 33
4
Prinsenverschijning 34
Activiteiten 35
Kreet van de maand 36
Kaft: geschilderd door Agnes Blok

MINDFULNESS
Naar aanleiding van een terugkerende depressie
heb ik een maand of negen geleden
besloten tot een mindfulness training op het
Centrum voor Psychisch Herstel in Wijchen.
Wat is mindfulness ?
Mindfulness betekent je aandacht richten op
een bepaalde manier, bewust in het hier en
nu en zonder oordeel.
De bedoeling van de training is om aandacht
te besteden aan wat er nu is zonder te oordelen
of te veroordelen. Je moet stilstaan bij
wat je in het lichaam voelt. Je bewust zijn
van de gedachtes en gevoelens. Dit kost
aanvankelijk heel veel energie. De cursus
duurt 8 weken, dat wil zeggen 8 bijeenkomsten
en huiswerk. Er wordt tijdens de cursus
heel veel gewerkt met meditatie oefeningen
en met behulp van CD met oefeningen die je
geacht wordt te doen. Zo is er een CD met
bodyscan. Met meditatie en bewegingsoefeningen.
Heel veel aandacht wordt geschonken
aan ademhalingsoefeningen die je kunt gebruiken
in dingen die dagelijks voorkomen.
Iedere keer wordt er veel nadruk gelegd op
acceptatie. Je kunt een aantal gebeurtenissen
toch niet terugdraaien of voorkomen.
Belangrijk is om naar deze dag te kijken:
Deze dag. Kijk naar deze dag, want gisteren is
Schilderij van Evert Post
door Fred Fassaert
5
maar een droom en morgen is slechts een
visioen. Maar een goed geleefd heden maakt
elke gisteren tot een droom van geluk. En elk
morgen tot een visioen van hoop. Kijk daarom
goed naar deze dag. Dit is allemaal wel waar
maar moeilijk voor velen met een depressie
te aanvaarden. Maar als je eenmaal dit kunt
aanvaarden leef je wel een stuk rustiger en
kalmer en geeft je veel meer vrede. Als je
zoals ik in een depressie raakt heb je ook veel
negatieve gedachtes. Enkele van die gedachtes
kunnen zijn: je voelt je waardeloos, je
veroordeelt jezelf onnodig, je gaat
doemdenken, je gaat zwart-wit denken.
Je instelling is dan van levensgroot belang.
Waar het om gaat is een houding van vriendelijke
interesse en nieuwsgierigheid ten opzichte
van de gedachten. Die houding kun je
jezelf aanleren met de oefeningen die je
tijdens de cursus en het huiswerk doet. Ook
heel belangrijk is goed voor jezelf zorgen,
doe iets wat je plezierig vindt. Eigenlijk heel
belangrijk is het dat je aardig voor jezelf
durft te zijn. Wees daar niet bang voor dat is
niet egoïstisch, het is een kwestie van
zelfbehoud. Ik kan wel zeggen dat ik toch
veel heb opgestoken van deze cursus. Een volgende
keer meer …

WERKEN IN HET WALD
Zo voorspoedig als in het begin van onze Duitse
periode de vrachtwagens richting Vlaanderen
gingen (en dus de franken binnenstroomden)
zo beroerd liep het af. De eerste tegenvaller
was te wijten aan een misrekening van
Teun, maar dat was ik gewoon gaan vinden.
Teun had al eerder verteld dat hij in de derde
klas lagere school eraf gehaald werd door zijn
vader, met als doel het behulpzaam worden
in de konijnenhandel.
Rekenen was geen sterk punt van hem, maar
dat gaf hij nooit toe(helaas, dat had hij beter
wel kunnen doen).
“Nederlandse taal ja, da’s geen sterk punt
van me.” Dat gaf hij dan wél toe, maar het
weerhield hem er niet van om een bord te
schilderen en langs de openbare weg te
zetten bij de houtwerf. Het onding
vermeldde naast de verkoop van ronthout, de
verkoop van kettingzagen en …surves. Ik
moest de eerste keer echt drie keer lezen
voor ik het zag. Heb hem laten beloven dat
hij mij voortaan de borden zou laten schilderen,(weliswaar
met tekst van Teun, natuurlijk).
Op vrijdag werd er in het keetje op de
houtwerf het weekloon, verdiend met hoofd
en handen, uitbetaald in giro-enveloppen
(want een gewone envelop kost een cent en
een van de giro krijg je voor niks). Dan kwamen
Aatje en ik, H. en P.vdA, Oude Jan en
Dikke Henk, halen wat ieder van ons zwoegers
individueel aan meters had gehaald.
Dat hield Teun bij op de rand van de krant,
met een kruisjes- en streepjessysteem.
Zelf hielden we het ook bij. Reken maar.
Zekere zwarte vrijdag, zat Teun, die altijd al
door Toon van der Wielen
6
node afscheid nam van de enveloppen,
extra moeilijk te kijken. Alsof ie ongesteld
moest worden of zo. Bleek hij zich grotelijks
te hebben laten belazeren door een
deelnemer in de geldwisseldans en witwasserij,
(iets waar ik me al die tijd buiten heb gehouden!)
De klachten waren niet van de
lucht. Hij had dan nog nét het loon, maar hij
kon de zakjes haast niet loslaten… ”Dér, nou
hedde gullie alles!” “Ja maar Teun, daar hebben
we voor gewerkt. Gij bent d’n ondernemer.”
“Mar gullie het oe uitkering toch nog?” Laat
mij het loon van deze week houden, was het
plan, dan konden we dat beschouwen als een
investering in de firma, ja, weliswaar onder
leiding van Teun dan toch, maar dan kochten
we.. inspraak!
We hielden een zeer korte vergadering op de
weg naar het naastgelegen woonwagenkamp.
No way, natuurlijk. Unaniem. En ik maak me
sterk dat zeker H., klein van stuk en juist
daarom nog niet bang van de grootste boer,
(Teun’s categorie, letterlijk en figuurlijk) zijn
loon op enige wijze wel zou innen. Terwijl
deze zakelijke uiteenzetting plaats had, werd
de hond van H., die in het R4-tje van zijn
baasje zat te wachten, ongeduldig. Ringo was
altijd al een forse, zeer geile schoft geweest.
Onbekend
van ras,
schuin van
oog en geel
van tand. Hij
had, terwijl
het in het

DEEL 7
keetje om geld ging, de waakteef van Teun
gespot. Ook niet klein, want bedoeld om
houtdieven te ontmoedigen en zo nodig uit te
benen, eveneens zwart behaard en op straat
ontvangen en geboren, leek ze Ringo wel van
zijn categorie. Waaronder zowat alles op vier
poten viel. (Toen ik bij H. binnen een plint
aan het schilderen was, op m’n knieën dus,
besprong hij ook mij. “Ringo eraf! Ik heb
hoofdpijn!”) Kort en goed, toen we buiten
kwamen, met toch ieder een envelop en het
vooruitzicht van logistieke en facilitaire achteruitgang,(geen
pension meer dus), zagen
we dat Ringo boven op Bul zat. Hoe hij zover
gekomen was? De heer had de achterruit van
de Renault uit het rubber geperst en was door
het gat ontsnapt, wat duidelijk was door de
plukken zwart haar in de raamsponning. Grote
hond, ook nog. “ Gift niks,”grijnsde Teun,
zoals gewoonlijk zonder z’n gebit. Bij diejen
hond is toch alles weggehaald….”
HUMOR
Twee vlooien spelen met de lotto. Eentje
wint twee miljoen euro.
Wat ga je ermee doen?,
vraagt de andere vlo.
DAAR KOOP IK EEN HOND
MEE. HELEMAAL VOOR MIJ
ALLEEN…
7
GEDICHT
door Johan Hijzelaar
Dichter des GGZ’s
Ik zou
zo graag
met jou
door de sneeuw
willen dansen
totdat het gaat dooien
DE BROER
VAN COBY
De broer van Coby werd 65 jaar en ter gelegenheid
van dit heugelijke feit had zijn hele
familie geld bijeen gelegd en werd hem een
reis naar Amerika aangeboden. Zo gezegd, zo
gedaan. Frans vertrok naar Amerika. Stapte in
Schiphof op het vliegtuig en landde in New
York.
Hier aangekomen kwam er een man naar hem
toe en hield hem staande. Met zijn rechterhand
liet hij de binnenkant van zijn jasje
zien, waar FBI in stond.
Frans niet te beroerd, liet trots de linker binnenkant
van zijn jasje zien, waarin met grote
letters was geschreven: C&A……….

Nieuws van de Cliëntenraad
Zorgzwaarte pakketten en AWBZ maatregelen:
De Cliëntenraad heeft zijn zorg uitgesproken
over ontwikkelingen. Doordat er nog
veel herindicatie trajecten lopen en de projectgroep
die de voorbereiding doet voor dit
traject zijn werk nog niet heeft kunnen afronden
is afgesproken met de directeur dat er
voor dit moment voor cliënten geen zaken
zullen veranderen. Zo ook rond de invoering
van pakketmaatregelen. Door deze maatregelen
wordt sommige zorg niet meer betaald.
Dit zal grote veranderingen meebrengen voor
veel cliënten. Afgesproken is dat er voor het
moment nog niet veel zal veranderen. Er zal
een implementatieplan gemaakt worden hoe
dit aan te gaan pakken. Hierover zullen cliënten
door de directie geïnformeerd worden.
Afgesproken is dat de Cliëntenraad nauw bij
dit traject betrokken zal zijn.
Ervaringsdeskundigheid: Met de Raad van
Bestuur is het eerste concept besproken voor
centraal beleid rond inzet ervaringsdeskundigheid.
Doel is daar waar nodig en gewenst
ervaringskennis in te zetten binnen de organisatie.
Dit kan op verschillende niveaus. Ervaring
van mensen wordt steeds meer gezien als
aanvulling voor kwaliteit van zorg. De Cliëntenraad
hecht er sterk aan dat deze ervaringskennis
en deskundigheid zo spoedig mogelijk
binnen GGZ Oost Brabant ingezet zal
kunnen worden. Binnen Langdurende GGZ is
hier nu al een eerste aanvang gemaakt waar-
8
bij de ervaringen positief zijn.
Nieuwe ondersteuner:
Inmiddels is Karin Smits
1 december gestart voor
24 uur per week. Samen
met Jan-Anton zal zij de
medezeggenschap en participatie
van cliënten ondersteunen.
Vrijwilligersbeleid: De Cliëntenraad heeft
van de Raad van Bestuur ter advisering een
nieuw vrijwilligerbeleid voorgelegd gekregen.
De Cliëntenraad staat hier positief tegenover.
In tijden zoals nu waar de financiering van
zorg steeds verder onder druk komt te staan
is inzet van vrijwilligers onmisbaar aan het
worden. De Cliëntenraad is van mening dat
deze inzet niet alleen additioneel meer zal
hoeven te zijn in de toekomst. Inzet van
“cliëntvrijwilligers” hoort zeker tot een van
de mogelijkheden. Het starten van
consumer- run projecten zal dan ook bekeken
moeten worden.
Cliënttevredenheid meting: Uit de laatste
rapportage is gebleken dat meer mensen deze
hebben ingevuld en geretourneerd. De
uitkomsten zijn voor de Cliëntenraad reden
om aan de Raad van Bestuur en directeuren
verbeterplannen op te vragen.
Hierover hopen wij de volgende keer meer te
kunnen melden.

HEEFT HET GESMAAKT?
In deze editie enkele zaken die we als vervolg
op de aanbevelingen uit het
cliënttevredenheidsonderzoek maaltijden aan
het inzetten zijn.
Vervolg cliënttevredenheidsonderzoek
maaltijden “Alles naar wens?”
Vorige keer hebben we in een uitgebreid artikel
verslag gedaan van de resultaten, enz.
van het cliënttevredenheidsonderzoek maaltijden.
Omdat het helaas niet mogelijk is alles
tegelijkertijd aan te pakken hebben we de
meer dan twintig aanbevelingen uit het onderzoek
ingedeeld op prioriteit en belangrijkheid.
Hierbij hebben we vooral gekeken naar
welke aanbevelingen voor de cliënten de
grootste verbeteringen opleveren.
Nieuwe menucyclus
De basis voor de warme maaltijden is het dagelijks
wisselende keuzemenu. Een flink aantal
aanbevelingen kan worden ingevuld door
de menucyclus van het keuzemenu te verbeteren
en te vernieuwen. Denk bijv. aan het
opnemen of laten terugkomen van menusuggesties
en het aanbieden van meer keuze en
variatie in fruit en rauwkost. Daarnaast kunnen
ook kwalitatieve verbeteringen van sommige
vleesgerechten en gekookte aardappelen
in een nieuwe menucyclus meegenomen
worden. Met de verbetering van de kwaliteit
van de groenten zijn we nu al druk bezig. Tevens
willen we in de nieuwe menucyclus een
aantal buitenlandse gerechten gaan opnemen.
Helaas kost het opzetten, uitwerken en goed
invoeren van een nieuwe menucyclus veel
voorbereidingstijd. Naast de vele gerechten
en menucomponenten die goed uitgebalanceerd
en op elkaar afgestemd moeten zijn
hebben we ook te maken met aangepaste
menu’s voor de voedingsgewoontes vegeta-
Gastvrij eten en drinken binnen GGZ Oost Brabant
9
risch en varkensvleesvrij en diverse dieetafleidingen.
In combinatie met de drie keuzes
per menucomponent in een vijfwekelijkse cyclus
levert dit een behoorlijk complex plaatje
op. In de loop van dit jaar willen we de nieuwe
menucyclus gaan introduceren.
Kopie menu keuzelijsten
Één aanbeveling vanuit het onderzoek is inmiddels
al ingevoerd, en dat zijn de kopie
menulijsten die we na verwerking door de
voedingsadministratie retour sturen aan de
afdelingen & cliënten. Sinds begin januari
wordt deze service uitgevoerd. Doordat er
enkele dagen tussen het bestellen en het leveren
van de maaltijden zit, weet men niet
altijd meer precies wat er besteld is. Soms
levert dit discussies op tussen de medewerker
en de cliënt. Door een kopie menulijst retour
te sturen kan men samen controleren welke
maaltijd er is besteld. Daarnaast zijn er ook
cliënten die de service niet gebruiken of waar
deze verwarrend voor werkt.
Tijdens ons volgende overleg met de afdelingscontactpersonen
maaltijden in maart
gaan we de kopie menulijsten evalueren. Afhankelijk
van de uitkomsten van de evaluatie
wordt deze service daar waar nodig bijgesteld.
Wilt u reageren op één van de onderwerpen
in deze column dan kunt u mij mailen via
wpjf.kanters@ggzoostbrabant.nl. of via de
interne post, ter attentie van Wilco Kanters,
postvak 01.050. Ook reacties op andere onderwerpen
rondom de maaltijden zijn van
harte welkom.
Met een smakelijke groet,
Wilco Kanters, Facility Services
GGZ Oost Brabant

VAKANTIE NAAR KRETA
Hier een verslag van mijn vakantie naar
Kreta.
Mijn vakantie was van 15 tot en met 22
november. We vlogen van woensdag op
donderdagnacht vanuit Schiphol met Transavia.
Toen we donderdag tussen de middag
aankwamenhadden
we
eerst
lekker
gegeten.
Daarna
met de
bus naar
Stalis
geweest
en bij de
zee op
een terrasjegezeten.
Toen te
voet
weer terug naar het hotel, daar wat rond gehangen
en lekker gegeten. Om 22.00 uur gaan
door Karel van Swaaij
10
slapen. Vrijdag hebben we een busje gehuurd
voor de hele vakantie. Van half 2 tot half 7
zijn we naar het Chaziti plateau geweest.
Zaterdag met de bus naar Kritia-Keztje, waar
we de best
bewaard gebleven
fresco’s hebben
gezien. Naar
het stadje Krita
geweest en daar
gegeten en nog
een stuk gewandeld.
Toen naar
Agios Nikolaos
gegaan waar we
op de binnen haven
wat hebben
gedronken.
Zondag was ik een beetje ziek. Maandag
gingen we naar Knossos in de ruines van een
oud paleis. Toen naar een museum in
Heraklion en daarna weer lekker gegeten.
Dinsdag naarIerapetra, de zuidelijkste stad
van Europa. Woensdag naar Elounda waar we
wat hebben gegeten en daarna naar
Spinalonga, wat ook wel het lepra eiland
wordt genoemd.
Donderdag hebben we samen gegeten langs
het strand, daarna de koffers gepakt en om
16.00 uur werden we weer opgehaald. We
stegen op met het vliegtuig om 18.50 uur en
zijn geland om 21.35 uur.
Groeten, Karel

WEG BIJ DE GGZ
Irma Roolvink weg bij de GGZ
In Oss moesten per 1 januari 2010 een 18 tal
personeelsleden van de GGZ met ontslag. Dit
ivm bezuinigingen. Hieronder was ook Irma
Roolvink, secretaresse van de Inloop. Heel erg
jammer. Irma was
voor velen van de
bezoekers een toevlucht.
Iemand met
wie je van mens tot
mens een gesprek
kon voeren. Zij nam
de tijd je aan te horen
en leefde mee
met het wel en wee.
Niet alleen door een
praatje, maar ook door anderen op weg te
helpen in het doolhof van regeltjes. Een
vrouw met vele capaciteiten in de administratie
van de GGZ. Veel hiervan heeft zij zelf uit
moeten vinden en opzetten. Het is haar niet
vreemd dingen te ondernemen. Zij is een
zelfstandige, creatieve, vindingrijke vrouw en
kostwinner van een eenoudergezin met 4 kinderen.
Haar twee jongste kinderen studeren
aan het voorgezet onderwijs. Zo’n jaar of 7
heeft zij met veel plezier haar tijd aan de
GGZ gegeven, met in het vooruitzicht toen zij
aan deze Melkertbaan begon, dat deze over
zou gaan naar een vaste betrekking. Door de
crisis en het ophouden van de subsidie, is een
vaste betrekking helaas niet doorgegaan. Dit
ontslag wegens bezuinigingen komt eigenlijk
voor Irma op een ongelegen moment, want
hoe zal haar gezin verder moeten, als zij geen
ander vast werk zal vinden binnen de kortst
door Agnes Blok
11
mogelijke tijd! Zij weet dat zij hierin niet de
enige is. Er zijn landelijk breed natuurlijk vele
ontslagen gaande, maar als het jezelf betreft,
dan is de klap groot. Irma kijkt wel positief
uit naar een andere opleiding. Een grafische
opleiding. Want op grafisch gebied daar
gaat haar belangstelling nu naar uit. Door
haar creativiteit op dit gebied heeft zij met
vele posters in de loop der jaren haar talenten
hierin bewezen. Misschien liggen hier
haar kansen? We gunnen het haar van harte!
Irma, dank je wel dat wij jou hebben mogen
ontmoeten. Je bent een bijzonder aangenaam
persoon en hopen dan ook dat je je weg weer
zult vinden op de arbeidsmarkt. Dank je wel
voor je tijd en vooral jouw liefdevolle inzet.
GEDICHT
door Johan Hijzelaar
Dichter des GGZ’s
“Het Licht”
ik ontsteek een fakkel
in mijn handen
en doorklief
het liefdesmeer
op weg naar jou
waar het licht
nooit dooft

J OSEPH K IRCHHOFFS
door Ger van Lankvelt
Chirurgijn van de bokkenrijders
In de achttiende eeuw werden de rijker
steeds rijker en de armen armer. Dertig
procent van de kinderen stierf door ziektes
die het gevolg waren van honger. Niets
bijzonders eigenlijk, want in heel Europa
werd door de eeuwen heen honger geleden.
Die honger werd veroorzaakt door veeziektes
en ziektes in het graan. Door de honger begaven
veel mensen zich op het dievenpad. Een
deel van deze dieven verenigde zich in
bendes. Vooral in het zuiden van Nederland,
in België en in het Duitse Rijnland waren ze
actief. Ze werden later aangeduid als bendes
van de bokkenrijders.
In het volksgeloof werd de duivel vaak
afgebeeld als een bok met horens. Om samen
sterk te staan zouden die dieven een verbond
hebben gesloten met de duivel, en daar komt
dus de naam bokkenrijders vandaan.
Men geloofde dat ze ’s nachts bijeen kwamen
om bij een beeldje van een bok de eed van
trouw aan de duivel te zweren. Dat beeldje
zou zijn gesmeed van het goud dat uit kerken
was geroofd.
In de legendes worden de bokkenrijders vaak
in één adem genoemd met duivels, heksen,
molochen en weerwolven. Dat is niet terecht.
Het gaat wellicht te ver om hen dappere
guerrillastrijders te noemen, maar sommigen
beweren dat ze zich verzet hebben tegen de
gevestigde orde van hun tijd, waarin eenvoudige
mensen sociaal achtergesteld en vaak
rechteloos waren. Hoe het ook zij, het waren
rovers en nog altijd worden er verhalen over
hen verteld. Over Nolleke van Geleen, de
wijze Jan van Muysen uit Wellen, Geerling
12
met de Dode Hand en Hulster Heinke. Maar
vooral over de bekendste kapitein der bokkenrijders,
de chirurgijn Joseph Kirchhoffs.
Hendricus Joseph
Kirchhoffs werd in
1724 geboren in een
gezin van zeven
kinderen in ‘s Hertogenrade
in het land
van Rode. Tot dit
land, dat deels van
Oostenrijks gezag
viel, hoorde ook
Kerkrade. Joseph,
zoals hij naar Limburgs gebruik naar zijn
tweede doopnaam werd genoemd, had een
zus en vijf broers. Zijn broer Peter was
koster, zijn broer Baltus was schoenlapper en
een van de leiders van de bende die onder
Joseph Kirchhoffs opereerde. Zijn familienaam
werd ook als Kerckhoffs gespeld, zoals
veel namen in Limburg een Duitse en een
Nederlandse spelling hadden.
Als jongeman kwam Joseph in de leer van
chirurgijn Wagener in ‘s Hertogenrade. Op
negentienjarige leeftijd ontving hij zijn
diploma voor het beroep van chirurgijn, dat
hij vooral in de praktijk had geleerd. Hij ging
in het Oostenrijkse leger. Hij belandde in
Bohemen waar hij soldaten moest rekruteren.
Drie jaar later was hij dokter in het veldhospitaal
van het Oostenrijkse leger in Brussel.
Gedurende acht jaar werkte en studeerde hij
er. Vooral anatomie interesseerde hem. In
1750 werd hij officieel legerarts met een
officiersrang. Hij ging om met mensen die

MARKANTE FIGUREN
aanzien hadden in Brussel.
De tijd was rijp voor de Franse revolutie.
Joseph kwam in contact met de ideeën van
de verlichting. Volgens de verlichtingsdenkers
waren alle mensen in aanleg gelijk en dus
zouden ze dezelfde rechten moeten hebben.
Hij las de boeken van Voltaire en Rousseau,
de grote denkers uit zijn tijd en moet met
zijn vrienden veel over hun ideeën hebben
gesproken.
Toen hij 28 was, stierf zijn leermeester
Wagerner. Joseph volgde hem op als
chirurgijn in ‘s Hertogenrade en Kerkrade. Hij
werd tevens heelmeester van de plaatselijk
abdij. Na zes jaar trouwde hij met een buurmeisje,
Elisabeth Mans. Ze kregen zes kinderen.
Al gauw werd Joseph een geliefde
dokter, vooral omdat hij zich betrokken
voelde bij de mensen die hij behandelde. Hij
trok zich net als andere artsen het lot van
deze hongerlijders aan. Joseph groeide uit tot
de grootste leider van de armen, met een
groot hart voor de gewone mensen die hij als
geneesheer zag verkommeren.
Rond hem ontstond een bijna militair optredende
bende, die door gevangengenomen
bokkenrijders werd verraden. Logisch, want
wie gepakt werd, kon rekenen op marteling.
Zo iemand bekende doorgaans bijna alles wat
hem ten laste werd gelegd om aan de pijn te
ontkomen. Vaak probeerden de ongelukkige
hun bekentenissen nog te herroepen, soms tot
onder de galg toe, maar als ze eenmaal
veroordeeld waren, werd er niet meer naar
hen geluisterd. Zo zijn honderden
hongerdieven, vaak voor kleine vergrijpen als
het stelen van een brood, opgehangen of
doodgemarteld. Vaak vals beschuldigd door
anderen die tijdens martelingen hun naam in
13
wanhoop hadden genoemd. Joseph Kirchhoffs
behandelde de kwetsuren van de gemartelde
bokkenrijders. Hij zou stiekem hebben
geholpen met middelen die de pijn sterk
verminderden.
Toen in 1771 de vervolging van de grote
bende rond Kirchhoffs op gang kwam, viel
tijdens een marteling ook zijn naam. Op 14
augustus 1771 werd hij gearresteerd toen hij
op weg was naar de ochtendmis, die hij elke
dag als vroom christen bezocht. Bij de
ondervraging ontkende Kirchhoffs iets met de
overvallen van de bokkenrijders van doen te
hebben. Hij bleef in arrest. Zes weken later
werd hij weer verhoord en zwaar gemarteld.
Vanaf toen heeft Joseph totaal gezwegen,
hoe zwaar hij ook dag na dag, gemarteld
werd. Zijn vingers werden verbrijzeld door
duimschroeven, zijn benen gebroken door
Spaanse laarzen, men hing hem aan de
wipgalg, maar hij bleef zwijgen.
Op 6 mei 1772 is de doodstraf tegen hem
uitgesproken. Daarna is hij aan één stuk door
gemarteld tot aan zijn dood op 11 mei aan de
galg. Er wordt wel beweerd dat hij geen pijn
voelde door de opiaten die bevriende
geneesheren zijn cel binnen smokkelden,
zoals Kirchhoffs dat ook gedaan zou hebben
toen hij gemartelde bokkenrijders in de
burcht van ‘s Hertogenrade moest behandelen.
Op de dag van de terechtstelling stroomde
een grote menigte toe. Mensen die allemaal
met eigen ogen wilden zien hoe de dokter
werd opgehangen. Door de gruwelijke manier
waarop Kirchhoffs was gemarteld, maar vooral
omdat hij altijd had gezwegen over zijn
kompanen, werd hij door het gewone volk als
een echte volksheld gezien.

EEN SPROOKJE OP MAURICK
Een hele poos geleden kregen we in het werkoverleg
de mededeling dat er een Nintendo
Wii zou worden aangeboden vanuit de
“Verwenzorg”. Het hoe of wat was niet helemaal
duidelijk, maar we zouden nog een uitnodiging
krijgen om de Nintendo op te halen.
Vanuit het NAH circuit wilden we heel graag
gebruikmaken van het aanbod. De Activiteitenbegeleiding
en de Bewegingsagogie waren
gelijk enthousiast. Lekker bewegen op een
leuke manier, dat is echt iets voor onze doelgroep.
3 namen mochten we doorgeven van
mensen die mee mochten: 1 begeleider en 2
cliënten. Zo brutaal als we waren hadden we
ook nog een extra vrijwilliger opgegeven.
Er gingen een paar weken voorbij en we kregen
niets meer te horen. Een week voor de
datum kwamen de uitnodigingen binnen. Het
was niet alleen een uitreiking van een Nintendo,
maar ook een echte High Tea op kasteel
Maurick.
In een prachtige sprookjesachtige omgeving
werden we ontvangen in het prachtige kasteel
Maurick. Met zijn vieren stonden we verbaasd
te kijken naar de pracht en praal van het Kasteel.
De High Tea was meer dan alleen thee.
Een overvloed aan lekkernijen stonden voor
ons klaar. Gebakjes, koekjes, ijs, sandwiches
in alle soorten en maten. We kregen dingen
te eten waarvan we niet wisten dat het mogelijk
was dat het zo lekker was. Alles werd
omlijst door live kerstmuziek en een prachtige
ambiance. Bestuurders van de GGZ, mensen
van de stichting Verwenzorg, cliënten,
begeleiders en bestuurders van de software
leverancier van de GGZ (die alles mogelijk
door Gerard, Hans en Tom
14
hadden gemaakt) genoten samen van een
prachtige middag, met als bonus de Wii voor
de afdeling.
Een van de
cliënten die
mee was
geweest
sprak mij de
dag erna
aan. Hij zei
letterlijk
dat was
“skon, we
gingen voor
een Wii
maar we
kregen veel
meer dan een apparaat ooit waard kan zijn.
Een prachtige middag in een sprookjesachtige
omgeving.”
Namens de mensen van het NAH circuit bedankt
voor de prachtige middag en elke keer
als we met de Wii bezig zijn zullen we denken
aan het Sprookje van Maurick.

Met de verwenzorg naar de
High Tea op kasteel Maurick
door Eline van der Weegen en Mei
Chen Beschermd Wonen – Veghel
Op donderdag 12 november gingen we in onze
beste kleren naar de High Tea op Kasteel
Maurick te Vught.
Het was een prachtige omgeving waar we terecht
kwamen en we werden hartelijk ontvangen
door Joke en haar vrijwilligers. Jan Godschalkx
en Goos Zwanikken speelden op hun
dwarsfluit om in de juiste stemming te komen
voor de High Tea. Er waren erg veel verschillende
soorten taartjes en hapjes. Ook lekkere
broodjes paling.
Tussendoor kwam er nog een erg goeie
mezzosopraan zangeres zingen, die begeleid
werd door een pianist.
De eigenaar van het restaurant was 50 jaar
geworden, dus we hebben ook nog voor hem
gezongen en een roos gegeven. Later zijn we
nog een keer naar het buffet gelopen, want
we vonden het zo lekker.
Als afsluiting kwam er ook nog een psychiater
2 liedjes zingen. Het was voor ons een erg
leuke en gezellige middag geweest. We hebben
genoten.
15
LEVENSTREIN
door Willy
Sommige mensen rijden met hun levenstrein
Kijkend naar het achterliggende landschap
Wachtend op de levensmijlen die voorbij
Vliegen, en ze merken elk jaar
Ze zitten in droevige herinneringen
Met verwoeste dagen die voorbij gleden
En vervloeken hun leven voor wat het was
Laten het hoofd hangen en wenen
Ik maak mezelf hier geen zorgen over
Ik neem een andere opening
En bekijk het leven voor wat het nog inhoud
Niet voor wat reeds lang voorbij is
Dit zet me aan tot actie
Met alle vermogen dat ik heb
Ik wil uit die duisternis
En nog zien wat ik kan zien
Ik wil voelen de wind van de verandering
Die blaast in mijn gelaat
Ik wil zien wat het leven zal ontvouwen
Wanneer ik trek van plaats naar plaats
Ik wil zien wat op me afkomt
Zonder te veel te kijken naar het verleden
Daar is het leven veel te kort voor
En de dagen te vlug voorbij
Dus … als de rit te hobbelig wordt
Terwijl je achterom kijkt
Ga aan de voorzijde staan en je zal vinden
Jouw leven in het goede wagenspoor
Het is erg goed jezelf te herinneren
Dat is het deel van de geschiedenis
Aan de voorzijde … daar gebeurt het
Daar zijn zovele nieuwe uitdagingen
De vreugde van het leven
Is niet wat we zijn geweest
Het is gewoon verder kijken
Naar de volgende tien jaar of meer
Het leven zoekt soms bijwegen
Waardoor het nooit in herhaling valt
Maar als jij jouw leven wilt leiden
Zal je zelf jouw levenstrein moeten
besturen.

HEROPENING‘T LAANTJE
Vrijdag 4 december om 13.30 uur was het eindelijk
zover. Na weken van reorganiseren
werd het kledingwinkeltje die middag officieel
geopend door de beheerster mevrouw
Liesbeth Hermanussen doordat zij het lint
mocht doorknippen.
Nadat de winkel was geopend werd iedereen
verwelkomd met een hapje en een drankje,
werden er foto’s gemaakt en mocht iedereen
een kijkje nemen in de vernieuwde boetiek.
Het heeft een moderne vormgeving gekregen
met strakke lijnen in wit en zwart. Twee
nieuwe lekker ruime paskamers met een grote
spiegel erbij, echt een aanwinst. Een aparte
ruimte is er voor de kledingrekken waar de
dames- en herenkleding netjes op maat is gesorteerd.
Voor de lingerie, nachtkleding en
pullovers (truien) zijn er moderne kasten gemaakt
met open legplanken zoals ook in chique
boetieks gebeurd of op een speciale tafel
in de winkel waar je pullovers mooi op drapeert
met bijpassende accessoires. Ook voor
deze artikelen zoals bijv. schoenen, tassen,
shawls, bijouterieën zoals kettingen en oorknoppen,
ceintuurs, enz. heeft men een leuke
door Ine van Wijk
16
oplossing gevonden in de vorm van een open
kastruimte en een hangrek.
De toonbank is helemaal vernieuwd en tot
mijn verbazing zag ik zelfs een stand met make-up
naast de toonbank staan voor cliënten
die geïnteresseerd zijn in oog make-up, lipstick,
nagellak en aanverwante verzorgingsartikelen.
Het is echte een enorme aanwinst
voor GGZ locatie Huize Padua. Een moderne
metamorfose die de moeite waard is om gezien
te worden. Wel dames van Boetiek ’t
Laantje, ik wens jullie heel veel succes de
komende jaren ook namens de redactie van
de Horizon.
Met vriendelijke groet,
Ine van Wijk

BRIEF AAN
MIJN OMA
Ha lieve oma, weer een brief van mij. Dit
keer het een en ander rondom “snoep-eten”.
Aanleiding hiervoor is het oude pindastel dat
ik onlangs tegenkwam op zolder. Toen ik het
zo eens bekeek en in mijn handen hield kwamen
de herinneringen vanzelf. Een grote houten
schaal met zes minibakjes. In de schaal
kan een halve zak zoute pinda’s wist ik nog.
’s Zaterdagsavonds feest ! Kregen we ieder
een klein vol bakje nootjes (te lekker om geduldig
te tellen, of we allemaal wel evenveel
pinda’s in ons bakje kregen). ’s Zaterdagavondgedoe,
feest- en verjaardagsgedoe. Gezellig
gedoe om naar uit te kijken, je op te
verheugen. En dan een glaasje priklimonade
ietsje meer feestelijk dan ranja. Er was trouwens
om even bij de nootjes te blijven nog
een andere pindavariatie: doppinda’s of te
wel olienutjes. Das was gezellig: met zijn allen
lekker troep maken. En troep maken ging
als volgt: aan de eettafel werden dan oude
kranten uitgespreid. Hierop mochten wij de
olienutjes pellen. Hier lukte het iederevenveel-tellen
beter. Maar Oma, pinda’s zijn
hoe dan ook geen extra traktatie meer. We
kunnen ze elke dag gewoon pakken. Da’s gewoon
geworden. Ook een glaasje prik is van
alle dag geworden. Niet meer voor het weekend
of een feestje. Slokje voor slokje genoten
wij: we moesten een halve avond doen met
een glaasje. Maar tegenwoordig staat een hele
fles prik (in vele soorten verkrijgbaar) elke
dag op het menu, zelfs zo dat we “light”, dat
is met minder suiker Oma, kunnen kiezen.
Kunnen we nog meer prik per dag. En zo,
vraag ik mij soms af: is alle dagen feest, nog
feest of feestelijk ?
Lieve groet, Lotte
17
Toverstaf …
door Gerry van der Rijt-van Sinten
Ieder een goed jaar gewenst, we hoeven niet
helemaal opnieuw te beginnen. Het beste van
het voorbije jaar mogen we meenemen. De
fijne gebeurtenissen, de ontmoetingen die
ons blij hebben gestemd blijven we ons herinneren.
Vriendschappen die met ons meegaan
over de drempel naar 2010. Wat ter verder
dit jaar zal komen kan ik u niet vertellen. Ik
heb jammer genoeg niet de gave om de toekomst
te voorspellen. Maar indien ik een toverstafje
had dan toverde ik al het goede op
jullie pad. Een mooie warme bejegening met
veel zonneschijn, veel liefde, een goede gezondheid
en veel vreugde, met veel respect.
Een jaar van goede en vreugdevolle arbeid in
de zorg van de GGZ. Ik zou toveren wat onze
harten zouden lusten, want eerder zou mijn
staf niet mogen rusten. Maar helaas die toverstaf
heb ik iet. Maar als ieder binnen de GGZ
zo’n “willing to learn” houding
had zoals ik in 2009 bij heel,
heel veel personen heb bemerkt
dan wordt 2010 een
prachtig jaar. Ook zonder mijn
Winter Efteling artikel op pagina 28

K door
UNST
“Gracht in Amsterdam”
Lennart van de Elsen
Cliënten Huize Padua houden expositie PaduArt 2010
Ook dit jaar kunt u weer genieten van kunstwerken gemaakt door cliënten van Huize Padua.
Op woensdag 3 maart om 14.00 uur zal mevr. van Diemen, voorzitter van de Raad van Bestuur
GGZ Oost Brabant, de opening verrichten.
Een expositie, waar iedere deelnemer zijn/haar inmiddels herkenbare stijl zal laten zien.
Een gebeuren, waar het hele jaar naar toe geleefd wordt en waar cliënten trots op zijn.
De expositie, die bestaat uit werken van hout, keramiek, textiel, foto’s en schilderkunst, is
te bezichtigen van 3 maart tot 7 april tijdens kantooruren, in de hal van het hoofdgebouw
(GGZ-Oost Brabant) locatie Huize Padua.
Open dagen op zondag 7 en 21 maart van 13.00 tot 16.00 uur. Tijdens deze 2 open dagen zijn
de kunstenaars aanwezig.
Voor meer informatie kunt u terecht bij Maria van der Velden Franssen en Jan van der Wetering,
tel: 0492-846154.
18

WERKEN MET EIGEN ERVARING
Het was even aan elkaar wennen. Vooral in
het begin van de cursus ‘Werken met eigen
ervaring’, gegeven door de Stichting Door &
Voor in Den Bosch. Aftasten wat je wel en
niet kunt zeggen en het beleven van emoties.
Onder professionele leiding van een aantal
ervaringsdeskundigen, met name Els Kouwenberg
en Theo Schlaman. Beiden al met enkele
jaren ervaring in het geven van deze cursus.
Theo is meer de wetenschapper en we kregen
vaak te maken met zijn doordachte manier
van omgaan met de cursusstof. Soms was het
even slikken, want niemand is perfect en er
werd door hem dan ook regelmatig gewezen
op de logica.
Els daarentegen was voor mij meer het gevoelige
vrouwelijke element van professionaliteit.
De harmonie in de cursus. Omdat Theo
de enige man in het gezelschap was, moest
hij vaak het onderspit delven tegenover de
meerderheid aan vrouwen. Het was dan ook
vaak lachen.
Wat betreft de lesstof: we kregen iedere les
veel herkenbare feiten voorgeschoteld van
ervaringsdeskundigen die de cursus hadden
opgezet. Dit maakte voor ieder van ons het
nodige wakker aan belevenissen en ervaringen.
Prettige en minder prettige en menigeen
door Agnes Blok
“De kunst van leven is tegenslagen
gebruiken als inspiratiebron
voor creativiteit”
“Braziliaans speksteen”
Anne Kweens
19
werd geconfronteerd met het feit sommige
ervaringen niet hardop te hebben gezegd en
was het de eerste keer dat over een aantal
beleefde emoties werd gepraat. Vaak gingen
we naar huis om datgene wat als confronterend
naar boven was gekomen, een plaats te
kunnen geven of er iets mee te gaan doen.
We konden altijd hierin een telefonisch beroep
tussendoor doen op het luisteren en adviseren
van Els en Theo. We kwamen er stuk
voor stuk sterker uit en met de laatste 4 bijeenkomsten
van de in totaal 12, leerden we
elkaar nog beter kennen door middel van rollenspellen
die we speelden. Met de 12 e les
was het dan ook jammer, dat al deze nuttige,
prettige en soms emotionele momenten voor
deze groep ten einde waren gekomen. We
namen dan ook afscheid met het idee contact
met elkaar te blijven houden. Een soms pittige
cursus en een bijzondere ervaring met lotgenoten
in de psychiatrie om te ontdekken
dat alles nog niet zo ‘gek’ is. Dat we vroeger
als een patiënt werden gezien en niet zozeer
als mens. Gezien aan de hand van een diagnose.
Dat er hier veranderingen in de psychiatrie
merkbaar zijn. Dit ook dankzij de ervaringsdeskundigen
die hieraan hun steentje
bijdragen.

Kerrie-lofsoep met spekjes en
stukjes appel
Voorgerecht voor 4 personen
Ingrediënten: 200 g witlof - 1 appel - 50 g
magere, gerookte spekblokjes - 20 g boter -
20 g bloem - 3/4 l kippenbouillon -
1 à 2 eetl. Kerriepoeder -zout
Bereiding: verwijder de
buitenste bladen van de
struikjes witlof. Snijd
een stuk van de onderkant.
Snijd de lof in dunne
reepjes. Snijd de geschilde
appel in vieren.
Verwijder het klokhuis
en snijd de parten in kleine stukjes.
Bak de spekblokjes in een koekenpan knapperig.
Verhit de boter in een soeppan. Roer met
een garde de bloem door de boter. Laat dit
mengsel op een laag vuur 2 minuten zachtjes
bakken. Voeg dan beetje bij beetje de bouillon
toe. Blijf met de garde roeren. Voeg als
de bouillon kookt de lofreepjes en appelstukjes
toe. Laat alles 4 minuten zachtjes koken.
Roer de spekblokjes en kerriepoeder door de
soep. Breng de soep eventueel op smaak met
zout. Dien de soep op in kommen of in diepe
borden.
Gevulde tomaten uit de oven
Voorgerecht voor 4 personen
Ingrediënten: 4 supergrote tomaten - 2 eieren
- 20 g boter - 2 eetl. fijngehakte peterselie
- 50 g geraspte belegen kaas - 20 g bloem -
2 eetl. Slagroom - 1/2 eetl. zonnebloemolie
Bereiding: Verwarm de oven voor op 180°C.
Snijd de kapjes van de tomaten en hol de tomaten
met behulp van een lepel uit, strooi er
KOKEN MET INE
20
wat zout in en laat ze
omgekeerd circa 15 minuten
op keukenpapier
uitlekken. Snijd het
vruchtvlees in stukjes en
laat deze tomaatstukjes
in een zeef uitlekken.
Splits de eieren. Roer de boter tot een smeuïge
massa. Voeg driekwart van de peterselie,
eidooiers, kaas, bloem, slagroom en uitgelekte
stukjes tomaat toe en meng alles door elkaar.
Klop de eiwitten stijf en spatel ze door
het botermengsel. Vul hiermee de tomaten.
Plaats de tomaten in een vuurvaste schaal.
Laat de tomaten circa 15-20 minuten in de
oven souffleren. Serveer de tomaten op een
klein bordje en strooi er wat fijngehakte peterselie
omheen.
Zalmfilet met grapefruit en witte
kool
Hoofdgerecht voor 4 personen
Ingrediënten: 1/4 wit kooltje - 2 eetl. Mosterd
- 2 rode grapefruits - 1 ui - 50 g boter -
800 g zalmfilet - zout en peper - 2 glazen droge
witte wijn
Bereiding: verwarm de oven voor op 200°C.
Snijd de kool in zo dun mogelijke sliertjes.
Roer de mosterd door de kool. Verwijder de
schil van de grapefruits. Snijd met een mes
het vruchtvlees los van de vliezen. Vang het
sap op. Snijd de gepelde
ui in dunne ringen.
Smeer een langwerpige
vuurvaste schaal in met
de helft van de boter.
Leg de uiringen op de
bodem van de schaal.

Dek deze laag toe met de koolslierten. Leg de
grapefruitpartjes op de kool. Die worden bedekt
met de visfilets. Bestrooi de vis met zout
en versgemalen peper. Leg hier en daar een
klontje boter op de vis. Giet ten slotte het
opgevangen grapefruitsap en de witte wijn in
de schaal. Dek de schaal af met aluminiumfolie.
Laat de visfilets in circa 30 minuten in de
oven gaar worden. De juiste gaartijd hangt af
van de dikte van de filets. Serveer met rijst.
Mango en mangomousse
Nagerecht voor 4 personen
Ingrediënten: 4 rijpe mango's - 1 eetl. Citroensap
- 3 eetl. Poedersuiker - 2 eetl. kirsch
125 ml slagroom - 1 kiwi
Bereiding: schil de mango's. Snijd het vruchtvlees
van de pitten. Pureer het vruchtvlees
van 2 mango's met behulp van een keukenmachine.
Voeg het citroensap en 2 eetlepels
poedersuiker toe. Besprenkel de rest van de
mangostukjes met kirsch en 1 eetlepel poedersuiker.
Klop
de slagroom
stijf. Snijd de
geschilde kiwi in
4 plakjes.
Schep driekwart
van de slagroom
door de mangopuree.
Schep op
de bodem van 4
hoge glazen de helft van de stukjes mango.
Verdeel de mangomousse over de glazen. Garneer
met mangostukjes, een toefje slagroom
en een kiwiplakje dat in de slagroom wordt
gestoken.
21
KOKEN MET
TOON ...
Soms kook is (as ik trek heb) en om nou altijd
precies te doen wat er in het boek staat … sáái !
Dus probeert men eens wat en zoals dat gaat,
meestal wordt het een fiasco maar van tijd tot
tijd echt iets ménselijks !
Zoals deze, waarschuwing: alleen maken als er
genoeg is voor iedereen… anders wordt het knokken
Bavara…bavora..bavava…schuimpuddinkie van
mandarijntjes
Voor 1 persoon: 1 ltr mandarijntjessap ver geperst...
‘t moes uit ‘t persje ook bewaren -de
pitjes..., 250 cl slagroom en suiker naar smaak,
12 blaadjes witte zjelatiene, 300 gr goeie honing,
½ citroen of ‘n scheut uit zo'n knijpflesje,
werkt ook goed.
Je verwarmt ‘t mandarijntjessap met ‘t citroensap
tot ’n graadje of 60- 70, en lost er de honing
in op. intussen staat de gelatine in koud water te
weken.
Van ‘t vuur af, de gelatine in ‘t sap roeren, en ‘t
zaakje af laten koelen. Vervolgens een uurtje (of
langer, je mot effe opletten dat wel..)in de frigidaire,tot
‘t enigszins blubberig begint te worden.
De helft van de slagroom kloppen met suiker
naar smaak.. en ‘t blubbersap er doormixen, tevens
de moes. In schaaltjes doen, of in 1 schaal
voor de gulzigen onder ons..
Paar uurtjes in de frigo.. de rest van de slagroom
kloppen en voor ‘t serveren op de schaaltjes of
schaal doen! Hé mona, en nou jij!
Toon van der Wielen

DE RVB INFORMEERT
Rookbeleid
De Raad van Bestuur heeft na instemming en advisering
besloten om het rookbeleid van de GGZ
Oost Brabant als volgt vast te stellen:
- binnen de organisatie geldt voor alle ruimtes een
rookverbod, behalve in daartoe aangewezen ruimtes.
- de GGZ Oost Brabant zorgt voor voldoende rookruimtes
met adequate afzuiging, voldoende zitcomfort
–indien mogelijk- inpandig binnen de afdeling.
Leidinggevenden dienen het roken binnen hun afdeling
in overeenstemming te brengen met dit
beleid. Als een cliënt een boete krijgt opgelegd
inzake niet toegestaan gedrag, komen de kosten
voor rekening van de cliënt. GGZ Oost Brabant
ondersteunt en stimuleert cliënten om (op eigen
kosten) deel te nemen aan de cursus Stoppen met
roken.
Sluiting afdeling Richtden
De Raad van Bestuur heeft 17 november besloten
om afdeling Richtden definitief te sluiten. De
voortgang rondom de sluiting wordt meegenomen
in het project ‘Somatiek in de psychiatrie’. De
projectleider heeft opdracht dit mee te nemen in
de uitvoering van de projectopdracht.
Nieuw lid Raad van Bestuur
Eind november is de selectieprocedure afgerond
voor de werving van een nieuw lid voor de Raad
van Bestuur waarbij het MT en de medezeggenschapsorganen
nauw zijn betrokken. Begin december
is Oscar Dekker benoemd tot opvolger van
Frans Croonen. Oscar komt van de zorgverzekeraar
UVIT en start 1 februari op zijn nieuwe werkplek.
Informatiecentra naar Bureau communicatie
Vanaf 2010 wordt alle informatievoorziening naar
cliënten en hun familie/verwanten centraal aangestuurd
vanuit Bureau communicatie, dit is door
de Raad van Bestuur besloten. Alle medewerkers
die zich binnen onze organisatie bezighouden met
22
publieksinformatie en communicatie zijn vanaf
dan ondergebracht binnen eenzelfde organisatorische
eenheid. Ook al gaat de formatie van de infocoördinatoren
per die datum over naar de afdeling
communicatie, blijven de infopunten in de regio
uiteraard gehandhaafd. In de eerste helft van 2010
wordt onderzoek gedaan naar de informatievoorziening.
De uitkomst ervan vormt de basis van het
vernieuwde informatie- en voorlichtingsbeleid van
de GGZ Oost Brabant.
Inspectiebezoeken PAAZ Boxmeer en RGC Oss
afgerond
In september bracht de Inspectie voor de gezondheidszorg
een bezoek aan de afdelingen PAAZ Boxmeer
en RGC-locatie Oss. Het bezoek had als doel
nader te onderzoeken of de opnameafdelingen
zich voldoende inspannen om het aantal en de
duur van separaties naar beneden toe bij te stellen.
Tevens nam de Inspectie kennis van de resultaten
tot dan toe. Uit de rapportage blijkt dat in
Oss ‘gering tot matig risico’ bestaat dat patiënten
te snel en/of te lang worden gesepareerd. In Boxmeer
is naar het oordeel van de inspectie ‘geen
tot gering risico’. Een mooi resultaat! Richting de
toekomst is Oss verzocht om een plan op te stellen
om de situatie verder te verbeteren. Boxmeer
wordt gestimuleerd tot doorontwikkeling van de
zorg. Het rapport is openbaar via de website van
de Inspectie.
Geen klinische forensische psychiatrie
De overeenkomst tussen het ministerie van Justitie
en de GGZ-combinatie Reinier van Arkel groep/
GGZ Oost Brabant voor de realisatie van een Forensische
Psychiatrisch Kliniek met 72 plaatsen is
ontbonden. De bouw van de Forensisch-
Psychiatrische Afdeling (FPA) in Vught wordt
wel voltooid. De ontbinding is gebeurd met
wederzijds goedvinden.

SCHIZOFRENIE ADIEU ??
Bron: PSY, december 2009. Tijdschrift over geestelijke gezondheid en verslaving.
De term schizofrenie is aan verandering onderhevig.
Vooral de laatste tijd en met name
door psychiater Jim van Os. Hij is een groot
pleitbezorger voor een naamsverandering.
‘Geen mens kan zich voorstellen wat een
‘’gespleten geest’’ is’.
De diagnose schizofrenie drukt een zwaar
stigma op patiënten. Dat vindt 81 procent van
de Nederlandse psychiaters, zo blijkt uit de
online enquête die het maandblad PSY samen
met de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie
(NVvP) gehouden heeft. Maar de meeste
psychiaters willen geen andere naam voor
schizofrenie. Over de vraag welke naam in
aanmerking zou komen om de term
chizofrenie te vervangen, zijn de psychiaters
behoorlijk verdeeld. Bijna een kwart kiest
voor het ‘vertekend waarnemingssyndroom’
en een vijfde voor het ‘disfunctionele perceptie
syndroom’. Van de overige voorgestelde
benamingen hebben de meeste iets met het
begrip psychose van doen.
Bijna tweederde van de bezoekers (63 procent)
van Psy.nl wil een naamsverandering
voor schizofrenie. 40 procent kiest voor de
term ‘disfunctionele perceptie syndroom’ en
25 procent voor het ‘vertekend
waarnemingssyndroom’. Dat is het belangrijkste
verschil met de online enquête onder psychiaters.
Ook in deze groep zijn het vooral de
oudere lezers (73 procent) die een nieuwe
naam wensen.
Wat opviel is de benadering met een biologische
verklaring van psychiater Iris Sommer,
oprichter van de stemmenpoli die deel uitmaakt
van de divisie Hersenen van het UMC
Utrecht. ‘Als collega’s onder elkaar schrikken
23
we niet van de term schizofrenie, we weten
waar we het over hebben. Voor patiënten
heeft het echter een heel slechte bijklank, zij
hebben er een uitgesproken afkeer van. Maar
het is onjuist om de term te omzeilen en het
bijvoorbeeld over psychose nao (niet anders
omschreven) te hebben. Dan onthoud je iemand
misschien de juiste behandeling’. In
een nieuwe naam voor schizofrenie ziet
Sommer niet veel: ‘Over een paar jaar heeft
die ook weer een slechte klank.’ Toch vindt
ze het salience concept een prachtig begrip.
Dat is gelanceerd door de Britse onderzoekster
Shitij Kapur en in Nederland overgenomen
door psychiater Jim van Os. ‘Het maakt
namelijk helder dat wanen ontstaan door een
dopamine-ontregeling in de hersenen. Ik kan
patiënten hierdoor op een begrijpelijke manier
uitleggen waar hun bizarre ervaringen
vandaan komen. Want die schreeuwen natuurlijk
om uitleg, mensen willen grip op hun
wereld hebben. Deze biologische verklaring
geeft patiënten rust. Salience dekt echter
niet de hele lading. Het verklaart een deel
van de symptomen van schizofrenie, maar
bijvoorbeeld niet de negatieve symptomen en
ook niet de hallucinaties’. Zie ook
www.verkenuwgeest.nl
Winter Efteling artikel op pagina 28

HET GROTE ONGEDULD
Vaak valt mij op, dat bij vergaderingen of bijeenkomsten,
zo weinig geduld kan worden opgebracht
om te luisteren. De professional wil zijn voorbereide
verhaal helemaal vertellen en moet worden
gehoord. Dat is het! Zit logisch in elkaar! Als toehoorder
word ik bij mijn opmerkingen van het professionele
verhaal, gevraagd te luisteren. Luisteren
naar het woord van de professional, zonder
dat er verder na het geduldig aanhoren van dit
verhaal, geduld was voor het luisteren naar mijn
zienswijze. Want wederom werd ik onderbroken
en werd mij gezegd te luisteren. Ik krijg hierdoor
het gevoel, dat het woord van de professional
‘afstandelijk’ wordt opgelegd, terwijl dit gewoon
een professionele methode van benaderen is. Kennis
vanuit een boekje en richtlijnen hanteren hoe
professioneel over te komen. Hierbij moet ik vaststellen,
en dit benadruk ik met klem, dat er onder
de professionals ook gevoelsmensen zijn en mensen
met een vrije geest. Maar in de minderheid.
De ratio overheerst. De hiërarchie is tastbaar. Men
is vriendelijk, maar afstandelijk.
Dit heb ik sinds juni van dit jaar, verschillende
keren bewuster dan ooit beleefd en ook van anderen
vernomen. Het leeft niet alleen bij mij. Sommige
professionals of behandelaars willen niet
luisteren. Men is geneigd mij te zeggen en te leren
wat niet bij mij past. Ik wil de woorden zeggen
die bij mij passen en vanuit mijn unieke zelf reageren.
Soms heb ik het gevoel, dat ik moet spreken
en dit doe ik dan ook, maar ik ervaar dat dit
alles niet altijd wordt geaccepteerd en afgekapt
wordt met de woorden: ‘wil je even luisteren’? Ik
vind me dan ook belangrijk genoeg om te laten
weten hoe met mij om te gaan.
Ik hóú ook van luisteren. Bij sommige bijeenkomsten
bekruipt mij het gevoel, dat als ik maar leer
door Agnes Blok
24
hoe professioneel over te komen, dus in het gelid
van algemeenheid te lopen, ik zal worden geaccepteerd
met mijn ervaringskennis. Ik ervaar vanuit
mijn gevoel, dat over het algemeen de professional
een onderliggende angst heeft om te zijn
wie hij of zij is. Angst overheerst te worden. Ik
herken hierin de mens achter de professional. Velen
vinden vrede met de heersende manier van
aanpak en er zijn professionals die zich tot de persoon
richten als individu en soms verbazingwekkend
helder.
Ik leef niet vanuit een boekje, maar vanuit mijn
unieke zelf en voel me gehoord als mijn vrienden
naar mij luisteren. Ik hou van een vrije geest te
zijn. Ik leer nog steeds, al moet ik er vaak hard
voor knokken om buiten mijn vertrouwde vriendenkring
bij mezelf te blijven en niet om te vallen
door heersende ‘waarheden’, die zo logisch worden
gebracht, maar niet bij mij passen. Het leven
vanuit een boekje volgens de zienswijze van een
ander, is lekker veilig als basisstructuur, maar wel
beperkt als je niet verder dan de boekjes denkt en
durft te denken en vooral te voelen. Praten met je
medemens als individu tegenover je, en elk vanuit
een eigen subcultuur. De ander die beslist gehoord
wil worden, maar zich heel vaak niet durft uit te
spreken, omdat dat wat op hun hart ligt als ‘gek’
kan worden bevonden of angst als ‘gek’ te worden
gezien. Een gevoel van veiligheid creëren voor
jezelf en voor de ander om te mogen zijn wie je
bent en zeggen wat je op je hart hebt. Soms een
ander wakker schuddend, maar inhoudelijk met
een niet kwetsend gevoel, zodat de ander dit toch
als rustgevend ervaart. Een gevoel van er ondanks
een andere zienswijze toch naar waarde in begrepen
te worden.

Het uitspreken en in goede banen leiden van het
als gevoelsmatig negatief beleven van professioneel
gestuurde benaderingen, is vanuit mijn ervaring
belangrijk als genezingsproces en dit wil ik na
50 jaar gevoelsonderdrukking voortzetten. Ik hoop
meer en meer mensen op mijn pad te mogen ontmoeten
naar wie ik kan luisteren en die mij wezenlijk
iets te zeggen hebben. Zoals de eenvoudig
gebleven violist Ivry Gitlis, 85 jaar jong, zijn Stradivarius
bespelend en in de wereld reizend daar
waar hij naartoe wil. De mooiste klanken voortbrengend
in improvisatie door zijn zingen en vioolspel.
Een mens die mij raakt met zijn humor, zijn
eenvoud en ontroerende dankbaarheid. Een vrije
geest, met zijn bijzondere manier van leven die
eigenlijk eenvoudig is, namelijk mensen en dingen
loslaten en verder gaan naar daar waar hij naar
toe wil. De ander zien als een getalenteerd mens
met unieke mogelijkheden. En dan weer verder
gaan. Loslaten. Zijn wie ik ben. Zodat ik bij leven
en welzijn kan zeggen: ik ben een vrije geest en
word gehoord. Als het even meezit heb ik nog een
heel leven voor me om uit te spreken. Ik ging het
laatste half jaar een klein beetje dood, maar echt
doodgaan kan altijd nog….
Winter Efteling artikel op pagina 28
25
GEDICHT
Door Johan Hijzelaar
Ik wens ieder die dit leest of
hoort
een liefdevol 2010
en ik beloof aan iedereen
een vuurpijl in vorm van mijn hart
op Nieuwjaar te ontsteken
en in elke kleur die de blauwe lucht op
kleurt
zit een wens voor 2010
die ieder in gedachte mag wensen
ik hoop dat één van gewenste gedachten
mogen uitkomen op één prachtige dag in
2010
want iedereen is het waard
om een draaglijk leven te hebben
in deze tijd heeft ieder van ons wel een
goed voornemen
maar leg de lat niet te hoog
volg de weg naar liefde
die je op onverwachte momenten
als je het helemaal bent vergeten
de wereld voor je opent
die je dan met beide handen kunt vastpakken
en je zult zien dat deze wereld waarin we
leven
vele lichtpuntjes kan hebben
als je er maar open voor staat
in gedichten schrijf ik meestal over liefde
wat voor mij houden van symboliseert
het geeft mij een bevrijdend gevoel
dit jaar zal ik weer over liefde schrijven
tot dan
Beste wensen voor 2010 gewenst door de
dichter des GGZ’s Johan Hijzelaar

Er zijn in de voorgaande afleveringen van de
Horizon verschillende stukjes van mij te lezen
over dingen die ik zelf mee heb gemaakt. En,
naast de schrijver zelf, lopen in deze verhaaltjes
toch wel best veel buitenissige personen
rond, met uiteenlopende gebruiksaanwijzingen.
Maar het geval wil dat ik ook een familie
heb. En ook daar gebeuren zaken, die het publiceren
waard zijn maar niet omdat zo nodig
iemand het moet lezen. Het is gewoon zo,
dan ik ben het kwijt en al die tijdschriften
eindigen toch op de bodem van de kanariekooi
voordat ze gerecycled worden. Dus de
Horizon ook! Dit verhaal hoort daar zéker
thuis. Lees zelf maar.
Een van de clanleden aan vaders kant was
omen Dorus. Hierna verder Dorus te noemen,
ik vind dat makkelijker. Dorus was aangetrouwd,
van de kouwe kant dus, en in de familiecirkel
opgenomen toen hij Leen huwde.
Dat is een zus van mijn vader. Als ik het goed
heb is ze dus mijn tante. Die noem ik hier
verder dus Leen, want toen wij klein waren
deden we dat ook (als ze er zelf niet bij was).
Leen en Dorus konden geen kindjes krijgen
bleek later. De pastoor liep er de deur plat,
maar zelfs dat hielp niet. Later schakelde hij
over op een andere modus, en ging Dorus en
Leen helpen hun last te dragen, daar hebben
die mensen een roeping voor.
Maar Leen kon kaarsjes branden, zoveel ze
wilde, ze kreeg toch iets ongedurigs over
zich.
Heel de buurt wist het: gefrustreerde kinderwens!
Gierende hormonen!
Ze zullen er wel kortere woorden voor hebben
gehad toen, maar wel meer achter elkaar.
PEKINEZEN
door Toon van der Wielen
26
Op een mooie zaterdagmorgen kwam Dorus
thuis van de markt met de oplossing. Hij had
middels ruilhandel een mandje bemachtigd
met drie jonge hondjes erin, voor Leen.
Had ze troost, gezelschap, en een doel in
haar leven in één klap, en Dorus had rust.
Tenminste, dat was wat Dorus in gedachten
had.
Het cadeautje was in eerste instantie een
schot in de roos. Heel de opgespaarde moederliefde
van tante Helena kreeg een doel!
Drie doelen zelfs. Leen begon met de aanschaf
van drie babyflesjes voor de hondjes. En
het eindigde toen de woonkamer vol stond
met mandjes en kussentjes, etens- en drinkbakjes,
tennisballen uit de struiken naast de
baan van de pingpongclub, dat waren toch
allemaal stadsen daar, en voor ieder hondje
een gehaakte poes. Van restjes wol. De laden
van het dressoir lagen ramvol chocoladerepen.
Als wij op de zondagmiddag op visite gingen
bij onze oom en tante, wisten wij dat heel
goed als kind. We wisten waar de repen lagen.
En daar bleef het bij. De chocolade was
voor de hondjes natuurlijk. Melk of puur al
naargelang. Welk hondje welke chocoladesoort
mocht degusteren op welk uur van de
dag of de nacht, zag Leen aan de kleur en de
samenstelling van de drolletjes, die er onvermijdelijk
van kwamen. En zowat overal.
(Later dacht ik nog eens dat het maar goed is,
dat er toen nog geen marsen waren).
Wij gingen destijds toch best wel graag op
bezoek bij hen. Dat je de chocola mocht vergeten,
dat wisten we. Maar ik wist ook welk
hondje het eerste ophield met chocoladerepen
eten. Er stonden drie bakjes met chocola

in de kamer.
En meestal zat ik onder de tafel de hondjes in
de gaten te houden. Want dat ene pekineesje,
dat van nest af aan al het dikste was, had
altijd als eerste genoeg gehad. En die at ook
nooit een hele reep. Als hij dan op zijn kussentje
ging liggen hikken kon ik rustig een
halve reep uit de hondenbak halen, en had zo
toch meestal wel chocola. Maar niet als de
pekineesjes verkouden waren natuurlijk. Het
kwam zelfs zo ver dat de pekinezen de slaapkamer
over begonnen te nemen, want eerst
lagen ze aan het voeteneind aan de kant van
Leen. Maar het duurde niet lang voor Dorus
meerdere malen per nacht wakker werd gekieteld,
omdat hij de hondjes dreigde te pletten
als hij eens lag te woelen. Er dreigden
problemen van te komen, want Dorus was
niet altijd tegelijk met Leen aan slapen toe.
Dorus ging weleens biljarten bijvoorbeeld, en
dat kon laat worden, soms.
En als ie er dan naast wou schuiven, naast
Leen, werden de hondjes wakker, en dan
gromden de hondjes, en dan werd Leen wakker.
Boos op Dorus. Pal voor haar weerloze
drieling ging ze staan! Dorus kreeg pijn in zijn
rug van de divan, en er moest iets gebeuren.
Dorus was niet voor één gat gevangen. Hij
ging over tot de aanschaf van een klappertjespistool
en munitie (zelf al menige zondag
zitten experimenteren onder de tafel. Pekinezen
blijken gevoelig voor geluid. Deze hondjes
maakten halve salto’s van de schrik. Had
je alleen maar een
vol geblazen papieren
zak voor nodig).
En een klappertje
geeft een veel betere
knal!
27
Het probleem
was
in zoverre
opgelost,
dat het keizerlijke trio op het knallen reageerde.
Ze vlogen onder het bed.
Maar Leen werd er ook wakker van. En Dorus
moest dan praten en als dat praten langer
duurde dan een halve minuut, hadden de
hondjes hun plekje alweer ingenomen.
En moest er dus weer geschoten worden, gepraat,
etc. Dorus sliep beslist te weinig, dat
kon de hele straat zien aan zijn looppatroon.
Ze waren al aan het lappen voor een echt pistool,
want er bleef anders geen Dorus over,
vond de straat. Juist in het seizoen, dat de
buurtclub serieuze kans maakte op de regionale
biljarttrofee. En Dorus was goed.
Gelukkig hoefde het niet. Want pekinezen
zijn niet bepaald de gezondste honden. Lopen
altijd te snotteren bijvoorbeeld, en ze lopen
tegen meubels op. He lijkt wel of ze maar de
halve tijd kijken. Het fijne weet ik er niet
van. In die dagen was de dierenarts er voor
het vee. Honden zorgden een heel eind voor
zichzelf. Maar het had iets te maken met suiker
en dichtgegroeide aders of dergelijk spul.
In korte tijd waren alle pekineesjes de hoek
om (die ene hele bolle die maar een halve
reep op kon, was de eerste).
Helaas heeft Leen de tijd niet meer meegemaakt
van het hondenkerkhof. De mensen
losten het meestal zelf op in de achtertuin.
Anders had Dorus een granieten engel of een
groot cementen hondenstandbeeld voor zijn
Leen hebben kunnen kopen of ruilen. Toch
jammer ergens.

WEEK VAN DE
PSYCHIATRIE
De (on) zin van het gebruik van
medicatie bij psychische en
psychiatrische problemen.
Week van de Psychiatrie
De Week van de Psychiatrie is een activiteit
van landelijke en regionale cliëntenorganisaties
en cliëntenraden in de geestelijke gezondheidszorg,
verslavingszorg en maatschappelijke
opvang.
De werkgroep organiseert van maandag 22
maart tot 29 maart 2010 de 36e Week van de
Psychiatrie. Het thema is “Pillen voor de
Geest?!” en gaat over de betekenis van het
gebruik van medicatie bij psychische en psychiatrische
problemen. ?
Doelstelling van de Week van Psychiatrie
De Week van de Psychiatrie heeft in 2010 als
doelstelling:
Cliënten en organisaties van cliënten kennis
en informatie kennis te geven over het gebruik
van psychofarmaca en ervoor zorgen dat
zij ervaringen kunnen uitwisselen over dit
thema. Dit gebeurt door middel van activiteiten
zoals praktijkonderzoek; de Nationale
Breingeindag 2010; de informatie op de website
Week van de Psychiatrie en publicaties.
Het inventariseren welke ervaringskennis er
bestaat op het gebied van zinvol medicijngebruik
bij psychische en psychiatrische problemen.
Het stimuleren van activiteiten in de regio’s
en landelijke activiteiten en
informatieverzameling op de website
weekvandepsychiatrie.nl
Bron: Website weekvandepsychiatrie.nl
Aangeleverd door Agnes Blok
28
WINTER EFTELING
Op donderdag 17 december 2009, een dag
gehuld in sneeuw, was het eindelijk zo ver.
Met een dubbele laag kleding, ging ik samen
met nog ruim 115 bewoners op weg naar de
Winterefteling. Aangekomen moesten we een
stukje lopen om bij de ingang te komen. Daar
stonden 2 vrouwtjes in blauwe pakjes ons
welkom te heten. Het zag er geweldig uit, al
die sneeuw en prachtige verlichting. We gingen
van de “Fata Morgana”, naar het
“Spookhuis”. Na het spookachtige avontuur
liepen we richting het “Carnaval Festival”,
waar een zeer sfeervol kampvuur stond te
branden, daar konden we ons eventjes opwarmen.
Toen we een beetje opgewarmd waren,
liepen we verder en kwamen we langs een
kraampje waar je chocomelk, broodje worst
en overheerlijke erwtensoep kon kopen die
we opaten in een dichtbij liggend huisje,
waar we met zijn alle kerstliedjes hebben gezongen.
Na ons avontuur in het “Carnaval Festival”
wilden sommige nog naar de “Vogelrock” (een
supersnelle achtbaan in het donker), de rest
bleef lekker bij het kampvuur staan, om daar
te kijken naar een mooie sprookjesachtige
koets/slee.
Uiteraard konden we niet in de Efteling zijn
geweest zonder de “Droomvlucht” te hebben
gezien. Tegen het einde van de dag besloten
we om door het Sprookjesbos naar de uitgang
te lopen. Om een beetje warm te blijven gingen
we met een aantal mensen in een bushokje
staan omdat de bus er ondanks de berichten
nog niet was. Daar hebben we zingend
gewacht op de bus. Ondanks de kou was het
toch een dag om nooit te vergeten.
Foto’s op pagina 17,23 en 25.
Groetjes, Anica Loef 3

's-Hertogenbosch, februari 2010
Geachte heer/ mevrouw,
Zoals elk jaar bieden wij onze belastingservice ook dit jaar aan. Er is echter het een en ander
verandert bij de belastingdienst. Zo zijn er een aantal posten niet meer op te geven als aftrekpost
voor de belasting.
Bijvoorbeeld:
- De aanvullende ziektekostenverzekering;
- premie voor de begrafenisverzekering;
- kosten van adoptie, begrafenis, crematie, bevalling, kraamhulp
- bepaalde hulpmiddelen, zoals brillen, contactlenzen en contactlenzenvloeistof
- kosten van ooglaserbehandeling die uw bril of contactlenzen vervangen
- eigen bijdrage AWBZ of WMO (behalve als deze nog betrekking had op de eigen bijdrage 2008
en betaald is in 2009)
- vaste aftrek voor ouderdom, arbeidsongeschiktheid, chronische ziekte en huisapotheek
Wat nog wel aftrekbaar is voor de belasting:
- kosten voor eigen bijdrage van een bijvoorbeeld huisarts, tandarts, specialist, verpleging in
en ziekenhuis, accupunctuur, homeopathie
- zelfbetaalde voorgeschreven medicijnen (dit geldt niet voor de eigen bijdrage van
€ 165,00)
- hulpmiddelen zoals steunzolen of een rolstoel
- vervoer zoals reiskosten naar een huisarts of ziekenhuis
- een dieet
- extra gezinshulp
- extra kleding en beddengoed
- reiskosten ziekenbezoek
Dus als u een van de bovenstaande aftrekposten heeft, bestaat er een kans dat u extra geld
terug krijgt van de belasting; ook als u geen of weinig belasting betaald. Dat is de zogenoemde
extra tegemoetkoming specifieke zorgkosten. Daarvoor moet u dus wel aangifte doen!
Ook als u spaargeld / vermogen heeft van meer dan € 20.000,00 p.p. moet u aangifte doen.
LET OP: als u een uitnodiging van de belastingdienst hebt gehad voor het doen van een aangifte,
bent u verplicht om dit te doen.
De kosten voor het invullen van de belastingformulieren zijn € 20,00 per belastingjaar en dienen
contant te worden betaald.
Denkt u dat u geld terug krijgt van de belasting, maak dan een afspraak voor het invullen van
uw belastingformulier.
Dit kan op dinsdag,- woensdag,- of donderdag ochtend van 9.30 – 12.00 uur op nummer
073-6401752. Dhr. van Bladel kan dan een afspraak voor u plannen.
Met vriendelijke groet,
Yvonne van Daelen en Theo Schlaman
Steunpunt Stichting “Door en Voor”, St. Teunislaan 3, 5231 BS 's-Hertogenbosch,
073-6401752 info@doorenvoor.nl, www.doorenvoor.nl

GGZ Land van Cuijk en Noord-Limburg
opent nieuwe locatie in Gennep
In Boxmeer is er sprake van een nauwe band
tussen GGZ Land van Cuijk en Noord-Limburg
en het MaasZiekenhuis van Pantein. Letterlijk,
omdat het gehele GGz gebouw tegen het
ziekenhuis is aangebouwd en met het Ziekenhuis
verbonden is.
Omdat het ziekenhuis op een mooie plek buiten
Boxmeer een nieuw ziekenhuis bouwt
moest worden nagedacht over de eigen toekomst.
Blijven zitten op de huidige locatie is
geen optie. Volledige nieuwbouw bij het nieuwe
ziekenhuis bleek ook niet haalbaar. Er is
daarom besloten om voor de klinische activiteiten,
bij sommigen beter bekend als de oude
PAAZ-afdeling, nieuwbouw te realiseren
bij het nieuwe ziekenhuis op de locatie Sterckwijck.
Dit gaat gepaard met uitbreiding van
het aantal bedden van 24 naar 36. Bovendien
kan hier ook intensieve deeltijdbehandeling
worden geboden. Alle ambulante behandeling
zal worden aangeboden op 2 locaties, één in
Boxmeer en één in Gennep.
Waarom Gennep?
Sinds een aantal jaar hoeven GGZ instellingen
zich niet meer te beperken tot zorgverlening
aan patiënten in een vooraf vastgestelde regio.
Dat is gunstig voor GGZ Land van Cuijk.
Met het vestigen van een locatie in Gennep
kunnen we veel bewoners van Noord-Limburg
zorg aanbieden dichter bij huis dan tot nu toe
gebruikelijk. We weten dat bereikbaarheid
van de instelling een belangrijke reden is voor
mensen om in behandeling te gaan en vol te
houden. En hoewel inwoners van Noord-
Limburg nu naar Boxmeer kunnen komen voor
een behandeling willen we ook beter zichtbaar
zijn in die regio. We gaan de concurren-
door Frank Hertenberg, psychiater
en Harm Steenhuijsen, zorgmanager
30
tie aan met GGZ aanbieders uit Nijmegen en
Venlo, omdat we ervan overtuigd zijn dat we
vanuit onze zorgprogramma’s kwalitatief goede
zorg kunnen bieden en dat onze aanwezigheid
in Gennep toegevoegde waarde heeft
voor de regio.
Attent werken op Sterrenniveau
Hoe zou jij behandeld willen worden als je
zorg nodig hebt? Deze vraag was uitgangspunt
bij gesprekken over het serviceconcept dat
we in Gennep willen bieden. We willen
‘attent werken op sterrenniveau’. Attent omdat
dit iets zegt over ons gedrag en onze houding,
sterrenniveau verwijst naar onze ambitie
om een hoog kwaliteits- en serviceniveau
te bieden. In de ontwikkeling van dit serviceconcept
hebben we regelmatig overleg gevoerd
met de cliëntenraad. Zij vertegenwoordigen
de cliënt en zijn afnemer van onze
diensten en zorgaanbod. Ook bij de keuze van
de inrichting van Gennep wordt de cliëntenraad
betrokken. Het betrekken van de cliëntenraad
bij de ontwikkeling van een project
als Gennep is een manier om te laten zien dat
we ook echt attent willen werken.
Opening
In april zal de eerste behandeling in Gennep
van start gaan. Een groot gedeelte van het
behandelaanbod voor volwassenen en ouderen
kan ook in Gennep geboden worden. Soms
kan vanuit kwaliteitsperspectief of omwille
van veiligheid van patiënt en/of behandelaar
een bepaalde behandeling beter in Boxmeer
geboden worden.
Ook behandeling van jongeren behoort tot de
mogelijkheden. Daarnaast biedt de locatie
ruimte voor groepsbehandeling.

EEN HERINNERING AAN...
Mijn man Geert van Erp. Hij overleed op 9
november 2009 op 68 jarige leeftijd in het
‘Bernhovenziekenhuis’ in Oss.
‘Burgemeester van Coudewater’ werd hij
genoemd in zijn goede/actieve jaren. Zoals
zijn goede vriendin Mirjam de Wit al
schreef in de vorige Horizon, heeft Geert
veel betekend voor de bewoners van Coudewater
én de medewerkers.
Geert was voorzitter van de toenmalige Patiëntenraad
van Coudewater, later voorzitter
van de cliëntencommissie, lid van de
Cliëntenraad, lid van de financiële commissie,
bestuurslid van de LPR (Landelijke Patiënten-
en Bewonersraad), bestuurslid en
mede-oprichter van de Stichting Door en
Voor, redactielid van de Horizon enz. Daarnaast
heeft hij nog vele andere functies
gehad o.a. om het leven van de bewoners
van Coudewater te veraangenamen in de
ontspanningscommissie of interne kwesties
voor bewoners op te lossen.
31
Tijdens de laatste jaren, waarin Geert ziek
werd (sinds april 2004), miste hij deze bezigheden,
hij miste de betrokkenheid. Hij wilde
nog wel op de hoogte gehouden worden, maar
teveel informatie kon hij niet goed meer aan.
Het onderlinge contact met medebewoners
werd daardoor ook minder.
Geert wilde op ’t laatst niet nóg meer inleveren
op zijn gezondheid en dat is hem dan ook
bespaard gebleven. Het is goed zo. Maar we
missen hem wel heel erg.
Bij de herdenkingsdienst op 13 november jl.
in de Mariakapel in Coudewater hebben veel
oude bekenden Geert de laatste eer bewezen.
Dat zou Geert ongetwijfeld goed gedaan
hebben. Ons in elk geval ook.
Een woord van dank aan……
De medewerkers van Sonnevanck 2/de Vonder
2, de pastor, bewoners-cliënten en excliënten
van Coudewater, medewerkers en
ex-medewerkers van Coudewater, leden van
de Cliëntenraad, Raad van Bestuur, directie
en oud-directieleden, bestuur van de Stichting
Door en Voor en alle anderen, die veel
voor Geert hebben betekend, voor hem hebben
gezorgd, altijd contact met hem hebben
gehouden, hem zijn blijven waarderen om
wie hij was of die zijn afscheid tot een mooie
herinnering hebben gemaakt.
Carien van Erp – van Mil

Het nieuwe jaar is nog maar net enkele weken
oud of de negativiteit is ook alweer van
start gegaan. 6 januari was het Driekoningen;
het teken dat het tijd wordt om de kerstboom
de deur uit te doen. Nu hebben wij een
kunstboom, dus die zetten wij elk jaar
zo-hopla-met lichtjes en al in de berging. Ik
dacht altijd dat wij hiermee duurzaam bezig
waren, omdat er dan geen boom gekapt hoeft
te worden. Hij hoeft dan ook niet te worden
verbrand, dus dat scheelt alweer een stukje
CO2-uitstoot. Maar nu heeft weer zo’n hotemetoot
uitgerekend dat je een kunstboom
minimaal zeventien jaar moet gebruiken voordat
hij daadwerkelijk ‘groen’ rendement
oplevert. Gelukkig hebben wij hem al enkele
jaren, dus wij moeten nog zeker zo’n twaalf
jaar wachten voordat wij een beetje eco
bezig zijn. Ik zat er ook serieus over te denken
om een elektrische auto te kopen, totdat
ik een wetenschapkatern las dat de bijbehorende
accu’s een groot probleem kunnen worden
voor het milieu. Wat-echt waar hoor?
En niet alleen dat: als heel veel mensen
elektrisch gaan rijden, dan moeten de oude
vervuilde kolencentrales in ons land overuren
gaan draaien om al die energie op te wekkenof
we moeten overstappen op kernenergie.
Maar is dát dan wat wij willen? En is dat
allemaal wel waar wat ze zeggen? Ik word er
zo moe en ziek van, dus ik rij nog wat jaren
door met dat oude karretje van mij totdat hij
van ellende uit elkaar valt en dan naar de
sloop kan waar ik waarschijnlijk 5000 euro zal
krijgen van de regering voor het opruimen van
mijn vehikel. Ben ik de enige die terugverlangt
naar de tijd waarin niet voor ieder
onderzoek een tegen onderzoek werd
2010
door Ger van Lankvelt
32
gelanceerd? Maar 2010 is nog maar enkele weken
oud en we hebben de ‘jaren nul’ nu
officieel achter ons gelaten, dus ik wil vooral
positief beginnen. Er zijn namelijk ook leuke
onderzoeken die dingen ontkrachten waarvan
ik altijd heb gedacht dat ze niet verzonnen
maar werkelijk waar zijn.
Zo is bijvoorbeeld uit langdurig wetenschappelijk
onderzoek gebleken dat kinderen niet
hyperactief (ADHD) worden van snoep.
Wanneer ze zich drukker gedragen rond
sinterklaas, kerstmis of een verjaardag, heeft
dat meer te maken met de opwinding over
het feest zelf dan met hun suikerconsumptie.
Zo, dat scheelt alweer een schuldcomplex
voor de ploeterende ouders van nu die er op
aangekeken worden. En nu we toch bezig
zijn: volgens het sportblad Bodytalk is
aangetoond dat warme chocolademelk na het
sporten effectiever is dan een energiedrankje.
Ha, dacht ik het niet! Ik zeg: op naar
de koek-en zopie-stand voor een gezonde cool
down. En al die liters water drinken, dat
hoeft ook niet meer. Want inmiddels is bewezen
dat al dat extra fleswater niks extra’s
voor je gezondheid doet. Zuivert het je
lichaam? Welnee, dat doen je nieren toch
wel, Val je er van af? Nee, helaas niet,
allemaal gebakken lucht. Krijg je er een
mooiere en schonere huid van? Ook een
fabeltje dat door de fabrikanten de wereld is
in geholpen. En het leukste is nog: het
Nederlandse kraanwater is van bronwaterkwaliteit,
en dat voor de prijs van 0,15 cent
per liter. Nee er zit geen chloor in en fluor
wordt al dertig jaar niet meer toegevoegd.
Maar het komt gewoon uit de kraan en niet
uit vervuilende PET-flessen.

Toegegeven: ordinair kraanwater is minder
aanlokkelijk dan zo’n design waterfles á 10 AUGUSTUS
€ 9,95 per 0,75 liter. Zijn er dan geen
verleidelijke groene tips? Jazeker wel: win-
2005
terseks blijkt goed te zijn voor het milieu,
want met al die wrijving in bed heb je geen
elektrische deken nodig. Een beetje chocomelk
na afloop en flink wat water drinken- en
door Fred Fassaert
vooral doorgaan met adem halen hoor. Ik sliep net toen ik om één uur wakker
Radar reizen = Librasol
werd door de telefoon, het was Sander de
vriend van mijn oudste dochter Wineke.
Hij vertelde me dat ik opa was geworden
Radar Reizen is sinds 1 november 2009
van Kaelan, een hele gezonde jongen. Ik
overgenomen door LibraSol, een reisproduct was meteen klaarwakker en heel blij. Ik
van specialist in begeleide vakanties SET-
vroeg of het goed was dat ik die middag
Reizen.
mijn kleinzoon kon bewonderen. Hij gaf
Dit betekent dat mensen met een GGZ ach- aan dat hij het leuk zou vinden als ik nog
tergrond die vanwege hun psychische ge-
langs kwam in het ziekenhuis. Dus ik in de
steldheid niet zelfstandig op vakantie kun- nacht op mijn fiets naar het ziekenhuis
nen, weer zorgeloos kunnen genieten van
om mijn kleinzoon te bewonderen, erg
een vakantie met de kwaliteit die u gewend ontroerd natuurlijk en heel blij dat alles
was. Onder begeleiding van psychiatrisch
goed was met moeder en kind. Na een
verpleegkundigen streeft LibraSol de visie tijdje weer naar huis gefietst en toen
na om u op reis te ondersteunen wanneer
toch nog iets meegemaakt wat grote in-
nodig en u verder vooral zelf de vakantie te druk op me heeft gemaakt. Ik reed zonder
laten indelen zoals u dat graag wilt.
licht en werd aangehouden. Ik reageerde
heel laconiek met mij maak je vandaag
niet gek en zeg maar wat je krijgt. De
Wat is nieuw ?
agent was deze reactie niet gewend en
Haal&breng-taxiservice: Indien het voor u vroeg mij de reden van onverschilligheid.
lastig of niet mogelijk is om vervoer te rege- Ik antwoordde hem dat ik net opa was
len naar de opstapplaats, dan kunt u gebruik geworden en voor de rest iedereen de
maken van onze Haal&breng-taxiservice.
boom in kon. De reactie van die agent zal
Vakantiebrochure: Voor dit seizoen wordt ik nooit vergeten. Hij vroeg me denk eens
er dit jaar geen papieren folder gemaakt. aan je dochter als die later tegen je
Wel kunt u de digitale versie van de folder kleinzoon had moeten vertellen dat je op
vanaf begin januari downloaden en uit prin- de dag van zijn geboorte was doodgereten.den.
Die opmerking van hem deed me
Goedkopere prijzen: Door onze jarenlange meer als de grote bekeuring die ik overi-
ervaring is het ons gelukt om de vakanties gens niet kreeg. Maar sindsdien rij ik
betaalbaarder te maken. De vakanties van nooit meer zonder licht.
LibraSol zijn dus voor u goedkoper dan u
voorheen gewend was.
Internet: www.librasol.nl
Oom agent bedankt voor die les.
33

PRINSENVERSCHIJNING
Prins Geert d’n Urste, nieuwe
prins van de Kluisklepels Huize
Padua
Eindelijk is het dan zover! Na enige voorpret
en geheimzinnig gespuis, kwam ik als Prins
Geert d’n Urste uit de kluis!
Ik wil me graag aan jullie voorstellen. Mijn
naam is Geert Verstraten. Ik ben 46 jaar
geleden geboren in Nijmegen en
opgegroeid in het durpke Zeeland. Later heb
ik het geluk gevonden in Boekel en woon daar
met mijn vrouw Angelique en 2 geweldige
dochters Suze en Janne.
34
Ik ben werkzaam, als medewerker transport
en logistiek, binnen GGZ Huize Padua Boekel.
Ik ben in november gevraagd om Prins te worden
van het Kluisklepelrijk. Ik voelde mee
zeer vereerd om dit geweldige feest met iedereen
te delen.
Ik heb 2 jaar geleden de Padua-Padua tour
gefietst en enkele marathons gelopen. Op dit
moment ben ik trainer van het damesvoetbalteam
uit Boekel, waar ook mijn dochter in
speelt. Daarnaast train ik de kleinste voetballertjes,
wat ik erg leuk vind.
Verder wandelen en fietsen we graag. Ook
kamperen is een favoriete bezigheid, met
voorkeur gaan we naar Italië.
De onthulling van afgelopen donderdag 14 januari
was voor ons, maar ook voor jullie een
geweldige belevenis!
We zien jullie graag tijdens de komende carnaval
in Ontmoetingscentrum Brouwershof,
dit alles onder het motto:
“Alles lupt op rullekes”!!!
Groeten,
Prins Geert d’n Urste,
En z’n 3 prinsessen……………….
Alaaaaaaaaaaaaaaaaaaaf

Donderdag 11 februari Rondgang en opening carnavalsbal 13.00 uur te Huize Padua
Carnavalsbal om 19.00 uur in Brouwershof
Zaterdag 13 februari Carnavaleske bingo 14.00 uur in Brouwershof te Huize Padua
Eetactiviteit 1.00-19.00 uur in Rosmalen met muzikale
ondersteuning van Ad Goosens
Zondag 14 februari Carnavalsmis in het stiltecentrum te Huize Padua om 10.00 uur
Maandag 15 februari Optocht kijken in Den Bosch (onder voorbehoud)
Dinsdag 16 februari Carnaval: boerenkoolbuffet 14.00 uur in Brouwershof te Huize
Padua, opgave t/m 5 februari
Avondactiviteit te Rosmalen van 18.30-21.30 uur
*********************************************************************************************************************
Gewone activiteiten
Maandag 1 maart Nationale complimentendag
Woensdag 3 maart Opening expositie PaduArt om 14.00 uur in het hoofdgebouw te
Huize Padua
Donderdag 4 maart Middagactiviteit Bingo te Rosmalen van 14.00-16.00 uur
Voorjaarsbingo om 19.00 uur in Brouwershof te Huize Padua
Donderdag 11 maart Dansavond jaren 70 & 80 om 19.00 uur in Brouwershof
Donderdag 25 maart Middagactiviteit Volksdansgroep van 14.00—16.00 uur te Rosmalen
Voorjaarsmodeshow om 19.00 uur in Brouwershof
Donderdag 8 april Winkelen in Den Bosch, vertrek vanaf Brouwershof om 9.15 uur,
opgave t/m 26 maart
Donderdag 15 april Bingo om 19.00 uur in Brouwershof te Huize Padua
35

K
REET VAN
DE MAAND
Terugkijken,
daar krijg je maar een stijve nek van
door Anne
I NFO
Cliëntenraad: Postbus 3, 5427 ZG Boekel
Intern postvak 01.034 clientenraad@ggzoostbrabant.nl 0492-846366
of via de ondersteuners; 06-12946525 Jan-Anton van der Mooren/06-12709361 Karin Smits
Familieraad:
familieraad@ggzoostbrabant.nl
Ondersteuner Hans Weijmans 073-8447782 of 06-53352732
Stichting Patiëntenvertrouwenspersoon:
Ton Nijhof atm.Nijhof@ggzoostbrabant.nl
Marc Frankevyle m.frankevyle@pvp.nl
De Helpdesk Patiëntenvertrouwenspersoon is er voor cliënten van instellingen voor geestelijke
gezondheidszorg. 0900 444 8888 (10 eurocent per minuut)
Stichting Door en Voor:
Ondersteunt cliënten en (ex-)cliënten uit de GGZ in de regio’s ‘s-Hertogenbosch en
Noord-Oost Brabant. Adres: Sint Teunislaan 3,5231 BS ‘s-Hertogenbosch
073 6401752, info@doorenvoor.nl, www.doorenvoor.nl