De herinrichting van Onderdendam - NHL Hogeschool

Klinkers en bolders
De overige wegen zijn heringericht met aan weerszijden
zogeheten ‘rabatstroken’. Dat zijn overrijdbare stroken van
ongeveer een halve meter breed. Deze stroken zorgen
ervoor dat de weg er smaller uitziet, wat de snelheid
verlaagt van passerende voertuigen. De kruisingen zijn
ingericht als gelijkwaardige kruisingen en geaccentueerd
met klinkers in de vorm van een cirkel. Op diverse plekken
zijn paaltjes, hekjes en bolders geplaatst. Dit om schade
door zwaar verkeer aan gebouwen en trottoirs te voorkomen.
En om te verhinderen dat auto’s op deze plekken
parkeren. In het hele dorp is een maximumsnelheid van
30 km per uur ingevoerd.
Nostalgische elementen
De oude lichtmasten in het dorp zijn vervangen door
nostalgische, antracietkleurige lantaarnpalen. Op het
plein zijn hekjes in dezelfde stijl geplaatst. Over het Boterdiep
is een ‘hoogholtje’ (een hoge houten brug) geplaatst.
De entree van het dorp wordt gemarkeerd door ‘valse
tillen’; een bolling in de weg met hekjes aan beide kanten
die de suggestie van een brug wekken. Diverse historische
elementen zijn geaccentueerd.
Groen en ommetjes
De aanplanting van nieuw groen maakt de herinrichting
compleet. Bij de komgrenzen zijn beukenhagen geplaatst
in het verlengde van de valse tillen. Langs de Stadsweg en
op het plein zijn nieuwe bomen geplant. Om mensen uit
te nodigen voor een wandelingetje zijn nieuwe ommetjes
gecreëerd. Eén daarvan is een ommetje langs het boterdiep
via het nieuwe hoogholtje.
Voldoet de inrichting aan de doelen?
Om te achterhalen wat bewoners, weggebruikers en werkgroepleden vinden van de nieuwe inrichting van Onderdendam
en van het planproces, zijn diverse onderzoeksmethoden gebruikt, waaronder enquêtes (ruim 300) onder
bewoners, passanten en werkgroepleden en interviews met werkgroepleden, zowel individueel als in groepsverband.
Ook is een drietal niet bij het project betrokken experts naar hun mening gevraagd ten aanzien van het uiteindelijke
projectresultaat. Door observaties is gekeken in hoeverre de openbare ruimte in Onderdendam na herinrichting daadwerkelijk
wordt gebruikt als gedeelde ruimte. De uitkomsten zijn hieronder samengevat.
‘Beslist mooier’
Bewoners, voetgangers, fietsers en automobilisten zijn het
erover eens: de herinrichting van Onderdendam is een
verfraaiing van het dorp. Dit is vooral te danken aan het
gebruikte bestratingsmateriaal en het mooie straatmeubilair.
Er is meer eenduidigheid gekomen in het straatbeeld.
‘Verkeerssituatie niet verbeterd’
In de beleving van bewoners en passanten heeft de herinrichting
de verkeerssituatie echter niet verbeterd. De
waardering voor de verkeersveiligheid, de overzichtelijkheid
van de verkeerssituatie en de toegankelijkheid is niet
toegenomen bij deze groepen. Het versmalde wegprofiel
in het centrum en de hoeveelheid vrachtverkeer zijn hiervoor
veel genoemde oorzaken. De toegankelijkheid voor
ouderen en mindervaliden is volgens de meeste respondenten
zelfs afgenomen. De plaatsing van bolders en
paaltjes wordt als belangrijkste reden genoemd.
‘Prettig verblijven’
Voor de verblijfskwaliteit (als voetganger) bestaat waardering,
alhoewel het smalle trottoir in het centrum en de
slechte toegankelijkheid (door plaatsing van paaltjes en
8 De herinrichting van Onderdendam
9