Tijdschrift Gezondheid en Politiek jaargang 1993 nr 6

LESSENVOOR ALMERE?
Het creëren van een interne markt, zoals in
Engeland, zou een optie kunnen zijn voor
de toekomst van Almere. Wèl zou daar
dan een volledig gepland systeem gerealiseerd
moeten zijn, waarin ook de tweede
lijn zou zijn opgenomen. Dat is niet het
geval. Juist daarom is het interessant te
zoeken naar oplossingen waarin invloed
wordt uitgeoefend op de tweede lijn, zonder
dat de financiering en .
daarvan in een
ningssysteem hoeft te worden
Budgethouderschap
dat wordt WVhVIJ~U
ninkrijk, kan
genstelling
gebeurt,
van het
op de
e overkoe-
AIs de
budget heb-
1"'1''';; i'l'''''Îr hun keuzen
onder welke condities
raag of de geinderdaadlei-
systeem van
getten misschien
hebben op het
individuele hulpverleners of
gen, maar brengt het ook het
onevenwichtigheden op regionaal
met zich mee.
In de derde plaats zorgt de typisch Nederlandse
getrapte toegankelijkheid van specialistische
en ziekenhuiszorg ervoor dat
de keuzemogelijkheden van gebruikers
beperkt zijn tot de keuze voor de rechtstreeks
toegankelijke hulpverleners en
voorzieningen.
Voor beide modellen geldt als probleem
dat de schaal van Almere klein is. Dat
26 lGP DECEMBER 1993
wreekt zich vooral waar het de tweede lijn
betreft. Weliswaar bestaat sinds de opening
van het Flevoziekenhuis de mogelijkheid
om door afspraken tussen eerste en
tweede lijn een specifiek Almeers opnamebeleid
te ontwikkelen, maar een monopoliepositie
van de tweede lijn zou de mogelijkheden
om afspraken ook feitelijk te
realiseren, beperken.
hebben zo
kanten. Daarom.is ef iets,voor te zeggen
ze met elkaar te combineren.
Datzouktlîmeri door beïrtvloedlngyia
vraag tot ontwikkeling te brengen voor
eerste lijn en beïnvloeding via de
bodzijde voor de tweede lijn. In de eerste
lijn krijgt de patiënt daardoor vrijheid van
keuze, en die keuze is rechtstreeks van invloed
op het budget van individuele
eerstelijnsvoorzieningen. Keuzevrijheid is
er nu óók, maar de budgettaire conse-
theoretisch, maar zou wel eens belangrijker
kunnen blijken als de beperkte capaciteit
van het Flevoziekenhuis 'volstroomt'.
ONDUIDELIJK
Waarom is het zo belangrijk om in Almere
d09;rte g~n m~t e~n ge3on,*~~d die
in opzetaf~ij~tvap d~;l'est~an ànd?
De Nederlandse gezondheidszorg ZIt lil
een onduidelijke situatie. Er zijn veraride-
. in gang gezet door t» ó\1, ••rptp
van,
evenals het besef dat een zekere mate van
regulering van het aanbod onmisbaar is
om de ontwikkeling van de gezondheidszorg
te kunnen beheersen.
Het oorspronkelijke ideeëngoed van Almere
mag dan misschien 'uit' zijn, de kans
dat er in de Nederlandse gezondheidszorg
weer een beweging 'terug' komt, is zeker
aanwezig. Daarin kan Almere opnieuw
belangrijk zijn. In herstructureringsplannen
waarin de overheid een geringere rol
speelt, worden universele waarden als 'een
gelijke toegang tot kwalitatief goede zorg'
min of meer weg-georganiseerd. De organisatie
van de gezondheidszorg wordt
overgelaten aan partijen en dergelijke
universele waarden worden tot randvoorwaarden
die de overheid in het kader
van zijn grondwettelijke taken in de gaten
houden.
doe je dat zonder een zekere
regulering, en hoe grijp je in als
je de instrumenten die
opgegeven? In
de Almeerse
van een experiment met een sterke
en een krap geplande tweede
lijn, Utrecht, NIVEL, 1993.
P.P. Groenewegen, Herstructurering van de
gezondheidszorg: van imperfecte planning naar
een imperfecte markt? Utrecht, NTVEL, 1992.
4. Deze paragraaf is gebaseerd op R.B. Saltman en
C. von Otter, Planned markets and public competition;
strategie reform in Northern European
health care systems, Buckingham, Open
University Press, 1992.
5. D.M.J. Delnoy, en L.J. Stokx, 'Huisarts: naast
poortwachter nu ook rentrnester?' In: Medisch
Contact 48(1993)24,747-749; en de in dit artikel
aangehaalde literatuur.