21.09.2013 Views

Onafhankelijk magazine van Tilburg University

Onafhankelijk magazine van Tilburg University

Onafhankelijk magazine van Tilburg University

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Analyse Stapel-affaire<br />

Volkswoede volgens Witte<br />

<strong>Onafhankelijk</strong> <strong>magazine</strong> <strong>van</strong> <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong><br />

Bosman: een vloektirade<br />

Bestuur gezocht<br />

Lessen uit<br />

Hollywood<br />

no. 02<br />

22 september 2011


02. Analyse<br />

tekst Malini Witlox foto hetrozeolifantje.nl<br />

Univers<br />

22 september 2011<br />

Stapelanalyse<br />

Ontzetting, verbazing, boosheid. Tal <strong>van</strong> emoties<br />

beheersten het publieke debat nadat bekend werd dat<br />

<strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong>-hoogleraar Diederik Stapel per<br />

direct op non-actief was gezet. Hij zou bij meerdere<br />

onderzoeken data hebben gefingeerd. Een onderzoekscommissie<br />

bekijkt nu bij welke onderzoeken dat<br />

gebeurde. De wetenschappelijke wereld worstelt<br />

intussen met de vraag hoe een nieuwe affaire Stapel<br />

voorkomen kan worden.<br />

Natuurlijk kan een wetenschapper niet zomeer dingen roepen. In<br />

2004 heeft een werkgroep <strong>van</strong> de Vereniging <strong>van</strong> Universiteiten<br />

(VSNU) de Nederlandse Gedragscode Wetenschapsbeoefening<br />

opgesteld, waar elke wetenschapper zich aan dient te houden. In<br />

de gedragscode staat onder andere dat wetenschappelijke<br />

activiteiten zorgvuldig uitgevoerd dienen te worden. “Een<br />

wetenschapsbeoefenaar vermijdt persoonlijke relaties die een<br />

redelijke twijfel zouden kunnen wekken aan de objectiviteit <strong>van</strong><br />

zijn beslissingen.”<br />

Betrouwbaarheid is de tweede pijler. Het selectief weglaten <strong>van</strong><br />

onderzoeksresultaten moet worden gemeld en beargumenteerd.<br />

Daarnaast moet de gepresenteerde informatie controleerbaar<br />

zijn. “Als onderzoeksgegevens openbaar worden gemaakt, blijkt<br />

duidelijk waar de gegevens en de conclusies op zijn gebaseerd,<br />

waaraan ze zijn ontleend en waar ze te controleren zijn.<br />

Onderzoek moet gerepliceerd kunnen worden om de juistheid<br />

er<strong>van</strong> te testen.” Ook moet de onderzoeker zijn werk kunnen<br />

doen in vrijheid en onafhankelijkheid. “Als een wetenschapper<br />

onderwijs of onderzoek in opdracht verricht, wordt hij in staat<br />

gesteld om de opdracht onafhankelijk <strong>van</strong> opdrachtgever uit te<br />

kunnen voeren.”<br />

Persoonlijke relatie<br />

Mooie woorden in de code dus, maar de praktijk is<br />

weerbarstiger. Bij bijna alle pijlers ging het in de affaire Stapel<br />

mis. Een <strong>van</strong> de besmette onderzoeken <strong>van</strong> de hoogleraar is<br />

uitgevoerd samen met Radboudhoogleraar Roos Vonk en<br />

UvT-hoogleraar Marcel Zeelenberg. Daaruit zou blijken dat het<br />

eten <strong>van</strong> vlees mensen minder sociaal zou maken. Een<br />

opvallende conclusie, maar wetenschappers stuiten wel vaker<br />

op verrassingen. Dat Roos Vonk eerder voorzitter was <strong>van</strong><br />

Wakker Dier en Diederik Stapel bekend stond als tegenstander<br />

<strong>van</strong> kiloknallers, leidde al tot scepsis. Er leek hier sprake <strong>van</strong> een<br />

persoonlijke relatie, zoals de VSNU-code die verbiedt.<br />

Later gaf Vonk in een interview met Univers toe dat ze diverse<br />

mails had gekregen <strong>van</strong> mensen waarin stond dat het onderzoek<br />

niet klopte. Die mails legde ze naast zich neer – zelfs de reactie<br />

<strong>van</strong> een wiskundige die aangaf dat er iets mis was met de<br />

berekening. Een blind vertrouwen op de smetteloze reputatie<br />

<strong>van</strong> Stapel, noemde ze het.<br />

Vonk was mogelijk kritischer geweest als haar oordeel niet<br />

onbewust beïnvloed was door haar liefde voor dieren. Maar zelfs<br />

dan was het voor haar lastig om te checken of de aangeleverde<br />

data klopte. Wetenschappers kunnen elkaars data simpelweg<br />

niet in elk detail nakijken. Het gaat vaak om stapels<br />

enquêteformulieren, of om data uit mondelinge interviews. Die<br />

formulieren kunnen natuurlijk overhandigd worden aan collegaonderzoekers,<br />

maar wie weet of de sjoemelende wetenschapper<br />

zelf wat enquêtes invulde bij zijn veldonderzoek? Alleen als twee<br />

wetenschappers continu samenwerken, heb je volledige<br />

controle. Maar dat is erg arbeidsintensief.<br />

Stapel bleek achteraf niet zo netjes te werken als iedereen<br />

dacht. Is dat een incident of gebeurt het vaker? Wetenschappers<br />

zijn normaal zeer integer, meent Robbert Dijkgraaf, president <strong>van</strong><br />

de Koninklijke Nederlandse Akademie <strong>van</strong> Wetenschappen<br />

(KNAW). “Wetenschap is op vertrouwen gebaseerd en in het<br />

bijzonder op feiten. Die feiten, daar beginnen we mee. Als je ze<br />

zelf gaat verzinnen, is het hek <strong>van</strong> de dam. Er is maar een<br />

handjevol gevallen in de hele wereld waarbij sprake is <strong>van</strong><br />

verzonnen data. Er is heel veel druk om te presteren, maar bijna<br />

niemand gaat aan die verleidingen ten onder.”<br />

Integriteit<br />

De hiërarchische verhoudingen waar de wetenschappelijke<br />

wereld om bekend staat, helpen ook niet om onderzoek<br />

controleerbaar te houden. Je hebt docenten, promovendi,<br />

universitair hoofddocenten en hoogleraren in diverse gradaties.<br />

Rangen en standen genoeg. Ook al heb je een vermoeden, je uit<br />

niet zomaar kritiek op een collega die hoger op de ladder staat.<br />

<strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong> kent de regeling Wetenschappelijke Integriteit.<br />

Hierin staat dat ‘iedereen bevoegd is aangelegenheden welke<br />

redelijkerwijs kunnen raken aan de wetenschappelijke integriteit<br />

in kennis te stellen <strong>van</strong> de rector magnificus.’ Drie jonge<br />

onderzoekers besloten dat uiteindelijk te doen. Ze kaartten hun<br />

vermoedens <strong>van</strong> fraude aan bij onderzoeker Marcel Zeelenberg<br />

die naar rector Philip Eijlander stapte. Makkelijk kan deze stap<br />

voor de betrokkenen niet geweest zijn, zeker niet omdat Stapel<br />

ook decaan bij FSW was. Heb je het mis, dan riskeer je je hele<br />

carrière.<br />

De commissie die onderzoek doet naar de werkwijze <strong>van</strong> Stapel,<br />

moet zich ook een idee vormen <strong>van</strong> de werkwijze en de<br />

onderzoekscultuur die mogelijk heeft geleid tot de fraude om zo<br />

herhaling te voorkomen. Dat staat in de opdracht die de<br />

commissie <strong>van</strong> Eijlander heeft gekregen. Dit onderzoek is een<br />

noodzakelijke stap om herhaling te voorkomen. Ethiek is geen<br />

<strong>van</strong>zelfsprekendheid. Wetenschappers zullen kritischer<br />

tegenover elkaar moeten staan. Met respect voor elkaars kennis,<br />

maar tegelijkertijd met een kritische academische geest. Ze<br />

moeten niet geleid worden door angst voor rangen en standen,<br />

persoonlijke voorkeuren of publicatiedrang. Alleen door een<br />

kritische houding kan een nieuwe affaire Stapel voorkomen<br />

worden. Het is aan de wetenschap.<br />

Op Univers Online vind je een dossier over de affaire Stapel.


Colofon<br />

Adres<br />

Postbus 90153, 5000 LE<br />

<strong>Tilburg</strong>. univers@uvt.nl<br />

www.universonline.nl<br />

Basisontwerp<br />

Unit20: Yoe San Liem & Maud <strong>van</strong><br />

Velthoven<br />

Cover<br />

Adrian <strong>van</strong> den Eerenbeemt<br />

Druk<br />

PrismaPrint<br />

Advertenties<br />

G.<strong>van</strong>dooren@uvt.nl<br />

Uitgave<br />

Univers is het onafhankelijk <strong>magazine</strong><br />

<strong>van</strong> <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong><br />

Volgende editie<br />

Univers 03 verschijnt op 27 oktober 2011<br />

Redactieraad<br />

Jan Bouwens, Bart de Geus, Thom Meens,<br />

Walther Verhoeven, Wiel Schmetz, Marcel<br />

Zeelenberg<br />

Dit nummer is gemaakt door<br />

Lieke Steijvers, Adrian <strong>van</strong> den Eerenbeemt,<br />

Lieke Meertens, Malini Witlox, Francine<br />

Bardoel, Marten <strong>van</strong> de Wier, Gerrie <strong>van</strong><br />

Dooren, Tom <strong>van</strong> Nuenen, Yvonne<br />

Verschuren, Marie de Laaf, Marthe<br />

Kalkhoven, Bas <strong>van</strong> de Schot, Sonia<br />

Kolasinska, Erik-Jan Broers, Charles Peter,<br />

Andrew Cartwright, Luuk Eliens, Ton<br />

Toemen, Koen Verheijden, Iris Scherphof.<br />

© 2011 Univers Magazine<br />

11. Eigen rechter spelen<br />

Politicoloog Rob de Witte vertelt<br />

waarom de rellen in Engeland ook<br />

hier kunnen gebeuren.<br />

12. Films in je college<br />

UvT-docenten tonen hun favoriete<br />

films. Waarom zijn ze interessant<br />

collegemateriaal?<br />

Malini Witlox schreef: Gezocht: bestuurslid (pagina 16-17)<br />

“Het vinden <strong>van</strong> bestuurders voor het volgende collegejaar is een <strong>van</strong> de<br />

lastigste taken <strong>van</strong> een zittend verenigingsbestuur. Al tijdens mijn studie, een<br />

jaar of tien geleden, was het bij de kleine verenigingen waar ik lid <strong>van</strong> was een<br />

groot probleem om geschikte kandidaten te vinden. Meestal was er bij een ALV<br />

niets te kiezen – we waren al blij als iemand zich kandidaat stelde. Het<br />

probleem dreigt nu nog groter te worden door de langstudeerdersmaatregel.”<br />

16. Bestuur gezocht<br />

Door de langstudeermaatregel zijn<br />

bestuurders moeilijk te vinden. De<br />

problemen op een rijtje.<br />

22. Honeymoon in <strong>Tilburg</strong><br />

How to cope with the different<br />

stages of culture shock?<br />

04. Buzz<br />

06. Pics<br />

08. Passion, fear & faith<br />

11. Wetenschap<br />

12. Coverstory<br />

16. Bestuur gezocht<br />

18. Lifestyle<br />

22. Science & School<br />

24. International<br />

27. What’s in the world<br />

Inhoudsopgave .03<br />

10.<br />

13. 24.<br />

Univers<br />

22 september 2011


04. Buzz<br />

coördinatie Malini Witlox<br />

Kabinet bezuinigt op<br />

wetenschap<br />

Het kabinet gaat de komende jaren bezuinigen op<br />

wetenschap. Zo daalt het bedrag dat onderzoeksfinancier<br />

NWO jaarlijks krijgt de komende jaren <strong>van</strong> 325 miljoen in<br />

2011 naar 304 miljoen in 2016.<br />

Ook de Koninklijke Nederlandse Akademie <strong>van</strong> Wetenschappen<br />

(KNAW) moet geld inleveren, maar komt er iets<br />

beter <strong>van</strong>af. De geldstroom gaat hier <strong>van</strong> 93 miljoen in 2011<br />

naar 90 miljoen in 2016. Dat blijkt uit bestudering <strong>van</strong> de<br />

deelbegroting<br />

<strong>van</strong> het<br />

ministerie <strong>van</strong><br />

Onderwijs,<br />

Cultuur en<br />

Wetenschappen.<br />

OCW heeft<br />

meerdere<br />

streefdoelen<br />

voor het<br />

onderwijs<br />

opgesteld. Zo<br />

wil het ministerie<br />

uiterlijk in juni 2012 afspraken met individuele universiteiten<br />

en hogescholen hebben gemaakt over verhoging <strong>van</strong><br />

de onderwijsintensiteit. Per instelling worden prestatieafspraken<br />

gemaakt over uitval, rendement, docentenkwaliteit<br />

en reductie <strong>van</strong> overheadkosten.<br />

De overheid vraagt ook meer inzet <strong>van</strong> de studenten. De<br />

prestaties moeten omhoog, zo meldt ze in de begroting.<br />

Het ministerie verwacht dat het aantal studenten dat<br />

ingeschreven staat aan een universiteit zal stijgen <strong>van</strong><br />

241000 in het collegejaar 2011/2012 naar 257000 in<br />

2014/2015. De rijksbijdrage die de instellingen <strong>van</strong> hoger<br />

onderwijs en onderzoek ont<strong>van</strong>gen, stijgt echter nauwelijks.<br />

De universiteiten zullen dus meer studenten moeten<br />

onderwijzen met bijna evenveel geld.<br />

Hein <strong>van</strong> Oorschot, collegevoorzitter <strong>van</strong> de UvT, was bij<br />

het ter perse gaan <strong>van</strong> deze Univers nog niet bereikbaar<br />

voor commentaar.<br />

Univers<br />

22 september 2011<br />

Univers online<br />

Knipoog ;)<br />

No heaven, no hell<br />

Ooit was de <strong>Tilburg</strong>se universiteit een katholiek bolwerk. De rector magnificus <strong>van</strong><br />

dienst was nog een monseigneur, de naam – Katholieke Universiteit Brabant – liet<br />

weinig aan de verbeelding over. Langzaam werd het katholieke uitgefaseerd, zoals<br />

dat zo mooi heet. Aan het geloof worden we alleen nog herinnerd tijdens het gebed<br />

bij de academische opening en andere officiële plechtigheden.<br />

Het geloof is nu ook uit de harten <strong>van</strong> de <strong>Tilburg</strong>se studenten verdwenen, zo blijkt<br />

uit een klein onderzoek dat de vier christelijke studentenverenigingen (Emèt Qenee,<br />

Ichthus, Vegetist en Navigators) hielden tijdens de TIK-week.<br />

Ongeveer de helft <strong>van</strong> de 75 ondervraagden beantwoordden de vraag of ze weleens<br />

over de reden <strong>van</strong> hun bestaan nadachten met een ‘Ja’. De andere helft vond die<br />

gedachten veelal niet nodig. Zij gaven aan <strong>van</strong> dag tot dag te leven en waren op dit<br />

moment veel te druk met andere dingen – zoals de TIK-week, hun studie of hun<br />

toekomstige carrière.<br />

Een andere vraag luidde: ‘Denk je dat er meer is tussen hemel en aarde, en wat dan<br />

wel?’ Van alle respondenten gaven tien personen aan in een God te geloven. De<br />

andere 24 die deze tweede vraag met ‘ja’ beantwoordden, waren minder eenduidig.<br />

Enkelen noemden de verwachting <strong>van</strong> een leven na de dood, maar de meerderheid<br />

gaf een typerend studentenantwoord: zij geloofden niet dat er meer is tussen hemel<br />

en aarde <strong>van</strong>wege een gebrek aan wetenschappelijk bewijs.<br />

Niets<br />

veranderen aan mijn<br />

gedrag. (47%, 188 stemmen)<br />

Vacturestop UvT mogelijk<br />

snel opgeheven<br />

De vacaturestop bij de<br />

Universiteit <strong>van</strong> <strong>Tilburg</strong> wordt<br />

mogelijk binnen een maand<br />

opgeheven. Het College <strong>van</strong><br />

Bestuur overlegt op 22<br />

september met het Lokaal<br />

Overleg over het opheffen <strong>van</strong><br />

de maatregel.<br />

Van Oorschot: “De maatregel is<br />

in maart opgelegd, omdat we<br />

dachten dat 120 vaste banen<br />

moesten verdwijnen. Door<br />

Door de langstudeerboete<br />

ga ik komend collegejaar:<br />

Keihard<br />

studeren. Ik wil echt op<br />

tijd klaar zijn. (43%, 173<br />

stemmen)<br />

Daan <strong>van</strong> Dijk (19), tweedejaars Fiscaal<br />

Recht<br />

“Ik ga me niet ineens anders gedragen<br />

<strong>van</strong>wege die boete. Ik werk sowieso<br />

wel hard. In het eerste jaar had ik drie<br />

hertentamens, maar ik loop nog op<br />

schema. Ik denk dat het nu wel wat<br />

dieper zal gaan, en moeilijker worden.<br />

Ik verwacht op tijd klaar te zijn, maar als<br />

ik langer moet doorstuderen is dat<br />

jammer maar helaas.”<br />

natuurlijk verloop blijkt dit<br />

aantal veel lager uit te vallen.<br />

Negen werknemers worden<br />

boventallig. Dan is een<br />

vacaturestop een te zwaar<br />

middel.”<br />

Verdediging proefschrift<br />

uitgesteld<br />

De verdediging <strong>van</strong> een<br />

proefschrift aan de UvT is<br />

uitgesteld omdat promovendus<br />

Marijn Meijers is begeleid door<br />

hoogleraar Theo Verhallen en<br />

Bedelen<br />

bij mijn ouders om extra<br />

geld. (10%, 39 stemmen)<br />

Melissa Balootje (24), eerstejaars<br />

International Management<br />

“Van deze drie opties kies ik voor<br />

‘keihard studeren’. Ik ben een zelfstandig<br />

persoon, en wil niet een ander met<br />

mijn kosten opzadelen. Niets doen is<br />

ook geen optie. Mijn studie lijkt me wel<br />

te doen, maar toch maak ik me zorgen<br />

over die boete. Die druk voel ik wel. Ik<br />

ga dus extra mijn best doen.”<br />

Nieuwe poll: Is fraude door wetenschappers te voorkomen? Ga naar UniversOnline.<br />

de frauderende oud-hoogleraar<br />

Diederik Stapel. Meer Stapelnieuws<br />

vind je op UniversOnline.<br />

Fusie Studium Generale en<br />

Center for Science and<br />

Values<br />

Studium Generale en het Center<br />

for Science and Values gaan per<br />

direct samen. De nieuwe naam<br />

<strong>van</strong> de afdeling is het Academic<br />

Forum. Het nieuwe afdelingshoofd<br />

<strong>van</strong> het Academic Forum<br />

is Annemarie Hinten. Zij ontkent


Proost<br />

ff bellen<br />

met Teun Giljamse<br />

De <strong>Tilburg</strong>se Verberneflats worden voorlopig niet gesloopt. Wel komt er een<br />

splitsing binnen de flats, waar nu nog Nederlandse en internationale studenten<br />

samenwonen. Univers vroeg Teun Giljamse, manager studentenhuisvesting bij<br />

Wonen Breburg, naar het hoe en waarom.<br />

Hoe ziet die splitsing eruit?<br />

“Er komen drie flats voor Nederlandse<br />

studenten (of internationale studenten die<br />

hier een reguliere studie volgen) en twee<br />

flats voor internationale studenten die<br />

hier korter verblijven. De internationale<br />

studenten huisvesten we nog vijf jaar in<br />

de twee oudste flats (de achterste twee,<br />

<strong>van</strong>af de universiteit gezien). Tegen die<br />

tijd zal er een nieuw pand zijn waar ze<br />

terecht kunnen. Waar dat zal zijn weten<br />

we nog niet.”<br />

Nieuwe vleesnorm<br />

De lezing die Henriëtte Prast, hoogleraar Persoonlijke financiële planning, in augustus<br />

op Lowlands gaf, oogstte veel positief commentaar. Het festivalpubliek was erg<br />

enthousiast over de lezing over gedragseconomie. Prast: “Het ging over de vleesnorm:<br />

mensen worden minder snel vegetariër omdat ze een uitzondering zijn, waar rekening<br />

mee gehouden moet worden. Meegaan met de meerderheid is een bekende drijfveer in<br />

de gedragseconomie. De manier waarop we keuzes krijgen aangeboden is dus<br />

niet-neutraal. En dat als we dan toch niet-neutraal zijn, kunnen we beter sturen in een<br />

richting die aansluit bij onze doelen <strong>van</strong> duurzaamheid.” Prast stelde voor om de norm<br />

om te draaien: vleeseters moeten het specifiek aangeven als ze ergens vlees willen<br />

eten.” Prast bedacht zelfs een slagzin: ‘Carnivoor? Geef het door!’<br />

Een link naar de lezing <strong>van</strong> Prast vind je op UniversOnline.<br />

dat het om een bezuiniging gaat: de fusie<br />

zat volgens haar al langer in de pijplijn.<br />

Helft studenten rekent op studieschuld<br />

De helft <strong>van</strong> de Nederlandse studenten<br />

verwacht af te studeren met een studieschuld.<br />

Een derde vindt zelfs dat een<br />

lening pure noodzaak is om te kunnen<br />

studeren, blijkt uit onderzoek <strong>van</strong> het ING<br />

Economisch Bureau.<br />

Meer nieuws lezen? Ga naar UniversOnline!<br />

Spanje is het land<br />

voor de luiwammes<br />

eerste klas<br />

Hoe staat het dan met de plannen voor<br />

groot onderhoud in die twee oude flats?<br />

“Die zijn <strong>van</strong> de baan. We hebben de<br />

kosten en baten tegen elkaar afgewogen.<br />

We wilden de kamers vergroten, die zijn<br />

nu 12 vierkante meter. Maar dat gaat<br />

zoveel kosten dat een verbouwing niet<br />

verantwoord is. Het gaat om twee flats uit<br />

1969 die daarna niet meer opgeknapt zijn.<br />

De drie andere flats zijn in de jaren ‘90 al<br />

grondig opgeknapt. Die kunnen we dus<br />

– met regulier onderhoud – nog 15 jaar in<br />

de markt houden.<br />

Heb het gevoel dat ik sinds een<br />

dag of twaalf in de verkeerde<br />

film terecht ben gekomen..<br />

@rector_uvt op 8 september<br />

Kom je helemaal je bed uit voor<br />

een college #boekhouden, is de<br />

collegezaal veel te klein voor<br />

alle studenten. Geen college dus.<br />

@BernHummelink, 6 september<br />

Zodra je denkt dat niemand<br />

slechter engels kan spreken heb<br />

Column<br />

Melkertbaantjes<br />

Aangezien ondergetekende zich een half jaar in Spanje<br />

bevindt, heb ik alle tijd om het eens zo machtige Spanje te<br />

bestuderen. Het resultaat is eenduidig. Spanje is het land <strong>van</strong><br />

en voor de luiwammes eerste klas.<br />

Zo houdt een ietwat mollige, goedgebruinde, bebaarde<br />

Spanjaard zich bezig met het zitten op een stoel om vervolgens,<br />

waar nodig, een poort te openen door te drukken op een<br />

knop. Knopdrukker, is hij dus.<br />

Een rimpelige, chagrijnige, oudere vrouw vult haar dagen<br />

door tasjes aan te geven aan winkelende klanten. Deze<br />

tasjesaangeefster wordt gelukkig in haar bestaan vergezeld<br />

door een boodschappeninpakster (beide taken kunnen<br />

uiteraard niet door dezelfde persoon gedaan worden, stel je<br />

voor zeg). Ik, als milieubewuste Nederlander, neem uiteraard<br />

mijn eigen tas mee, waardoor beide dames me onwennig<br />

aanstaren. De oudste <strong>van</strong> de twee overweegt nog even of ze<br />

me moet helpen mijn eigen tas in te pakken, maar besluit te<br />

berusten in haar redundantie. Wat volgt is gekeuvel.<br />

Tot slot, heb ik nog een negroïde man in de aanbieding wiens<br />

taak het is om de gehele dag bij de ingang <strong>van</strong> het metrostation<br />

te staan om mensen te wijzen op het feit dat ze een<br />

kaartje nodig hebben. Uiteraard vinden diezelfde mensen<br />

ongeveer 100 meter later, poortjes op hun pad die hen<br />

hetzelfde duidelijk maken. Maar dan zonder woorden.<br />

Knopdrukker, tasjesaangeefster, booschappeninpakster &<br />

kaartjesattendeerder zijn belangrijk, erg belangrijk. Stel je eens<br />

voor dat ik zelf op een knop moest drukken of moest bedenken<br />

dat ik een kaartje moest kopen. Nee gelukkig, hoef ik me<br />

hier niet overmatig in te spannen. Hun Melkert-baantjes leren<br />

mij de betekenis <strong>van</strong> luiheid. Lekker, helemaal niks en zelfs dat<br />

is te veel.<br />

Luuk Eliëns<br />

is student Liberal arts.<br />

Zijn blogs zijn te lezen op<br />

UniversOnline.<br />

Tweets<br />

je een chinees voor<br />

#BusinessNetworks op<br />

de #Uvt<br />

@DutchBlueNL, 5 september<br />

Een droom kwam <strong>van</strong>daag uit:<br />

college in het epische DZ3! #uvt<br />

@mathijs_90, 6 september<br />

Een smoelenboek? Dude. Ik<br />

dacht dat ik net <strong>van</strong> deze onzin<br />

af was. #UvT<br />

@JeroeniP, 30 augustus<br />

Buzz .05<br />

Univers<br />

22 september 2011


06. Pics<br />

fotografie Dolph Cantrijn<br />

Univers<br />

22 september 2011


Kleren maken de bestuurder. Dat geldt natuurlijk ook<br />

voor de kersverse senaat <strong>van</strong> St. Olof. David Hilgers, Sofie<br />

Wisse, Kamiel Verstraten en Winfried de Coo hijsen zich<br />

in hun nieuwe werkpakken. Niet in beeld: giletjes, die<br />

zijn nog in de maak.<br />

Pics .07<br />

Univers<br />

22 september 2011


08 08. Passion, fear & faith<br />

tekst Lieke Meertens foto Koen Verheijden<br />

Univers<br />

22 september 2011<br />

'Het gevaar op<br />

arrogantie is<br />

heel groot'


‘Mijn leven is<br />

een vloektirade'<br />

Wat drijft succesvolle mensen? Dat onderzoekt Univers in<br />

de serie ‘Passie, angst & geloof’. Deze keer: veel geloof met<br />

cultuurtheoloog Frank G. Bosman (32), afgelopen zomer<br />

uitgeroepen tot meest spraakmakende theoloog.<br />

Hij schrijft recensies over Lady Gaga en Robbie Williams,<br />

twittert over de nieuwste game Brink, en analyseert<br />

een reclame over erotisch speelgoed. Allemaal<br />

bedoeld om mensen er<strong>van</strong> bewust te maken dat het<br />

christelijke aspect nog springlevend is in de huidige maatschappij,<br />

dat er een religieuze laag zit onder die moderne uitingen.<br />

Gaga die over Judas zingt, Williams over engelen en Durex die<br />

als slogan ‘Play with the devil’ hanteert. Zijn moderne insteek,<br />

samen met een flinke pr-actie, leverde Bosman de titel ‘Nederlands<br />

meest spraakmakende theoloog’ op.<br />

“O, houden we het interview ’s ochtends? Dan kunnen we wel<br />

geen biertjes drinken”, zegt hij <strong>van</strong> tevoren aan de telefoon. Het<br />

worden twee cappuccino en twee sigaretten. Hij heeft ze veel<br />

gehad de afgelopen tijd, interviews. NRC Handelsblad noemde<br />

hem ‘een <strong>van</strong> de geheime wapens <strong>van</strong> de katholieke kerk: jong,<br />

vrolijk, kundig, veelzijdig en toch: helemaal katholiek.’ Hij vindt<br />

het allemaal verschrikkelijk leuk, die interviews. Bosman: “Dat is<br />

toch heel menselijk, om aandacht leuk te vinden? En het is fijn<br />

dat mensen belangstelling hebben voor het verhaal dat ik te<br />

vertellen heb.”<br />

Hoe zit het met het gevaar op ego-vorming?<br />

“Ja, dat is enorm. Om leuk te vinden wat ik doe, moet je over<br />

een bepaalde mate <strong>van</strong> extravertheid en zelfverzekerdheid<br />

beschikken. De keerzijde daar<strong>van</strong> is arrogantie. Een groot ego.<br />

Ik kan niks ter verdediging aanvoeren – dat gevaar is heel groot.<br />

Af en toe merk ik ook wel: nou, het gaat nu teveel over mezelf<br />

en te weinig over het verhaal dat ik wil vertellen: over God, de<br />

samenleving.”<br />

Fluit je vrouw je wel eens terug?<br />

“Ja, maar dan heel impliciet. Subtiel, liefdevol. Als ik bijvoorbeeld<br />

teveel klets in gezelschap, fluistert ze in mijn oor: ‘ík vind het<br />

heerlijk om naar jouw stem te luisteren.’ En dan weet ik al: oja, de<br />

ander natuurlijk niet. Je hebt gelijk, dankjewel.”<br />

Bosman vertelt snel, behoeft geen denkpauzes, gooit er eens<br />

een bijbelverhaal doorheen, of neuriet een liedje. Hij is opvallend<br />

mild en genuanceerd. Toch kunnen zijn columns en tweets<br />

behoorlijk pittig zijn. Zo schreef hij een column met de titel ‘Help,<br />

ik ben intolerant’ waarin hij over een zwangere man - die werd<br />

geboren als Jessica - zegt: ‘ik voel me soms zo moe, heimwee<br />

Bosmans bezigheden<br />

Frank Gerardus Bosman (1978) is programmacoördinator bij LUCE – het<br />

centrum voor religieuze communicatie, aan de theologische faculteit.<br />

Daar organiseert hij onder andere lezingen, symposia en cursussen.<br />

naar een steen om onder te kruipen’. En over twee vrouwen die<br />

samen een kindje krijgen, schrijft hij: ‘even kromp ik <strong>van</strong> schaamte<br />

in elkaar.’ Bosman: “Ik merk bij mezelf dat ik het soms niet<br />

makkelijk vind om alles maar goed te vinden en te accepteren.<br />

Die worsteling heb ik op een columnachtige manier weergegeven.<br />

Vind ik een zwangere man moreel juist? Dat vind ik lastig.<br />

Maar de column is cynisch. Dat moet je wel weten, anders komt<br />

er zo’n ultra-conservatief katholiekje uit. En dat ben ik dus niet.”<br />

Zou je ook in een ander geloof kunnen geloven?<br />

“Ja, ik denk het wel. Ik voel me nu het meeste thuis bij de christelijke<br />

traditie. Maar als ik in een ander land of gezin was geboren,<br />

was ik misschien moslim geweest. Ik ben een ‘inclusivistische’<br />

theoloog. Ik geloof dat er vele wegen naar het goddelijke leiden.<br />

Iedereen die oprecht probeert het goede te doen, zal veilig en<br />

wel uitkomen.”<br />

Bosman groeide op als enig kind in een devoot gezin, vlakbij<br />

Den Haag. Daar werd hij ondergedompeld in het katholieke<br />

geloof inclusief bedevaart, rozenkransen, heiligbeelden en<br />

veel bidden en biechten. Rond zijn veertiende wilde hij priester<br />

worden. “Dat vond mijn hele sociale omgeving fantastisch, het<br />

was ongeveer het hoogste wat je kon behalen.” Toch kwamen<br />

na een jaar priesteropleiding, op zijn negentiende, steeds meer<br />

twijfels bovendrijven over deze gekozen weg. “Sowieso had ik<br />

geen celibaatroeping. Dat kon ik niet. En ik had de behoefte om<br />

de katholieke traditie kritisch te bevragen, om opgeschrikt te<br />

worden, door elkaar gerammeld te worden, geconfronteerd te<br />

worden. Maar die ruimte was er niet op het seminarie.”<br />

Het werd een strijd voor Bosman. “Ik zat zo opgesloten in dat<br />

idee: dit moet ik doen. Ook omdat ik wist dat ik mijn ouders en<br />

hele sociale omgeving hevig zou teleurstellen.” En terwijl hij overspoeld<br />

werd door de twijfels, kwam zijn ticket out voorbij lopen.<br />

In de vorm <strong>van</strong> een prachtige roodharige vrouw. “Ja, dacht ik.<br />

Dáár doe ik het voor. Ik vind dat wel een <strong>van</strong> de mooiste redenen<br />

om <strong>van</strong> het seminarie af te gaan: de liefde <strong>van</strong> je leven. Ik ben een<br />

romantische ziel.” Maar daarmee was zijn eigen gevecht nog niet<br />

ten einde. Niet alleen kwam hij zelf in een geloofscrisis terecht,<br />

ook kreeg hij te maken met de afkeur <strong>van</strong> vrienden en familie.<br />

“Mijn hele sociale netwerk begreep het niet. Mijn ouders hebben<br />

er verschrikkelijk veel moeite mee gehad, dat snap ik ook.<br />

Ook werkt Bosman aan een proefschrift over de dadaïst Hugo Ball.<br />

Bosman houdt zich bezig met moderne cultuuruitingen en noemt zichzelf<br />

daarom cultuurtheoloog. Hij is getrouwd en heeft twee kinderen.<br />

Passion, fear & faith .09<br />

Univers<br />

22 september 2011


10. Passion, fear & faith<br />

Niet het<br />

stokbrood,<br />

geef mij maar<br />

croissants<br />

Column<br />

Er was eens...<br />

In een land hier ver <strong>van</strong>daan... Nou ja, ook weer niet zo<br />

heel erg ver... Maar toch ook niet echt dichtbij. Niet zo<br />

dichtbij als België bijvoorbeeld. Of Duitsland. Maar ook<br />

weer niet zo ver weg als Italië of Spanje. Of Portugal, dat<br />

ligt nog veel verder weg. Goed, in een land dus dat best<br />

wel een beetje ver weg ligt ten opzichte <strong>van</strong> Nederland, in<br />

dat land... Ik kan even niet op de naam komen maar het<br />

begint met een F. Nee, niet Finland, want dat ligt dus wel<br />

heel ver weg, net als Italië en Spanje, en Portugal, hoewel<br />

het in Finland veel kouder is. Nee, een land dat begint met<br />

een F, en ze eten er stokbrood... Het ligt op het puntje <strong>van</strong><br />

mijn tong, de naam <strong>van</strong> dat land dus, niet dat stokbrood,<br />

want daar ben ik niet zo dol op, op stokbrood, geef mij<br />

maar croissants. In dat land – ik kom zo nog wel op de<br />

naam – daar woonde lang geleden een mooie prinses. Ik<br />

weet niet precies hoe lang geleden, maar behoorlijk lang,<br />

in elk geval nog vóór de Eerste Wereldoorlog. Maar ook<br />

weer niet zo lang geleden als de Kruistochten, die er<br />

trouwens diverse zijn geweest, net als Wereldoorlogen,<br />

maar dan dus véél verder terug, die Kruistochten dus.<br />

Welnu, ergens in de periode tussen de Kruistochten en de<br />

Wereldoorlogen, toen leefde er in dat land dat begint met<br />

een F en waar ze stokbrood eten en alpinopetten dragen,<br />

de mannen dan, want vrouwen dragen die niet, in dat<br />

land... Ach, laat trouwens ook maar zitten. Zo mooi was<br />

die prinses nou ook weer niet.<br />

Erik-Jan Broers<br />

is docent aan de<br />

rechtenfaculteit.<br />

Lees zijn blogs op<br />

UniversOnline.<br />

Univers<br />

22 september 2011<br />

'Het is menselijk<br />

om aandacht<br />

leuk te vinden'<br />

Ze waren oprecht bang dat ik de beslissing in een opwelling nam. Ze hadden de twijfels<br />

vooraf niet meegemaakt, want die hield ik verborgen. Dat had ik natuurlijk niet moeten<br />

doen.” Terugkijkend ziet hij het als zijn ‘ultieme afzetmoment’. “Ik ben een vreselijke<br />

niet-puber geweest. Ik heb al mijn puberenergie opgespaard om dat er in één keer uit te<br />

laten komen.”<br />

Het betekent niet dat Bosman geen twijfel meer heeft over het geloof. “Natuurlijk<br />

twijfel ik: ik ben ook wetenschapper, een rationeel mens. En geloven is: niet zeker<br />

weten. We hebben allemaal demonen in onze ziel: twijfel, cynisme, wanhoop en haat.<br />

Daar moet je een keer in de zoveel tijd tegen vechten.”<br />

Dan is er de angst dat er eigenlijk niks is?<br />

“Ja. Dat ik boven kom na mijn dood en erachter kom dat het leven een resultaat is <strong>van</strong><br />

een toevallige samenloop <strong>van</strong> kosmische omstandigheden. Zinloos en doelloos. Dat<br />

zou ik verschrikkelijk vinden en dat weiger ik te geloven. Dat maakt het leven leeg. Dan<br />

is verliefdheid alleen nog een chemisch proces in je hoofd. Dan is liefde niet meer de<br />

kracht die ons voortdrijft. Voor mij is God de borg voor de poëzie, emoties, esthetiek en<br />

moraal in het leven. Maar mijn geloof gaat met pieken en dalen. Soms rollen de tranen<br />

over m’n gezicht en denk ik: God, nu weet ik dat je er bent.”<br />

Welke momenten zijn dat?<br />

“Dat zijn <strong>van</strong> die geluksmomenten. Als ik een heel mooi diep gesprek met iemand heb<br />

gehad. Als ik in de kerk zit met prachtige muziek. Als ik naar een film kijk, een muziekstuk<br />

hoor, mijn vrouw vasthoud of mijn kinderen een aai over de bol geef. Dan denk ik:<br />

dit is waar het ten diepste om gaat. En dan voel ik niets dan geluk, en dankbaarheid.”<br />

Huil je dan ook makkelijk?<br />

“Huil je dan ook makkelijk!? (en dan op cynische toon) En dat vraag je aan een machoman?<br />

O, nou... jahoor. Ik laat heel makkelijk mijn emoties zien. Ik ga niet met lange<br />

uithalen grienen. Maar mensen zijn gemaakt om geraakt te worden door elkaar. En als<br />

je geest daarop reageert door tranen, dan hoort dat bij ons mens-zijn. Ik heb dat ook<br />

als ik naar muziek luister. Dan stroomt m’n hart over <strong>van</strong> alle emoties.”<br />

Gepassioneerd somt Bosman een lijst op <strong>van</strong> muziek, films en boeken die hem ten<br />

diepste raken. “Our Farewell <strong>van</strong> Within Temptation, dat snijdt door mijn ziel heen. De<br />

vier jaargetijden <strong>van</strong> Vivaldi, het Requiem <strong>van</strong> Mozart. Afgelopen week was ik bijvoorbeeld<br />

in Wenen in een jezuïetenkerk en tijdens de communie-uitreiking speelden ze<br />

een melodie waarbij de tranen over mijn wangen rolden. Ik dacht: wat gebeurt hier?<br />

Daarna besefte ik dat het dezelfde muziek was die we draaiden terwijl mijn zoontje<br />

geboren is.” Terwijl hij het vertelt, schiet Bosman vol. En ook daarna, als hij overstapt op<br />

de film The Mission en bijbehorende muziek neuriet. “Stom he? Dat gaat door merg en<br />

been. Sorry hoor... dadelijk moet je nog in je interview opschrijven dat de geïnterviewde<br />

niet meer verder kon praten, omdat hij overmand was door emoties.”<br />

Het goddelijke aspect terugvinden én voelen in alledaagse dingen, is de manier waarop<br />

Bosman in het leven staat. Hij gaat wel op zondag naar de kerk – waar hij als gitarist<br />

meedoet in het koor –, maar een gebedsmens is hij niet. “Mijn spiritualiteit is dat ik in<br />

de ontmoetingen met mensen iets <strong>van</strong> God probeer te herkennen. Ik wil mensen niet<br />

overtuigen <strong>van</strong> mijn religie, maar ik wil wel horen hoe ze over de grote zaken <strong>van</strong> het<br />

leven denken. Dankzij anderen kan ik weer meer <strong>van</strong> God begrijpen. Op die manier<br />

probeer ik mijn hele leven een gebed te laten zijn. Nou, het is vaak een vloektirade<br />

hoor.”


‘De rellen zijn een topje <strong>van</strong> de ijsberg’<br />

Understanding Society? Univers<br />

voelt onze experts aan de tand over<br />

actuele zaken. Deze keer: politicoloog/criminoloog<br />

Rob Witte over de<br />

Londense rellen en de toenemende<br />

anti-establishmentgevoelens in<br />

Europa.<br />

Engeland presenteerde begin<br />

augustus een klassiek voorbeeld<br />

<strong>van</strong> hoe een enkel incident kan<br />

leiden tot een enorme geweldsuitbarsting.<br />

De politiek en de media<br />

buitelden over elkaar heen in verklaringen<br />

voor de rellen. Volgens dr. Rob Witte<br />

zoekt men echter te veel bijzonderheden<br />

in dit specifieke incident. Hij stelt dat<br />

ernstige rellen, zoals die in Engeland, ook<br />

in Nederland kunnen plaatsvinden. Als<br />

een situatie maar opgefokt genoeg is, dan<br />

is er niet veel nodig voor een explosie. En<br />

ook hier zet een groeiende groep mensen<br />

zich af tegen de overheid en de politie.<br />

Waren deze rellen te voorspellen?<br />

“Ja. Het incident zelf was slechts het topje<br />

<strong>van</strong> de ijsberg. De voorafgaande maanden<br />

richtte de agressie zich steeds vaker op<br />

de politie zelf. Het incident waarbij<br />

iemand werd doodgeschoten door de<br />

politie was slechts een trigger.”<br />

In de media is vooral geschokt gereageerd<br />

op de heftigheid <strong>van</strong> de rellen en<br />

het overspringen naar andere steden. Is<br />

dat typisch voor Engeland?<br />

“Zeker niet. Het is eerder een typisch<br />

voorbeeld <strong>van</strong> hoe dit soort zaken lopen.<br />

Als je een cocktail aan frustraties hebt,<br />

hoeft er maar iets te gebeuren of de zaak<br />

escaleert. Vechtpartijen waarbij de<br />

partijen zich gezamenlijk tegen de politie<br />

keren als die komt opdraven, zijn ook<br />

geen onbekend fenomeen.”<br />

Wat was in Engeland de oorzaak <strong>van</strong> de<br />

frustraties?<br />

“Dat is moeilijk te zeggen. Er wordt vaak<br />

‘sociale ongelijkheid’ geroepen, maar het<br />

was niet speciaal het Financial District<br />

waar gereld werd. Er heeft zelfs een<br />

dochter <strong>van</strong> een miljonair meegedaan. De<br />

spanningen hebben deels te maken met<br />

de houding <strong>van</strong> de Engelse politie. De<br />

vijandigheid tussen groepen en de Britse<br />

politie - en omgekeerd - kent een lange<br />

geschiedenis, aangewakkerd door<br />

Wie is Rob Witte?<br />

Dr. Rob Witte is politicoloog/criminoloog bij<br />

IVA en gespecialiseerd in polarisatie en radicali-<br />

discriminerend overkomende ‘stop and<br />

search’-acties. In de armere wijken<br />

fouilleert de politie continu, dat wekt<br />

irritatie op en een gevoel <strong>van</strong> ‘ze moeten<br />

ons altijd hebben’. In Londen is bovendien<br />

het gemengde bouwen in zwang, waarbij<br />

je ook designwinkels in arme wijken ziet<br />

verschijnen. Als je iedere dag langs die<br />

dure tas loopt, kunnen rellen ineens een<br />

vrijbrief zijn.<br />

Overigens speelde het feit dat het zomer<br />

was waarschijnlijk ook mee. Je ziet dat er<br />

vaak meer rellen zijn in juli en augustus,<br />

omdat de verveling toeslaat.”<br />

Kunnen dit soort rellen ook in Nederland<br />

plaatsvinden?<br />

“Als de omstandigheden ernaar zijn: ja.<br />

Nederland kent nauwelijks voorbeelden<br />

<strong>van</strong> rellen die overslaan naar andere<br />

steden. Maar dit veranderde voor het<br />

eerste na de moord op Theo <strong>van</strong> Gogh. In<br />

vele gemeenten deden zich incidenten<br />

voor. Over het algemeen kan ik wel<br />

zeggen dat de relatie tussen politie en<br />

groepen mensen in Nederland <strong>van</strong> een<br />

andere - vaak ook betere - orde is dan in<br />

Engeland.<br />

Maar ook hier kunnen spanningen tussen<br />

groepen mensen en de politie oplopen,<br />

waarbij een klein incidentje tot enorme<br />

reacties kan leiden. Denk aan de rellen in<br />

de Utrechtse wijk Ondiep in 2007. Uit<br />

onderzoeken blijkt dat een groeiende<br />

groep mensen weerstand heeft tegen de<br />

overheid.”<br />

Wat is daar de reden voor?<br />

“Het anti-establishmentgevoel is veel<br />

sterker dan vijftien, twintig jaar geleden.<br />

Niet alleen in Engeland, maar ook in<br />

Nederland, en in Frankrijk. Het is opmerkelijk<br />

dat mensen zich minder veilig<br />

voelen, terwijl tegelijkertijd de criminaliteitscijfers<br />

dalen. De wereld wordt steeds<br />

groter, het gevoel <strong>van</strong> bescherming door<br />

de overheid neemt af, en daarmee ook<br />

het vertrouwen in de politiek. Het gevaar<br />

bestaat dat burgers vaker voor eigen<br />

sering, en jeugd- en veiligheidsbeleid. Hij<br />

onderzoekt en geeft advies aan overheden bij<br />

de aanpak <strong>van</strong> sociale crises, maatschappelijke<br />

rechter gaan spelen: laatst nogwas er een<br />

buurt in Helmond die zelf een knokploeg<br />

bij elkaar wilde trommelen. In onzekere<br />

tijden reageren mensen heftiger. Deze<br />

ontwikkeling ligt ook achter de Londense<br />

rellen.”<br />

Speelt globalisering een rol?<br />

“Als er vijftig jaar geleden een raar figuur<br />

door het dorp fietste wist iedereen: dat is<br />

ome Henkie, die is niet wijzer. Nu denken<br />

we meteen dat ome Henkie een massamoordenaar<br />

kan zijn omdat er in het verre<br />

Noorwegen één persoon is losgeslagen.<br />

We krijgen alle ellende <strong>van</strong> de wereld<br />

over ons heen, dat maakt mensen angstig<br />

en explosief en zorgt ervoor dat ze op<br />

zoek gaan naar de schuldvraag. Die ligt<br />

dan vaak bij de overheid, of bij de<br />

vertegenwoordigers <strong>van</strong> die overheid: de<br />

politie.”<br />

Heeft de Engelse overheid wijs gereageerd<br />

op de kwestie?<br />

“Ja en nee. Het is heel lastig om groepen<br />

mensen te handelen die compleet<br />

doordraaien. Ik kan wel begrijpen dat de<br />

overheid veel politie inzette om de eerste<br />

agressie te dempen. Maar er is een grens.<br />

Sommige relschoppers krijgen in<br />

Engeland vier jaar ge<strong>van</strong>genisstraf voor<br />

een reloproep op Facebook, dat is een te<br />

heftige reactie. De overheid gooit zo<br />

alleen nog maar meer olie op het vuur.”<br />

Wat zou u adviseren?<br />

“De politiek moet haar spierballentaal<br />

laten varen en onderzoeken wat de oorzaken<br />

zijn <strong>van</strong> de frustraties en het explosiegevaar.<br />

In Londen zijn bijvoorbeeld<br />

achttien buurthuizen in bepaalde wijken<br />

gesloten. Jongeren hangen op straat, en<br />

de buurt krijgt een slechte naam.<br />

Vaak hoor je na een rel jongerenwerkers<br />

zeggen dat ze dit al veel langer zagen<br />

aankomen, maar dat er niemand luisterde.<br />

Eigenlijk moeten gemeentes al een<br />

‘sociaal rampenplan’ klaar hebben liggen<br />

voor zo’n incident.”<br />

spanningen, extreemrechtse radicalisering,<br />

jeugdgroepen en veiligheid.<br />

Wetenschap .11<br />

tekst Lieke Steijvers foto Nico Hogg<br />

Univers<br />

22 september 2011


12. Coverstory<br />

tekst Tom <strong>van</strong> Nuenen en Francine Bardoel Illustraties Adrian <strong>van</strong> den Eerenbeemt<br />

Univers<br />

22 september 2011<br />

De wetenschap wordt beeldender. Je kan eigenlijk geen onderzoeksresultaten<br />

presenteren zonder een goede infografic of een leuk YouTube-filmpje.<br />

Plaatjes bij Prezi- en Powerpointpresentaties zijn al net zozeer verplichte<br />

kost. Maar <strong>van</strong> de andere kant wordt er binnen de academische wereld keihard<br />

neergekeken op beeld.<br />

ziet een lap tekst nog steeds als de enige<br />

echte vorm <strong>van</strong> verdieping”, stelt Hans <strong>van</strong><br />

Driel, universitair hoofddocent beeldcultuur.<br />

“Men<br />

“Dat komt omdat de normen en waarden <strong>van</strong><br />

de schriftcultuur nog erg heersen binnen de universitaire<br />

wereld. Die is immers gebaseerd op stabiele teksten met een<br />

duidelijk begin en een evident einde. Pagina’s volgen elkaar<br />

lineair op. Genres zijn helder omschreven.” Maar Van Driel denkt<br />

dat dit binnen de digitale cultuur heel snel gaat veranderen.<br />

Want bij de digitale, zich alsmaar veranderende samenleving,<br />

horen andere trefwoorden. “Woorden als ongrijpbaar, verstrooid,<br />

interactiviteit en pluriformiteit.”<br />

Die verschuiving naar een beeldcultuur, waarin de nadruk<br />

Cinema<br />

in de collegezaal<br />

minder ligt op de tekst, betekent ook dat academisch onderwijs<br />

steeds meer gevisualiseerd zal worden. “De beeldcultuur gaat<br />

het langzaam winnen <strong>van</strong> de schriftcultuur, ook in onze<br />

behoudende academische gemeenschap. Grote stukken tekst<br />

worden niet meer gelezen, en ook studieboeken veranderen met<br />

witregels en tussenkopjes.” In deze context past film goed in<br />

colleges, stelt Van Driel. “Beelden zijn erg belangrijk in onze<br />

samenleving en sluiten aan bij de belevingswereld <strong>van</strong> de<br />

studenten. In die zin kan de film een interessante manier <strong>van</strong><br />

lesgeven zijn.”<br />

Om de proef op de som te nemen ging Univers op zoek naar vier<br />

wetenschappers die de film als collegemateriaal inzetten – en<br />

die aangeven waarom dat zo goed werkt.<br />

De Naam <strong>van</strong> de Roos<br />

In de collegereeks Capita selecta Rechtsgeschiedenis gebruikt Erik-Jan Broers De Naam <strong>van</strong> de<br />

Roos. Studenten maken opdrachten aan de hand <strong>van</strong> de film, en worden uitgedaagd om de<br />

studiestof beter te begrijpen. Broers: “De Naam <strong>van</strong> de Roos illustreert de omslag in de rechtspraak<br />

die zich <strong>van</strong>af de dertiende eeuw ontwikkelde. De kerkelijke rechtbank (inquisitie) in de<br />

film staat nog met één been in de kerkelijke en met één been in de moderne rechtspraak. De<br />

monniken hebben een mystiek-religieus wereldbeeld: zij geloven dat de golf <strong>van</strong> moorden toe te<br />

schrijven is aan duivelse krachten. William <strong>van</strong> Baskerville (de detective) weigert genoegen te<br />

nemen met hun bijgeloof en probeert het mysterie op te lossen aan de hand <strong>van</strong> feiten.”<br />

De film heeft een prachtige gelaagdheid, vertelt Broers. “Niet alleen qua rechtsgeschiedenis, maar<br />

ook in de namen <strong>van</strong> de personages. De naam <strong>van</strong> William <strong>van</strong> Baskerville is gebaseerd op<br />

Willam of Ockham – een middeleeuwse monnik die ervoor pleitte om ook buiten de boeken te<br />

leven –, en op Francis Bacon, de man die predikte dat men de natuur eerst moet begrijpen<br />

alvorens je die kan beheersen. Heerlijk, dat spel met de namen. Ik daag de studenten uit om te<br />

gaan denken zoals de middeleeuwers, want terugkijken met een bril <strong>van</strong> ‘toen was alles slecht en<br />

nu is alles goed’, is vreselijk gemakkelijk. Film gebruik ik dus als illustratie, het zet kracht en<br />

wakkert de discussie aan. Het daagt de studenten uit de studiestof dieper te doorgronden, is een<br />

toetsmiddel voor je ideeën en zet tot onderzoek en creativiteit aan.”


Coverstory .13<br />

Univers<br />

22 september 2011


14. Coverstory<br />

The Social Network<br />

Een echte filmfreak? Nee, dat kan Martin Smits, universitair hoofddocent Information management,<br />

zichzelf niet noemen. En toch: toen hij de trailer <strong>van</strong> The Social Network bekeek, wist hij<br />

meteen dat hij hem in wilde zetten als inleiding bij zijn cursus e-commerce. “Hij zit niet alleen<br />

ontzettend goed in elkaar, er zit ook een fundamenteel element in dat te maken heeft met wat ik<br />

in de cursus uitleg.” Dat element komt op het laatste moment <strong>van</strong> de trailer voorbij, als iemand<br />

aan Mark Zuckerberg – de ontwerper <strong>van</strong> Facebook – zegt dat ze het verhaal over zijn beweegredenen<br />

niet begrijpt. De jonge programmeur beantwoordt die vraag met ‘Which part?’ – waarna de<br />

trailer stopt.<br />

“De vraag die ik naderhand aan mijn studenten stel is: waar kijken jullie naar? Want dit is niet<br />

alleen een film – dit is een film over het internet en social media, op de markt gezet via het<br />

internet en social media. Op die manier laat ik studenten zien dat ze middenin het fenomeen<br />

zitten, waarbinnen ontwikkelingen elkaar in razend tempo opvolgen. Vijf jaar geleden was social<br />

media nog helemaal niets vergeleken met nu. Wat voor mijn college belangrijk is, is dat die<br />

ontwikkelingen allemaal invloed hebben op de manier waarop techneuten en managers samenwerken.”<br />

Volgens Smits valt er op die samenwerkingsverbanden nog veel af te dingen. “De vraag die aan<br />

Zuckerberg gesteld wordt, en het antwoord dat hij geeft, zeggen erg veel over het gapende gat<br />

tussen techneuten en business. Marketeers willen om de haverklap een nieuwe strategie proberen,<br />

waarbij vaak de hele programmatuur aangepast moet worden. Terwijl de techneut, volledig in<br />

zichzelf gekeerd, gefrustreerd raakt omdat de ander niet begrijpt hoe moeilijk het is om telkens<br />

weer helemaal opnieuw te beginnen met het schrijven <strong>van</strong> een programma. Er zit een gigantisch<br />

verschil in flexibiliteit tussen die twee groepen, en dat levert binnen veel bedrijven problemen op.<br />

Deze trailer laat, naast de impact <strong>van</strong> social media, dat verschil in mindset tussen techneuten en<br />

managers perfect zien.”<br />

Univers<br />

22 september 2011<br />

The Crucible<br />

Het onderzoek naar gender – de gedrags- en identiteitsaspecten <strong>van</strong> sekse – zou je ku<br />

met tal <strong>van</strong> boeken. Maar als Alkeline <strong>van</strong> Lenning, hoofddocente bij Liberal Arts & Sci<br />

onderwerp bespreekt in haar college, kan en wil ze niet om het medium <strong>van</strong> de film h<br />

onderwerp zie je overal terug. Op haar tafel ligt een hele stapel klaar: Das Experiment<br />

Dogville, The Crucible. Vooral die laatste is interessant, vertelt ze. De film speelt zich a<br />

zeventiende eeuw, in Amerika. Een groep tienermeisjes wordt betrapt als ze fictieve ri<br />

bos aan het uitvoeren zijn. Om niet bestraft te worden voor hun heidense gedrag, verk<br />

meisjes dat Satan hen in zijn macht had. De leugen loopt steeds meer uit de hand, en<br />

heksenjacht.<br />

“De film is fascinerend als je kijkt naar de rol <strong>van</strong> gender”, legt Van Lenning uit. “De ta<br />

vrouwen gebruiken doet denken aan bezetenheid en hysterie. Die manier <strong>van</strong> machts<br />

veel met gender te maken, en is <strong>van</strong> alle tijden. Zo kun je via deze film in één stap naa<br />

analyse; Freud en zijn onderzoek naar hysterie.” Daarnaast heeft The Crucible een eth<br />

– en ook die is <strong>van</strong> groot belang voor studenten, stelt Van Lenning. Ze geeft de cursus<br />

samen met filosoof David Janssens. “De cursus waar wij de film voor gebruiken heeft<br />

kwaad’ als centraal thema. De film geeft een duidelijk antwoord op de vraag hoe het k<br />

overhand kan krijgen: als mensen blindelings mee gaan doen met de groep. Ik geloof<br />

studenten ook over dat soort ethische kwesties na moeten denken. De opdracht die w<br />

meegeven, is dat ze een argumentatie moeten opzetten over wie nu eigenlijk het kwa<br />

teert in de film. Dan noemt iedereen een ander karakter, en dat zegt veel over de com<br />

deze kwestie.”


nnen inleiden<br />

ences, het<br />

een: het<br />

, Elephant,<br />

f in de<br />

tuelen in het<br />

laren de<br />

er ontstaat een<br />

ctiek die de<br />

gebruik heeft<br />

r de psychoische<br />

dimensie<br />

dan ook<br />

dan ook ‘het<br />

waad de<br />

er heilig in dat<br />

ij de studenten<br />

ad represenplexiteit<br />

<strong>van</strong><br />

The Tenant<br />

Waarom hij koos voor The Tenant wil Léon Hanssen, universitair docent kunstgeschiedenis, niet<br />

meteen zeggen. Allereerst stelt hij dat niet helemaal tevreden is over het college waarin hij de<br />

film <strong>van</strong> Polański besprak. “Ik kon maar een klein stuk laten zien”, begint hij. “Docenten zijn<br />

vaak gedwongen hun toevlucht te nemen tot videoclips <strong>van</strong> YouTube, in plaats <strong>van</strong> de hele film.<br />

Onze beeldcultuur wordt gedomineerd door de ‘clip’ – en dat is een methodisch probleem. Het<br />

medium film is gebaseerd op een bepaalde lengte en structuur – die zijn nodig als je de film in<br />

zijn geheel wilt begrijpen. Ik erger me ziek aan het feit dat de aftiteling <strong>van</strong> films op commerciele<br />

zenders wordt weggeknipt. Ze zijn een noodzakelijk deel <strong>van</strong> de ervaring.”<br />

Hanssen gebruikte de film voor de cursus Contemporary culture. “Daarin gaf ik mijn leerlingen<br />

één opdracht. Probeer de huidige maatschappij onder één noemer samen te vatten. Verbaasde<br />

blikken, gekreun. Maar dat antwoord kun je wel degelijk vinden: in de kunsten. Waaronder de<br />

film.”<br />

Volgens Hanssen kunnen films een veel grotere rol spelen voor het academisch onderwijs dan<br />

ze nu doen. “We denken in de wetenschap erg werktuiglijk over het onderwijs. Films worden<br />

daarbij hooguit ingezet als illustratie, als plaatje. Terwijl ze in zichzelf ook kennis en nieuwe<br />

inzichten bevatten. Ik ben er sterk <strong>van</strong> overtuigd dat kunstenaars, net als wetenschappers,<br />

voorlopers zijn die concepten bedacht hebben over de wereld.”<br />

Heeft dat te maken met die ene noemer? “Wat mij betreft is die te vinden in de metafoor <strong>van</strong><br />

het zwarte gat. Het niets, de vergetelheid, waar we zo bang voor zijn en tegelijkertijd toch zo<br />

naar verlangen. Dat thema wordt schitterend geïllustreerd in The Tenant. De film gaat over<br />

iemand die een kamer in een Parijs huurt. Hij komt erachter dat de vrouw die het appartement<br />

voor hem huurde, zelfmoord heeft willen plegen door uit het raam naar de binnenplaats te<br />

springen. Hij gaat zich steeds meer met haar vereenzelvigen en uiteindelijk werpt hij zichzelf<br />

tot twee keer toe naar beneden.”<br />

Coverstory .15<br />

Univers<br />

22 september 2011


16. Bestuur gezocht<br />

tekst Malini Witlox Illustratie Bas <strong>van</strong> der Schot<br />

Univers<br />

22 september 2011<br />

Gezocht: bestuurslid<br />

(niet bang voor boetes)<br />

De invoering <strong>van</strong> de<br />

langstudeerboete dupeert<br />

studie- en studentenverenigingen.Minder<br />

studenten kiezen<br />

voor een bestuursjaar.<br />

De grote verenigingen<br />

hebben hun bestuur<br />

allemaal rond, maar bij<br />

de kleinere verenigingen<br />

is de spoeling dun.<br />

Het voorbestaan <strong>van</strong><br />

sportraad Pendragon<br />

was kantje boord.<br />

De universiteitsgangen hangen vol met briefjes <strong>van</strong><br />

verenigingen op zoek naar nieuwe bestuurleden – vaak<br />

minimaal een penningmeester, een voorzitter, een<br />

secretaris en iemand voor public relations. Bij sommige<br />

verenigingen was het bestuur in het verleden vrij snel gevuld, bij<br />

andere was het al langer een lastige opgave. Dit jaar echter,<br />

ervaren velen de zoektocht als moeilijk. Omdat studenten <strong>van</strong>af<br />

2013 een boete voor de kiezen krijgen als ze meer dan een jaar<br />

langer doen over hun studie, krijgt die studie voorrang op een<br />

bestuursjaar.<br />

Daar kan zelfs het profileringsfonds – bedoeld voor studenten<br />

die kiezen voor een bestuursjaar – weinig aan doen. Het<br />

probleem is dat deze vergoeding maximaal het wettelijk<br />

collegegeld <strong>van</strong> een normaal studiejaar betreft (1.713 euro). Zo<br />

konden studenten in het verleden een jaar met hun studie<br />

uitlopen, zonder dat ze dat geld kostte. Langstudeerders moeten<br />

straks echter daarnaast een boete betalen <strong>van</strong> ongeveer 3000<br />

euro. Geld dat niet wordt vergoed door het profileringsfonds.<br />

Vrees voor voortbestaan<br />

Niels Buijs is voorzitter bij Sportraad Pendragon, het overkoepelend<br />

orgaan <strong>van</strong> alle studentensportverenigingen <strong>van</strong> <strong>Tilburg</strong>.<br />

“Wij hebben drie kandidaten. We missen nog een voorzitter en<br />

pr-functionaris. We hebben zelfs lange tijd gevreesd voor het<br />

voortbestaan <strong>van</strong> de Sportraad. Er is nu besloten dat we<br />

doorgaan. De huidige bestuursleden zullen een deel <strong>van</strong> de<br />

extra taken erbij nemen, totdat het bestuur voltallig is. En we<br />

zullen dit jaar minder organiseren. We hebben over de situatie<br />

nog overleg met het Sportcentrum en met onze raad <strong>van</strong><br />

toezicht. Drie kandidaten zijn afgehaakt omdat zij bang waren<br />

voor de langstudeerboete. Er is verder iemand afgehaakt<br />

<strong>van</strong>wege een verplichte stage, iemand anders <strong>van</strong>wege te veel<br />

colleges, en een derde omdat voor het bestuur <strong>van</strong> een studievereniging<br />

werd gekozen.”<br />

Snelle studenten<br />

De <strong>Tilburg</strong>se studentenverenigingen Vidar, Plato en Olof zijn<br />

verenigd in de Stichting Overleg <strong>Tilburg</strong>se Studentenverenigingen<br />

(SOTS). SOTS-voorzitter David Langerak geeft aan dat de<br />

grote drie geen probleem hadden om een nieuw bestuur te<br />

vormen. “Dat komt omdat de verenigingen een actief kader <strong>van</strong><br />

leden hebben. De langstudeerboete gaat ook pas in 2013 in. Het<br />

zou kunnen dat dan minder studenten voor een zware commissie<br />

kiezen, die veel tijd kost. Aan de andere kant zijn studenten<br />

die een bestuursjaar doen vaak goede en snelle studenten. Er<br />

wordt bij de selectie ook gekeken naar hoeveel studiepunten ze<br />

hebben en hoelang ze nog moeten studeren.” Vidar-abactis<br />

Jeroen Geurts verwacht wel dat het lastig gaat worden in de<br />

toekomst. “Daarom betreuren wij de maatregel ten zeerste.”<br />

Jeroen Thys is voorzitter bij de Landelijke Kamer <strong>van</strong> Verenigingen<br />

(LKvV), het overkoepelend orgaan <strong>van</strong> 46 studentengezelligheidsverenigingen.<br />

“Het <strong>Tilburg</strong>se beeld herkennen we ook<br />

landelijk. Veel bestuurskandidaten hebben last minute afgezegd<br />

uit angst voor studievertraging. Wij kregen bij de zoektocht naar<br />

een LKvV-bestuur zelfs nog afmeldingen in de tweede en derde<br />

sollicitatieronde. Studenten hadden met hun studieadviseur<br />

gesproken en besloten <strong>van</strong> een bestuursjaar af te zien. We zagen<br />

de problemen dit jaar wel aankomen. We hebben alle bij ons<br />

aangesloten verenigingen geadviseerd om eerder te starten met<br />

de werving. Dat heeft geholpen. Maar ik maak me wel zorgen<br />

voor de toekomst.”


Flinke kluif<br />

TIK-bestuur<br />

“We hebben nog niet voldoende mensen. De langstudeerboete is reden<br />

nummer één waarom mensen er<strong>van</strong> afzien. We hebben nog geen functies<br />

ingedeeld dus in principe is alles nog beschikbaar: voorzitter, secretaris,<br />

functionaris PR, penningmeester en twee logistiek managers.”<br />

Onno Brouns, bestuurslid<br />

Aegee <strong>Tilburg</strong><br />

“We hebben twee kandidaat-bestuursleden. We zoeken naar minstens één<br />

persoon om het bestuur volledig te maken, maar nog drie extra personen<br />

zijn welkom. In het verleden is het zoeken naar bestuursleden ook<br />

moeilijk geweest. Maar bij mijn weten zijn er altijd meer aanmeldingen<br />

dan twee geweest.”<br />

Rianne <strong>van</strong> Asperen, bestuurslid European Affairs<br />

ELSA <strong>Tilburg</strong><br />

“Nog geen volledig bestuur, helaas. Wij zoeken nog drie mensen. Dit jaar<br />

is lastiger geweest, omdat wij tot laat bezig zijn geweest met onze<br />

activiteiten. Verder hebben we afgelopen jaar binnen de commissies<br />

ouderejaars studenten gehad, die nu (bijna) klaar zijn met hun studie en<br />

dus geen bestuur kunnen doen.”<br />

Suzanne Kok, president<br />

UniPartners<br />

“Voorgaande jaren was eind mei, begin juni steeds een zeskoppig fulltime<br />

bestuur bekend. We hebben dit jaar gemerkt dat mensen later beslissen,<br />

en ook schrikken fulltime functies erg af. Na veel extra promotie, waarbij<br />

we ook parttime functies zijn gaan aanbieden, hebben we nu vier fulltime<br />

bestuursleden gevonden. Een <strong>van</strong> deze fulltimers neemt zelfs twee<br />

functies op zich. Nu alleen nog op zoek naar een penningmeester.”<br />

Lianne Heijnen, hr-manager/projectmanager<br />

Magister JFT<br />

“Het lukte ons uiteindelijk eind juni om een bestuur te vormen. Wij<br />

hebben wel gemerkt dat er mensen aarzelden doordat de langstudeerdersboete<br />

boven hun hoofd hing. Dit heeft ons zeker kandidaten gekost.”<br />

Roy <strong>van</strong> Helvoirt, secretaris<br />

Eitje<br />

De Smeetskring<br />

“Wij hebben ons bestuur al enige tijd rond. Wel merken wij dat onze<br />

leden eerder willen afstuderen (in vier jaar) en dus de voorkeur geven<br />

aan hun studie boven een bestuursjaar. Of dit een correlatie heeft met de<br />

langstudeerregel, weten we niet.”<br />

Michiel Berns, vice-voorzitter<br />

Complex<br />

“We hadden vrij snel zes geschikte kandidaten gevonden. Het enige dat<br />

opvalt aan onze huidige selectie is dat er veel ouderejaars in zitten. Dit<br />

komt overeen met het idee dat eerstejaars liever eerst hun studie op orde<br />

willen hebben en dan pas tegen het eind <strong>van</strong> de bachelor de mogelijkheid<br />

bekijken om er dingen naast te gaan doen. De ervaring leert echter<br />

vooral dat het aantal sollicitaties <strong>van</strong> jaar tot jaar verschilt, dus ik durf<br />

zeker niet <strong>van</strong> een trend te spreken.”<br />

Thomas <strong>van</strong> Rooij, secretaris<br />

Animo<br />

“Mensen zijn enthousiast en bieden zichzelf<br />

aan. Verder is het<br />

moeilijk om daar veel<br />

over te zeggen,<br />

aangezien we pas twee<br />

jaar als aparte<br />

studievereniging<br />

bestaan. Maar ik heb het<br />

Versot<br />

“De FSW-verenigingen hebben allemaal veel problemen ondervonden. Wij<br />

hebben lange tijd slechts één kandidaat gehad, voor het voorzitterschap.<br />

De secretaris en pr-functionaris hebben erg lang getwijfeld, tot aan twee<br />

weken voor de bestuursoverdracht. De penningmeester heeft zich twee<br />

dagen voor de overdracht aangemeld. Als zij dat niet had gedaan, hadden<br />

we de pr-functie moeten laten vervallen of moeten verdelen onder de<br />

overige bestuursleden. Voorheen waren er meestal meer gegadigden dan<br />

bestuursplaatsen. Het probleem nu is hoofdzakelijk de langstudeerregel.<br />

Zelfs het aftredende bestuur begrijpt dat - hadden wij geweten dat we<br />

deze boete zouden riskeren, dan hadden we langer nagedacht over de<br />

keuze voor een bestuursjaar.”<br />

Malika Waijers, pr-functionaris<br />

Media Vita<br />

“Het kostte dit jaar wat meer moeite om het bestuur rond te krijgen,<br />

maar dat kwam vooral door persoonlijke problemen. Toch zien wij ook de<br />

problemen die de langstudeerdersmaatregelen gaan opleveren. De studie<br />

Theologie en de studie Religie in Samenleving & Cultuur zijn beiden<br />

kleine studies met weinig studenten. Deze studentenaantallen lopen<br />

steeds meer achteruit. Daardoor is de instroom <strong>van</strong> Media Vita ook<br />

kleiner. De grote vraag voor dit jaar is of we de commissies kunnen<br />

vullen.”<br />

Arnoud <strong>van</strong> Hulst, Externe Zaken<br />

idee dat de langstudeerboete hier niet echt meespeelt. Het gaat bij Animo<br />

ook om parttime functies, die goed te combineren zijn met de studie en<br />

bijbaantjes.”<br />

Simone <strong>van</strong> Rees, penningmeester<br />

Emet Qenee<br />

“Het bestuur was in november 2010 al rond. Omdat onze vereniging vorig<br />

jaar relatief veel nieuwe leden heeft gekregen, was het niet echt moeilijk.”<br />

Hanneke Bassa, h.t. abactis<br />

Polis<br />

“Op de aanmeldingsdatum hadden wij tien sollicitanten voor zes<br />

bestuursfuncties. Als een <strong>van</strong> weinige verenigingen hadden wij dus een<br />

ruime keuze. Wel hebben wij gemerkt dat geïnteresseerden in een<br />

bestuursfunctie langer en bewuster hebben nagedacht in verband met de<br />

langstudeermaatregel. Studenten die het afgelopen jaar in het eerste<br />

studiejaar zaten zijn terughoudender. Onzeker of zij hun bachelor binnen<br />

drie jaar gaan halen, en daarom durven ze een bestuursfunctie<br />

in het tweede studiejaar niet aan.”<br />

Robin Fens, secretaris/vicevoorzitter<br />

Integrand<br />

“Het kostte iets meer moeite, toch is het ons gelukt om<br />

op volle sterkte te komen. Wat ons betreft is er dus<br />

niet al te veel te merken <strong>van</strong> de langstudeermaatregel.”<br />

Pieter <strong>van</strong> Pelt, pr-functionaris<br />

Bestuur gezocht .17<br />

Een uitgebreid<br />

overzicht <strong>van</strong> de<br />

situatie bij de<br />

verenigingen vind<br />

je op UniversOnline<br />

Univers<br />

22 september 2011


18. Lifestyle<br />

coördinatie Tom <strong>van</strong> Nuenen<br />

Speak up!<br />

Geen grenzen<br />

Het afgelopen jaar is de <strong>Tilburg</strong>se campus weer aan<br />

verschillende veranderingen onderhevig geweest: het<br />

Academia Building, de nieuwe catering, de herinrichting<br />

<strong>van</strong> de bibliotheek... Om nog maar te zwijgen over de<br />

verandering <strong>van</strong> de vertrouwde naam ‘Universiteit <strong>van</strong><br />

<strong>Tilburg</strong>’ naar het meer fancy ‘<strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong>’.<br />

Onze universiteit gaat met de tijd<br />

mee, blijft investeren in zichzelf en<br />

vormt een prettige academische<br />

omgeving. Toch zou je al snel<br />

kunnen vergeten dat de Warandelaan<br />

slechts een minuscuul atoom in<br />

het academische lichaam is. Een buitenlandse studie of<br />

stage is dé mogelijkheid om dat niet uit het oog te<br />

verliezen.<br />

De afgelopen jaren heb ik deelgenomen aan een Topklascursus<br />

Arbeidsrecht in Rome, stage gelopen op het<br />

kantoor <strong>van</strong> Sophie in ’t Veld (D66 Europees Parlement),<br />

voor een half jaar op uitwisseling in Oslo gezeten, en<br />

<strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong> vertegenwoordigd op de Summer<br />

School 2012 <strong>van</strong> de Foundation for Law, Justice and<br />

Society in Oxford. Vanaf oktober 2012 studeer ik als<br />

Masterstudent Rechten (LLM) aan Cambridge <strong>University</strong>.<br />

Soms is het goed om over grenzen heen te stappen.<br />

Simpelweg omdat men buiten je eigen grenzen anders<br />

denkt dan jij en omdat andere manieren <strong>van</strong> denken net<br />

zo legitiem en interessant kunnen zijn als jouw eigen<br />

denkwijze. Van elkaar kunnen we leren, maar dat wordt<br />

lastig als we binnen onze vaste hokjes blijven. Nederlandse<br />

grenzen bieden een geweldig kader en daar binnen<br />

biedt de <strong>Tilburg</strong>se campus een nog verdere afbakening.<br />

Maar er is meer. Veel meer. Waar anderen <strong>van</strong> jou kunnen<br />

leren, kan jij <strong>van</strong> anderen leren. Niet alleen in <strong>Tilburg</strong>,<br />

maar ook in Beijing, New York, Kaapstad, Oslo, Melbourne,<br />

Reykjavik en Mexico City. Durf confrontaties aan te gaan,<br />

andere gedachten te absorberen of pareren en je eigen<br />

inzichten te verstevigen. Durf te praten en te luisteren.<br />

Breng je opgedane kennis onder buitenlandse aandacht en<br />

bouw op die manier je eigen kennis op. Voor wie omhoog<br />

kijkt, zijn er geen grenzen.<br />

Patrick <strong>van</strong> Berlo (21) is<br />

in juni 2011 cum laude<br />

geslaagd voor zijn<br />

Bachelor Internationaal<br />

en Europees recht.<br />

Univers<br />

22 september 2011<br />

Ga naar<br />

Univers Online<br />

voor de hele<br />

opinie<br />

Trendspotting<br />

Pop/mod<br />

heren<br />

Wat zijn de laatste trends op de<br />

<strong>Tilburg</strong>se campus? Univers zit<br />

bovenop alles wat hip & happening<br />

is. Deze keer: herenhaar<br />

I-con<br />

Mijn tas staat<br />

gewoon leuk bij<br />

mijn kleding<br />

Stijl? Heel verschillend. Vandaag een<br />

beetje sportief, maar ik ga ook wel eens<br />

chique.<br />

Motto? Leef <strong>van</strong> dag tot dag, en haal<br />

alles uit het leven.<br />

Muziek? Van alles, <strong>van</strong> R&B – Drake<br />

bijvoorbeeld – tot klassieke muziek. Ik<br />

houd meer <strong>van</strong> Old School dan <strong>van</strong> Top<br />

40.<br />

Film? Enge of grappige films. Ik houd niet<br />

<strong>van</strong> liefdesverhalen, die zijn bijna altijd<br />

hetzelfde. Gothica vond ik erg goed.<br />

Kleding? Mijn gympen zijn <strong>van</strong> Vans, ik<br />

weet niet meer waar mijn legging en<br />

spijkerjasje <strong>van</strong>daan komen. En een<br />

hoofddoek inderdaad, die heeft geen<br />

merk, haha.<br />

Accessoires? Ik ben helemaal fan <strong>van</strong><br />

Guess, daar is mijn horloge <strong>van</strong>. Ik vind<br />

Guess heel vrouwelijk, en bijna alles dat<br />

ze maken is mijn smaak. Deze Swarovskioorbellen<br />

heb ik <strong>van</strong> mijn ouders gekregen.<br />

De tas is <strong>van</strong> Sacha. Er zit bijna niets<br />

in. Ik draag mijn tas wel vaker als accessoire.<br />

Winkels? De Zara, de Omoda voor<br />

schoenen, en de Bijenkorf voor tassen.<br />

Wonen? Bij mijn ouders en twee broer-<br />

Sanae El Hajioui (18)<br />

Eerstejaars Rechten<br />

tjes in Bergen op Zoom. Ik woon voorlopig<br />

liever daar dan op kamers. De reistijd<br />

is maar veertig minuten.<br />

Hang-out? Ik ben op weg naar het<br />

Suikerfeest <strong>van</strong> de Turkse vereniging<br />

NBA in het Academia-gebouw. Ik wilde<br />

eerst niet gaan, maar mijn vriendinnen<br />

hebben me meegesleept. Ik spreek vaak<br />

thuis af met vriendinnen, we gaan niet<br />

ieder weekend feesten of zo.<br />

Website? Ik ben gek op Twitter, ik volg<br />

@telegraaf. En ik kijk grappige filmpjes<br />

op YouTube.<br />

Als je haar maar goed zit. Maar wanneer is dat het geval? Welnu heren, de<br />

haartrend voor komende herfst en winter is de Britse pop/mod look.<br />

Deze haartooi is te herkennen aan het naar voor gestylde haar boven op je<br />

hoofd, zodat het als een soort pony over het voorhoofd valt. De look kan zowel<br />

zorgen voor een nette ‘mod’-uitstraling als voor die ruige ‘pop’ look. Maar je<br />

kunt er ook een zijscheiding in kammen, of een kloddertje glansgel gebruiken<br />

voor een jaren ‘50-stijl. Leg de kapper uit waar je voor gaat, zodat hij met<br />

langere of kortere haarlengtes kan spelen.<br />

Vertel de barbier in kwestie bovendien niet alleen over korte zijkanten en een<br />

langere bovenlengte, maar benadruk dat je het haar bovenop je hoofd naar<br />

voren wilt gaan dragen. Kapselfoto’s meenemen werkt altijd.


Wè nou?<br />

Schuldgevoel<br />

Leenaversie. Een op de drie studenten schijnt<br />

het te hebben, volgens het Groot Studenten<br />

Leen Onderzoek <strong>van</strong> de ING Bank. Hoe dan toch<br />

rond te komen: meer werken, rijke ouders, loterij<br />

winnen of op een houtje bijten? Wè nou? zoekt<br />

het uit.<br />

“Ik hoef niet te lenen, en dat wil ik zo houden. Vooral<br />

omdat ik werk sinds ik met mijn studie begonnen ben. Ik<br />

ben telefoniste bij de Rabobank, bij een studententeam.<br />

Het aantal uren wisselt, afhankelijk <strong>van</strong> de vraag en de<br />

tijden dat ik beschikbaar bent. Heel flexibel, dat is mooi.”<br />

Daniek Vermeer, master Human resource studies<br />

“Ik leen. Naast mijn salaris als chauffeur bij TNT Post.nl en<br />

de studiefinanciering, heb ik er graag een extra centje<br />

erbij. De voorwaarden zijn redelijk, de aflossing is goed<br />

geregeld en als ik aan het einde <strong>van</strong> de maand wat<br />

overhoud, betaal ik het direct terug. Mijn schuld is nu zo<br />

rond de vijfduizend euro. Daar maak ik me geen zorgen<br />

over, ik heb nu al meer dan genoeg spaargeld.”<br />

Orin Dehulster, Recht en management<br />

“Alles wat je nu leent, moet je toch weer terugbetalen.<br />

Straks wil je toch ook een hypotheek nemen. Daarom<br />

leen ik niet. In plaats daar<strong>van</strong> heb ik de afgelopen jaren<br />

hard gewerkt, en ik doe het nu nog. Ik werk in de<br />

beveiliging, ’s morgens vroeg, ’s avonds laat en in de<br />

vakantie. Best zwaar, maar ik heb geen studievertraging.”<br />

Ruud <strong>van</strong> Donselaar, Rechten<br />

“Ik wil vooral mijn levenstandaard handhaven. Vandaar<br />

dat ik leen. Eigenlijk vooral voor vakanties. Van het werk<br />

wat ik nu doe, privéchauffeur, kan ik rondkomen, maar ik<br />

hou niets aan over. Mijn schuld is nu zo’n twaalfduizend<br />

euro. Veel geld, maar als ik zie wat ik ervoor heb teruggekregen<br />

is het dat wel waard. Een vakantie heb je ook<br />

echt nodig na een semester hard studeren.”<br />

Remco <strong>van</strong> den Heuvel, MSc Economics en BSc Recht en<br />

management.<br />

Univers zoekt een stagiair<br />

Bij Univers is plaats voor een stagiaire. Studenten<br />

met journalistieke ambities kunnen solliciteren.<br />

Mail een brief met curriculum naar Francine.Bardoel@tilburguniversity.edu<br />

Tv-programma<br />

Lifestyle .19<br />

Voer voor<br />

psychologen<br />

Gek word je er<strong>van</strong>, die tweederangs beroemdheden in elk lullig tv-spelletje. Dit is<br />

het tweede jaar waarin er sterretjes meedoen aan Expeditie Robinson. Maar goed,<br />

als fervent aanhanger moest ik het proberen. Toch blijven de karakters meteen<br />

weer verbazen. De werkschuwe schoonzoon <strong>van</strong> de familie Pfaff blijkt een prima<br />

visser en weerkenner. Nationale knuffel-politie-opsporings-homo Sipke Jan wordt<br />

in de eerste eilandraad weggestuurd door de eeuwig gemene Belgen. Een complot!<br />

Het blijft een ons-kent-ons volkje, en ze blijven bang voor Nederlanders. En die<br />

arme Sipke Jan, verbannen naar een stinkende vleermuizengrot. Dat schreeuwt om<br />

een boycot! Uit solidariteit eet ik voorlopig geen Belgische Frieten.<br />

Ook de uithoudingsproef in aflevering 1 is boeiend. Deelnemers moeten kiezen<br />

tussen werktuigen, voedsel en snelheid. Het spel is goed doordacht, en de beloning<br />

ook: de verliezers krijgen veel eten in mooie hutten, de winnaars krijgen niets. Het<br />

zijn die psychologische kwinkslagen die het programma nog steeds de moeite<br />

waard maken. Hoe gedragen mensen zich in een wedstrijd, hoe gaat de groep zich<br />

vormen, wordt het fotomodel echt de gevierde leider of toch weer de man met het<br />

meeste testosteron? Er zijn zoveel lagen waarop je kunt kijken. Wat is echt wat<br />

hebben de programmamakers aangedikt?<br />

Er wordt wel steeds meer geïnterviewd, er de voice-over wordt steeds vaker<br />

ingezet. Dat is echt jammer: een echte fly on the wall-camera die alles registreert<br />

zonder commentaar is veel spannender. Hoe dan ook: ik ben weer verslaafd. Het<br />

blijven mensen in een sociaal geïsoleerde groep en dat blijft interessant om te<br />

kijken. Al blijf ik mijn hele gezin inclusief hond, konijn en haan natuurlijk lastigvallen<br />

met mijn onvrede over die B-sterren. Francine Bardoel<br />

CD<br />

Expeditie Robinson<br />

– RTL5<br />

Geen kitsch<br />

Recensenten zijn zulke idioten. De nieuwe Beirut is kitscherig, aldus een criticaster<br />

op een recensiesite, – een geforceerd, te groots verhaal.<br />

Zachary Francis, de man achter Beirut, zal het al vaak gehoord hebben. De<br />

25-jarige multi-instrumentalist heeft met zijn project een hele muzikale carrière<br />

gebouwd op iets wat je zowel ‘weemoed’ als ‘kitsch’ zou kunnen noemen. Toch<br />

klinken beide woorden nogal zwaarmoedig, en dat past voor geen meter bij de<br />

nieuwe plaat.<br />

The Rip Tide bevat negen nummers, met een totale speeltijd <strong>van</strong> iets meer dan 33<br />

minuten: niet bepaald excessief. De eerste single, Santa Fe, is een doodnormaal<br />

liedje – in de beste zin <strong>van</strong> het woord. Het nummer bouwt subtiel op, tot de<br />

gepatenteerde Beirut-blazers erin komen en het hele ding <strong>van</strong> de grond tillen.<br />

Is dat kitsch? Nee. Want er is niets overdadigs aan – de nummers blijven ontzettend<br />

klein vergeleken met die eerste plaat. Dezelfde lichtvoetigheid komt terug in<br />

Payne’s Bay, waar<strong>van</strong> alleen de simplistische intro al zijn gewicht in goud waard<br />

is. Goed, de titeltrack is wat trager, dweept wat; is dat dan kitsch? Weer nee. Om<br />

het maar in een reizigersmetafoor te vatten: dit album heeft weinig <strong>van</strong> doen met<br />

pronken: het is eerder slenteren. Bescheiden slenteren. Tom <strong>van</strong> Nuenen<br />

Beirut – The Rip<br />

Tide<br />

Univers<br />

22 september 2011


08 Passion, fear & faith<br />

tekst Lieke Meertens foto Koen Verheijden<br />

Univers<br />

22 september 2011<br />

het laatste nieuws<br />

de leukste blogs de<br />

scherpste recensies<br />

vind je op


DE SER SCRIPTIE-<br />

SERVICE HELPT<br />

JE OP WEG !<br />

Studeer je aan de universiteit,<br />

of aan het hbo ?<br />

Gaat je scriptie over een<br />

sociaal-economisch<br />

onderwerp ?<br />

Kijk dan voor handige<br />

literatuurlijsten en<br />

schrijftips op de SER-site.<br />

WWW.SER.NL<br />

SCRIPTIE<br />

SERVICE<br />

Student?<br />

Abonneer je nu op nrc.next<br />

en krijg 50 euro<br />

cash op je rekening<br />

Ga naar<br />

nrcnext.nl/student<br />

Ben jij<br />

de ondernemende student die<br />

een vliegende start wil maken?<br />

Check www.LIOF Yeah.nl<br />

Yeah!<br />

Aanmelden tot uiterlijk 9 oktober!<br />

LIOF Yeah is een studentondernemerscompetitie <strong>van</strong> NV Industriebank LIOF met leadpartners Rabobank en<br />

Vodafone en met medewerking <strong>van</strong> Offi ceDepot, Unilogic integrated ICT, RSM Wehrens, Mennen & de Vries,<br />

Infour Marketing + Communicatie, Schrijen-Lippertz en LIOF Business Centers.<br />

tot<br />

Univers<br />

22 september 2011


22. Science & School<br />

text Malini Witlox photo Jack Tummers<br />

Univers<br />

22 september 2011 2011<br />

Unscrupulous science:<br />

how to avoid it<br />

Dismay, astonishment, anger.<br />

Various emotions held sway over<br />

the public debate after it became<br />

known that Diederik Stapel, professor<br />

at <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong> and Dean<br />

of the <strong>Tilburg</strong> School of Social and<br />

Behavioral Sciences (TSB), was<br />

suspended for fabricating research<br />

data. A fact-finding committee was<br />

set up, investigating in which<br />

studies misconduct took place. Meanwhile,<br />

the scientific community is<br />

coming to grips with the question<br />

how to avoid a similar scandal in<br />

the future.<br />

Code of conduct<br />

In 2004, an Association of Universities in<br />

the Netherlands-workgroup drew up The<br />

Netherlands Code of Conduct for<br />

Scientific Practice. All university teachers<br />

and researchers affiliated to a Dutch<br />

university are required to abide by it. Five<br />

principles govern this code. Foremost,<br />

scientific activities need to be scrupulously<br />

executed. Mounting pressure to<br />

achieve shouldn’t affect this, the code<br />

states. “Scrupulousness is expressed<br />

through precision and nuance ... A<br />

scientific practitioner avoids personal<br />

relationships that may give rise to<br />

reasonable doubt concerning the<br />

objectivity of his decisions.”<br />

The second fundamental cornerstone of<br />

the code: reliability. Selective omission of<br />

research results needs to be reported and<br />

justified. “The data have indeed been<br />

collected. The statistical methods<br />

employed are pertinent to the acquired<br />

data.”<br />

Also, the presented information should be<br />

verifiable. “Whenever research results are<br />

publicized, it is made clear what the data<br />

and the conclusions are based on, where<br />

they were derived from and how they can<br />

be verified. Research must be replicable<br />

to verify its accuracy.”<br />

Finally, the scientist should work in<br />

independence and liberty. “Whenever a<br />

scientific practitioner is commissioned to<br />

provide instruction or conduct research,<br />

he is allowed ... to execute the assignment<br />

without interference by the commissioning<br />

party.”<br />

Verifiable<br />

Fine words indeed, but practice shows<br />

otherwise. Nearly all principles lost out<br />

when it comes to Stapel’s case. It also<br />

shows it’s easier said than done for<br />

scientists to review each other’s data<br />

thoroughly. Usually, these are stacks of<br />

questionnaires and interviews. These<br />

forms can obviously be handed to<br />

co-researchers, but who can be sure that<br />

the fraudulent scientist hasn’t filled in<br />

some of his own questionnaires during<br />

field research? Verifiability can be<br />

guaranteed when scientists always<br />

conduct their questionnaires together.<br />

That’s very labor-intensive, though.<br />

One-off<br />

Stapel didn’t adhere to the proper<br />

scientific practice, contrary to common<br />

belief. However, is it a one-off, or does it<br />

happen more often? Scientists are usually<br />

very principled, says Robbert Dijkgraaf,<br />

President of the Royal Netherlands<br />

Academy for Arts and Sciences. “Science<br />

is based on trust, and especially on facts.<br />

One can always debate if the facts<br />

warrant the conclusions. However, those<br />

facts are always our foundation. When<br />

they’re fabricated, things go awry.<br />

Worldwide, only a few cases report the<br />

use of invented data. Why someone<br />

would do such a thing? Hard to say. When<br />

it proves to be successful once, you might<br />

just try again. The pressure to succeed is<br />

high, but hardly anyone is unable to resist<br />

temptation. It happens very rarely, as far<br />

as we’re aware. Nevertheless, do we know<br />

what we don’t know?”<br />

Integrity<br />

The science community, known for its<br />

hierarchy, rather obstructs the verifiability<br />

of studies. Universities abound in<br />

lecturers, PhD students, senior lecturers<br />

and professors in all gradations. Plenty of<br />

ranks to go around. Although you might<br />

have suspicions, criticizing someone<br />

ranking above you is difficult. <strong>Tilburg</strong><br />

<strong>University</strong> has formulated a Scientific<br />

Integrity Arrangement, which states that<br />

‘everyone is authorized to notify the<br />

Rector of matters which, reasonably,<br />

touch upon scientific integrity’. Ultimately,<br />

three young researchers did this. They<br />

raised their suspicions of fraud with<br />

researcher Marcel Zeelenberg, who<br />

informed Philip Eijlander. It must have<br />

been hard to take action, especially since<br />

Stapel also acts as Dean of the TSB.<br />

Should you be mistaken, your career is at<br />

stake.<br />

Repeat<br />

An investigation into scientific practices<br />

will be necessary in order to prevent<br />

similar incidents. Ethical behavior can’t be<br />

taken for granted. Scientific practitioners<br />

will have to be more critical of one<br />

another; respecting each other’s knowledge<br />

but at the same time be governed<br />

by a critical academic mind. Neither<br />

should they be guided by fear instilled by<br />

hierarchy nor act upon personal preferences<br />

and pressures to publish in scientific<br />

journals. Only a critical attitude can<br />

prevent another scandal-Stapel. It’s up to<br />

science now.


Masterpiece<br />

Learn the language of school books<br />

Linguist Mohammadi Laghzaoui made arrangements about it at<br />

home: while he speaks Moroccan-Arabic to his kids, his wife<br />

uses the Dutch language. By doing so, they aim to raise their<br />

children to be bilingual. It is familiar territory for Laghzaoui: he<br />

recently got his PhD in the field of language acquisition by<br />

immigrant children between three and six years old.<br />

There has been a lot of talk concerning language deficiency with<br />

immigrant children. It is argued that, because they learn a<br />

different language at home, learning Dutch becomes a problem.<br />

According to Laghzaoui this presumption is too short-sighted:<br />

pedagogues and linguists usually agree on the fact that bilingualism<br />

is an asset for language development. While researching<br />

the issue, Laghzaoui found that the language deficit is connected<br />

to a deficit in the so-called academic language.<br />

When they’re between three and six years old, children develop<br />

this academic language. It is different in structure and vocabulary<br />

from everyday spoken language: it tends to use longer, more<br />

complex sentences. Academic language is used in textbooks, in<br />

classrooms and on tests. The research of Laghzaoui shows that<br />

many immigrant children find this kind of language especially<br />

Eureka!<br />

Are we there yet<br />

While on vacation, the outward journey<br />

seems endlessly long, while the return<br />

trip is a piece of cake. Social psychologist<br />

Niels <strong>van</strong> de Ven discovered why.<br />

It’s a familiar phenomenon for anyone<br />

who travels regularly: the return trip<br />

seems much shorter than the outward<br />

trip. Now, there’s also scientific proof for<br />

this phenomenon. Social psychologist<br />

Niels <strong>van</strong> de Ven states that the return<br />

trip can feel about 22 percent shorter than<br />

it is in reality. The reason for this<br />

difference in experience is purely<br />

psychological. According to Van de Ven it<br />

has to do with the underestimation of the<br />

outward voyage, making it seem much<br />

longer than it actually is. This experience<br />

is then applied to the return trip, which<br />

consequently feels much shorter.<br />

Because I say so<br />

Bosses with an authoritarian style of<br />

leadership are done for in current-day<br />

organizations, according to research by<br />

PhD’s Ineke Strijp and Freek Peters.<br />

The boss no longer is the boss. While the<br />

CEO of bygone times could usually derive<br />

his authority from characteristics like<br />

charisma, the modern-day director<br />

primarily needs networking and facilitating<br />

skills. If he does not obtain these<br />

skills, he runs the risk of conflict. According<br />

to the researchers, doing something<br />

‘because my boss said so’ no longer fits in<br />

with the proactive and critical behavior<br />

that is expected of modern-day employees.<br />

On the seesaw<br />

The seesaw on the street corner has less<br />

influence on the movement behavior of<br />

children than you would expect. According<br />

to PhD Marie-Jeanne Aarts, a simple<br />

stoop for skateboarding or a safe street is<br />

much more important.<br />

If a neighborhood is safe, and the<br />

neighbors know each other, children are<br />

more likely to play outside. Therefore,<br />

Aarts argues that a fun street to live in is<br />

difficult, because teachers in a kindergarten with many ‘secondlanguage<br />

kids’ use it a different way than their colleagues in a<br />

kindergarten with few second-language kids. While they use just<br />

as much abstract language, it is less academic. Therefore, many<br />

second-language children don't learn to use it properly.<br />

Laghzaoui also argues that the situation at home is important for<br />

the acquisition of academic language. He found that mothers of<br />

Maroccan-Berber descent and a lower socioeconomic background<br />

use less academic language than higher educated<br />

parents. Both parents and teachers need to be more aware of<br />

the kind of language they’re using, Laghzaoui thinks. Teachers<br />

shouldn’t simplify the language they use, while parents should<br />

make more use of academic language.<br />

Does the researcher, who is of Maroccan-Berber descent<br />

himself, try to teach this academic language to his own children<br />

as well? “My mother’s tongue is Berber, my wife’s is Dutch. At the<br />

moment we're teaching our children Arabic, so that they can<br />

communicate with their family when we're on vacation in Maroc.<br />

Still, the dominant language we teach our son is Dutch. That's a<br />

deliberate choice, as he is educated in the Netherlands.” LS<br />

a much bigger determinant for the<br />

physical exercise of children than<br />

‘planned’ playgrounds or parks in the<br />

vicinity. Additionally, if the parents are<br />

enthusiastic about sporting, their<br />

offspring will likely be keener on doing so.<br />

If municipalities want children to exercise<br />

more often, not only do they have to<br />

invest in playing facilities, but also focus<br />

on safety and traffic.<br />

Science & school .23<br />

Mohammadi<br />

Laghzaoui<br />

Focus on traffic is<br />

also important<br />

Univers<br />

22 september 2011


24. International<br />

tekst Lieke Steijvers en Tom <strong>van</strong> Nuenen illustratie Marthe Kalkhoven<br />

Univers<br />

22 september 2011<br />

Honeymoon in <strong>Tilburg</strong><br />

Starting at a university is always exciting<br />

– or nerve-wracking. Finding a<br />

room, finding a job, finding time to do<br />

your laundry once a week. For students<br />

coming from a completely different<br />

country, the issues are perhaps even<br />

more complicated. Univers spoke to<br />

international student associations, who<br />

are experts in intercultural communication,<br />

and two foreign students at<br />

<strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong> to get some advice.<br />

The consequences of studying abroad are familiar<br />

territory to Bernadette <strong>van</strong> Houten. She’s the director of<br />

Consultants Intercultural Communication (CIC), an<br />

institute for cross-cultural management, and is frequently<br />

asked to give training and workshops on culture shock.<br />

“Culture shock can be divided into several phases. When you’re<br />

abroad, the first feeling is one of excitement – we call that the<br />

honeymoon phase. After that, feelings of frustration, embarrassment<br />

and loneliness rear their head, before you ultimately,<br />

through a Grin and Bear It phase, start to accept the new culture<br />

and your new way of living.”<br />

Feeling welcome<br />

So, let’s start at the beginning. A honeymoon in <strong>Tilburg</strong> might<br />

have started off with the welcome week (called TIK-week in<br />

Dutch) which has just changed its scope. This year for the first<br />

time it was organized for Dutchies and internationals together.<br />

This mixture is for the better, Xin Zhang (23) from China thinks.<br />

After finishing her bachelor, Xin came to <strong>Tilburg</strong> to complete her<br />

master’s degree here. She had never before really left her home<br />

town, and felt a bit out of place at first. “My own honeymoon<br />

phase was pretty lonely, actually. I think that many international<br />

students will find it easier to mingle when they immediately have<br />

the opportunity to go out and have fun with Dutch students.”<br />

After the welcome week, most internationals are busy finding a<br />

room. Since the university no longer provides a 100% guarantee<br />

of finding a room for them, internationals may have to compete<br />

in the private housing business. Then they get to know the<br />

phenomenon of the kijkavond – an open-house evening in which<br />

a new roommate is selected. Bernadette: “It is important to be<br />

comfortable with a kijkavond. Know what to expect. If there are<br />

other people from your home country living there, it’s not as<br />

scary. But the straightforward manners of Dutch students can be<br />

a bit shocking or too personal for comfort (‘Do you have a<br />

Practical tips<br />

• Looking for a room? Websites like<br />

yourroomintilburg.com offer a range of<br />

options.<br />

• If you’re an EU student and want to be<br />

eligible for a grant from the Dutch<br />

government (DUO), you have to work in<br />

the Netherlands for at least 32 hours per<br />

month.<br />

• International graduates who want to find<br />

a job as a so-called ‘skilled migrant’, can<br />

apply for a Zoekjaar. By doing so, you get<br />

girlfriend?’, ‘Can you cook?’). Unlike young Dutch people, some<br />

foreigners have no experience with other cultures and languages.<br />

Not being accepted for a room may spell failure for Chinese<br />

and Korean students. The student might think that he is not<br />

accepted because he is a foreigner. So make sure to be prepared,<br />

and practice the kind of questions you may expect with<br />

some friends beforehand.”<br />

Xin attended several kijkavonden. “Via Facebook and several<br />

sites I attended several of these. It wasn’t always easy, but<br />

eventually I found a room. In my first year, I stayed in a house<br />

with solely Chinese students. While I had fun there, it wasn’t my<br />

first choice. In a few weeks I’m actually moving to another house,<br />

a VISA for an additional year. To see<br />

which kind of employers are eligible and<br />

the minimum income that is required, see<br />

Dutch government site indklantdienstwijzer.nl.<br />

• Not all international students are aware of


with students of different nationalities.”<br />

Of course, it's also possible to opt for the whole nine yards and find a house with only<br />

Dutch students. Anna Zmacinskaja (27) from Belarus ended up like that. She picked a<br />

Dutch student house, unlike many of her friends. “If you want to integrate quickly, it’s<br />

the best way to go”, she laughs. “Still, it wasn’t all joy and happiness. Dutchies are nice<br />

people, but they can be a bit distant. They take their time to get to know you.”<br />

Don't be polite<br />

After the initial feeling of joy, there’s disillusionment with the host culture. Adjusting to<br />

it gets a bit rougher. How to cope with all these language barriers, paperwork and<br />

loneliness? Well, one option is to join an association. And with the two biggest international<br />

student associations, ESN and ICONN, having merged into I*ESN, there’s a good<br />

opportunity to meet all kinds of people. Dennis <strong>van</strong> Erp, chairman of I*ESN: “We both<br />

have exchange students, who only stay in <strong>Tilburg</strong> for half a year, and Degree seeking<br />

students, who come to get their full Bachelor’s or Master’s degree here. Becoming a<br />

member is a great way of getting to know people who can help you out with practical<br />

stuff, or who are facing the same issues so you can solve them together.”<br />

Bernadette also thinks joining an association is valuable. “It helps meeting other<br />

outsiders. Don’t forget that language, however, could still be a social barrier. Even when<br />

you are fluent in English, it is not the same as being able to speak in your own language.”<br />

Furthermore, not everyone feels the urge to partake in such a group, the consultant<br />

knows. “Some students need all their energy to focus on their studies - don’t forget<br />

that most of them come here to get A-grades – and others might not have the money. I<br />

think the most important thing is to look for something familiar. Join a soccer club if you<br />

like soccer, so to speak.”<br />

Also, let's not forget the small behavioral differences between the country of origin and<br />

this one. Bernadette. “A lot of newcomers have trouble with the fact that Dutch people<br />

expect that if you want something, you ask for it. Out of politeness they might not<br />

inform you about things – thinking it is patronizing. An international student, also out of<br />

politeness, might not dare to approach somebody to ask for information. And that is<br />

normal. Most people do not make friends or adjust as easy as 1-2-3. It has to do with<br />

comfort, and usually resolves itself later on.”<br />

To Anna, the most important lesson is to keep investing actively. “You just have to be<br />

extravert and speak to people if you want to get to know them. That may be difficult if<br />

you don’t speak any Dutch or you’re shy, but it pays off eventually. I think international<br />

students expect others to come to them, and vice versa. There are too many expectations<br />

on both sides.”<br />

English or Dutch<br />

Finally, there's the language barrier. Those harsh sounding g’s and r’s may be off-putting<br />

at first, but it’s never too late to learn. According to Xin, it is wise to learn the language<br />

early on from a career perspective. “One year passes by so fast. You have to know what<br />

you want to be doing beforehand. If you want to work here, develop the qualities<br />

necessary for the job – which also means learning Dutch. It really is a big ad<strong>van</strong>tage.”<br />

Bernadette does not totally agree with this. “Every new international student probably<br />

likes to learn Dutch in the beginning. They all know that learning Dutch is important; for<br />

a chat in the pub, catching a train, making friends and understanding what is happening.<br />

But how much energy do you have in a day? Not everybody likes languages and for<br />

many students it is already hard just to focus on English. Learning Dutch should not be<br />

a priority. Many students are here to get good grades, focusing on why they are here<br />

already uses up a lot of energy. When the initial stressful period is over, and the first<br />

high grades are in, they usually feel happier. That might be a good time.”<br />

And then, after these hardships, we arrive at the last stages of the cultural adjustment<br />

cycle: the autonomy phase. Insecurity and frustration have turned into self-assurance<br />

and understanding. And above all, Bernadette summarizes: “At the end of the journey<br />

you’ll get to know yourself, your culture and your norms better than ever. Something<br />

that at the start seemed like something you could never get used to, may end up fitting<br />

with the kind of person you are.”<br />

this, but everyone who pays taxes in the<br />

Netherlands is eligible for a tax refund<br />

from the government. The forms (and<br />

English explanatory notes) can be found<br />

on the governments’ website, belastingdienst.nl.<br />

• If you want to follow an internship or<br />

work in Holland, you might need a work<br />

permit (Tewerkstellingsvergunning) in<br />

addition to your entry visa. Your employer<br />

must apply for this permit for you.<br />

Frowning,<br />

I left the classroom<br />

Column<br />

International.25<br />

Have your head in a book,<br />

not a book in your head<br />

One of my first academic experiences in South Africa was<br />

quite unusual. In front of the huge classroom with two<br />

hundred South African students the professor was expressing<br />

his stereotypical opinions about the Western culture that I did<br />

not entirely agree with. Frowning, I left the classroom. After<br />

the next lecture I approach ed the professor just to chat about<br />

his points of view. We spent an hour smoking a cigarette and<br />

discussing his previously made statements about us, Western<br />

students. I have to admit, this chat about his points of view,<br />

fascinations, and life experiences were much more valuable<br />

for me than all the Media and Communication lectures he<br />

gave so far...<br />

“I am glad you disagreed with my opinions” said the professor.<br />

“Students almost never ask me questions. And it’s the<br />

<strong>University</strong>, for God’s sake”! I agreed with him entirely. Modern<br />

higher education seems to work more on the basis of sit-andlisten<br />

passivity rather than listen-and-discuss activity. Critical<br />

thinking is diminishing in modern universities, because the<br />

students would just unconditionally accept whatever the<br />

professor says as well as read the materials provided rarely<br />

questioning their value. Does being an educated person mean<br />

learning information by heart? My grandfather, a law<br />

professor, used to say: your head should be in a book, not a<br />

book in your head. As you read, confront the information with<br />

the knowledge you already have, your past experiences and<br />

opinions.<br />

Fortunately, I have met few lecturers in <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong><br />

that enthusiastically cultivate individual relations with<br />

students. One of the professors invited a group of Liberal Arts<br />

and Sciences students to his house after visiting an art<br />

exhibition; we have spent few afternoons with another one in<br />

Esplanade Cafe discussing literature, philosophy and our plans<br />

for the future. Don’t you wish your education would look like<br />

from the “Dead Poets Society” movie? You can make it more<br />

meaningful by questioning the world and finding answers,<br />

rather than merely getting a paper diploma.<br />

Sonia Kolasinska<br />

is a second-year<br />

Liberal Arts<br />

student.<br />

Univers<br />

22 september 2011


26. My face on the cover of Univers<br />

photography Suzanne Maathuis<br />

For fun, as a souvenir,<br />

to send home. As an<br />

individual or with your<br />

entire TIK group.<br />

During the <strong>Tilburg</strong><br />

introduction week new<br />

students had their<br />

picture taken to be on<br />

the cover of Univers<br />

<strong>magazine</strong>.<br />

Univers<br />

22 september 2011<br />

Univers<br />

22 september 2011


Minute of Fame<br />

A high mark, yes, but Véronique<br />

Verhagen (25) never thought that her<br />

master’s thesis would result in a<br />

perfect 10. “No, it can’t be”, was her<br />

first thought when she heard it at her<br />

graduation ceremony. “It was very<br />

unreal, so special and such an honor.”<br />

Her family and friends were present<br />

and they applauded loudly and<br />

cheered. And to her surprise, the<br />

local media called. Friends were<br />

sending messages: ‘you are on local,<br />

regional and national news websites!’<br />

“At first I thought it was odd to get a<br />

10 score. As if my thesis had no flaws<br />

at all”, Véronique says. Now she is just<br />

in a celebratory mood and not<br />

worried that she might have to live up<br />

to the high expectations of her PhD<br />

position at <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong>, which is<br />

starting soon. As my mother would<br />

Hello<br />

Hola Madrid!<br />

Luuk Eliens (22), Liberal Arts and<br />

Sciences student, is spending one<br />

semester of his Bachelor degree in<br />

Universidad Carlos III in Spain.<br />

Although he has only been in<br />

Madrid for a few days, he’s already<br />

made some local friends. He<br />

deliberately chose to live with three<br />

Spaniards who help him improve his<br />

language and show him interesting<br />

places.<br />

“During my studies I will meet many<br />

international students”, Luuk says,<br />

“but there is nothing like experiencing<br />

true Spain with local people”.<br />

In the light of recent economic<br />

problems that many European<br />

say: just do the best you can, that is<br />

all that matters. Plus, I can always say:<br />

I peaked too early.”<br />

countries are facing, Luuk observed<br />

that the Spanish are relatively calm.<br />

“They don’t seem to be worried<br />

about money issues”, says Luuk,<br />

“perhaps because their culture<br />

seems to be more about enjoying<br />

social life rather than accumulating<br />

wealth”. Spaniards might be<br />

Stuff to do<br />

Column<br />

L-L-Liberate<br />

my Language Love!<br />

They’re loaning Lene Lovich’s whacky old hit “Lucky Number” in<br />

a car and on Dutch TV. The song with ‘er-oh-eeh-oh’ in the<br />

chorus. Ah, those lovely noises instead of words! To hell with<br />

conventional language logic and lexis, the prison of rules and<br />

convention. Today I want to grunt and bark and squeak, to<br />

ejaculate luscious noises like a loony. Blwaaeerrghhhh! A big<br />

shout out to emotive, visceral, abstract utterances. Mmmmmaaaa,<br />

hrumphggg krrkkk. Ggggggggg. Er-oh-eeh-oh… that<br />

last one is actually a Dutch word.<br />

Andrew Cartwright teaches English at the Language Center.<br />

perceived as temperamental and<br />

passionate, but when it comes to<br />

finances they show a more relaxed<br />

attitude.<br />

When asked about the 2004 bomb<br />

attacks in Madrid, Luuk replies: “I<br />

have visited the monument<br />

commemorating the terrorist-<br />

Student Sounds has a simple concept: a great party for students with the best DJs, for<br />

the cheapest ticket possible. It is supposed to be the biggest student party in the<br />

South of the Netherlands. In case it is sold out on Thursday 27 September, no worries,<br />

there are three parties per year!<br />

The 16-km Kampina hiking trail takes you through scenic heath land, Along charming<br />

fens with abundant wildlife (birds) and an occasional free-roaming Icelandic horse or<br />

Blonde d’Aquitaine cow. Recommended on a beautiful autumn day! Start at NS-<br />

Station Boxtel, follow the yellow-red signs to NS-station Oisterwijk (7km from <strong>Tilburg</strong>).<br />

A kaleidoscopic filmtrip through ‘station cathedral’ Antwerp Central, fascinating<br />

metropole Istanbul and freerunners and skaters in Copenhagen. The Architecture<br />

Film Festival Rotterdam (AFFR) shows 100 movies and documentaries about architecture<br />

and urban development. From 6 - 9 Oktober 2011.<br />

What's in the world .27<br />

edited by Yvonne Verschuren<br />

attacks. At the place where the<br />

bomb struck there is a text written<br />

in different languages to stress the<br />

variety of nationalities that suffered<br />

from it”. He thinks that building a<br />

monument just like this one is a<br />

good idea, since it is a part of<br />

mourning the victims and shows<br />

them respect. However, public<br />

commemoration of the terrorist<br />

attacks is quite controversial, since<br />

“it also gives credit to the terrorists<br />

for what they did, and fame is<br />

exactly what they need to frighten<br />

more people” says Luuk. He also<br />

found it striking that at the time of<br />

the terrorist attacks, three millions<br />

Madrilenians came out on the<br />

streets to express their anger with<br />

the tragedy. “You have to keep in<br />

mind, that there are 3.5 million<br />

people living in Madrid”, says Luuk,<br />

showing the bigger picture. Sonia<br />

Kolasinska<br />

Univers<br />

22 september 2011


International starts here<br />

The Stapel affair explained<br />

Honeymoon in <strong>Tilburg</strong><br />

no. 2<br />

september 22, 2011<br />

Your faces on the<br />

cover of Univers<br />

Independent <strong>magazine</strong> of <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!