Meer informatie - Wingender Hovenier Architecten

More documents

Recommendations

Info

THEMA Tussen denken enm .ken Architectuuronderwijs in Amsterdam In de architectuuropleidingen vindt op dit moment een herwaardering plaats door studenten én docenten van een meer ambachtelijke benadering die voortborduurt op de conceptgerichte benadering van de afgelopen jaren. Op de Academies van Bouwkunst is het onderwijs van oudsher sterk verbonden met de praktijk. In Amsterdam is de herwaardering benut om in de opleiding de cultuur van het maken opnieuw te onderzoeken. Dit krijgt in het onderwijs op verschillende manieren vorm en werkt door in de keuze van opgaven en onderwerpen en in de uitwerking van afstudeerplannen. Jan Peter <strong>Wingender</strong> 38 de Architect, januari 2007 De jury van Archiprix 2006 hekelt het gebrek aan grootse toekomstvisies in de studentenplannen van het afgelopen jaar en ziet hierin de voorbode van een komende crisis in de architectuur. In de Architect merkte Dirk van den Heuvel terecht op, dat de gemiddelde kwaliteit van de plannen hoog is.1 Hij vraagt zich af waarom de verbinding tussen pragma tiek en verbeelding die deze generatie afstudeerplannen karakteriseert, door de jury niet positief wordt gewaardeerd. In zijn commentaar legt hij een verband met de plaats grijpen- de veranderingen in de opleidingen. Studenten formuleren geen individuele opgaven meer, maar studeren af in ateliers om doorstroming en slagingskansen te bevorderen. In Amsterdam is de verbinding tussen pragmatiek en verbeel ding veel breder ingebed in de opleiding. Het traditionele beeld van de academie als een vervolg op een hogere technische opleiding is achterhaald. Sinds het invoeren van de bachelor-master structuur is het diploma van de Technische Universiteit gelijkwaardig aan dat van de Academie. Dat dwingt de opleidingen tot het bepalen van hun positie. De Amsterdamse Academie combineert de rich tingen architectuur, stedebouw en landschapsarchitectuur. Rond vijftien procent van de studenten heeft een buitenland se vooropleiding en vijftien procent van de studenten heeft een bachelor behaald in het kunstonderwijs. De academie is een relatief kleine opleiding en biedt plaats aan ongeveer 240 studenten, terwijl het onderwijs wordt verzorgd door ongeveer 320 gastdocenten. Het onderwijs is individueel georiënteerd en zeer intensief. Dit komt tot uitdrukking in het onderwijssysteem waarbij het studiejaar wordt afgesloten met een individueel tentamen. In het academieonderwijs heeft, evenals in de andere •1 - T~ - ,.,~» 4 :~ ~,~ ~ ~ ,~;.*~ . - ~;_.-~ . f~ -‘.4- - .“ ‘.~-‘-~ •(4~ ~ ‘— ~.. - ~,
architectuuropleidingen, sinds de jsren zestig een belangrijke verschuiving plaats gevonden. Deze gaat van een systemati sche en gedisciplineerde manier van bestuderen van archi tectuur naar een benadering waarin de individuele ontwikke ling van de student centraal staat. De persoonlijke lezing van een opgave, die uitmondt in een concept, is daarmee op de voorgrond komen te staan. Impliciet wordt daarbij uitgegaan van de uniciteit van iedere ontwerper. De aandacht voor complexe programma’s en de iconografische waarde van gebouwen hebben deze conceptgestuurde benadering sterk ingekleurd. In de verhalende benadering die hieruit voortkomt, gaat de aandacht van de ontwerpers uit naar vergaande ana lyses die het concept legitimeren. De feitelijke architectoni sche kwaliteit en de uitwerking van het ontwerp blijven daar bij achter. In het slechtste geval is het ontwerp een plaatje bij een ingewikkeld praatje. Bij de waardering van studentenplannen speelt op de achtergrond vaak de onuitgesproken opvatting mee, dat een goed ontwerp origineel en vernieu wend moet zijn. Dat deze conceptgestuurde benadering naast mogelijkheden ook tekortkomingen kent, komt tot uitdrukking in het onver mogen van veel studenten om hun fascinaties voor materiaal- toepassingen of bouwtechnieken te vertalen in een ontwerp. Het architectuuronderwijs biedt in veel opleidingen studenten nauwelijks het gereedschap om het massaal bewonderde werk van Zwitserse architecten te vertalen in hun eigen ont werpen. Dit leidt tot een oppervlakkig besef van de materisli teit van gebouwen, dat resulteert in opportunistische referen ties in de marge van de presentatiepanelen. Om aan deze oppervlakkigheid een einde te maken, zal de ontwerpcultuur die dit soort ontwerpen en gebouwen oplevert, opnieuw ~IIIII#i~i~.~ ‘‘ii.,.”,t ——.4—— -‘ -% -‘ i~... 1~ jA ‘~“ ~;~• S moeten worden ingebed in het onderwijs. In het onderwijsmodel van de Academie, dat uitgaat van gelijktijdig studeren op school en werken in de praktijk, stuit de conceptgestuurde benadering op de weerstand van het alledaagse werk. De spagaat tussen de conceptbenadering en de praktijk van het bouwen blijkt vaak moeilijk te overbrug gen. Bij studenten ontstaat het onterechte gevoel dat de praktijk met zijn tamelijk banale opgaven tot een nauwelijks cultureel relevante of kritische benadering van het vak kan lei den. Dit probleem, waarin veel studenten van dagopleidingen pas na hun afstuderen terecht komen, is echter op de acade mie al veel eerder manifest. De vervlechting van praktijk en onderwijs op de academie blijkt een vruchtbare bodem te zijn om de cultuur van het maken opnieuw te onderzoeken en 1~ t .. -; ~.t’’~ ,~ 1, 2 en 3 Jochem Heijmans, ‘Das Werk des Tekton’, afstudeerproject Academie van Bouwkunst Amsterdam 2006- 2007. Foto’s Jeroen Musch ~I I~I iii1i~iji~iiIIi d ~ •I’l 39
Page 1: Jaargang 38, Sdu Uitgevers, januari
Page 5 and 6: lijke kwaliteiten aan de fruitkratt
Page 7: 1’ -‘ ~.,. ‘~i~ ‘S, k ‘~,

Meer informatie - Wingender Hovenier Architecten

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?