65 jaar Bouwfonds

12 oktober 2012 – naw dossier #45
13 naw dossier 65 jaar Bouwfonds
De typische Bouwfonds-woning
uit deze tijd is een rijtjeswoning
Als er in 1962 gas wordt gevonden in de Groningse bodem,
raakt de economie van Nederland in een stroomversnelling.
Er komt geld binnen dat geïnvesteerd kan worden in
de verbetering van het land. Woningen kunnen bijvoorbeeld met
meer comfort worden uitgerust; gaskachel en douche doen hun
intrede. Niet alleen de economie verandert van karakter – de
overgang naar de diensteneconomie kondigt zich aan – maar de
samenleving als geheel doet dat ook. De vijfdaagse werkweek
wordt ingevoerd, de vrouw emancipeert zich, echtscheiden wordt
gemakkelijker, de ontkerkelijking komt op en de grote kinderrijke
gezinnen maken plaats voor het ‘modale’ gezin van vader,
moeder en twee kinderen. De gevestigde orde – van de politiek
tot en met de universiteiten – krijgt het na Parijs 1968 stevig te
verduren. Ook in Nederland laten studenten en nozems zich
gelden. Het Maagdenhuis in Amsterdam wordt bezet en rond het
Lieverdje op het Spui vinden ‘happenings’ plaats.
Op het matje
In de woningbouw gaat het in deze periode vooral om aantallen
en nog eens aantallen. Een minister die de geprognosticeerde
productie niet haalt, krijgt het in de Tweede Kamer zwaar te
verduren. Het systeem van woningproductie wordt nagenoeg
geperfectioneerd: architecten ontwerpen standaardwoningen
(zowel in de rij als gestapeld) die vooraf waren goedgekeurd
(‘keuzeplannen’), gemeenten stellen bouwgrond ter beschikking
en het Rijk deelt de contingenten toe. Het resultaat is in veel
Nederlandse gemeenten te zien: grote uitbreidingswijken met een
mix van laagbouw en hoogbouw. De karakteristieke portieketageflat
uit de jaren vijftig is vervangen door de galerijflat, waarbij in
één keer veel meer woningen kunnen worden ontsloten.
Het modernisme viert ook hoogtij in de stedenbouw: onder
invloed van Amerikaanse ideeën moet de auto ruim baan krijgen.
Het centrum van Rotterdam wordt op deze manier heringericht
Politiek en maatschappij 1960-1970
1969
Voor het eerst loopt een mens
op de maan. Neil Armstrong
heeft de eer in 1969, samen
met de andere bemanningsleden
van apollo 11.
en ook in andere grote steden moeten oude stadwijken hiervoor
wijken. Het keerpunt komt eind jaren zestig, wanneer de eerste
bewonersprotesten weerklinken en een begin wordt gemaakt
met de stadsvernieuwing.
Meer kwaliteit
Bouwfonds vaart mee op de golven van de opbloeiende economie.
In 1968 wordt de 50.000 e woning opgeleverd, terwijl het aantal
spaarders in de jaren daarvoor de grens van 20.000 heeft overschreden.
De typische Bouwfonds-woning uit deze tijd is een
rijtjes woning, waarbij het rijtje altijd iets korter is dan dat van de
woning corporaties. De afwerking is zorgvuldiger, met een betere
baksteen en een behoorlijk dakoverstek. Het aantal medewerkers
bij het bedrijf groeit mee met de expansie en verdrievoudigt in korte
tijd van 100 naar 300. Het hoofdkantoor verhuist van Assen naar
Hoevelaken, wat voor onvrede zorgt bij de noordelijke aandeelhouders.
Het aantal aangesloten gemeenten bedraagt inmiddels 628.
Directeur Wiersema heeft de belangrijke wens om Bouwfonds niet
te laten verambtelijken: dat zou het ergste zijn wat dat bedrijf kan
overkomen. In 1967 wordt de structuur van Bouwfonds andermaal
gewijzigd en ontstaat het projectontwikkelingsbedrijf, dat zich in
toenemende mate gaat richten op de bouw van koopwoningen. De
eigen spaarafdeling wordt opge heven en de tegoeden worden bij
banken ondergebracht. Voor de hypotheekbank wordt geld geleend
van institutionele beleggers.
In deze tijd doet Bouwfonds meer dan alleen woningen bouwen.
Er wordt ook nagedacht over vormen van kwaliteitsborging,
daarmee inspelend op de behoefte van de consument aan meer
kwaliteit en zekerheid. Zo wordt onder meer het Bewijs van
Waarborg geïntroduceerd, een schriftelijke garantie op bouwgebreken.
Het is de voorloper van de latere GIW-garantie, die
inmiddels is opgegaan in de Stichting Garantiewoning.
in Berlijn wordt de muur opgericht. Oost- en west-Berlijn
worden hardhandig gescheiden om de uitstroom van DDRburgers
naar het vrije westen tegen te gaan.
Opbloeiende economie
Feestelijke overdracht van de 50.000 e Bouwfonds-woning in Delft door
minister willem Schut van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening in 1968.
Voor de buis
Het aantal huishoudelijke
apparaten in de woning neemt
snel toe. Koelkast, tv en telefoon:
ze vinden hun weg naar het
nederlandse huishouden. Voor de
deur staat steeds vaker een auto.
Meer dan alleen de woning
ideeën over woonomgeving en beter wonen
werden in 1967 gepresenteerd in Plan
internationaal. een woonomgeving in een
parkachtige omgeving met woningtypes uit
verschillende landen.
De klant ontzorgen
Bouwfonds introduceert het Bewijs van
waarborg, een schriftelijke kwaliteitsgarantie
op bouwgebreken. De voorloper
op de latere Giw-garantie.
Meer been
De minirok doet zijn intrede in
het straatbeeld, een ontwerp van
Mary Quant. Het vrouwelijk
been wordt zichtbaar; door
sommigen gezien als provocatie,
door anderen als teken van
zelfbewustzijn.