Dagboek Oom Jan - J.K. Feringa

Zondag 1 april 1945
’s Morgens om 7 uur gaf Stawinsky het bevel, dat wij onze koffers moesten pakken. Om 10 uur
zouden we weggevoerd worden. Dat gaf een heele opschudding. Velen gingen er van door. Op
110 het laatst ging dit niet meer, daar Stawinsky en een wacht rond de school surveilleerden.
Volgens geruchten zouden we naar Melle gaan. Het werd 11 – 12 en 1 uur en nog waren wij niet
weg. Even na 1 uur kwam het bericht, dat we al door de geall. ingesloten waren en ze geen
kans meer zagen ons te ontvoeren.
’s Middags met W.Vogel en D.v.Rooijen de boer opgegaan en nog flink wat eieren opgehaald.
Onze corvee’ers Hoogstad en Volaart waren er ’s morgens er tusschen uitgepiept. Waarheen
wist niemand. Ook sanitäter Wegbrans had de beenen genomen met de geneesmiddelen bij
zich. De zieken liet hij aan hun lot over. Eerst zou er geen lager eten komen, doch dit is des
avonds toch doorgegaan. Het menu bestond uit aardappelen met witte boonen. De Russen
111 werden wel weggevoerd. Honderden liepen er langs de wegen. Maar ’s avonds keerden velen
terug, het had geen zin, wegvoeren ging niet meer.
Er was al wel drukte met terugtrekkende Duitschers door het dorp. Menig soldaat sjokte
doodmoe zonder geweer, onder het stof over de weg. Ook moesten in het dorp soldaten
ingekwartierd worden. We waren zelfs nog bang dat we de school uit zouden moeten. ‘s Nachts
sliepen we allen half ontkleed, om bij het minste alarm, gauw klaar te zijn.
Maandag 2 April 1945
Met Nickel de boer op. Sommigen waren nog naar de slakkenberg gegaan om te kijken of er
nog gewerkt werd. De O.F’ers waren echter al gevlucht en hadden de schoppen en houweelen
meegenomen. Het was zeer slecht weer. Toch hebben we nog veel opgehaald
112 Ook brachten Nickel en ik nog een bezoek bij de vrouw met haar schoonzusje uit Aken.
Menu; pelkartoffeln met knollensaus. Om het zekere voor het onzekere te nemen had ik mijn
koffer bij een zekere Heer Goërs gebracht. Hij was hoofd van de school waarin wij ons lager
hadden. Mochten we nog eens moeten vluchten, dan was mijn koffer toch in veiligheid.
’s Avonds kwamen nog een paar lui van de Eisenbahn uit Osnabrück om ons loon te brengen. Ik
ontving nog R.M. 100.
’s Nachts weer gekleed te bed.
Dinsdag 3 April 1945
In ’t lager gebleven. Met Willemsen de boer op in de buurt van de school. 2x middageten
gegeten. Bij de eene boer in ruil voor een pak waschpoeder.
113 De boerin zei, dat we de volgende dag weer mochten koomen. Om 1 uur maakten de
ingekwartierde Duitschers zich klaar voor de aftocht uit Oesede. Men zei dat de Tommies
naderden. Ons lager ging veiligheidshalve achter de school de schuilkelder in met iedereen
proviand bij zich. Het middageten was klaar, maar werd pas gehaald toen de Tommies er waren.
Een paar Duitsche soldaten waren in het dorp achtergebleven met pantservuisten. Om 5,10 uur
riepen sommigen die even buiten waren geweest; “de Tommies zijn er, de Tommies zijn er, de
tanks rijden al het dorp binnen”! Ik wilde het niet gelooven en dacht, dat ze de boel voor de gek
hielden. Maar toen ze allemaal uit de schuilplaats liepen, gingen de ongeloovige Thomassen er
ook uit. En ja wel hoor, daar stroomden de tanks en pantserwagens door het dorp. Hartelijk
juichten we de bevrijders toe, die met hun vingers het V teeken maakten. De V.
114 van Victorie. Cigaretten gooiden en deelden de bevrijders uit. Engelsche cigaretten wat een
genot. Als de auto’s even stilstonden vroegen de Tommies, hoe lang de Duitsche soldaten uit
het dorp waren. We hadden op het wit van de Hollandse vlag het woord Dutchman geschilderd.
Met deze vlag gingen 2 man van ons op de weg staan en als de Tommies de vlag passeerden
maakten zij het V-teeken. Eindeloos was de stoet auto’s en tanks.
De bevolking van ons dorp stond met open mond te kijken en was ook blij dat ze van het
Nazidom bevrijd werden. Een Duitsche geestelijke zei, dat hij Nog blijder was dan de
Hollanders. De feestvreugde was groot onder ons. Maar om 10 uur moesten we ’s avonds
binnen zijn.
Menu; was aardappelen met knollen.
We sliepen ’s nachts rustig en heerlijk met een bevrijd gevoel.
115 Geen slakkenberg, geen knuppel, geen lagerführer meer met hun grillen en bedreigingen. WIJ
WAREN VRIJ. LEVE DE VICTORIE. LEVE HET VADERLAND
24