tijdschrift voor zoogdierbescherming en zoogdierkunde jaargang 2 or
tijdschrift voor zoogdierbescherming en zoogdierkunde jaargang 2 or
tijdschrift voor zoogdierbescherming en zoogdierkunde jaargang 2 or
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ZOOGDIER (2) 91/3<br />
Zo heeft het Hoogheemraadschap 'Alm<br />
<strong>en</strong> Biesbosch ' over e<strong>en</strong> l<strong>en</strong>gte van e<strong>en</strong><br />
paar kilometer e<strong>en</strong> raster gezet van de<br />
jachthav<strong>en</strong> van Hank naar Duss<strong>en</strong>. Dat<br />
raster staat er nu anderhalf jaar. E<strong>en</strong><br />
wo<strong>or</strong>dvoerder van de Wildbeheere<strong>en</strong>heid<br />
'De Biesbosch ' uit Duss<strong>en</strong> verklaarde,<br />
dat er tot nu toe zeker vijfti<strong>en</strong><br />
reeën do<strong>or</strong> dit raster zijn omgekom<strong>en</strong>.<br />
1 n sam<strong>en</strong>werking met het betreff<strong>en</strong>de<br />
Hoogheemraadschap is dat raster nu op<br />
zesti<strong>en</strong> plaats<strong>en</strong> verlaagd. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong><br />
w<strong>or</strong>d<strong>en</strong> er op cruciale plaats<strong>en</strong> hekk<strong>en</strong><br />
in geplaatst, die 's winters op<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
blijv<strong>en</strong> staan. Het antwo<strong>or</strong>d op zo'n reeënprobleem<br />
is, afhankelijk van het terrein,<br />
niet altijd één, twee, drie gevond<strong>en</strong>.<br />
I mprovisatie <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werking tuss<strong>en</strong><br />
de diverse di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> op dit gebied<br />
kunn<strong>en</strong> misschi<strong>en</strong> vrucht<strong>en</strong> afwerp<strong>en</strong>.<br />
Ijsgang<br />
In de periode van 1 november 1990 tot<br />
<strong>en</strong> met 1 april 1991 vind<strong>en</strong> we in de Brabantse<br />
Biesbosch 86 dode reeën. De<br />
sterfte van respectievelijk zes <strong>en</strong> neg<strong>en</strong><br />
reeën in de Oost- <strong>en</strong> No<strong>or</strong>dwaard lijkt<br />
n<strong>or</strong>maal. Net als in v<strong>or</strong>ige str<strong>en</strong>ge winters<br />
ligt de Biesbosch, inclusief spaarbekk<strong>en</strong>s,<br />
in februari 1991 geheel dichtgevr<strong>or</strong><strong>en</strong>.<br />
Met het invall<strong>en</strong> van de dooi<br />
ontstaan er problem<strong>en</strong> <strong>vo<strong>or</strong></strong> reeën. Bij<br />
het overstek<strong>en</strong> van kill<strong>en</strong> <strong>en</strong> krek<strong>en</strong> zakt<br />
m<strong>en</strong>ig ree do<strong>or</strong> het ijs <strong>en</strong> verdrinkt.<br />
Twintig van de 71 in de Zuidwaard<br />
dood gevond<strong>en</strong> reeën kom<strong>en</strong> zo aan<br />
hun eind. Niets aan te do<strong>en</strong>. Zev<strong>en</strong><br />
exemplar<strong>en</strong> sterv<strong>en</strong> er in rasters.<br />
Van 44 dode dier<strong>en</strong> in de Zuidwaard<br />
kan de doodso<strong>or</strong>zaak niet met zekerheid<br />
w<strong>or</strong>d<strong>en</strong> vastgesteld. Het mer<strong>en</strong>deel<br />
van die 44 bestaat uit kalver<strong>en</strong>; in<br />
totaal w<strong>or</strong>d<strong>en</strong> er in de periode van half<br />
november '90 tot half januari '91 32<br />
dode reekalver<strong>en</strong> gevond<strong>en</strong> (acht gei tekalver<strong>en</strong>,<br />
zev<strong>en</strong>ti<strong>en</strong> bokkekalver<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
van 7 is het geslacht onbek<strong>en</strong>d). Als de<br />
geit naar hogere (<strong>en</strong> dus drogere) plaats<strong>en</strong><br />
vertrekt, blijv<strong>en</strong> veel kalver<strong>en</strong> om<br />
wat <strong>vo<strong>or</strong></strong> red<strong>en</strong> dan ook achter. Opvall<strong>en</strong>d<br />
is dat kalver<strong>en</strong> tot vlak <strong>vo<strong>or</strong></strong> hun<br />
dood blijv<strong>en</strong> et<strong>en</strong> <strong>en</strong> uiterlijk noch innerlijk<br />
e<strong>en</strong> duidelijk ziektebeeld verton<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> parasitaire aando<strong>en</strong>ing is<br />
waarschijnlijk niet de o<strong>or</strong>zaak. Sectie<br />
do<strong>or</strong> het C<strong>en</strong>traal Dierg<strong>en</strong>eeskundig<br />
Instituut op twee kalver<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> reegeit<br />
leverde ge<strong>en</strong> duidelijke aanwijzing<strong>en</strong><br />
in die richting. Als doodso<strong>or</strong>zaak<br />
werd 'uitputting' opgegev<strong>en</strong>.<br />
Met de 86 dode reeën zijn we er ech-<br />
ter niet. Als we de in de Sliedrechtse <strong>en</strong><br />
D<strong>or</strong>dtse Biesbosch omgekom<strong>en</strong> reeën,<br />
respectievelijk drie <strong>en</strong> twaalf, daarbij optell<strong>en</strong><br />
kom<strong>en</strong> we uit op 101. Reeënsterfte<br />
van e<strong>en</strong> dergelijke omvang is niet<br />
nieuw. In de Oude V<strong>en</strong><strong>en</strong> bij Eernewoude<br />
(Friesland) <strong>en</strong> in de Weerribb<strong>en</strong><br />
is meerdere ker<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s str<strong>en</strong>ge winterperiod<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> opvall<strong>en</strong>d hoge reeënsterfte<br />
geconstateerd. Het jongste <strong>vo<strong>or</strong></strong>beeld<br />
dateert uit 1987. In het natuurgebied<br />
Oldemat<strong>en</strong> bij Staph<strong>or</strong>st werd<strong>en</strong><br />
to<strong>en</strong> zeker zev<strong>en</strong>tig dode reeën gevond<strong>en</strong>,<br />
de helft van het reewildbestand in<br />
die contrei<strong>en</strong> (van Kamm<strong>en</strong>, 1987).<br />
Ge<strong>en</strong> bedreiging<br />
De 101 dood gevond<strong>en</strong> reeën in de Biesbosch<br />
lijk<strong>en</strong> veel. Als we het afschot van<br />
twintig reegeit<strong>en</strong> <strong>en</strong> kalver<strong>en</strong> daarbij optell<strong>en</strong>,<br />
bed raagt de totale bek<strong>en</strong>de<br />
sterfte circa 120 stuks. Reeën w<strong>or</strong>d<strong>en</strong> alle<strong>en</strong><br />
in de omring<strong>en</strong>de landbouwpolders<br />
afgeschot<strong>en</strong>; in de 'natte' Biesbosch<br />
(Zuidwaard, D<strong>or</strong>dtse <strong>en</strong> Sliedrechtse)<br />
w<strong>or</strong>dt niet op reeën gejaagd.<br />
Het spreekt welhaast vanzelf dat niet<br />
alle dode reeën w<strong>or</strong>d<strong>en</strong> gevond<strong>en</strong>, zodat<br />
de sterfte hoger zal ligg<strong>en</strong>. Bij e<strong>en</strong><br />
totaal van 400 volwass<strong>en</strong> dier<strong>en</strong>, met elk<br />
jaar e<strong>en</strong> aanwas van ongeveer 200 kalver<strong>en</strong><br />
v<strong>or</strong>mt e<strong>en</strong> sterfte van rond de 120<br />
stuks ge<strong>en</strong> direkte bedreiging <strong>vo<strong>or</strong></strong> de<br />
reeënstand in de Biesbosch. """<br />
Literatuur<br />
Boois, H. de, D. Fey, R. van der Meyd<strong>en</strong> &<br />
I.Zonneveld, 1980. De Biesbosch, Het karakter<br />
na de 'grote verandering'. Kosmos,<br />
Amsterdam.<br />
Fey, D., 1984. Reeën in de Brabantse Biesbosch.<br />
Interne SBB notitie, Drimmel<strong>en</strong>.<br />
Poutsma, 1., 1982. Reeën (1). Ver<strong>en</strong>iging<br />
Het Reewild.<br />
Poutsma, J. & G.W. BoeIe, 1991. Advies inzake<br />
het beheer van reeënpopulaties in het<br />
Nationale Park io de Biesbosch. Haar<strong>en</strong>.<br />
Kamm<strong>en</strong>, M. van, 1987. Reeën sterv<strong>en</strong> massaal.<br />
De Nederlandse Jager 1987 (8).<br />
De auteurs werke n beide sinds vele jar<strong>en</strong> als boswachter<br />
bij het Staatsbosbeheer in de Iliesbosch.<br />
Zij hebb<strong>en</strong> dit artikel op persoonlijke titel<br />
geschrev<strong>en</strong>.<br />
- Dirk Fey, Biesbosch 15, 4924<br />
AA Drimmel<strong>en</strong>.<br />
- Jacques van der Neut, Landgoed<br />
D<strong>or</strong>dwijk, D<strong>or</strong>dwijklaan<br />
4, 3319 AD D<strong>or</strong>drecht.<br />
6