als pdf downloaden - Koninklijke Van Gorcum

PABO 

CATALOGUS 

2013

Wilt u meer weten? 

Wilt u meer weten over het studiemateriaal van 

Koninklijke Van Gorcum voor de pabo? Wilt u onze 

boeken zien in de docentenkamer? Of heeft u een 

specifieke vraag? Neem dan contact op met: 

Kamal Assou 

Accountmanager pabo en basisonderwijs 

Contactgegevens: 

k.assou@vangorcum.nl 

06-20016179

Voor het studiejaar 2013-2014 heeft Koninklijke Van Gorcum weer een aantal mooie nieuwe en herziene 

studieboeken. 

De nieuwe titel ‘Vijftig lesideeën voor de onderbouw’ bevat lesideeën om op een speelse manier kennis en 

vaardigheden in de onderbouw aan te bieden. 

Het nieuwe ‘Opnieuw de gelukkige klas’ is een zeer praktisch handboek voor stagiaires en beginnende 

leerkrachten. 

In de nieuwe methode ‘Speel je Wijs wordt drama gebruikt om kinderen te ondersteunen in hun 

taalontwikkeling op de basisschool. Het boek biedt meer dan 100 kant-en-klare dramalessen. 

Studenten krijgen een eerste kennismaking met de basisprincipes van de pedagogiek met het nieuw 

verschenen boek ‘Inleiding in de pedagogiek’. 

De veel op de pabo gebruikte methode ‘Geschiedenis geven’ verschijnt voorjaar 2013 in een volledig herziene 

editie. In dit unieke boek, dat zowel de theorie als de praktijk beschrijft, heeft de kennisbasis een plek gekregen 

binnen de tien tijdvakken en is er ook weer aandacht voor de Canon van Nederland. 

Ook verschijnen er dit voor jaar herziene edities van ‘Leren in vijf dimensies’ en ‘Onderzoekvaardig in 

onderwijs’. 

Graag blijven wij u van goed materiaal voorzien, maar dat kan alleen samen met u. Dus heeft u ideeën voor 

nieuwe uitgaven? Of wilt u van gedachten wisselen over ontwikkelingen in uw vakgebied of op de pabo? Neem 

dan contact met mij op! 

Ellen Gommers, Uitgever 

e.gommers@vangorcum.nl 

Koninklijke Van Gorcum BV 

Industrieweg 38, 9403 AB Assen 

Telefoon: 0592 37 95 55 

Inhoudsopgave: 

E-learning 2 

Onderwijskunde 3 

(Ortho-)Pedagogiek 8 

Taal 11 

Drama 12 

Rekenen 13 

Wereldoriëntatie: Geschiedenis 14 

Wereldoriëntatie: Aardrijkskunde 16 

Wereldoriëntatie: Natuur en techniek 16 

Ontwikkelingspsychologie 17 

Digitale instrumenten basisonderwijs 18 

Index 20 

Verklaring symbolen: 

Boek 

Tijdschrift 

Digitaal 

Docentenmateriaal

E-LEARNING 

Alle digitale studiematerialen van 

Koninklijke Van Gorcum zijn 

beschikbaar in Teachers Channel Pabo. 

Teachers Channel Pabo 

Docenten kunnen hun studenten verrijkend 

materiaal laten zoeken op 

www.teacherschannelpabo.nl. Bijvoorbeeld 

e-books, video’s, documenten, weblinks, 

toetsen, vragen en opdrachten, schema’s en 

kennisbanken. 

2 PABO 

E-books en arrangementen 

Al het digitale studiemateriaal van Koninklijke 

Van Gorcum is beschikbaar via Teachers 

Channel Pabo. Dit zijn e-books van de 

studieboeken, e-learning modules en extra 

aanvullend materiaal. 

Onderstaand vindt u een lijst van titels en 

materialen in Teachers Channel Pabo. Bij de 

desbetreffende titels in deze catalogus staat deze 

informatie ook vermeld. 

Meer informatie? 

Wilt u meer informatie? Neem dan contact 

op met onze accountmanager Kamal Assou: 

k.assou@vangorcum.nl. 

Studiemateriaal Koninklijke Van Gorcum 

in Teachers Channel Pabo 

Onderwijskunde 

 

 

 

 

 

 

 

modules) 

 

 

(Ortho-)Pedagogiek 

 

onderbouw (e-book, e-learning modules, 

extra materialen) 

 

module, extra materialen) 

 

 

(e-book) 

 

 

modules, extra materialen) 

Rekenen 

 

(e-book) 

Taal en communicatie 

 

 

materialen) 

 

Drama 

extra materialen) 

 

(Ontwikkelings-)Psychologie 

 

basisonderwijs (e-book, e-learning module) 

Wereldoriëntatie: Geschiedenis 

 

 

module) 

Wereldoriëntatie: Aardrijkskunde 

 

modules, extra materialen) 

Wereldoriëntatie: Natuur en techniek 

 

e-learning modules, extra materialen)

lesideeën 

voor de 

onderbouw 

Linda Willemsen 

Linda Willemsen 

Digitaal beschikbaar: 

e-book 

pabo.teacherschannel.nl 

(meer informatie op pagina 2 

onderbouw 

de voor 

van deze catalogus) 

lesideeën 

gratis extra materialen op 

L. Willemsen 

teacherschannel pabo 

www.klasvanjuflinda.nl 

50 lesideeën voor de onderbouw 

In het onderwijs ben je als leerkracht altijd op zoek naar 

ideeën om de lessen op een goede manier uit te voeren. Dit 

 

en vaardigheden in de onderbouw aan te bieden. Door deze 

ideeën in de les toe te passen, vergroot de motivatie van de 

 

 

 

het nut van feedback?’ en ‘Wat voor invloed hebben emoties 

- 

gebreid beschreven, die direct toepasbaar zijn in de praktijk. 

 

- 

stof, zodat ze de kennis snel eigen maken. Al vanaf de pabo 

is ze bezig met het ontwerpen van creatieve lessen en werk- 

vormen. Veel van haar ideeën zijn terug te vinden op de 

website www.klasvanjuflinda.nl. 

maart 2013 | 160 pagina’s | € 24,95 | ISBN 978 90 232 5078 4 


e-book 




M. Veen, R. Olman 


ONDERWIJSKUNDE 

Opnieuw de gelukkige klas 

Handboek voor stagiaires en beginnende 

leerkrachten in het basisonderwijs 

Wat doe je als leerlingen niet naar je luisteren, als een 

collega heel anders tegen de onderwijspraktijk aankijkt, 

 

pesten, een boze ouder, of een bezoek van de Inspectie van 

het Onderwijs? Als stagiaire of (beginnende) leerkracht 

in het basisonderwijs kun je met nogal wat vragen zitten. 

Geïnspireerd door het boek ‘De gelukkige klas’ van Theo 

 

de gelukkige klas’. Een boek waarin je ontdekt en ervaart 

hoe je elke dag respectvol met kinderen omgaat en met 

plezier met ze werkt, ook bij tegenslag of problemen. De 

juiste professionele houding tegenover kinderen, maar ook 

tegenover ouders, collega’s, en directie: het valt te leren. 

‘Opnieuw de gelukkige klas’ is een boek uit de onderwijs- 

- 

den en bruikbare tips. Precies wat je als stagiaire of begin- 

nende leerkracht nodig hebt. 

1 e druk | najaar 2012 | 164 pagina’s | € 22,95 | ISBN 978 90 232 5077 7 

MEER INFORMATIE OF INHOUDSOPGAVE: WWW.VANGORCUM.NL 

3


4 PABO 


e-book 





Woord vooraf 

4 

Didactische 

werkvormen en het 

gebruik van media 

50 

5 

Activerende 

didactiek 

60 

Inleiding 

INHOUDSOPGAVE 

Het didactische werkvormenboek 

Variatie en differentiatie in de praktijk 

Iedere les staan leerkrachten voor de vraag welke 

werkvormen zij zullen inzetten. Daarbij moet de 

gekozen werkvorm niet alleen aansluiten bij het 

onderwerp, maar ook recht doen aan de verschillen 

tussen leerlingen. Als leerkracht heb je de keuze uit 

- 

sche werkvormenboek’ geeft een compleet overzicht 

en legt het verband met de theorie. Door de heldere 

en frisse vormgeving en handige schema’s navigeer 

je als student gemakkelijk door het boek en vind je 

eenvoudig de juiste werkvorm. 

13 

1 

Didactische 

werkvormen: 

omschrijving 

18 

2 

Didactische 

werkvormen 

en pedagogisch 

handelen 

9 

24 

3 

Didactische DEEL1 

werkvormen en 

didactisch handelen 

Theorie en 

34 achtergrond 

6 

Effectief gebruik 

van didactische 

werkvormen 

78 

7 

Didactische 

DEEL2 werkvormen: 

inventarisatie en 

classificatie 

Didactische 

werkvormen 92 

10 

Opdrachtvormen 

218 

12 

Spelvormen 

Literatuurlijst 

402 

9 

Interactievormen 

11 

Samenwerkingsvormen/samenwerkend 

leren 

314 

344 

8 

Instructievormen 

98 

132 

13 

Alfabetisch 

overzicht van de 

beschreven werkvormen 

392 

Inleiding 

136 

9.1 

Discussievormen 137 

9.1.1 Inleiding discussievormen 137 

9 Interactievormen 

9.2 

Probleemoplossende discussie 139 

9.2.1 Omschrijving 139 

9.2.2 Proces 139 

9.2.3 Voorwaarden voor gebruik 140 

9.2.4 Varianten 142 

9.3 

Discussie in groepen met rapportage via 

flappen 146 


9.3.2 Proces 146 


9.4 

Carrouseldiscussie 148 


9.4.2 Proces 148 

9.4.3Voorwaarden voor gebruik 148 


In deze uitgave wordt aandacht besteed aan het 

gebruik van nieuwe media als werkvorm of hulp- 

middel bij werkvormen. Een overzichtelijk ‘zapklaar 

inspiratieboek’ waar (aanstaande) leerkrachten moei- 

teloos hun weg in kunnen vinden. 

P. Hoogeveen, J. Winkels 10 e herziene druk | 2011 | 484 pagina’s | € 39,95 | ISBN 978 90 232 4768 5 

9.8 

Forumdiscussie/panel 164 

9.6 

De alter-egomethode 158 


9.8.2 Proces 164 


9.11 

De gevalsmethode 173 

9.5 

Bord- of muurdiscussie 154 


9.6.2 Proces 158 


9.6.4Varianten 160 

9.10 

Rondvraag 171 


9.11.2 Proces 173 



9.5.2 Proces 154 



9.7 

De viskommethode 161 


9.10.2 Proces 171 




9.7.2 Proces 161 


9.9 

Discussie met open stoel 167 


9.9.2 Proces 167 


9.9.4 Variant 170 

* In de afzonderlijke paragrafen in de inhoudsopgave wordt de hoofdvorm van een bepaalde werkvorm 

genoemd, in de hoofdstukken zelf kun je de overige voorkomende benamingen terugvinden. 

 

en een deel met praktisch toepasbare didactische 

werkvormen. Een heldere structuur met zoekfuncties 

door kleur, inhoudsopgaven per hoofdstuk en een 

alfabetisch overzicht, zorgen ervoor dat de gebruiker 

eenvoudig navigeert tussen de beschreven werkvor- 

men en toepassingen. 

Compleet overzicht van alle didactische werkvormen


e-book 

e-learning modules 





Meer dan Onderwijs 

Theorie en praktijk van het onderwijs in de basisschool 

 

 

complete en toegankelijke methode die aansluit bij 

de huidige stand van de opleidingsdidactiek, waarin 

gewerkt wordt met kennisbases, competenties en 

diverse visies op (onderzoekend en academisch) 

- 

dere visie op leren en onderwijzen. De combinatie 

van theorie en praktijk stimuleert de eigen reflectie 

 

boek is verrijkt met talloze voorbeelden. 

De auteurs van ‘Meer dan onderwijs’ over hun boek: Meer 

dan onderwijs is een complete en toegankelijke methode 

die aansluit bij de huidige stand van de opleidingsdidactiek. 

Het boek geeft in duidelijke taal een heldere visie op leren 

en onderwijzen. De combinatie van theorie en praktijk, 

stimuleert de eigen reflectie en visieontwikkeling van de aan- 

staande leraar. 

De 7 e druk van ‘Meer dan onderwijs’ is wederom een volledig 

herziene versie van het vertrouwde basisboek voor iedere 

pabo-student en leergierige leerkracht in het basisonderwijs. 

 

 

een gedegen voorbereiding op het beroep van leraar 

basisonderwijs biedt. De opbouw van het boek in 

combinatie met de 

digitale component, maakt een optimale verbinding 

mogelijk tussen theorie en praktijk. Zo kan het boek 

dienen als vertrekpunt voor het verwerven van com- 

Goede voorbereiding op het docentschap 


Hoewel een generieke kennisbasis voor de pabo nog niet 

officieel is vastgesteld, is dit boek al meer dan 27 jaar te 

petenties voor de stage, maar kan het ook gebruikt 

worden voor reflectie op, en verdieping van praktijk- 

ervaringen. 

 

visie opgebouwd, maar de hoofdstukken kunnen ook 

 

als studiepakket en naslagwerk talloze aanknopings- 

punten voor de ontwikkeling van aanstaande en zit- 

tende leraren. 

E. Alkema, W. Tjerkstra (met medewerking van J. Kuipers, C. Lindhout) 7 e geheel herziene druk | 2011 | 688 pagina’s | € 57,95 | ISBN 978 90 232 4767 8 

beschouwen als een volledig overzicht van wat een leraar 

in het basisonderwijs aan generieke kennis moet weten. De 

veranderende en steeds strengere eisen aan kennis, inzicht 

en vaardigheden die terecht aan een leraar gesteld worden, 

hebben duidelijk een plek gekregen. Waardevolle inzichten 

als een sterke aandacht voor de onderzoekende houding van 

leraren alsook hun kennis en gebruik van bestaand onder- 

zoek, ontwikkelingen met betrekking tot passend onderwijs 

zijn enkele voorbeelden van veranderingen die deze druk tot 

een zeer actueel en hoogwaardig boek maken. 


5


6 PABO 

Het prentenboek als invalshoek 

Werken met prentenboeken in het basisonderwijs 

In dit boek zijn zeven bekende en minder bekende 

prentenboeken uitgewerkt naar projecten voor de groe- 

pen 1 tot en met 4. Alle projecten werken toe naar een 

vorm van presentatie. De presentatievorm zorgt zo voor 

samenhang in het activiteitenaanbod. In het laatste 

hoofdstuk wordt aandacht besteed aan hoe je zelf een 

prentenboekproject kunt ontwerpen. Op de website 

www.prentenboek.vangorcum.nl staan alle in het boek 

gebruikte liedjes en luistervoorbeelden. 

Digitaal beschikbaar: e-book teacherschannel pabo 

pabo.teacherschannel.nl (meer informatie op pagina 2 van 

deze catalogus) Gratis liedjes, luistervoorbeelden en extra 

digitaal materiaal: www.prentenboek.vangorcum.nl 

C. Nieuwmeijer 

1 e druk | 2008 | 184 pagina’s | € 32,50 | ISBN 978 90 232 4316 8 

ErfGoedonderwijs op de basisschool 

Erfgoededucatie is geen vak op zich, maar 

ErfGoedonderwijs op de basisschool kan wel helpen 

om lesstof van andere vakken te concretiseren en te 

 

erfgoededucatie betekenisvol en effectief in het basison- 

derwijs te integreren. Na de theoretische onderbouwing 

volgt een praktisch deel met een stappenplan, verschil- 

lende praktijkvoorbeelden, formats en lessuggesties. 

‘ErfGoedonderwijs op de basisschool’ geeft (aanko- 

mende) leerkrachten de mogelijkheid om hun leerlingen 

actief en onderzoekend onderwijs te bieden. 



deze catalogus) 

M. Thomése 


Interactiewijzer 

Analyse en aanpak van interactieproblemen in 

professionele opvoedingssituaties 

 

benaderen als interactieproblematiek. 

De ‘Interactiewijzer’ geeft concrete, praktische en rea- 

listische richtlijnen om probleemgedrag te lijf te gaan. 

Problematische vastgeroeste interactiepatronen worden 

doorbroken door specifieke sociale vaardigheden gericht 

te beïnvloeden. 




R. Verstegen, H.P.B. Lodewijks 

7 e druk | 2009 | 224 pagina’s | € 33,50 | ISBN 978 90 232 4901 8


e-book 





Leren in vijf dimensies 

Moderne didactiek voor het voortgezet onderwijs 

 

een praktisch model, Dimensions of learning, waarin hij de 

nieuwe inzichten uit de leertheorie vertaalde naar praktische 

instrumenten waarmee docent, docent in opleiding en leer- 

- 

ledig op de Nederlandse situatie toegespitste bewerking van 

 

R. Marzano, W. Miedema 6 e herziene druk | maart 2013 | 224 pagina’s | € 32,50 | ISBN 978 90 232 4974 0 


e-book 





Onderzoekvaardig in onderwijs 

- 

rende didactische werkvormen ontwikkelen. In deze zesde, 

geheel herziene editie, heeft vertaler en bewerker Wietske 

 

verwerkt en gaat ze onder andere dieper in op goed klassen- 

management. Ook is er een nieuw hoofdstuk over opbrengst- 

gericht werken. 

LEREN IN 

DIMENSIES 

moderne didactiek 

voor het voortgezet 

onderwijs 

Robert Marzano & Wietske Miedema 

Robert Marzano & Wietske Miedema 

onderwijs 

voor het voor voortgezet 

het voortgezet 

voor voortgezet 

het voor voortgezet 




moderne 

DIMENSIES 

LEREN IN 

Dit is een 12-stappenplan voor het doen van praktijkonderzoek (practice based evidence) in het primair en voortgezet onderwijs. Een 

goede leerkracht heeft een onderzoekende houding. Om maximaal resultaat uit je leerlingen te halen is goed onderzoek belangrijk. 

Een goede onderzoeker word je niet zomaar. Op een heldere manier helpt dit boek de student onderzoekvaardig te worden. 

- 

atie van de student af bij welke stap hij begint en eindigt. De inleiding biedt suggesties voor hoe je met het boek kunt werken. 

In deze herziene editie wordt de onderzoeker nog meer ondersteund door extra uitleg en adequate modellen. Er is meer aandacht 

voor de gebruikswijze van het boek, bronnen en hulpmiddelen zijn geactualiseerd en er is een register toegevoegd. 

A. Gerritsma, H. de Haan, I. den Hollander, M. Mitzschke, Y. van der Veen 2 e herziene druk | maart 2013 | 140 pagina’s | € 19,95 | ISBN 978 90 232 5092 0 



7

(ORTHO-)PEDAGOGIEK 

8 PABO 

Pubers 

Ontwikkeling en problemen 

Dit boek levert een bijdrage aan een beter begrip van de 

- 

ren en oplossen van veelvoorkomende puberproblemen. 

In dat verband komt ook de achtergrond van problemen 

als alcohol- en drugsgebruik, suïcidaliteit, gedragsproble- 

men, angst en depressie uitvoerig aan bod. 

Voor het geval dat professionele hulp nodig is, geeft het 

boek advies op welke wijze die hulp het best kan worden 

ingezet. 




W. Heuves 

2 e druk | 2008 | 124 pagina’s | € 18,75 

ISBN 978 90 232 4164 5 

Steeds meer hogescholen, PABO’s en schoolbegeleidingsdiensten verzorgen modules en 

cursussen met betrekking tot hoogbegaafdheid. Kenmerk van deze cursussen is dat er 

geen algemene leerdoelen bestaan, er geen landelijke richtlijnen zijn en docenten niet 

over geschikt cursusmateriaal beschikken. ‘Professioneel omgaan met hoogbegaafde 

leerlingen’ in het basisonderwijs biedt, naast uniformering van het cursusaanbod, 

een stapsgewijze instructie voor 

(aankomende) leerkrachten. 

Uitgelegd wordt hoe zij een traject 

van individuele leerlingbegeleiding 

voor hoogbegaafde leerlingen 

kunnen opzetten. 

PASSEND 

ONDERWIJS 

VOOR BEGAAFDE 

LEERLINGEN 

In tien lessen komen alle facetten van 

het omgaan met hoogbegaafde leerlingen aan de orde. Achtereenvolgens behandelen 

de auteurs de volgende onderwerpen: wat is hoogbegaafdheid?, signalering en 

diagnostiek, vervroegde doorstroming, aanpassingen in en aanvullingen op de reguliere 

leerstof, werkwijze in groep 1 en 2, aanleggen van een zorgdossier, onderpresteren, 

interfererende problematiek en beleid voor hoogbegaafde leerlingen. Iedere les bevat 

verwerkingsvragen en werkopdrachten die gekoppeld zijn aan de praktijk. 

‘Professioneel omgaan met hoogbegaafde leerlingen’ in het basisonderwijs biedt 

pedagogiek- en didactiekdocenten alle informatie die zij nodig hebben om een 

goede cursus te geven. Het boek is zeer geschikt als cursusboek voor een module 

hoogbegaafdheid in het PABOprogramma en kan tevens gebruikt worden voor 

nascholingsprojecten over hoogbegaafdheid. 

Drent | Van Gerven PASSEND ONDERWIJS VOOR BEGAAFDE LEERLINGEN 

Sylvia Drent 

Ele0noor van Gerven 

PASSEND 

ONDERWIJS 

VOOR BEGAAFDE 

LEERLINGEN 

in het basisonderwijs 

Passend onderwijs voor begaafde 

leerlingen in het basisonderwijs 

Dit is de opvolger van het succesvolle boek ‘Professioneel 

in het basisonderwijs 

LEERLINGEN 

omgaan met begaafde leerlingen’ in het basisonderwijs. 

BEGAAFDE 

VOOR 

In dit boek gaan de auteurs uit van de alledaagse onder- 

ONDERWIJS 

PASSEND 

wijspraktijk in het reguliere basisonderwijs waarin lera- 

Ele0noor van Gerven 

ren gedifferentieerd onderwijs bieden maar tevens gren- 

Drent 

Sylvia 

zen ervaren van wat redelijkerwijs haalbaar is in hun 

eigen groep. In negen hoofdstukken komen alle facetten 

van het omgaan met begaafde leerlingen op de reguliere 

basisschool aan de orde. 




S. Drent, E. van Gerven 

5 e herziene druk | 2012 | 208 pagina’s | € 37,50 

ISBN 978 90 232 4966 5 

Contact maken 

Communicatieve vaardigheden voor leerkrachten 

 

naar een respectvolle omgang met leerlingen en ouders. 

 

‘Contact maken’ vertaalt begrippen als openheid, res- 

pect en veiligheid naar concreet gedrag. Aan de hand 

van praktische do’s en don’ts leer je welk gedrag effec- 

tief is en past binnen een professionele schoolcultuur. 

Interviews en praktijkvoorbeelden bieden aankomende, 

maar ook ervaren docenten tips en inspiratie. 

Digitaal beschikbaar: e-book e-learning module 

teacherschannel pabo pabo.teacherschannel.nl 

(meer informatie op pagina 2 van deze catalogus) 

T. Boves, M. van Dijk 

2 e druk | 2011 | 168 p. | € 29,95 

ISBN 978 90 232 4331 1


e-book 





Gratis vragen, opdrachten en 

teksten voor discussie: 

www.inleidingindepedagogiek. 

vangorcum.nl 

 

 

 

 

 

Inleiding in de pedagogiek 

 

een eerste kennismaking met het onderwerp peda- 

gogiek. In dit boek worden voor eerstejaars hbo-stu- 

denten de basisprincipes van de pedagogiek kort en 

kernachtig, en in begrijpelijke taal uitgelegd. 

In het eerste deel komt de praktijk van het opvoeden 

aan bod. Alle uitleg in dit deel wordt geïllustreerd 

aan de hand van casusmateriaal, zodat de student 

meteen een beeld heeft bij de aangeboden stof. De 

voorbeeldsituaties komen uit allerlei culturen in de 

Nederlandse samenleving. 

A. Becker 1 e druk | 2012 | 228 pagina’s | € 29,95 | ISBN 978 90 232 4828 6 


 

en behandelt de verschillende wetenschappelijke 

stromingen in de pedagogiek. 

De basisprincipes van pedagogiek 

De verwerkingsopdrachten aan het eind van ieder 

hoofdstuk bieden de student de gelegenheid te 

controleren of de stof goed is begrepen. Ook vor- 

men ze een aanzet tot het onderzoeken van de 

eigen opvattingen over opvoeding. 

Auteur Annemarie Becker over haar boek: 

De meeste pedagogiekboeken zijn vanuit een 

te wetenschappelijke invalshoek geschreven. In 

dit boek worden in kernachtige en begrijpelijke 

taal de basisprincipes van opvoeding beschreven. Het boek is 

een inleiding in de pedagogiek dat aan de hand van casus- 

sen de student inzicht probeert te geven in wat opvoeden 

inhoudt. 

Voor studenten is het boek prettig leesbaar. Het boek bevat 

herkenbare situaties waarmee de docent tijdens de les met 

de student aan de slag kan. De verwerkingsopdrachten 

kunnen daarbij ondersteuning bieden. Op de bijbehorende 

website zullen aantrekkelijke opdrachten worden opgenomen 

voor de student en de docent. 


9


10 PABO 

Het materialenboek 

Een rijke leeromgeving in de onderbouw 

Goede materialen zijn onontbeerlijk in de onderbouw. 

De jongste kinderen hebben immers behoefte aan mate- 

rialen om mee te manipuleren en te experimenteren. Dit 

boek geeft aanbevelingen voor een verantwoord mate- 

riaalaanbod en voor de verbinding aan kernactiviteiten 

voor de onderbouw. Bij ontwikkelingsgericht onderwijs 

(OGO) staat de brede persoonsontwikkeling van leerlin- 

gen centraal. 

Kijk voor meer OGO-boeken op www.vangorcum.nl/ogo 

Digitaal beschikbaar: e-book e-learning module extra 

materialen teacherschannel pabo pabo.teacherschannel.nl 


B. Nellestijn, F. Janssen-Vos 

3 e druk | 2009 | 172 pagina’s | € 29,95 

ISBN 978 90 232 4116 4 

Spel en ontwikkeling 

Spelen en leren in de onderbouw 

 

leerkrachten die ontwikkelingsgerichte spelactiviteiten 

voor jonge kinderen willen ontwerpen en begeleiden. 

De praktijkervaringen en de theorievorming uit de afge- 

lopen jaren maken duidelijker dan ooit hoe belangrijk 

het spel is voor een optimale ontwikkeling van jonge 

kinderen. Ontwikkelingsgericht onderwijs verbindt de 

leerlinggerichte pedagogiek met een ontwikkelings- 

stimulerende methodiek-didactiek. 


Digitaal beschikbaar: e-book e-learning modules extra 



F. Janssen-Vos 

3 e druk | 2009 | 200 pagina’s | € 29,95 

ISBN 978 90 232 4003 7 

Basisontwikkeling voor peuters en de 

onderbouw 

‘Basisontwikkeling’ is een ontwikkelingsgericht werkplan 

voor 3- tot circa 8-jarigen. De vele kleurrijke voorbeelden 

uit de praktijk maken het geheel concreet en inspirerend 

voor professionals en leerkrachten in opleiding, en in 

de praktijk. Ontwikkelingsgericht onderwijs verbindt de 

leerlinggerichte pedagogiek met een ontwikkelingsstimu- 

lerende methodiek-didactiek. 


Digitaal beschikbaar: e-book e-learning modules extra 



F. Janssen-Vos 

1 e druk | 2008 | 176 pagina’s | € 38,50 

ISBN 978 90 232 4387 8

Zone 

Tijdschrift voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs 

- 

ming en onderzoek op het gebied van ontwikkelingsge- 

 

maken ‘Zone’ tot een interessant tijdschrift voor de pabo- 

student. 

 

www.tijdschriftzone.nl, die vele extra’s biedt. 

Voor meer informatie mail naar zone@vangorcum.nl. 

Digitaal beschikbaar: Archief en extra materialen voor 

abonnees via www.tijdschriftzone.nl 

4 nummers per jaar | abonnement € 29,95 

studenten € 22,95 | ISSN 1569-6952 

Thema’s en taal 

Voor de bovenbouw 

(ORTHO-)PEDAGOGIEK | TAAL 

In dit handboek staat leren in onderzoeksactiviteiten in 

de bovenbouw van het basisonderwijs centraal. De theo- 

 

van inhoud uit de wereldoriëntatie en het ontwerpen 

van betekenisvolle lees-, schrijf- en gespreksactiviteiten 

is uitgewerkt. Ontwikkelingsgericht onderwijs verbindt 

de leerlinggerichte pedagogiek met een ontwikkelings- 

stimulerende methodiek-didactiek. 


Digitaal beschikbaar: e-book e-learning module extra 



B. Pompert 

2 e druk | 2008 | 220 pagina’s | € 34,50 

ISBN 978 90 232 3901 7 

Taal leren op eigen kracht 

Taalverwerving op school met behulp van de 

werkwijze van taalvorming 

Bij taalvorming staan de eigen ervaringen van kinde- 

ren centraal. De werkwijze is gebaseerd op de behoefte 

en het vermogen van ieder mens om op ervaringen te 

reflecteren en ze te delen met anderen. De werkvormen 

helpen individuele kinderen om hun ervaringen steeds 

preciezer te verwoorden. De bijbehorende cd-rom biedt 

lesfragmenten met toelichtingen en tips. 

Digitaal beschikbaar: e-book extra materialen 

teacherschannel pabo pabo.teacherschannel.nl 


S. van Norden 

3 e druk | 2009 | 252 pagina’s + cd-rom | € 46,95 

ISBN 978 90 232 4020 4 


11

TAAL | DRAMA 

12 PABO 

SPEEL JE WIJS Irma Smegen 


e-book 





Gratis materiaal bij lessen: 

www.speeljewijs.vangorcum.nl 

SPEEL JE WIJS 

Theater, drama en spel 

voor taalontwikkeling op de basisschool 

Werken aan 

woordenschat 

in meer dan 

100 

dramalessen 

Irma Smegen 

Speel je Wijs 

Theater, drama en spel voor taalontwikkeling op de basisschool 

- 

grond over dramales geven, dramalessen ontwik- 

kelen, het regisseren van voorstellingen, drama als 

kunstvak en als middel binnen andere vakgebieden. 

Daarnaast is er aandacht voor drama in combinatie 

met taalontwikkeling, effectief woordenschatonder- 

wijs en sociale vaardigheidstraining. De theorie is 

 

dramatische werken spelvormen worden duidelijk 

uitgelegd met lesvoorbeelden voor elke leeftijdsgroep. 

I. Smegen 1 e druk | 2012 | 250 p. | € 39,95 | ISBN 978 90 232 5008 1 

 

klare dramalessen. In deze dramalessen wordt een 

koppeling gemaakt met taalonderwijs. Je begrijpt 

taal beter als je die ook daadwerkelijk beleeft. In de 

lessen is aandacht voor coöperatief leren en het trai- 

 

oefengebied voor de werkelijkheid. 

 

en inspiratie: 

Auteur Irma Smegen over haar boek: 

In ‘Speel je Wijs’ zie je op welke manie- 

ren drama een effectief middel kan zijn 

om kinderen spelenderwijs te laten leren. 

Pabostudenten ervaren het boek als een grote inspiratiebron. 

Het boek biedt meer dan 100 kant-en-klare dramalessen die 

studenten eenvoudig in de stageklas kunnen uitvoeren en die 

als leidraad kunnen dienen voor zelf te ontwerpen lessen. 

Werken aan woordenschat in meer dan 100 dramalessen 

‘Speel je Wijs’ is het eerste Nederlandse boek dat drama 

vooral als didactisch middel inzet binnen andere vakgebie- 

den. Drama als werkvorm om kinderen onderwijs letterlijk te 

laten beleven. 

Auteur Irma Smegen (1970) werkt als dramadocent en oplei- 

dingdocent op de pabo’s van Stenden Hogeschool 

 

lesvoorbeelden 

 

 

vangorcum.nl 

- 

 

- 

denschatonderwijs en de combinatiemogelijkheden 

met drama. Daarnaast is Irma leerkracht basison- 

 

verschillende scholen. 

246 

pagina’s 

A4 

formaat


e-book 





M. van Groenestijn, C. Borghouts, C. Janssen 

Protocol Ernstige RekenWiskundeproblemen 

en Dyscalculie 

BAO SBO SO 

 

met (Ernstige) RekenWiskunde-problemen en Dyscalculie 

(Protocol ERWD) richt zich op het basisonderwijs, het spe- 

ciaal basisonderwijs en het speciaal onderwijs. 

Adequaat handelen in functionele, dagelijkse 

situaties 

 

gecijferdheid, afgestemd op de mogelijkheden van iedere 

 

- 

wijzingen om dit doel langs een aantal stappen te bereiken, 

vooral wanneer de rekenwiskundige ontwikkeling van een 

leerling niet optimaal verloopt. 



Archief en extra materialen 

voor abonnees via 

www.volgens-bartjens.nl 

Volgens Bartjens 

Tijdschrift voor reken-wiskundeonderwijs 

‘Volgens Bartjens’ wordt op veel pabo’s gebruikt en behan- 

delt in elke uitgave de ontwikkeling van het rekenwiskun- 

 

didactische vernieuwingen op de voet en legt steeds de link 

tussen theorie en praktijk. Voor studenten zijn de lesvoor- 

beelden, rekenpuzzels en praktijktips een belangrijke bron 

van inspiratie. 

Op de website www.volgens-bartjens.nl is voor abonnees 

een compleet archief te vinden dat eenvoudig doorzoekbaar 

is. Alle rekenpuzzels staan op de site, evenals verdiepende 

informatie bij de artikelen uit het tijdschrift. 

Pabo’s kunnen een collectief abonnement afsluiten 

voor alle studenten. Voor meer informatie kunt u kijken op 

www.volgensbartjens.nl, of contact opnemen via 

tijdschrift@vangorcum.nl. 

REKENEN 

5 nummers per jaar | abonnement € 41,00 | studentenabonnement € 28,25 | ISSN 0922-1794 


13

WERELDORIËNTATIE: GESCHIEDENIS 

14 PABO 


e-book 



IN PRIJS 

VERLAAGD 

€27,50 

W. Kratsborn 



Onvoorspelbaar verleden 

Geschiedenis van prehistorie tot heden 

Deze leidende multimediale overzichtsmethode voor 

geschiedenisonderwijs biedt een rijk geïllustreerd en com- 

pleet overzicht van de vaderlandse geschiedenis in een 

 

kan de student de stof nog beter verwerken. 

Per tijdvak en onderwerp kan de student zich voorbereiden 

op het maken van een toets, het schrijven van een verslag, 

een studieopdracht uitvoeren, of een les(serie) of thema 

ontwerpen. 

 

student heeft daarbij verschillende bronnen tot zijn beschik- 

king (beeld, video, geluid, tekst) en kiest zelf welke informa- 

tie hij nodig heeft. 

3 e druk || 288 pagina’s + cd-rom ||


e-book 





Gratis aanvullende 

onderzoeksopdrachten: 

www.geschiedenisgeven. 

vangorcum.nl 

Ron de Bruin & Meereke Bosua 

Geschiedenis geven 

Praktische vakdidactiek voor het basisonderwijs 

Geschiedenis geven biedt een totaalpakket aan aan- 

staande leerkrachten voor het basisonderwijs: 

 

peil, zodat deze voldoet aan de Kennisbasis 

Geschiedenis en de student goed voorbereid de 

kennistoets kan halen. 

 

het vak geschiedenis op de basisschool. 

 

geschiedenislessen, met suggesties om verban- 

den te leggen met andere vakgebieden. 

WERELDORIËNTATIE: GESCHIEDENIS 

In deze derde, geheel herziene editie van 

‘Geschiedenis geven’ is het rijk geïllustreerde karak- 

ter bewaard gebleven, zodat snel zichtbaar is hoe je 

geschiedenis zichtbaar kunt maken in de wereld van 

vandaag. De kennisbasis heeft een plek gekregen 

binnen de tien tijdvakken en natuurlijk is er ook in 

weer aandacht voor de Canon van Nederland. 

Theorie en didactiek in één boek! 

R. de Bruin, M. Bosua 3 e herziene druk | maart 2013 | 344 pagina’s | € 62,50 | ISBN 978 90 232 5010 4 

Ieder hoofdstuk heeft dezelfde indeling: didactiek, 

achtergrondinformatie, les- en verwerkingssugges- 

ties. Bij didactiek komt onder andere de lesvoorberei- 

ding aan de orde, de inhoud en het gebruik van het 

verhaal/de omgeving in het onderwijs en beeldma- 

teriaal. 

Op de website www.geschiedenisgeven.vangorcum.nl 

zijn aanvullende onderzoeksopdrachten beschikbaar. 


15

WERELDORIËNTATIE: 

AARDRIJKSKUNDE | NATUUR EN TECHNIEK 

16 PABO 


e-book 


verrijkings- en beeldmateriaal 





Aardrijkskunde geven 


‘Aardrijkskunde geven’ is een van de leukste aspecten van 

het beroep basisschoolleraar. Je kunt bij het vak aardrijks- 

kunde de nieuwsgierigheid van leerlingen letterlijk onbe- 

grensd aanmoedigen. En samen met hen naar de antwoor- 

den op vragen zoeken. 

‘Aardrijkskunde Geven’ is een boek met een heldere struc- 

tuur. Elk hoofdstuk heeft een didactisch deel en een ken- 

nisdeel. In het didactische deel wordt de lezer meegenomen 

 

kennisdeel is opgebouwd volgens de onderwerpen uit de 

kerndoelen. De student die de kennisgedeelten uit dit boek 

beheerst, kan in ieder geval de instaptoetsen maken. In de 

afsluiting van ieder hoofdstuk staan toetsvragen en lessug- 

gesties. 

A. de Hamer, A. Bakker, M. van Heck, H. Broere 



e-book 


diverse bronnen en 

documenten 





Natuur en techniek geven 


Dit boek is tot stand gekomen door een samenwerking van 

docenten van de pabo en educatief medewerkers uit het 

 

didactiek en de inhoud vanuit verschillende inzichten en 

ervaringen gebundeld. 

Boordevol werkvormen, lessuggesties en 

opdrachten 

‘Natuur en techniek geven’ is een boek met een overzich- 

telijke structuur. Elk hoofdstuk bevat een voorbeeld van 

een lessituatie, vakinhoudelijke informatie, een didactisch 

onderdeel en een afsluitende paragraaf met een lessugges- 

tie, een onderzoeks- en zelfstudieopdracht en een toets. Bij 

het boek is extra digitaal materiaal beschikbaar. 

H. de Jongh, F. van Bussel, W. Groenendaal, B. de Koning, J. van de Linde 

1 e druk | 2009 | 232 pagina’s | € 54,50 | ISBN 978 90 232 4464 6


 

e-book 

e-learning module 

‘Ontwikkelingspsychologie voor 

leerkrachten basisonderwijs’ 





ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE voor leerkrachten basisonderwijs 

ONTWIKKELINGS 

PSYCHOLOGIE 

voor leerkrachten basisonderwijs 

 

Ontwikkelingspsychologie 

voor leerkrachten basisonderwijs 

Kennis van de ontwikkeling van basisschoolkinde- 

ren is essentieel voor de (aankomende) leerkracht. 

‘Ontwikkelingspsychologie voor leerkrachten basis- 

onderwijs’ biedt deze kennis op een manier die dicht 

bij de dagelijkse praktijk op de basisschool staat. In 

deze herziene druk staan ook samenvattingen. 

De tekst en de digitale module geven herkenbare 

voorbeelden en opdrachten over echte kinderen, 

direct toepasbaar in het onderwijs. De theorie is 

ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE 

Auteur Ton Hooijmaaijers over zijn boek: Dit 

boek biedt in tegenstelling tot andere boeken 

over ontwikkelingspsychologie een benadering 

die dichtbij de student staat. Het is herkenbaar 

naar de eigen kindertijd en herkenbaar met betrekking tot 

de kinderen die de student op zijn stageschool meemaakt. Er 

bestaat geen ander leerboek ontwikkelingspsychologie met 

een autobiografische insteek. 

Het haakt in op de actuele behoefte om met kinderen 

te reflecteren en te laten werken met portfolio’s op twee 

niveaus: dat van studenten en dat van basisschoolkinderen. 

Daarmee wordt een andere manier van evalueren nage- 

gebaseerd op het succesvolle boek ‘De ontwikkeling 

van het kind’ van Frank C. Verhulst. Per leeftijdsfase 

 

de belangrijkste ontwikkelingen op fysiek, sociaal- 

emotioneel en cognitief gebied. 

T. Hooijmaaijers, T. Stokhof, F. Verhulst 2 e herziene druk | 2012 | 248 pagina’s | € 40,95 | ISBN 978 90 232 4955 9 

streefd. Het biedt de docent aanknopingspunten om, met 

een overzicht van te bereiken doelen, samen met de student 

te reflecteren op zijn ontwikkeling, en de student te leren dat- 

zelfde met kinderen te doen. 

Dit boek blijft niet steken in het louter aanreiken van te 

behalen competenties, maar mikt daarnaast uitdrukkelijk 

op het werken vanuit en aan kernkwaliteiten. En dat is in 

deze tijd best uniek. Er is niets mis met het aanleren van 

professionele kennis en vaardigheden, integendeel. Maar die 

kennis en vaardigheden moeten gedragen worden door rijke 

persoonlijkheden. Daarin een balans te vinden is de kern van 

dit boek. 

Ook biedt dit boek leerkrachten in het basisonder- 

wijs een aansprekende autobiografische aanpak, die 

hen meer inzicht biedt in hun eigen functioneren 

in de klas. Reflectie- en portfolio-opdrachten bieden 

hier de middelen voor. Een uitstekende start voor 

pabo-studenten. 

Ontwikkelingspsychologie, speciaal voor de pabo geschreven 


17

DIGITALE INSTRUMENTEN VOOR HET BASISONDERWIJS 

Op deze en de volgende pagina vindt u een beschrijving van 

onze digitale instrumenten voor het basisonderwijs en waar ze 

voor in worden gezet. 

Meer informatie? 

Wilt u meer informatie over de digitale instrumenten voor het 

basisonderwijs? Wilt u dat uw studenten al kennis maken met 

deze instrumenten tijdens hun studie? Neem dan contact op met 

onze accountmanager Kamal Assou: k.assou@vangorcum.nl. 

18 PABO 

HOREB 

Handelingsgericht Observeren, Registreren en Evalueren van 

Basisontwikkeling 

 

 

 

Basisontwikkeling in de onderbouw en Ontwikkelingsgericht Onderwijs in de boven- 

bouw van de basisschool. 

 

leidsters en leerkrachten ontwikkelingsgericht kunnen werken met kinderen vanaf de 

babyperiode tot en met einde basisonderwijs. 

 

- 

teiten voor de lopende week. 

Meer informatie vindt u op www.horeb-po.nl, of neem contact op met onze 

accountmanager Kamal Assou: k.assou@vangorcum.nl.

DIGITALE INSTRUMENTEN VOOR HET BASISONDERWIJS 

Digitaal Handelingsprotocol Hoogbegaafdheid (DHH) 

Complete toolkit voor het herkennen en begeleiden van (hoog)begaafde leerlingen 

in groep 1 tot en met groep 8 

Alle leerlingen op school verdienen zorg en aandacht. Passend onderwijs strekt zich dus ook 

 

 

 

 

handelingsgerichte wijze helpen om (hoog)begaafde leerlingen niet alleen te herkennen maar 

ook goed te begeleiden. 

 

evaluatie. Elke module helpt de school een volgende fase in het proces van leerlingbegeleiding 

zo goed mogelijk vorm te geven. Daarbij worden concrete tips en handvatten gegeven. 

Meer informatie vindt u op www.dhh-po.nl, of neem contact op met onze accountmanager 

Kamal Assou: k.assou@vangorcum.nl. 

N 

W O 

S 

Werken Met Kwaliteit (WMK) 

Kwaliteitszorg en integraal personeelsbeleid voor het primair onderwijs 

 

 

alleen de kwaliteit in kaart, maar kunnen ook invulling geven aan het beleid dat de school ont- 

 

 

 

schoolbesturen. In de praktijk is het kwaliteitsinstrument te gebruiken door schooldirecteuren 

en/of kwaliteitsmedewerkers, door leraren, ouders en leerlingen. 

 

op ieder niveau aan te passen 

aan de schoolsituatie. Een volle- 

dig overzicht van alle onderdelen 

 

www.wmk-po.nl. 

Meer informatie vindt u op 

www.wmk-po.nl, of neem contact 

op met onze accountmanager 

Kamal Assou: 

k.assou@vangorcum.nl. 


19

20 

INDEX 

1-10 

 

A 

Aardrijkskunde geven 16 

 

B 

Bakker, A. 16 

Basisontwikkeling voor peuters en de 

onderbouw 10 

 

Borghouts, C. 13 

 

Boves, T. 8 

 

 

Bussel, F. van 16 

C 

Contact maken 8 

D 

 

 

Digitale instrumenten basisonderwijs 

18 

 

 

PABO 

E 

E-learning 2 

ErfGoedonderwijs op de basisschool 

6 

G 

Gerritsma, A. 7 

Gerven, E. van 8 

 

Groenendaal, W. 16 

 

H 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

I 

 

Interactiewijzer 6 

J 

Janssen-Vos, F. 10 

Janssen, C. 13 

 

K 

Koning, B. de 16 

Kratsborn, W. 14 

 

L 

 

 

 

 

M 

 

 

 

 

N 

Natuur en techniek geven 16 

Nellestijn, B. 10 

Nieuwmeijer, C. 6 

 

O 

Olman, R. 3 

Onderzoekvaardig in onderwijs 7 

Ontwikkelingspsychologie 17 

Onvoorspelbaar verleden 14 

Opnieuw de gelukkige klas 3 

P 

Passend onderwijs voor begaafde leerlingen 

in het basisonderwijs 8 

Pompert, B. 11 

Protocol Ernstige RekenWiskundeproblemen 

en Dyscalculie 13 

Pubers 8 

S 

 

 

 

 

T 

Taal leren op eigen kracht 11 

Teachers Channel Pabo 2 

Thema’s en taal 11 

 

 

V 

 

Veen, Y. van der 7 

Verhulst , F. 17 

Verstegen, R. 6 

Volgens Bartjens (tijdschrift) 13 

W 

 

 

Winkels, J. 4 

Z 

Zone (tijdschrift) 11

DOCENTENSERVICE 

Koninklijke van Gorcum biedt docenten, onderwijsontwikkelaars en studiecoördinatoren de mogelijkheid om een 

docentexemplaar aan te vragen van de studieboeken. Bij een docentexemplaar maken wij onderscheid tussen een 

beoordelingsexemplaar en een gebruikersexemplaar. 

Beoordelingsexemplaar 

Van een studieboek dat (nog) niet op de verplichte of de aan- 

bevolen literatuurlijst staat kunt u een beoordelingsexemplaar 

aanvragen. Wanneer de uitgave geschikt is voor het vakgebied en 

niveau van de opleiding waaraan u als docent verbonden bent, 

stelt Koninklijke van Gorcum u deze gratis ter beschikking. Wel 

 

 

hoeft deze factuur niet te betalen wanneer wij van u het bijvoegde 

beoordelingsformulier ingevuld onder vermelding van uw fac- 

tuurnummer retour ontvangen. Reeds betaalde facturen worden 

niet gecrediteerd. 

Gebruikersexemplaar 

 

gebruiken dat al verplicht is voorgeschreven binnen uw opleiding. 

Ook dan willen wij u tegemoetkomen en sturen wij u als service 

een gebruikersexemplaar toe. Wel ontvangt u van ons een factuur 

 

 

wanneer wij van u het bijvoegde beoordelingsformulier ingevuld 

onder vermelding van uw factuurnummer retour ontvangen. 

Reeds betaalde facturen worden niet gecrediteerd. 

Aanvragen 

Een docentexemplaar kunt u aanvragen met de bestelkaart in het 

midden van de catalogus. Wij verzoeken u de bestelkaart volledig 

in te vullen. Koninklijke van Gorcum behoudt zich het recht voor 

aanvragen niet te honoreren. Wij nemen dan zo snel mogelijk via 

e-mail contact met u op om uw aanvraag te bespreken. 

Beoordelingsformulier 

Omdat wij grote waarde hechten aan uw oordeel, sturen wij u bij 

het docentexemplaar een beoordelingsformulier. Wij verzoeken u 

 

we onze uitgaven nog beter aan laten sluiten bij de onderwijs- 

praktijk. 

 

 

factuurnummer retour ontvangen. Reeds betaalde facturen worden niet gecrediteerd. 

Online een docentexemplaar aanvragen 

Klik op www.vangorcum.nl bij de titel van uw keuze op de 

knop ‘docentenservice’ 

MEER INFORMATIE OF INHOUDSOPGAVE: WWW.VANGORCUM.NL

Catalogus online bekijken? 

www.vangorcum.nl/pabocatalogus 

Koninklijke van Gorcum BV [t][f][e] verkoop@vangorcum.nl

als pdf downloaden - Koninklijke Van Gorcum

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?