1998 - 4 - Orchideeën Vereniging Vlaanderen

More documents

Recommendations

Info

Uw tweede orchidee Marion J. Allen Hoe moet een tweede orchidee gekozen worden? Zoals bij veelliefhebbers was je eerste orchidee vast een Plta/nenopsis. Het is gelukt deze plant een. tweede keer in bloei te krijgen en nu overweeg je meer orchideeen, vooral andere, te gaan kweken. Er rijzen dan vragen als: "kan ik die andere plant weI kweken" of misschien erger "zal ik die plant niet dood laten gaan". Je gaat naar een orchideeententoonsteHing en ziet daar bijzonder fraaie planten. Als je nu geen goede voorlichting krijgt, zul je waarschijnlijk op een dwaalspoor komen en niet met orchideeen verder gaan omdat je nieuwe plant(en) niet wil(len) gaan bloeien. Doch, als je maar eerst enig inzicht krijgt welke planten het (wellicht) weI bij je zouden gaan doen, klln je jezelf ontwikkelen tot een echte orchideeenliefhebber. Eigenlijk moet je een plant niet te veel kiezen omdat ze zo aantrekkelijk bloeit. Beter is het om op de bouw van de plant te letten. ijk naar de soort bladeren en of de plant schijnknollen heeft. Op deze manier is een vrij betrouwbaar beeld te krijgen of je de plant zult kunnen kweken. Planten zijn in groepen in te delen, al passen veel planten meestal njet netjes in een bepaalde groep. maar toch kan zo'n indeling erg verhelderend werken. Meteen kan dan duidelijk worden dat het je (waarschijnlijk) niet lukken zal bepaalde soorten goed te kweken.· De bladeren De bladeren vonnen het eerste punt waarnaar je moet kijken. De blader n vangen het licht op en prodllceren de bouws tenen voor de plant. De verschillen tussen de bladsoorten van orchideeen vertellen veeI over de omstandigheden waaronder de planten in de natllur groeien en over de eisen die ze stellen bij de tedt. De bladgrootte is dan een eerste gegeven. Erg grote bladeren, zoals Lycaste en Calmlthe hebben, wij zen er op dat de planten zulke grate bladeren nodig hebben om goed te groeien. Planten met grote bladeren groeien in de schaduw. Planten met rolronde bladeren in de volle zon. En tussen deze twee uitersten komen allerlei bladgroottes voor. De bladdikte en de stugheid van het blad wijzen weer op andere aanpassingen aan bepaalde groeiplaatsen. Phalaellopsis en vele Cattleya-soorten hebben dikke bladeren. Deze kllnnen tegen uitdrogen. Miltoniopsis ll.it de bergbossen van Columbia en Ecuador hebben dunne zachte bladeren. Deze planten groeien daar waar altijd vochtige lucht voorkomt en waar een zachte bries de planten koelt. Maar er bestaan ook orchideeen met dunne, enigszins leerachtige bladeren, dit om uitdrogen te voorkomen. Zulke planten kunnen beter tegen lage Ill.chtvochtigheden, zoals vele Ol1cidiUIII-soorten. Orchideeen die hun bladeren laten vallen brengen onervaren kwekers in verwarring: planten zoals Lycoste I7romatica en Calanthe. Meestal denken ze, dat ze ernstige fouten gemaakt hebben bij de verzorging. Maar de bladeren van zulke soorten worden oktober - november bruin en vallen daarna af als voorbereiding op een rust-periode. Geef zo'n plant dan nauwelijks water en zet de plant wat koeler. Wacht tot de plant weer tekenen van leven, van hernieuwde groei, vertoont met de normale water- en mestgift. Oendrobillm nobile (de soart en haar hybriden) moet zelfs met een spaarzame watergift tot bladval. gedwongen worden. Lukt het n.iet de plant in rust te krijgen, dan za l deze niet gaan bloeien, maar veel jonge plant 74 Orchideeen 4/98 jes geven. Planten die deze behandeling verwachten komen uit een omgeving waar.of lage temperaturen of droogte actieve groei (20 goed als) onmogelijk maken. Probeer dit gedrag van.de planten te acccpteren en wacht een a twee maanden op tekenen van hergroei. Een speciale opmerking moet gemaakt worden over orchideeen die dikke bladeren hebben. Niet aileen kunnen ze beter tegen lage luchtvochtigheden maar ze hebben vedal CQ2 opname in de nacht. Deze eigenschap leidt er toe, dat ze bij korte nachten, zoals bij ons in de zomer, minder goed zullen groeien dan in perioden met wat langere nachten. Ze zijn daarom onder Nederlandse omstandigheden beslist moeilijker te kweken, 20als Pllpilionalltite (Vanda teres). De stengelknollen In principe zijn stengelknollen (pseudobllJben) water-opslagorganen. Plante.n met grote knollen of dikke stengels (DendrobililUSoorten) z ijn zo gebouwd omdat 7.e groeien op plaatsen met een uitgesproken droogteperiode. Dit wijst er bij de teelt op, dat ze bij de verzorging een dIoge periode nodig hcbben. Zelfs klLlmen dergelijke planten dood gaan, als ze zo'n periode niet krijgen. Beginn nde liefhebbers geven zulke planten te veel water. Voorbeeld n: Catt/eYIl\ dikke stengel Oelldrobiul1I, Oncidiu /II en Coelogynes. D la tste twee geslachten hebben dikke stengelknoUen, die jets kunnen rimpelen als ze volgroeid raken. De laatste gevormde knollen echter moeten opgezwollen zijn en er glad uitzien. Doen ze rut nj t, dan ZOll je eens naar het wortelgestel kunnen kijken om te zien of je te weinig of juist te veel water gegev n hebt. an nen de, anders gezonde, witte wortds, bruin en zijn verrot. In be ide gevallen, te veel of te weinig water, vertoont de plant he tzelfde beeld: geen groei en een verdroogde plant. Orchideeen met stengeiknollen zullen niet zo gallw dood gaan als ze slecht (= onv ldoende) verzorgd. worden. Orchideeen zonder stengelknollen vragen cen andere verzorging. Deze hebben geen water-opslagorganen (Phalaenopsis, Paphiopedilu111, Ma sdevll flia) e.n krijgen daarom een r gelmatige watergift. Oved gens bestaan er p lanten met zeer dikke knollen en met rdatief heel kleine. Dit leidt er toe, dat de planten toch wei een verschillende behoefte aan water zullen hebben, zaken omdat de bladgroottes (= verdamping) ster kllnnen verschillen. Hoe nl! een collectie op te bouwen? Als je nam verschillende soorten orchideeen kijkt, valt het je op dat z verschillendc eisen tijdens de teelt aan hun verzorging zullen stellen. Verstandig is wellicht dat, als je ervaring opgedaan hebt met de teelt van Pha/ael/apsis, je als tweede plant er een kiest die ongeveer dezelfde verzorgingseisen stelt, bijvoorbeeld Paphiopedilum. Catt/eyll's met dikke, met een waslaag bedekte bladeren en goed ontwikkelde tengelknollen vragen duidelijk een andere ve.rzorging: veellicht en een droge-wortel-periode tussen de watergiften. Oncidiums hebben dunne, leerachtige bladeren en grate knoUen. Oppassen met de watergift. Bovendien zullen de planten tegen wat lagere luchtvochtigheid kunnen. Miltoniopsis heeft stengelknollen en grote, dunne bladeren. Deze planten vragen weI om cen regelmatige watergift. Hier zijn de knoll en aileen van belang om de planten de dagperiode met lage luchtvochtigheden goed door te laten komen (hoge bladtemperaturen, wanne zonnestraling, grote verdamping). Gesteund door het nL! verkregen inzicht is het mogelijk langzamerhand een vrij diverse collectie op te bouwen, waarbij het weI aan te bevelen is planten (soorten) die ongeveer
dezeHde verzorging vragen bij elkaar te plaatsen: een 'om de dag vvatergeef' -hoek met matig licht, of: een graep planten d ie een wat lage waterbehoeJte hebben en wat meer licht verlangen. Zeker is het van belang om te beschikken over een goede therm o-hygrometer (lieJst met geheugen) om je te informeren over de temp ratULlr en de luchtvochtigheden . Het gehellgen dient dan om d registraties over bijvoorbeeld een etmaal te overzien. Eell lich tmeter is ('en dllllrdere aanschaf, maar de lidltmeter in en fototoestel biedt voor eenvoudige lichtvergelijking een brulkbare oplossing. Ais iemand nu naar de verkoopstafel gaa!, een tafel die vol kan staan met verleidelijke planten, dan is de kans dat je een plant koopt, die j weI kunt kweken veel grater als je voor de koq,p je a fvraagt of de plant wei past in de kweekomgeving(en) die jc al hebt of die je misschien speciaal voor deze aankoop w ilt gaan maken. En al s je dan succcs krijgt bij de teelt z ul je verbaasd zijn hoeved plezier je kun t beleven aan een collectie orchideeen w aarin zelden of nooit meer een plant dood zal gaan l Vrij vel·taald, enigszins bekort, bewerkt en aangevuld door H.G. ronenberg TeeItaanwijzingen af te leiden uit de bouw van de plant B u w an de plant Omgeving Voorbeeld en 1. Plant zander stengelknollen Plant komt uit een omgeving die nooit echt droog is 2. Plant met kleine, vaak platte stengelknollen (dag- en nachtkn oUen) 3. Plant met dikkere schijnknollen. Plant kan soms bladv >rliezend zijn 4. Plan t met d ikke schijnknollen . Altijd bladverliezende planten Sterke verdamping over dag wordt opgevangen uit watervoorraad in knollen Plant doorstaa t kortere of zelfs langere draogteperioden Plant kan teg n lange, extreem droge perioden. Komt uit een m sonklimaat Phalaenopsis Paphiopedillim Ma sdevallia Miltoniopsis Cattleya sp. Sophronites Coelogyne (bladhoudend) Dendrobium (bladverliezend) Ianthe Pleione Teeltaanwijzingen af te leiden uit het blad Bladgrootte Matig groot Plant krijgt regelmatig water; watergift aanpassen verdamping Vrij regelmatig water gevt'11 Bij de teelt korte of meer uitgesproken droogteperiode geven, meestal in de wintermaanden Jaarlijks verplanten. Ruime watergift tijd ens graeiperiode. Geen of nauwelijks water geven in bladloze periode I Lichtbehoefte van de plant: Laag: Middelmatig: Hoog: Calanthe Cattleya Aerides vandarllm Dikte van het blad Matig dik Plant kan tegen droogte Vrij goed: Middelmatig: Slecht: Phalaenopsis Oncidium Miltoniopsis Plant za l waarschijnlijk nacht Graeit duidelijk m inder Groeit weILicht minder Groeit goed in de zomer: CO' -opname hebben en dus goed in de zomer: goed in de zomer: Pleione la st hebben van korte nachten Paphiopedilum Oncidium in zomer Stevigheid van het blad Erg stug Dqn leerachtig blad Zacht en dun Plant kan tegen Iage Goed: M tig: Slecht: luchtvoch tigheden Papilionanthe Masdevallia Dracula 75 O rchidecen 4 / 98
Page 5: verloren door overmatige wa tergift
Page 14: Verslag bijeenkomst Werkgroep Masde
Page 17: Fotu: eM. Ve/ilwenkalllp-CiaassCl!
Page 23 and 24: minder interessant, maar die va n d

1998 - 4 - Orchideeën Vereniging Vlaanderen

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?