Pentagram 2004 nr. 6 - Lectorium Rosicrucianum

Europa. Ook verandert de visie op het
universum. Tot dan ziet men het universum
met de aarde as middelpunt (geocentrisch),
volgens het wereldbeeld van
Ptolaemeus en Tycho Brahe. In de loop
van de 17 e eeuw wordt geleidelijk het gezichtspunt
van Copernicus aangenomen,
die stelt dat de zon het middelpunt is (heliocentrisch).
In deze tijd is de geleerde wereld in
twee uiterst vijandelijke kampen verdeeld.
Het gaat om de vraag: ‘beweegt
zij zich (de aarde), of beweegt zij niet’.
Uiteindelijk ontdekt Johannes Kepler,
de assistent van Tycho Brahe, de wetmatigheid
van de omloopbanen van de planeten
en publiceert deze in 1627 in zijn
‘Tabulae Rudolphinae’. De discussies
over de aarde, zon en planeten schokken
het uit de middeleeuwen overgeleverde
wereldbeeld intens en zij be|«nvloeden de
gemoederen van Europa’s leidinggevende
personen zeer. Het gaat uiteindelijk toch
om de vraag welke plaats de mens in de
goddelijke schepping inneemt: staat hij
in het middelpunt of is hij slechts een
randfiguur?
Vanuit dit gezichtspunt is het begrijpelijk
dat de makers van wereldbollen in
het 17 e eeuwse Europa goede zaken
deden. In elk vorstenhuis, in elke noemenswaardige
bibliotheek bevinden zich
tenminste een aarde- en een hemelglobe.
Dat Andreae een globe als symbool in de
Alchemische Bruiloft beschrijft, kan dus
ook door de tijdgeest ge|«nspireerd zijn.
Een aarde- en hemelglobe tegelijk in een
reusachtige bol, waar men in kan gaan,
zoals Andreae schetst, is een uniek idee
in de literatuur.
25
De opstelling van
de eerste globe
naar een ets van
Lu«hning. Het
platform maakte
mogelijk beide
halfronden te
bestuderen en
ook kon men zo
het binnenste van
de bol bereiken.
ßLu«hning,
Vorsatzblatt