Mediator Special Academische Werkplaatsen ZonMw, oktober 2012

Beleid ontmoet onderzoek
Aansluiten bij wat
bij de burger leeft
Door Veronique Huijbregts
Marja van Bon: Als je evidence based wilt werken in de lokale publieke gezondheidszorg, is
steeds de centrale vraag: doe je de goede dingen en doe je de dingen goed? Een van onze
instrumenten is kortlopend onderzoek naar vragen vanuit de gemeenten. Die zien het
belang van onze projecten. Tilburg is bijvoorbeeld nauw betrokken bij ons onderzoek naar
zwerfjongeren in de stad.
Bert Hogeboom: Die betrokkenheid herken ik. Zwolle wil een gezonde stad zijn en de
gemeente zit in onze stuurgroep. Maar hoewel gemeentelijk draagvlak belangrijk is, zijn
de ideeën van de burgers leidend. Onze Academische Werkplaats Overgewicht ging over
ketenzorg rond overgewicht bij kinderen en senioren. We hebben eerst met de doelgroepen
gesproken over hun beleving van het probleem en de gewenste aanpak.
Complexe gezondheidsproblemen los je inderdaad alleen op door aan te sluiten bij wat er bij
de burger leeft. Hoe kun je mensen ondersteunen bij gezond gedrag? Wij hebben overigens
gemerkt dat je heel goed vanuit de praktijk naar de wetenschap kunt toewerken. Bijvoorbeeld
door een goed werkende aanpak met bewijzen te onderbouwen. Een collega heeft onderzoek
gedaan naar armoede en gezondheid in de jeugdgezondheidszorg. De dienst Sociale Zaken
vroeg zich af of de jeugdgezondheidszorg een rol kon spelen bij het opsporen van die kinderen.
Over de zo ontstane werkwijze is iedereen heel enthousiast. Als onderzoeker probeer je
aannames, bijvoorbeeld vanuit het beleid, te onderbouwen met feiten.
Zeker. Als je met onderzoek bijdraagt aan betere keuzes en gerichter interveniëren, bevorder je effectievere,
doelmatigere en goedkopere zorg. Dat is een belangrijke maatschappelijke opgave.
Die bijdrage zie ik ook. De winst van academische werkplaatsen is dat je je goed oriënteert op wat anderen al bedacht
hebben. Maar je moet wel nagaan of omstandigheden waarbinnen interventies effectief zijn, overeenkomen met die
in de eigen regio. Anders haal je niet het resultaat dat je nastreeft.
Precies, het is essentieel de omstandigheden te kennen. Wij kwamen er bijvoorbeeld achter dat veel moeders
in een bepaalde wijk niet wisten wat gezond was en wat niet. Met een diëtiste zijn ze naar de supermarkt
gegaan om producten te leren beoordelen. Als je alleen zou zeggen: ‘u moet gezonder eten’, bereik je niets.
9 Mediator | oktober 2012 | jaargang 23 | special bij nummer 5
Marja van Bon,
teamleider Kenniscentrum
Openbare
Gezondheidszorg GGD
Hart voor Brabant,
betrokken bij de
Academische Werkplaats
Publieke Gezondheid
Brabant.
Bert Hogeboom,
directeur V&V bij Icare
en samenwerkingscoördinator
Academische
Werkplaats Thuiszorg
‘Gezondheid Dichtbij’
in de regio Zwolle.