medium3_mei2005

Bittere strijd om 

religieuze zendtijd 

MEDIUM JAARGANG 

Tijdschrift voor communicatiewetenschap 

CW afgestudeerd 

en vervolgens 

uitkering? 

G e e n S t o r y i s n o g P r i v é 

19 

NUMMER 3 

mei 2005 

Virtueel geweld 

loopt ernstig uit de hand 

1382466X

voorwoord 

c o l o f o n 

Maureen Sampat 

Redacteur 

Reza Kartosen 

Redacteur 

Schandalig Voorwoord 

Nina Brink en een veelzijdige Hermès-shawl, Xander de Buisonjé en relatie(s), Prins Bernard en nóg een paar kinderen, 

WimLex en Inge de Bruin, drank en respectievelijk Katja Schuurman en Marco Bakker. Hier slechts een snufje van de 

beerput der schandalen, waarbij de kern van waarheid soms week is. In ieder geval werden bovenstaande zaken breed 

uitgemeten in het roddelcircuit. Nederland smult ervan; van de softe variant in de vorm van RTL Boulevard en van de 

hardere variant in de vorm van Privé, Story en Weekend. Dikke vette oplages, maar niemand – en zeker niet studerend 

of afgestudeerd Nederland - leest deze bladen. Op de School voor de Journalistiek is het zelfs verboden om stage te lopen in het roddelcircuit. 

Waar hebben de redacteuren van pakweg Privé dan hun opleiding genoten en waar hebben ze hun schrijfervaring opgedaan? Nou, dichterbij 

dan je denkt, lees maar eens het artikel over CW-afgestudeerde Boris. 

Schandalig! 

Ook ik werd onlangs benaderd door een persoon (naam is bekend op de redactie van Medium) om een schandaal in Medium aan het 

licht te brengen. Aanleiding hiervoor was het artikel in dit nummer over de herverdeling van de zendtijd van religieuze omroepen zoals de 

Humanistische Omroep Stichting, de IKON en de NMO. Over de laatstgenoemde omroep wilde deze persoon – iets te graag - een boekje 

opendoen; iets over miljoenenfraude en grijze wolven. Maar helaas, geen vette scoop in dit nummer. Wel interessante artikelen over weblogs, 

Boomerangkaarten, computergames, buitenreclame, Medium bij de Spinawards, een gastcolumn van Jan Maarten Buissant, hoofdredacteur 

van Z Magazine, interviewtip 3 van Reza en uiteraard de vaste CW-rubrieken. Om van te smullen… 

Dennis Mijnheer 

P.S. In het kader van de roddeljournalistiek zijn er foto’s opgespoord van enkele geheime minnaars, minnaressen en buitenechtelijke kids van 

onderstaande redactieleden. 

Dennis Mijnheer 

Hoofdredacteur 

Joice van Casteren 

Eindredacteur 

Ester Meerman 

Redacteur 

Kristin van de Poel 

Illustratie / Fotografie 

Krista Cornelis 

Eindredacteur 

Sander Ritman 

Redacteur 

Esther Rutten 

Vormgeving 

Redactieraad: Remko Smid, Jan-Harmen Meijerink, Jasper Karman 

Fotografie: Emiel Martens, Mark Jonker 

Illustratie: Tjeerd Royaards, Gabriela Guzman 

Acquisitie: Mariëlle Peeters 

Jerry Houtman 

Redacteur 

Eelke Mol 

Redacteur 

Lotte Huijg 

Fotografie 

Amy van Zutphen 

Redacteur 

Sylvie van Nieuwerburgh 

Redacteur 

Redacteuren: 

Suzanne Monkel 

Remko Vellenga 

Vormgeving i.o.: 

Lisanne de Geus 

Laurens de Roode 

Coördinator Mercurius 

Samga Nguyen 

Redacteur 

Cover 

Fotografie: Elmar Krop 

Styling: Kim & Jeroen (event entertainment) 

Modellen: Vincent en Priscilla

d i t n u m m e r 

G e e n S t o r y i s n o g P r i v é 4 

Roddeljournalisten genieten over het algemeen maar weinig erkenning. Terecht of niet? 

B u i t e n r e c l a m e 6 

Wie is hiervoor verantwoordelijk? En hoe en in hoeverre kan de Nederlandse bevolking bereikt worden met dit 

intrigerende medium? In gesprek met de product manager van Viacom Outdoor. 

w e B L O G 1 0 

Schreef je vroeger alles in je dagboek, tegenwoordig vind je dit op internet in de vorm van een weblog. De 

weblog is in opkomst! 

M e d i u m i s e r b i j 1 2 

Spinawards 2004 en de ontwikkeling van online marketing. 

S t r i j d o m d e l e v e n s b e s c h o u w e l i j k e z e n d t i j d 1 3 

De levensbeschouwelijke zendtijd gaat op de schop en daar zijn niet alle omroepen even blij mee. Tijd voor een 

overzicht van de feiten. 

V i r t u e e l g e w e l d 2 0 

Games krijgen de schuld van gewelddadige incidenten, terecht of onterecht? En waarom domineert geweld het 

gamesaanbod? 

A f g e s t u d e e r d e n d a n ? 2 3 

Een kritische kijk op onze studie door de bril van de arbeidsmarkt. Medium brengt je in beweging voor je 

toekomst na het lezen van dit artikel. 

B o o m e r a n g a a n g e k a a r d 2 9 

v a s t e r u b r i e k e n 

C w s c r i p t i e 9 

C w a f g e s t u d e e r d e 1 6 

Boris van Zonneveld, tijdens studietijd mediumredacteur, nu redacteur bij Privé. How come? 

V e r z a m e l i n g k o r t e a r t i k e l e n 1 8 

C w m e n i n g e n 2 6 

C w m e d e w e r k e r 2 8 

G a s t c o l u m n 3 1 

Jan-Maarten Buissant, hoofdredacteur van het Amsterdams Straatmagazine Z. 

T i p s v a n R e z a 3 2 

M e r c u r i u s p a g i n a 3 4

De ‘kappersbladen’ kunnen over het algemeen rekenen 

op weinig waardering: het publiek heeft vaak geen 

goed woord over voor de roddelbladen. Het is sociaal 

algemeen geaccepteerd jezelf boven dit soort flauwekul 

te stellen en (te pretenderen) deze bladen niet te lezen. 

Tóch worden de roddels verbazingwekkend goed 

verkocht. Gemiddeld zelfs beter dan de gerenommeerde 

opiniebladen die ons land rijk is. 

De hypocrisie van de lezer die in de huiskamer het 

Algemeen Dagblad leest maar daaronder de Weekend 

bewaart, is misschien nog enigszins voor te stellen. Maar 

de kranten die de roddeljournalistiek openlijk afkeuren, 

zouden wellicht iets minder allergisch kunnen reageren. 

Want steeds meer van deze geaccepteerde kranten 

komen met verkapte roddelrubrieken. Een voorbeeld 

hiervan is ‘Leven Etcetera’ in het NRC. Vaak wordt er 

dan nieuws uit de roddelbladen overgenomen, zonder 

hiervoor enig onderzoek te verrichten. Een paradox. 

Een groot punt van kritiek op de populaire journalistiek 

is dat het principe van hoor en wederhoor slechts 

mondjesmaat wordt toegepast. Het is een cultuur van 

rechtszaken en rectificaties. Om het publiek attent te 

maken op eenzijdige berichtgeving is TG Blender, een 

groep jonge theatermakers, een actie gestart. Ze willen 

de media die eenzijdig berichten een soort kijkwijzerachtig 

symbool laten dragen. Dit symbool is een tekening van 

een muilkorf, omdat het voor de slachtoffers van de 

Medium mei 2005 4 

Geen Story is nog Privé 

De grootste vijand van bekend Nederland 

Roddelbladen. Caroline Tensen vindt ze niet leuk. Nico Zwinkels ook niet. Deze kant van het verhaal kennen 

we ondertussen wel. Ook vanuit andere hoeken is er veel kritiek op de roddelbladen in Nederland. We 

benaderen de - in iets positievere bewoordingen - populaire journalistiek daarom eens vanuit een ander 

perspectief. 

Muilkorf 

Tekst Amy van Zutphen Fotografie Elmar Krop 

roddels vaak moeilijk is zich te verdedigen tegen deze 

berichtgeving. Als eerste zullen tijdschriften als Privé en 

Story eraan moeten geloven met een muilkorfsticker. 

Ook moeten RTL Boulevard en websites als Zijonline.nl 

het ontgelden als het aan TG Blender ligt. 

Binnen de journalistiek heeft een roddelblad het zwaar 

te verduren. De serieuze journalisten kijken neer 

op de gemiddelde roddeljournalist. Op de meeste 

hogescholen voor journalistiek is het zelfs verboden 

om stage te lopen bij een roddelblad. Onterecht, 

vindt communicatie-wetenschapper Mark Deuze, die 

promoveerde op Nederlandse journalistiek en het boek 

‘Wat is journalistiek’ schreef. ‘Want’, zo zegt hij, ‘als je 

echt iets wilt leren, moet je daar juíst gaan werken.’ Hij 

meent dat er in de populaire journalistiek meer sprake 

is van onderzoeksjournalistiek dan bij de gemiddelde 

hooggewaardeerde krant: ‘Het is vele malen makkelijker 

om bij een persconferentie uitspraken van politici op te 

schrijven.’ Privé-redacteur Boris van Zonneveld beaamt 

dit en voegt toe: ‘Schrijven voor Privé is ongelofelijk leuk, 

altijd weer een uitdaging de waarheid over de BN’ers uit 

te zoeken en te onthullen, want ze verbergen een hoop.’ 

Een baan bij een roddelblad is misschien wel een vrijbrief 

om te ontkomen aan bepaalde sociale normen en het 

overschrijden van de algemene etiquetteregels voor het 

houden van interviews. Maar volgens Mark Deuze is 

het iets heel anders wat de gemiddelde roddeljournalist 

onderscheidt van de zogenaamd politiek correctere 

collega’s. Uit zijn onderzoek kwam namelijk vooral naar 

voren dat binnen de populaire journalistiek having fun

centraal staat. Men gaat met plezier naar het werk, is 

vrolijk en enthousiast. Aanstekelijk enthousiasme dat 

volgens hem bij de meeste dagbladen ver te zoeken is. 

Nederlandse gematigdheid 

Als we om ons heen kijken, blijkt dat Nederland wat 

gematigder is dan zijn buurlanden. In landen als Engeland 

en Duitsland zijn landelijke tabloids als respectievelijk The 

Sun en Bild veel groter in oplage en ook stukken harder 

van mentaliteit dan hier. Is dit te verklaren? Deuze denkt 

dat dit te wijten is aan de behoudende consensuscultuur 

in Nederland en het feit dat iedereen hier elkaar de hand 

boven het hoofd probeert te houden. 

Huub Evers doceert het vak Communicatie Ethiek aan 

de UvA en schreef het boek Media-ethiek, Morele 

dilemma’s in journalistiek, communicatie en reclame. 

Ook hij geeft aan dat een echte yellow press, zoals men 

een dergelijk tabloidblad noemt, niet haalbaar is in 

Nederland: ‘Mensen kapot maken, de grond in boren... 

Dat willen we blijkbaar niet. Onze roddeljournalistiek is 

grosso modo toch erg braaf.’ Van Zonneveld geeft echter 

aan niets of niemand te ontzien: ‘Sommige collega’s 

schrijven over bepaalde BN’ers nooit negatief omdat ze 

die te vriend willen houden, maar daar heb ik niet zoveel 

mee.’ Andersom proberen BN’ers ook bij de tijdschriften 

in een goed blaadje te komen. Niet alleen om negatieve 

publiciteit te voorkomen, maar ook om positief in beeld te 

kunnen komen. Bladen als Privé hebben met hun oplage 

immers de macht om carrières te maken en te breken: 

Xander de Buisonjé bedroog in 2002 zijn zwangere 

verloofde Wendy van Dijk. Tot op de dag van vandaag 

doet hij pogingen om zijn imago te herstellen. 

Maar toch is ook de Nederlandse cultuur aan het 

verharden. We deinzen niet meer terug voor emotionele 

zaken zoals scheidingen, affaires en onechte kinderen. 

Betekent dit dat we met de Nederlandse bladen ook de 

kant op gaan van de buitenlandse tabloids? Deuze denkt 

dat het wel mee zal vallen. Volgens hem gaan we meer 

toe naar een mengvorm: ‘Tien jaar geleden kon je nog 

duidelijk zeggen wat in welke categorie hoorde. Nu gaan 

kranten op televisieschermen lijken en websites op kranten.’ 

Veel mediavormen zijn niet goed meer te definiëren als al 

dan niet populaire journalistiek. ‘Daarom moet de School 

voor Journalistiek ook entertainmentvakken gaan geven,’ 

zegt Deuze hierover. Want dat is waar we naartoe gaan, 

entertainment wordt steeds meer echt nieuws. Ook Evers 

onderkent de toename van infotainment. De vraag is of 

dit per definitie goed of slecht is. Evers meent van niet, 

maar is wel iets voorzichtiger dan Deuze: ‘Het zou pas 

kwalijk worden als ook het serieuze nieuws alleen nog 

maar op de infotainment-manier gebracht zou kunnen 

worden, als mensen alleen nog maar tot zich nemen wat 

leuk is en het alleen nog maar gaat om ‘nice to know’ en 

niet meer om ‘need to know’.’ 

De verschuiving naar infotainment is al merkbaar. 

Dagbladen besteden steeds meer aandacht aan human 

interest verhalen en een bericht over de vermeende 

scheiding van Brad Pitt en Jennifer Aniston is algemeen 

geaccepteerd dagelijks nieuws. Ook de updates van de 

liefdeslevens van onze kroonprins en zijn broertje Friso 

zijn voorpaginavullers. Daarnaast worden politici steeds 

meer behandeld als BN’ers. De scheidingslijn tussen 

echte journalistiek en populaire journalistiek is duidelijk 

aan het vervagen. 

Bindmiddel 

Ten slotte kunnen we ons afvragen waarom we toch 

zo graag over de sterren willen lezen. Is het een vorm 

van identificatie? Willen we ons verkneukelen om hun 

lot? Zien dat zij ook mensen zijn? Mark Deuze kiest een 

andere invalshoek. Hij denkt dat het de lezers er vooral 

om gaat ‘iets te hebben om over te praten’. ‘Nieuws over 

Brad Pitt is niet interessant omdat het zo’n goede acteur is, 

maar omdat iedereen hem kent.’ Populaire journalistiek 

zou daarmee een niet te onderschatten bindmiddel 

zijn voor de samenleving. De serieuzere journalisten 

hebben vaak moeite dit te accepteren, maar zouden hier 

volgens Deuze juist van kunnen leren. Berichtgeving over 

bijvoorbeeld Irak zou meer benaderd kunnen worden 

vanuit een human interest perspectief. Niet alleen het 

opsommen van feiten, maar ook het creëren van een 

gespreksonderwerp. Het persoonlijke verhaal van een 

militair spreekt mensen meer aan dan reportages over 

dodenaantallen en aanvalsdoelen. 

Dagbladen en roddeltijdschriften – het zijn op het eerste 

gezicht misschien twee uitersten, maar ze overlappen 

elkaar meer en meer. Het is dan ook onterecht dat de 

roddeljournalisten niet voor vol worden aangezien door 

de serieuze collega’s. Toch gaan de roddeljournalisten 

niet helemaal vrijuit. De pot verwijt de ketel namelijk dat 

hij zwart ziet, dat blijkt wel uit het onderzoek van Mark 

Deuze onder de verschillende bladen: vrijwel niemand 

heeft een goed woord over voor de ‘duimzuigerij’ van 

Party. Zelfs binnen de beroepsgroep bestaat er dus een 

duidelijke hiërarchie. 

5 Medium mei 2005

Het kostte weinig moeite als Medium-redacteur om een interview te regelen met Jan- 

Pieter Komen, de productmanager van Viacom Outdoor, de marktleider op het gebied 

van buitenreclame. Als productmanager houdt hij zich bezig met onder andere product-, 

prijs- en marktanalyse en marktbenadering. Tijdens het interview vertelde hij alles over de 

reclame die we om ons heen zien als we ook maar een stap buiten de deur zetten. 

Buitenreclame 

De exploitatie en aankleding van onze openbare ruimtes 

Ene J.C. Decaux heeft ooit het idee van de abri-reclame 

ontwikkeld. Abri is het Franse woord voor schuilhokje, 

waardoor de posters in bushokjes later deze benaming 

kregen. Decaux bood enkele Franse gemeentes aan 

om nieuwe bushokjes te plaatsen en in ruil daarvoor 

mocht hij de reclameruimte in dat bushokje verhuren. 

Zo is het hele concept van buitenreclame, door via 

de gemeente reclameruimte te exploiteren, ontstaan. 

Hiermee is ook meteen de professionalisering van 

buitenreclame begonnen. In het verleden werden er 

natuurlijk altijd al posters op muren geplakt, maar 

vanaf toen werden er voor het eerst openbare ruimtes 

geëxploiteerd voor buitenreclame en werd daar steeds 

planmatiger mee omgegaan. Ook in Nederland zag 

men geld in dit concept en later zou zelfs ‘s werelds 

grootste mediaonderneming Viacom zich daar mee 

gaan bemoeien. 


Tekst Sander Ritman Fotografie Emiel Martens 

Op de site van Viacom Outdoor staat: Buitenreclame 

is tegenwoordig een van de belangrijkste massamedia. 

Jaarlijks neemt buitenreclame een groeiend deel van de 

mediabestedingen voor haar rekening: in 2004 bedroeg 

de totale bruto-omzet bijna 175 miljoen euro . 

Buitenreclame speelt dus een grote rol binnen de 

marketingmix van bedrijven. Het is immers een redelijk 

stabiel medium met relatief lage kosten voor het aantal 

mensen dat ermee bereikt wordt. Bereiksonderzoek 

uit 1997 door het onderzoeksbureau Summo laat 

bijvoorbeeld zien dat zowel zware, gemiddelde als 

lichte tv-kijkers worden bereikt met buitenreclame. 

Dat gaat zeker niet op voor alle mediumtypen. Uit 

onderzoek van NSS/Research en Platform ’95 blijkt ook 

dat de Nederlandse bevolking meent dat het medium 

buitenreclame het straatbeeld verlevendigt door het

creatieve uiterlijk. Daarnaast veroorzaakt het weinig 

irritatie in vergelijking met andere reclame. Ondanks 

de teruglopende economie blijven bedrijven dan ook 

vertrouwen hebben in buitenreclame. Bovendien kunnen 

bedrijven met buitenreclame reclameboodschappen in 

andere, duurdere media ondersteunen. Dick Braam 

bevestigt dit in het boek Media en Reclame van Den Boon 

en Neijens (2003): ‘Buitenreclame wordt doorgaans 

ingeschakeld in combinatie met andere media en heeft 

dan een deeltaak in de communicatiedoelstelling.’ 

Bereik 

We krijgen onbewust ongeveer zesduizend signalen 

binnen per dag, waar reclame zeker een deel van 

uitmaakt. De vraag is welk aandeel de buitenreclame 

hierin heeft. 

Er wordt veel onderzoek gedaan naar mediabereik 

en daarvoor worden verschillende middelen ingezet. 

Bereik wordt bijvoorbeeld gemeten naar opportunities 

to see; dat zijn de contactkansen. Per doelgroep kan 

er dan zo bekeken worden wat het bereik is van een 

bepaald reclameproduct of productpakket. In opdracht 

van de buitenreclame-exploitanten wordt hier door 

Intomart onderzoek naar gedaan. Zo’n onderzoek gaat 

als volgt: heel Nederland is ingedeeld in een aantal 

kwadranten, welke steeds kleiner worden naarmate 

een gebied dichterbevolkt is. In Amsterdam worden 

bijvoorbeeld veel meer kwadranten onderscheiden 

dan in plattelandsgebieden. In de kwadranten wordt 

gekeken hoe de mensen zich precies bewegen en 

waar alle buitenreclameobjecten zich bevinden. Aan 

de hand van zo’n zevenduizend participanten wordt 

het verplaatsingsgedrag geanalyseerd. Vervolgens 

berekenen de onderzoekers door middel van deze 

gegevens de contactkansen met de objecten. In de 

praktijk: aan de hand van de route die jij elke dag naar 

school aflegt, wordt er gekeken met welke objecten jij 

in ‘oogcontact’ zou kunnen komen. Elk object krijgt 

een waarderingscijfer voor bijvoorbeeld grootte en 

opvallendheid. Zo zal de niet-instap zijde van een bus 

een hogere waardering krijgen dan een andere zijde 

of de achterkant. Door deze zichtbaarheidswaardering 

te vermenigvuldigen met het brutobereik (presence in 

the street, oftewel het aantal mensen dat voorbijkomt) 

wordt er een nettobereik gedefinieerd. Zo is te zien of 

mensen regelmatig in contact komen met een bepaalde 

reclameboodschap. 

Ter aanvulling van het mediabereiksonderzoek zou 

er onderzocht kunnen worden of de contacten met 

een object blijven hangen in het geheugen van 

respondenten. Dit zogenaamde Recall-onderzoek kan 

gebeuren door respondenten een soort dagboek bij te 

laten houden, waarin ze aangeven wanneer en waar ze 

een bepaald object hebben gezien. Hier kleven wel een 

aantal nadelen aan, bijvoorbeeld het feit dat mensen 

worden aangespoord om op reclame-uitingen te gaan 

letten. 

Onderzoek 

Naast onderzoek naar de contactkansen zijn er 

nog een aantal andere onderzoeken die gedaan 

kunnen worden naar het bereik en de effecten van 

buitenreclameproducten. Al deze onderzoeken moeten 

door de klant worden aangekocht. Daarom wordt er 

altijd eerst overlegd of de klant voorafgaand aan de 

reclame of daarna pas onderzoek wil laten uitvoeren. 

Jan-Pieter Komen noemde enkele soorten onderzoek op 

die Viacom Outdoor aanbiedt, welke ook beschreven 

zijn in het boek Media en Reclame van Den Boon en 

Neijens (2003). Ook het zogenaamde Maximiser 

Pretest poster onderzoek wordt door verschillende 

auteurs behandeld. Zoals Braam het verwoordt: ‘Het 

is een pretest van de belangrijkste elementen van de 

creatieve uiting.’ Bij dit onderzoek wordt er door een 

onderzoeksgroep gekeken naar het ontwerp van een 

reclameposter. De producten merkherkenning wordt 

gemeten en ook de aantrekkelijkheid van de posters, de 

interesse in het merk en of de poster nieuwe informatie 

verschaft. De Maximiser geeft als het ware advies over 

hoe de poster aangepast moet worden om dit alles te 

verbeteren. 

Een klant kan ook kiezen voor een Verify Outdoor Pretest 

waarbij gebruik wordt gemaakt van geavanceerde eyetracking 

apparatuur. Mensen zijn namelijk vaak op 

zoek naar informatie; ogen zijn gericht op personen en 

gezichten, maar blikken gaan ook naar bijvoorbeeld 

reclame. 

Tot slot is er de Performance Monitor, waarbij de 

effecten worden getest van de campagne. Er wordt 

hierbij gebruik gemaakt van een nul en één meting door 

vijfhonderd respondenten voor en na de campagne te 

ondervragen. Het selecteren van respondenten gebeurt 

door professionele onderzoeksbureaus, die ervoor 

zorgen dat de onderzoeksgroep zo representatief 

mogelijk is. 

7 Medium mei 2005

Bij het invullen van reclamecampagnes hangt de 

mediumkeuze sterk af van het budget van het bedrijf, 

hoeveel mensen en welke doelgroepen er bereikt 

moeten worden. De productkeuzemogelijkheden bij 

buitenreclame zijn erg groot en kunnen hiermee een 

grote verscheidenheid aan bereik bewerkstelligen. 

Over billboards wordt wel eens gezegd dat het een echt 

business to business medium is. Ze staan veelal bij in- 

en uitvalswegen en bedrijventerreinen; de locaties die 

voornamelijk gericht zijn op automobilisten, mensen 

die naar hun werk gaan. Maar iemand die naar het 

werk gaat, sport bijvoorbeeld ook en doet ook wel eens 

boodschappen, waardoor er ook op andere momenten 

met ze gecommuniceerd kan worden. Bijvoorbeeld 

met abri’s die veelal in de centra staan, zoals bij 

supermarkten. 

Het wil echter niet zeggen dat billboards per definitie 

het grootste bereik hebben. Er zijn namelijk pakketten 

billboards waarmee minder mensen bereikt worden dan 

met abri’s. Met 45 honderd abri’s, het grootste pakket, 

kan bijvoorbeeld 69,4 procent van de Nederlandse 

bevolking bereikt worden. Met het grootste pakket 

billboards, driehonderd vlakken, ongeveer 31,4 

procent van de Nederlanders. Dit is uiteraard berust op 

de pakketten die Viacom Outdoor aanbiedt. 

Het bekijken van de impact is een manier om producten 

afzonderlijk met elkaar te vergelijken, aangezien het 

bereik ook afhangt van volume en omgeving. Toen 

ik Jan-Pieter Komen vroeg om zijn favoriete of meest 

interessante product, baseerde hij zijn keuze ook 

op deze mate van impact. Komen vond de totaal 

bestickerde tram, zoals je die hoogstwaarschijnlijk wel 

eens rond hebt zien rijden in Amsterdam, daarom het 

meest interessant. 


Reclameproduct 

Toekomst 

Hoe zal de toekomst eruit zien voor buitenreclame? Iets 

wat we nu steeds vaker zien is de digitalisering van het 

medium, zoals de LCD-schermpjes in de nieuwe trams 

van de GVB. Ook is Viacom Outdoor met pilots bezig, 

een soort digitale verkeersborden waarop de ANWB 

langs de weg informatie over weer en verkeer geeft. 

De helft van deze borden wordt dan gereserveerd voor 

reclameboodschappen. 

Ten tweede zal er waarschijnlijk een toename 

plaatsvinden in de interactiviteit van het medium. Via 

bluetooth zal het in de toekomst misschien mogelijk 

zijn om via abri’s berichten naar een mobiele telefoon 

te sturen. Je komt ergens langs (billboard of abri) en 

krijgt een persoonlijke reclameboodschap toegestuurd 

als je je profiel opgegeven hebt bij een database die 

toegankelijk is voor bedrijven. In de praktijk: je loopt 

bijvoorbeeld langs een poster van McDonald’s die 

jou identificeert. Als jij als doelgroep herkend wordt, 

stuurt McDonald’s je bijvoorbeeld een berichtje met 

een aanbieding. Dit alles is nu nog toekomstmuziek en 

zal, als het ooit gerealiseerd wordt, pas over vele jaren 

beschikbaar zijn. 

Digitalisering en interactiviteit moeten buitenreclame 

dus nog verder naar ‘buiten’ brengen. Steeds meer 

verschillende en gemoderniseerde media zullen de 

aandacht van de consument proberen te trekken. Hoe 

ons straatbeeld zich in dat opzicht zal ontwikkelen 

hangt af van vele factoren. Iedereen is er tenslotte mee 

gemoeid. De vraag is dan ook, in hoeverre de exploitatie 

en aankleding van onze openbare ruimte kan en mag 

gaan.

Ahold communiceert continu met zijn klanten. 

Denk bijvoorbeeld maar aan de AllerHande, 

de Bonusblaadjes of de reclameboodschappen 

op televisie. Ahold doet aan enorme 

marketingcampagnes, maar als er een schandaal 

boven water komt, verkramt de organisatie 

volledig. Een interessante ontwikkeling die Pauline 

Withagen samen met een andere CW-student onder 

de loep nam. 

In 2003 was de financiële wereld geschokt na de ontdekking 

van een groot boekhoudschandaal bij een van de meest 

solide Nederlandse ondernemingen, Ahold. Een dochter van 

Ahold, US Foodservice, stelde de inkomsten van vijfhonderd 

miljoen dollar te hoog voor. Als gevolg hiervan stapte onder 

andere topman Van der Hoeven op en kelderde de koers op 

de beurs. 

Journalisten duiken op dit soort nieuws als duiven op een 

broodkruimel. Zoiets komt dus onvermijdelijk in de publiciteit. 

Pauline licht toe: ‘Je kunt hier niet zomaar openheid aan geven; 

je moet een bepaalde koerslijn volgen. De onderneming 

moest trachten te vermijden dat de goede reputatie die Ahold 

in meer dan honderd jaar op had gebouwd niet in één klap 

weggeveegd zou worden. Deze situatie bracht me op het idee 

te onderzoeken wat het effect van zulke schandalen is op de 

mediaberichtgeving: hoeveel aandacht wordt eraan besteed 

en wat is de toon ervan?’ 

Crisisstrategieën 

Pauline vertelt dat er zes verschillende strategieën zijn die een 

onderneming in tijden van crisis kan volgen. De mogelijkheden 

zijn zwijgen, ontkennen, het ontwijken van verantwoordelijkheid, 

het reduceren van gevolgen, corrigerende actie ondernemen en 

verontschuldigingen aanbieden. Zelf heeft ze hier de strategie 

‘niets doen’ aan toegevoegd, omdat dit ook vaak voorkomt bij 

bedrijven, zo blijkt uit haar onderzoek. Pauline: ‘De strategieën 

zijn in drie groepen te verdelen. Ten eerste is het mogelijk geen 

enkele reactie vanuit de organisatie naar buiten te brengen. Ten 

tweede zijn er organisaties die weigeren commentaar te geven 

en tenslotte zijn er organisaties die de media van een reactie 

voorzien. Voor mijn onderzoek heb ik 130 krantenartikelen 

cw 

Tekst Sylvie van Nieuwerburgh 

Naam : Pauline Withagen 

Afstudeerdatum : Juni 2004 

Afstudeerrichting : Commerciële communicatie en voorlichting 

Scriptiebegeleider : Otto Scholten en Betteke van Ruler 

Eindcijfer : 6,5 

scriptie 

uit de Volkskrant en het Algemeen Dagblad onderzocht in de 

periode van het boekhoudschandaal, van 25 februari tot 25 

april 2003.’ 

Spreken is goud? 

Uit de resultaten van haar onderzoek kwamen interessante 

zaken naar voren. Ten tijde van een crisis wordt er bijvoorbeeld 

veel meer bericht over de desbetreffende organisatie. Zo 

bleek ook dat als de organisatie er bewust of onbewust voor 

koos om geen bodschappen te verspreiden, de berichtgeving 

negatiever was. Pauline verklaart dat de media in die gevallen 

dan een beroep moeten doen op externe bronnen om 

nieuwtjes te verkrijgen. Deze externe bronnen zijn echter niet 

altijd even betrouwbaar of behartigen afwijkende belangen. 

Bovendien verliest een bedrijf op die manier de controle over 

de berichtgeving. Volgens Pauline is het echter zeer belangrijk 

om invloed te blijven behouden op wat er belicht wordt in de 

media: ‘De theorie adviseert dus om naar buiten te treden met 

een schandaal, maar wat Ahold betreft is het een logische 

stap geweest om niet voor deze strategie te kiezen. De gehele 

organisatie was overgenomen door juristen en accountants 

die andere doelen in het vizier hadden en alles wat Ahold 

zou zeggen tegen de pers, had tegen de organisatie gebruikt 

kunnen worden in onder meer rechtszaken.’ 

Gat in de markt 

Pauline is van mening dat haar scriptie bijzonder interessant is 

voor communicatieadviseurs: ‘Er wordt immers vaak gepraat 

over hoe er al dan niet gecommuniceerd moet worden, maar 

er wordt nooit gekeken naar wat je ermee kunt bereiken, op 

welke manier er het beste naar buiten getreden kan worden en 

welke belemmeringen deze keuze met zich meebrengt in de 

praktijk. Theorie hierover is redelijk schaars tot niet bestaand, 

daarom zou ik in de toekomst nog meer inzicht willen verkrijgen 

in deze materie. Crisiscommunicatie is een zeer boeiend vak.’ 

Tenslotte heeft deze afgestudeerde nog een tip voor de 

komende scriptiestudent: doorzetten! Een scriptie schrijft zich 

niet vanzelf; de begeleider stuurt je alleen en verder moet je 

het echt zelf doen. En dat is lang niet zo erg als vele mensen 

denken. 

9 Medium mei 2005

weBLOG Tekst 

Een weblog is een website die regelmatig wordt 

vernieuwd door de maker, de weblogger, en waarop 

de geboden informatie in chronologische volgorde 

wordt weergegeven. Als je een weblog bezoekt, vind je 

meestal op de voorpagina de meest recente bijdrage. 

Veel weblogs bevinden zich in de categorie lifelog, dat 

het best te vergelijken is met een veredeld dagboek. De 

weblogger kan in de lifelog alles kwijt: het gaat vaak over 

alledaagse dingen, het nieuws of een mix van alledaagse 

en soms iets zwaardere zaken die de blogger wil delen 

met de bezoekers. Sommigen hopen met hun stukjes de 

lezer aan te zetten tot nadenken. Veel weblogs krijgen 

na verloop van tijd een vast publiek, uiteenlopend van 

enkele tientallen tot duizenden bezoekers per dag, dat 

regelmatig komt kijken of er nieuws is. 

Het genre lifelogs wordt gedomineerd door (jonge) 

vrouwen en kan bestaan uit korte dagboekteksten in 

gezelschap van honderden smileys, uitroeptekens, hartjes 

en andere vrolijke emoticons. Dat is allemaal leuk en 

wel, maar een echte goede weblog houdt zich verre van 

kinderlijke plaatjes, is overzichtelijk, serieus, zit inhoudelijk 

goed in elkaar en is up-to-date. Nederlands populairste 

lifelog is die van Merel Roze. Haar tweeduizend bezoekers 

per dag dankt ze aan een toegankelijke schrijfstijl en 

de regelmaat waarmee ze teksten op het web zet. Met 

drieëneenhalf jaar ervaring is ze een doorgewinterde 

blogger die haar kick vooral haalt uit de mogelijkheid om 

alles wat er in haar opkomt in een vorm te gieten die voor 

veel mensen interessant is. 


Samga Nuygen Beeld Kristin van de Poel 

Schreef je vroeger al je zielenroerselen in je lieve dagboek met slotje, tegenwoordig vind je 

al deze openbaringen en onthullingen op internet in de vorm van een weblog, ook wel blog 

genoemd, de digitale versie van een dagboek. Aan iedereen laten weten dat je bestaat en 

hoe interessant je leven wel niet is, een opsomming van je favoriete vakantiebestemmingen, 

alle boeken die je bezit op alfabetische volgorde; je kunt het zo gek niet bedenken of er is 

een grote kans dat het op internet staat onder de noemer weblog. 

Ook bekende Nederlanders hebben de weblog gevonden. 

VVD-politicus Gerrit Zalm is er bijvoorbeeld één van. 

Op zijn weblog bij het ministerie van Financiën gaat hij 

regelmatig met bezoekers in discussie. Ook Lodewijk de 

Waal van de FNV heeft een individuele weblog, net als 

Wim de Bie, Adam Curry en Erik de Vlieger. Weblogs van 

deze BN’ers worden druk bezocht en de inhoud van hun 

logs haalt met enige regelmaat de media. 

Niet alleen de politiek, maar ook het bedrijfsleven 

heeft de weblog ontdekt. Het wordt ingezet als handig 

marketingmiddel: veel bedrijven hebben een weblog 

voor hun klanten in het leven geroepen. Op deze manier 

kunnen bedrijven makkelijk toegang krijgen tot nieuwe 

gemeenschappen en nieuwe kennis. Daarnaast hopen 

bedrijven met de weblog het menselijke karakter en 

daarmee het sociale imago te verbeteren. Eerder nog zijn 

veel bedrijven intern een weblog begonnen voor de eigen 

medewerkers. Hiermee hopen zij overleg en onderlinge 

saamhorigheid te stimuleren en kennis beter te verdelen. 

Ondanks alle voordelen lopen de grote multinationals in 

Nederland er nog niet warm voor. In het buitenland wint 

de weblog wel aan populariteit. Google was de eerste 

organisatie met een externe weblog. De Franse krant Le 

Monde opende als een van de eerste kranten ter wereld 

eveneens een weblog dat zowel door personeel als door 

krantenlezers kan worden gevuld. Lezers kunnen bij Le 

Monde een weblog beginnen onder het merk van dit 

dagblad.

De populariteit van weblogs komt vooral door het 

persoonlijke karakter ervan. We zijn het dankzij realitytv 

gewend om tijdens de intiemste momenten mee te 

leven met wereldvreemden. Het is de combinatie van 

leedvermaak en voyeurisme die scoort. Een andere 

verklaring voor de populariteit van weblogs is het 

toegenomen individualisme. Zeker in de grote steden 

voelen mensen zich steeds eenzamer; dan is het prettig de 

illusie te hebben dat je toch aandacht krijgt. Voor anderen 

fungeert de weblog eerder als portfolio en dient het vooral 

als platform om het eigen werk te tonen en eventueel om 

meer opdrachten binnen te halen. Ook veelgehoord is de 

wens om ontdekt te worden als schrijver. 

Vermaken of shockeren 

De meeste online dagboeken zijn inhoudelijk vrij braaf 

uit angst voor engerds, schuine mailtjes en stalkers. Er 

wordt niet te veel prijsgegeven, zeker geen persoonlijke 

dingen zoals een telefoonnummer, woonadres, berichten 

over vriendjes en gedetailleerde verhalen over waar je 

werkt. En terwijl bij de dames de nuance regeert, zien 

we bij de heren juist een geheel ander fenomeen, 

namelijk dat van de shocklogs. Dit zijn weblogs met 

een compleet eigen (mannelijke) redactie. Door middel 

van schokkende en agressieve artikelen proberen deze 

weblogs veel publiek te trekken. Bekende shocklogs zijn 

Retecool.com, Hersenscheet.com, Volkomenkut.com 

en Geenstijl.nl. Onlangs is de laatste beloond met de 

prijs voor de beste Nederlandse weblog 2004: de Dutch 

Bloggies, de jaarlijkse prijzen voor de beste Nederlandse 

weblogs. Volgens de makers van Geen stijl is hun blog 

een journalistieke productie voor ‘de andere kant van 

het nieuws’. Met een half miljoen bezoekers per maand 

wordt het even druk bezocht als de sites van Parool en 

Trouw. Samen met Retecool (beste muzieklog), Flabber 

en Volkomenkut behoort deze shocklog dan ook tot de 

populairste weblogs van dit moment. 

Kritisch, objectief of genuanceerd zijn niet de beste 

termen voor het beschrijven van spraakmakende weblogs 

als Geenstijl en Retecool. Ze staan vol met nieuws, maar 

ook met roddels en geruchten. Artikelen verschijnen 

snel, zonder bron, niet altijd gecontroleerd en zonder 

wederhoor en soms zelfs met commentaar. Objectiviteit 

en journalistieke integriteit zijn bij deze weblogs ver te 

zoeken. Daarin ligt juist een verklaring voor het succes. 

Columnist Nico Dijkshoor van Geenstijl beaamt dit: 

‘Nuance trekt geen publiek.’ Hij noemt de bestbezochte 

weblog van Nederland ‘ongeleid, vernieuwend, 

verfrissend, smakeloos, arrogant, maar messcherp’. De 

jury van de Dutch Bloggies drukt zich wat voorzichtiger uit 

en houdt het bij ‘omstreden’. 

Vanuit kritische hoek wordt er liever gesproken over 

populistisch en ordinair. Door het gebrek aan zelfkritiek 

en journalistieke verantwoording dragen Nederlandse 

weblogs dan ook niet bij aan de journalistiek. Er bestaat 

zelfs de angst dat het kan aanzetten tot een hetze tegen 

publieke personen, omdat de wind voornamelijk uit de 

rechtse hoek komt. 

Zelf bloggen 

Voor mensen die enthousiast zijn geraakt en zelf ook een 

dringende behoefte voelen om hun gedachtes op het net 

uit te storten, volgen hier een aantal tips. De beste sites 

voor het aanmaken van een eigen weblog zijn Blogger. 

nl, Punt.nl en Web-log.nl. Ook bij BNN kun je een eigen 

weblog beginnen op www.bnn.nl, zie Top of the logs. 

De meeste webloggers maken voor het bijhouden van hun 

site gratis gebruik van online diensten, waarvan Blogger.nl 

de meest populaire is. Beginnende bloggers kunnen heel 

eenvoudig via een web-interface hun artikelen plaatsen. 

Meer ervaren bloggers kunnen daarvoor gebruik maken 

van speciaal ontwikkelde software zoals WorldPress, 

MoveableType, Nucleus CMS, Pivot of pMachine. Met 

deze software, die op een eigen serverruimte dient te 

worden geïnstalleerd, kan de eigen weblog geheel naar 

eigen inzicht vormgegeven worden. De meeste software 

is gratis, maar er is ook software die gehosted wordt en 

dus bij een provider op de server staat. Een voorbeeld 

hiervan is TypePad. Je hebt dan geen omkijken meer naar 

de software en het beheer. 

Nu rest je alleen nog inspiratie te vinden voor een goed 

stuk. Mocht je het even niet meer weten of last hebben 

van een writersblock, troost je dan met de gedachte 

dat het op de meeste weblogs negen van de tien keer 

helemaal nergens over gaat, maar dat is nog altijd beter 

dan doelloos voor de buis hangen. 

Links 

Merel Roze www.merelroze.com 

Wim de Bie www.bieslog.vpro.nl 

Onopgemerkt nieuws gebundeld door negen bloggers 

www.sargasso.nl 

Overzicht van bloggende politici www.politiekblog.com 

Opmerkelijkste nieuws op internet 

www.mijnkopthee.nl 

www.blogger.nl 

www.geenstijl.nl 

www.Retecool.com 

www.flabber.nl 

www.volkomenkut.com 

www.hersenscheet.com 

11 Medium mei 2005

Het is nog niet zo lang geleden dat het vertrouwen in internet 

als effectief reclamemedium behoorlijk laag was. Ja, er werd 

zo nu en dan eens een bannertje op een website geplaatst 

om te zien hoe vaak er op geklikt werd. En dat was vrijwel 

nooit. Maar nu lijkt dat stadium dan toch echt gepasseerd 

en wordt internet als een volwassen medium benaderd. 

Unilever heeft namelijk met MSN en Metrixlab onderzoek 

gedaan naar de effectiviteit van online campagnes en de 

resultaten daarvan zijn zo bemoedigend dat Unilever haar 

bestedingen op internet zal verdrievoudigen. 

Adverteren op internet heeft de laaste jaren een ontzettende 

vlucht genomen. De statische banners hebben plaats 

gemaakt voor virale filmpjes, weblogs en onzinnige, 

maar verslavende spelletjes, die de aandacht toch zeker 

enkele minuten weten vast te houden. Niet alleen bewezen 

effectief, maar ook veel goedkoper: voor adverteren op 

televisie moet een veelvoudig bedrag worden neergelegd. 

Extra duur als je bedenkt dat commercials nauwelijks nog 

worden bekeken, zoals de schokkende cijfers van het BVAonderzoek 

(Bond Van Adverteerders) begin dit jaar duidelijk 

maakten. 

Vorige maand werden in Amsterdam de Spinawards 

uitgereikt. Deze ‘oscars’ voor nieuwe media en marketing 

maken duidelijk dat bedrijven eindelijk geleerd hebben 

hoe internet als marketingkanaal gebruikt kan worden. De 

bureaus die hiervoor worden ingeschakeld hebben namen 

als Qi, Mediamonks, La Communidad en Lost Boys. Geen 

grijze pakken, maar reclamejongens die hun presentatie 

voor de vakjury’s in jeans en sneakers geven. De bureaus 

laten zien dat ze de campagnes op zeer creatieve manieren 

weten te vertalen naar het web. 

Grote winnaar dit jaar is Heineken, die samen met 

reclamebureau Qi zowel goud (Schreeuw Heineken naar de 

cup) als zilver (Beertender) won in de categorie Beste Online 

Campagne. MSN messenger werd bij beide Heinekencampagnes 

intensief ingezet en ook andere grote bedrijven 

zien MSN als een zeer belangrijk advertentiekanaal. Het 

biedt voor adverteerders steeds meer mogelijkheden, zoals 

ingebouwde tabs met spelletjes en filmpjes. 


Medium april 2005 12 

Tekst en beeld: Remko Smid Medium is erbij: 

De Spinawards 2004 

online marketing uit de kinderschoenen 

De advertentie-inkomsten van MSN namen afgelopen jaar 

dan ook met tweehonderd procent toe. 

Net als Unilever deed ook Heineken, die tevens de 

publieksprijs voor Beste Online Adverteerder won, 

onderzoek naar de effectiviteit van marketing via nieuwe 

media en vanaf nu zullen viral marketing, mobiel en 

messaging opgenomen worden in de vaste strategie. Online 

reclamemaken alleen is echter niet genoeg; het gaat om de 

complete marketingmix. Of zoals Heineken het zelf zegt: 

‘Online is het kloppend hart voor inspelen op de actualiteit 

en het activeren van consumenten.’ 

De reden waarom Heineken uiteindelijk zo goed scoorde, is 

omdat duidelijk werd aangetoond dat de internetcampagnes 

echt effectief zijn geweest. Zo nam de bekendheid van de 

beertender met vijftien procent toe en was er sprake van 

een bewezen viraal effect. Harde cijfers die de jury nogal 

eens miste bij de presentaties van de andere campagnes. 

Die jury had overigens geen makkelijke taak en moest uit 

totaal 242 inzenders de beste websites, campagnes en 

banners kiezen. Vooral de categorie Beste Website was een 

lastige, omdat de genomineerden zo divers waren. Van 

de erg mooie non-profit site first8 (www.first8.org) tot de 

gelikte Mercedes-site voor het nieuwste model en alles daar 

tussenin. Uiteindelijk ging het online spel Beukenlaan 35, 

bedoeld om meidenblad Tina te verhippen, er met de spin 

voor de beste website vandoor. De jury roemt de integratie 

van adverteerders in het creatieve concept en spreekt van 

‘een mooie case op het gebied van business en branding.’ 

Beste online campagne 

Goud: Heineken EK campagne 2004 (Heineken, Qi) 

Zilver: BeerTender (Heineken, Qi) 

Zilver: Sms is de boodschap (KPN Mobiel Hi, Proximity) 

Beste website concept 

Goud: Beukenlaan35 (Tina/Sanoma Uitgevers, Pixelpixies) 

Zilver: BUUTVRIJ FOR LIFE (Buutvrij For Life, Rhinofly) 

Zilver: Surfbijbel.nl (Nederlands Bijbelgenootschap, Henk 

Dokter Creative Associates) 

Beste mobiele concept 

Zilver: Nametones (Heineken Nederland BV, Qi) 

Zilver: 2GOTV, Nederlandse eerste mobiele tv-zender 

(Vodafone, Media Republic) 

Beste crossmedia campagne 

Zilver: CV - Vingers in de lucht (Stichting Consument & 

Veiligheid, TBWA Interaction Company) 

Zilver: AnderZorg Ziekenfonds (AnderZorg (Menzis), La 

Comunidad) 

Publieksprijs beste online adverteerder 

Heineken 

Publieksprijs beste website 

VARA Kassa

Omroep 

Gevecht om de zendtijd 

Het kan je de afgelopen weken niet ontgaan zijn dat er weer ruzie is in publiek omroepland. 

Mag Ter land ter zee en in de lucht nou wel of niet blijven en is Kopspijkers opinie of alleen 

maar volksvermaak? En wat te doen met het derde net? Het moddergooien en zwarte pieten 

van de ‘grote’ publieke zenders overschaduwt echter een andere ruzie die in een klein hoekje 

van Hilversum gaande is: het gevecht om de levensbeschouwelijke zendtijd. 

Terwijl de gehele vaderlandse pers heen en weer rent over het 

mediapark om sappige quotes te halen bij de grote bazen 

van de publieke omroep, wordt een ander, wat ouder conflict 

naar de achtergrond verdrongen. De zendtijd bestemd voor 

de kerkgenootschappen en genootschappen met geestelijke 

grondslag, ook wel de levensbeschouwelijke zendtijd genoemd, 

moet dit jaar opnieuw verdeeld worden en dat gaat niet zonder 

slag of stoot. De meeste omroepen gaan er in zendtijd op 

vooruit, maar dit gaat ten koste van enkele andere zenders die 

dit natuurlijk niet over hun kant laten gaan. Zoals wel vaker 

het geval is bij de Nederlandse publieke omroep, blijkt ook 

deze zendtijdverdeling een nogal complexe aangelegenheid. 

Tijd voor een overzicht van de feiten. 

De spelers 

Allereerst is er het Commissariaat voor de Media (CvdM), het 

orgaan dat de verdeling van de zendtijd regelt. Daarnaast zijn 

er de levensbeschouwelijke stromingen waarover de zendtijd 

verdeeld moet worden. Volgens artikel 39f van de mediawet 

zijn er momenteel zeven levensbeschouwelijke stromingen die 

Nu Radio 

Herverdeeld 

Radio 

BOS 52 25 13 78 

OHM 104 25 20 91 

HOS 160 32 40 130 

NMO 156 65 52 195 

NIKMedia 13 25 10 78 

RKK 234 94 86 286 

IKON 338 104 130 286 

Zendtijdverdeling in aantal uren per jaar. Bron: IKON 

Nu Televisie 

Herverdeeld 

Televisie 

aanspraak mogen maken op zendtijd: boeddhisme, hindoeïsme, 

humanisme, islam, jodendom, katholicisme en protestantisme. 

Elk van deze stromingen wordt vertegenwoordigd door een 

stichting, die een aanvraag voor zendtijd bij het CvdM mag 

doen. De toegewezen zendtijd geven deze stichtingen op hun 

beurt weer door aan zeven omroepstichtingen, die uiteindelijk 

de zendtijd invullen: de Interkerkelijke Omroep Nederland 

(IKON), de Humanistische Omroep Stichting (HOS), de Rooms 

Katholieke Kerkgenootschappen (RKK), de Nederlandse 

Moslim Omroep (NMO)1, de Organisatie voor Hindoe Media 

(OHM), het Nieuw Israëlitisch Kerkgenootschap (NIKMedia) 

en de Boeddhistische Omroep Stichting (BOS). 

De kwestie 

Tekst Ester Meerman Illustratie Tjeerd Royaards 

Op 1 september 2005 gaat hij in: de nieuwe herverdeling 

van de levensbeschouwelijke en godsdienstige zendtijd. 

In december vorig jaar kwam het CvdM met een verdeling 

waarbij de meeste omroepen erop vooruitgingen behalve de 

IKON en de HOS. 

De totale jaarlijkse zendtijd voor geestelijke stromingen neemt 

in 2005 toe van 1057 uur televisie en 351 uur radio naar 

1144 uur televisie en 370 uur radio. In de nieuwe verdeling 

van het CvdM (zie tabel) gaat de protestantse IKON er in 

totaal 78 uur op achteruit; de HOS verliest 38 zenduren. 

OHM levert bij televisie iets in, maar krijgt daarvoor flink wat 

radio-uren terug. De RKK gaat er iets op vooruit, net zoals de 

NMO, die vooral meer radiotijd krijgt. De BOS krijgt bijna het 

dubbele van wat zij nu heeft en NIKMedia verviervoudigt haar 

zendtijd zelfs bijna. 

Van de zeven levensbeschouwelijke omroepen krijgen er 

dus vijf meer zendtijd en twee minder. De HOS en de IKON 

hebben inmiddels bezwaar ingediend bij het Commissariaat 

voor de Media. 

13 Medium mei 2005

Om de omroepstichtingen te laten wennen aan de overgang 

naar een nieuw aantal zenduren, is er een overgangsperiode 

van twee jaar ingesteld. De herverdeling is geldig tot september 

2008. 

De berekening 

Om te kunnen bepalen hoeveel zendtijd iedere stroming 

toegewezen krijgt, heeft het CvdM een onderverdeling 

gemaakt in drie categorieën aan de hand waarvan zij een 

berekening maakt. In de A-categorie 

zitten de grootste levensbeschouwelijke 

stromingen met een achterban van meer 

dan twee miljoen leden. Op dit moment 

zitten twee van de zeven stromingen in 

deze categorie: het protestantisme en 

het katholicisme. De volgende categorie 

is de B-categorie, voor stromingen met 

vijfhonderdduizend tot twee miljoen 

aanhangers. Hieronder valt momenteel 

alleen de islam. De kleinste stromingen 

worden ondergebracht in de C-categorie. 

Hierin zitten het humanisme, boeddhisme, 

hindoeïsme en het jodendom. Elke 

stroming krijgt standaard 25 uur televisie 

en 76 uur radio per jaar. Afhankelijk van 

in welke categorie de stroming zit, komt 

daar nog een bepaald aantal uren bij. 

De bezwaren 

Bert Janssens, directeur van de HOS, is het met deze berekening 

van het CvdM helemaal niet eens, en dan niet zozeer omdat 

deze nadelig uitvalt voor zijn omroep, maar vooral omdat 

de berekening volgens hem ‘fundamenteel verkeerd’ is. 

Janssens: ‘Van die hele beleidslijn van het Commissariaat 

klopt niks. Het Commissariaat is er alleen maar om wetten uit 

te voeren. Kwaliteit mag volgens de wet geen rol spelen; alleen 

kwantitatieve toedeling is taak van het CvdM. Nu hebben ze 

wel kwalitatieve criteria gebruikt: vindbaarheid en herkenning 

van de stroming. Dat mag volgens de wet niet.’ 

Het grootste probleem ligt bij de berekening van de grootte 

van de achterban, meent Janssens. ‘Iedereen die bij zijn 

geboorte gedoopt is, wordt opgenomen in het doopregister 

en meegeteld als aanhang voor de RKK. Ik geloof niet dat 

iedereen die ooit gedoopt is nu praktiserend katholiek is en 

dus bij de achterban van de RKK hoort.’ Het bepalen van het 

aantal islamieten in Nederland wordt volgens Janssens op al 

even dubieuze wijze gedaan: ‘Je wordt meegeteld als moslim 

als je één grootouder hebt die in een islamitisch land is 

geboren. Maar er zijn ook christenen in islamitische landen en 

die tellen nu toch mee voor islamitische zendtijd. Humanisten 


zijn niet zo makkelijk te tellen, want die worden niet op zo’n 

manier geregistreerd en daar zijn wij nu de dupe van en zitten 

we in de kleinste categorie. Wij zouden ook in de B-categorie 

moeten zitten, want er zijn veel meer humanisten in Nederland 

dan moslims.’ 

Martin Fröberg, directeur van de IKON, herkent de klachten 

van Janssens: ‘De systematiek die het Commissariaat voor 

de Media gebruikt om de zendtijd mee te verdelen klopt 

niet. Bij de ene stroming tellen ze leden, bij de andere 

stroming is het land van herkomst al voldoende. Daar zit een 

ongelijksoortigheid in.’ 

Het Commissariaat wil er met de herverdeling voor zorgen 

dat de hoeveelheid zendtijd een afspiegeling vormt van de 

omvang van de betreffende stroming in de samenleving en 

dat kleinere genootschappen redelijk herkenbaar en vindbaar 

zijn. Janssens vindt dat het Commissariaat dat met deze 

verdeling juist niet heeft gedaan: ‘Ik vind het heel curieus dat 

in een seculariserende samenleving zo’n klein gedeelte van de 

zendtijd naar de enige niet-religieuze zendgemachtigde gaat. 

Vooral in deze tijd van normen en waarden is humanisme 

heel belangrijk. Neem tolerantie. Die waarde is binnen de 

humanistische traditie heel lang een verheven morele norm 

geweest. Dat is een zwaard waar we zelf in zijn gevallen. We 

komen erachter dat tolerantie ook betekent dat je vaststelt 

wanneer je niet tolerant bent. Je moet beseffen dat in de 

hiërarchie van waarden tolerantie soms even niet telt en 

een andere waarde wel. Dat is bij uitstek een humanistisch 

debat.’ 

Fröberg vindt ook dat het CvdM de plank misslaat bij het 

uitvoeren van haar doelstelling: ‘Ik misgun niemand zijn

zendtijd, maar dit is simpelweg niet eerlijk. Het valt niet te 

rijmen dat er op zo’n onzorgvuldige manier bepaald wordt 

hoe groot de omroepen zijn.’ 

De door de IKON en HOS bekritiseerde NMO was moeilijk 

voor commentaar bereikbaar. Na lang aandringen laat 

directeur Frank William in een een-regelige e-mail weten het 

‘volledig eens’ te zijn ‘met de insteek van de IKON en de 

Human’. 

Bart Bijvank van het CvdM ziet daarentegen niets 

verkeerds in de herverdeling: ‘Het Commissariaat telt zelf 

de grootte van de stromingen niet. Wij gaan af op wat de 

aanvragers zelf aangeven en laten ons adviseren door drie 

godsdienstsociologen, die zich weer baseren op gegevens van 

het CBS. Naar aanleiding van hun bevindingen zijn wij op 

deze herverdeling uitgekomen. Als je de door de verschillende 

hoofdstromingen geclaimde aanhang bij elkaar zou optellen, 

dan hebben we veel meer dan zestien miljoen mensen in 

Nederland.’ 

Frappant detail in deze hele zaak is dat de zendgemachtigden 

bij navraag zelf niet eens zo goed blijken te weten hoeveel uur 

zendtijd per jaar er op het spel staat. Janssens: ‘Ik ben niet zo 

goed met getalletjes. Volgens mij verliezen we de helft. Er wordt 

bij het CvdM gewerkt met een wirwar van cijfers; het ene jaar 

krijg je dit, het andere jaar dat. Een gezonde bedrijfsvoering 

voor de toekomst kunnen we niet uitzetten, omdat we niet 

weten waar we aan toe zijn.’ Ook de directeur van de IKON 

moet eerst even in zijn paperrassen zoeken en kan pas later 

via e-mail bevestigen hoeveel zendtijd de omroep zou kunnen 

verliezen. Een medewerker van NIKMedia roept vrolijk door 

de hoorn ‘dat er heel veel tijd bij komt’, maar bij de vraag 

hoeveel dan precies blijft het angstvallig stil. 

De rechter 

Eind april krijgen de IKON en de HOS van het CvdM te horen 

of hun bezwaarschriften gehonoreerd worden. Mocht het 

Commissariaat bij haar besluit blijven om de Humanistische 

Omroep minder zendtijd te geven, dan overweegt Janssens 

naar de rechter te stappen. ‘Ik vind dat we in ons recht staan. 

Er is geen enkel zinnig bewijs aan te voeren dat bijvoorbeeld 

de NMO een grotere omroep zou zijn dan de Humanistische 

Omroep en dus ook recht zou hebben op meer zendtijd. Er 

zijn veel meer humanisten in Nederland dan dat er moslims 

zijn. Er zijn vijfhonderd moskeeën in Nederland en een 

miljoen moslims volgens de berekening van het CBS. Dat zou 

betekenen dat er in elke moskee tweeduizend mensen zouden 

moeten zitten. Ben je wel eens in een moskee geweest? Daar 

zitten echt geen tweeduizend moslims.’ 

Ook Fröberg overweegt juridische stappen als het 

Commissariaat voor de Media de huidige toewijzing van het 

aantal uren voor de IKON ongewijzigd laat. Fröberg denkt 

voor de rechter een sterke zaak te hebben: ‘Ik wil daar nog 

niet te veel over zeggen, maar we zouden natuurlijk geen 

geld steken in een rechtszaak als we er geen winst in zouden 

zien.’ 

BOS 

(Boeddhistische Omroep Stichting) Omdat er zoveel verschillende stromingen van het boeddhisme zijn houdt de BOS zich vooral bezig met het algemeen 

rmuleren van inzichten van het boeddhisme. De programma’s van de BOS besteden vooral aandacht aan inhoud en nemen de 

tijd voor diepgang. De BOS noemt het zelf een “selectieve verlangzaming van informatieoverdracht”. 

OHM 

(Omroep voor Hindoe Media) De OHM brengt programma’s die geïnspireerd zijn door de Hindoefilosofie. Uitgangspunt is respect voor alle leven met behulp 

van het handelen (karma) van de mens en het moreel juiste gedrag (Dharma). 

HOS 

(Humanistische Omroep Stichting) Het humanisme is een levensovertuiging die leven en wereld probeert te begrijpen met menselijke vermogens. Een mens geeft 

zelf zin, doel en inhoud aan zijn leven. In haar uitzendingen probeert de HOS mensen te helpen bij hun orientatie op de 

samenleving door vanuit humanistisch perspectief aandacht te geven aan belangrijke vraagstukken in politiek, samenleving en 

cultuur. 

NMO 

(Nederlandse Moslim Omroep) De NMO heeft zichzelf tot doel gesteld informatieve religieuze programma’s over de islam voor moslims en voor niet-moslims 

te maken. De ‘ontmoeting tussen culturen’ is hierin erg belangrijk. 

NIKMedia 

(Nieuw Israëlitisch Kerkgenootschap) Het thema van de uitzendingen van NIKMedia is de joodse cultuur in de breedste zin van het woord. Het overbrengen van 

kennis over het jodendom - in welke vorm dan ook - staat hierin centraal. 

RKK 

(Rooms Katholieke Kerkgenootschappen) De RKK is er voor het Rooms Katholieke deel van de bevolking, de leer van het katholicisme is dan ook het uitgangspunt van 

haar programma’s. 

IKON 

(Interkerkelijke Omroep Nederland) Doelstelling van de IKON is op ‘kritische manier aandacht besteden aan de grote vragen die het moderne leven stelt’. Daarbij 

laat de protestantse IKON zich inspireren door het evangelie. IKON-programma’s besteden veel aandacht aan begrippen als 

rechtvaardigheid, gelijkheid van alle mensen, respect voor de ander en het milieu. 

15 Medium mei 2005

Tekst Amy van Zutphen 

Hij begon ooit bij Medium, nu is hij een onder 

BN’ers beruchte journalist. Waarschijnlijk 

niet bepaald in de sector waarin de 

gemiddelde CW-er verwacht te belanden. 

Daarom wellicht des te interessanter. Zijn 

artikelen in Privé maken van tijd tot tijd heel 

wat los in glamourland. Een interview met 

CW-afgestudeerde Boris van Zonneveld. 

Boris is inmiddels 26 jaar en voltooide eind 

2003 de opleiding communicatiewetenschap 

aan de UvA. Tijdens zijn studie was hij druk 

aan het netwerken en deed hij veel ervaring 

op in de entertainmentsector. Vijf jaar geleden 

begon hij bij het radiostation Fresh FM, waar 

hij als dj werkte. Voor zijn stage toonde zowel 

Yorin FM als platenmaatschappij BMG interesse 

en hij koos ten slotte voor een stageplaats bij 

Yorin. 

Na de stage is Boris fulltime aan zijn scriptie 

gaan werken en na vier maanden was deze af. 

Zijn scriptie ging over een actueel onderwerp. 

Hij heeft namelijk - onder begeleiding van 

Cees Hamelink – onderzoek gedaan naar 

de berichtgeving over de oorlog in Irak: ‘De 

conclusie was dat het merendeel van het 

nieuws over die oorlog Amerikaans gekleurd 

was. De oorzaak hiervan was dat vrijwel al het 

nieuws dat hierover beschikbaar kwam door 

de Amerikanen de wereld in gestuurd werd. 

Vaak pure propaganda.’ 


f o t o : A l b e r t d e n I s e g e r 

Naam Boris van Zonneveld 

Leeftijd 26 jaar 

Afstudeerdatum December 2003 

Afstudeerrichting ‘Van alle richtingen wat’ 

Plaatjes draaien 

Boris kwam na zijn studie bij zijn oude stageplaats 

Yorin FM terecht. Hij werkte vanaf dat 

moment als producer bij Jensen in de Ochtend 

en kreeg ook zijn eigen radioprogramma. 

Toch was hij als dj uiteindelijk niet helemaal 

op zijn plek: ‘Omdat fulltime radio maken toch 

minder leuk was dan ik dacht - plaatjes aan- en 

afkondigen stompt na een jaar toch redelijk af - 

en ik ‘s nachts en ‘s ochtends op onchristelijke 

tijden werkte, ben ik na een jaar - in overleg 

met de radiozender - gestopt.’ 

Inmiddels had hij een netwerk van BN’ers 

opgebouwd bij Yorin en hij schreef altijd al als 

freelancer, waardoor hij af en toe wat leuke 

nieuwtjes opving. Deze informatie bood hij dan 

aan bij diverse bladen. Privé toonde interesse 

en nodigde hem uit voor een gesprek. Van het 

een kwam het ander… 

Tegenwoordig werkt hij nog steeds als 

freelance journalist, met Privé als voornaamste 

werkgever. Andere bladen waar 

hij voor geschreven heeft zijn onder andere 

Music Maker (een vakblad voor artiesten), 

het studentenblad Nobiles Magazine en 

het populair wetenschappelijk maandblad 

Kijk. Toch bestaat er voor hem een duidelijk 

verschil tussen het schrijven voor Privé en 

andersoortige bladen of kranten. Schrijven 

voor Privé is volgens Boris uitdagender: ‘Het 

cw 

afgestudeerde

is echte onderzoeksjournalistiek, je moet zaken 

onthullen, geheimen blootleggen en je niet in de 

luren laten leggen door voorlichters en managers.’ 

Ook verschilt de manier waarop hij schrijft. Voor Privé 

schrijft hij de verhalen niet kaal en feitelijk, maar net 

wat smeuïger. 

Communicatiewetenschap 

Boris, die afstudeerde in ‘van alle richtingen wat’ ziet 

af en toe dingen terug van zijn studie in zijn huidige 

werk: ‘Je bent gauw geneigd te zeggen van niet, want 

je leert niet hoe je verhalen moet schrijven - als dat 

al te leren valt - maar toch krijg je door CW wel een 

bepaalde houding en basiskennis mee en dat heeft 

absoluut voordelen.’ 

Vooral de colleges van Cees Hamelink over 

internationale communicatie zijn Boris goed 

bijgebleven: ‘Cees staat bijzonder kritisch tegenover 

de media en hun werkwijzen, en liet zien dat nieuws 

vaak geconstrueerd wordt. Ook legde hij uit dat 

media vaak voor het karretje gespannen worden van 

derden, zoals politici. Cees geeft je een dosis kennis 

mee waar je in de praktijk jaren over zou doen om die 

te vergaren.’ Boris verwijst hierbij naar zijn scriptie: 

’Veel mensen zijn toch vaak geneigd te denken dat 

als een belangrijk persoon iets zegt, het wel waar 

zal zijn. Neem de oorlog in Irak, bijna al het nieuws 

dat daarover in de media verscheen was pure, goed 

getimede propaganda.’ 

Verzonnen 

Maar geeft Boris zelf dan nooit valse of zelfs verzonnen 

informatie? Zelf zegt hij van niet: ‘Dat denkt 

iedereen, maar dat is niet het geval. Hooguit is het 

zo dat je je bewijsmateriaal niet honderd procent 

rond krijgt, dat bronnen niet willen getuigen voor de 

rechter of dat bronnen keihard liegen.’ Als voorbeeld 

geeft hij de prostituee die beweerde een kind te 

hebben van Ron Brandsteder:‘ Ze bracht het zo 

geloofwaardig en gedetailleerd dat we nog maar net 

op tijd – middels een valse notarisverklaring - konden 

ontdekken dat ze over het kind loog.’ Boris beweert 

slechts één keer per ongeluk iets geschreven te 

hebben wat echt niet waar was. Dit was een verhaal 

over een vermeende verhuizing van Ruud en Estelle 

Gullit van Amsterdam naar Rotterdam. ‘Dit was 

gemeld door een tipgever, compleet met hun nieuwe 

adres. Navraag leverde bevestiging noch ontkenning 

op, dus had ik zoiets geschreven dat Estelle dan 

wel erg ver weg van haar geliefde PC Hooftstraat en 

huisvriend en kapper Leco Zadelhoff zou komen te 

wonen. Misschien was het daarom dat ze gewoon in 

Amsterdam bleven wonen...’ 

Maar of de verhalen waar zijn of niet, oppassen blijft 

het wel met gevoelige zaken. ‘Ik heb vorig jaar één 

keer voor de rechter gestaan vanwege de affaire Nico 

Zwinkels (de klusser uit Eigen Huis en Tuin) en die 

zaak hebben we gewonnen. Ik zeg altijd tegen de 

mensen die ik interview: ‘Als je niets te verbergen 

hebt, heb je van mij niets te vrezen. Maar anders…’ 

Om die reden zijn onder andere Adam Curry, Patricia 

Paay, Sylvana Simons, Nico Zwinkels en Marcel van 

Dam niet zo blij met de onderzoekspraktijken van 

Boris. Het lijkt hem niet te deren. Maar hij geeft wel 

aan voorzichtig om te springen met informatie, want: 

‘De AIVD tapt de telefoon van de Privé-redactie en 

haar verslaggevers af. Gevoelige informatie geven 

wij daarom niet meer per telefoon aan elkaar door. 

Vreemd dat afluisteren zomaar mag trouwens, zo 

‘vrij’ is ons land dus ook weer niet.’ 

Bekende Nederlanders kennen de impact van een 

blad als Privé. Dit geeft de redacteurs een raar soort 

macht mee. Bij interviews zijn de BN’ers over het 

algemeen dus erg voorzichtig. Boris vertelt dat ze 

de tekst van een officieel interview voor publicatie 

vaak willen lezen en willen controleren op ‘feitelijke 

onjuistheden’: ‘Dit is vaak een groot drama. Zo had ik 

een interview met soapie Bas Muijs en die veegde de 

vloer aan met heel bekend Nederland. Ik dacht: wat 

leuk, wat een lef, dat zie je niet vaak. Totdat hij de 

tekst gelezen had: hij wilde zowat iedere zin wijzigen 

in het voordeel van zijn slachtoffers. Blijkbaar vond 

hij zijn uitspraken niet zo verstandig meer.’ Een hoop 

gesteggel met Muijs’ manager, Endemol én Goede 

Tijden Slechte Tijden was het gevolg. Maar Privé was 

meedogenloos, want dat wat op tape staat, is nu 

eenmaal niet zo makkelijk meer aan te vechten. 

Voor nog meer informatie kun je kijken op www.borisvanzonneveld.nl 

17 Medium mei 2005

Riooljournalistiek: 

WC-Magazine 

Afgelopen jaar hield onderzoeksbureau Blauw 

Research een toiletonderzoek. Aan 535 mensen 

werd gevraagd wat ze graag doen op het kleinste 

kamertje in huis. De Toilet Toptien die zo ontstond, 

bood verrassende resultaten: dingen die we graag 

doen tijdens het toiletbezoek zijn bijvoorbeeld op de 

verjaardagskalender kijken, rustig nadenken, roken, 

kletsen en computerspelletjes spelen (!). De absolute 

nummer één is lezen. Uitgever Georgia-Pacific zag 

zijn kans schoon en bracht daarom een nieuw product 

op de markt. De oplettende toiletbezoeker heeft dit 

product wellicht al gezien: het WC Magazine. Het 

WC Magazine is een gratis glossy tijdschrift in een 

klein formaat, dat voorlopig vier keer per jaar in een 

oplage van 170 duizend exemplaren zal verschijnen 

en verspreid zal worden via grote verpakkingen Lotus 

Finesse toiletpapier. Mocht het tijdschrift aanslaan, 

dan zal het over enige tijd ook bij de kiosk te vinden 

zijn. In het magazine is er echter weinig poep, pies en 

aanverwante zaken te vinden. In plaats daarvan is het 

blad gevuld met niet-tijdgebonden artikelen over diverse 

algemene onderwerpen, zoals auto’s, reizen, showbizz 

en, onvermijdelijk, een heuse mooiste-kleinste-kamervan-Nederland-verkiezing. 

Ook is er een speciale 

kinderrubriek en raadsels, rebussen en breinbrekers 

passeren eveneens de revue. De artikelen hebben een 

leesduur van zo’n vier tot zes minuten, precies de duur 

van een, uit het toiletonderzoek gebleken, gemiddeld 

toiletbezoek. In die vier tot zes minuten kunnen die 

oude Donald Ducks dus echt niet meer. Voortaan lees 

je in stijl op de pot. (KC) 


kortKort Kort Kort 

Nieuwe master journalistiek 

Bijna klaar met je bachelor CW en geïnteresseerd in 

studeren in het buitenland? Voor de avontuurlijk ingestelde 

student met journalistieke ambities die er na drie jaar 

communicatiewetenschap nog wel een paar jaar studie 

achteraan wil plakken, heeft de UvA een nieuw programma 

in de aanbieding: de tweejarige master Journalism and Media 

within Globalization: The European Perspective. Dat is een 

hele mond vol, maar waar het eigenlijk op neerkomt is een 

master journalistiek met veel aandacht voor mediaglobalisatie 

en Europese politiek. Leuke bijkomstigheid is dat je de 

gelegenheid krijgt om in minimaal drie verschillende Europese 

landen te studeren. 

De master begint in de Deense stad Aarhus, waar vooral 

aandacht besteed zal worden aan globalisatie in de media. 

Het tweede semester wordt gevolgd in Amsterdam, waar de 

seminars vooral gericht zullen zijn op politiek en internationale 

ontwikkelingen binnen de journalistiek en media in het 

algemeen. 

Het laatste jaar van de studie is bedoeld om te specialiseren. 

Er zijn drie richtingen in twee verschillende landen: voor de 

richting Media Systems, Journalism and Public Spheres in a 

Comparative Perspective verkas je naar Hamburg en om 

af te studeren op journalistiek gericht op de zakelijke markt 

verhuis je naar Londen. Als je interesse meer op het gebied 

van oorlogsjournalistiek ligt, kun je naar het eveneens Britse 

Swansea. 

De selectie voor de master is zeer streng, want per studiejaar 

is er ruimte voor slechts veertig studenten, waarvan twintig 

studenten uit de Europese Unie. Ervaring in de journalistiek is 

een vereiste, net zoals een uitstekende kennis van het Engels, 

wat uiteraard de voertaal van de opleiding is. 

Mocht je interesse in de master hebben, dan is het aan te 

raden om nu alvast te beginnen met sparen: de master kost 

– schrik niet – achtduizend euro aan collegegeld per jaar. Voor 

die smak geld krijg je dan wel aan het eind van de opleiding 

twee diploma’s: een van de universiteit in Aarhus en een van 

de universiteit waar je je specialisatie gedaan hebt (EM). 

Meer informatie over de master kun je vinden op: 

www.mundusjournalism.com

M E D I U M 

D o w n l o a d d e z e e n o u d e M e d i u m e d i t i e s o p : 

w w w . s t u d i e v e r e n i g i n g m e r c u r i u s . o r g 

V o o r v r a g e n , a d r e s w i j z i g i n g , 

a d v e r t e r e n o f i n g e z o n d e n s t u k k e n 

k u n t u e e n e m a i l s t u r e n a a n : 

m e d i u m m a i l @ g m a i l . c o m 

kortKort Kort Kort 

De slag om 020 

De Amsterdammer die graag wil weten wat er in de stad 

op cultureel gebied leeft, heeft nu de keuze uit twee 

gratis bladen. De een, NL20, noemt zichzelf op de cover 

‘uitmagazine voor Amsterdam’, de ander heet Zone020 en 

profileert zich als ‘gratis stadsmagazine’. Hoewel de laatste 

de nieuwkomer is, daagde het stadsmagazine NL20, dat al 

haar eerste verjaardag vierde, voor de rechter. Zone, dat 

ook een blad in Rotterdam gelanceerd heeft onder de naam 

Zone010, is van de Persgroep. Deze uitgever van Belgische 

dagbladen (mede-eigenaar van Het Parool) en tijdschriften 

geeft al sinds enkele jaren een stadsblad uit in Antwerpen, 

Brussel en Gent en beschuldigt nu NL20 (uitgegeven door 

PCM) van het schaamteloos kopiëren van de formule. Inzet 

van de strijd zijn voornamelijk de zogenaamde displays (zie 

foto) die gebruikt worden voor de distributie. De rechter 

heeft besloten dat NL20 deze moet vervangen omdat ze 

te veel lijken op de displays van de concurrent. ‘Logisch,’ 

zegt Hidde van der Louw, hoofdredacteur van NL20, ‘wij 

bestellen die displays toevallig bij dezelfde leverancier.’ 

Behalve het kengetal in de titel zijn de overeenkomsten 

talrijk. Beide bladen hebben een uitgaansagenda, 

nieuwtjes, interviews, recensies en achtergrondartikelen 

over nieuwe trends. Dat beide bladen uit dezelfde vijver 

vissen, wordt pijnlijk duidelijk als de eerste editie van 

Zone020 in dezelfde week als NL20 een interview met 

de Haarlemse band Relax publiceert. Dat was vast niet zo 

afgesproken. 

Is er wel ruimte voor twee van deze stadsbladen? De 

hoofdredacteuren van Zone010 en Zone020 hebben er 

vertrouwen in en zeggen op een iets oudere doelgroep te 

mikken. Spits en Metro bestaan na al die jaren ook nog 

steeds, dus het is best mogelijk. NL20 heeft een voorsprong 

omdat het langer bestaat, maar de lezers zullen beide 

gratis bladen wel meenemen. De echte slag zal gaan om 

de adverteerder. 

Ondertussen heeft het strijdtoneel zich uitgebreid naar 

het zuiden, want PCM lanceerde daar onlangs ook een 

stadsmagazine voor Rotterdam met de naam, je raadt het 

al, NL10 (RS). 

19 Medium mei 2005

Virtueel geweld: 

een illusie of realiteit? 

Games staan volop in de schijnwerpers: tegenwoordig hebben zelfs omroepbladen een 

gamesrubriek. Videospellen krijgen de schuld van incidenten zoals de schietpartij op 

Columbine High in Littleton. Zijn die beschuldigingen wel helemaal terecht? 

Tekst Jerry Houtman 

Ongeduldig tel ik de seconden af tot ik weer 

respawn. Acht, zeven, zes…wordt het een uzi of 

toch maar de Panzerfaust…drie, twee, één, actie! 

De kogels vliegen me gelijk om de oren; voor 

nu lijkt het beter om me even schuil te houden. 

Dan, in een flits, zie ik een tegenstander in mijn 

vizier. Met een welgemikt headshot verlos ik 

hem uit zijn lijden. Mijn behoefte is voorlopig 

weer even bevredigd… 

Bovenstaand stukje zal een hoop mensen 

ongetwijfeld bekend voorkomen. Ditmaal was het 


knallen, maar meer om de spanning en bijkomende 

verwarrende gevoelens die je ervaart. En dat is 

tamelijk uniek. In games ben je eigenlijk de architect 

van je eigen reacties.’ Het ondergaan van gevoelens 

bij media-aanbod is niet nieuw, integendeel. Het 

verschil tussen games en film is alleen dat je in de 

game zelf bepaalt wat er gebeurt en indirect dus 

ook je gevoelens daarbij. 

Vroeger was alles beter 

De bloedspetters en afgerukte ledematen hebben 

niet altíjd de beeldschermen gedomineerd. Toen 

‘In games ben je de architect van je eigen reacties’ 

toevallig Wolfenstein: Enemy Territory, maar het 

had net zo goed elke andere first-person shooter 

kunnen zijn. Niet zo verwonderlijk als je bedenkt 

dat dit soort spellen tot de populairste games 

behoort. 

Het is maar een spelletje 

Waarom zijn het juist de gewelddadige games die 

zo populair zijn? Volgens Jeroen Jansz, die voor de 

ASCoR onderzoek doet naar de aantrekkingskracht 

en sociale effecten van games, heeft het vooral te 

maken met de snelheid van het spel. ‘Het feit dat 

je snel moet reageren geeft je de mogelijkheid om 

dingen te doen die je in het dagelijks leven niet 

zo snel zou doen. Het gaat er dan niet zozeer om 

dat je uitprobeert hoe het is om iemand neer te 

ondergetekende nog een klein jongetje was, zag 

de gameswereld er namelijk heel anders uit. Van 

Counterstrike had nog niemand ooit gehoord, 

Grand Theft Auto had slechts een simpele top-down 

view en Wolfenstein was alleen maar leuk omdat 

je er in de godmode ongelimiteerd nazi’s mee kon 

slachten. De games waarmee men zich toentertijd 

door de verveling heen vocht, waren de welbekende 

point & click adventures waar vooral LucasArts veel 

succes mee had, zoals de Monkey Island-reeks. 

Geweld was in deze games bijzaak, humor was het 

belangrijkst. Diehard gamer Floris (25): ‘Je moest 

echt nadenken om verder te komen, al voerde 

humor meestal toch de boventoon. Zo kon je vaak 

een weliswaar verkeerde, maar toch erg grappige 

keuze maken.’ Adventuregames waren namelijk

nogal lineair. Complete walkthroughs gingen van 

hand tot hand, die voor sommigen noodzakelijk 

waren om de game uit te spelen. Het was dus 

veelal noodzakelijk om je in te leven in de wereld 

van het spel. Bij actiespellen is dat veel minder 

het geval. Jansz: ‘Als het gaat over actiespellen 

met veel geweld, de first person shooters, dan is 

het meestal een combinatie van het bevredigen 

van de behoefte aan competitie en het bevredigen 

van de behoefte aan uitdaging. Bij puzzelgames 

kun je veel beter opgaan in een andere wereld.’ 

Verschillende motieven voor verschillende spellen 

dus. 

Geweld verkoopt 

Wat wel vaker gebeurt bij nieuwe media is helaas 

ook het geval bij videogaming: gewelddadige 

games krijgen de schuld van het toenemende 

geweld in de maatschappij. Gebeurtenissen als de 

eerder genoemde slachting op Columbine High 

worden al gauw, misschien wel té gauw, geweten 

aan games. Wie zegt echter dat het niet andersom 

werkt? De media zijn tenslotte een afspiegeling 

van de maatschappij, dus waarom zou dat bij 

games anders zijn? Jansz: ‘Dat type aanbod heeft 

inderdaad effect, maar het is niet zo dat media 

een maatschappelijke vorm van gewelddadigheid 

of agressiviteit veroorzaken. Zo machtig zijn 

media niet. Afspiegeling is natuurlijk wel aan de 

orde; er kan 

tegenwoordig 

meer dan 

een paar jaar 

geleden. Er 

kan technisch 

ook meer 

en als het 

gaat om 

games, kun je 

tegenwoordig 

dingen veel 

realistischer in beeld brengen.’ En dus hebben we 

inmiddels zo ongeveer elke oorlog die deze wereld 

geplaagd heeft wel na kunnen spelen. Want wat is 

er nu leuker dan het virtueel nabeleven van al dat 

lijden? Kennelijk erg weinig: ‘Het interessante blijft 

dat er ook een markt voor is. Want die games zijn 

misschien niet zo goed als The Sims of FIFA 2005, 

maar ze verkopen wel heel goed,’ zegt Jansz. 

Gezelligheid kent geen tijd 

De publieke opinie mag dan anders doen 

vermoeden, gamen is natuurlijk niet alleen maar 

dood en verderf; er is ook nog een sociale kant. 

Gamen is namelijk allang niet meer iets wat 

uitsluitend 

op muffe 

zolderkamers 

wordt gedaan. 

Zo kunnen 

gamers in 

Amsterdam 

al sinds 1997 

terecht bij The 

Mad Processor. 

Dit gamecafé, 

sinds 2001 

gevestigd in de Kinkerstraat, is ooit klein begonnen 

als wat vrienden die een netwerkje hadden 

aangelegd. Inmiddels is het uitgegroeid tot een zaak 

met 24 pc’s die standaard voor gamen zijn bedoeld, 

met daarnaast nog een ruimte die als internetcafé 

dient. Medewerker Harum Karakus: ‘We hebben hier 

erg veel games. World of Warcraft en Battlefield 

Vietnam doen het erg goed, maar ook Counterstrike 

is nog erg populair.’ Dat trekt een hoop vaste 

klanten, zeker omdat je er mag roken en zelfs een 

jointje is geen probleem. ‘En als het om twee uur ´s 

nachts nog gezellig druk is, blijven we gewoon wat 

langer open,’ aldus Karakus. 

Grens tussen virtuele wereld 

en werkelijkheid zal vervagen 

Een iets andere, extremere en vaak ook 

grootschaligere uiting van sociaal gamen is de 

LAN-party. Een LAN-party is een bijeenkomst van 

veel of weinig jongeren die gek zijn van computers 

in het algemeen en gamen in het bijzonder. 

CW-er Vincent Lau schrijft zijn scriptie over dit 

fenomeen. ‘Een LAN-party is puur sociaal, al komt 

het competitieaspect toch nog op de eerste plaats.’ 

Hij ziet LAN-party’s steeds groter worden en de 

drempel steeds lager. Jansz beaamt dit: ‘Er komen 

21 Medium mei 2005

meer gespecialiseerde LAN-party’s: verschillende 

games, verschillende LAN-party’s. Er worden ook 

talloze andere activiteiten zeer intensief beoefend, 

zoals bijvoorbeeld het downloaden van films. Dat is 

natuurlijk hartstikke illegaal, maar het gebeurt wel 

veel. En het benadrukt allemaal dat voor heel veel 

gamers LAN-party’s een gezellige aangelegenheid, 

een social event zijn.’ Lau stelt: ‘LAN-party’s kunnen 

zowel amateuristisch als professioneel zijn. Het 

aantal deelnemers loopt van enkele tientallen tot 

vele duizenden.’ Zo wordt in de VS elk jaar de 

QuakeCon gehouden. Hier is plaats voor maar liefst 

32 honderd bring-your-own pc’s. Probeer dan maar 

eens niet te struikelen over de bedrading. 

Misschien hoeven ouders zich met al die 

gezelligheid rond gamen toch niet zo veel zorgen 

te maken als wel wordt beweerd. Jeroen Jansz is van 

mening dat het contrast tussen ouders en kinderen 

minder groot wordt, al zijn veel ouders vaak 

niet goed op de hoogte van wat voor games hun 

kinderen spelen. Jansz: ‘Als ik aan ouders vraag of 

ze enig idee hebben wat Grand Theft Auto inhoudt, 

blijkt dat ze vaak geen idee hebben: ‘Ja, meestal 

een beetje pief paf poef en er is ook iets met auto’s, 


maar het is 

maar een 

cartoon.’ 

Dan kan ik 

mijn lachen 

al haast 

niet meer 

inhouden.’ 

Eén troost: 

‘Het sociale 

aspect van 

gamen laat 

zien dat de doorsnee gamer zich heel erg goed 

bewust is van het feit dat het maar een spelletje 

is, en dat er dus een enorme kloof ligt tussen wat 

er in het dagelijks leven gebeurt en wat we in het 

dagelijks leven doen en wat ze in de game doen.’ 

Het ziet er echter naar uit dat die kloof in de 

toekomst steeds smaller zal worden. Nieuwe 

ontwikkelingen zoals Virtual Reality en 

stemherkenning zullen hun intrede doen, maar 

ook zal de kunstmatige intelligentie in games 

steeds geavanceerder worden. Dit zal zorgen voor 

nog meer realisme in games. Jansz denkt dat 

technologische ontwikkelingen ertoe zullen leiden 

dat de grens tussen virtuele wereld en werkelijkheid 

zal vervagen: ‘Dat hoeft overigens geen probleem te 

zijn. De meeste vechtsportbeoefenaars bijvoorbeeld 

zijn totaal niet van plan er buiten de sportschool op 

los te slaan.’ 

Game over? 

In ieder geval is met zekerheid te zeggen dat 

gewelddadige incidenten worden uitvergroot 

door de media. Men denkt nog altijd dat games 

meer effect hebben wat betreft agressie dan 

film en tv. Jansz is het hier niet mee eens: ‘Het 

Ouders over GTA: ‘pief paf poef en 

iets met auto’s?’ 

wetenschappelijke vastgestelde effect van film en 

tv aan de ene en games aan de andere kant legt 

de nadruk op film en tv. Er wordt namelijk meer 

gedaan aan identificatie: meeslepen in het verhaal.’ 

Het drama in Littleton in april 1999 is hier een 

goed voorbeeld van. De daders zouden enorme 

Doom-fanaten zijn geweest, maar toen ze die dag 

de school binnenliepen leek hun outfit rechtstreeks 

van The Matrix te zijn gekopieerd: The Trench Coat 

Mafia. 

Het is nu eenmaal een feit dat kinderen opgewonden 

raken van gamen. Vervolgens moeten ze daar 

iets mee doen. Om dan meteen te concluderen 

dat gamen de oorzaak is van het agressieve of 

gewelddadige gedrag gaat een beetje te ver. Jansz 

beaamt dit: ‘Het is een klassiek voorbeeld van de 

injectienaaldtheorie: dit specifieke aanbod heeft 

dit specifieke effect. Al zolang als er media zijn, 

worden ze beschuldigd van het veroorzaken van 

maatschappelijk geweld en agressiviteit. Dat is 

gewoon niet terecht.’ En de ouders? ‘Die denken dat 

het allemaal wel meevalt, terwijl zij de enige zijn die 

het gedrag van kinderen in de hand hebben.’ 

De beschuldigende vinger mag dan niet helemaal de 

juiste kant op wijzen, maar ik denk dat ik voor de 

zekerheid toch maar even het virtuele geweld uit de 

weg ga. Je weet maar nooit.

De media berichten over de verslechterde 

economie, dat werknemers 

worden ontslagen door reorganisaties 

en afgestudeerde kennissen en vrienden 

zitten nog steeds op de bank. Hoe ziet 

het er dan eigenlijk voor ons uit, straks 

als afgestudeerde communicatiewetenschappers? 

Is er reden voor 

paniek of kunnen we verder gaan met 

ons zorgeloze studentenleven? 

Communicatie is bijzaak 

Terwijl communicatiewetenschappers in 

2003 al na vier maanden aan de bak 

waren, konden afgestudeerde cw-ers 

volgens de Stichting voor Economisch 

Onderzoek (SEO) in 2004 wel zes tot 

zelfs twaalf maanden bezig zijn met 

het zoeken naar een passende baan 

op eigen niveau. Rogier Thewessen 

van wervingen selectiebureau 

CareerNetwork recruitment denkt dat 

de verslechterde economie inmiddels 

weer aantrekt. Desondanks blijft het 

voor startende communicatiewetensch 

appers een ongunstige arbeidsmarkt: 

‘Er zijn momenteel weinig vacatures 

te vinden in de communicatiebranche. 

Afgestudeerde cw-ers zijn nu ook 

makkelijk te vinden, wat nadelig is 

voor de verhouding tussen het aantal 

vacatures en het aantal kandidaten.‘ 

Daarnaast is de relevantie van de 

studie communicatiewetenschap voor 

de arbeidsmarkt over de jaren heen 

nooit echt hoog geweest vergeleken 

met andere vakgebieden, volgens SEOonderzoek. 

‘Communicatie blijft toch 

een ondersteunende afdeling binnen 

bedrijven,’ vertelt Spike Huisman, 

consultant bij wervingen selectiebureau 

Ebbinge & Company. Huisman is een 

van die vele net afgestudeerde comm 

unicatiewetenschappers. In november 

2004 is hij begonnen met oriënteren 

en zoeken en werkt nu inmiddels 

een maand bij Ebbinge & Company. 

‘Binnen het grote bedrijfsleven draait 

het toch allereerst om cijfers,’ vult 

Sacco van de Velde, manager campus 

van Ebbinge & Company hem aan. 

Wijsheid is je al ver van tevoren bezig 

te houden met je mogelijkheden op de 

arbeidsmarkt; window-shoppen zou 

dus geen tijdsverspilling zijn. 

Tekst Maureen Sampat Illustratie Tjeerd Royaards 

Afgestudeerd! En dan? 

Eindelijk is het zover: na jaren ploeteren mag je neus uit de boeken. Na keer op keer 

puzzelen met euro’s is het nu tijd voor het luxe leven. Gooi al je jeans in de kledingbak 

en maak plaats voor het (mantel)pak. Je bent afgestudeerd en met nieuwe energie 

klaar voor de arbeidsmarkt. Het blijkt echter dat het verre van goed gaat met de 

arbeidsmarkt voor pas afgestudeerden. 

‘Communicatiewetenschap is geen moeilijke studie’ 

Imago communicatiewetenschap 

Het beeld dat werkgevers van cwers 

hebben maakt het voor ons 

nog een stap ingewikkelder op de 

arbeidsmarkt. Van de Velde maakt 

duidelijk dat het beeld dat over de 

studie communicatiewetenschap 

bestaat niet voordelig is voor de 

mogelijkheden op de arbeidsmarkt: ‘Ik 

kan niet echt zoveel voostelling maken 

van hoe je vier jaar bezig kan zijn met 

dat kleine stukje.’ Ook Thewessen is 

niet onder de indruk van de studie: 

’Communicatiewetenschap is toch 

niet echt een moeilijke studie. Daarbij 

zijn communicatiewetenschappers niet 

echt creatief, wat wel weer belangrijk 

is voor de communicatiebranche.’ Dit 

negatieve is te wijten aan de breedte 

van de studie: ‘Omdat de studie zo 

breed is, is het moeilijk een eenduidig 

beeld te vormen van een afgestudeerde 

communicatiewetenschapper en zijn of 

haar vaardigheden en capaciteiten.’ 

De studie is volgens Huisman 

overigens op de Vrije Universiteit meer 

gespecialiseerd dan op de Universiteit 

23 Medium mei 2005

van Amsterdam het geval is. 

Naast de voorkeur voor jonge 

werknemers die makkelijk te vormen 

zijn naar de werkwijzen van het bedrijf, 

geven werkgevers ook de voorkeur aan 

masters. ‘Werkgevers hebben bij een 

bachelor op academisch niveau vaak 

het idee dat de opleiding eigenlijk nog 

niet is afgerond. Het is dus verstandig 

om door te gaan met je master,’ legt 

Van de Velde uit. Ook bij het wervingen 

selectiebureau Newpeople is er een 

voorkeur voor masters: ‘De intelligentie, 

het analytisch vermogen, de capaciteiten 

en denkwijzen van academici zijn toch 

wel te onderscheiden van dat van 

HBO-ers,’ vertelt consultant Evelyn 

Steenbergen. 

De voordeelpositie van werkgevers op 

de huidige arbeidsmarkt geeft ze de 

mogelijkheid om veeleisend te zijn. Zij 

hebben namelijk kandidaten voor het 

uitkiezen, waar dan ook goed gebruik 

van wordt gemaakt. Waar werkgevers 

naar zoeken in een kandidaat gaat 

verder dan de afgeronde studie. 

‘Het gaat om het totaalbeeld van de 

kandidaat,’ weet Huisman te vertellen, 


‘studie is maar een onderdeel van 

je persoonlijkheid. Bedrijven kijken 

daarnaast ook naar de interesses, 

ambities, motivatie en intelligentie 

van een kandidaat.’ De motivatie en 

enthousiasme van communicatiewetenschappers 

blijkt volgens 

Thewessen vaak nogal laag. Iemand 

die weet wat hij of zij wil en daar voor 

gaat, is wat bedrijven graag willen. 

‘Werkgevers nemen het liefst iemand 

aan die lang zal blijven. Een kandidaat 

die zich heeft gespecialiseerd in een 

bepaald vakgebied weet wat hij of zij 

wil en daarmee is het risico voor de 

werkgever kleiner dat zo’n werknemer 

snel uit het bedrijf vertrekt,’ zegt Van 

de Velde. Communicatiewetenschap 

levert echter geen specialisten in hun 

vakgebied op. Uit de WO-monitor van 

het Researchcentrum voor Onderwijs en 

Arbeidsmarkt (ROA, in opdracht van de 

Vereniging van Universiteiten) blijkt dat 

de ingangseis van banen waarin cwers 

terecht zijn gekomen niet specifiek 

en uitsluitend deze studie is. Niet zo’n 

bijzondere studie dus? 

Aangezien niet enkel en alleen de 

afgeronde studie belangrijk is, is er 

nog hoop. Werkervaring blijkt namelijk 

zeer relevant te zijn. Bijbaantjes in de 

supermarkt tellen echter niet mee. 

‘Relevante werkervaring ontbreekt vaak 

in de cv’s van afgestudeerde cw-ers. 

Vaardigheden en capaciteiten moeten 

toetsbaar zijn in vakgerelateerde 

ervaringen,’ stelt Thewessen. Een 

afgestudeerde zonder enige relevante 

vakgerelateerde ervaring is voor het 

wervingen selectiebureau Ebbinge 

& Company niet goed genoeg en 

maakt er zelfs nauwelijks kans. Echte 

toppers zijn tussen de afgestudeerde 

communicatie-wetenschappers zelden 

te vinden. Thewessen: ‘Toppers hebben 

het voor het kiezen. Zij beschikken over 

het papiertje, de ervaring, de motivatie 

en ambitie.’ 

CV-building 

Waar kun je je eerste communicatieervaring 

dan het beste opdoen? 

Loopbaanadviseur van de Universiteit 

van Amsterdam, Anouk Bogers, heeft 

het antwoord: ‘Studenten realiseren

zich veel te weinig wat het nut is van 

nevenactiviteiten, doordat zij zich 

tijdens hun studie nog nauwelijks 

bezighouden met de arbeidsmark 

tperspectieven.’ Ook de wervingen 

selectiebureaus benadrukken 

het belang van nevenactiviteiten en 

ervaringen naast de studie. ‘Vooral 

vanwege de grote concurrentie in het 

overschot aan communicatiewetensch 

appers is het belangrijk om je kansen 

op de arbeidsmarkt te vergroten. 

Studenten zouden zich meer moeten 

bezighouden met nevenactiviteiten, 

denk bijvoorbeeld aan het organiseren 

van evenementen, freelance werk 

voor bedrijven, websites opzetten en 

ook goede stages kunnen helpen,’ 

adviseert Thewessen. Ook Huisman 

heeft tijdens zijn studie aandacht 

besteed aan nevenactiviteiten, zoals 

het ontwikkelen van organisatorische 

vaardigheden in en rondom het 

studentenleven. Zo is hij bijvoorbeeld 

een paar maanden in het buitenland 

geweest voor vrijwilligerswerk. ‘Bij je 

studie leer je geen vak; je bent je aan 

het ontwikkelen. Het is niet zo dat je 

ergens heel goed in bent,’ legt hij uit. 

Het onderzoek van SEO geeft echter 

aan dat bijvoorbeeld bestuurservaring 

niet van invloed blijkt te zijn bij het 

zoeken naar een passende baan, in 

tegenstelling tot relevante werkervaring 

en een korte studieduur, wat het vinden 

van een baan wel vergemakkelijkt. 

‘Met honderd nevenactiviteiten, een 

leuke persoonlijkheid, geweldig 

kunnen communiceren, goede cijfers, 

buitenlandervaring en een geweldige 

stagebeoordeling heb je een topprofiel,’ 

vertelt Van de Velde. 

Waar komen we terecht? 

Volgens het onderzoek van het ROA in 

2003 beschikt iets meer dan de helft 

van de afgestudeerde communicatiewetenschappers 

anderhalf jaar na 

afstuderen en na een gemiddelde 

zoekduur van vier maanden over 

een vaste aanstelling bij een bedrijf. 

Ongeveer zestig procent van de 

afgestudeerde cw-ers komt terecht in 

grote bedrijven met meer dan honderd 

werknemers. De gemiddelde werkduur 

per week is 36 uur en het bijbehorende 

maandsalaris ligt gemiddeld rond de 

2000 euro. Volgens het salariskompas 

van de website van Intermediair verdien 

je als je jonger bent dan 25, werkzaam 

bent in de PR of communicatiebranche 

en met een academische opleiding 

rond de 2300 euro netto per maand. 

De loonindicator van de website van 

jobnews geeft een soortgelijk salaris 

van 2200 euro per maand voor de 

functie van communicatiemedewerker. 

Volgens Thewessen kunnen 

afgestudeerde cw-ers in alle branches 

terecht, omdat er zich binnen alle 

bedrijven een communicatieafdeling 

bevindt: ’Veel communicatiewetenschappers 

willen graag 

evenementen organiseren en in de 

marketing werken. Omdat op de 

huidige arbeidsmarkt weinig vacatures 

hierin te vinden zijn, komen zij echter 

voornamelijk terecht in de wervingen 

selectie en uitzendbranche.’ 

Kennissen en vrienden van 

Huisman, ook afgestudeerd in 

communicatiewetenschap, zijn net 

als hij ook goed terechtgekomen: 

één als vertegenwoordiger van de 

Nederlandse vegetariërsbond, één bij 

een internationaal reclamebureau in 

Londen en één op de marketingafdeling 

van Coca Cola. De functies en branches 

‘Met communicatiewetenschap ben je niet ergens heel goed in’ 

waar wij terecht zullen komen zijn dus 

uiteenlopend. 

Vergrijzing 

Aan de slag dus maar met de 

nevenactiviteiten, de vakgerelateerde 

ervaringen en ons topprofiel, zodat we 

er wat van kunnen maken zodra wij 

klaar zijn voor de arbeidsmarkt, het 

luxe leven en het (mantel) pak zou je 

bijna denken. De nu nog studerenden 

hebben echter een joker om in te zetten, 

een vrije kaart om mee te spelen, bijna 

een troef in de hand. Wat roept het 

woord babyboom bij je op? De effecten 

van de vergrijzing op de arbeidsmarkt 

worden al in 2006 verwacht met het 

hoogtepunt in 2010. Een gigantische 

uistroom van pensioengerechtigden 

laat een gat achter in het bedrijfsleven 

voor de jonge pas afgestudeerden om 

op te vullen. En daartoe zijn wij best 

bereid. 

25 Medium mei 2005

Roel, eerstejaars 

Davina, vierdejaars 

Jesse, eerstejaars 

Wieteke, vierdejaars 


cw meningen 

Tekst Krista Cornelis Fotografie Lotte Huijg 

Heb je bij je studiekeuze rekening gehouden met de kansen op een baan later? 

Nee! 

Doe je aan cv-building via een interessante bijbaan, stage of via extra-curriculaire activiteiten? 

Een baantje in de richting van mijn studie is natuurlijk erg interessant, maar ik hou me hier nu nog niet zo mee bezig. Ik doe ook niet aan extra 

activiteiten. Ik denk wel dat je hierdoor sneller mensen leert kennen binnen dezelfde sector. 

Denk je dat werkgevers zitten te wachten op de zoveelste afgestudeerde communicatiewetenschapper? 

Daar hou ik me eigenlijk ook nog niet echt mee bezig, maar ik denk dat je met communicatiewetenschap zoveel kanten uit kunt dat er 

waarschijnlijk altijd wel banen te vinden zijn die aansluiten op deze studie. 


Nee, ik begon aan deze studie omdat het mij een leuke studie leek. Natuurlijk ben ik wel met het toekomstperspectief bezig, maar ik denk dat 

je dit vooral binnen de studie zelf in de hand hebt. 


Ik zit in het bestuur van mijn dispuut en daarvoor heb ik ook het lustrum georganiseerd. Verder ga ik rond januari een half jaar stage lopen op 

Curaçao of in Zuid-Afrika. Ik hoor van verschillende mensen dat dit goed op je cv staat. 


Er zijn natuurlijk veel studenten die binnen communicatiewetenschap afstuderen, maar door extra dingen te doen, zoals stage lopen in het 

buitenland of extra activiteiten, onderscheid je je van andere studenten en maak je meer kans op een baan. Tenminste, dat hoop ik! 


Ja, eigenlijk wel. Al zou ik liever een baan in het buitenland betrekken. En hoe de kansen op werk daar zijn? Geen idee. 


Ik werk in de telemarketing, maar of dat nu een netwerk opbouwen is…Ik zit wel bij de Commissie Weekenden en Uitjes (CWU). Ik denk niet dat 

dit helpt om later sneller aan een baan te komen, maar je leert er wel veel van. 


Nee, die kans is nihil, maar op mij wel, haha! Ik wil het liefst gaan werken bij een reclamebureau in Barcelona. Dat is mijn utopie. Barcelona is 

een hele mooie stad. Gaudi, baby! 


Eigenlijk niet. Eerlijk gezegd was ik nogal naïef toen ik met deze studie begon. Ik dacht dat er wel genoeg banen zouden zijn als ik afgestudeerd 

zou zijn. Nu het bijna zover is, blijkt dit wat tegen te vallen. Ik denk er dan ook aan om verder te studeren. 


Ik ambieer een baan in het wetenschappelijke circuit en loop momenteel dan ook stage bij ASCoR. Bestuurswerk heb ik nooit gedaan. Het trok 

mij niet echt en voor een baan in het onderzoek leek het mij belangrijk dat ik mijn studie voorspoedig zou doorlopen. 


Ik wil de wetenschap in, dus ik ben een beetje huiverig voor de bezuinigingen binnen de UvA. Er zullen dan niet snel nieuwe wetenschappers 

aangetrokken worden. Het feit dat maar weinig studenten echt onderzoek willen doen, is wel weer positief voor mij. 


Totaal niet. Wel wist ik dat dit een brede opleiding is en omdat het communicatiegebied zo groot is, maak ik me eigenlijk geen zorgen om later 

een baan te kunnen vinden. 

Laura eerstejaars 


Op dit moment werk ik bij een bakker, dus dat heeft weinig te maken met mijn latere werkterrein. Wel zit ik in de Commissie Weekenden en 

Uitjes. Ik leer er veel van en het staat zeker leuk op mijn cv. 


Ja, want communicatiewetenschap blijft zich ontwikkelen, net zoals de media. Er zullen steeds nieuwe werkterreinen ontwikkeld worden, 

waardoor er een grote kans op werk zal blijven bestaan voor communicatiewetenschappers.

- a d v e r t e n t i e -

Wie is Edith Smit? 

Edith Smit, 37 jaar, is inmiddels alweer een tijdje aan de UvA 

verbonden. Begonnen met psychologie stapte ze in 1989 over 

naar communicatiewetenschap ‘omdat dat toch eigenlijk wel 

een leukere studie was’ en daarmee is niks te veel gezegd. In 

1992 is ze aan de UvA afgestudeerd, maar haar afwezigheid 

was echter maar van korte duur. Ze keerde namelijk al 

snel terug om als docente aan de slag te gaan. Na haar 

promoveren heeft ze een jaar bij Intomart GfK gewerkt, om 

in 2001 wederom bij de UvA terug te keren. Binnen de UvA 

is Edith Smit universitair hoofddocent in de afstudeerrichting 

Commerciële Communicatie en Voorlichting. Twee dagen per 

week wordt ze door de UvA uitgeleend aan SWOCC, waar ze 

de directeur van is. 

Wat doet SWOCC precies? 

‘SWOCC is gelieerd aan de afdeling communicatiewetenschap 

van de UvA, maar het is wel een zelfstandige stichting. 

Het doel van SWOCC is de kennis over commerciële 

communicatie te vergroten door middel van wetenschappelijk 

onderzoek. De stichting begeleidt onderzoekers en verstrekt 

hen beurzen. SWOCC wordt financieel ondersteund door 

begunstigers uit de reclamebranche en uitgeverijen, door 

marktonderzoekbureaus en adverteerders.’ 

Kunt u wat voorbeelden van SWOCC-onderzoeken 

geven? 

‘Ons onderzoek wordt gefinancierd door ongeveer honderd 

bedrijven. Met dat geld hebben we onderzoek gedaan naar 

merkrelaties: in hoeverre ervaren mensen, consumenten, 

relaties met merken en maakt het uit wat voor soort merk 

het is? Een voorbeeld: het blijkt bijvoorbeeld dat je met een 

auto iets kan opbouwen wat lijkt op een mens-mens relatie. 

Je voelt liefde voor een merk, een bepaalde binding. Dat ligt 

lastiger met bijvoorbeeld shampoo. Een ander voorbeeld is 

merkstretching. Merkstretching houdt in dat een fabrikant een 

merk doortrekt, uitbreidt, naar een andere productcategorie. 

Stel je eens voor dat Completa naast koffiemelk ook koekjes 

gaat maken. Hoe ver kun je hiermee gaan? Onderzoek heeft 

Naam Edith Smit 

Leeftijd 37 

Opleiding Communicatiewetenschap 

Dit jaar bestaat de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Commerciële Communicatie 

(SWOCC) tien jaar. Een mijlpaal waar iedere CW-er trots op kan zijn. Zo ook SWOCC-directeur 

Edith Smit. Medium ging op de koffie. 


Tekst Jerry Houtman Fotografie Lotte Huijg 

uitgewezen dat je sommige merken gewoon niet te ver kunt 

uitstrekken.’ 

Wat houdt communicatiewetenschap voor u in? 

‘CW is voor mij een multidisciplinaire opleiding, een 

multidisciplinaire wetenschap waar communicatie vanuit 

verschillende gezichtspunten wordt bestudeerd. Bij CW 

worden productie, proces, ontvangst en effecten bestudeerd 

vanuit verschillende benaderingen, bijvoorbeeld de politieke, 

culturele of psychologische benadering. Ik ben met name 

geïnteresseerd in de ontvangerskant. Al is de merkenkant toch 

meer een aanhangsel; het is niet de kern van CW. Er is ook niet 

de ruimte om dat soort deelgebieden te behandelen. Volgend 

jaar ga ik het masterseminar Marktstrategieën ombouwen tot 

het masterseminar Merken, Communicatie en Consumenten 

(MCC). Het zal iets minder strategie behandelen en iets 

meer neigen naar merk en communicatie. Zo vermijd je het 

spanningsveld.’ 

Met bijvoorbeeld marketing of media en cultuur? 

‘Dat is het probleem met een multidisciplinaire studie als 

CW; mensen die er werken en studeren krijgen interesse in 

aanpalende vakgebieden. Aan de andere kant is CW ook 

op die manier ontstaan: vanuit de verschillende vakgebieden 

is men op basis van gemeenschappelijke interesse in 

communicatieaspecten met elkaar gaan samenwerken.’ 

Wat is nou het leukste aan uw werkzaamheden? 

‘Het zijn vooral de nieuwe en uitdagende dingen die interessant 

en leuk zijn. Lesgeven en onderzoeken doe ik al zo lang. Toch 

vind ik het doen van onderzoek het leukst. De uitdaging ligt 

erin om het bedrijfsleven zo ver te krijgen dat mijn onderzoek 

gefinancierd wordt, dat ik dan zelf op een wetenschappelijke 

manier kan doen.’ 

Dat kunnen wij ons best voorstellen. Bedankt voor de koffie! 

Kijk voor meer informatie op www.swocc.nl.

What goes around comes around... 

...BoomerangTekst Eelke Mol 

Iedereen kent ze wel, want in bijna elke 

publieke gelegenheid kom je ze tegen: 

de Boomerang kaartenhouders. De ene 

keer zitten er wat leukere kaarten in 

dan de andere, maar je kijkt toch altijd 

even…Wie komt er nou op het idee van 

het verstrekken van gratis kaarten waar 

bovendien nogal ongebruikelijke teksten 

op staan? 

Pascale Bosboom, verantwoordelijk voor 

de redactie van Boomerang, vertelt hoe het 

is begonnen: ‘Het idee voor Boomerang 

kaarten is ontstaan op een zolderkamertje 

aan de Prinsengracht, in 1993. Pierre Karsten 

(eigenaar), Olivier Wegloop (hoofdredacteur) 

en Ernst Koenen bedachten het concept 

dat sindsdien is uitgegroeid tot een 

internationaal bedrijf.’ 

Er zijn verschillende soorten kaarten 

verkrijgbaar. Studycards bijvoorbeeld 

zijn alleen te vinden op universiteiten en 

hogescholen. Je hebt ook nog Schoolcards, 

voor op de middelbare scholen en Freecards, 

die te vinden zijn in horecagelegenheden. 

Iedere maand verschijnen er Cultcards 

en Sportcards, in respectievelijk theaters 

en sportcentra. Van de meeste soorten 

verschijnen elke twee weken nieuwe 

exemplaren, maar de Beachcards zijn alleen 

in de zomer verkrijgbaar. 

29 Medium mei 2005

Op de redactie wordt onderscheid gemaakt tussen 

redactionele en commerciële kaarten. Redactionele 

kaarten worden door Boomerang bedacht, of door 

mensen die een leuk idee hadden en dat op hebben 

gestuurd. De commerciële kaarten zijn die van de 

betalende klanten, de adverteerders. 

Maar hoe verdien je nou geld met gratis kaarten? 

Pascale: ‘Een bedrijf kan bij Boomerang een 

bestelling plaatsen. Ze geven zelf aan voor welke 

doelgroep de kaart bestemd is. De redactie van 

Boomerang geeft vervolgens richtlijnen voor 

ideeën voor kaarten. Niet alles is geoorloofd: 

bedrijven mogen bijvoorbeeld geen logo’s op de 

voorkant plaatsen en ook moet de achterkant zo 

leeg mogelijk blijven. Het gaat er namelijk nog 

steeds om dat de kaart ook echt beschreven kan 

worden. Als het bedrijf met de ideeën instemt, 

duurt het ongeveer drie weken voordat de kaart in 

de rekken ligt.’ Boomerang heeft een aantal vaste 

klanten. De Kunstbende wordt bijvoorbeeld door 

hen gesponsord en verschillende designers zijn 

verantwoordelijk voor de redactionele kaarten. Via 

de adverteerders verdient Boomerang het geld waar 

de kunstenaars mee gefinancierd kunnen worden. 

Iedereen kan in principe een Boomerangkaart laten 

maken. Klein nadeel is dat je wel diep in de buidel 

moet tasten; als je de kaart landelijk wilt laten 

verspreiden gaat het namelijk om zo’n 240 duizend 


kaarten per bestelling. Als je geen zin hebt om te 

gaan sparen kun je ook gewoon een leuk idee voor 

een kaart insturen. Dit moet je dan in lage resolutie 

naar redactie@boomerang.nl sturen en binnen twee 

weken krijg je een reactie. Het is zeker de moeite 

waard: als jouw idee wordt uitgekozen om op een 

kaart te zetten, wordt hij verspreid en ontvang je 

zelf vijfhonderd stuks voor eigen gebruik. 

Kaartje op je shirt? 

De site http://www.boomerang.nl/ is in de loop 

der jaren aardig veranderd. Er zijn ontzettend 

veel e-cards te zien en te versturen. Ook komt 

Boomerang met een agenda voor 2005/2006, 

waarin je zelf kaarten kunt doen om hem te 

customizen. 

Een ander idee van Boomerang: de populairste 

kaartteksten zijn op T-shirts gezet en te bestellen 

via internet. In totaal zijn er een stuk of dertien 

verschillende opdrukken. 

Doordat er iedere twee weken nieuwe kaarten 

worden gedrukt, blijft Boomerang actueel, maar 

tegelijkertijd is het bedrijf ook vernieuwend door 

de ideeën van de agenda en de T-shirts. Ten tijde 

van de ramp in Azië is er een T-shirt ontworpen 

waarvan een deel van de opbrengst op giro 555 

werd gestort. Boomerang is dus lekker op weg. Op 

de heenweg welteverstaan.

g a s t c o l u m n 

H o o f d r e d a c t e u r Z M a g a z i n e : J a n - M a a r t e n B u i s s a n t 

Er moet nog even snel een foto gemaakt worden voor een artikel over gebouwen die 

de oorlog niet hebben doorstaan. Ik spring op de fiets en loop een half uur later 

door de Van der Pekstraat in Amsterdam Noord. En inderdaad, niets meer van te 

zien. De panden zijn herbouwd, alle sporen uitgewist. Het is zondagmiddag en ik 

vraag me af wat ik hier doe. En ik ben niet de enige. In de deuropening van de 

Turkse snackbar staat een man met snor me al een tijdje in de gaten te houden. 

Er zijn ook wat gordijnen even opengeschoven en snel weer dichtgetrokken en 

de jochies die lopen te voetballen op de stoep hebben nauwelijks aandacht 

voor de bal. Een vent met een camera, wat mot dat hier? SBS6? 

Niks van aantrekken en beter kijken, er moet toch iets te vinden zijn? Plots 

staat er een man, een paar stappen van me verwijderd, wat te friemelen aan 

een kartonnen bord dat aan een boom vastgebonden zit. Hij kijkt daarbij 

mijn richting op en het wil dus niet zo lukken. Een mooi beeld, maar daar 

was ik niet voor gekomen. Gewoon negeren dus. Een minuut later loopt 

hij met het bord een zijstraat in. Op het karton staat met onhandige letters 

‘ROmmelMarkt’ geschreven, met daaronder een pijl en een onleesbaar 

adres. Goed beeld, moesten we ook maar eens gaan kijken, wat een mooie 

treurigheid. Dan zegt de man over zijn schouder iets onverstaanbaars tegen 

me. Altijd reageren en meteen uitleggen wat je komt doen; dat voorkomt 

ellende. 

‘Goeiemiddag. Ik kom wat foto’s maken, voor de Daklozenkrant, van 

huizen die in de oorlog gebombardeerd zijn.’ 

‘Oh ja, dan moet je ook effies verderop wezen. Hier links en dan, effe 

zien, onder het poortje door, daar is nog zo’n huis.’ (...) ‘Daar is toen een 

vliegenier met een parachute door het dak… Die heb het overleefd en is 

hier nog geweest. Dat was…Toch goed dat ze ons bevrijd hebben. Een tante 

van mijn is met zo’n Amerikaan uit de oorlog getrouwd. Die woont daar en 

als ik genoeg geld heb man, dan ga ik ze opzoeken.’ 

‘Wanneer was dat, toen die man…’ 

‘Toen leefde ‘ie nog, toen het veertig jaar geleden was. Maar of ‘ie nu nog 

leeft? Die oom van me, die heb een toeval gehad en die zit nu in een rolstoel. 

Daarom mag hij niet vliegen. Zo zijn hun regeltjes hè. Anders was ‘ie ook hier 

gekomen.’ 

Vijf minuten later weet ik dat de dochter van oom in de Twin Towers werkte en de 

hele familie, ook hier, helemaal ziek was van de spanning omdat ze dagenlang 

vermist bleef. Oom is er z’n verstand van kwijtgeraakt. 

Ik denk niet dat die foto’s geplaatst zullen worden. De hoofdredacteur ziet er het nut niet 

van in en denkt dat er eigenlijk een beter verhaal in zat. En ja, ze heeft het overleefd. 

31 Medium mei 2005

a r t 3 

Tips van reza 

Tip 3: 

Neem een leuke chick mee (of twee) 

Boybands. Erger kun je het niet krijgen als 

serieuze muziekjournalist. Ten eerste leveren ze 

– vaak ongehinderd door enig muzikaal talent – 

inwisselbaar lopendebandwerk af waar simpelweg 

geen interviewvraag aan verspild zou mogen worden 

(behalve natuurlijk een welgemeend ‘What were you 

thinkin’?!?!’). Ten tweede zijn de bandleden over 

het algemeen ook niet te betrappen op diepzinnige 

gedachten, inspirerende statements of andere 


Reza Kartosen heeft radioprogramma’s en - 

reportages gemaakt voor onder meer de 

Wereldomroep en BBC Worldservice. Ook interviewde 

hij voor bladen als Veronica Magazine en Strictly vele 

r&b- en hiphop-sterren zoals Jay-Z en Beyoncé. In 

Medium geeft Reza interviewtips. Voor als je ooit met 

Snoop of Christina zit opgescheept. 

Fotografie Lotte Huijg 

aanknopingspunten die tot een on-Hitkrants interview 

zouden kunnen leiden. En ten derde gedragen ze 

zich vaak als vervelende pubers. Ook tegenover 

journalisten. 

Dat vervelende pubergedrag komt je op verschillende 

manieren tegemoet. Zo zijn veel leden van boybands 

verwend, verveeld, ongeïnteresseerd en onbeleefd. 

En dat steken ze ook niet onder stoelen of banken. 

Korte antwoorden, veel zuchten, tv-kijken, bladeren

door tijdschriften; de volle aandacht schenken aan de 

journalist staat niet erg hoog op hun prioriteitenlijstje. 

Dat gedrag wordt natuurlijk ook versterkt doordat 

het om groepjes jongens gaat. De bandleden steken 

elkaar aan en willen niet voor elkaar onderdoen als 

het om tof doen gaat. En dat gedrag gaat je snel 

op de zenuwen werken of nog erger: het maakt je 

onzeker. Dat laastste gebeurt met name wanneer de 

bandleden er een sport van maken om de journalist 

een ongemakkelijk gevoel te geven. Ze hebben dan 

onderonsjes tijdens het interview, maken grappen die 

je niet begrijpt en sluiten je bewust uit, waardoor je 

elke keer weer opnieuw het gesprek moet beginnen. 

Zelf heb ik gelukkig niet al te veel boybands hoeven 

te interviewen. En als het dan moest, beschikten 

ze meestal ook over echt talent en waren ze het 

predikaat boybands ontstegen, zoals baanbrekende 

groepen als Boys II Men en BLACKstreet. Maar helaas 

heb ik ook nare ervaringen met boybands gehad. 

Vooral de patsertjes van de nu totaal vergeten Britse 

boyband Another Level bezorgden mij een onnodig 

vervelend en onzeker half uurtje. En dat wilde ik niet 

nog een keer meemaken. 

Ik moest er dus op de een of andere manier voor 

zorgen dat ik met een of meerdere bandleden een 

redelijk normaal interview zou kunnen doen. Ik 

moest ze afleiden, nee, misleiden. Maar waarmee? 

Het antwoord was simpel en sleazy: met chicks! 

Want dat is waar mannen non-stop in geïnteresseerd 

zijn. En artiesten gaan daarin nog een stapje verder. 

Ze weten namelijk dat er (tijdelijk) hordes gewillige 

dames op ze staan te wachten. En ze maken daar ook 

graag en zoveel mogelijk gebruik van. Hoe meer hoe 

beter. Elke leuke vrouw is een doelwit. 

Vooral beginnende boybands kunnen hun geluk niet 

op, maar ook ervaren bands neuken er op los. Een 

vertegenwoordiger van een platenlabel vertelde me 

bijvoorbeeld dat de mannen van Boys II Men ook 

schaamteloos aan de slag gingen toen ze een keer 

in Amsterdam waren. Ze hadden een etage in een 

hotel in de binnenstad en lieten alle deuren van hun 

hotelkamers openstaan. Om vervolgens een van 

hun medewerkers te zeggen dat hij alle groupies 

naar boven kon sturen en dat ze gewoon een kamer 

binnen konden lopen. De boys lagen er al klaar voor. 

Die vier zachtmoedige romantici die in hun knullige 

bermuda’s met colbertjes vol overgave zongen dat ze 

‘till the eeeeend of the road’ zouden gaan voor een 

meisje, waren kennelijk net zo horny als de eerste 

de beste rockster. 

Vandaar dus dat ik altijd een leuk meisje meenam 

naar interviews met boybands. Onder het mom van 

‘dit is onze nieuwe redactie-stagiaire’ leidde ik ze 

langs de publiciteitsmedewerkers, (tour)managers 

en andere gatekeepers. En op hun beurt leidden 

‘mijn meisjes’ de vervelendste jongens af, zodat ik 

de meest serieuze leden van de bands rustig kon 

interviewen. Terwijl vier uiterst glibberige en irritante 

leden van Az Yet (die van de tearjerker Last Night) 

zich bekommerden om mijn kortgerokte lokaas, had 

ik met het vijfde lid een redelijk goed gesprek over 

hun ervaringen met de muziekindustrie. En dankzij 

een bevallige nubian princess had ik ook een van 

mijn beste interviews met BLACKstreet oprichter en 

leider Teddy Riley. De dames moesten in de meeste 

gevallen een hoop zoete praatjes aanhoren. Zinnen 

als ‘Sugar, we definitely need some beautiful Dutch 

flowers in the States. So I wanna take you home with 

me and grow a whole field of you’ vlogen door de 

hotelkamer. Treurig, doorzichtig, nietszeggend en 

lachwekkend ja, maar de dames hadden zo te zien 

geen enkel probleem met al die aandacht... 

En daarmee komen we bij het kiezen van het lokaas. 

Het moge duidelijk zijn, naast aantrekkelijk moeten 

de meisjes ook een beetje easy & sleazy zijn. En ze 

moeten dat hele sterrengedoe interessant vinden. 

Ik had wat dat betreft niet zo’n moeite met het 

vinden van gegadigden. Zo waren er enkele exen 

die achteraf gezien toch wel makkelijk waren. En 

de meeste vrouwen in mijn omgeving begonnen te 

stralen zodra ik het over een ontmoeting met de een 

of andere boyband had. 

Seksistisch? Jazeker. Bedenkelijk? Zonder meer. Maar 

om je doel te bereiken moet je als journalist soms 

nou eenmaal naar onconventionele en twijfelachtige 

middelen grijpen. En laten we eerlijk wezen, voor 

alle betrokkenen pakt het goed uit. Jij je interview, 

zij haar aandacht (en soms meer) en de bandleden 

de kans om hun mannelijkheid te etaleren. Een 

journalistiek verantwoorde win-win situatie dus. 

Will be continued... 

33 Medium mei 2005

Elke woensdagavond in Club More: INC. 

Zoals jullie misschien wel en misschien ook niet 

meegekregen hebben, is er tegenwoordig op 

woensdagavond meer te doen in Amsterdam dan de 

Classic Noodlanding. Elke woensdagavond geven 

wekelijks verschillende dj’s tegenwicht aan het o-zovertrouwde 

Paradiso-plezier door in Club More platen 

te draaien in hun eigen stijl. INC. is een initiatief van 

een aantal samenwerkende studieverenigingen en 

Club More om de woensdag als uitgaansavond leuker 

en gevarieerder te maken. Met dj’s als Brian S. Xtralarz, 

onze eigen MissingLinks en studentenprijzen voor de 

entree (vijf euro) en de drank (bier voor 1,50 euro) 

hopen we dat Amsterdam zijn naam als studentenstad 

weer wat meer glans geeft. Woensdag leeft! 

Agenda 

11 mei 

In het Atrium: In Charge II 

Toegegeven, het is geen pure Mercurius-activiteit, 

maar studenteninspraak is natuurlijk wel een 

belangrijk onderdeel van onze studievereniging. 

In Charge II staat dan ook in het teken van de 

verkiezingen van de verschillende studentenraden. 

Op het feest kun je stemmen op degene die jou als 

student het best vertegenwoordigt. Bovendien zijn er 

niet veel gelegenheden waar je een top dj als Marco 

V. van zo dichtbij mee kan maken voor zo weinig geld 

(zes euro in de voorverkoop bij de participerende 

studieverenigingen, waaronder Mercurius). Vorig 

jaar stond het Atrium letterlijk te schudden op zijn 

grondvesten met als boosdoeners Per en Cor Fijneman. 

Ook dit jaar zullen de dj’s van Dansen bij Jansen het 

Atriumcafé voorzien van de nodige hiphop. 


Studeren is een feest 

Mercurius Pagina 

Tekst Laurens de Roode 

27 april Symposium: 

De Rol van de Communicatieadviseur in de Politiek 

Wie spreekt er: de politicus of zijn spindoctor? Op 

27 april verzorgt de Symposiumcommissie (Symco) 

een middagvullend programma met verschillende 

sprekers, waaronder de communicatieadviseur van Jan 

Peter Balkenende. 

29 april De Telegraaf 

Dat er met het maken van een krant meer gemoeid is 

dan enkele scherpe waarnemers, wat machines en een 

ongelukkige die elke ochtend om vijf uur moet opstaan, 

weten we inmiddels wel. Maar wie weet wat er eigenlijk 

precies gebeurt bij de Telegraaf? De Stuco neemt je 

daarom mee voor een kijkje achter de schermen bij de 

populairste krant van Nederland. 

Voor vragen over activiteiten of gewoon een gezellig 

praatje, kom langs tussen twaalf en twee op de 

Mercuriusbalie, mail naar mercurius@fmg.uva.nl of 

check de site www.studieverenigingmercurius.org. 

Feest 

Studeren is een feest. Zo is het altijd geweest en zo 

zal het ook altijd blijven. Daar kan geen rugzakje 

van Rutten iets aan afdoen. Ook het verzwaren van 

onderwijsprogramma’s om zo de studenten meer te 

laten doen voor het felbegeerde diploma mocht niet 

baten; studenten blijven doorgaan met feesten alsof 

hun leven ervan afhangt. Hier hebben ze natuurlijk ook 

gelijk in, want niet zelden neemt het leven beslissende 

wendingen tijdens een goede avond doorzakken. Zo 

hebben we de hopeloze romantici die van een avond 

DE avond maken, de zingende zuiplappen die zingen 

tot ze ontdekt worden, de losgeslagen lamlendigen 

die ‘s nachts leren zweten op de dansvloer, de kittige 

kotsgragen die ondanks de zure smaak op één avond 

net zoveel zoenen als een tante op een verjaardag 

en natuurlijk de notoire nachtbrakers die tijdens een 

nachtelijke braak het licht zien. 

Studeren is een feest, laat het alsjeblieft zo blijven. 

Niet alleen voor de lol die zo nodig is om je daarna 

weer te kunnen concentreren op tentamens, maar 

vooral omdat de ervaringen die je opdoet je vormen 

voor de rest van je leven.

Kunst en Media 

Café de Pool heeft het allebei. 

Een vaste kunstexpositie, gezelligheid, intimiteit, 

dichters, studenten communicatiewetenschap, 

buurtgenoten, allemaal één ding gemeen…Café de 

Pool. 

Café de Pool is een warm, artistiek en communicatief 

café in hartje Amsterdam. 

Afstudeerborrel organiseren in Café de Pool? 

Kom gerust langs voor meer informatie. 

Tijdschrift voor studenten en docenten communicatiewetenschap 

aan de Universiteit van Amsterdam. 

Medium is een uitgave van Mercurius, studievereniging 

communicatiewetenschap en verschijnt vier keer per 

jaar met medewerking van hoofdsponsor Rabobank 

Amsterdam. Oplage 1300 stuks. Drukkerij Wilco, 

Amersfoort. Adres Medium: Kloveniersburgwal 48, 

1012 CX Amsterdam. Email: mediummail@gmail. 

com. Abonnementen: per jaar 10 euro voor vier 

nummers overmaken op rekeningnummer 393851818 

bij Rabobank ten name van Mercurius Amsterdam 

onder vermelding van ‘Medium abonnement’. 

ISSN-nummer:1382466X. Voor meer informatie 

over adverteren kunt u een email sturen naar 

bovengenoemd adres of bellen naar 020-5253988 

en vragen naar Medium. De meningen vertolkt in de 

opgenomen artikelen zijn niet noodzakelijk gelijk aan 

die van de redactie. Voor reacties of vragen kunt u ons 

eveneens per telefoon of e-mail bereiken. Medium 

behoudt zich het recht voor ingezonden brieven in te 

korten of niet te plaatsen. 

www.studieverenigingmercurius.org 

Maar 50 m. om de hoek van het Bushuis! 

Openingstijden: 

Zondag - Donderdag: 11:00 - 1:00 

Vrijdag - Zaterdag: 11:00 - 3:00 

Oude Hoogstraat 8 1012 CE Amsterdam 

www.cafedepool.nl 

Hoofdsponsor van Mercurius

medium3_mei2005

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?