Verslag examenbespreking Zwolle Aanwezig: G. Bosveld, van der ...

Verslag examenbespreking Zwolle
Aanwezig:
G. Bosveld, van der Capellen, Zwolle
S. Sanders, Carolus Clusius, Zwolle
H. Löwik, Reggesteijn, Nijverdal
M. Rijnberg, Tromp Meesters, Steenwijk
E.K. de Vries, Willem Lodewijk Gymnasium, Groningen (verslag)
Algemene opmerkingen
Over de lengte van het examen waren de meningen verdeeld. Opvallend was wel het feit dat er
weinig korte teksten bijzaten en de laatste tekst uitzonderlijk lang was (met gelukkig maar één open
vraag). De literaire tekst werd als een aanwinst beschouwd, al viel er bij de vragen wel wat over op
te merken, zie aldaar (vraag 13).
Navolgend een opsomming van antwoorden waarbij steeds aangegeven wordt, of de vergadering
het twijfelgeval goed of fout zou rekenen. Ook wordt de term passabel gehanteerd: het punt wordt
toegekend.
Vraag 12
Schröder hangt weer in de galerij: verdeelde stemming maar goed. 'weer' waarschijnlijk uit de titel
overgenomen.
Opnieuw in het ambt gegaan: fout
Er weer komt te werken: goed, hoewel erg mager geformuleerd
Iemand is terug op z'n werkplek/ Iemand is weer terug in zijn functie: goed
Terug als schilderij / Weer terug in functie (als het derde antwoorditem): passabel
Vraag 13
Het antwoord op deelvraag 5 is ons inziens discutabel. Zoals een van de aanwezigen het
formuleerde:
13. bewering 5. Het antwoordmodel schrijft voor: juist. Echter, in de tekst staat niet wat de vader
denkt, dus is elke beschrijving van wat hij denkt onjuist.
Bovendien kan de passage even goed zo gelezen worden, dat de vader bijvoorbeeld onmiddellijk
begrijpt dat Bartels zijn zoon wil spreken, maar dat hij daarover verbaasd is omdat zijn zoon
immers pas acht is.
Verder was een van de aanwezigen van mening dat een vraagstelling met een motivatie beter was
geweest dan deze juist/onjuist-toekenning. Tevens waren er twijfels over het hoge aantal punten
voor deze vraag (3)
Vraag 21

Het bijvoeglijk naamwoord helder/duidelijk is een onmisbaar element. De vertaling van 'Politik' met
politiek is geen probleem.
duidelijke vluchtelingenpolitiek: goed.
Vraag 26
Over punt 3 staat niets in alinea 4, echter wel in alinea 6. De vergadering vindt dit enigszins
misleidend.
Vraag 28
Het correctievoorschrift geeft hier veel ruimte.
De horizon voor de eigen mogelijkheden en van de medemens te verbreden: goed (vanwege het
correctievoorschrift)
Inzicht en acceptatie in jezelf en van anderen: goed vanwege 'acceptatie', ondanks de wat kromme
formulering
Inzicht in de mens/Inzicht in mensen: fout, omdat begrip/tolerantie er niet uitkomt.
Inzicht in je eigen gedrag en persoonlijkheid en in dat van anderen: goed (vanwege het
correctievoorschrift)
Het brengt inzicht in de mens, dit moet leiden tot het bevorderen van tolerantie. Ook kan men de
eigen mogelijkheden en die van anderen uitbreiden: goed
Vraag 36
Het woord 'punktuell' zou naar het eerste antwoord in het correctievoorschrift moeten leiden (te
weinig onderzoeksmomenten). Het woord komt in het van Dale pocketwooordenboek niet voor. Op
grond van de laatste zin van alinea 4 zouden antwoorden, die over gebrek aan
details/gedetailleerdheid van het onderzoek gaan, goed kunnen zijn, ware het niet dat dit in de vraag
al wordt gesteld.
Afwijking van het correctievoorschrift is weliswaar niet wenselijk maar met klem wordt verzocht
om bij de vaststelling van de normering er rekening mee te houden dat deze vraag haast niet te
beantwoorden was.
Zoals een van de aanwezigen het heeft verwoord:
36.
a. Het belangrijkste probleem is dat de auteur van het artikel in zijn argumentatie inconsistent is:
hij stelt dat studies naar mislukking van scholieren meer in detail zouden moeten gaan. De vraag
sluit hierbij aan. Zijn bezwaren tegen eerdere onderzoeken zoals die uit de tekst blijken en die
het antwoordmodel dan ook noemt, richten zich echter op een ander niveau: niet de mate van
detail in die studies, maar de omvang van de onderzoekspopulatie en de frequentie van de
onderzoeken. Deze beide zaken houden echter geen verband met de gedetailleerdheid van de
studies: je kan bv ook slechts enkelen uit een groep eenmalig onderzoeken, maar op zeer
gedetailleerde wijze. Deze bezwaren van de auteur kunnen dus ook geen verklaring ervoor zijn
dat deze studies onvoldoende detail opleveren. Strikt geredeneerd kan de kandidaat dus met

deze vraag niet de verklaringen uit het antwoordmodel aan de tekst ontlenen.
b. Door deze inconsistentie en doordat de auteur amper signaalwoorden gebruikt, kan bovendien
naast de 2 verklaringen die het antwoordmodel noemt, ook een andere verklaring zinvol zijn. De
auteur markeert die verklaring zelfs met het signaalwoord 'denn': de weg die de scholieren door
het onderwijslabyrinth afleggen, wordt niet beschreven.
c. Voor één van de twee oorzaken die het antwoordmodel geeft, noemt de tekst slechts 1 woord,
als bijvoeglijk naamwoord bij PISA: punktuell. Het antwoordmodel herformuleert dit tot "te
weinig onderzoeksmomenten". Dit is inhoudelijk wel juist, omdat het PISA-onderzoek slechts
om de 3 jaar jaar gehouden wordt. Dit valt echter niet uit de tekst te reconstrueren, omdat die
geen extra informatie over PISA geeft. Punktuell zou dus met evenveel reden vertaald kunnen
worden als 'puntsgewijs', 'slechts enkele punten betreffend' of 'op zichzelf staand' (zie de grote
Van Dale D-N. In de Van Dale pocket D-N en in Wolters staat het woord punktuell niet).
d. Tot slot is de vraag, waarschijnlijk per ongeluk, extra moeilijk vanwege een instinker. De
kandidaten moeten voor het juiste antwoord opmerken dat 'punctueel' ('stipt') geen juiste
Nederlandse vertaling van de false friend 'punktuell' is, terwijl ze geen context hebben om een
afwijzing van 'punctueel' op te baseren.
Vraag 38
Antwoorden met 'in discussie gaan', 'in gesprek', 'met elkaar over praten': goed.
Dat deze studie goed uit kan pakken als onderwijsonderzoekers en onderwijspolitici maar goed
praten met de lerarenbond: goed
De onderwijsdeskundigen en mensen uit de politiek moeten één keer per maand serieus met de
lerarenbonden om tafel en discussiëren: passabel, ondanks 'één keer per maand'.
De minister van cultuur moet eerst goed overleggen met lerarenbonden en beschermers van
persoonlijke data. Alleen dan kan het PISA-onderzoek plaatsvinden: fout, vanwege de toevoeging.
Vraag 39
'Leiten Bevölkerungsexperten ... Verarmung ab': fout, hoewel '(ab)' in het correctievoorschrift een
twijfelachtige toevoeging is.