Informatie over de test sociale competentie BPV - Toetswijzer

Informatie
Multimediale test sociale competentie BPV
Sociale competentie als stiefkind?
Het beroepsonderwijs is gericht op het ontwikkelen van competenties. Hierbij wordt hoofdzakelijk
aandacht besteed aan vakbekwaamheid. Naast vakbekwaamheid is echter het beschikken over
sociale competentie in de beroepssituatie van groot belang. Denk bijvoorbeeld aan de omgang met
collega’s, leidinggevenden of klanten. De ontwikkeling van sociale competentie wordt helaas vaak
onderbelicht en lijkt hiermee een beetje het stiefkind van de opleiding.
Meten van sociale competentie
Een aantrekkelijke en valide vorm om iemands sociaal-communicatieve vaardigheden in
beroepssituaties te meten is situationele beoordeling (Engels: situational judgement testing). Hierbij
krijgt de leerling een aantal menselijke interacties te zien die hij moet beoordelen op effectiviteit: in
hoeverre leidt een actie of reactie in een gesprek met een chef, klant of collega tot een wenselijk
resultaat (bijvoorbeeld positief oppakken van kritiek, op een aanvaardbare manier ‘nee’ kunnen
verkopen, iets soepel van een ander gedaan krijgen).
Lastige situaties op de werkplek
Speciaal voor leerlingen mbo die aan hun beroepspraktijkvorming gaan beginnen, zijn een aantal
‘problematische’ situaties op de werkplek geïnventariseerd. Door 13 stagedocenten werden uit 80
genoemde situaties 15 situaties gekozen en omgezet in scenes die in bewegende cartoonvorm via
internet worden aangeboden. De leerlingen moeten per situatie vier mogelijke gedragsvarianten op
effectiviteit beoordelen. Dit levert een toets op van 4 x 15 = 60 opgaven. Leerlingen kunnen de test op
elk tijdstip en op elke gewenste plek maken. De enige vereisten zijn een PC met een breedband
internetverbinding en geluidsboxen/hoofdtelefoon.
Sociale competentiescore en interactiestijl
Het oordeel van de leerlingen wordt vergeleken met het gemiddelde oordeel van 16 ‘experts’
(stagebegeleiders van 3 ROC’s). Opvallend was hun opmerkelijk grote overeenstemming over wat als
effectief en minder effectief gedrag kan worden aangemerkt. Op basis van de afwijking van de
expertscores krijgen de leerlingen een ‘sociale competentiescore’. Deze kan onmiddellijk na de test
door een geautoriseerd persoon van het internet worden opgehaald. Tevens krijgen de leerlingen
scores voor typische interactiestijlen waaraan zij in mindere of meerdere mate de voorkeur geven
(bijvoorbeeld forceren, indirect vechten, samenwerken, onderhandelen, aanpassen, vermijden). Een
lage sociale competentiescore, al dan niet gekoppeld aan een bepaalde dominante interactiestijl, kan
aanleiding zijn om de leerling intensiever te gaan coachen in de omgang met anderen voorafgaand
aan en tijdens de stage. Ook kan het zelfs reden zijn om de beroepspraktijkvorming nog wat uit te
stellen.
Onbeperkt gebruik voor alle ROC’s
De test is ontwikkeld in opdracht van ROC Nijmegen in samenwerking met Koning Willem I College en
ROC Rijn IJssel door Cito en Van der Maesen & Koch HRM-Advies met een subsidie uit de Regeling
stimulans verbetering en vernieuwing van de examenpraktijk. De ontwikkelingskosten worden om die
reden niet doorberekend. Alle ROC’s kunnen een serie ‘usernames’ en ‘passwords’ aanvragen
waarmee zij hun leerlingen onbeperkt kunnen laten inloggen. Ook krijgen zij een toegangscode voor
de persoon die de toetsresultaten mag opvragen. Voor de administratie van de logins, het ‘in de lucht
houden’ van de test en de verwerking van resultaten wordt € 5,- per aangevraagde login in rekening
gebracht.

Gratis kennismaking
Als u wilt kennismaken met de test kunt u een gratis tijdelijke login aanvragen bij Van der Maesen &
Koch via info@vandermaesenkoch.nl.
Informatie
Meer informatie over de test vindt u op de website van Van der Maesen & Koch:
- E-cartoon SJT methode en test sociale competentie BPV
http://www.vandermaesenkoch.nl/index.php?id=77
- Demo: voorbeelden van enkele situaties uit de test sociale competentie BPV
http://www.vandermaesen.nl/ecartoon/nl/
- Voorbeeld rapportage test sociale competentie BPV
http://www.vandermaesenkoch.nl/bestanden/voorbeeldrapport%20e-cartoon%20SJT%20ROC's.rtf
De interface bij de toets. Als de leerling de situatie aanklikt vult de animatie het beeldscherm. Vervolgens bekijkt de leerling vier
mogelijke acties of reacties. De leerling kan de scene en de reacties onbeperkt herhalen en bestuderen.
Contact
Van der Maesen & Koch HRM-Advies
www.vandermaesenkoch.nl
info@vandermaesenkoch.nl
Arnhem, januari 2004