Waterzuivering in Vlaanderen en Wallonië - Aquafin

12
Aqua I 2006/3
Natuur krijgt zijn
door unieke samenwerking
Dat waterzuivering en natuurbehoud nauw met elkaar verbonden zijn, spreekt
voor zich. In Liedekerke wordt de band tussen beide nog verder aangehaald nu
Natuurpunt het riet en de grasbermen van de nazuivering gaat onderhouden.
De rioolwaterzuiveringsinstallatie van Liedekerke ligt vlak bij de
monding van de Bellebeek met de Dender. Tussen de installatie
en de hoger gelegen spoorwegbedding, ligt een prachtig stuk
natuur waarop Aquafin een uitgebreide ecologische nazuivering
bouwde. ‘De installatie is gebouwd in overstromingsgebied,’
weet bekkenverantwoordelijke Joost De Cock. ‘Het opgehoogde
terrein moest worden gecompenseerd door extra buffergebied.
Vandaar dat we een rietgoot en een vijver hebben aangelegd,
die het gezuiverde water kunnen bufferen voor het in de
Bellebeek wordt geloosd. De rietgoot maakt het gezuiverde
afvalwater bovendien weer levend. Door het riet komen er weer
ongewervelde diertjes en vissen in het water, waardoor het
terug de kwaliteit van beekwater krijgt.’
Maaien in cycli
Tot nog toe gebeurde het onderhoud van het terrein door een
groenaannemer, die wel zijn werk deed maar weinig voeling
had met de fauna die zich ter plaatse bevindt. De lokale
vogelwerkgroep Cinerea van Natuurpunt Denderstreek, zag met
lede ogen hele populaties watervogels verjaagd en broedplaatsen
verstoord. Drie jaar geleden plaatste Aquafin onder impuls van
toenmalig minister van Leefmilieu Vera Dua een vogelkijkhut
op het perceel. Sindsdien spotten de natuurliefhebbers een
steeds groeiend aantal interessante soorten zoals de kleine
karekiet, rietgors, waterral, rietzanger en meerkoet. ‘Onze goede
samenwerking met Aquafin in het verleden indachtig, hebben
we een voorstel geformuleerd om het maaien van het riet en
het gras in de toekomst natuurvriendelijk te laten uitvoeren.
We brachten Aquafin daarvoor in contact met de vzw Natuur-
en landschapszorg, een sociale werkplaats onder de hoede van
Natuurpunt, die zich dagelijks bezighoudt met zulke werken’,
vertelt Rik De Baere van Cinerea.
Uit de onderhandelingen vloeide een overeenkomst waarbij
Natuur- en landschapszorg voortaan de grasstroken langs de
vijver maait en het riet van de rietgoten snoeit, op een manier die
zowel de bedrijfsvoering van de nazuivering als het ecologisch
karakter van het terrein ten goede komt. Rik De Baere: ‘Voor
het riet wordt in cycli van vier jaar gewerkt. Jaarlijks wordt één
strook riet gemaaid, liefst op het einde van de winter wanneer
er het minste kans is op verstoring van aanwezige fauna. Op
deze wijze kunnen de dieren zich verplaatsen binnen dezelfde
rietoppervlakte en is er toch om de vier jaar overal nieuw riet.
Dat is nodig omdat riet na drie jaar de beste huisvesting biedt
aan de vogels, daarna neemt het opnieuw af. Ook voor de
werking van de nazuivering zelf is het goed dat de rietvegetatie
gezond blijft, want dat is tenslotte nog altijd het hoofddoel van
de rietgoot.’
Natuurpunt heeft nog meer plannen met het gebied naast de
zuiveringsinstallatie. Binnenkort worden de oevers van de vijver
aangepakt die dienst doet als bufferbekken. Ze zijn met de
windrichting mee door de stroming van het water ingekalfd en
moeten hersteld worden. In samenspraak met de lokale afdeling
van Natuurpunt wordt ineens ook de oevervegetatie uitgebreid.
‘Verder gaan we de rietkragen langs de rietgoten vergroten en
hopen we ook de tussenliggende bermen te laten overgroeien,
zodat zelfs de meest kieskeurige moerasvogels hier een vaste
thuis kunnen vinden”, zegt Rik De Baere. ‘Momenteel merken
we al dat bijvoorbeeld wouwaapjes, purperreigers en zwaluwen
op deze plek halt houden tijdens hun tocht naar het zuiden. Met
een dichtere vegetatie is de kans kleiner dat ze belaagd worden
door uilen en eksters, zodat ze misschien ook hun broedplaats
maken in het riet. Op termijn krijgen we dan een uniek stuk
natuurschoon bij in de Denderstreek, terwijl ook Aquafin erbij
gebaat is.’ •
Natuurpunt wil de grasstroken naast de rietgoot laten verarmen, zodat er
andere waardevolle beplanting kan groeien.