MuseuM Mayer van den Bergh

14
gaanderij
Landschappen
Het landschap als afzonderlijk genre in de schilderkunst
ontstond in het begin van de 16de eeuw in de Nederlanden.
De pionier is Joachim Patinir in Antwerpen. Zijn landschappen
verbeelden een gefantaseerde natuur, kunstmatig
gecomponeerd met afzonderlijke en meestal uitzonderlijke
natuurvormen, waarin kleine figuren een ondergeschikt
verhaal vertellen. Deze nieuwe uitbeelding van de wereld
met zijn vergezichten en grootse rotsformaties wordt het
‘wereldlandschap’ genoemd. Bij zijn navolgers wordt het
vergezicht verder ontwikkeld. Schilders geven steeds meer
aandacht aan de observatie van de werkelijke natuur in een
grotere samenhang van geologische eenheid, of de suggestie
daarvan. Mettertijd ontstaan verschillende landschapsgenres,
zoals boslandschappen en winterlandschappen.
Met dorps- en stadsgezichten zet een ontwikkeling in naar
topografische landschappen met een nauwkeurige weergave
van de werkelijkheid. Tegelijk besteedt men meer en
meer aandacht aan sfeer en wordt het landschap het genre
bij uitstek voor zuiver schilderkunstige effecten van kleur
en licht. Al deze benaderingen kennen een eerste aanzet in
de 16de eeuw en komen tot ontwikkeling in de 17de eeuw.
44 Museum Mayer van den Berg Museum Mayer van den Bergh
45