08. Projectbesluit Herontwikkeling Sportpark Melkweg - Stadsdeel ...

Onderwerp
Zaaknummer
Behandelend ambtenaar
Unlt/Afdeling
Programma
Doelstelling
Bevoegd bestuursorgaan
Procedure
Na besluitvorming
Soort notitie
Kopieën naar
X
X
X
Samenvatting
Gemeente Amsterdam
Stadsde©! Woord
Bestuursflap
Projectbesluit Herontwil

Besluit nr. 5794-A
Herinrichting De Mell

Besluit nr. 5794-A
Herinrichting De IVlelkweg
Pagina 8 van 10
Gemeente Amsterdam
stadsdeel Noord
Projectbesluit
investering in tijd en/of middelen) of iiet initiatief te financieren. In februari 2013 wordt iiet
plan van aanpal< om te komen tot de businesscase voorgelegd aan liet db.
- 5 FEB. 2013
Hetdagelijks bestuurvan het
stadsdeel Noord, gemeente Amsterdam
m^Mtf. drs. H.B.P. Eibers
/Secretaris
drs. R. Post
Voorzitter

Besluit nr. 5794-A
Herinrichting De IVlelkweg
Pagina 9 van 10
Gemeente Amsterdam
stadsdeel Noord
Projectbesluit
Besluit deelraad
De deelraad van stadsdeei Noord, gemeente Amsterdam
Gezien de voordraciit m.b.t. Projectbesluit
Herontwil

Besluit nr. 5794-A
Herinriciiting De Melkweg
Pagina 10 van 10
Gemeente Amsterdam
stadsdeel Noord
Projectbesluit
In te vullen door griffie
Advies raadscommissie
Onderwerp: Herinrictiting De IVIellcweg
Raadscommissie: |
Datum raadscommissiebetiandeling: |
Advies: |
Beslissing deelraad
Beslissing: |
Stempel datum vaststelling:

Projectbesluit Herontwikkeling
sportpark De Melkweg
stadsdeel Amsterdam Noord
februari 2013
1

Herontwikkeling sportpark De Melkweg en omgeving
In dit Projectbesluit 'Herontwil

ingrepen of investeringen nodig zijn vanuit liet stadsdeel. Stadslandbouw is een
ontwikkeling die vanuit sociaal maatschappelijk, economisch en vanuit het oogpunt van
duurzaamheid gewenst is. Het gebied is tevens groot genoeg voor een dergelijke
ontwikkeling.
Stadslandbouw is een belangrijke versneller voor het verduurzamen van de voedselketen.
Doordat voedsel dichtbij, door of met bewoners in de stad geproduceerd wordt, stijgt het
bewustzijn over gezond en duurzaam. Stadslandbouw - voedselproductie in de stad -
wordt dan ook vaak gecombineerd met educatie, recreatie maar ook met zorg en/of het
stimuleren van werkgelegenheid. Het gebied is groot genoeg voor een dergelijke invulling
en kan door de verschillende functies voor een sluitende business case zorgen. De lokale
productie van duurzame gewassen op korte afstand van restaurants, kantoren,
zorginstellingen etc. is zowel vanuit duurzaamheids perspectief als economische
interessant vanwege de korte afstanden.
Stadslandbouw kan er tevens voor zorgen dat het groene gebied behouden blijft doordat
de locatie duurzaam en kosteneffectief beheerd wordt. Stadslandbouw stimuleert de
bekendheid en ontwikkeling van een gebied en bevordert de sociale cohesie en het leidt
daarmee vaak tot waardestijging van de locatie en directe omgeving.
De uitgangspunten van het stadsdeel bij het ontwikkelen van deze business case is dat
het initiatief tot een duurzame verbetering leidt en impactvol is. De business case moet
aantoonbaar duurzaam zijn, en maatschappelijke en/of sociale meerwaarde creëren.
Deze mogen ook commercieel zijn als het de lange termijn levensvatbaarheid en
duurzame impact van het initiatief ten goede komt. Bij de ontwikkeling van de business
case is de ambitie dat een of meerdere partijen bereid zijn het initiatief te realiseren (en
daarin te investering in tijd en/of middelen) of het initiatief te financieren.
Het stadsdeel kan dit initiatief ondersteunen door een deel van de proceskosten te
financieren en de locatie omniet aan te bieden voor stadslandbouw. Omdat het project in
cofinanciering met marktpartijen wordt georganiseerd is vanuit het stadsdeel een beperkt
bedrag nodig voor proceskosten.
In onderstaande notitie worden kort de afwegingen beschreven, worden de
ontwikkelingen geschetst en wordt een voorstel gedaan voor stappen om te komen tot
een haalbare businesscase stadslandbouw voor dit gebied in april 2013.
2. Sportpark de Melkweg en omgeving
Sportpark De Melkweg is een sportpark met een ruime groene opzet, gelegen aan de
westkant van stadsdeel Amsterdam Noord. Op dit moment (februari 2013) bestaat het
sportpark uit 3 voetbalvelden, 2 handbalvelden, een drietal tennisbanen en een
korfbalveld met kantines en voorzieningen (kleedruimtes met douches). Voor het
sportpark ligt een grote openbare parkeerplaats. Een groenstrookje met water grenst aan
dit parkeergebied.
Naast het sportpark is Rayon West van het stadsdeel gevestigd. Aan de andere kant van
het sportpark ligt het terrein waar het werkgebied van het Tweede Coentunneltracé is
(vroeger 2 voetbalvelden en daarna AZC). Het totale gebied wordt begrensd door het
Coentunnelcircuit, de Meteorenweg, de Cornelis Douwesweg en de Ringweg Noord.
Het gebied is in zijn geheel duidelijk ruimtelijk herkenbaar op de kaart en wordt omsloten
door veel groen met grote bomen, sloten en wegen. Het terrein is ongeveer 10 hectare
groot (inclusief wegen, water en groen) en vierkant van vorm. Door de voetbalvelden is
het terrein in een duidelijk te onderscheiden aantal grote 'kavels' verdeeld. Het terrein is
ontsloten door de Meteorenweg vanaf de Cornelis Douwesweg. In de nabije omgeving
zijn voorzieningen aanwezig (scholen, tankstation, bushaltes, winkels).
3

3. Aanleiding herontwikkeling; optimalisatie gebruik sportparken en bezuinigingen
Er is een optimalisatie- en bezuinigingstaakstelling geformuleerd voor de sportparken, die
in de periode 2012-2014 geliaald moet worden. In december 2011 is een Strategiebesluit
Optimalisatie Sportaccommodaties vastgesteld door de deelraad. Dit project komt voort uit
dit besluit. Drie voetbalvelden van Sportpark De Melkweg komen daarom vrij (januari
2013) en kunnen tijdelijke en/of definitief opnieuw ontwikkeld worden. Het korfbalveld,
twee tiandbalvelden en de tennisbanen blijven bestaande sportvoorzieningen. Deze
voorzieningen zijn gerenoveerd in 2010.
Vrijkomen terrein Tweede Coentunnel
Eind 2013 komt tevens tiet terrein vrij dat nu in gebruik is voor de bouw van de Tweede
Coentunnel. Dit was daarvoor in gebruik als terrein voor het asielzoekerscentrum en
daarvoor maakte het deel uit van het sportpark (twee voetbalvelden). Voor dit terrein zijn
nog geen plannen gemaakt.
4. Transformeren van recreatiegebied naar woon/werkgebied
Het hele gebied staat in de structuurvisie Amsterdam 2020-2040 omschreven als woonwerkgebied.
Dat betekent dat het groene recreatiegebied op termijn getransformeerd kan
worden naar een gebied met een meer stedelijk karakter met meer functies. De
sportvelden liggen op grond van het stadsdeel en worden beheerd door het stadsdeel.
De wegen en paden op het sportcomplex zijn gericht op recreatieve functies.
5. Belemmeringen voor woningbouw: iiuizenmarkt en toekomstige windmolens
De woningmarkt zit op dit moment zo op slot dat het bouwen van extra huizen op deze
locatie (met uitzondering van het woongebiedje voor de kermisexploitanten) op dit
moment niet opportuun of zelfs wenselijk is.
De plannen met betrekking tot het plaatsen van windmolens langs de Noorder IJplas
hebben tevens invloed op mogelijke toekomstige functies.
Uit de geluidsberekeningen van alle verschillende opstellingsvarianten in de Mer blijkt dat
het realiseren van een woonfunctie op deze locatie vrijwel niet mogelijk is. De norm (uit de
Wet Milieubeheer) van 47 Iden heeft (in bijna alle varianten) een cirkel die over het hele
gebied loopt. Alleen het halve voetbalveld dat nu gereserveerd wordt voor de KET
bewoners valt buiten deze cirkel. Vanuit de Wet Milieubeheer zijn geen hogere
grenswaarden mogelijk gemaakt en ook een hogere geluidswaardeprocedure (zoals wel
mogelijk in de Wet Geluidhinder) bestaat hier niet.
Ook gezien de plannen voor windmolens ligt het niet voor de hand om hier op dit moment
al huizen te bouwen.
Gezien de geformuleerde ambitie (Projectbesluit Windenergie Amsterdam Noord, april
2012) voor windmolens lijkt het niet logisch om deze redenatie om te draaien en de
windmolens te beperken vanwege de woonambitie op deze locatie. Najaar 2012 zou er
meer duidelijkheid over de geluidsruimte die nodig is voor windmolens aan de Noorder
IJplas ontstaan. Het verbod van wind op land doorde Provincie Noord Holland (17
december 2012) maakt deze plannen onzekerder dan voorheen. Er is echter nog niet
besloten door stad of stadsdeel om de plannen te stoppen. Voorlopig is het dus
onduidelijk wanneer en waar er windturbines geplaatst worden aan de Noorder IJplas.
6. Kans: stadslandbouw
Stadslandbouw is voor een middellange termijn (vanaf 2013 en voor een periode van
minimaal 10 jaar of langer) de meest geschikte functie.
4

7. Waarom stadslandbouw?
Er is een toenemende behoefte aan lokaal en duurzaam voedsel, duurzame
gebiedsontwikkeling en ook een toenemende interesse voor stadslandbouw in
Amsterdam Noord. Het aantal braakliggende terreinen in Amsterdam Noord en de
mogelijkheden om deze gebieden middels stadslandbouw kosteneffectief te beheren en
duurzaam te ontwikkelen maken het mogelijk om een project op te zetten rond
stadslandbouw.
Voorgesteld wordt om voor Sportpark De Melkweg een business case voor
stadslandbouw te ontwikkelen en hier ondernemers voor te enthousiasmeren die deze
locatie voor 10 jaar kunnen exploiteren. Deze opdracht maakt deel uit van de
bezuinigingsdoelstelling van het stadsdeel en is een manier om vrijkomende
sportterreinen een nieuwe invulling te geven vanaf 1 januari 2013 en zo te bezuinigen op
de onderhoudskosten van dit gebied. Het onderhoud van het terrein is dan ook
nadrukkelijk onderdeel van deze business case.
Indien de deelraad akkoord gaat zal het db in een contract de termijn van 10 jaar
vastleggen, tenzij blijkt uit de businesscase dat een langere periode noodzakelijk is voor
de financiële haalbaarheid. Tussentijds zullen we de voortgang en de resultaten
evalueren. Het db zal zorg dragen voor de inhoudelijke voortgang en de resultaten
bewaken en terugkoppelen aan de deelraad.
8. Wat is een business case?
Een business case dient om een investeringsbeslissing (in tijd en middelen) van een
oplossing, initiatief of project te onderbouwen. Doel van de business case is om de
waarde en haalbaarheid van een initiatief of project te schetsen en een inschatting te
geven van de benodigdheden voor de realisatie ervan. Aan de businesscase ligt een
kosten, baten analyse ten grondslag en een gestructureerd overzicht van de voor- en
nadelen.
De uitgangspunten van het stadsdeel Noord bij het ontwikkelen van een business case is
dat het initiatief tot een duurzame verbetering leidt en impactvol is. De business cases
moet aantoonbaar duurzaam zijn, en maatschappelijke en/of sociale meenwaarde
creëren. Deze mogen ook commercieel zijn als het de lange termijn levensvatbaarheid en
duurzame impact van het initiatief ten goede komt. Bij de ontwikkeling van de business
case is de ambitie dat een of meerdere partijen bereid zijn het initiatief te realiseren (en
daarin te investering in tijd en/of middelen) en/of het initiatief te financieren.
Stadslandbouw initiatieven zijn bij uitstek activiteiten die niet in eerste instantie een
commerciële doelstelling hebben. Voedselproductie dichtbij of in de stad gaat meestal niet
over massaproductie, maar over kleinschalige extensieve voedselteelt Dit is
arbeidsintensief en gekoppeld aan andere maatschappelijke functies zoals: bewustzijn,
educatie van duurzaam en/of biologisch voedsel, groenbelevenis en recreatie,
zorg/dagbesteding etc. Om de stadslandbouw business case levensvatbaar te maken zijn
soms commerciële functies zoals horeca of voedselverkoop (winkel) nodig om de
maatschappelijke functies en doelstellingen te realiseren en daarmee de business case
haalbaar te maken.
De ambitie is om van Sportpark Melkweg een icoonproject te maken. Belangrijke
uitgangspunten zijn:
• Er is draagvlak voor het initiatief;
• Het stadslandbouw initiatief heeft o.a. een publieke functie;
• Er zit een duidelijke sociale component/ maatschappelijke meerwaarde in het
stadslandbouw initiatief;
• Er wordt gekeken naar de behoefte en stadse vraag (in Amsterdam Noord) voor
de invulling van het initiatief.
5

9. Waarom is duurzame stadslandbouw geschikt op de Melkweg?
Een deel van het gebied sportpark De Melkweg komt dus leeg, woningbouw is niet
gepland op de middellange termijn. Tevens zijn de volgende redenen te noemen waarom
stadslandbouw juist op deze locatie kansen biedt voor het stadsdeel:
• Het is een mooie groen omgeving en dat is van belang bij de belevenis van de
stadsboerderij.
• Stadslandbouw kan een bijdrage leveren aan de waardevermeerdering van dit
gebied;
• De grootte van het gebied (4,2 hectare); er is minimaal 3-5 hectare om voedsel
te kunnen verbouwen en andere functies te kunnen uitoefenen (stadslandbouw is
multifunctionele landbouw)
• Het gebied is voldoende lang beschikbaar: minimaal 10 jaar beschikbaar voor
'tijdelijke' exploitatie. Dit is noodzakelijk om investeringen te waarborgen.
• De aanwezigheid van voldoende opstallen voor additionele functies (workshops,
winkel, kleinschalige horeca)
• Het gebied ligt binnen de Amsterdamse stadsgrenzen: dichtbij bewoners en
consumenten die betaalbaar lokaal en duurzaam voedsel willen eten;
• In Amsterdam Noord zit de juiste doelgroep die betrokken willen zijn bij een
stadsboerderij, early adapters, cultural creatives.
10. Projectfasering en planning
Het proces van dit project kan in de volgende fasen worden opgesplitst:
• Fase 1 Strategiefase (juli 2012 tot heden)
• Fase 2 Projectbesluit en Realisatiefase; uitvoering en realisatie, vanaf mei
2013 resulterend in een haalbare businesscase Stadslandbouw;
• Uitvoering businesscase vanaf juni 2013.
• Bestemmingsplanprocedure (omzetten van bestemming recreatie naar
landbouw) loopt tot eind 2013.
Omdat de uitvoering van Stadslandbouw relatief eenvoudig is en de grond omniet wordt
uitgegeven kan de besluitvorming worden teruggebracht naar twee fasen. Vanwege een
spanningsveld tussen juridische planologische procedure en de wens om snel te starten
met het gebruik van de sportvelden is het waarschijnlijk dat de uitvoering sneller start dan
dat de procedures doorlopen zijn.
11. Financieel
De proceskosten voor dit project worden gedekt uit de Voorziening Melkweg. Het zijn de
proceskosten en de onderzoekskosten, en de kosten voor het bestemmingsplan.
Er is € 100.000,- vrijgemaakt voor dit project in 2012. Dit is voldoende voor de
onderzoekskosten en de wijziging van het Bestemmingsplan en deels voor de
procesuren.
Voorgesteld wordt om voor Sportpark De Melkweg een business case voor
stadslandbouw te ontwikkelen en hier ondernemers voor te enthousiasmeren die deze
locatie voor 10 jaar kunnen exploiteren. Deze opdracht maakt deel uit van de
bezuinigingsdoelstelling van het stadsdeel en is een manier om vrijkomende
sportterreinen een nieuwe invulling te geven vanaf 1 januari 2013 en zo te bezuinigen op
de onderhoudskosten van dit gebied. Het onderhoud van het terrein is dan ook
nadrukkelijk onderdeel van deze business case.
€ 30.000,- nodig om het proces te organiseren om te komen tot een haalbare
businesscase Stadslandbouw in mei 2013. Met lokale ondernemers en met draagvlak bij
de Noord Amsterdamse ondernemers, waaronder horeca en de bevolking. Voor dit proces
wordt een externe procesmanager aangetrokken die expert is in
6

komen tot een haalbare businesscase. De cofinanciers/partners van het project zijn: EZ
Gemeente Amsterdam, Ymere, Rabobank Amsterdam, New Energy Docks/Green
IVletropole en Stadsdeel Amsterdam Noord. Voor de dag van de Stadslandbouw als
evenement (4 april 2013) werken aantal netwerkpartners samen: Pakhuis de Zwijger,
Youth Food IVIovement, Eetbaar Amsterdam.
In principe worden ook de gebouwtjes (kantine en opslag voor sportmateriaal) gebruikt ten
behoeve van stadslandbouw. De horecamogelijkheden worden in de businesscase
onderzocht en kunnen waarschijnlijk bijdragen aan het sluitend maken van de
businesscase. De huur van de gebouwtjes wordt bepaald door de functies ervan. Indien
een puur commerciële horeca functie op enig moment wordt toegevoegd op deze locatie
dan zullen daarvoor passende afspraken gemaakt worden.
12. Communicatie en draagvlak
Met de omwonenden en de huidige gebruikers van de omringende gebieden
(voetbalvereniging, korfbalvereniging, tennisvereniging en rayon West) moet zorgvuldig
gecommuniceerd worden over de voorgenomen ontwikkelingen van dit gebied. Dit wordt
gecombineerd met de informatievoorziening over het schetsontwerp voor het KET terrein.
In aparte besluitvorming wordt gevraagd aan het dagelijks bestuur om het schetsontwerp
vrij te geven voor inspraak. In maart 2013 worden vervolgens een aantal
informatieavonden georganiseerd.
Het dagelijks bestuur wordt januari 2013 dus ook gevraagd om, vooruitlopend op
besluitvorming in de deelraad, te starten met de communicatie over de voorgenomen
ontwikkelingen en deze locatie, de Dag van de Stadslandbouw (4 april 2013) en de
organisatie van de businesscase. Het Plan van Aanpak om te komen wordt in februari
2013 voorgelegd aan het db.
13. Beslispunten
De besluiten die naar aanleiding van het Projectbesluit worden genomen zijn:
1. Het Projectbesluit Herontwikkeling Sportpark De Melkweg vast te stellen.
2. De vrijkomende voetbalvelden aan sportpark De Melkweg en in de tweede fase het
terrein van het voormalig asielzoekerscentrum omniet ter beschikking te stellen
voor duurzame stadslandbouw voor een periode van minimaal 10 jaar onder
voorwaarde dat de business case sluitend is.
3. In verband met de functieverandering het dagelijks bestuur op te dragen de
bestemmingsplanprocedure te starten.
7