2 - Retro

75 jaar ChIro
Chiro ontstaat in 1934 wanneer priester Jos Cleymans de
voorbijgestreefde patronaatswerking nieuw leven inblaast. De
patronaten zijn op dat moment de oudste vorm van georganiseerd
jeugdwerk. De kiem die Cleymans legt, zal uitgroeien tot
een jeugdbeweging die de naam Chirojeugd krijgt.
DE patronatEn
In de negentiende eeuw evolueert België in korte tijd van een
landelijke naar een industriële en stedelijke samenleving. Arbeiders
leven vaak in erbarmelijke omstandigheden. De Kerk en de
burgerij willen zedenverloedering en proletarische opstanden
vermijden en richten daarom vanaf het midden van die eeuw in
verschillende Belgische steden patronaten op. Patronaten zijn
een vorm van parochiale jeugdzorg waar priesters en vrome leken
zich bekommeren om de morele, religieuze en intellectuele
toestand van arbeiders- en volkskinderen. Op zondag vangen
de patronaten die kinderen op om samen met hen te bidden, te
leren en te spelen, om hen zo op te voeden en van het slechte
pad te houden.
De patronaatswerking verspreidt zich in de tweede helft van de
negentiende eeuw over heel België. Het ledenaantal neemt toe
en het activiteitenaanbod breidt uit. Tot en met Wereldoorlog I
zijn de patronaten een groot succes. Na de oorlog gaan ze stilaan
ten onder door interne problemen en nieuwe maatschappelijke
tendensen. Ondertussen is immers het onderwijs beter
uitgebouwd en zijn er meer sociale voorzieningen voor het
volk. Patronaten worden een vorm van vrijetijdsbesteding en ze
krijgen concurrentie van de nieuwe ontspanningsmogelijkheden
voor jongeren, zoals cinema en sportclubs, én van andere
vormen van jeugdwerk.
In 1922 lanceert paus Pius XI de Katholieke Actie, een initiatief
van de katholieke Kerk om ‘de massa’ te stimuleren om actief
deel te nemen aan het katholieke leven. In het kader hiervan
worden voor elke stand in de maatschappij jeugdbewegingen
opgericht. KAJ, de Katholieke Arbeidersjeugd, ontstaat in
1924 en speelt in op de nood aan specifieke vorming voor de
arbeidersjeugd. Voor de studenten is er vanaf 1927 KSA, de
Katholieke Studenten Actie. De Boerenbondjeugd, wat later
KLJ wordt, richt zich tot de boerenjeugd. Scoutisme wakkert
het verantwoordelijkheidsgevoel van jongeren aan en legt de
nadruk op het leven in de natuur.
Die nieuwe jeugdorganisaties zijn minder paternalistisch en
hebben oog voor de groeiende behoefte aan zelfstandigheid bij
04
05