20.09.2013 Views

Zwaveldynamiek in het West-Nederlandse laagveengebied - ORAS ...

Zwaveldynamiek in het West-Nederlandse laagveengebied - ORAS ...

Zwaveldynamiek in het West-Nederlandse laagveengebied - ORAS ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Figuur 4. Voedselrijkdom van de <strong>het</strong> veen <strong>in</strong> <strong>West</strong>-Nederland (bron: Hendriks & van den Akker, 2012)<br />

De huidige externe bronnen zijn atmosferische depositie, <strong>in</strong>laatwater, en mest. De<br />

atmosferische depositie bedraagt tegenwoordig (~2010) 45 kg SO4 ha -1 j -1 (Van Dam,<br />

2009; Hendriks & Van Gerven, 2011). Deze zwaveldepositie is <strong>in</strong> <strong>het</strong> recente verleden<br />

veel hoger geweest (Buijsman et al., 2010): S<strong>in</strong>ds 1980 is de totale zuurdepositie <strong>in</strong><br />

Nederland gehalveerd (naar ~3000 mol ha -1 j -1 <strong>in</strong> 2007) en de SO2 emissie is<br />

gedecimeerd van 465 naar 40 kt j -1 . Inlaatwater wordt <strong>in</strong> polders gebruikt als gedurende<br />

<strong>het</strong> groeiseizoen <strong>het</strong> slootpeil dieper wegzakt dan <strong>in</strong> de legger is overeengekomen (vaak<br />

60 cm onder maaiveld). Via <strong>het</strong> boezemstelsel maakt <strong>het</strong> waterschap hiervoor gebruik<br />

van Rijn- Lek-, of IJsselmeerwater. De sulfaatgehaltes van dit water zijn <strong>in</strong> de afgelopen<br />

decennia afgenomen (vgl. Specken & De Groot, 2010; IJsselmeer van ~200 <strong>in</strong> 1983 naar<br />

90 mg SO4 l -1 <strong>in</strong> 2009). We komen hier op terug <strong>in</strong> onze analyse op stroomgebiedschaal<br />

(hoofdstuk 3.4).<br />

In de melkveehouderij, de belangrijkste gebruiker van de bodem <strong>in</strong> <strong>het</strong> veengebied wordt<br />

zwavel aangevoerd. Zwavel is bijvoorbeeld een component van bijvoorbeeld<br />

superfosfaat of bij K en Mg-bemest<strong>in</strong>g. Oenema (1999) schatte dat er daardoor een<br />

overschot van zo’n 25-50 kg SO4 ha -1 j -1 bestond op <strong>Nederlandse</strong> melkveebedrijven.<br />

Inmiddels wordt geregeld aan veehouders geadviseerd ook met zwavel te bemesten,<br />

14

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!