Julien Borremans - Vlaams Belang

In ons land was de oude sociale kwestie een opdracht van de federale overheid, maar wat de nieuwe
sociale kwestie betreft zullen de onmacht en het nakende politieke en economische failliet van de
federale overheid de opdracht meer en meer bij de deelstaten leggen. De federale overheid heeft haar
onmacht om de sociale problemen op te lossen duidelijk bewezen. De deelstaten staan vanuit
sociaaleconomisch en democratisch oogpunt dichter bij de burger. Een staatshervorming is daarom in
eerste instantie een sociale opdracht. De deelstaten zijn het best geplaatst om zowel de oude als de
nieuwe sociale kwestie aan te pakken.
Vlaanderen heeft duidelijk te weinig beleidsinstrumenten en centen om de ‘nieuwe sociale kwestie’ – en
naar de toekomst toe de ‘oude’ – aan te pakken. Het verpauperde Wallonië leeft met scheidingsangsten
en vreest – zodra België ophoudt te bestaan – een derdewereldland te worden. Wallonië klampt zich aan
België vast. Vlaanderen vraagt meer beleidsruimte en wordt daardoor egoïsme en etnocentrisme
verweten. Het debat gaat over attitudes en gevoeligheden, niet meer over inhoud. Vlaanderen en
Wallonië zijn twee zeer verschillende maatschappijen, waarbij de grote sociaaleconomische verschillen
nog niet eens de opvallendste zijn.
Een zelfde beleid voor die twee maatschappijen willen voeren is niet alleen om meningsverschillen en
conflicten vragen, maar is vooral onzinnig omdat een halfslachtig beleid de grote problemen van de 21ste
eeuw – zoals de brutale globalisering, de internationale migratie, de vergrijzing en ontgroening, het
dreigend failliet van onze sociale zekerheid, de mislukking van de integratie – niet aankan.
‘De Vlaamse beweging – ooit een sociale beweging – zou het best geplaatst moeten zijn om in
Vlaanderen een breed draagvlak te creëren voor een consensus over een verregaande sociale
staatshervorming. Maar hoewel het communautaire hoogtijdagen zijn, tanen de uitstraling en impact van
de Vlaamse beweging. Ze is niet in staat om brede lagen van de bevolking te mobiliseren voor een
wervend project.
Na de Tweede Wereldoorlog, vooral na de wereldtentoonstelling van 1958 tot het begin van de
economische crisis in 1974, ondergingen de economische structuren in Vlaanderen snelle en ingrijpende
veranderingen. Als drijvende kracht van de economie moesten de Belgische holdings plaats ruimen voor
het Amerikaanse monopoliekapitaal. Er ontwikkelde zich een Vlaams ‘managerskapitalisme’, dat
gekenmerkt werd door een uitgebreid netwerk van overheids- en parastatale instellingen, zelfstandige
beroepen, kleine en middelgrote ondernemingen… Vlaanderen werd een succesregio die gaandeweg zijn
eigen politieke en institutionele structuren ontwikkelde.
Tegen deze achtergrond evolueerde de Vlaamse beweging tot een spreekbuis van de Vlaamse
ondernemers en beter bemiddelde burgerij. Het gros van wat de Vlaamse beweging momenteel nog
voorstelt, spreekt de taal van de ‘vrije markt’ en het ‘centenflamingantisme’. Vlaanderen als eiland van
welvaart en kmo’s vormt zowat het ideaalbeeld.
De Vlaamse beweging kampt met een dubbele breuk: enerzijds heeft de brede Vlaamse beweging zich
nooit kunnen doorzetten als een sociale beweging. Ze is geëvolueerd van een taalflamingantistische
beweging naar een verzameling van organisaties en partijen die streven naar meer soevereiniteit. Het gros