Dagboek over de de laatste 2 maanden van ons moeder

Dagboek van de laatste 2 maanden van ons moeder
Inleiding
De laatste 2 maanden van het leven van ons moeder zijn hectische maanden geweest. Het
begon op 2 december 2011 met een onverwachte, plotselinge opname in het MMC
ziekenhuis in Veldhoven. Daar werd bij haar ernstig hartfalen vastgesteld. Hoewel er een
periode van enkele weken is geweest waarin het wat beter ging was te zien dat haar
gezondheid steeds weer achteruitging en haar kaarsje langzaam doofde.
Hoe die 2 maanden zijn verlopen en wat de impact was voor diegenen die betrokken en
begaan waren met ons moeder is te lezen in onderstaand dagboek dat door mij is
samengesteld uit verstuurde mailberichten van familieleden.
Vrijdag, 2 december 2011
Zoals de meeste van jullie al gehoord
hebben is superoma/oma/moeder met
spoed opgenomen in het MMC ziekenhuis
in Veldhoven. Vanmorgen om een uur of 10
leek het er even dat ze het niet zou halen.
Haar bloeddruk liet extreme
schommelingen zien, ze had bijna geen
lucht meer en haar bloedwaarden waren
niet in orde. Bovendien leek ze erg
verzwakt te zijn. Gelukkig heeft een zware
medicatie, extra zuurstof en een infuus,
verstrekt door het personeel van de met
spoed opgeroepen ziekenauto, ervoor
gezorgd dat ze het gered heeft en haar
toestand snel stabiel werd. Wel is het zo
dat ze zichtbaar een flinke klap heeft
opgelopen en dat ze erg in de war is. Ze
heeft bijvoorbeeld niet in de gaten wat er
met haar gebeurd is en waar ze is.
Vanavond heb ik aan de hoofdverpleegster
gevraagd naar een voorlopige diagnose. Ze
vertelde me dat een volledig diagnose nog
niet mogelijk is omdat de laatste
onderzoeken pas laat in de middag zijn
uitgevoerd en de verantwoordelijke dokter
niet meer aanwezig was. Wel vertelde ze
dat er een probleem is met een van de
hartkleppen. Ik heb voor morgenmiddag
een gesprek aangevraagd met de
behandelende arts en dan hoop ik meer te
weten te komen.
Vandaag zijn onze Sjan, Jacqueline, Jan en
Marian en ik, elkaar aflossend de hele dag,
bij haar geweest. Het ziekenhuis had
namelijk gevraagd haar niet alleen te laten.
Morgenmiddag ga ik om 13.30 uur naar het
Herinnering aan ons moeder door Thijs tijdens
kerkdienst
Ons moeder heeft, evenals onze pa, een mooie leeftijd
mogen bereiken. In haar grote gezin met zeven kinderen,
was zij de spil waar alles om draaide. Ze zorgde voor haar
huishouden met hart en ziel, in goede en slechte tijden.
Zichzelf stelde ze daarbij op de laatste plaats. Vakantie
vieren, kwam niet voor in haar woordenboek. Dat gunde
ze veel liever aan haar kinderen. Ze was dan altijd blij dat
het goed met hen ging en dat ze weer behouden thuis
waren.
Samen met onze pa heeft ze 54 jaar in de Beukenlaan
gewoond, waar ze genoot van de alledaagse dingen zoals
een praatje met de buurvrouw Betje of Nelly of het bezoek
van haar kinderen, kleinkinderen, familieleden en
kennissen. Haar hartelijkheid en gastvrijheid maakte, dat
haar huis een ‘zoete inval’ was. De koffie stond er altijd
voor iedereen klaar.
Ons moeder kon genieten van het jaarlijkse uitstapje met
de Vrouwenbond of een reisje naar Lourdes. Vaak was ze
dan de ‘vrolijke noot’ in het gezelschap. Ze was een trotse
oma en superoma voor haar grote schare kleinkinderen en
achterkleinkinderen, waarvoor ze een warme
belangstelling had en klaarstond als er een beroep op
haar werd gedaan. Wat zou ze weer blij en trots zijn als ze
had gehoord dat ze gisterenavond superoma was
geworden van Jasmijn, de eerste kleindochter van zoon
Jan.
De laatste 5 jaar woonde ze in het Verzorgingshuis te
Bladel waarvan het eerste jaar nog samen met onze pa.
Ondanks haar grote verdriet om het overlijden van onze
pa, op 20 maart 2008, had ze in gezelschap, zoals bij de
dagopvang of een uitstapje op zondagmiddag met Mariet
en Martien, haar grapjes en glimlach paraat. Een bezoek
aan haar eindigde ze vaak met de woorden: “Bedankt hé.”
In ons hart zullen we haar blijven herinneren als een
gastvrije, zorgende, dankbare moeder met een ‘vrolijke
noot’.
spreekuur en tante Ciska, tante Toos en ome Rien gaan dan ook naar haar toe. Het bezoek
voor morgenavond, zondag en de volgende dagen moeten we nog regelen. Graag met mij
per mail of telefoon even afstemmen wanneer wie wil komen om te zorgen dat het een beetje
gespreid wordt en iedereen aan de beurt kan komen.
Thijs

Dagboek van de laatste 2 maanden van ons moeder
Zaterdagmorgen, 3 december 2012
Vanavond gaan Ad en Erna naar ons moeder. Deze morgen ben ik gaan werken bij onze
Bas en vanmiddag ga ik naar ons moeder om met de betrokken arts te overleggen.
Openingsgedicht Sjan en Mariet tijdens
kerkdienst
Sjan:
Vandaag begraaf ik jou in mij
Niet in de aarde, niet in die kist
Niet bij die bomen in de ochtendmist
Daar ben jij niet, jij bent veilig in mij.
Mariet:
Vandaag begraaf ik jou in mij
Niet bij die steen daar in die lange rij
Al die oude namen, daar hoor jij niet bij
Nee vandaag begraaf ik jou in mij.
Sjan:
Dan kan ik met je praten en antwoord geven
Dan blijf jij leven in mijn leven
Hier neem m'n ogen en kijkt met mij
Neem m'n voeten en loop met mij
We gaan naar huis nu wij allebei
Vanaf vandaag leef jij in mij.
Mariet:
Vandaag begraaf ik jou in mij
'k zal je niet zoeken waar jij niet bent
Blijf maar bij ons hier, waar je iedereen kent
Jouw plaats aan tafel hou ik voor je vrij.
Neem m'n hart en leef met mij
Want jouw dood is nu voorbij, vanaf vandaag
leef jij in mij.
Ons moeder ligt op afdeling 127, kamer 1.059 en
ik heb via Jan en Marian gehoord dat een gesprek
vanmiddag met de arts, zoals wel eerder beloofd,
misschien niet gaat lukken Ik zal vanmiddag er
wel achteraan gaan.
Thijs.
Zaterdagmiddag, 3 december 2012
Ben vanmiddag met Diny naar
moeder/oma/superoma geweest. Tante Ciska,
tante Toos, ome Kees en ome Rien waren er ook.
Helaas heb ik niet met de verantwoordelijke arts
kunnen spreken, wel met de verantwoordelijke
verpleegkundige. Ze vertelde me dat het naar
omstandigheden goed met ons moeder gaat
behalve dat ze onrustig is. Ze was tijdens ons
bezoek helder maar wel slaperig. Haar geheugen
en bewustzijn is nog hetzelfde als gisteren. Ze
weet bijvoorbeeld nog steeds niet waar ze is en
wat er gaat gebeuren. Ook nadat je het een paar
keer hebt uitgelegd.
Ik heb de verpleegkundige ook gevraagd wat de
onderzoeken hebben opgeleverd en wat de
verwachtingen op korte termijn zijn. Ze stelde dat
de oorzaak van haar probleem lag aan het feit dat
de klep tussen hart en aorta niet goed meer sluit.
Ze verwacht, maar kan daar nog geen zekerheid
over geven, dat ons moeder begin volgende week
naar Bladel terug kan als vast is gesteld welke medicijnen ze nodig heeft om te zorgen dat
het risico van herhaling wordt verkleind c.q. voorkomen kan worden.
Al bij al toch goed nieuws zeker gezien de toestand waar ze gisteren in verkeerde!
Zondagmiddag, 4 december 2011
We zijn vanmiddag naar ons moeder geweest. Het gaat naar omstandigheden goed. Wel
nog een beetje verwart maar dat was ze thuis ook wel. We hebben op het bejaardenhuis
alles afgezocht naar haar brilletje. Niets kunnen vinden. We hebben haar een brilletje +2
cadeau gedaan. Daar was ze al super blij mee. ( zie foto) Kortom wij waren niet ontevreden
hoe wij ze aan troffen.
We hebben de tas met wat ondergoed en pyjama’s meegenomen op advies van Sjaan.
Wanneer ze naar huis mag moet ze nog wel de nodige kleren, schoenen en stok mee
hebben
Mariet en Martien Rooijackers

Dagboek van de laatste 2 maanden van ons moeder
Zondagavond, 4 december 2011
Vanmiddag zijn Martien en Mariet naar ons moeder geweest (zien mailtje met foto hieronder)
en vanavond gaan Maikel en Nicole naar haar toe. Morgenmiddag gaan Diny en ik en
morgenavond Jacqueline en Sjaan.
Morgen ga ik om 11.00 uur bij het RSZK (verzorgingshuis Bladel) om aan de dienstdoende
EVV’ster (Tiny Paridaans) de situatie van ons moeder uit de doeken doen en een aanvraag
indienen om haar over te plaatsen naar de afdeling ‘Meerzorg’. Pas dinsdag is Bets van Hout
in het RSZK Bladel aanwezig om dan spijkers met koppen te slaan. Ik zal daarvoor ook
dokter Sanders proberen in te schakelen.
Aan ons Sjan wil ik vragen morgenavond
kleren mee naar het Ziekenhuis te nemen
die ze nodig heeft als ze onverhoopt naar
Bladel terug mag.
Thijs
Maandagmiddag, 5 december 2011
Er is vandaag heel wat gebeurd en
duidelijker geworden. Hieronder geef ik dat
in min of meer chronologische volgorde
weer.
Eerst heb ik dokter Sanders gesproken om
hem enerzijds van de stand van zake op
de hoogte te brengen en anderzijds aan
hem te vragen of hij er achterstaat dat ons
moeder ‘meerzorg’ moet krijgen Hij staat
daar volledig achter en beloofde mij
daarover met het RSZK-Bladel te
overleggen.
Daarna heb ik gesproken met Cindy
Paridaans de plaatvervangende EVV’ster
(Femke Jansen komt niet meer terug) en
enkele verzorgsters van ons moeder. Die
vonden ‘meerzorg’ ook nodig maar
verwezen mij door naar de transferafdeling
van het RSZK. Op de transferafdeling
sprak ik met Vivian Berendonk.
Die beloofde met contact op te nemen met
het MMC-Veldhoven en zou zich hard
maken om betere zorg voor ons moeder te
gaan regelen omdat ze dat wel met mij
eens was.
Vanmiddag heb ik eindelijk gesproken met
de verantwoordelijk arts van het MMC,
afdeling Cardiologie, die de volgende
definitieve diagnose heeft gesteld. Het
hartfalen van ons moeder is volgens hem
Slotwoord Stefan tijdens kerkdienst
We nemen afscheid van een vrouw die vele jaren in ons
leven was.
Een vrouw door wiens leven het onze begon.
Een vrouw waar we – in goede en slechte tijden – bij
terecht konden.
Een vrouw waar we een beroep op konden doen.
Een vrouw van wie we levenslessen kregen.
Een vrouw die ons heeft gevormd tot wie we zijn.
De voorbije dagen heb ik – zoals u allen – veel gedacht
aan wie oma was, wat haar rol in ons leven was. Van
kinds af aan herinner ik mij ons oma als een vrouw die
altijd voor me klaarstond. Me stiekem koffie gaf, als ik ’s
avonds bij haar TV ging kijken. Die voor me kookte, zoals
alleen oma’s kunnen koken, als ik tussen de middag niet
thuis terecht kon.
Ze leerde me dat het niet belangrijk is wat je doet, als je
maar plezier hebt in het leven,samen met de mensen om
je heen. Altijd werd je er hartelijk ontvangen, altijd had ze
witte eierkoeken, of wat je maar lekker vond, in huis. En
bij het weggaan, een vriendelijke ‘houdoe’, waarmee ze
eigenlijk bedoelde: ik hoop je snel weer te zien.
Bij moeilijke momenten, dan ging je naar oma. Even
praten, ze wist je met een versje of spreekwoord altijd met
beide benen op de grond te zetten. De problemen
waarmee je bij oma kwam, leken ineens niet meer zo erg
als je er weg ging. En op een feestje was ze, zelfs in haar
laatste levensjaren, vaak de gangmaker. Zeker na het
door haar zo geliefde advocaatje.
Nu oma er niet meer is en we haar gezelschap zullen
moeten missen, vind ik kracht in de herinnering aan haar.
Haar lieve woorden, gedichtjes, levenslessen, ze zullen
altijd bij ons blijven. Oma’s gaan weg, maar sterven niet.
Ze leeft voort in ons allen.
‘Alleen de gedachte
Aan oma in ons leven
Verdrijft het gemis’
veroorzaakt door 2 wat verstopte hartkleppen en een lekkende hartklep naar de aorta. Dit
houdt in dat lage bloeddruk slecht is voor werking van de wat verstopte 2 hartkleppen en
hoge bloeddruk slecht is voor de werking van lekkende klep. Operen kan niet meer gezien
de leeftijd van ons moeder en het risico dat ze de herstellingperiode van meer dan een half
jaar niet zou overleven.

Dagboek van de laatste 2 maanden van ons moeder
Daarna kreeg ik van de hoofdverpleegster van het MMC te horen dat Vivian van de
transferdienst van het RSZK-Bladel heeft aangegeven dat ze gaat proberen z.s.m.
‘meerzorg’ voor ons moeder te regelen. Bovendien kreeg ze van een zekere Cindy Jansen
van het RSZK te horen dat ons moeder morgen weer naar Bladel terug kan komen.
Ik vermoed dat ze morgen in eerste instantie nog naar haar kamer gaat en daarna z.s.m.
naar de ‘meerzorg’ afdeling. Momenteel heb ik daar echter nog geen zekerheid over.
Vermoedelijk is daar overleg met Bets van Hout voor nodig, die morgen pas aanwezig is.
Met het ziekenhuis heb ik wel afgesproken dat ik moeder morgen om 10.30 uur ga halen om
haar terug naar Bladel te brengen.
Vanavond gaan Jan en Marian op bezoek. Aan Jacqueline en Sjaan wil ik vragen
morgenmiddag in Bladel op bezoek te gaan i.p.v. het geplande bezoek aan het MMC-
Veldhoven. Hebben jullie nog vragen, bel me dan gerust even op.
Thijs.
Maandagavond, 5 december
2011
Zijn bij superoma op bezoek
geweest. Ze was zich goed
kwaad aan het maken dat al die
mensen in haar huiskamer
liepen. Vanuit haar bed dacht ze
dat al die bezoekers in haar
huiskamer aan het rondlopen
waren. Vroeg meteen aan ons
toen we binnen kwamen " stuur
die mensen is uit mijn
huiskamer die hebben daar toch
zeker niks te zoeken". En ze
balde daarbij haar vuist. Hebben
haar wat gerust kunnen stellen.
Toen moest ze naar het toilet.
Wij dachten dat hoeft niet want
ze draagt een luier maar ze
belde de verpleging. De
brachten haar naar het toilet en
ze liep als een kievit met de
rollator. Ze is nog steeds erg
verward maar blij dat ze weer
naar Bladel mag.
Marian
Dinsdagmorgen, 6 december 2011
Diny en ik hebben ons moeder om 11.30 uur teruggebracht naar het RSZK in Bladel. Ze was
blij dat ze weer terug was en het leek goed met haar te gaan. We hebben haar overgedragen
aan verzorgster mevr. van Veldhoven. Er is momenteel overleg gaande over haar
overplaatsing naar de ‘meerzorg’ afdeling. Zou er niet direct plaats zijn dan is geopperd dat
ze elke dag tot 20.00 uur op die afdeling blijft en dan pas naar haar kamer gaat om er te
slapen. Dit in afwachting van de definitieve plaatsing daar.
Thijs.

Dagboek van de laatste 2 maanden van ons moeder
Dinsdagmiddag, 6 december 2011
Ben vanmiddag met Sjan en Cor bij ons moeder geweest. Ze zag er moe uit maar was heel
tevreden. Bets van Hout kwam uitleggen dat moeder nog geen indicatie heeft voor meerzorg
die zowel op de verzorgafdeling als eventueel de Floriaan nodig is.
Ze gaat vandaag een nieuwe indicatie aanvragen, afhankelijk van hoe het met moeder gaat
en hoe lang de wachtlijst is worden er stappen ondernomen voor overplaatsing. Met dokter
Sanders heb ik gesproken over haar medicatie, in het ziekenhuis gaven ze haar 2x daags
haldol waarvan de verzorging ook niet wist of dit nodig is. Op zijn advies dit een week geven
in verband met haar onrust en dit na een week te evalueren en indien mogelijk af te bouwen.
Morgen gaat hij op huisbezoek na 4 uur en neemt daarna telefonisch contact op met Thijs.
Afgesproken met Bets van de Hout dat morgen moeder onder begeleiding naar de
dagopvang gaat zodat ze zo snel mogelijk weer in haar vertouwde omgeving is.
Voorlopig is het afwachten hoe het met haar zal gaan.
Jacqueline
Donderdagmorgen, 8 december 2011
Vanmorgen heb ik gesproken met Bets van den Hout, het hoofd van het de verzorgende
afdelingen van het Verzorgingshuis. Ze heeft me aangegeven dat ze de procedure in gang
heeft gezet om de zorgindicatie van ons moeder van niveau 4 naar niveau 5 te laten zetten
waarmee ze in aanmerking komt om in de verpleging (Floriaan) opgenomen te worden.
Vanmiddag moet ik die aanvraag gaan tekenen.
Haar huidige indicatie 4 is wel genoeg voor de afdeling ‘meerzorg’ op afdeling 3 maar daar
kan ze niet op korte termijn naar toe omdat het vol zit en er een wachtlijst is. Het eerder
geopperde idee om haar overdag tot ongeveer 20.00 uur op afdeling 3 te houden is afgeketst
omdat ze dat een te zware belasting vinden voor de verzorgsters van afdeling 3.
Het beleid is nu dat als er plaats is op afdeling 3 dat ze daar mogelijk naar toe gaat maar dat
de kans groter is dat ze naar de Floriaan gaat als ze een indicatie 5 heeft. Toen ik zei dat we
liever hebben dat ze eerst naar afdeling 3 gaat werd daar door Bets tegenin gebracht dat 2
overplaatsingen achter elkaar ook niet goed voor ons moeder zijn. Ik denk nu dat we het
daarmee moeten doen en ons moeder moeten voorbereiden op overplaatsing naar de
Floriaan. Thijs.

Dagboek van de laatste 2 maanden van ons moeder
Maandag, 12 december 2011
Na het ontslag van ons moeder
uit het ziekenhuis was de
gemoedstoestand van haar de
afgelopen week niet zoals we dat
graag zouden zien. De dokter is
op donderdagavond en zaterdag
bij haar geweest omdat ze weer
verward was. Ook maakte ze zich
druk waardoor de benauwdheid
weer opspeelde. Gelukkig ging
het gisterenmiddag wel goed,
toen ze met Mariet en Martien op
stap was, zie ook het filmpje wat
een aantal van jullie hebben
Stil verdriet na het overlijden van onze pa toen hij opgebaard lag.
ontvangen.
Vanmorgen heb ik contact
opgenomen met dokter Sanders om te overleggen over het gebruik van haldol, een
kalmeringsmedicijn. Dit is een medicijn dat ze in het ziekenhuis voor het eerst heeft
gekregen. Omdat dit medicijn niet voorkomt op de receptenbriefjes die ik vanuit het
ziekenhuis had meegekregen heb ik aan dokter Sanders de vraag gesteld of dat gebruik wel
nodig is en of dat misschien de oorzaak zou kunnen zijn van haar verwardheid en
gemoedstoestand. Via de doktersassistente heb ik te horen gekregen dat haldol niet de
oorzaak hoeft te zijn van haar problemen. Wel heeft ze verteld dat vanmiddag dokter
Sanders bij haar op bezoek gaat. Ook zal hij het gebruik en afbouw van dat medicijn gaan
evalueren met de verzorgsters van de zusterspost.
Thijs.
Maandag, 12 december 2011
Volgende week woensdagvoormiddag, 21 december, krijgt ons moeder een
indicatieonderzoek waarna bepaald wordt of ze een level 5 indicatie krijgt.
Vanmorgen heb ik weer met dokter Sanders gesproken. Hij gaf aan dat het gebruik door ons
moeder van haldol is afgebouwd van 2 naar 1 en nu nog naar 0,5 pilletje per dag. Deze week
wordt er helemaal mee gestopt.
Thijs.
Zondag, 1 januari 2012, Nieuwjaar
Op de eerste plaats een gezond en gelukkig 2012,
Afgelopen vrijdag heeft Vivian Berendonk van de transferdienst laten weten dat ons moeder
nu officieel op de wachtlijst staat voor de Floriaan. Ik heb het haar nog niet vertelt omdat ik
weet dat ze daar niet graag naar toe gaat en ook om de voorkomen dat ze zich al nodeloos
druk over gaat maken.
Thijs.
Donderdag, 15 januari 2012,
Bets van Hout van het verzorgingshuis Bladel heeft me gemeld dat ons moeder op de
werkdagen voortaan al om 8.45 uur naar afdeling Meerzorg gaat. Blijkbaar belt ze ’s

Dagboek van de laatste 2 maanden van ons moeder
morgens heel veel naar de verzorgsters waardoor die steeds weer naar haar toe moeten.
Bets van den Hout heeft bij Vivian Berendonk van de Transferdienst ook aangedrongen om
ons moeder zo spoedig mogelijk naar de Floriaan over te plaatsen.
Thijs.
Dinsdag, 24 januari 2012
Zoals jullie ook wel merken gaat de
gezondheid van ons moeder steeds meer
achteruit. Omdat ik hoorde dat ons moeder de
laatste dagen ziek was en ik ze
zondagvoormiddag ook in niet al te beste
toestand aantrof heb ik vanavond contact
opgenomen met de verzorging van haar
afdeling. Dokter Sanders, die zich de laatste
tijd aan mij voorstelt als Willem Sanders, heeft
me op verzoek van het verplegend personeel
zelf teruggebeld en het volgende verteld. Hij
heeft moeder vorige week en ook vanavond
weer onderzocht en heeft niets kunnen vinden
dat op een infectie of andere ziekte slaat. Ze
heeft ook geen koorts. Wel stelt hij letterlijk
dat hij dat ons moeder ‘iemand van een dag’
is. Dat wil zeggen dat ze zomaar niet meer
wakker kan worden gezien haar hartfalen en
daarmee gepaard gaande conditie. Hij heeft
dat ook verteld aan het verzorgend personeel.
Dokter Willem Sanders zegt ook dat ons
moeder eigenlijk meer zorg moet krijgen dan
ze nu krijgt. Daar vertelt hij dan direct
Kerstmis 2011. Moeder met haar drie dochters. Bij een
feestje was ze ‘het zonnetje in huis’.
achteraan dat er alleen al van zijn praktijk 5 persionen op de wachtlijst voor de Floriaan
staan. Dus dat schiet ook al niet op.
Donderdag heb ik een afspraak met Vivian Berendonk van de Transferdienst van Floriaan en
dan zal ik alles nog eens met haar op een rijtje zetten.
Thijs.
Woensdag 25 januari 2012
Ben vanmiddag met ons Sjan en Cor naar ons moeder geweest. Ze is nog steeds erg moe
en heeft niet veel te missen. Gezien haar situatie vind ik het niet fijn dat ze vooral de
avonden alleen op haar kamer zit. Dit gaat om de avond voor 8 uur omdat ze vroeg naar bed
gaat. Ik wil voorstellen om deze uren (voor zover mogelijk in te vullen). Op vrijdag en op
dinsdagavond kan ik er heen samen met ons Sjan i.v.m. het vervoer en ik kan nog wel een
avond me laten brengen. Onze Thijs wil ook wel een of twee avonden doen.
Ik hoor het graag als een van jullie ook tijd heeft zodat we niet allemaal tegelijk daar zijn want
dat is erg vermoeiend voor haar. Ons moeder heeft het in ieder geval hard nodig op het
moment.
Jacqueline
Donderdag, 26 januari 2012
Vanmorgen heb ik een gesprek gehad met Vivian Berendonk van de transferdienst van de
Floriaan. Ik heb haar naar eigen zegge kunnen overtuigen dat gezien de verslechte
zorgelijke toestand van ons moeder er iets moet gebeuren. Heb verder het scenario

Dagboek van de laatste 2 maanden van ons moeder
doorgenomen dat moet afgewerkt worden als ons moeder naar de Floriaan komt en heb ik
een omvangrijk boekwerk meegekregen met huishoudelijke regelingen.
Vivian kon niet het achterste van haar tong laten zien en geen concrete toezeggingen doen.
Wel zegt ze dat ons moeder heel hoog op de lijst staat en alles op groen staat voor
overplaatsing. Wel geeft ze ook nu weer aan dat spoedgevallen vanuit een thuissituatie in
principe voorgaan.
Tot slot heeft ze mij een rondleiding gegeven in de vernieuwde Floriaan die qua indeling
hetzelfde is gebleven als in 2008 toen er onze pa was. Wel ziet het er allemaal ‘spic en span’
uit. De rust die er heerste en de aanwezigheid van veel meer personeel gaf me wel een goed
gevoel.
Thijs.
Zaterdag, 28 januari 2012
We zijn vanmorgen opgeschrikt door de
toestand waar ons moeder in verkeerde.
Ik trof haar om 10.15 uur in haar kamer
aan in een diepe onrustige slaap en kon
haar bijna niet wakker krijgen. Vanuit
mijn ervaring weet ik dat dit heel
uitzonderlijk voor haar is. Toen ze een
beetje bij haar positieven kwam viel ze
weer direct in slaap terwijl ik met haar
praatte. Het door mij erbij gehaald
verzorgend personeel vond dat de
toestand van ons moeder heel
zorgwekkend was. Ons Jacqueline (die ik
gebeld had), gevolgd door ons Sjan en
Cor, waren er ook bij gekomen. We
kregen van het personeel de vraag of we
erop stonden dat ons moeder naar het
ziekenhuis vervoerd moest worden en
wat ons belijd is in zo’n situatie. Omdat
we op dat punt geen harde eisen hebben
gesteld werd besloten het nog een tijd
aan te kijken, temeer nog omdat
gisterenavond arts Vissers haar nog
onderzocht had en ook niet veel meer
kon doen dan wat extra medicijnen
voorschrijven.
Inmiddels was de familie op de hoogte gesteld en in de loop van de middag werd het ‘volle
bak’ met familieleden op haar kamer. In de loop van de middag verbeterde de situatie van
ons moeder. plotseling, hoewel ze nog steeds niets wilde eten. Ze leefde op van al dat
bezoek en kreeg op een gegeven moment zelfs het hoogste woord.
We zullen even moeten afwachten hoe het gaat verlopen maar ik verwacht wel dat het
kaarsje van ons moeder niet lang meer blijft branden nu ik weer heb meegemaakt dat het
vlammetje dreigde uit te gaan.
Thijs.
Zondagmorgen, 29 januari 2012
Vanmorgen viel de situatie was ons moeder niet tegen. Ze heeft een klein beetje gegeten
maar klaagt wel over loomheid en slapte. Haar verplaatsen vanuit haar ligstoel naar de

Dagboek van de laatste 2 maanden van ons moeder
eetkamerstoel gaat niet gemakkelijk en ze ziet er dan heel moe uit. Maar ja, al bij al toch een
stuk beter als gisterenmorgen.
Thijs.
Zondagmiddag, 29 januari 2012,
Vanmiddag met Sanne bij moeder geweest,zag er inderdaad een heel stuk beter uit dan
gisteren. Ze kon precies vertellen wie er vanmorgen allemaal op bezoek was geweest maar
gaf wel aan erg moe te zijn. De dienstdoende zuster gaf aan dat het voor het personeel erg
fijn is als er bezoek is omdat ze dan veel minder belt.
Jacqueline
Maandag, 30 januari 2012 16.00 uur
Vanmorgen trof ik ons moeder in dezelfde
toestand aan als gisteren. Ze kon maar moeilijk
eten en had duidelijk last van haar maag en
slokdarm. Alleen al het eten van een banaan gaf
problemen. Ze was in slechte doen hoewel ze
geestelijk weer tamelijk helder en kalm was.
Toen ik op de zusterspost aangaf dat ik de
situatie erg zorgelijk vond werd ik daarin
bevestigd, Bovendien werd verteld dat ons
moeder vannacht weer regelmatig hulp had
ingeroepen en weinig had geslapen en daarom
vanmiddag dokter Sanders was geconsulteerd.
Kortom ik ging allerminst met een gerust gevoel
bij naar weg.
Vanmiddag hoorde ik van ons Jacqueline dat
dokter Sanders haar had gebeld met heel slecht
nieuws. Hij heeft aangegeven dat haar hart en
nieren in een terminale toestand zijn. Hij vertelde
ook aan dat ons moeder het in deze toestand
nog maar een paar weken kan volhouden en dat
daar niet veel meer aan te doen is behalve het
zorgen dat ze geen pijn heeft. Ze krijgt daarom
vanaf vandaag weer haldol.
Ondanks dat ik er al een tijdje rekening mee
hield komt het toch nog rauw op mijn dak vallen
en dat zal bij jullie ook wel zo zijn. Maar helaas
is de situatie nu eenmaal zo en zullen we daar
rekening mee moeten houden.
Omstreeks 2006, een jaar voor onze pa en ons
moeder naar Kempenland in Bladel gingen
Vanavond ga ik weer naar ons moeder toe en ons Sjan en Jacqueline hebben voor morgen
toegezegd. Wat we op korte termijn verder nog kunnen doen; wie het weet mag het zeggen.
Thijs.
Maandag, 30 januari 2012 21.00 uur
Vanavond oma weer opgezocht. Ook tante Toos, tante Ciska en ome Rien waren gekomen.
Tante Ciska had er het zichtbaar moeilijk mee haar oudste zus zo aan te treffen. Moeder
hield zich vanavond flink en we hebben samen oude foto’s gekeken die ik via de CD-speler
op de TV projecteerde. Van de oude generaties kende ze bijna iedereen. Ook kon ze de

Dagboek van de laatste 2 maanden van ons moeder
telefoontjes van Jacqueline en Mariet goed beantwoorden. Later trad de vermoeidheid in en
viel ze in slaap.
Omdat ik er naar vroeg vertelde de verzorgster op de zusterspost dat moeder vanavond
niets gegeten heeft, ze weigerde dat volgens haar pertinent en hebben toen niet meer
aangedrongen. Wel heb ik haar met wat aandrang een glas water laten drinken. Om 20.00
heb ik de verzorgster gevraagd haar in bed te helpen. Met een brok in mijn keel vertrok ik
maar moest weer snel bij de les zijn want de wegen naar Reusel waren behoorlijk glad
geworden door de als maar neervallende sneeuwvlokken.
Thijs.
Dinsdag, 31 januari 2012, 11.00
uur
Vanmorgen is ons moeder tot
onze verassing naar de
dagopvang gegaan. Hoewel in
het dossier stond dat er vannacht
strubbelingen waren geweest en
dat ons moeder vanmorgen
klaagde over moeheid en
maagpijn vond de verzorging het
beter haar naar de opvang te
brengen en daar af te kijken hoe
het daar met haar ging. Ik heb
contact opgenomen met. Bets
van Hout, het hoofd van de
Zwijgend verdriet bij het graf van moeder.
afdeling, om te vragen of er
binnen de afdeling goed is
gecommuniceerd over de toestand van ons moeder, met name over wat er gisteren door
dokter Sander is vastgesteld. Ze heeft dat onderzocht en me daarover teruggebeld. Ze
vertelde dat nu iedereen van de toestand op de hoogte is en dat er rekening mee gehouden
wordt. Wel is het opvallend dat ons moeder pas om 10.45 uur aan het ontbijt zat (om 12.00
uur is het middageten er al weer!). Toen ik vroeg hoe het met het ontbijt ging vertelde Bets
dat dit redelijk leek te gaan al was het met horten en stoten.
De insteek van Bets van Hout is dagelijks te bekijken of ons moeder in staat is naar de
opvang te gaan. Wanneer dat een dag of een dagdeel niet kan zal ik gebeld worden. We
kunnen/moeten dan alsnog organiseren om haar te bezoeken. Dat houdt in dat we het
bezoek overdag niet meer van te voren kunnen organiseren. Wel voor de avonden.
Het is lastig om de juiste insteek te kiezen temeer omdat iedereen de situatie op de eigen
manier ervaart. Graag hoor ik of er een andere beter aanpak is en stel daarbij voor dan in
actie te komen.
Thijs.
Dinsdag, 31 januari 2012, 15.00 uur
Ben vanmiddag even met Inge binnen gelopen bij oma. Ze zat aan de koffie in de grote zaal.
Ze was niet echt mededeelzaam aan de groep, maar ja ze zat er toch bij. Ze gingen
gymmen, ik denk dat oma wel mee kijkt. Ik mocht ze mee naar haar kamer nemen maar heb
dat bewust niet gedaan, omdat ze dan later weer alleen achterblijft. Verder leek het wel
redelijk te gaan maar was wel erg moe.
Erna

Dagboek van de laatste 2 maanden van ons moeder
Dinsdag, 31 januari 2012, 22.00 uur
Om 16.30 uur is ons moeder in zeer slechte conditie van de opvang gekomen. Ze was totaal
uitgeput, vermoedelijk is de dag bij de opvang veel te vermoeiend voor haar geweest. Ze is
direct zonder eten naar bed gegaan. Sjan, Jacqueline en ik zijn de hele avond bij haar
gebleven. Het zag er aanvankelijk helemaal niet goed uit en een tijdje dachten we dat het de
verkeerde kant uit ging. Vroeg avond zijn er Jeanette Obers en Danielle ook een tijdje
geweest en hebben ons moeder ook in die uitgeputte toestand gezien. Later op de avond
knapte ze wat op. Toen kwam toch weer haar onrust terug en ze bleef, soms
onsamenhangende dingen, roepen. In overleg met de verzorgsters zijn we rond 10.30 uur
naar huis gegaan. Wel hebben we afgesproken om ons moeder morgenvoormiddag niet
naar de opvang te brengen. Ons Mariet komt dan naar haar toe.
Thijs.
Woensdag 21 februari 2012, 16.45 uur
Ons Mariet is de hele dag bij ons moeder geweest waarvan vanmiddag een aantal uren
samen met mij. Ze is weer achteruit gegaan. Ze wisselde rustige momenten af met perioden
van onrust en heftig verzet waardoor ze steeds meer uitgeput raakte. Daarom heb ik
vanmiddag aan de verzorgsters gevraagd dokter Sanders te waarschuwen omdat we vonden
dat het zo niet langer kon. Er is ons beloofd dat dokter Sanders vanavond nog zou komen.
Omdat ons moeder ook regelmatig aan het bidden was hebben we aan haar gevraagd of ze
“bediend” wilde worden. Daarop gaf ze te kennen dat ze dat graag wilde. Ik heb toen in
overleg met Mariet direct een afspraak gemaakt met de Reuselse pastoor Van Rosmalen.
Morgen, donderdag 2 februari om
20.00 uur, wordt ons moeder
“bediend”. Iedereen is van harte
welkom bij dit voor ons moeder
belangrijke gebeuren. Hopelijk wordt
ze daardoor wat rustiger!
Om 16.30 ben ik en ons Mariet
afgelost door ons Sjan met ons
Jacqueline en Sanne. Ook Jeannette
kwam even kijken hoe het met moeder
was. Vanavond komen onze Sjak en
Annie en Jan en Marian hen aflossen.
Thijs.
Donderdag, 2 februari. 2012, 16.45
uur,
Vandaag hebben we weer een
turbulente dag achter de rug. Ons
Rust zag moeder en pa. Het zal niet makkelijk zijn zonder jullie
onvoorwaardelijke steun die we altijd gevoeld hebben
moeder heeft weer ingeleverd maar blijft zich verzetten tegen alles wat haar de laatste dagen
overkomt. We vragen ons werkelijk af waar ze de kracht vandaan haalt zo tegen het
onherroepelijke te blijven vechten. Vroeg in de middag is dokter Sanders geweest en heeft
haar een spuitje gegeven met daarin een slaapmiddel waar ze 6 uur van zou slapen. Na 1
uur echter was het al uitgewerkt en begon haar onrust en strijd opnieuw. Omdat we vonden
dat het zo niet kon heb ik weer contact opgenomen met dokter Sanders die telefonisch
aangaf dezelfde soort medicijnen, maar nu in de vorm van pillen, te halen die hij in vloeibare
vorm had toegediend. Toen ik na de nodige strubbelingen uiteindelijk het medicijn had
meegekregen was het al niet meer nodig want ondertussen had ons moeder van de
verzorging haldol gekregen.

Dagboek van de laatste 2 maanden van ons moeder
Vandaag heeft ons moeder veel bezoek gehad. Jacqueline, Sjan, en ik zijn een groot deel
van de dag geweest en Erna bijna heel de namiddag. Ook Diny, tante Ciska, tante Toos,
ome Rien, ome Peter, Sanne en Noortje zijn er geweest. Vanaf 15.00 uur zijn Annie en onze
Sjak gekomen. Toen is ons Jacqueline op aanraden van dokter Sanders naar het MMC
gegaan om een foto van haar rechteronderarm te laten maken. Hij verwachtte dat er een
scheur, misschien wel een breuk in zit. Oorzaak zou haar ernstige vorm van botontkalking
kunnen zijn. Ook dat kan er nog wel bij!
Hopelijk brengt vanavond de Reuselse pastoor met het toedienen van ‘Het Sacrament van
de Zieken” ons moeder wat rust en berusting.
Thijs
Donderdag, 2 februari. 2012, 21.15 uur
Vanavond is ons moeder “bediend.” Dat ze dat heel belangrijk vond bleek wel uit de moeite
die ze deed om mee te bidden al ging dat niet vanzelf. Na afloop zagen we dat het haar
behoorlijk had aangegrepen Ze bleef na de plechtigheid een tijdje met al haar krachten nog
doorgaan met bidden. Dat kostte haar veel kracht. Gelukkig werd ze na een poosje rustiger.
Met veel moeite zei ze dat ze heel blij was dat we er allemaal bij waren geweest. Haar met
veel moeite, zacht uitgesproken woorden; “bedankt hé,” gaf ons een goed gevoel
Thijs.
Zaterdag, 4 februari 2012
Vrijdag zijn we heel de dag bij ons moeder geweest. Om 14.45 uur is ze in ons bijzijn in alle
rust ‘ingeslapen’. Woorden heb ik nu even niet meer!
Het hier nog 4-jarige meisje Joke
Hollebekkers hebben we heel lang in ons
midden gehad
Zaterdag, 10 februari 2012
De afgelopen week werd het ene emotionele
moment opgevolgd door een ander emotioneel
moment. Een en ander heeft diep ingesneden in
onze gevoelens. Ik ben blij dat we het samen
goed hebben gedaan en dat we kunnen
terugkijken op een mooie begrafenisplechtigheid
in de Reuselse kerk met mooie persoonlijke
voordrachten. De koffietafel werd heel druk
bezocht en na afloop werd met veel lof gesproken
op het hele verloop en ook over het voorbije leven
van ons moeder. Ik ben ervan overtuigd dat ons
moeder en ook onze pa daar trots op zouden zijn.
Slot
Op zaterdag 10 februari hebben we alle spullen
van onze moeder opgeruimd en de waardevolle
zaken onder elkaar verdeeld. Het was de laatste
klus die we voor ons moeder moesten of beter
gezegd konden doen. Het kopje koffie dat we in
haar kamer dronken smaakte heel anders zonder
haar erbij. De laatste dagen is alles anders
geworden, het gemis van haar onvoorwaardelijke
steun en thuisbasis zijn we definitief kwijt.
Toen we daarna de deur van haar kamer voor de
laatste keer dicht deden hoorde we niet meer
haar bekende: “Bedankt hé.” Dat we dat nooit
meer van haar zullen horen is een gemis dat niet in woorden is te vatten.
Thijs.