B22 Sociologische Auteurs : Weyns - Quickprinter
B22 Sociologische Auteurs : Weyns - Quickprinter
B22 Sociologische Auteurs : Weyns - Quickprinter
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
a. Publiceert enkele v. zijn belangrijkste werken<br />
4. 1896: sticht tijdschrift L’Année sociologique → grote invloed op Franse sociologie<br />
5. 1902: Hoogleraar pedagogiek a/d Sorbonne vervangen & 1906: vaste benoeming<br />
6. 1912: Eerste grote werk verschijnt: ‘les formes élémentaires de la vie religieuse’<br />
7. 1913: term ‘sociologie’ verschijnt pas in zijn leeropdracht<br />
a. Was al die tijd wel bezig met v/d sociologie een achtenswaardige intellectuele<br />
bezigheid te maken, die gewaardeerd w & haar nut bewees voor de integratie & de<br />
modernisering v. maatschappelijk leven<br />
15/11/1917 tgv hartaanval<br />
Nergens anders had sociologie zo snel haar plaats verworven als in FR → door D. & zijn ‘school’<br />
2.1.2 Intellectuele situering<br />
D. = Europees denker<br />
stond oiv de grote filosofische stromingen uit de 3 grote ‘filosofienaties’:<br />
1. Franse invloed: RATIONALISME en POSITIVISME<br />
Denken v. D. wortelt i/d 1 e plaats i/d Franse intellectuele geschiedenis<br />
a. Rationalisme v. Descartes: sterke invloed op D.’s heldere stijl & consequente<br />
denkwijze<br />
Weinig sociologen ontwikkelen ideeën even systematisch & helder<br />
b. Positivisme v. Comte: ontleende v. hem belangrijke thema’s zoals belang v.<br />
solidariteit & consensus, en de overtuiging dat sociologie een zelfst. wet. was +<br />
gerichtheid op feiten<br />
D.’s begrip v. ‘conscience collective’ gaat niet enkel terug op C.’s notie v.<br />
‘consensus universalis’ maar ook op begrip ‘volonté générale’ v. Rousseau<br />
2. Duitse invloed: Kants PLICHTETHIEK<br />
D.’s opvattingen over moraal = ontwikkeld in dialoog met K.<br />
a. D. was v. mening dat moraal bestaat uit een plichtgevoel (=K.) MAAR! verschilt met<br />
k. v. mening over de oorsprong v/d plicht<br />
K.: plicht = bovenhistorisch (transcedentaal) geworteld in menselijke rede<br />
D.: oorsprong ligt in maatschappij<br />
3. Kritiek op Britse UTILITARISME en LIBERALISME<br />
D.: Hoe kan de samenleving ordelijk & stabiel functioneren indien zij enkel maar zou bestaan<br />
uit individuen die uit zijn op hun voordeel en de bevrediging v. hun eigen behoeften?<br />
a. Hedendaagse termen: samenleving is meer dan een markt, bestaat ook uit soc.<br />
instituties<br />
Deze laatste zijn fundamenteler: oefenen morele dwang uit op individu &<br />
bepalen zelfs hun behoeftestructuur<br />
Rationele home economicus = fictie → denken, handelen & behoeften v.<br />
individu w bepaald door instituties (dus door maatschappij)<br />
b. D. was hier zeer radicaal in: w hem soms sociologisme (= sociologisch reductionisme)<br />
verweten<br />
2.1.3 Maatschappelijke situering<br />
1. Fr. Rev. w in 1 e instantie als vooruitgang ervaren, maar kater liet niet snel op zich wachten<br />
8