OP DE HOOGTE

als schilder gehad dat zijn vaderstad
hem mocht eeren en wij
hem nog eens herdenken, hij
bracht een nieuwe draad, een
nieuw patroon in dat rijke
weefsel: De schilderschool der
Renaissance.
Rafael, wiens werken doortrokken
waren van den teeren
Umbrischen geest, dronk dezen
bij zijn meester Perugino in en
meer nog dan bij Sanzio of
Pinturecchio, vinden wij in al
de verbeeldingen van Perugino
de doorschijnende atmosfeer,
het golvende land omzoomd
door de weekblauwe heuvelenrij,
die zoo zoet ineensmelten
in het land van San Francesco
en er zoo'n groote bekoring
aan geven.
De geest van het treurspel,
van het drama, de passie, die
de straten van Perugia met
bloed verfde en met angstkreten
vervuld voor al deze
schokkende 'ndoeningen,
schenen de Urr Jrische schilders
doof en b nd. Met zoeten
hemelschen glimlach staren
de heiligen voor zich uit,
of lezen in hun boek. De kleur
van hun gewaden zijn in zachtglanzende
harmonie met de
blauwe hemel, die door geen
wolkje beneveld wordt. Maar
in zijn levensopgang vooral,
gaf Perugino toch een zekere
wijding aan zijn figuren, aan
zijn Madonna's en heiligen,
die later al te zeer naar een
steriotype voorbeeld herhaald
worden en altijd weer op dezelfde
wijze werden gerangschikt.
Het materieele leven had groote
bekoring voor deze wat grof
aangelegde natuur, die op geld
verdienen uit was en al minder
ging hij zich verdiepen in
de onderwerpen die hem door
de kerk besteld werden; daarom
wordt ook zijn werk gaan­
Panorama van de stad Perugia.
Oude Etruskische Stadspoort van Perugia.
deweg onbelangrijker en oppervlakkiger
maar deze Umbriër
gaf toch het eerst een zekere
klassieke rust aan voorstellingen,
die gezien werden in het
bloeiende, blijde, oneindig lieflijke
landschap. Voor de vrouwengezichten,
creëert hij het
type dier madonna's met den
al te kleinen mond en de
zware oogschelpen, maar over
zijn aanbidding der herders,
waarvan wij hier een afbeelding
geven, ligt de geest die
de volgelingen van den heilige
van Assisi vervulde; een zachtzinnige
aandoenlijkheid ademt
zoo een tafreel en altijd zijn
het de landen van Assisi in
hun weldadige rust en reinheid
die zich bij Perugino door de
arkaden en vensteropeningen
aan ons vertoonen.
De Umbrische schilderschool,
ontaardde in weeke sentimentaliteit;
zij werd al spoedig
leeg en niet meer dan oppervlakkig
dekoratief; wij mogen
zeggen dat de volgelingen van
Perugino enkel de franje van
het veelkleurige weefsel waren
waarvan wij zooeven spraken
maar de levenslustige
Pietro Vannucci vormt daarin
een zeer eigen lijnenspel. Hij
was een zeer krachtige persoonlijkheid,
niet beminnelijk
en niet vroom maar schrander
en geboren schilder, voelde hij
en begreep hij, wat de „Weltabgewandten"
van zijn tijd in
hun kerk en aan hun muren
verlangden en de groote vermaardheid
die deze meester
aan het eind der XV' k
' eeuw
door heel Italië genoot, was
een populariteit die de ernstige
en moeilijk levende kunstenaar
nooit deelachtig wordt!
ETHA FLES.
*8 7