handreiking verkeersbesluiten - Vereniging van Nederlandse ...

HANDREIKING VERKEERSBESLUITEN 

Geactualiseerd op 23 augustus 2011

Inhoud 

Inleiding 4 

Hoofdstuk 1 Algemene regels betreffende verkeersbesluiten 6 

1.1 Bevoegdheid tot het nemen van een verkeersbesluit 6 

1.2 Wanneer is een verkeersbesluit vereist? 7 

1.2.1 Verkeerstekens en onderborden 7 

1.2.2 Fysieke maatregelen 8 

1.2.3 Tijdelijke verkeersmaatregelen (verkeerstekens en fysieke 

maatregelen) die langer duren dan vier maanden dan wel 

zich regelmatig voordoen 8 

1.3 Motivering van het verkeersbesluit 10 

1.4 Andere vereisten 13 

1.4.1 Zonale werking van de verkeersmaatregel 13 

1.4.2 Toepassing van onderborden 14 

1.4.3 Voorschriften erven en 30 km/h en 60 km/h maatregelen 15 

1.4.4 Aard en omvang fysieke maatregelen ter regeling van het verkeer 17 

1.5 Voorgeschreven overleg 17 

1.5.1 Horen openbaar lichaam/eigenaar 18 

1.5.2 Politie/Koninklijke marechaussee 18 

1.5.3 Andere wegbeheerders/spoorwegbeheerder 19 

1.5.4 Toezicht onderling overleg 19 

1.6 Belangenafweging (Awb procedure) 20 

1.7 Besluit 21 

1.8 Bekendmaking en inwerkingtreding 22 

1.8.1 Inwerkingtreding van een verkeersbesluit 22 

1.8.2 Inwerkingtreding van een verkeersbesluit betreffende fysieke 

maatregelen 22 

1.8.3 Bezwaar- en beroepsclausule 23 

1.9 Ten slotte 23 

1.9.1 Weigering 23 

1.9.2 Intrekking verkeersbesluit 24 

1.9.3 Niet altijd een verkeersbesluit 24 

1.9.4 Kosten 25 

1.9.5 Vervangen van ‘oude borden’ 26 

Hoofdstuk 2 Enkele aandachtspunten 28 

2.1 Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens 28 

2.2 Bromfiets op de rijbaan (BOR) 28 

2.3 Voorrang op verkeersaders 29 

2.4 Voorrang Fietser Van Rechts (VFVR) 29 

2.5 Aanvullende verordeningen 30 

2.6 Bebouwde kom 31 

pagina

Hoofdstuk 3 Wijzigingen regelgeving in relatie tot Duurzaam Veilig 32 

3.1 RVV 1990 32 

3.1.1 Invoering van bord G12a (fiets/bromfietspad) en bord G12b 

(einde fiets/bromfietspad) 

3.1.2 Invoering Voorrang Fietser van Rechts (VFVR) 32 

3.1.3 Verkeersplein wordt rotonde 33 

3.2 BABW 33 

3.2.1 Verplichting bij 30 km/h maatregelen geldt ook voor 60 km/h 

maatregelen 33 

3.3. Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens 34 

3.3.1 Voorschriften voor de afzonderlijke borden 34 

3.3.2 Voorschriften voor de afzonderlijke tekens op het wegdek 37 

3.4 Regeling verkeerslichten 37 

Hoofdstuk 4 Problemen en vragen uit de praktijk 38 

Lijst van afkortingen 39 

Bijlage I Beslisboom en checklist verkeersbesluit 

Bijlage II Bouwstenen verkeersbesluit 

Bijlage III Jurisprudentie 

Bijlage IV Ledenbrieven en Nieuwsbrieven

Handreiking verkeersbesluiten, maart 2001 4 

Inleiding 

Op 15 december 1997 hebben de minister van Verkeer en Waterstaat, het Interprovinciaal 

Overleg (IPO), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Unie van 

Waterschappen een convenant gesloten over het Startprogramma Duurzaam Veilig. Het 

Startprogramma moet een sterke impuls geven aan de uitvoering van een duurzaam veilig 

verkeers- en vervoerssysteem. Afspraken uit het convenant leiden ertoe dat wegbeheerders 

in een aantal gevallen verkeersbesluiten moeten nemen. Daarbij is het belangrijk dat op tijd 

met de voorbereiding van deze verkeersbesluiten wordt begonnen, om te voorkomen dat 

bezwaar- of beroepsprocedures tot vertraging van de invoering van de maatregelen kunnen 

leiden. Wanneer wegbeheerders beginnen met de indeling van hun wegennet 

(categorisering) is het verstandig om direct aandacht te besteden aan de te nemen 

verkeersbesluiten en concepten op te stellen. Deze besluiten kunnen gebundeld worden 

voor het eigen wegennet. Dit heeft als voordeel dat bij de motivering van de diverse 

verkeersbesluiten deels gebruik gemaakt kan worden van standaardteksten die afgeleid 

kunnen worden uit het convenant. Wel zal tevens per verkeersbesluit eventueel een naar de 

situatie toegesneden motivering opgenomen moeten worden. Het mag duidelijk zijn dat 

goed overleg met betrokkenen en een duidelijke motivering van het (gebundelde) 

verkeersbesluit de wegbeheerder voordelen oplevert. 

Het convenant over het Startprogramma Duurzaam Veilig heeft geen gevolgen voor de 

regels die gelden bij het tot stand komen van besluiten in het algemeen en van 

verkeersbesluiten in het bijzonder. Relevante wetgeving, zoals de Wegenverkeerswet 1994 

(WVW 1994), de Algemene wet bestuursrecht (Awb) en het Besluit administratieve 

bepalingen inzake het wegverkeer (BABW) blijven op de daarop betrekking hebbende 

onderdelen ongewijzigd. Enkele afspraken 1 uit het convenant hebben echter wel geleid tot 

een aanpassing van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990), het 

BABW, de uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens en de Regeling 

verkeerslichten 1991. Wanneer met deze wijzigingen rekening moet worden gehouden in 

het verkeersbesluit wordt daar in deze handreiking aandacht aan besteed. 

Deze handreiking is bedoeld om de wegbeheerders te helpen (juridisch) goed onderbouwde 

verkeersbesluiten te nemen en te voorkomen dat belangrijke aspecten over het hoofd 

worden gezien. 

Achtereenvolgens worden besproken de algemene regels betreffende verkeersbesluiten, 

enkele aandachtspunten die bij het nemen van een verkeersbesluit van belang kunnen zijn, 

de wijzigingen in de regelgeving in relatie tot het Startprogramma Duurzaam Veilig en tot 

slot is een hoofdstuk gewijd aan problemen en vragen uit de praktijk. 

In bijlage I is het eerste hoofdstuk nog eens schematisch weergegeven in een beslisboom 

en een checklist. Bijlage II bevat vervolgens bouwstenen voor een verkeersbesluit. In bijlage 

III vindt u de aangehaalde jurisprudentie en in bijlage IV de in paragraaf 1.6 aangehaalde 

ledenbrief. 

In de voorbereiding naar een goed onderbouwd verkeersbesluit kan tijdens inspraak- en 

inloopavonden tevens gebruik worden gemaakt van de videoband “Duurzaam Veilig Verkeer 

is samen kiezen voor Leefbaarheid” die is uitgegeven door de VNG en het IPO. 

1 30 en 60 km gebieden, bromfiets op de rijbaan, voorrang fietsers van rechts (m.i.v. 1/5/2001), voorrangsregeling op 

rotondes aangeduid door bord D1 (m.i.v. 31/12/2001).


In de video is onder andere aandacht besteed aan het overleg met betrokkenen over de 

voorgenomen maatregelen in het kader van Duurzaam Veilig en het resultaat daarvan. De 

video is toegezonden bij ledenbrief van 28 februari 2001, kenmerk Lbr. 01/28.


Hoofdstuk 1 Algemene regels betreffende verkeersbesluiten 

1.1 Bevoegdheid tot het nemen van een verkeersbesluit 

In artikel 18, eerste lid, van de WVW 1994 is bepaald welk bestuursorgaan bevoegd 

is tot het nemen van verkeersbesluiten. 

Artikel 18 WVW 1994 

1. Verkeersbesluiten worden genomen: 

a. voor zover zij betreffen het verkeer op wegen onder beheer van het Rijk 

door Onze Minister; 

b. voor zover zij betreffen het verkeer op wegen onder beheer van een 

provincie door gedeputeerde staten; 

c. voor zover zij betreffen het verkeer op wegen onder beheer van een 

waterschap door het algemeen bestuur of, krachtens besluit van het 

algemeen bestuur, door het dagelijks bestuur; 

d. voor zover zij betreffen het verkeer op andere wegen door burgemeester 

en wethouders, of krachtens besluit van hen, door een door hen ingestelde 

bestuurscommissie of het dagelijks bestuur van een deelgemeente. 

Let wel: 

Voor wegen onder beheer van het Rijk is de Minister van Verkeer en Waterstaat 

bevoegd om verkeersbesluiten te nemen. Het gaat hier om alle Rijkswegen, dus niet 

alleen autosnelwegen, maar ook wegen van Staatsbosbeheer en Defensie. 

De "andere wegen", bedoeld in artikel 18, eerste lid, onderdeel d, van de WVW 1994 

zijn niet alleen de wegen onder beheer van de gemeente, maar ook de feitelijk voor 

het openbaar verkeer openstaande particuliere wegen. Hierbij moet u onder andere 

denken aan wegen op ziekenhuisterreinen en terreinen van universiteiten. Ook 

parkeerterreinen van woonboulevards en een paadje van een particulier naast zijn 

woning, waar een ieder gebruik van mag maken, vallen hieronder 2 . 

Voor de in artikel 18 van de WVW 1994 genoemde instanties geldt dat zij ook 

verkeersbesluiten kunnen nemen voor wegen die ondanks borden "eigen weg" of 

"verboden toegang voor onbevoegden" feitelijk voor het openbaar verkeer open 

staan, dan wel waar het verkeer stilzwijgend wordt toelaten. 

Een weg in de zin van de wegenverkeerswetgeving hoeft dus niet openbaar te zijn in 

de zin van de Wegenwet. Zolang de weg feitelijk voor het openbaar verkeer open 

staat, dus voor een ieder toegankelijk is, is de wegenverkeerswetgeving daarop van 

toepassing. 

2 Kroon 17 juni 1996, 96.003201, Tubbergen.



1. In deze wet en de daarop berustende bepalingen wordt verstaan onder: 

b. wegen: alle voor het openbaar verkeer openstaande wegen of paden met 

inbegrip van de daarin liggende bruggen en duikers en de tot die wegen 

behorende paden en bermen of zijkanten; 

Let wel: 

Wanneer de bevoegdheid tot het nemen van een verkeersbesluit is overgedragen 

aan een bestuurscommissie of het dagelijks ebstuur van een deelgemeente, wordt 

aangeraden datum en nummer van het betreffende delegatiebesluit op te nemen in 

de considerans van het verkeersbesluit. 

1.2 Wanneer is een verkeersbesluit vereist? 

In artikel 15, eerste lid, van de WVW 1994 is bepaald dat voor de plaatsing, en ook 

voor de verwijdering, van bepaalde verkeerstekens en onderborden een 

verkeersbesluit vereist is. In het tweede lid van dit artikel is aangegeven in welke 

gevallen ook voor het aanbrengen, of verwijderen, van fysieke maatregelen een 

verkeersbesluit vereist is. 

1.2.1 Verkeerstekens en onderborden 


1. De plaatsing of verwijdering van de bij algemene maatregel van bestuur 

aangewezen verkeerstekens, en onderborden voor zover daardoor een gebod 

of verbod ontstaat of wordt gewijzigd, geschiedt krachtens een 

verkeersbesluit. 

De algemene maatregel van bestuur die hier wordt bedoeld is het BABW. In artikel 

12 van het BABW is limitatief opgenomen voor welke verkeerstekens een 

verkeersbesluit is vereist. 

Let wel: 

Artikel 12 BABW 

De plaatsing of verwijdering van de hierna genoemde verkeerstekens moet 

geschieden krachtens een verkeersbesluit: 

a. de borden die zijn opgenomen in de hoofdstukken A tot en met G van 

bijlage 1, behorende bij het RVV 1990, uitgezonderd de borden C22 en E9, 

alsmede de borden E4, E12 en E13, tenzij onder deze borden een onderbord 

als bedoeld in artikel 8, eerste lid, onderdeel c, wordt aangebracht; 

b. de volgende verkeerstekens op het wegdek: 

I. doorgetrokken strepen; 

II. de aanduiding van fietsstroken; 

III. de aanduiding van busstroken en busbanen; 

IV. voetgangersoversteekplaatsen; 

V. gele doorgetrokken strepen; 

VI. gele onderbroken strepen; 

VII. haaietanden.


Indien het bevoegd gezag besluit om verkeerstekens te plaatsen of te verwijderen 

die niet zijn genoemd in artikel 12 van het BABW, zoals bord L3 (bushalte/tramhalte), 

is hiervoor geen verkeersbesluit vereist. Het bevoegd gezag moet zich daarbij wel 

afvragen of er sprake is van een besluit als bedoeld in artikel 1:3 van de Awb 3 . Indien 

daarvan sprake is, hoeft een dergelijk besluit niet aan alle eisen van een 

verkeersbesluit te voldoen. Het verdient evenwel aanbeveling om de besluitvorming 

op (nagenoeg) dezelfde wijze te laten plaatsvinden. Hierbij moet worden gedacht 

aan de motivering, het overleg en uiteraard het eventueel volgen van een 

voorbereidingsprocedure op grond van de Awb. 

1.2.2 Fysieke maatregelen 


2. Maatregelen op of aan de weg tot wijziging van de inrichting van de weg of 

tot het aanbrengen of verwijderen van voorzieningen ter regeling van het 

verkeer geschieden krachtens een verkeersbesluit, indien de maatregelen 

leiden tot een beperking of uitbreiding van het aantal categorieën 

weggebruikers dat van een weg of weggedeelte gebruik kan maken. 

Het gaat hier om fysieke maatregelen die te vergelijken zijn met bijvoorbeeld een 

geslotenverklaring (bord C7). Het aanbrengen van wegversmallingen waardoor 

brede voertuigen geen gebruik meer kunnen maken van de weg of het plaatsen van 

paaltjes, bloembakken e.d. waardoor voertuigen op meer dan twee wielen er niet 

meer door kunnen. Ook voor het verwijderen van dergelijke fysieke maatregelen is 

een verkeersbesluit vereist. 

Let wel: 

Het opheffen van parkeervakken, het aanbrengen van drempels, plateaus e.d. is 

geen fysieke maatregel als bedoeld in artikel 15, tweede lid, van de WVW 1994 4 . 

Voor het aanbrengen of verwijderen van dit soort infrastructurele maatregelen is ook 

geen besluit als bedoeld in artikel 1:3 van de Awb vereist 5 

1.2.3 Tijdelijke verkeersmaatregelen (verkeerstekens en fysieke maatregelen) die 

langer duren dan vier maanden dan wel zich regelmatig voordoen 

In artikel 37 van het BABW is aangegeven wanneer bij tijdelijke situaties toch een 

verkeersbesluit genomen moet worden. 


In afwijking van artikel 35 geschieden de tijdelijke plaatsing en de tijdelijke 

maatregel krachtens een verkeersbesluit indien de omstandigheden die tot de 

tijdelijke plaatsing of tot de tijdelijke maatregel leiden van langere duur zijn 

dan vier maanden dan wel zich regelmatig voordoen. Paragraaf 6 is alsdan 

van toepassing. 

Let wel: 

Indien sprake is van een situatie als bedoeld in artikel 37 van het BABW moet dus 

een verkeersbesluit worden genomen. Gelet op het tijdelijk karakter is het aan te 

3 Abr 4 juli 1996, H01.95.0574, Almere, AB 1996/345. 

4 Kroon 17 augustus 1995, 95.006339, Goirle. 

5 

Pres. Rb Arnhem 8 april 1997, Awb-katern 24 mei 1997, 39, Rheden (Posbank).


bevelen om in het verkeersbesluit in ieder geval aan te geven vanaf welke datum het 

besluit in werking treedt (dit is de dag waarop de verkeerstekens worden geplaatst). 

Is van tevoren duidelijk wat de einddatum is, dan kan deze datum eveneens worden 

aangegeven. Wanneer het praktisch niet mogelijk is om een einddatum te noemen 

dient, bijvoorbeeld een week voor de einddatum, een verkeersbesluit te worden 

genomen tot verwijdering van de tijdelijk geplaatste borden. 

In artikel 34 van het BABW is aangegeven in welke gevallen een tijdelijke 

verkeersmaatregel kan worden genomen. 


Door of vanwege het bevoegd gezag dan wel door of namens het openbaar 

lichaam, dat het beheer heeft over een weg of, indien geen openbaar lichaam 

het beheer heeft, door de eigenaar van een weg kunnen in de hierna 

genoemde omstandigheden en voor de duur van die omstandigheden 

verkeerstekens, bedoeld in artikel 12, worden geplaatst alsmede maatregelen 

als bedoeld in artikel 15, tweede lid, van de wet, worden uitgevoerd: 

a. ingeval van de uitvoering van werken, opdooi, de doorweekte toestand van 

een weg of weggedeelte, dreigend gevaar of andere dringende 

omstandigheid van voorbijgaande aard; 

b. ingeval van een door het wegverkeer veroorzaakte ernstige aantasting van 

voorbijgaande aard van de in het tweede lid, onder a, van artikel 2 van de 

wet genoemde belangen. 

Geen verkeersbesluit? 

Wanneer bij een tijdelijke situatie niet wordt voldaan aan het bepaalde in artikel 37 

van het BABW is in beginsel geen verkeersbesluit vereist. 


De plaatsing van verkeerstekens en het uitvoeren van maatregelen, bedoeld 

in artikel 34, kunnen geschieden zonder een daaraan ten grondslag liggend 


Let wel: 

Algemeen uitgangspunt is dat wanneer de maatregelen geen permanent karakter 

hebben, maar bijvoorbeeld verband houden met al dan niet geplande 

onderhoudswerkzaamheden aan de weg die maximaal vier maanden in beslag 

nemen, het nemen van een verkeersbesluit in beginsel achterwege kan blijven. In 

verband met het tijdelijke karakter van dergelijke maatregelen en de vaak 

noodzakelijke werkzaamheden, bestaat er ook minder behoefte aan een 

verkeersbesluit op grond waarvan bezwaar en beroep kan worden aangetekend. In 

deze gevallen zouden de bestuurslasten bovendien onevenredig hoog worden.


Wel een verkeersbesluit? 

Bij uitvoering van werken, en dan met name bij werkzaamheden die ruim van te 

voren gepland zijn en die ingrijpende gevolgen hebben voor het verkeer, moet u zich 

afvragen of de tijdelijke maatregel als te belastend kan worden ervaren. Indien dit zo 

is, is het aan te bevelen om in afwijking van het gestelde in artikel 35 van het BABW 

toch een verkeersbesluit te nemen, teneinde alle belangen goed af te kunnen wegen. 

1.3 Motivering van het verkeersbesluit 

In artikel 21 van het BABW is de verplichting opgenomen om verkeersbesluiten goed 

te motiveren. Op de eerste plaats moet(en) de reden(en) worden aangeven met welk 

doel het verkeersbesluit is genomen. Daarnaast is het van belang aan te geven of de 

zogenaamde klassieke verkeersbelangen of milieubelangen ten grondslag liggen aan 

het verkeersbesluit. 


De motivering van het verkeersbesluit vermeldt in ieder geval welke 

doelstelling of doelstellingen met het verkeersbesluit worden beoogd. 

Daarbij wordt aangegeven welke van de in artikel 2, eerste en tweede lid, van 

de wet genoemde belangen ten grondslag liggen aan het verkeersbesluit. 

Indien tevens andere van de in artikel 2, eerste en tweede lid, van de wet 

genoemde belangen in het geding zijn, wordt voorts aangegeven op welke 

wijze de belangen tegen elkaar zijn afgewogen. 

doelstelling(en) 

Het bevoegde gezag dient in het verkeersbesluit aan te geven, wat zij met de 

plaatsing van een verkeersteken of met het treffen van een voorziening aan de weg 

wenst te bereiken (weren sluipverkeer, terugdringen parkeeroverlast, verbetering van 

de doorstroming, beperking overlast en hinder in broedgebied, etc.). 

artikel 2 belangen 

Voorts moet in het verkeersbesluit worden aangegeven welke van de in artikel 2, 

eerste en tweede lid van de WVW 1994 genoemde belangen ten grondslag liggen 

aan het verkeersbesluit. Het gaat hier om de zogenaamde klassieke 

verkeersbelangen en de milieubelangen. 


1. De krachtens deze wet vastgestelde regels kunnen strekken tot: 

a. het verzekeren van de veiligheid op de weg; 

b. het beschermen van weggebruikers en passagiers; 

c. het in stand houden van de weg en het waarborgen van de 

bruikbaarheid daarvan; 

d. het zoveel mogelijk waarborgen van de vrijheid van het verkeer.


2. De krachtens deze wet vastgestelde regels kunnen voorts strekken tot: 

a. het voorkomen of beperken van door het verkeer veroorzaakte overlast, 

hinder of schade alsmede de gevolgen voor het milieu, bedoeld in de 

Wet milieubeheer; 

b. het voorkomen of beperken van door het verkeer veroorzaakte 

aantasting van het karakter of van de functie van objecten of gebieden. 

Door de uitbreiding van de reikwijdte is het ook mogelijk om ter behartiging van 

milieubelangen verkeersbesluiten te nemen. Vóór de uitbreiding van de reikwijdte 

van de wegenverkeerswet was dit alleen mogelijk op basis van gemeentelijke of 

provinciale verordeningen. 

bereiken van doelstelling(en) 

Milieubelangen kunnen op zich reden zijn voor het nemen van een verkeersbesluit 6 . 

Daarbij moet er wel voor worden gewaakt dat het milieubelang waarvoor een 

verkeersbesluit wordt genomen zich niet gaat verplaatsen. Het probleem moet wel 

worden opgelost (de doelstellingen moeten wel worden bereikt) 7 . 

afweging van belangen 

Uit jurisprudentie blijkt dat de milieubelangen ondergeschikt zijn aan de klassieke 

verkeersbelangen 8 . Wanneer na afweging van de in artikel 2 van de WVW 1994 

genoemde belangen blijkt dat de overige in het eerste lid van artikel 2 van de 

Wegenverkeerswet 1994 genoemde (klassieke) belangen in het gedrang komen, kan 

het milieubelang op zichzelf niet leiden tot een verkeersmaatregel. Het mag dan ook 

duidelijk zijn dat in het verkeersbesluit moet worden aangegeven op welke wijze de 

belangen tegen elkaar zijn afgewogen. 

6 

Kroon 30 mei 1996, 96.002956, Schoorl. 

7 

Kroon 14 juni 1994, 94.004622, Rheden (Posbank). 

8 

Kroon 9 februari 1996, 96.000777, Zoetermeer.


Schematisch weergegeven levert dit het volgende op: 

Verkeersbesluit motiveren 

Minimum-eis voor de motivering 

(artikel 21 BABW) 

Aangeven van: 

- beoogde doelstelling(en) 

- artikel 2 WVW 1994 belang(en) 

Zijn overige artikel 2 WVW 1994 

belangen in het geding? 

Nee: Ja: 

Voldaan aan de minimum eis Welke andere artikel 2 belangen? 

Afweging betrokken 

artikel 2 WVW 1994 belangen 

Let wel: 

Naast de hiervoor genoemde belangen kunnen ook andere belangen een rol spelen 

bij de totstandkoming van een verkeersbesluit, denk maar aan belangen van 

bewoners, bedrijven, openbaar vervoer en hulpverleningsdiensten. Hierop wordt 

nader ingegaan in paragraaf 1.6 “Belangenafweging (Awb procedure)”.


1.4 Andere vereisten 

In het BABW is in een aantal artikelen aangegeven aan welke vereisten een 

verkeersbesluit - in die bepaalde gevallen - nog meer moet voldoen. Het betreft hier 

de zonale toepassing van borden (artikel 13), de toepassing van onderborden (artikel 

14), het voldoen aan de voorschriften met betrekking tot de toepassing van erven en 

30 en 60 km/h maatregelen (artikel 15) en het aangeven van de aard en omvang van 

fysieke maatregelen ter regeling van het verkeer (artikel 18). 

1.4.1 Zonale werking van de verkeersmaatregel 

Wanneer aan de verkeersmaatregel een zonale werking wordt toegekend, dient dit in 

het verkeersbesluit aangegeven te worden, bijvoorbeeld een 30 km/h maatregel voor 

een bepaalde wijk. In het verkeersbesluit kunnen alle straten in de betreffende wijk 

worden genoemd. Daarnaast kan ook worden volstaan met een verwijzing naar een 

bijgevoegde plattegrond waarop is aangegeven voor welke straten de 

maximumsnelheid geldt. Voordeel van dit laatste is dat op de plattegrond tevens is 

aangegeven waar de borden A1 zonaal (30) en A2 (einde zone 30) worden geplaatst. 


In het verkeersbesluit tot plaatsing van borden die de snelheid, het parkeren 

of geslotenverklaringen betreffen alsmede van bord G7 kan worden bepaald, 

dat de door deze borden aangeduide geboden of verboden gelden in een 

bepaald gebied. 

In artikel 9 van het BABW is limitatief opgenomen welke verkeerstekens zonaal 

kunnen worden toegepast. 


De verkeersborden A1, C1, C6 tot en met C22, E1, E9, E10, G5 en G7 van 

bijlage 1, behorende bij het RVV 1990, kunnen gelden voor het door die 

borden aangegeven gebied. 

Let wel: 

De borden bijlage van het RVV 1990 kent alleen bord E10 als zone bord en E11 als 

einde zone bord. Hoewel nergens met zoveel worden is beschreven dienen deze 

twee borden als voorbeeld voor de overige borden die zonaal kunnen worden 

toegepast. Het is niet de bedoeling om in het verkeersbesluit te verwijzen naar de 

borden E10 en E11. Volstaan kan worden met de vermelding dat voor een bepaald 

gebied een maximumsnelheid wordt vastgesteld van 30 km/h door plaatsing van 

bord(en) A1 zonaal.


1.4.2 Toepassing van onderborden 

Wanneer onderborden worden toegepast hebben zij altijd een bijzondere betekenis 

voor het hoofdbord. Onderborden (ook een enkele pijl) maken deel uit van hetgeen is 

besloten en moeten dus in het verkeersbesluit worden vermeld. Een van de 

bekendste onderborden is die waarop een beperking van de werkingssfeer is 

aangegeven, zoals: “maandag t/m vrijdag van 07.00 - 18.00”, of “uitgezonderd 

bestemmingsverkeer”. 


Indien onder de in deze paragraaf genoemde verkeersborden onderborden 

worden geplaatst, wordt zulks in het betrokken verkeersbesluit tot uitdrukking 

gebracht. 

In artikel 8 van het BABW is opgenomen wat de onderborden kunnen inhouden. 


1. Onder verkeersborden kunnen onderborden worden geplaatst. 

2. Deze onderborden kunnen: 

a. een nadere uitleg van de op de borden voorkomende aanduiding 

inhouden; 

b. bij borden die een gebod of verbod aanduiden, een beperking van de 

werkingssfeer van die borden inhouden; 

c. bij de borden E4 tot en met E8 en E10 tot en met E13 van bijlage 1, 

behorende bij het RVV 1990, betrekking hebben op: 

1 o de categorie voertuigen waarvoor de parkeergelegenheid is bestemd, 

2 o de wijze waarop het parkeren dient te geschieden of 

3 o de dagen of uren waarop het parkeren is verboden; 

d. bij de borden G7, G9 en G11 van bijlage 1, behorende bij het RVV 1990, 

een aanduiding inhouden dat de uit het bord voortvloeiende geboden of 

verboden niet gelden voor het verkeersgebruik als op het onderbord is 

aangegeven. 

Let wel: 

Indien bijvoorbeeld onder bord E1 (parkeerverbod) een onderbord wordt aangebracht 

met een pijl waarmee het wegvak wordt aangeduid waar het parkeerverbod 

betrekking op heeft, moet ook dit onderbord in het verkeersbesluit tot uitdrukking 

worden gebracht. 

Achteraf aanbrengen 

Wanneer achteraf een onderbord wordt aangebracht, dient te worden bekeken of 

daardoor de strekking van de verkeersmaatregel wordt gewijzigd, in die zin dat de 

werkingssfeer van het gebod of verbod wordt beperkt. Indien dit het geval is, moet 

een nieuw verkeersbesluit worden genomen. 

Achteraf verwijderen 

Hetzelfde geldt uiteraard ook indien een onderbord achteraf wordt verwijderd. 

Daardoor wordt de beperking van de werkingssfeer van het gebod of verbod namelijk 

ongedaan gemaakt, wat eveneens in een verkeersbesluit tot uitdrukking moet 

komen.


1.4.3 Voorschriften erven en 30 km/h en 60 km/h maatregelen 

In artikel 15 van het BABW is onder andere bepaald dat in het verkeersbesluit tot 

plaatsing van borden met een maximumsnelheid van 30 of 60 km/h (al dan niet 

zonaal) wordt aangegeven op welke wijze aan de eisen met betrekking tot de 

inrichting van de weg wordt voldaan. Wanneer tevens voorrangsborden, in een 

beperkt aantal situaties en onder strikte voorwaarden, worden toegepast moet ook 

daarover in het besluit tot uitdrukking komen op welke wijze is voldaan aan 

snelheidsbeperkende en attentieverhogende maatregelen. 

Met deze verplichting wordt beoogd te bewerkstelligen dat in een beroepsprocedure 

beter kan worden getoetst in hoeverre bij het nemen van de verkeersbesluiten is 

voldaan aan de gestelde eisen met betrekking tot de plaatsing van verkeerstekens. 


In het verkeersbesluit tot plaatsing van bord A1, voor zover dit aanduidt dat 

een maximumsnelheid van 30 km/h of 60 km/h geldt, bord B3, B4, B5 of B6 

op een 30 km/h- of een 60 km/h weg of in een 30 km/h- of 60 km/h zone en 

bord G5 van bijlage 1, behorende bij het RVV 1990, wordt aangegeven op 

welke wijze wordt voldaan aan de krachtens artikel 14 van de wet gestelde 

voorschriften. 

De hier bedoelde voorschriften, die krachtens artikel 14 van de WVW 1994 zijn 

gesteld, zijn opgenomen in paragraaf 4 van de Uitvoeringsvoorschriften BABW 

inzake verkeerstekens. 

Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens 

Paragraaf 4. Voorschriften voor de afzonderlijke borden 

Bord A1 (maximumsnelheid) 

Toepassing 

1. De in te stellen maximumsnelheid dient in overeenstemming te zijn met het 

wegbeeld ter plaatse. Dit betekent dat waar nodig de omstandigheden op 

zodanige manier zijn aangepast dat de beoogde snelheid redelijkerwijs 

voortvloeit uit de aard en de inrichting van de betrokken weg en zijn 

omgeving. 

4. 30km/h en 30 km/h-zone, 60 km/h en 60 km/h-zone 

Bord A1 (30km/h binnen en buiten de bebouwde kom en 60 km/h buiten de 

bebouwde kom), mag op wegvakken slechts worden toegepast indien wordt 

voldaan aan de volgende eisen:


- iedere weg in het betrokken gebied heeft voornamelijk een verblijfsfunctie; 

- om te voorkomen dat de verblijfsfunctie wordt aangetast door een relatief 

hoge intensiteit van het gemotoriseerde verkeer, is de weg met zijn 

omgeving waar nodig aangepast; 

- met het oog op snelheidsbeperking en attentieverhoging is extra aandacht 

aandacht besteed aan potentieel gevaarlijke punten, zoals: 

a. plaatsen waar voetgangers, in het bijzonder schoolkinderen en 

bejaarden, plegen over te steken; 

b. kruispunten met een hoofdroute voor fietsers en eventueel 

bromfietsers; 

c. kruispunten waar de voorrang door middel van borden geregeld is; 

- de overgangen naar een andere maximumsnelheid zijn door de 

constructie duidelijk herkenbaar; 

- indien de overgang naar een hogere maximumsnelheid binnen 20 meter 

van een kruisende weg ligt, dan is de voorrang geregeld door middel van 

verkeerstekens of een in- of uitritconstructie, tenzij de kruisende weg 

geschikt is om in het betrokken gebied opgenomen te worden. 

Bord B6 (verleen voorrang) in relatie met de borden B3, B4 en B5 

Toepassing 

1. Het bord wordt niet toegepast binnen erven. 

2. 30 km/h en 30 km/h-zones 

Het bord wordt binnen 30 km/h en 30 kmh-zones slechts toegepast bij 

rotondes en bij kruispunten met: 

- een vrijliggende busbaan; 

- een vrijliggend fietspad; 

- een vrijliggend fiets/bromfietspad; 

- een hoofdfietsroute, die duidelijk als zodanig herkenbaar is en 

waarop slechts een ondergeschikte hoeveelheid verkeer voorkomt; 

Bord G5 (erf) 

Toepassing 

1. Het erf moet voornamelijk een verblijfsfunctie hebben. Dit houdt in, 

voor zover het gemotoriseerd verkeer betreft, dat de wegen binnen 

een erf slechts een functie mogen hebben voor verkeer dat zijn 

bestemming of zijn vertrekpunt binnen het erf heeft en de intensiteit 

van het verkeer het karakter van het erf niet mag aantasten. 

2. De aard en de gesteldheid van de wegen en weggedeelten in het erf 

moeten zodanig zijn en op of aan die wegen en weggedeelten moeten 

snelheidsbeperkende voorzieningen zijn aangebracht waardoor 

stapvoets rijden redelijkerwijze uit die omstandigheden voortvloeit. 

3. De indruk moet worden vermeden dat de weg is verdeeld in een 

rijbaan en een trottoir. Er mag daarom geen doorlopend 

hoogteverschil bestaan in het dwarsprofiel van een weg binnen een 

erf. Voor zover aan het vorenstaande wordt voldaan mag een 

voorziening voor voetgangers worden gerealiseerd.


4. De in- en uitgangen van een erf moeten reeds door hun constructie als 

zodanig duidelijk kenbaar zijn. Voor zover de in- en uitgangen bij een 

kruisende weg door motorvoertuigen kunnen worden gebruikt moeten 

zij als in- of uitrit zijn uitgevoerd. Het is toegestaan dat de in- en 

uitgang van een erf vóór een kruisende weg is gesitueerd, mits op een 

zodanige afstand, met een minimum van 20 meter, van de kruisende 

weg dat geen misverstand kan bestaan over de op het kruispunt 

geldende voorrangsregeling. 

5. De parkeerplaatsen moeten worden aangeduid of aangegeven met 

een P-tegel of een P-bord. Indien het erf tevens is aangewezen als 

parkeerschijf-zone moet op de parkeerplaatsen waar de parkeerschijf 

verplicht is een blauwe streep worden aangebracht. 

Let wel: 

In het verkeersbesluit moet dus worden aangegeven op welke wijze aan de hiervoor 

genoemde voorschriften wordt voldaan. 

1.4.4 Aard en omvang fysieke maatregelen ter regeling van het verkeer 

Met name wanneer verkeerstekens niet het gewenste effect sorteren kan worden 

overgegaan tot het treffen van fysieke maatregelen ter regeling van het verkeer. In 

die gevallen moet in het verkeersbesluit duidelijk worden weergegeven met wat voor 

soort maatregelen welk verkeersgebruik wordt beperkt en wat daarvan de gevolgen 

zijn. Bijvoorbeeld het plaatsen van paaltjes of bloembakken waardoor bepaalde 

voertuigen geen gebruik meer kunnen maken van een straat, of de straat niet meer 

kunnen gebruiken om hun weg te vervolgen. Het gevolg daarvan is dat deze 

voertuigen gebruik moeten maken van een andere straat, dan wel een andere route 

moeten nemen die daar meer geschikt voor is. 


In het verkeersbesluit worden de aard en de omvang van de maatregelen 

aangegeven. 

Let wel: 

Het gaat hierbij alleen om fysieke maatregelen waarvoor een verkeersbesluit is 

vereist op grond van artikel 15, tweede lid, WVW 1994 (zie 1.2.2). 

1.5 Voorgeschreven overleg 

Hieronder is weergegeven in welke gevallen overleg over de voorgenomen 

verkeersmaatregelen verplicht is. Het verdient aanbeveling om van het overleg 

melding te maken in het verkeersbesluit. Het is niet noodzakelijk om de uitkomsten 

van het overleg te vermelden in het verkeersbesluit.


1.5.1 Horen openbaar lichaam/eigenaar 


Het openbaar lichaam dat het beheer heeft over de weg of, indien geen 

openbaar lichaam het beheer heeft, de eigenaar van de weg wordt met 

betrekking tot verkeersbesluiten gehoord. 

Het openbaar lichaam dan wel de eigenaar worden "slechts" gehoord, er behoeft 

geen overeenstemming te zijn over het te nemen verkeersbesluit. Openbare 

lichamen die het beheer hebben, kunnen onder andere zijn: recreatieschappen, 

Staatsbosbeheer en Defensie. 

1.5.2 Politie/Koninklijke marechaussee 


Verkeersbesluiten worden genomen na overleg met: 

a. de korpschef van het betrokken regionale politiekorps, 

b. de korpschef van het Korps landelijke politiediensten, indien de taak ten 

aanzien van het verkeer mede wordt vervuld door dat politiekorps, en 

c. de commandant van de Koninklijke marechaussee, indien de taak ten 

aanzien van het verkeer mede wordt vervuld op een luchtvaartterrein, als 

bedoeld in artikel 6, eerste lid, onder c, van de Politiewet 1993. 

De commandant van de Koninklijke marechaussee wordt tot op heden alleen 

geraadpleegd voor maatregelen met betrekking tot het terrein van de luchthaven 

Schiphol (voor zover het gaat om de wegen die feitelijk voor het openbaar verkeer 

toegankelijk zijn). 

Door het verplicht betrekken van de politie (en de marechaussee) bij de 

totstandkoming van verkeersbesluiten wordt bewerkstelligd, dat het aspect van de 

handhaving van verkeersvoorschriften, en dan met name de handhaving van de door 

verkeerstekens aangeduide geen verbodsborden, ook op lokaal niveau voldoende 

tot zijn recht komt. De handhaafbaarheid van de verkeerstekens is een aspect dat 

mee moet wegen bij de besluitvorming. Hierdoor wordt een belangrijke bijdrage 

geleverd aan het streven naar een zorgvuldiger en terughoudender gebruik van 

verkeerstekens. 

Let wel: 

Het uit het overleg naar voren komende advies hoeft niet te worden opgevolgd. Het 

bevoegd gezag zal er evenwel goed aan doen het voorgenomen verkeersbesluit nog 

eens goed te overwegen. Voorts dient er op te worden gelet dat het overleg 

plaatsvindt met een bevoegde ambtenaar 9 . 

9 Vz Agvb RvSt 24 januari 1992, B03.91.0129, Schiermonnikoog.


1.5.3 Andere wegbeheerder/spoorwegbeheerder 


1. Verkeersbesluiten als gevolg waarvan het verkeer op wegen andere dan 

die waarop het verkeersbesluit betrekking heeft rechtstreeks en 

ingrijpend wordt beïnvloed, worden genomen na overleg met het ten 

aanzien van die andere wegen bevoegd gezag. 

2. Verkeersbesluiten worden genomen na overleg met de betrokken 

spoorwegbeheerder, indien het besluit maatregelen betreft nabij een 

overweg als bedoeld in artikel 1, onder aab, van het RVV 1990, waardoor 

het verkeer over die overweg wordt beïnvloed. 

Wanneer onomstotelijk vaststaat dat een verkeersbesluit rechtstreeks en ingrijpend 

van invloed is op wegen van een ander bevoegd gezag of op overwegen van de 

betrokken spoorwegbeheerder, zullen de in artikel 2 van de WVW 1994 genoemde 

belangen die hebben geleid tot het verkeersbesluit ook moeten worden afgewogen 

tegen de belangen die spelen bij de andere wegen en overwegen. 

1.5.4 Toezicht onderling overleg 

Voor het geval de betrokken wegbeheerders niet in staat zijn hun verkeersbeleid voor 

wegen buiten de bebouwde kom op elkaar af te stemmen, op zodanige wijze dat het 

wegverkeer hiervan geen onevenredig nadeel ondervindt, zal langs andere weg een 

bevredigende oplossing gevonden moeten worden. In artikel 19 van de WVW 1994 is 

daarvoor aan gedeputeerde staten de bevoegdheid gegeven zo nodig de gemeente 

of het waterschap de aanwijzing te geven op bedoelde wegen een verkeersbesluit te 

nemen met een door de provincie te bepalen inhoud. Het geven van een dergelijke 

aanwijzing moet als uiterste redmiddel worden beschouwd. De provincie zal uiteraard 

eerst door middel van overleg trachten een oplossing te vinden voor het gerezen 

conflict. 


1. Gedeputeerde staten kunnen aan besturen van waterschappen en van 

gemeenten de aanwijzing geven om op buiten de bebouwde kom 

gelegen wegen, ten aanzien waarvan die organen bevoegd zijn tot het 

nemen van verkeersbesluiten, binnen dertien weken een verkeersbesluit 

van een daarbij aan te geven inhoud te nemen en uit te voeren. 

2. Het eerste lid mag worden toegepast, indien: 

a. op een buiten de bebouwde kom gelegen weg, die bij meerdere 

organen in beheer is, naar het oordeel van gedeputeerde staten een 

of meerdere niet op elkaar afgestemde verkeersbesluiten van kracht 

zijn, die zodanige afstemming behoeven met het oog op de belangen, 

omschreven in artikel 2, eerste lid, onderdelen a, c en d, en tweede lid, 

of 

b. gedeputeerde staten van oordeel zijn dat het nemen van een 

verkeersbesluit noodzakelijk is ter bescherming van de belangen, 

bedoeld in artikel 2, tweede lid. 

3. Gedeputeerde staten dienen voorafgaande aan het geven van een 

aanwijzing als bedoeld in het eerste lid overleg te voeren met het 

betrokken bestuur.


4. Het betrokken bestuur is verplicht een aanwijzing als bedoeld in het 

eerste lid op te volgen en uit te voeren. 

5. Indien een aanwijzing als bedoeld in het eerste lid niet wordt opgevolgd 

of uitgevoerd, gaan gedeputeerde staten op kosten van het betrokken 

bestuur tot het nemen van het verkeersbesluit en zo nodig tot de 

uitvoering daarvan over. 

6. Bij algemene maatregel van bestuur worden regels vastgesteld over de 

totstandkoming en de inhoud van de in het eerste lid bedoelde 

aanwijzingen alsmede over hetgeen verder voor de uitvoering van dit 

artikel noodzakelijk is 10 . 

Let wel: 

Om mogelijk ingrijpen door de provincie te voorkomen is het van groot belang om de 

in het kader van Duurzaam Veilig op te stellen categoriseringsplannen, voor wat 

betreft de wegen buiten de bebouwde kom, goed op elkaar af te stemmen. 

1.6 Belangenafweging (Awb procedure) 

10 

De Algemene wet bestuursrecht (Awb) vereist zorgvuldigheid en belangenafweging 

bij de totstandkoming van besluiten, dus ook verkeersbesluiten. Artikel 3:2 van de 

Awb schrijft voor dat het bestuursorgaan de nodige kennis omtrent de relevante 

feiten en de af te wegen belangen vergaart. Naast de belangenafweging bepaalt 

artikel 3:4 van de Awb dat de voor een of meer belanghebbenden nadelige gevolgen 

niet onevenredig mogen zijn in verhouding tot de met het besluit te dienen doelen. 

Bij de voorbereiding van verkeersbesluiten, ook in het kader van Duurzaam Veilig, 

zal eerst onderzocht moeten worden welke belangen allemaal een rol spelen. Zo zal 

bij het regelen van de voorrang op verkeersaders, maar meer nog bij het instellen 

van 30 km-zones, gekeken moeten worden naar mogelijke belangen van bij 

voorbeeld bewoners, bedrijven, hulpverleningsdiensten en openbaar 

vervoerbedrijven. 

Om de rechtstreeks bij het verkeersbesluit betrokken belangen goed af te kunnen 

wegen verdient het de aanbeveling om, vooral in complexe en omstreden situaties, 

een uniforme openbare voorbereidingsprocedure op grond van de Awb (afdeling 3.4) 

te volgen. De procedure om te komen tot een verkeersbesluit wordt hierdoor wel wat 

langer. Belangrijk voordeel is evenwel dat de besluitvorming op een zorgvuldige wijze 

tot stand komt. Dit kan zijn vruchten afwerpen tijdens bezwaar- en 

beroepsprocedures 11 . 

Het ligt in het voornemen, na overleg met provincies, gemeenten en waterschappen, de nodige voorzieningen daarover en 

zo nodig over andere punten op te nemen in het BABW. 

11 Kroon 15 januari 1997, 96.000107, Harlingen


Let wel: 

Indien van tevoren duidelijk is dat geen belangen worden geschaad, kan het 

bestuursorgaan volstaan met het zorgvuldig nemen (zorgvuldige voorbereiding) van 

een verkeersbesluit, zoals beschreven in Afdeling 3.2 van de Awb. 

Wanneer het bestuursorgaan van mening is dat een uniforme openbare 

voorbereidingsprocedure toegepast moet worden, dient het daartoe een besluit te 

nemen (zie art. 3:10 van de Awb). Een dergelijk besluit is in principe niet vatbaar 

voor bezwaar en beroep (art. 6:3 van de Awb). 

Bij een uniforme openbare voorbereidingsprocedure maakt het bestuursorgaan eerst 

het voornemen bekend met betrekking tot de te nemen verkeersmaatregelen. Tegen 

dit voornemen kunnen belanghebbenden hun zienswijzen inbrengen. Met 

inachtneming van deze zienswijzen kan het bestuursorgaan vervolgens een 

verkeersbesluit nemen. Aanbevolen wordt de zienswijzen en de (eventuele) 

weerleggingen daarvan in het verkeersbesluit op te nemen. 

1.7 Besluit 

In het dictum dient kort en bondig te worden aangegeven waartoe wordt besloten. 

Voor zover van toepassing moet melding worden gemaakt van: 

* de weg of wegen waarop de maatregel betrekking heeft of, indien het bijvoorbeeld 

een groter gebied betreft, een verwijzing naar een bij het verkeersbesluit het 

model bord dat wordt geplaatst om de maatregel aan te geven gevoegde tekening 

* het model bord dat wordt geplaatst om het einde van een maatregel aan te geven 

* de aard en de omvang van de fysieke maatregel (zie 1.4.4) 

* de zonale werking (zie 1.4.1) 

* de aangebrachte onderborden en hun betekenis (zie 1.4.2)


1.8 Bekendmaking en inwerkingtreding 

Voor wat betreft de wijze van bekendmaking van een verkeersbesluit en de 

inwerkingtreding daarvan gelden niet alleen de bepalingen die zijn opgenomen in de 

Awb, maar ook de aanvullende voorwaarden die daarover zijn opgenomen in het 

BABW. 

1.8.1 Inwerkingtreding van een verkeersbesluit 

In artikel 3:40 van de Awb is bepaald dat een besluit niet in werking treedt voordat 

het is bekendgemaakt. Voor besluiten waarin geen specifieke datum voor 

inwerkingtreding is genoemd betekent dit, dat die ook op dat moment in werking 

treden. Indien in het besluit een andere (latere) datum van inwerkingtreding is 

genoemd dan de datum van bekendmaking van het besluit, dan treedt het besluit pas 

in werking op die datum. Op het moment van publicatie is het besluit wel van kracht 

en kan daartegen binnen de gestelde termijn bezwaar en beroep worden 

aangetekend. 

De bekendmaking van besluiten tot een onbepaalde groep belanghebbenden gericht, 

geschiedt door kennisgeving van het besluit of de zakelijke inhoud ervan in een van 

overheidswege uitgegeven blad of een dag-, nieuws- of huis-aan-huisblad, dan wel 

op een andere geschikte wijze (art. 3:42 van de Awb). 

Indien een besluit tot een of enkele belanghebbenden is gericht, geschiedt de 

bekendmaking door toezending of uitreiking van het besluit (art. 3:41 van de Awb). 

In artikel 26 van het BABW is de verplichting opgenomen om van de bekendmaking 

een mededeling te doen in een of meer plaatselijke dag- of weekbladen. De 

mededeling moet daarbij aan bepaalde voorwaarden voldoen. 


Van de bekendmaking wordt mededeling gedaan in één of meer dag- of 

weekbladen. In de mededeling worden in ieder geval de weg waarop het 

verkeersbesluit betrekking heeft, alsmede de te plaatsen of te verwijderen 

verkeerstekens dan wel de te treffen maatregelen ter regeling van het verkeer 

vermeld. 

Let wel: 

In beide gevallen moet bij de publicatie tevens de bezwaar- en beroepsclausule 

worden vermeld. 

1.8.2 inwerkingtreding van een verkeersbesluit betreffende fysieke maatregelen 

Voor de bekendmaking van een verkeersbesluit betreffende fysieke maatregelen 

geldt eveneens de procedure zoals beschreven onder 1.8.1. 

Aanvullend is in artikel 27 van het BABW met zoveel woorden bepaald dat met het 

uitvoeren van een verkeersbesluit betreffende fysieke maatregelen pas zes weken 

na de bekendmaking een aanvang mag worden genomen. Door na de 

bekendmaking de inwerkingtreding met zes weken op te schorten krijgen 

wegbeheerders een verplichte “pauze”. Indien gedurende de zes weken een 

bezwaarschrift is ingediend kan de wegbeheerder beoordelen of hij de, over het


algemeen vrij kostbare, fysieke maatregelen zal uitvoeren, of dat hij wacht tot op het 

bezwaarschrift en eventueel het beroepschrift is beslist. 


Verkeersbesluiten als bedoeld in artikel 15, tweede lid, van de wet treden in 

werking met ingang van de dag, nadat een termijn van zes weken na de dag 

waarop het besluit is bekend gemaakt, is verstreken. 

1.8.3 Bezwaar- en beroepsclausule 

In artikel 3:45 van de Awb is bepaald dat wanneer tegen een besluit bezwaar kan 

worden gemaakt of beroep kan worden ingesteld, daarvan bij de bekendmaking en 

bij de mededeling van het besluit melding wordt gemaakt. Daarbij wordt vermeld door 

wie, binnen welke termijn en bij welke organisatie bezwaar kan worden gemaakt of 

beroep kan worden ingesteld. Het bestuursorgaan is dus verplicht belanghebbenden 

te wijzen op bestaande bezwaar- of beroepsprocedures 

In artikel 20 van de WVW 1994 is bepaald dat tegen verkeersbesluiten beroep kan 

worden ingesteld bij de rechtbank. 


Een belanghebbende kan tegen een verkeersbesluit tot plaatsing of 

verwijdering van verkeerstekens en onderborden of tot het treffen van 

maatregelen op of aan de weg ter regeling van het verkeer beroep instellen bij 

de rechtbank. 

Op grond van het bepaalde in artikel 7:1 van de Awb dient evenwel eerst een 

bezwaarschrift te worden ingediend bij het bestuursorgaan dat het verkeersbesluit 

heeft genomen. 

Let wel: 

Bij de bekendmaking en bij de mededeling van het verkeersbesluit moet dan ook 

worden aangegeven dat iedereen wiens belang rechtstreeks is betrokken bij het 

verkeersbesluit daartegen, binnen zes weken na bekendmaking, een met redenen 

omkleed bezwaarschrift kan indienen bij het bestuursorgaan dat het besluit heeft 

genomen. Slechts indien onverwijlde spoed, gelet op de betrokken belangen, dat 

vereist kan bij de president van de rechtbank die bevoegd is een verzoek om een 

voorlopige voorziening (waaronder schorsing) worden ingediend. Een dergelijk 

verzoek kan pas worden gedaan als het bezwaarschrift is ingediend. 

1.9 Ten slotte 

1.9.1 Weigering 

In artikel 6:2 van de Awb is bepaald dat de schriftelijke weigering een besluit te 

nemen, en het niet tijdig nemen van een besluit, met een besluit worden 

gelijkgesteld. De wettelijke voorschriften over bezwaar en beroep zijn ook hierop van 

toepassing. 

1.9.2 Intrekking verkeersbesluit


Aangezien ook voor het verwijderen (intrekken) van verkeersmaatregelen die 

krachtens een verkeersbesluit zijn genomen een verkeersbesluit is vereist, dient 

daarbij eveneens rekening te worden gehouden met de hiervoor beschreven 

procedurevoorschriften. 

Het verwijderen van verkeersmaatregelen moet gemotiveerd worden. Intrekken van 

het “oude verkeersbesluit” is vaak niet mogelijk; of omdat het er niet is of omdat het 

een verzamelbesluit betreft. In het dictum kunt u, na vermelding van de weg of 

wegen waarop de beslissing betrekking heeft, volstaan met te besluiten om over te 

gaan tot verwijdering van de betrokken verkeerstekens of tot verwijdering van de 

betrokken fysieke maatregelen. 

1.9.3 Niet altijd een verkeersbesluit 

Wanneer een verkeersmaatregel wordt geplaatst of aangebracht ter ondersteuning 

van een verkeersregel of een al aanwezige verkeersmaatregel die een gebod of 

verbod inhoudt (fysiek of door middel van borden), behoeft geen verkeersbesluit te 

worden genomen. In een dergelijk geval wordt namelijk geen nieuw ge- of verbod in 

het leven geroepen, zodat aan een verkeersbesluit en de daaraan verbonden 

rechtsbescherming voor de burger, geen behoefte bestaat. 


Geen verkeersbesluit behoeft te worden genomen indien het betrokken 

verkeersteken wordt geplaatst of verwijderd ter nadere aanduiding dat een 

verkeersregel van toepassing is dan wel dat een ander verkeersteken dat een 

gebod of verbod inhoudt is geplaatst. 


Geen verkeersbesluit behoeft te worden genomen, indien de betrokken 

maatregel strekt tot ondersteuning van een verkeersregel of een aldaar 

geplaatst verkeersteken dat een gebod of verbod inhoudt. 

Gedacht kan worden aan bij voorbeeld de plaatsing van bord C2 (eenrichtingsweg, in 

deze richting gesloten voor voertuigen, ruiters en geleiders van rij- of trekdieren of 

vee), bij de afritten van autosnelwegen, ten einde misverstanden te voorkomen, of 

het plaatsen van paaltjes ter ondersteuning van een parkeerverbod of om oneigenlijk 

gebruik van voetpaden door auto’s tegen te gaan. 

Let wel: 

In sommige gevallen, zoals bij een bussluis, dienen ondersteunende maatregelen 

wel op een deugdelijke wijze kenbaar te worden gemaakt 12 . Verder moet worden 

voorkomen dat bijvoorbeeld het verkeer dat is uitgezonderd van de maatregel of 

ontheffinghouders door ondersteunende maatregelen geen gebruik meer kunnen 

maken van de weg 13 . 

12 Hoge Raad 20 maart 1992, 14516, Diemen. 

13 Kroon 2 mei 1996, 96.002384, Groesbeek.


1.9.4 Kosten 

Uiteraard zijn aan het plaatsen en verwijderen van verkeerstekens en het 

aanbrengen en verwijderen van fysieke maatregelen kosten verbonden. Deze kosten 

komen in beginsel voor rekening van het bevoegd gezag (Rijk, provincie, gemeente, 

waterschap). In een aantal gevallen kunnen de kosten worden afgewenteld/verhaald 

op een ander. Hieronder volgt een weergave van de artikelen uit de WVW 1994 die 

op het vorenstaande betrekking hebben. 


1. Verkeerstekens die worden geplaatst of verwijderd krachtens een 

verkeersbesluit, worden geplaatst en verwijderd op kosten van het gezag 

dat het verkeersbesluit heeft genomen. 

2. Maatregelen ter regeling van het verkeer als bedoeld in artikel 15, tweede 

lid, geschieden op kosten van het gezag dat het verkeersbesluit heeft 

genomen. 


Verkeerstekens die niet worden geplaatst of verwijderd krachtens een 

verkeersbesluit, worden geplaatst en verwijderd op kosten van het openbaar 

lichaam dat het beheer heeft over de weg of, indien geen openbaar lichaam 

het beheer heeft, de eigenaar van de weg. 


In afwijking van artikel 152 geschiedt de plaatsing en verwijdering van 

verkeerstekens, strekkende tot het instandhouden van de weg en het 

waarborgen van de bruikbaarheid daarvan op kosten van het openbaar 

lichaam dat het beheer heeft over de weg of, indien geen openbaar lichaam 

het beheer heeft, van de eigenaar van de weg. 


De kosten, verbonden aan de plaatsing van verkeerstekens en de uitvoering 

van maatregelen in dringende omstandigheden van voorbijgaande aard, 

komen ten laste van degene die deze uitvoert. 


Bij algemene maatregel van bestuur kunnen kosten, verbonden aan de 

plaatsing of verwijdering van verkeerstekens, worden doorberekend aan 

degene ten behoeve van wie het verkeersteken is geplaatst of verwijderd. 

De algemene maatregel van bestuur die hier wordt bedoeld is het BABW. In de 

artikelen 29 en 33 van het BABW is geregeld in welke gevallen kosten kunnen 

worden doorberekend, en bij wie. 


De kosten, voortvloeiende uit de plaatsing van bord E6 

(invalidenparkeerplaats) van bijlage 1, behorende bij het RVV 1990, kunnen 

worden verhaald op degene of degenen ten behoeve van wie het bord is 

geplaatst. 

Artikel 33 BABW


Indien in, op, boven of langs een weg activiteiten worden ondernomen welke 

niet behoren tot het normale verkeersgebruik van die weg en het bevoegde 

gezag het noodzakelijk acht verkeerstekens te plaatsen of te verwijderen in 

verband met die activiteiten, kan het bevoegde gezag de kosten die het voor 

de plaatsing, het onderhoud of de verwijdering heeft gemaakt ten laste 

brengen van degene die deze activiteiten uitvoert. 

1.9.5 Vervangen van "oude" borden 

Nog steeds worden oude borden, die onder de vigeur van het RVV 1966 waren 

geplaatst, vervangen door nieuwe borden op grond van het RVV 1990. Voor zover 

het gaat om borden opgenomen in artikel 96 van het RVV 1990 kan het vervangen 

van deze borden plaatsvinden zonder een daaraan ten grondslag liggend 

verkeersbesluit, immers de oude borden hebben de betekenis gekregen van de 

nieuwe borden. 

Artikel 96 RVV 1990 

De in de rechterkolom genoemde borden volgens het model van bijlage II, 

behorende bij het op 1 november 1991 ingetrokken Reglement verkeersregels 

en verkeerstekens (Stb. 1966, 181), blijven van kracht. Zij hebben de 

betekenis die is toegekend aan de overeenkomstige in de linkerkolom 

genoemde borden opgenomen in bijlage 1 van het RVV 1990, uitgezonderd 

de in de rechter kolom genoemde borden 46 en 47 die de betekenis 

behouden die daaraan is toegekend in het in de eerste volzin bedoelde 

reglement.


Bijlage 1 RVV 1990 Bijlage II RVV 1966 

A1 1 

A2 2 

A4 1a (eerste model) 

A5 2a (eerste model) 

B1 6 

B2 7 

B3 8 

B4 8 (uitgevoerd cfm onderschrift) 

B5 8 (uitgevoerd cfm onderschrift) 

B7 10 

C3 13 

C4 14 

C6 17 

C7 17a 

C8 17b 

C10 18 

C11 19 

C12 20 

C13 21 

C14 22 

C15 23 

C16 27 

C17 32 

C18 33 

C19 34 

C20 35 

C21 36 

C22 98a 

D1 15 

D2 16 

D3 63 

D4 tot en met D6 46 en 47 

E3 52 

E4 99 

E5 54a 

E6 54b en 54c 

E7 54d 

E8 99 (met onderbord waarop de betrokken categorie is aangegeven) 

E9 99a 

E10 53 

E11 54 

F1 40 

F2 41 

F3 42 

F4 43 

F5 44 

F6 45 

F7 48 

F8 55 

G1 57a 

G2 58a 

G3 57b 

G4 58b 

G5 57c 

G6 58c 

G7 61 

G11 59 

G13 60


Hoofdstuk 2 Enkele aandachtspunten 

Hieronder volgen nog wat aandachtspunten die bij het nemen van een verkeersbesluit van 

belang kunnen zijn. 

2.1 Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens 

Zoals we hiervoor hebben gezien is voor het plaatsen of verwijderen van een aantal 

verkeerstekens een verkeersbesluit vereist. Naast de voorschriften waaraan moet 

worden voldaan bij erven en 30 en 60 km/h maatregelen worden in de 

uitvoeringsvoorschriften ook voorschriften gesteld ten aanzien van andere 

verkeerstekens. Hoewel bij deze verkeerstekens niet in het verkeersbesluit moet 

worden aangegeven op welke wijze wordt voldaan aan de gestelde voorschriften, 

moeten ze zeker niet uit het oog worden verloren 14 . 

Dit laatste geldt niet alleen voor de verkeerstekens waarvoor een verkeersbesluit 

vereist is, maar ook voor de overige in de uitvoeringsvoorschriften opgenomen 

verkeerstekens. 

In de uitvoeringsvoorschriften wordt in het bijzonder aandacht besteed aan de 

(tijdelijke) toepassing van verkeerstekens, de plaatsing van verkeersborden, de 

uitvoering van verkeersborden, de voorschriften voor de afzonderlijke borden, 

onderborden en verkeerstekens op het wegdek. 

2.2 Bromfiets op de rijbaan (BOR) 

14 

Met ingang van 15 december 1999 is de bromfiets verhuisd naar de rijbaan. Daar 

waar borden G11 van bijlage 1 van het RVV 1990 aanwezig zijn, dient de bromfietser 

gebruik te maken van de rijbaan, of van een andere route. Aangezien de beperking 

van bord G11 voortvloeit uit een wijziging in de regelgeving hoeft geen nieuw 

verkeersbesluit te worden genomen wanneer dit bord gehandhaafd wordt. In een 

aantal gevallen, genoemd in de uitvoeringsvoorschriften, kan het wenselijk zijn de 

bromfietsers niet toe te laten op de rijbaan. De wegbeheerder zal de betreffende 

paden moeten aanwijzen als fiets/bromfietspad, door plaatsing van borden G12a. De 

plaatsing van deze borden dient te geschieden krachtens een verkeersbesluit. 

De volgende combinaties van verkeersborden verdienen bijzondere aandacht en 

dienen, indien nodig, aangepast te worden. Uiteraard zijn ook andere combinaties 

denkbaar. 

C14 (gesloten voor fietsen en invalidenvoertuigen zonder motor) en G13 (onverplicht 

fietspad). 

• Deze combinatie heeft tot gevolg dat snorfietsen met ingeschakelde motor 

nergens meer kunnen rijden. 

C15 (gesloten voor fietsen, bromfietsen en invalidenvoertuigen) en G11 (verplicht 

fietspad). 

Hoge Raad 21 maart 1995, 375-94-V, Delft en Nootdorp, VR 1995/105.


• Deze combinatie heeft tot gevolg dat bromfietsers nergens meer kunnen rijden. 

C15 (gesloten voor fietsen, bromfietsen en invalidenvoertuigen) en G12a 

(fiets/bromfietspad). 

• Deze combinatie lijkt overbodig omdat fietsers en bromfietsers van het 

fiets/bromfietspad gebruik moeten maken. Echter, bord C15 heeft tevens tot 

gevolg dat invalidenvoertuigen (met en zonder motor) geen gebruik mogen maken 

van de rijbaan. Indien dit verbod wenselijk wordt geacht dient daarvoor een 

verkeersbesluit te worden genomen. Er is immers geen sprake van een situatie 

als bedoeld in artikel 16 van het BABW (zie 1.9.3). 

2.3 Voorrang op verkeersaders 

Om op een veilige manier VFVR als algemene regel in te kunnen voeren is 

afgesproken dat eind 2000 (lees: vóór 1 mei 2001) op alle kruispunten in wegen 

buiten de verblijfsgebieden de voorrang geregeld is. De voorrang kan worden 

geregeld door middel van verkeersborden dan wel infrastructurele maatregelen, 

zoals in- en uitritconstructies. Voor het plaatsen van borden die de voorrang regelen 

is een verkeersbesluit vereist. 

Wanneer een verkeersader door plaatsing van borden B1 als voorrangsweg wordt 

aangewezen kan dit tot gevolg hebben dat eventueel aanwezige borden B3, B4 of B5 

verwijderd moeten worden. In het verkeersbesluit moet het verwijderen van deze 

borden worden opgenomen. Verder wordt aanbevolen om in het verkeersbesluit aan 

te geven dat op deze kruispunten de voorrangssituatie ongewijzigd blijft. 

2.4 Voorrang Fietser Van Rechts (VFVR) 

Met ingang van 1 mei 2001 moet ook aan fietsers, bromfietsers, bestuurders van 

invalidenvoertuigen, bestuurders van een wagen, ruiters en geleiders van rij- of 

trekdieren of vee, kortom aan alle bestuurders die op kruispunten van wegen van 

gelijke orde van rechts komen, voorrang worden verleend. Deze regel past binnen de 

gelijkwaardigheid van weggebruikers binnen een verblijfsgebied. 

Het alsnog regelen van de voorrang in verblijfsgebieden is voor wat betreft 60 km/hgebieden 

geen probleem. Voor wat betreft 30 km/h-gebieden is het regelen van de 

voorrang alleen toegestaan bij rotondes en bij bepaalde specifieke kruispunten. Op 

grond van de uitvoeringsvoorschriften mag binnen deze verblijfsgebieden de 

voorrang alleen geregeld worden door middel van de borden B3, B4 en B5 in 

combinatie met B6. Daarnaast kan gebruik worden gemaakt van zelfstandige 

haaientanden. 

Het uitsluitend gebruiken van haaientanden, op grond waarvan bestuurders voorrang 

moeten verlenen aan bestuurders op de kruisende weg (artikel 80 RVV 1990), is 

toegestaan op fietspaden en parallelwegen indien de aanwezigheid van bord B6 en 

eventueel de borden B3, B4 of B5, verwarring zou kunnen geven voor andere 

bestuurders. Daarnaast is het gebruik van zelfstandige haaientanden toegestaan op 

een ten opzichte van de doorgaande weg ondergeschikte zijtak van een T-kruispunt, 

doch uitsluitend indien het informele voorrangsgedrag overeenkomt met de


voorrangsregeling. Een mooi voorbeeld hiervan is een ondergeschikt solitair fietspad 

dat uitkomt op een weg in een verblijfsgebied en waar fietsers in de regel het overige 

verkeer voor laten gaan. 

Let wel: 

De voorrangsregeling voor trams en de voorrangsregeling op een kruispunt met 

verharde en onverharde wegen blijft ongewijzigd. 

2.5 Aanvullende verordeningen 

In de WVW 1994 is een bepaling opgenomen die voor provincies, gemeenten en 

waterschappen de wettelijke basis biedt om bij verordening of waterschapskeur 

regels vast te stellen ten aanzien van onderwerpen die onder de reikwijdte van de 

WVW 1994 vallen. 

Artikel 2a WVW 1994 

Provincies, gemeenten en waterschappen behouden hun bevoegdheid om bij 

verordening regels te vast te stellen ten aanzien van het onderwerp waarin 

deze wet voorziet, voor zover die regels niet in strijd zijn met de bij of 

krachtens deze wet vastgestelde regels en voor zover verkeerstekens 

krachtens deze wet zich daar niet toe lenen. 

Het moet hierbij gaan om specifieke regels ten aanzien van bijvoorbeeld 

parkeerexcessen, waarvoor geen effectieve wegenverkeersrechtelijke instrumenten 

voorhanden zijn, of waardoor een zogenaamd bordenwoud zou ontstaan. Met name 

valt te denken aan regels betreffende het parkeren van caravans langer dan een 

bepaalde periode, het parkeren van grote, uitzichtbelemmerende voertuigen en het 

stallen van handelsvoorraad op de openbare weg. 

Om strijdigheid van de verordening of keur te voorkomen moet eerst goed worden 

overwogen of er geen verkeerstekens voorhanden zijn waarmee hetzelfde resultaat 

kan worden bereikt. 

Het weergeven van regels die voortvloeien uit een verordening dient bij voorkeur niet 

te geschieden door middel van bestaande verkeerstekens. Vaak worden hiervoor 

zogenaamde fantasieborden gebruikt die enige uniformiteit ontberen. Om toch enige 

uniformiteit voor de weggebruikers te bewerkstelligen is in de CROW Richtlijn 

parkeerbebording, publicatie 134, een uniform fantasiebord opgenomen die aangeeft 

dat op basis van een verordening het parkeren van grote uitzicht belemmerende 

voertuigen is verboden.


2.6 Bebouwde kom 

Het vaststellen van de grenzen van de bebouwde kom op grond van de 

wegenverkeerswetgeving heeft tot gevolg dat borden H1 (bebouwde kom) en H2 

(einde bebouwde kom) van bijlage 1 van het RVV 1990 worden geplaatst. De 

plaatsing van alleen deze borden hebben een ander snelheidsregiem tot gevolg. In 

de WVW 1994 is de procedure beschreven betreffende de vaststelling van de 

bebouwde kom. Voor de plaatsing van de borden H1 en H2 is geen verkeersbesluit 

vereist. Wel dient bij de besluitvorming rekening te worden gehouden met het 

bepaalde in artikel 48 van het BABW. Verder speelt ook hier de vraag of er sprake is 

van een besluit in de zin van artikel 1:3 van de Awb. 

Artikel 20a WVW 1994 

1. De grenzen van de bebouwde kom of kommen van een gemeente worden 

vastgesteld bij besluit van de gemeenteraad. 

2. Bij algemene maatregel van bestuur worden nadere regels inzake de 

vaststelling van bebouwde kommen vastgesteld. 


Bij de vaststelling van de grenzen van de bebouwde kom of kommen als 

bedoeld in artikel 20a van de wet, zijn de artikelen 23 en 24 van 

overeenkomstige toepassing. 


Het openbaar lichaam dat het beheer heeft over de weg of, indien geen 

openbaar lichaam het beheer heeft, de eigenaar van de weg wordt met 

betrekking tot verkeersbesluiten gehoord. 


Verkeersbesluiten worden genomen na overleg met: 

a. de korpschef van het betrokken regionale politiekorps, 

b. de korpschef van het Korps landelijke politiediensten, indien de taak ten 

aanzien van het verkeer mede wordt vervuld door dat politiekorps, en 

c. de commandant van de Koninklijke marechaussee, indien de taak ten 

aanzien van het verkeer mede wordt vervuld op een luchtvaartterrein, als 

bedoeld in artikel 6, eerste lid, onder c, van de Politiewet 1993.


Hoofdstuk 3 Wijzigingen regelgeving in relatie tot 

Duurzaam Veilig 

In de inleiding werd al melding gemaakt van het feit dat enkele afspraken uit het 

Startprogramma Duurzaam Veilig hebben geleid tot aanpassing van het RVV 1990, het 

BABW, de Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens en de Regeling 

verkeerslichten 1991. Het betreft de volgende afspraken: 

• uitbreiding 30 km/h en 60 km/h-gebieden (afspraak 4 en 5) 

• voorrang op verkeersaders (afspraak 6) 

• uniformering voorrang rotondes (afspraak 7) 

• aanwijzen verplichte fiets/bromfietspaden (afspraak 8) 

• voorrang fietser van rechts (afspraak 9) 

Hieronder volgt een weergave van de wijzigingen die in het kader van deze afspraken 

hebben plaatsgevonden en de gevolgen daarvan. 

3.1 RVV 1990 

3.1.1 Invoering van bord G12a (fiets/bromfietspad) en bord G12b (einde 

fiets/bromfietspad) 

Met ingang van 15 december 1999 is de plaats van op de weg voor bromfietsers 

gewijzigd. Vanaf die datum rijdt hij niet langer meer op het fietspad (bord G11), maar 

op de rijbaan. In sommige situaties is het gebruik van de rijbaan door de bromfietser 

niet veiliger. Wegbeheerders kunnen de bromfietsers in die gevallen verplichten 

gebruik te maken van het bestaande fietspad. Om dat mogelijk te maken is er een 

nieuw verkeersteken aan bijlage 1 van het RVV 1990 toegevoegd: bord G12a 

(fiets/bromfietspad). 

Let wel: 

De wijziging heeft geen gevolgen voor snorfietsers. Zij dienen zich te houden aan de 

regels voor fietsers, tenzij anders is bepaald (artikel 2b van het RVV 1990). Een 

voorbeeld hiervan is artikel 5, derde lid, van het RVV 1990 waarin is bepaald dat 

snorfietsers het onverplichte fietspad slechts mogen gebruiken met uitgeschakelde 

motor. Verder is bij bord C13 de omschrijving gewijzigd, in die zin dat de 

geslotenverklaring ook geldt ook voor snorfietsen. Met name hierdoor kan verwarring 

ontstaan bij het gebruik van onderborden met een fiets- of een bromfietssymbool. Op 

een onderbord heeft een fietssymbool zowel betrekking op een fiets als op een 

snorfiets. Een bromfietssymbool heeft uitsluitend betrekking op een bromfiets en niet 

op een snorfiets. 

3.1.2 Invoering Voorrang Fietser Van Rechts (VFVR) 15 

15 

Uniformering van voorrangssituaties zal bijdragen aan de duidelijkheid voor de 

weggebruiker en daardoor aan de vermindering van het aantal (ernstige) 

verkeersongevallen. Met ingang van 1 mei 2001 zal daartoe artikel 15, tweede lid, 

onderdeel c van het RVV 1990 komen te vervallen. Daarmee komt een eind aan de 

al jaren bestaande verplichting voor fietsers, bromfietsers, bestuurders van een 

Ook wel Voorrang Bestuurder Van Rechts (VBVR) genoemd.


invalidenvoertuig, bestuurders van een wagen, ruiters en geleiders van rij- of 

trekdieren of vee om op kruispunten van wegen van gelijke orde voorrang te verlenen 

aan bestuurders van een motorvoertuig. 

Let wel: 

De situatie op een kruispunt van een verharde en een onverharde weg en de 

bijzondere positie voor bestuurders van een tram blijven ongewijzigd. 

3.1.3 Verkeersplein wordt rotonde 

Met ingang van 31 december 2001 wordt het begrip verkeersplein vervangen door 

het begrip rotonde. Voor deze benaming is gekozen omdat die in overeenstemming 

is met het dagelijks spraakgebruik. De omschrijving bij bord D1, van bijlage 1 van het 

RVV 1990 zal dienovereenkomstig worden aangepast. 

Let wel: 

De uniforme voorrang op rotondes, zodanig dat bestuurders op de toeleidende weg 

voorrang moet verlenen aan de bestuurders op de hoofdrijbaan van de rotonde, 

vloeit voort uit de aanvullende bepalingen ten aanzien van de toepassing en 

plaatsing van bord D1, opgenomen in Hoofdstuk 2, paragraaf 4, “Voorschriften voor 

de afzonderlijke borden”, van de Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake 

verkeerstekens. Deze aanvullende bepalingen treden eveneens op 31 december 

2001 in werking. 

3.2 BABW 

3.2.1 Verplichting bij 30 km/h maatregelen geldt ook voor 60 km/h maatregelen 

Als gevolg van het Startprogramma Duurzaam Veilig is artikel 15 van het BABW 

uitgebreid. Ook voor 60 km/h wegen en gebieden geldt de verplichting om in het 

verkeersbesluit aan te geven op welke wijze wordt voldaan aan de eisen met 

betrekking tot de inrichting van de weg. Ditzelfde geldt voor de voorrangsborden 

waarvan de plaatsing in een beperkt aantal situaties en onder strikte voorwaarden is 

toegestaan. Verder moet worden aangegeven op welke wijze er is voldaan aan 

snelheidsbeperking en attentieverhoging. 

Met het vorenstaande wordt beoogd te bewerkstelligen dat in een beroepsprocedure 

beter kan worden getoetst in hoeverre bij het nemen van de verkeersbesluiten is 

voldaan aan de gestelde eisen met betrekking tot plaatsing van de verkeerstekens. 

Bij de wijzigingen van de Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens 

wordt hierop teruggekomen.


3.3 Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens 

In de Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens is een aantal 

voorschriften voor de afzonderlijke borden en de afzonderlijke tekens op het wegdek 

gewijzigd. 

3.3.1 Voorschriften voor de afzonderlijke borden 

Bord A1 (maximumsnelheid) 

Het voorschrift dat de in te stellen maximumsnelheid in overeenstemming dient te zijn 

met het wegbeeld ter plaatse is aangevuld met een nadere uitleg. In het vervolg 

dienen, waar nodig, de omstandigheden op zodanige manier aangepast te zijn dat de 

beoogde snelheid redelijkerwijs voortvloeit uit de aard en de inrichting van de 

betrokken weg en zijn omgeving. 

Een maximumsnelheid van 30 km/h mag op wegvakken binnen en buiten de 

bebouwde kom worden toegepast. Een maximumsnelheid van 60 km/h mag alleen 

buiten de bebouwde kom worden toegepast. De eisen waaraan voldaan moet 

worden voor toepassing van deze borden wijken duidelijk af van hetgeen eerder in 

de uitvoeringsvoorschriften vermeld stond. 

Het is niet langer zo dat er geen sprake mag zijn van doorgaand verkeer; beperkt 

doorgaand verkeer is toegestaan. Wel moet iedere weg in het betrokken gebied 

voornamelijk een verblijfsfunctie hebben. Om te voorkomen dat de verblijfsfunctie 

wordt aangetast door een relatief hoge intensiteit van het gemotoriseerde verkeer, 

dient de weg met zijn omgeving waar nodig te worden aangepast. Dat kan op 

verschillende manieren, zie hiervoor onder andere pagina 9 van de Handleiding 

Startprogramma Duurzaam Veilig - deel III Voorbeeldmaatregelen (uitgave van het 

Infopunt Duurzaam Veilig). 

In verband met de mogelijkheid van een sobere inrichting moet, met het oog op 

snelheidsbeperking en attentieverhoging, extra aandacht worden besteed aan 

potentieel gevaarlijke punten, zoals: 

• plaatsen waar voetgangers, in het bijzonder schoolkinderen en bejaarden, plegen 

over te steken; 

• kruispunten met een hoofdroute voor fietsers en eventueel bromfietsers; 

kruispunten waar de voorrang door middel van borden geregeld is 

Door de constructie moet de overgang naar een andere maximumsnelheid duidelijk 

herkenbaar zijn, bijvoorbeeld door zogenaamde poortconstructies. 

Indien de overgang naar een hogere maximumsnelheid binnen 20 meter van een 

kruisende weg ligt, dan moet de voorrang geregeld zijn door middel van 

verkeerstekens of een in- en uitritconstructie. Een uitzondering geldt voor kruisende 

wegen die, op grond van een categoriseringsplan, te zijner tijd in hetzelfde 

verblijfsgebied opgenomen (kunnen) worden. Indien de situatie daartoe aanleiding 

geeft, dient op dergelijke kruispunten de voorrang tijdelijk te worden geregeld.


Bord A2 (einde maximumsnelheid) 

Dit bord mag niet worden toegepast bij de overgang naar een lagere 

maximumsnelheid, of bij de toegang tot een woonerf (lees: erf). 

Bord B1 (voorrangsweg) 

Niet alleen binnen erven en 30 km/h zones, maar ook op 30 en 60 km/h wegen en in 

60 km/h-zones mag dit bord niet worden toegepast. 

Borden B6 (verleen voorrang aan bestuurders op de kruisende weg) 

Omdat binnen een verblijfsgebied, waar een maximumsnelheid geldt van 30 of 60 

km/h, geen prioriteit aan de doorstroming van het verkeer wordt gegeven is het 

aanwijzen van daarbinnen gelegen wegen als voorrangsweg in beginsel niet aan de 

orde. Uit het oogpunt van verkeersveiligheid kan in sommige situaties het regelen 

van de voorrang echter wel gewenst zijn. Toepassing van de borden B3, B4 en B5 op 

kruispunten in een 60 km/h-zone of op een 60 km/h weg is niet aan beperkingen 

gebonden. Dat is anders voor kruispunten in een 30 km/h-zone of op een 30 km/h 

weg. Toepassing van deze borden in combinatie met bord B6 is slechts toegestaan 

in de volgende situaties: 

bij rotondes; 

• bij kruispunten met een vrijliggende busbaan; 

• bij kruispunten met een vrijliggend fietspad; 

• bij kruispunten met een vrijliggend fiets/bromfietspad; 

• bij kruispunten met een hoofdfietsroute, die duidelijk als zodanig herkenbaar is en 

waarop slechts een ondergeschikte hoeveelheid gemotoriseerd verkeer voorkomt; 

Onder het kopje “Plaatsing” is toegevoegd dat indien een fietspad, of een 

fiets/bromfietspad deel uitmaakt van de kruisende weg het bord geplaatst wordt in 

combinatie met een duidelijke markering van dat pad. 

Aangezien er als gevolg van de maatregel “Bromfiets op de rijbaan” ook sprake kan 

zijn van een fiets/bromfietspad, is de tekst onder het kopje “Onderborden” hierop 

aangepast. 

Bord C4 (eenrichtingsweg) 

Met ingang van 31 december 2001 mag dit bord niet meer worden toegepast bij een 

rotonde. De verplichte rijrichting bij rotondes volgt immers uit bord D1. 

Bord D1 (rotonde; verplichte rijrichting) 

In verband met de invoering van een uniforme voorrangsregeling op rotondes 

(afspraak 7 uit het Startprogramma duurzaam Veilig) mag dit bord, met ingang van 

31 december 2001, slechts worden toegepast in combinatie met plaatsing van bord 

B6 en haaientanden bij de aansluiting van toeleidende wegen op de hoofdrijbaan van 

de rotonde. De vormgeving van de toeleidende wegen is zo nodig aangepast aan de 

voorrangsregeling. Dit moet op een zodanige wijze gebeuren dat de bestuurders op 

de toeleidende weg voorrang moeten verlenen aan de bestuurders op de 

hoofdrijbaan van de rotonde.


Bord D2 (gebod voor alle bestuurders het bord voorbij te gaan aan de zijde die de pijl 

aangeeft) 

Met ingang van 31 december 2001 mag dit bord niet meer worden toegepast op het 

middeneiland bij een rotonde. 

Borden G7 tot en met G14 

Het opschrift bij deze borden is gewijzigd. In de oude tekst werd geen onderscheid 

gemaakt tussen verplicht fietspad en onverplicht fietspad. Dat is nu aangepast. 

Daarnaast is het fiets/bromfietspad toegevoegd. 

De oude uitvoeringsvoorschriften beperkten de plaatsing van de borden G7 tot en 

met G14 tot de linker- en rechterzijde van het desbetreffende pad. In de nieuwe tekst 

wordt gesproken over de linker- of rechterzijde van de weg. 

Bord G12a (fiets/bromfietspad) 

Overeenkomstig afspraak 8 uit het convenant Duurzaam Veilig moeten bromfietsers 

vanaf 15 december 1999 in beginsel gebruik maken van de rijbaan. Wegbeheerders 

mogen slechts in de volgende gevallen van deze regel afwijken: 

• indien het ongewenst is dat bromfietsers gebruik maken van de rijbaan of van een 

andere route; 

• bij een weggedeelte voor fietsers en bromfietsers op een eenrichtingsweg, aan de 

zijde waar deze weg voor het overige verkeer door middel van bord C2 is 

gesloten, mits dit gedeelte is gemarkeerd door een doorgetrokken streep. NB. 

Voor deze oplossing is gekozen omdat bromfietsers geen gebruik mogen maken 

van weggedeelten voorzien van een fietssymbool. 

De toelichting noemt nog een aantal voorbeelden van situaties waarbij over het 

algemeen uitzonderingen op de algemene regel gewenst kunnen zijn: 

• bij paden langs wegen waar een maximumsnelheid van 70 km/h of meer geldt; 

• bij doorsteekpaden die een essentiële schakel zijn in het netwerk voor 

bromfietsers; 

indien het minder gewenst is de bromfietsers slechts over een korte afstand heen en 

weer te leiden. 

Bord G12b (einde fiets/bromfietspad) 

In gevallen waarin niet duidelijk is dat een fiets/bromfietspad over gaat in een pad of 

weg waarop een ander regime geldt moet gebruik worden gemaakt van bord G12b. 

Bord J9 (rotonde) 

In het kader van een eenduidige naamgeving, is in de verkeerswetgeving de term 

verkeersplein vervangen door rotonde.


3.3.2 Voorschriften voor de afzonderlijke tekens op het wegdek 

Voetgangersoversteekplaats (zebra) 

Voorheen werd in de uitvoeringsvoorschriften vermeld in welke gevallen de zebra 

niet mocht worden toegepast. Thans wordt aangegeven in welke gevallen een zebra 

juist wel mag worden toegepast. Op grond van de uitvoeringsvoorschriften wordt 

een zebra slechts toegepast: 

• op wegen binnen de bebouwde kom met een maximumsnelheid van 30 km/h of 

50 km/h; 

• op wegen buiten de bebouwde kom met een maximumsnelheid van 30 km/h mits 

de naderingssnelheid van minimaal 85% van de motorvoertuigen lager is dan 

50 km/h: 

Deze wijziging maakt het mogelijk om in het vervolg ook binnen 30 km/h-gebieden 

voetgangersoversteekplaatsen te realiseren, bijvoorbeeld in de nabijheid van 

scholen, bejaardentehuizen of winkelcentra. Ook zijn voetgangersoversteekplaatsen 

buiten de bebouwde kom toegestaan, bijvoorbeeld bij een voetgangersroute naar 

een instelling die veel publiek trekt. Om schijnveiligheid te voorkomen moet in dat 

geval op de betreffende weg wel een maximumsnelheid van 30 km/h zijn vastgesteld 

en de inrichting van de weg moet die lagere snelheid afdwingen. 

3.4 Regeling verkeerslichten 

Veel van de in het verleden geplaatste borden, al dan niet in verschijnuitvoering, met 

de tekst “Rechtsaf voor (brom)fietsers vrij” hebben sinds de invoering van “Bromfiets 

op de rijbaan” alleen nog betrekking op fietsers. De bromfietsers die gebruik maken 

van de rijbaan dienen zich te richten naar de verkeerslichten die gelden voor het 

verkeer op de rijbaan. Het is bromfietsers slechts toegestaan om bij rood licht 

rechtsaf te gaan, indien de fietslichten betrekking hebben op een fiets/bromfietspad. 

In geval van een fietspad kan onder of rechts naast de verkeerslantaarn een bord 

“Rechtsaf voor fietsers vrij” worden toegevoegd. Zie verder de Regeling 

verkeerslichten 1991, punt 28 a t/m c.


Hoofdstuk 4 Problemen en vragen uit de praktijk 

Routes door verblijfsgebieden 

Routes door verblijfsgebieden kunnen op een aantal manieren gereguleerd worden. Zij 

kunnen verlengd worden door het invoeren van eenrichtingsverkeer, maar ook door het 

realiseren van fysieke afsluitingen. In beide gevallen is een verkeersbesluit vereist. 

Bromfiets op de rijbaan 

Wanneer een wegbeheerder in het kader van bromfiets op de rijbaan, een bestaand fietspad 

wil aanduiden als fiets/bromfietspad (bord G12a), dient daarvoor een verkeersbesluit 

genomen te worden. Handhaving van de aanduiding als fietspad (bord G11) kan zonder 

verkeersbesluit omdat de verandering van de betekenis van het bord een gevolg is van een 

wijziging in de regelgeving. 

Voorrang Fietsers Van Rechts 

De invoering van Voorrang Fietsers Van rechts kan tot gevolg hebben dat in een aantal 

potentiële verblijfsgebieden op diverse kruispunten de voorrang tijdelijk moet worden 

geregeld. Wanneer deze tijdelijke voorrangsregeling langer gaat duren dan vier maanden 

moet daarvoor een verkeersbesluit worden genomen. 

Voorrang op verkeersader 

Wanneer een verkeersader als voorrangsweg wordt aangewezen heeft dit tot gevolg dat 

eventueel aanwezige borden B3, B4 of B5 verwijderd moeten worden. Daarvoor in de plaats 

komt bord B1 (voorrangsweg). Aan de status van de “oude” voorrangskruispunten verandert 

evenwel niets. In het verkeersbesluit moet het verwijderen van de borden worden 

opgenomen. De gehele weg wordt vervolgens aangewezen als voorrangsweg, waarbij kan 

worden opgemerkt dat voor een of meerdere kruispunten al een voorrangsregeling geldt. 

Uitvoeringsvoorschriften BABW 

Wanneer, bijvoorbeeld op basis van een categoriseringsplan, in het kader van Duurzaam 

Veilig een maximumsnelheid wordt ingesteld van 30 km/h of 60 km/h zal in het 

verkeersbesluit tot uiting moeten komen op welke wijze wordt voldaan aan de eisen die zijn 

opgenomen in de uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens. 

Verwijdering verkeersmaatregel 

Voor het opheffen (intrekken + verwijderen) van bepaalde verkeersmaatregelen is eveneens 

een gemotiveerd verkeersbesluit vereist. Het is niet nodig om het verkeersbesluit op basis 

waarvan de verkeersmaatregelen destijds waren aangebracht, geheel of gedeeltelijk in te 

trekken. Vaak is het schier onmogelijk om deze besluiten nog boven water te krijgen. Het is 

eenvoudiger om voor het verwijderen van bepaalde verkeersmaatregelen een geheel nieuw 

verkeersbesluit te nemen.


Lijst van afkortingen 

AB Administratiefrechtelijke Beslissingen 

Awb Algemene wet bestuursrecht 

BABW Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer 

RVV 1966 Reglement verkeersregels en verkeerstekens (Stb. 1966, 181) 

RVV 1990 Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (Stb. 459, 1990) 

Stb. Staatsblad 

VR Verkeersrecht 

WVW 1994 Wegenverkeerswet 1994


Bijlage I BESLISBOOM EN CHECKLIST VERKEERSBESLUIT 

Een van de doelstellingen van het RVV 1990 is het terugdringen van het bordenwoud. 

In de uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens is daartoe met zoveel woorden 

bepaald dat verkeerstekens slechts worden toegepast, voor zover dit bepaald nodig is 

en nadat vervangende infrastructurele maatregelen zijn overwogen. (Zie Hoofdstuk 1, 

paragraaf 2, artikel 4 van de Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens) 

Ook in het Startprogramma Duurzaam Veilig wordt aandacht gevraagd voor met name 

infrastructurele maatregelen ter oplossing van verkeersproblemen. Infrastructurele 

maatregelen komen dan ook terug in het hieronder weergegeven beslisboom. 

Verkeersprobleem (klassiek of milieu) 

Oplossen met: 

- nadere aanduiding (art. 16 BABW) ? 

- ondersteunende maatregel (art. 19 BABW) ? 

Nee: Ja: 

Oplossen met: Geen verkeersbesluit vereist. 

Infrastructurele maatregel ? 

Ja: Nee: 

Beperking + uitbreiding Plaatsing + verwijdering 

categorieën weggebruikers dat verkeerstekens genoemd in 

van de weg gebruik kan maken ? art. 12 BABW ? 

(art. 15 2 WVW 1994) 

Ja: Nee: Ja: Nee: 

Verkeersbesluit Feitelijk Verkeersbesluit Mogelijk sprake 

(art. 15 2 WVW 1994) handelen (art. 15 1 WVW 1994) van besluit op 

grond van Awb 

CHECKLIST


CHECKLIST 

In het verkeersbesluit dient in ieder geval aandacht te worden geschonken aan een of 

meerdere van de hieronder weergegeven punten. 

- Bevoegdheidsvraag (H 1.1) 

- Basis voor het verkeersbesluit 

* Verkeerstekens (H 1.2.1) 

* Infrastructurele maatregelen (H 1.2.2) 

* Tijdelijke verkeersmaatregelen (H 1.2.3) 

- Motivering van het verkeersbesluit (H 1.3) 

* Klassieke belangen 

* Milieubelangen 

* Duidelijk aangeven wat men met het verkeersbesluit wenst te bereiken (doelstellingen) 

- Andere wettelijke vereisten (H 1.4) 

* Zonale werking (H 1.4.1) 

* Onderborden (H 1.4.2) 

* Voorschriften erven en 30 km/h en 60 km/h maatregelen (H 1.4.3) 

* Aard en omvang fysieke maatregelen (H 1.4.4) 

- Voorgeschreven overleg (H 1.5) 

* Horen openbaar lichaam/eigenaar (H 1.5.1) 

* Politie/KMAR (H 1.5.2) 

* Andere wegbeheerder/spoorwegbeheerder (H 1.5.3) 

- Belangenafweging (Awb procedure) (H 1.6) 

- Besluit (Dictum) (H 1.7) 

- Bezwaar - en beroepsclausule (H 1.8.3)


Bijlage II BOUWSTENEN VERKEERSBESLUIT 

Hieronder zijn bouwstenen weergegeven voor een verkeersbesluit. In bepaalde gevallen 

moet een keuze worden gemaakt uit de aangereikte bouwstenen (tekstblokken). Sommige 

tekstblokken moeten worden aangevuld met de ontbrekende gegevens. 

NB: vet en cursief gedrukte teksten niet in het concept opnemen. 

===================================================================== 

Datum: ………. 

Onderwerp: Verkeersbesluit voor ………… 

BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN …. 

of: 

DE BESTUURSCOMMISSIE …. 

of: 

HET DAGELIJKS BESTUUR VAN DE DEELGEMEENTE …. 

Op grond van artikel 18, eerste lid, onderdeel d van de Wegenverkeerswet 1994 is het 

college van burgemeester en wethouders bevoegd tot het nemen van 

verkeersbesluiten op alle wegen, behalve op wegen onder beheer van het Rijk, van 

een provincie of van een waterschap. 

Dit betekent, dat het college van burgemeester en wethouders niet alleen bevoegd is 

voor wegen die onder beheer zijn bij de gemeente, maar ook voor wegen van 

bijvoorbeeld particulieren en bedrijven, die feitelijk voor het verkeer toegankelijk zijn. 

Het college kan deze bevoegdheid delegeren aan een bestuurscommissie of aan het 

dagelijks bestuur van een deelgemeente. 

Op grond van artikel 18, eerste lid, onder d, van de Wegenverkeerswet 1994 [indien van 

toepassing toevoegen: en op grond van het besluit van burgemeester en wethouders, van 

….. (datum invullen)], zijn wij bevoegd dit verkeersbesluit te nemen.


------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 

OVERWEGINGEN TEN AANZIEN VAN HET BESLUIT 

Het volgende tekstblok moet worden opgenomen indien het een verzoek betreft tot 

plaatsing of verwijdering van verkeerstekens, dan wel het treffen van infrastructurele 

maatregelen die leiden tot een beperking of uitbreiding van het aantal categorieën 

weggebruikers dat van een weg of weggedeelte gebruik kan maken. 

Bij brief van ….. (datum indiening aanvraag), kenmerk ….. (kenmerk aanvraag), is door ….. 

(naam en adres aanvrager) een verzoek ingediend ….. (aangeven om wat voor soort 

verkeersmaatregel is verzocht). 

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 

Vereiste van besluit (keuze uit 5 tekstblokken) 

Het volgende tekstblok moet worden opgenomen indien u besluit tot plaatsing of 

verwijdering van verkeerstekens. 

Op grond van artikel 15, eerste lid, van de Wegenverkeerswet 1994 moet een 

verkeersbesluit worden genomen voor de plaatsing of verwijdering van de in artikel 12 van 

het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer genoemde verkeerstekens, 

alsmede voor onderborden voor zover daardoor een gebod of verbod ontstaat of wordt 

gewijzigd. 

Het volgende tekstblok moet worden opgenomen indien u besluit tot het treffen van 

maatregelen tot wijziging van de inrichting van de weg of het aanbrengen van 

voorzieningen ter regeling van het verkeer (fysieke maatregelen). 

Op grond van artikel 15, tweede lid, van de Wegenverkeerswet 1994 moet een 

verkeersbesluit worden genomen voor maatregelen op of aan de weg tot wijziging van de 

inrichting van de weg of tot het aanbrengen of verwijderen van voorzieningen ter regeling 

van het verkeer, indien de maatregelen leiden tot een beperking of uitbreiding van het aantal 

categorieën weggebruikers dat van een weg of weggedeelte gebruik kan maken.


Het volgende tekstblok moet worden opgenomen indien u besluit tot de plaatsing of 

verwijdering van verkeerstekens, alsmede tot het treffen van maatregelen tot wijziging 

van de inrichting van de weg of het aanbrengen van voorzieningen ter regeling van 

het verkeer (fysieke maatregelen). 

Op grond van artikel 15, eerste lid, van de Wegenverkeerswet 1994 moet een 

verkeersbesluit worden genomen voor de plaatsing of verwijdering van de in artikel 12 van 

het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer genoemde verkeerstekens, 

alsmede voor onderborden voor zover daardoor een gebod of verbod ontstaat of wordt 

gewijzigd. 

Voor maatregelen op of aan de weg tot wijziging van de inrichting van de weg of tot het 

aanbrengen of verwijderen van voorzieningen ter regeling van het verkeer, indien de 

maatregelen leiden tot een beperking of uitbreiding van het aantal categorieën 

weggebruikers dat van een weg of weggedeelte gebruik kan maken, moet een 

verkeersbesluit worden genomen op grond van het bepaalde in artikel 15, tweede lid, van de 

Wegenverkeerswet 1994. 


een tijdelijke verkeersmaatregel van langere duur dan vier maanden of een regelmatig 

terugkerende tijdelijke verkeersmaatregel. 

Op grond van het bepaalde in artikel 37 van het Besluit administratieve bepalingen inzake 

het wegverkeer (BABW) moet een verkeersbesluit worden genomen voor de in artikel 34 

van het BABW bedoelde tijdelijke plaatsing van verkeerstekens en het uitvoeren van 

tijdelijke maatregelen, indien de omstandigheden die tot de tijdelijke plaatsing of de tijdelijke 

maatregelen leiden van langere duur zijn dan vier maanden, dan wel zich regelmatig 

voordoen. 


een tijdelijke verkeersmaatregel van kortere duur dan vier maanden, waarvoor het 

nemen van een verkeersbesluit noodzakelijk wordt geacht. 

Op grond van het bepaalde in artikel 34 van het Besluit administratieve bepalingen inzake 

het wegverkeer kan het bevoegd gezag onder bepaalde omstandigheden tijdelijke 

verkeerstekens plaatsen of tijdelijke maatregelen uitvoeren. 

Indien de tijdelijke plaatsing of de tijdelijke maatregel van kortere duur is dan vier maanden, 

behoeft geen verkeersbesluit te worden genomen. 

Onder de gegeven omstandigheden wordt dit thans wel nodig geacht.


---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 

Motivering 

Uit het oogpunt van ….(hier één of meerdere van de in artikel 2, eerste en tweede lid, van de 

Wegenverkeerswet 1994 opgenomen doelstellingen aangegeven) 

a. 

De doelstellingen kunnen zijn: 

het verzekeren van de veiligheid op de weg; 

b. het beschermen van de weggebruikers en passagiers; 

c. het in stand houden van de weg en het waarborgen van de bruikbaarheid daarvan; 

d. het zoveel mogelijk waarborgen van de vrijheid van het verkeer; 

e. het voorkomen of beperken van door het verkeer veroorzaakte overlast, hinder of 

schade en 

f. het voorkomen of beperken van door het verkeer veroorzaakte aantasting van het 

karakter of van de functie van objecten of gebieden. 

is het gewenst om ………. 

(Hier aangeven: 

a. om welke (gedeelte van de)weg of wegen het gaat 

b. welke te plaatsen of te verwijderen verkeerstekens en/of welke te nemen of op te heffen 

infrastructurele maatregelen het betreft 

Voor de duidelijkheid kan het wenselijk zijn om de plaats van de verkeerstekens aan te 

geven. Verder verdient het de aanbeveling om ook de eventuele uitzonderingen en 

beperkingen die op onderborden worden vermeld en de zonale werking van de 

verkeersmaatregel hier op te nemen.) 

Op grond van het bepaalde in artikel 21 van het BABW moet in een verkeersbesluit in 

ieder geval worden aangegeven welke doelstelling(en) worden beoogd. In het besluit 

MOET duidelijk worden aangegeven wat men met het verkeersbesluit wenst te 

bereiken, met andere woorden, waarom het verkeersbesluit wordt genomen. Hierdoor 

is een ieder in staat om te beoordelen of met de verkeersmaatregel het beoogde effect 

ook daadwerkelijk zal kunnen worden bereikt. 

………... 

……….. (hier goed gemotiveerd aangeven waarom het verkeersbesluit is genomen) 

…………


Let op!: Overeenkomstig het bepaalde in artikel 15 van het BABW moet in het 

verkeersbesluit tot plaatsing van bord A1 (30 of 60 km/h), bord B3, B4, B5 of B6 op 

een 30 of 60 km/h weg of in een 30 of 60 km/h zone, en bord G5 worden 

aangegeven op welke wijze wordt voldaan aan de in de Uitvoeringsvoorschriften 

BABW inzake verkeerstekens gestelde voorschriften met betrekking tot de 

toepassing van die borden. (= aanvulling op de motivering) 

Overeenkomstig het bepaalde in artikel 18 van het BABW moet de aard en de 

omvang van de maatregel als bedoeld in artikel 15, tweede lid, WVW 1994, worden 

aangegeven. (= aanvulling op motivering) 

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 

Het openbaar lichaam dat het beheer heeft over een weg, of indien geen openbaar 

lichaam het beheer heeft, de eigenaar van de weg wordt met betrekking tot 

verkeersbesluiten gehoord. (art. 23 BABW). 

In dat geval MOET u een van de volgende tekstblokken op te nemen in het 


Overeenkomstig artikel 23 van het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer 

is het openbaar lichaam dat het beheer heeft over de weg gehoord. 

Of: 


is de eigenaar van de weg gehoord. 

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 

Verkeersbesluiten worden genomen na overleg met de politie of marechaussee. (art. 

24 BABW) 

In het verkeersbesluit dient u aan te geven met wie u overleg hebt gepleegd. Over de 

uitslag daarvan hoeft u geen mededeling te doen. Een van de onderstaande 

tekstblokken MOET opgenomen worden in het verkeersbesluit. 


is overleg gepleegd met de korpschef van het regionaal politiekorps ….(Hier de naam van 

het betrokken politiekorps invullen) 

Of: 


is overleg gepleegd met de korpschef van het Korps landelijke politiediensten. 

Of: 


is overleg gepleegd met de commandant van de Koninklijke marechaussee. 

(Over de uitslag van het overleg hoeft niets te worden opgenomen in het verkeersbesluit.)


---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 

Het volgende tekstblok MOET worden opgenomen, indien de te treffen 

verkeersmaatregel van invloed is op het wegennet van andere wegbeheerders, of, 

indien de maatregel van invloed is op het verkeer over een overweg, de betrokken 

spoorwegbeheerder. 


is voorts overleg gepleegd met ….(Hier invullen met wie overleg is gepleegd.) 

(Ook hiervoor geldt dat over de uitslag van het overleg niets hoeft te worden opgenomen in 

het verkeersbesluit.) 

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 

Belangenafweging (Awb procedure) 

Hieronder is de in de Algemene wet bestuursrecht beschreven openbare 

voorbereidingsprocedure (Afdeling 3.4 van de Awb) beschreven. Aangezien 

verkeersmaatregelen over het algemeen ingrijpende gevolgen hebben wordt 

geadviseerd om deze procedure in beginsel altijd te volgen. Indien geen procedure 

wordt gevolgd dient te worden aangegeven waarom niet. 

De bekendmaking van de ter inzage legging van het ontwerp besluit met de daarop 

betrekking hebbende stukken en de mogelijkheid zienswijzen kenbaar te maken, werd op 

…..(Hier datum invullen) gepubliceerd in …..(Hier invullen in welke nieuws-, of huis-aan-huis 

bladen of op welke andere geschikte wijze kennis is gegeven van de ter inzage legging van 

het ontwerp besluit.) 

(Indien van toepassing, weergeven van de ingebrachte zienswijzen en aangeven welke 

gevolgen deze hebben gehad op het ontwerp besluit = instemmen met of weerleggen van 

de zienswijzen.)


---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 

BESLUIT of: BESLUITEN 

Op grond van vorenstaande overwegingen besluiten burgemeester en wethouders of: 

besluit de bestuurscommissie of: besluit het dagelijks bestuur van de deelgemeente om 

………… 

(hier kort en bondig aangeven waartoe wordt besloten. Indien van toepassing in ieder geval 

aangeven: 

* de weg of wegen waarop de maatregel betrekking heeft of, indien het bijvoorbeeld een 

groter gebied betreft, een verwijzing naar een bij het verkeersbesluit gevoegde tekening 

* het model bord dat wordt geplaatst om de maatregel aan te geven 

* het model bord dat wordt geplaatst om het einde van een maatregel aan te geven 

* de aard en de omvang van de fysieke maatregel 

* de zonale werking 

* de aangebrachte onderborden en hun betekenis) 

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 

Een verkeersbesluit is van kracht en treedt in werking op moment van publicatie. Een 

uitzondering op deze regel is een verkeersbesluit betreffende fysieke maatregelen. Op 

grond van het bepaalde in artikel 27 van het BABW treedt een dergelijk besluit pas zes 

weken na bekendmaking in werking. Over de inwerkingtreding hoeft niets in het 

verkeersbesluit te worden opgenomen. Indien de inwerkingtreding van het 

verkeersbesluit op een (veel) later tijdstip gepland is, dient dit wel in het 

verkeersbesluit te worden vermeld.


---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 

MEDEDELINGEN 

Bezwaar 

Op grond van de Algemene wet bestuursrecht kan iedereen wiens belang rechtstreeks bij 

een besluit is betrokken, hiertegen een met redenen omkleed bezwaarschrift indienen. Dit 

moet dan gebeuren binnen zes weken na de dag waarop of: burgemeester en wethouders 

of: de bestuurscommissie of: het dagelijks bestuur van de deelgemeente ….. het besluit 

heeft of: hebben verzonden. Het bezwaarschrift dient te worden gericht aan burgemeester 

en wethouders of: de bestuurscommissie of: het dagelijks bestuur van de deelgemeente, 

adres: ………..(adres invullen) 

Bij de president van de Arrondissementsrechtbank, binnen het rechtsgebied waarin de 

indiener van het bezwaarschrift zijn woonplaats heeft, kan een verzoek om voorlopige 

voorziening (waaronder schorsing) worden ingediend. Een dergelijk verzoek kan pas worden 

gedaan als het bezwaarschrift is ingediend en onverwijlde spoed, gelet op het betrokken 

belang, dat vereist. Voor de behandeling het verzoek wordt een bedrag aan griffierecht 

geheven. 

Afschriften 

Hier vermelden aan wie afschriften van het verkeersbesluit zijn verzonden, zoals degenen 

waarmee overleg is gepleegd en belanghebbenden die bekend zijn. 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

handreiking verkeersbesluiten - Vereniging van Nederlandse ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?