Toetsgids geschiedenis - 10 voor de leraar
Toetsgids geschiedenis - 10 voor de leraar
Toetsgids geschiedenis - 10 voor de leraar
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Tijdvak 7<br />
Tijd van pruiken en revoluties<br />
7A Het <strong>de</strong>nken over staat en maatschappij in <strong>de</strong> Verlichting<br />
Invloed van <strong>de</strong> wetenschappelijke ont<strong>de</strong>kkingen uit <strong>de</strong> 17<strong>de</strong><br />
eeuw.<br />
Rationele opvattingen wor<strong>de</strong>n gepopulariseerd <strong>voor</strong> het<br />
geletter<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> bevolking.<br />
Overgang van cyclisch <strong>de</strong>nken naar <strong>voor</strong>uitgangs<strong>de</strong>nken.<br />
In <strong>de</strong> godsdienst: het afwijzen van intolerantie en<br />
geloofsvervolging.<br />
In <strong>de</strong> politiek: het afwijzen van <strong>de</strong> absolute macht van vorsten,<br />
het vastleggen van burgerrechten en <strong>de</strong> invoering van <strong>de</strong> trias<br />
politica (scheiding <strong>de</strong>r machten).<br />
In <strong>de</strong> economie: het streven naar een vrije markt.<br />
In <strong>de</strong> sociale verhoudingen: het bepleiten van gelijke rechten<br />
<strong>voor</strong> <strong>de</strong> burgers en het afschaffen van standson<strong>de</strong>rscheid.<br />
7B Het <strong>voor</strong>tbestaan van het Ancien Régime<br />
Streven naar godsdiensttolerantie.<br />
Streven naar meer juridische gelijkheid.<br />
Stimuleren van het on<strong>de</strong>rwijs.<br />
Stimuleren van <strong>de</strong> economie.<br />
Vasthou<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> absolute macht van <strong>de</strong> vorst.<br />
Pogingen tot hervormingen in pre-revolutionair Frankrijk.<br />
●● Rousseau<br />
●● Het ontstaan van een publieke opinie<br />
●● Encyclopedie<br />
●● Deïsme<br />
●● Tolerantie<br />
●● Montesquieu<br />
●● Voltaire<br />
●● John Locke<br />
●● Van absolutisme naar scheiding <strong>de</strong>r machten<br />
●● Volkssoevereiniteit<br />
●● Trias politica<br />
●● Adam Smith<br />
●● Economisch liberalisme<br />
●● Verlichting<br />
●● Streven naar godsdiensttolerantie<br />
●● Humanisering van het strafrecht<br />
●● Stimuleren van het on<strong>de</strong>rwijs<br />
●● Fysiocraten<br />
●● Ver<strong>de</strong>re uitbreiding centrale gezag ten koste van a<strong>de</strong>l en<br />
22 <strong>Toetsgids</strong> twee<strong>de</strong>graads lerarenopleiding <strong>geschie<strong>de</strong>nis</strong><br />
kerk<br />
●● Ancien Régime<br />
●● Verlicht absolutisme<br />
●● Fre<strong>de</strong>rik <strong>de</strong> Grote<br />
●● Catharina <strong>de</strong> Grote<br />
●● Jozef II<br />
●● Lo<strong>de</strong>wijk XVI<br />
7C Slavenarbeid op plantages en <strong>de</strong> opkomst van het abolitionisme<br />
Han<strong>de</strong>lskoloniën, vestigingskoloniën en plantagekoloniën als<br />
varianten van Europese expansie.<br />
Toenemend belang van plantageproducten uit Amerika op <strong>de</strong><br />
Europese markt.<br />
Transatlantische slavenhan<strong>de</strong>l bereikt in <strong>de</strong> 18<strong>de</strong> eeuw zijn<br />
grootste omvang.<br />
Streven naar afschaffing van <strong>de</strong> slavenhan<strong>de</strong>l en slavernij in <strong>de</strong><br />
twee<strong>de</strong> helft van <strong>de</strong> 18e eeuw en eerste resultaten daarvan in<br />
het begin van <strong>de</strong> 19e eeuw.<br />
●● Uitbouw Europese overheersing<br />
●● De ontwikkeling van het plantagesysteem<br />
●● Plantagesysteem<br />
●● Slavernij<br />
●● Slavenhan<strong>de</strong>l<br />
●● Driehoekshan<strong>de</strong>l<br />
●● Abolitionisme