Klik hier voor meer informatie over Het Betoog - Davidsfonds

LOUIS PAUL BOON 100!
[ 15/03/2012 – 15/03/2013 ]
HET BETOOG | HET MANNETJE MET DE BOLHOED | PERSMAP

GEBASEERD OP LOUIS PAUL BOON
De Atoombom en het Mannetje met den Bolhoed & Mijn Kleine Oorlog
(Uitgeverijen De Arbeiderspers)
Parijs, 1946. Een avond in de regen. Het uitgaansleven trekt zich traag op gang. Op de
radio begint het luisterspel 'Atoombom' aan een misverstand. In geen tijd stort de stad zich
in een massapsychose. EN DAT DE BOM HIER EN NU ZAL VALLEN! Twee mannetjes met
bolhoed ondergaan de chaos: de één tijdens zijn paniekvlucht, de ander achter het raam
van zijn belle étage. Hun blikken ontmoeten elkaar…
Het Mannetje met de Bolhoed is een buitenbeen van een buitenbeen. Oorspronkelijk (en
voluit) getiteld De Atoombom en het Mannetje met den Bolhoed is dit nooit verfilmde
filmscenario het enige dramatische werk in het oeuvre van grootmeester Louis Paul Boon
(Aalst, 15 maart 1912 – Erembodegem, 10 mei 1979). Het wordt ook beschouwd als zijn
verst doorgedreven experiment ooit.
Boon schrijft de tekst in 1946, als een nawee van de Tweede Wereldoorlog en in de traditie
van Van Ostaijens De Bankroet Jazz (1921) en Wells' The War of the Worlds (uit 1898, maar
denk ook aan Welles' radiobewerking ervan uit 1938, die herhaaldelijk paniek zaaide onder
haar luisteraars, ook tijdens de oorlog). De Atoombom is een atypisch filmscenario dat meer
weg heeft van een surrealistische écriture automatique of een expressionistische
beeldstorm.
Enerzijds wordt de schriftuur geïnspireerd door de opkomst van de (avondvullende,
gesproken, experimentele) cinema en, anderzijds, door de Europese, populaire doorbraak
van de jazz muziek (en dan vooral het hippe 'swing' genre – denk aan The Boswell Sisters).
Samen met Disney (Fantasia) bevruchten ook het symbolisme (Jules De Bruycker, Moore) en
(de 'afbraak' of 'vervorming' van) het klassieke patrimonium (van de Grieken over
Rembrandt tot Beethoven) het werk.

In het geheel van Boons werk fungeert De Atoombom als een sleuteltekst. Het is Boons
Apocalyps. Het genadeloos cameraportret van 'de seismograaf' toont de naoorlogse,
Europese burger – het mannetje met de bolhoed – op de rand van de zelfvernietiging en de
schrijver op zijn scherpst. De waanzin en chaos die Boon uit zijn moderne tovenaarshoed
tovert, zijn bij wijlen zo lucide dat de tekst zelfs zijn meesterwerken overvleugelt.
Naast de opvallende en extreme vormkeuzes houdt het werk immers ook een vinger aan de
pols van zijn tijd en bevat het script een uitzonderlijke en bijzondere uitdieping van Boons
belangrijkste thema: het menselijk misverstand, inclusief haar mensonwaardige gevolgen.
Even na De Atoombom schrijft hij meteen Mijn Kleine Oorlog, hét kantelpunt in zijn werk.
Naast elkaar gelegd, zoals in de bewerking van HET BETOOG, zetten De Atoombom en Mijn
Kleine Oorlog qua veelstemmigheid, beeldrijkheid en behandeling van de sociale
problematiek de bakens uit van Boons oeuvre.
Alsof dat geen redenen genoeg zijn om dit vergeten meesterwerk in eer te herstellen, is
Boons cinemapoëzie ook nog het meest perfecte spelmateriaal ooit voor performer Filip
Stuerbout. De excentrieke regienoten voor de filmmuziek en de rijke beelden- en citatentaal
inspireren gitarist Edmund Lauret, contrabassist Klaas De Cock en violist Nicolaas Cottenie
moeiteloos tot een eigenzinnige soundtrack, die improviserend in dialoog gaat met de
geschiedenis van de jazz.
Dus: na goedkeuring van het scenario door de Erven Boon, verkreeg HET BETOOG bij De
Arbeiderspers de exclusieve theaterrechten voor Boons vergeten film en bewerkte zijn
"grootsch opgevatte jazz" tot een dwingende concertvoorstelling. Nooit in de cinema. Nu bij
HET BETOOG. Noot voor noot. Woord voor woord.
GROOTS OPGEVATTE JAZZ (ZONDER ECHTER SYMFONISCH TE WORDEN)
EN MET PLOTS AANGRIJPENDE DRIFTEN VAN BANDELOOSHEID

HET BETOOG
HET BETOOG maakt en produceert theatervoorstellingen. De groep ontstaat in maart 2005 met
de opvoering van Het Bezoek (Ondergang van een Fantast) op Prefab (ondertussen 'Vaart'),
het Leuvense theater- en dansfestival voor jonge makers (fABULEUS/Artforum). Het stuk
wordt gecoacht door Adriaan Van Aken en Stijn Devillé (Braakland/ZheBilding).
HET BETOOG ontstaat in eerste instantie als platform voor de (vroege) toneelteksten van Filip
Stuerbout (met name De Wake in 2007 en De Kast in 2008). Via de producties Lena (2007,
naar Jan Arends) en Het Mannetje met de Bolhoed (2009, naar Louis Paul Boon) wordt
muziek een belangrijk element in de vorm van de groep. Dit onderzoek wordt in Trapped
(2010) ook op het eigen tekstmateriaal betrokken.
Zo bouwde het gezelschap een voorliefde uit voor literatuur/tekst en kreeg het affiniteit met
de muziekkunst. De groep drukt zich voornamelijk uit in concertvoorstellingen. Toch legt ze
zichzelf of haar voorstellingen geen vaste vormeisen op en hecht ze geen geloof aan een
stramien. De vorm dient de inhoud. De makers drijven op hun intuïtie. HET BETOOG Verenigt
daarom een bijzondere rijkheid aan uitzonderlijke posities in het theaterlandschap (de
schrijver/maker, schrijver/speler, muzikant/speler, speler/maker, muzikant/maker en hun
kruisbestuivingen).

MAKERS
AURELIE DI MARINO (coach & radiostem) studeerde literatuurwetenschap aan de Vlaamse universiteiten en
scenarioschrijven aan de Sorbonne te Parijs. Daarna trok ze naar het RITS te Brussel voor een opleiding
maker/speler. In 2006 richtte Aurelie mee HET BETOOG op, waar ze begon als dramaturg (Paradoxa, De Wake, De
Kast) en zich via uitstappen als actrice (Het Bezoek, Lena, Het Mannetje met de Bolhoed, Trapped) ontwikkelde
als maker. Solowerk van Aurelie was te zien in het RITS. Haar monoloog Bildung und Abgang werd opgemerkt
op het Mayday festival (Campo, Gent) en opgepikt door Bâtard (Brussel). Eerstkomend start Aurelie aan de
voorstelling Misunderstood voor het Zuiderpershuis te Antwerpen.
EDMUND LAURET (gitaar) volgde het Sage Gateshead Music School Program en studeerde verder muziek aan het
Newcastle College (UK) en het Gentse conservatorium. Edmund treedt regelmatig op in diverse jazzbands
(Sindapsus Kwintet, Topsy Trio) en ook als gelegenheidsgitarist in andere genres. Voor het (straat)theater
speelde hij in Safari Intiem (Mira Miro) en No Mad Land (The Lost Company).
FILIP STUERBOUT (tekst & spel) studeerde literatuur- en theaterwetenschap aan de Vlaamse universiteiten en
volgde stages bij Artforum, fABULEUS en Braakland/ZheBilding. In 2006 richt hij HET BETOOG VZW. op ter
ondersteuning van zijn kunstenaarsactiviteiten op het gebied van tekst, muziek en theater. Voor toneel schreef
en maakte Filip eerder Het Bezoek (Prefab Festival), Paradoxa (Vlaamse poëzie), De Wake, Lena (naar Jan
Arends), De Kast, Het Mannetje met de Bolhoed (naar Louis Paul Boon), Bilder, Nagelaten Bekentenis (naar
Marcel Emants), Trapped en Averechts. Onder het pseudoniem 'Freedman' bracht Filip met Be my Guest zijn
eerste singel uit op de compilatie cd Sweet & Sour (Jong Muzikaal Talent uit de Stad Tienen) en werkt
momenteel aan een eerste EP. Begin 2012 publiceert Uitgeverij Lemmens Filips prozadebuut Ickx.
KLAAS DE COCK (contrabas) studeerde jazz aan het conservatorium te Antwerpen (contrabas) en eerder aan de
academies van Diksmuide, Leuven, Oostende en Grimbergen. Voor HET BETOOG arrangeerde hij de muziek voor
Lena (2007). Klaas speelt contrabas bij het Jeugd & Muziek Orkest Antwerpen, The Saddest Song Played on the
World's Smallest Violin, het Nathan Kerstens septet (Otto Plakalp Experiment), het Sander Claes kwartet en het
Arno Goosens trio.
NICOLAAS COTTENIE (viool & sounddesign) studeerde eerst techniek aan het RITS en later viool (klassiek en jazz)
aan het conservatorium te Antwerpen. Hij werkte o.a. als componist-technicus bij Bolwerkwadraat in hun show
Cirque de Volonté en later als arrangeur en violist bij De Bolwerkfanfare en Het Kamerorkest. Voor het
straattheater en het circus speelde hij in Ma Nishtana (2007) van de gerenommeerde jongleurgroep Shake
That! De laatste jaren legde Nicolaas zich samen met Jonas De Rave toe op klezmer en Oosterse muziek in zijn
band Maggid. Dit jaar wonnen zij de prijs van jury én publiek op de Mosche Beregovski Nachwuchspreis für
Klezmerensemble in München (DE). De kortfilm De Onbaatzuchtigen (van Koen Dejaegher met o.a. François
Beuckelaers en Valentijn Dhaenens), waarvoor Nicolaas klankband en sounddesign verzorgde, won in 2008 de
UIP-prijs op het filmfestival van Venetië (IT). In 2011 trad Nicolaas op als eerste violist in Symphonie
Méchanique van het Franse Compagnie La Machine op de festivals Brugge Centraal (Brugge) en Liberté de
Séjour (Calais, FR). Eerstkomend hercreëert Maggid live de muziek bij Chaplins Modern Times (o.a. te zien op
het strand van Zeebrugge).

HET MANNETJE MET DE BOLHOED
DOOR HET BETOOG
NAAR LOUIS PAUL BOON | De Atoombom en het Mannetje met den Bolhoed & Mijn
Kleine Oorlog (Uitgeverijen De Arbeiderspers)
MET Aurelie Di Marino (coach en radiostem), Bart Vervoort (geluidregie en
radiospel), Edmund Lauret (gitaar), Filip Stuerbout (tekst en spel), Klaas
Decock (contrabas), Nicolaas Cottenie (viool en sounddesign) & Tifny Alix
(lichtregie)
DANK Jo & Lucienne Boon | Uitgeverijen De Arbeiderspers | CC De Kruisboog Tienen
PROSPECTIE CHECK WWW.HETBETOOG.BE!
wo 02/11/11 – 20u30 – HET KLOKHUIS ANTWERPEN
do 03/11/11 – 20u30 – HET KLOKHUIS ANTWERPEN
vr 20/01/12 – 20u30 – HET OUDE BADHUIS ANTWERPEN
zo 22/01/12 – 15u00 – TOAST LITERAIR HEVERLEE
do 08/03/12 – 20u30 – CC DE KRUISBOOG TIENEN
do 29/03/12 – 20u30 – HET KLOKHUIS ANTWERPEN
NTB – 20U30 – BRANOUL THEATER DEN HAAG (NL)
TRAILER www.hetbetoog.be
HET BETOOG Inge Depoorter (zakelijk verantwoordelijke)
Filip Stuerbout (artistiek verantwoordelijke)
Outgaardenstraat 11, 3300 Tienen | 00 32 472 61 48 24
info@hetbetoog.be | www.hetbetoog.be
BE 881 288 550
ARGENTA BE 74 9730 0156 8707