16.09.2013 Views

Toetsgids geschiedenis - 10 voor de leraar

Toetsgids geschiedenis - 10 voor de leraar

Toetsgids geschiedenis - 10 voor de leraar

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Tijdvak 7<br />

Tijd van pruiken en revoluties<br />

7A Het <strong>de</strong>nken over staat en maatschappij in <strong>de</strong> Verlichting<br />

Invloed van <strong>de</strong> wetenschappelijke ont<strong>de</strong>kkingen uit <strong>de</strong> 17<strong>de</strong><br />

eeuw.<br />

Rationele opvattingen wor<strong>de</strong>n gepopulariseerd <strong>voor</strong> het<br />

geletter<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> bevolking.<br />

Overgang van cyclisch <strong>de</strong>nken naar <strong>voor</strong>uitgangs<strong>de</strong>nken.<br />

In <strong>de</strong> godsdienst: het afwijzen van intolerantie en<br />

geloofsvervolging.<br />

In <strong>de</strong> politiek: het afwijzen van <strong>de</strong> absolute macht van vorsten,<br />

het vastleggen van burgerrechten en <strong>de</strong> invoering van <strong>de</strong> trias<br />

politica (scheiding <strong>de</strong>r machten).<br />

In <strong>de</strong> economie: het streven naar een vrije markt.<br />

In <strong>de</strong> sociale verhoudingen: het bepleiten van gelijke rechten<br />

<strong>voor</strong> <strong>de</strong> burgers en het afschaffen van standson<strong>de</strong>rscheid.<br />

7B Het <strong>voor</strong>tbestaan van het Ancien Régime<br />

Streven naar godsdiensttolerantie.<br />

Streven naar meer juridische gelijkheid.<br />

Stimuleren van het on<strong>de</strong>rwijs.<br />

Stimuleren van <strong>de</strong> economie.<br />

Vasthou<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> absolute macht van <strong>de</strong> vorst.<br />

Pogingen tot hervormingen in pre-revolutionair Frankrijk.<br />

●● Rousseau<br />

●● Het ontstaan van een publieke opinie<br />

●● Encyclopedie<br />

●● Deïsme<br />

●● Tolerantie<br />

●● Montesquieu<br />

●● Voltaire<br />

●● John Locke<br />

●● Van absolutisme naar scheiding <strong>de</strong>r machten<br />

●● Volkssoevereiniteit<br />

●● Trias politica<br />

●● Adam Smith<br />

●● Economisch liberalisme<br />

●● Verlichting<br />

●● Streven naar godsdiensttolerantie<br />

●● Humanisering van het strafrecht<br />

●● Stimuleren van het on<strong>de</strong>rwijs<br />

●● Fysiocraten<br />

●● Ver<strong>de</strong>re uitbreiding centrale gezag ten koste van a<strong>de</strong>l en<br />

22 <strong>Toetsgids</strong> twee<strong>de</strong>graads lerarenopleiding <strong>geschie<strong>de</strong>nis</strong><br />

kerk<br />

●● Ancien Régime<br />

●● Verlicht absolutisme<br />

●● Fre<strong>de</strong>rik <strong>de</strong> Grote<br />

●● Catharina <strong>de</strong> Grote<br />

●● Jozef II<br />

●● Lo<strong>de</strong>wijk XVI<br />

7C Slavenarbeid op plantages en <strong>de</strong> opkomst van het abolitionisme<br />

Han<strong>de</strong>lskoloniën, vestigingskoloniën en plantagekoloniën als<br />

varianten van Europese expansie.<br />

Toenemend belang van plantageproducten uit Amerika op <strong>de</strong><br />

Europese markt.<br />

Transatlantische slavenhan<strong>de</strong>l bereikt in <strong>de</strong> 18<strong>de</strong> eeuw zijn<br />

grootste omvang.<br />

Streven naar afschaffing van <strong>de</strong> slavenhan<strong>de</strong>l en slavernij in <strong>de</strong><br />

twee<strong>de</strong> helft van <strong>de</strong> 18e eeuw en eerste resultaten daarvan in<br />

het begin van <strong>de</strong> 19e eeuw.<br />

●● Uitbouw Europese overheersing<br />

●● De ontwikkeling van het plantagesysteem<br />

●● Plantagesysteem<br />

●● Slavernij<br />

●● Slavenhan<strong>de</strong>l<br />

●● Driehoekshan<strong>de</strong>l<br />

●● Abolitionisme

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!