You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Tussen kunst en kunst<br />
Didier François & de nyckelharpa<br />
Muziek of beeldhouwkunst. Didier François heeft getwijfeld maar uiteindelijk koos hij<br />
resoluut voor een artistiek compromis: bronzen beelden èn gevoelige snaren.<br />
Een musicus-kunstenaar met idealen<br />
bovendien. Zo maakt hij jeugdig talent<br />
warm voor bijzondere snaarinstrumenten.<br />
De nyckelharpa, zijn lievelingsinstrument,<br />
demonstreerde hij uitgebreid<br />
tijdens onze Apero Galerie.<br />
(zie reportage op p. 14-15). Dat instrument<br />
is echter te duur voor jonge studentjes<br />
vertelt Didier. Mo menteel ben<br />
ik budgetvriendelijkere verwante studie-instrumenten<br />
aan het ontwerpen.<br />
Sowieso is de nyckelharpa de neef<br />
van de viool. Het grootste verschil<br />
met andere snaarinstrumenten is dat<br />
je naast de strijkstok ook een klavier<br />
hanteert. De vingers drukken dus niet<br />
rechtstreeks op de snaren zoals bij<br />
een viool of een gitaar. Een gestemd<br />
klavier maakt dat je altijd juist kunt<br />
spelen. Da’s een voordeel. Je hebt<br />
instant resultaat en meer spelplezier.<br />
Daarna kun je het zo moeilijk maken<br />
als je zelf wil. Maar de eerste stappen<br />
zijn eenvoudiger omdat de houding<br />
makkelijker is. Ik draag het instrument<br />
als een folkgitaar om de hals.<br />
Componeren op<br />
de nyckelharpa<br />
Didier: Het klavier biedt ook op dat<br />
vlak meer mogelijkheden, je kan bijvoorbeeld<br />
de duim gebruiken terwijl<br />
dat op de viool niet kan. Je kan polyfonisch<br />
werken, verschillende stemmen<br />
door elkaar laten klinken. Een<br />
fuga van Bach spelen gaat veel makkelijker.<br />
Alle mogelijkheden van het<br />
klavier benutten is de boodschap om<br />
meerstemmig en kruisgewijs te gaan<br />
schrijven. De compositie wordt toegankelijker<br />
voor muzikanten. Als ik<br />
een fuga schrijf is het niet enkel meer<br />
voor de elite bestemd (lacht). Het<br />
tweede aspect dat de nyckelharpa<br />
aantrekkelijk maakt is dat je heel veel<br />
sympathiesnaren hebt. Per noot heb<br />
je één bijkomende snaar die het in -<br />
strument doet vibreren. Net alsof je<br />
steeds in de kerk speelt, galm verzekerd.<br />
Ik speel trouwens even graag in<br />
een woonkamer als op een podium of<br />
in een kerk. Tegenwoordig doe ik veel<br />
huiskamerconcertjes. Die zijn erg in<br />
trek nu, heel gezellig en intimistisch.<br />
Ideaal als je solo speelt.<br />
© Ronald Rietman<br />
Er bestaan maar twee soorten muziek, goede en slechte,<br />
ik pin me niet vast op één bepaalde stijl. Maar het moet wel klikken.<br />
Zoals bvb met Michel Bisceglia.<br />
De groove primeert<br />
Mijn solo-cd wordt in maart opgenomen.<br />
Waarop ik o.a. Bach speel maar<br />
ook vroegbarokke stukken en veel, zo<br />
polyfoon mogelijk geschreven, eigen<br />
composities. De bedoeling is volledig<br />
naakt te staan, in die zin dat ik helemaal<br />
alleen speel maar ook zonder<br />
overdub.<br />
Ik sta er ook op om de opnames in<br />
één stuk door op te nemen, live voor<br />
publiek. Ik wil dat alles ineens goed<br />
klinkt. Een enorme uitdaging. Ik ben<br />
enorm kritisch wat de sfeer betreft. Wat<br />
voor mij belangrijk is, is de groove.<br />
“Outlaw en autodidact”<br />
Hetgeen je in de muziek steekt is<br />
belangrijker dan de noten zelf.<br />
Neem nu een sonate van Bach of<br />
één van Eugène Ysaye, twee totaal<br />
verschil lende composities. Hoe<br />
je het speelt -en dan heb ik het zelfs<br />
nog niet eens over de vertolking-, is<br />
voor mij van belang.<br />
Naast mijn eigen werk probeer ik ook<br />
ander Belgisch werk te spelen maar<br />
ik pin me niet vast op klassieke compo -<br />
sities. Ook het lichtere genre wil ik<br />
spelen.<br />
(Tania Ghyselinck)<br />
Het is dankzij de techniek van de Belgische violist Arthur Grumiaux, dat Didier, van oorsprong<br />
violist, een techniek op punt heeft kunnen zetten voor de nyckelharpa, gebaseerd<br />
op ontspanning en vloeiende bewegingen (totnogtoe vooral gekend door de Zweedse<br />
volksmuziek). Met hemelse, etherische klanken als hedendaags resultaat. Outlaw en<br />
autodidact, zo beschrijft Didier zichzelf als muzikant. Op conservatorium kreeg ik ruzie met<br />
al mijn leraars, tot privédocente Myriam Kersin me een heel nieuwe wereld leerde kennen<br />
via de techniek van Grumiaux. Intussen geeft deze “outlaw” zelf les in Duitsland, Italië en<br />
Zweden.<br />
Meer weten, surf naar www.didierfrancois.be<br />
27<br />
SABAM MAGAZINE 64 > 2011
Change language