Waterzuivering in Vlaanderen en Wallonië - Aquafin

6
Aqua I 2006/3
Waterzuivering in Vlaan
met verschillende aanpak
Begin september 2006 leende de Europese investeringsbank 200 miljoen
euro aan Aquafin en evenveel aan zijn Waalse tegenhanger SPGE. Het
gaat om de zesde kredietovereenkomst voor Aquafin en de tweede voor
SPGE. De leningen moeten Vlaanderen en Wallonië helpen om zo snel
mogelijk aan de Europese richtlijnen te voldoen. Daarvoor volgen beide
gewesten elk hun eigen aanpak.
Aquafin NV zag het levenslicht in 1990 om, op initiatief van
het Vlaamse Gewest, de waterzuiveringsinfrastructuur in
Vlaanderen in versneld tempo op peil te brengen. In Wallonië
werd bijna tien jaar later, in 1999, een soortgelijke inhaalactie
op poten gezet met de oprichting van SPGE NV (Société publique
de gestion de l’eau). Die inhaaloperatie was meer dan nodig:
eind 1999 zuiverde Wallonië nog maar 38 % van haar stedelijk
afvalwater, nog minder dan de 52 % die het Vlaamse Gewest
toen haalde.
De vennootschapsstructuur van SPGE is uitgebreider dan die
van Aquafin, waar sinds 7 juli 2006 de Vlaamse Milieuholding
de enige aandeelhouder is. De
hoofdaandeelhouder van de SPGE
is het Waalse Gewest met op de
tweede plaats Aquawal, die alle
operatoren binnen de watersector
groepeert. Daarnaast hebben ook andere intercommunales,
net zoals een aantal financiële instellingen en institutionele
beleggers aandelen in SPGE. Maar ook hier zijn veranderingen
op til.
Andere bevoegdheden
Een blik op het personeelsbestand van de twee Belgische
waterzuiveraars leert dat het takenpakket van beide bedrijven
sterk verschilt. In 2005 telde Aquafin 816 medewerkers, ter-
wijl SPGE 45 mensen tewerkstelde. Nochtans moeten de
investeringen in Wallonië, met haar 3,3 miljoen inwoners niet
onderdoen voor de Vlaamse. Voor de periode 2000-2009 trekt
het Waalse Gewest maar liefst 2,5 miljard euro uit voor de
sanering van het stedelijk afvalwater. Wie doet al dat werk in
de zuidelijke landshelft? Net zoals Aquafin staat SPGE in voor
de prefinanciering van de noodzakelijke investeringen. Voor het
ontwerp, de bouw en de exploitatie van de bovengemeentelijke
Zelfde richtlijnen,
andere afbakening
waterzuiveringsinfrastructuur heeft SPGE evenwel een con-
tract afgesloten met zeven provinciaal afgebakende inter-
communales. Ze zijn door de Waalse regering erkend als
afvalwaterzuiveraars, maar hebben daarnaast nog andere
activiteiten. Het gaat om IBW (Waals-Brabant), AIDE (Luik), AIVE
(Luxemburg), INASEP (Namen), IPALLE, IDEA en IGRETEC (alle
Henegouwen). Sommige van deze intercommunales zijn echte
waterbedrijven die naast afvalwater zuiveren ook drinkwater
produceren en verdelen en aan waterkwantiteitsbeheer doen.
Andere zijn eveneens actief in de afvalsector, de teledistributie,
de economische expansie en/of de energiesector.
Met betrekking tot de uitvoering
van de Europese Richtlijn Stede-
lijk Afvalwater, stelt SPGE zelf
investeringsprogramma’s op, een
taak die het Vlaamse Gewest
toevertrouwt aan de Vlaamse Milieumaatschappij, die
bovendien de effluenten van de zuiveringsinstallaties van
Aquafin controleert. Aan Waalse kant voeren de exploitanten
van de zuiveringsinstallaties de controles zelf uit, net zoals de
exploitanten van Vlaamse industriële waterzuiveringsinstalla-
ties wettelijk onderworpen zijn aan een zelfcontroleprogramma.
SPGE ging verder ook contracten aan met de Waalse gemeenten
over de uitbouw van de riolering en de afwatering van regen-
water, en over de afkoppeling van oppervlaktewater en parasitair
water.
Bekkens en deelbekkens
De verschillen in aanpak tussen Vlaanderen en Wallonië zijn
nog breder. Het Waalse Gewest interpreteerde de Europese
Kaderrichtlijn Integraal Waterbeleid bijvoorbeeld anders dan
het Vlaamse Gewest. Het onderscheidde 4 bekkens, de bekkens
van de Seine, Maas, Schelde en Moesel. Dat zijn dus eigenlijk