Pech met je promotor - Univers
Pech met je promotor - Univers
Pech met je promotor - Univers
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Onafhankelijk magazine van Tilburg <strong>Univers</strong>ity<br />
Tien miljoen in ict-put<br />
Staf pedel gestolen<br />
<strong>Pech</strong><br />
<strong>met</strong> <strong>je</strong><br />
<strong>promotor</strong><br />
50<br />
no. 08<br />
7 februari 2013
02. En passant<br />
Tips?<br />
Mail de redactie:<br />
univers@uvt.nl.<br />
Tweeten kan<br />
ook: twitter.com/<br />
universtweet.<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013<br />
Column<br />
Humeurige hersenen<br />
Ik slaap erg slecht. Vooral ’s nachts. Uren lig ik wakker. Dat<br />
heeft ook zijn voordelen, want dan is de kans klein dat ik te<br />
maken krijg <strong>met</strong> slaapapneu. Dit is een verschijnsel waarbij<br />
tijdens de slaap de ademhaling gedurende enkele seconden<br />
stopt, telkens weer, waardoor de patiënt slecht slaapt. Net als<br />
ik dus. En deze gebroken nachtrust wreekt zich overdag, zoals<br />
men zich kan voorstellen. Wetenschappelijk onderzoek heeft<br />
evenwel aangetoond dat slaapapneu ook schade toebrengt aan<br />
de hersenen. En nu wil het geval dat deze schade bij vrouwen<br />
groter is dan bij mannen, zo is uit dat onderzoek komen vast<br />
te staan. Bij vrouwen blijkt allereerst dat deel van de hersenen<br />
te worden beschadigd, dat verantwoordelijk is voor planning.<br />
Opmerkelijk. Ik wist helemaal niet dat vrouwen... ik bedoel,<br />
dat er een speciaal gebied in de hersenen is dat zich <strong>met</strong> planning<br />
bezighoudt. Maar dit is nog niet alles. Door het optreden<br />
Sneeuw & campus<br />
Een groot deel van januari was de<br />
campus bedekt <strong>met</strong> één dikke, witte<br />
sneeuwdeken. Vooral de nieuwe internationale<br />
studenten verwonderden zich<br />
over het witte goed<strong>je</strong>, maar ook de <strong>Univers</strong>-redactie<br />
keek niet langer uit op een groene, lege<br />
tuin. In plaats daarvan werden we getrakteerd<br />
op beschamende valparti<strong>je</strong>n, studenten die<br />
spartelend op de grond engelt<strong>je</strong>s maakten en<br />
heftige sneeuwballengevechten. Terwijl wij<br />
hoog en droog binnen zaten, waren we overal<br />
getuige van.<br />
Spiritualiteit & Cobbenhagen<br />
Een kleurrijke vrouw, fraai uitgelicht<br />
in het bos die haar god aanroept.<br />
Of dansende en klappende<br />
brothers en sisters tijdens een<br />
dienst: de UvT toont haar spirituele<br />
kant in gebouw Cobbenhagen<br />
<strong>met</strong> de kleurrijke fototentoonstelling<br />
‘Religie Nu’. De Rotterdamse<br />
Te weinig zon, te weinig<br />
koffie, te weinig salaris,<br />
te veel mij<br />
fotograaf Eddy Seesing werkte zeven jaar lang<br />
aan een serie portretten van voorgangers van<br />
zeventig verschillende geloofsgemeenschappen<br />
in Nederland. De foto’s geven stuk voor een<br />
stuk een prachtig inkijk<strong>je</strong> in evenzoveel religies.<br />
Tosti’s & Tilburg<br />
Top Croque loopt zo goed dat ze het <strong>met</strong> twee<br />
man op 6m2 niet meer aankonden. Daarom is<br />
de bemanning van de tostitent in de mensa <strong>met</strong><br />
van slaapapneu wordt namelijk ook schade toegebracht aan<br />
de vrouwelijke hersenen die het humeur bepalen. Wat grappig<br />
dat het humeur blijkbaar in de hersenen is geworteld, dacht<br />
ik terwijl ik mijn vrouw aankeek. Haar humeur wordt volgens<br />
mij door een heleboel dingen bepaald: door te weinig zon,<br />
te weinig koffie, te weinig salaris, te veel mij. Maar door een<br />
gebrekkige nachtelijke ademhaling? Zou het? “Lieve, jij snurkt<br />
’s nachts nogal veel en ...”, begon ik onze ochtendconversatie.<br />
“Ik snurk helemaal niet,” antwoordde zij kribbig, “verder nog<br />
iets, of was het dat?” Het leek mij raadzaam onze ochtendconversatie<br />
op een later tijdstip voort te zetten. Bijvoorbeeld<br />
's middags. Of ’s avonds. Of ergens de week daarop.<br />
Erik-Jan Broers<br />
is docent aan de rechtenfaculteit. Lees zijn blogs op <strong>Univers</strong>Online.<br />
één vrouw versterkt. Voortaan staan er dus<br />
drie mensen klaar om verse tosti’s te bakken en<br />
zouden klanten niet al te lang in de rij moeten<br />
staan. Nu maar hopen dat de tostiventers<br />
elkaar niet in de weg lopen.<br />
Promoveren & werken<br />
De promovendus blijft een werknemer. Goed<br />
nieuws voor hen, want universiteiten dachten<br />
te bezuinigen door van promovendi promotiestudenten<br />
te maken. De Raad<br />
van State heeft onderwijsminister<br />
Jet Bussemaker echter overtuigd<br />
dat dit geen goed idee is.<br />
Promovendi hoeven voorlopig<br />
dan ook geen studiebeurs aan<br />
te vragen. Dat scheelt weer wat<br />
rit<strong>je</strong>s naar de voedselbank.
Colofon<br />
Adres<br />
Postbus 90153<br />
5000 LE Tilburg<br />
univers@uvt.nl<br />
www.universonline.nl<br />
Basisontwerp<br />
Unit20: Yoe San Liem en Maud van Velthoven<br />
Cover<br />
Jeroen de Lei<strong>je</strong>r (voor)<br />
Jan van Eijndhoven/PVE (achter)<br />
Druk<br />
PrismaPrint<br />
Advertenties<br />
G.vandooren@uvt.nl<br />
Uitgave<br />
<strong>Univers</strong> is het driewekelijks onafhankelijk<br />
magazine van Tilburg <strong>Univers</strong>ity<br />
Volgende editie<br />
<strong>Univers</strong> 9 verschijnt op 28 februari 2013<br />
Redactieraad<br />
Annemarie Hinten (voorzitter), Jasper Haenen,<br />
Marcel Zeelenberg, Antony Pemberton, Jos<br />
Straathof (Walther Verhoeven, adviseur)<br />
Dit nummer is gemaakt door<br />
Francine Bardoel, Dieter van den Bergh,<br />
Erik-Jan Broers, Dolph Cantrijn, Andrew<br />
Cartwright, Gerrie van Dooren, Adrian van den<br />
Eerenbeemt, Toon van Esch, Joni Hendrix,<br />
Sonia Kolasinska, Jeroen de Lei<strong>je</strong>r, Jane<br />
Pei<strong>je</strong>n, Iris Scherphof, Bart Smout, Tim Staps,<br />
Mathijs Sukel, Puck van Tilburg, Malini Witlox,<br />
Esra van der Wolk, Zoë-Amber Wolters.<br />
08. Passion, Fear & Faith<br />
Wetenschap en geloof zouden zich verhouden<br />
als water en vuur. Hoogleraar economie Lans<br />
Bovenberg is het er niet mee eens, hij preekt<br />
voor beide parochies.<br />
12. <strong>Pech</strong> <strong>met</strong> <strong>je</strong> <strong>promotor</strong><br />
Yes, mijn promotieplek is binnen! Veruit de<br />
meeste PhD’s zullen zo reageren op hun wetenschappelijke<br />
aanstelling. Maar hebben ze pech<br />
<strong>met</strong> hun <strong>promotor</strong>, dan kan die droom snel<br />
omslaan in een nachtmerrie.<br />
Bart Smout schreef '<strong>Pech</strong> <strong>met</strong> <strong>je</strong> <strong>promotor</strong>' (pagina 12-14)<br />
Het verhaal van één promovendus leidde uiteindelijk tot de coverstory van deze<br />
<strong>Univers</strong>. De begeleiding van promovendi verloopt vaak goed, maar als het mis gaat,<br />
kan het verstrekkende gevolgen hebben. Dus besloot ik op onderzoek uit te gaan.<br />
Zowel hoogleraren als promovendi wilden over dit probleem praten, hoewel het<br />
lastig was om <strong>met</strong> de laatste groep in contact te komen. Een aantal daarvan gaf aan<br />
dat ze graag wilden praten, maar het niet durfden. Daarom pleit een van de geïnterviewden<br />
in het artikel, Gab van Winkel, voor een promovendi-vertrouwenspersoon<br />
aan alle universiteiten. Geen slecht idee. Soms moet <strong>je</strong> drempels verlagen als <strong>je</strong> de<br />
kwaliteit wil verhogen.<br />
18. Tien miljoen voor My SiS<br />
Onderwijs en ICT: het is doorgaans geen gelukkig<br />
huwelijk. Ook in Tilburg niet. Zo betaalde TiU<br />
10 miljoen euro voor een studenteninformatiesysteem,<br />
maar gebruikt het slechts de helft<br />
ervan. Een reconstructie.<br />
24. Mad or bad?<br />
Could mass murderers be declared ‘insane’ within<br />
the Dutch legal system? According to Gerben<br />
Meyen our laws don’t give a clue on how to<br />
determine if someone is truly of unsound mind.<br />
04. Buzz<br />
06. Pics<br />
08. Passion, fear & faith<br />
12. Coverstory<br />
15. <strong>Univers</strong> 50<br />
16. Onderwijs & ict<br />
19. Personeel<br />
20. Lifestyle<br />
22. Science & School<br />
24. International<br />
27. What’s in the world<br />
Inhoudsopgave .03<br />
19.<br />
16. 22.<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013
04. Buzz<br />
coördinatie Malini Witlox<br />
Nieuws<br />
Geen brede bachelor<br />
PW, OW en Sociologie<br />
De opleidingen Sociologie, Personeelwetenschappen (PW) en<br />
Organisatiewetenschappen (OW) worden niet samengevoegd tot<br />
één brede bachelor. Ook het scenario waarbij alleen de bachelor<br />
opleidingen OW en PW samen een brede bachelor vormen is<br />
van de baan. Dat zei Klaas Sijtsma, decaan bij de faculteit Sociale<br />
Wetenschappen bij de laatste faculteitsraad.<br />
Een jaar geleden sprak Sijtsma over mogelijke samenvoeging<br />
in het kader van de profileringsdiscussie (Veerman-agenda).<br />
De fusieplannen worden nu in de koelkast gezet, want ‘de effecten<br />
van samenvoeging voor wat betreft studentenaantal en<br />
identiteit zouden moeilijk te voorspellen zijn.’<br />
Met andere woorden: de instroom in een brede bachelor zou<br />
wel eens lager zou kunnen zijn dan de<br />
instroom in de drie afzonderlijke opleidingen<br />
OW, PW en Sociologie. Daar komt bij<br />
dat de kosten waarschijnlijk hoog zijn. Een<br />
nieuwe, brede bachelor moet bijvoorbeeld<br />
ook geaccrediteerd worden.<br />
Bovendien staan de betreffende departementen<br />
die mee zouden moeten werken<br />
aan een ‘fusie’ niet te springen. Sijtsma:<br />
“Dan kun <strong>je</strong> ze wel het mes op de keel<br />
zetten, maar dat heeft weinig effect. De<br />
vraag is in hoeverre de opleidingen overlappen. Een student<br />
die stopt <strong>met</strong> Organisatiewetenschappen gaat meestal geen<br />
Personeelwetenschappen doen. Daarbij: de politieke situatie<br />
is ook veranderd, er is minder haast om snel te komen tot een<br />
brede bachelor dan anderhalf jaar geleden.”<br />
Overigens wordt het onderzoek naar de haalbaarheid en<br />
wenselijkheid van een Engelstalige bachelor <strong>met</strong> de werktitel<br />
Human Side of Business ondertussen wel voortgezet.<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013<br />
(Advertentie)<br />
za 23 feb | 20.15 uur<br />
schouwburg<br />
Avondvullend literair festival<br />
www.theaterstilburg.nl | bel 013 543 22 20<br />
<strong>Univers</strong>Online<br />
Studenten<br />
prijs<br />
€ 11,50<br />
Knipoog ;)<br />
Kamert<strong>je</strong>s: zonde<br />
Vorige zomer en najaar waren ze actief, de kiekeboeteams. Meerdere keren per dag<br />
staken ze het hoofd om de deur van kantoren en werkkamers om koppen te tellen. De<br />
reden daarvoor liet zich raden: hoe efficiënt worden de werkplekken op de universiteit<br />
gebruikt? En wat blijkt? We zwemmen in de ruimte.<br />
Zo’n zestig procent van de werkplekken wordt structureel niet gebruikt, meldt hoofd<br />
kamerbeheer Gabe van der Zee. Vooral wetenschappelijke denkkamert<strong>je</strong>s blijken weinig<br />
bezet. Het kan dus veel minder <strong>met</strong> die kamert<strong>je</strong>s, zegt Van der Zee, maar liefst zo’n<br />
vijfhonderd minder. Als we flexibeler worden, kunnen we <strong>met</strong> een gerust hart het<br />
Prisma gebouw afbreken en er niks voor terugzetten. Dat is niet direct revolutionair, al<br />
in de jaren negentig vorige eeuw schafte verzekeraar Interpolis hier in Tilburg de werkkamer<br />
af ten faveure van flexibele werkplekken.<br />
Dat moet op de universiteit ook kunnen, lijkt de uitkomst van de kiekeboechecks. Voor<br />
het wetenschappelijke voetvolk, de promovendi, is dat een reden tot hoop. Soms <strong>met</strong><br />
drieën samengepropt in kleine hok<strong>je</strong>s, dromen die al jaren: dat kan beter. De homo<br />
universitatis is ook behoorlijk flexibel, maar werkplek- en -planningtechnisch is er nog<br />
wel veel werk te verzetten. Een dagelijkse stoelendans, waarbij we de sippe verliezers<br />
op studentenwerkplekken, koffiekamers of stoffige hoek<strong>je</strong>s terugvinden in arren moede<br />
werkend op hun smartphone, of wanhopig rondzwervend op zoek naar een – opgestaan<br />
plaats vergaan – even verlaten werkplek, zou de productiviteit negatief kunnen<br />
beïnvloeden. De personeelsfracties zouden dan elke u-raad ‘Wij willen meer werkplekken’<br />
in canon zingen <strong>met</strong> de studenten.<br />
Ja, dan kan ik alles nog een<br />
keer terug kijken.<br />
(49%, 137 Votes)<br />
Nee, de docent moet zijn enthousiasme<br />
op de studenten<br />
over kunnen brengen.<br />
(28%, 77 Votes)<br />
Hilde Augusteijn (masterstudent):<br />
“Ik ben voor online colleges, maar als aanvulling<br />
en niet als vervanging van normale<br />
colleges. Anders mist de docent veel<br />
interactie <strong>met</strong> de zaal. Een docent merkt<br />
aan een zaal studenten wanneer iets niet<br />
duidelijk is. Als extra optie vind ik het wel<br />
een goed initiatief!”<br />
Nieuw Studentennetwerk<br />
De universiteit is een vereniging<br />
rijker: SBR (Studentennetwerk<br />
Staats- en Bestuursrecht<br />
Tilburg). SBR is, <strong>je</strong> raadt al,<br />
opgericht voor studenten van de<br />
gelijknamige opleiding van de<br />
UvT. De vereniging is bedoeld<br />
om een netwerk te creëren voor<br />
studenten, onderzoekers en<br />
docenten van de masteropleiding.<br />
Hoogleraar Jan Derksen pleit<br />
voor online hoorcolleges.<br />
Goed idee?<br />
Ga naar <strong>Univers</strong>Online en stem op onze nieuwe poll over studiekeuzes.<br />
Vrouwen aan de macht<br />
Tilburg Law School heeft Miranda<br />
Noordermeer benoemd tot<br />
directeur van de rechtenfaculteit.<br />
Eerder werd hoogleraar recht en<br />
informatisering Corien Prins al<br />
aangesteld als nieuwe decaan.<br />
Daarmee heeft de faculteit een<br />
primeur: niet eerder werd een<br />
Tilburgse faculteit geleid door<br />
twee vrouwen.<br />
Ja, heel handig. Zo kan ik lekker<br />
in bed blijven liggen.<br />
(15%, 42 Votes)<br />
Nee, dan zie ik mijn vrienden<br />
en favoriete docenten te weinig.<br />
(8%, 22 Votes)<br />
Totaal aantal stemmen: 278<br />
Laurent Vossenberg (masterstudent):<br />
“Ik ben tegen. Het contact tijdens colleges<br />
is belangrijk. Aan de studenten zie <strong>je</strong><br />
of het kwart<strong>je</strong> wel/niet valt. Face-to-face<br />
contactmomenten moeten we daarom<br />
koesteren, niet afschaffen.”<br />
Mogelijk toch stadsmensa<br />
Er komt mogelijk toch een<br />
stadsmensa in het centrum van<br />
Tilburg. Studenten kunnen daar<br />
werken, studeren en vergaderen.<br />
Elf politieke parti<strong>je</strong>n uit de<br />
gemeenteraad ondersteunen<br />
een motie waarin de gemeente<br />
gevraagd wordt een verkennend<br />
onderzoek te doen. Gedachte<br />
locatie is de Spoorzone.
Proost<br />
ff bellen<br />
<strong>met</strong> Koen Gijsbers<br />
Studystore is verkozen tot <strong>Univers</strong> Campustweeter 2012. Er werden ruim 600 unieke<br />
stemmen uitgebracht, waarvan @Studystore_UvT er 214 kreeg. Koen Gijsbers, filiaalmanager<br />
bij Studystore, nam de prijs in ontvangst.<br />
Gefeliciteerd. Je hebt 1330 volgers en<br />
volgt 1127 mensen. Je verstuurde al 11.050<br />
tweets, kom <strong>je</strong> nog aan werken toe?<br />
“Twitter is helemaal verweven <strong>met</strong> mijn<br />
leven. Als ik ’s ochtends opsta, bekijk<br />
ik eerst mijn twitterfeed en mijn mail.<br />
Hetzelfde doe ik voordat ik naar bed ga.<br />
En ook in de lunchpauze en bij rookpauzes<br />
ben ik ermee bezig. Ik volg in principe<br />
iedereen terug die mij volgt, tenzij het<br />
geen echte personen zijn. Verder volg ik<br />
belangrijke personen op de UvT. Maar ik<br />
bekijk niet alle tweets hoor. Ik heb een<br />
kolom ingesteld <strong>met</strong> zoektermen als UvT<br />
en Tilburg <strong>Univers</strong>ity en verder scan ik de<br />
algemene tijdlijn.”<br />
Let jij op <strong>je</strong> woorden als <strong>je</strong> twittert?<br />
“Ik ben qua karakter al niet zo’n uitgesproken<br />
persoon. Maar op het account van<br />
@Studystore ben ik nog voorzichtiger dan<br />
op mijn privéaccount. Ik zou op het winkelaccount<br />
niet zo snel iets politieks zeggen<br />
of bijvoorbeeld een uitspraak doen<br />
over de Stapel-affaire. We twitteren niet<br />
alleen over boeken, maar ook over zaken<br />
die op de UvT spelen. Ik probeer het een<br />
persoonlijke touch te geven en humor te<br />
gebruiken. Interactie is zeer belangrijk<br />
op Twitter. Via de mentions-knop voeren<br />
we soms leuke gesprekken. Anno 2013 is<br />
Twitter vaak een klaagmuur, maar in het<br />
begin was het medium heel positief. Je<br />
hielp andere mensen via de hashtag durft<br />
te vragen (#dtv), <strong>je</strong> bood een lift aan als<br />
de trein niet reed. Twitter is wat betreft<br />
niet de plek om superkritisch te zijn.”<br />
Vers voor de campus<br />
Prijzen, prijs<strong>je</strong>s, benoemingen, subsidies, schouderklop<strong>je</strong>s en veren in de reet; het<br />
academische wereld<strong>je</strong> zit er vol mee. <strong>Univers</strong> licht er de mooiste uit.<br />
Nationale gedichtendag was de ideale gelegenheid voor de bekendmaking van de<br />
nieuwe campusdichter. Het is een filosoof dit keer, onze kersverse campuspoëet. Uit<br />
een totaal van elf inzendingen ging de eer, de titel en de opdracht om een jaar lang de<br />
universiteit te voorzien van poëtisch commentaar naar postdoc Arthur Kok. Terwijl hij<br />
naar eigen zeggen toch nog maar pas zijn eerste schreden op het dichterspad gezet<br />
heeft, wordt hij door de jury van de campusdichtercompetitie geprezen om zijn humor,<br />
scherpte en zelfverzekerde stijl. Meer over campusdichter Arthur in het volgende<br />
<strong>Univers</strong> magazine.<br />
Nederlandse wetenschap scoort<br />
Nederland levert een bijdrage van 5 procent<br />
aan het wetenschapsbudget van Europa,<br />
maar is goed voor bijna 7 procent van alle<br />
toegekende beurzen. Dat betekent dat<br />
iedere geïnvesteerde euro uiteindelijk 1,40<br />
euro oplevert.<br />
Tot zover het oude nieuws. Elke dag<br />
vers nieuws? Ga naar <strong>Univers</strong> Online!<br />
Wat is er <strong>met</strong> <strong>je</strong><br />
gezicht gebeurd?<br />
Een student die<br />
nog even opbelt<br />
om me te bedanken<br />
dat het gelukt<br />
is waar ze mee zat. Hoe leuk is<br />
dat! #uvt #tsb<br />
@1986Marieke op 25 januari<br />
Primeur! #UvT Decaan #TLS<br />
vervangt vandaag @Rector_UvT<br />
bij oratie Meynen. Derhalve<br />
klinkt voor het eerst: “Mevrouw<br />
de Rector”<br />
@pedel_uvt op 25 januari<br />
Column<br />
Fotogeniek<br />
Tweets<br />
Het ergste wat een student kan<br />
overkomen, is wanneer Word<br />
mee gaat denken <strong>met</strong> de opmaak<br />
van <strong>je</strong> paper.. #uvt<br />
@arnoudvanhulst op 23 januari<br />
Dat begint alweer lekker. “I<br />
sink.” Dit wordt een lang semester.<br />
#UvT #Dunglish<br />
@tiems op 21 januari<br />
Mooie mannen maandag op<br />
#uvt<br />
@eshcatchum op 28 januari<br />
Buzz .05<br />
Het was een besneeuwde, koude dinsdagavond. De scriptiestress<br />
dreigde mijn hoofd te doen ontploffen en de naderende<br />
hoorcolleges van de nieuw te starten Master doemden al op in<br />
de verte.<br />
En toen opende ik, totaal onvoorbereid, een mailt<strong>je</strong>: “Gefeliciteerd,<br />
<strong>je</strong> bent gekozen tot de nieuwe vaste columnist.” Een dag<br />
(en enkele vreugdesdans<strong>je</strong>s) later werd die ontzettend leuke<br />
mededeling volledig overschaduwd door een nieuwe aankondiging.<br />
Er moeten foto’s gemaakt worden. Van jou. Voor <strong>Univers</strong>.<br />
Foto’s. Zo kwam het dat ik op een donderdag terecht kwam<br />
in een fotostudio waar mijn ergste nachtmerrie tot leven gebracht<br />
zou moeten gaan worden.<br />
Sommige mensen staan altijd goed op foto’s. Anderen hebben<br />
het geluk om soms <strong>met</strong> een beet<strong>je</strong> moeite een leuk kiek<strong>je</strong> te<br />
laten maken. En sommige mensen... die zijn niet gemaakt voor<br />
foto’s. Die krijgen te horen: “Wat is er <strong>met</strong> <strong>je</strong> gezicht gebeurd?!”.<br />
Die moeten elke vakantie zorgvuldig alle foto’s waar ze zelf op<br />
staan uit de lijst snoeien. Die vinden het al een persoonlijke<br />
overwinning wanneer een foto niet de potentie heeft om kleine<br />
kinderen aan het huilen te maken.<br />
Het is in het dagelijks leven makkelijk genoeg om camera’s<br />
te ontwijken. Een goed getimede snoekduik kan <strong>je</strong> al redden.<br />
Maar een fotograaf in een studio ontwijken...dat wordt toch<br />
echt al lastiger. Laten we maar zeggen dat ik de fotograaf heb<br />
laten werken voor zijn brood. Anderhalf uur lang. Met als resultaat<br />
een foto die <strong>met</strong> flinke bewerking enigszins acceptabel<br />
zou moeten kunnen zijn. Hoop ik dan maar.<br />
En ach, zelfs al is de foto verschrikkelijk... dan nog heeft ie een<br />
positieve uitwerking. Wie wil er immers niet lezen wat voor<br />
een tekst er onder zo’n eng plaat<strong>je</strong> staat. Dan heb ik toch mijn<br />
doel bereikt: Jullie lezen zomaar even de column van jullie<br />
nieuwe columnist!<br />
Zoë-Amber Wolters (23)<br />
is student Communicatie.<br />
Haar blogs zijn te lezen<br />
op <strong>Univers</strong>Online.<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013
06. Pics<br />
MAARTEN<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013<br />
(Advertenties)<br />
Heb <strong>je</strong> <strong>je</strong> bachelor afgerond? Kies dan voor een master in<br />
Leiden of Den Haag.<br />
Masterdag 8 maart<br />
Kom langs en maak kennis <strong>met</strong> de <strong>Univers</strong>iteit Leiden:<br />
70 masters en meer dan 200 specialisaties. Meld <strong>je</strong> aan op<br />
unileidenmasters.nl en volg ons op Twitter #masterdag.<br />
Bij ons leer <strong>je</strong> de wereld kennen<br />
MASTERDAG<br />
ZATERDAG 2 MAART<br />
WERK AAN DE WINKEL,<br />
KIES JOUW MASTER<br />
ROSE<br />
JIMAT<br />
MELD JE AAN OP UVA.NL/MASTERDAG<br />
Sneeuw op de campus en in het Warandebos. Foto's: Berthilde Boukema,<br />
Adrian van den Eerenbeemt, Mathijs Sukel
Afscheid<br />
Pics .07<br />
fotografie Jane Pei<strong>je</strong>n<br />
Nattetoeterhouse, incontinue hoest.<br />
Zie me staan <strong>met</strong> een beet<strong>je</strong> sneeuw<br />
besprenkeld over m’n leden - yo, ik bloed<br />
vloeibare roest. Ik geeuw, ben tevreden.<br />
Vertaal de winter naar binnen en <strong>je</strong> krijgt<br />
haardvuur / laat het buiten dralen<br />
en <strong>je</strong> vingertoppen gaan heen. Ga heen,<br />
Eva. Adam in en uit. Laat is het uur,<br />
de middag is geen. Niet normaal in films<br />
is de avond. Brabant gaat dicht. Wicht,<br />
zwicht voor alle stille ministers. Daklozen<br />
<strong>met</strong> afstandsbedieningen: hipsters.<br />
Straatkorfbalgeweld. De bemiddelaar<br />
wordt achtervolgd door een schaduw;<br />
een schim zwevend rond buitenaardse<br />
wezens, kastelen gemaakt van geld.<br />
Lars Bregon<strong>je</strong>, campusdichter 2012<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013
08. Passion, fear & faith<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013<br />
Ik houd me graag bezig<br />
<strong>met</strong> de problemen waar de<br />
maatschappij mee worstelt
Lans Bovenberg,<br />
wetenschap en geloof<br />
Als het slecht gaat <strong>met</strong> de economie, gaat het goed <strong>met</strong> economen. Het zijn interessante<br />
tijden voor hoogleraar economie Lans Bovenberg. Zijn plan om in 2013<br />
theologie te gaan studeren en meer te preken in de Pinksterkerk heeft hij daarom<br />
even in de ijskast gezet “Als econoom wil ik een wereld waarin <strong>je</strong> alleen<br />
maar rijk kan worden door anderen rijk te maken.”<br />
Bovenberg staat bekend als een invloedrijk econoom.<br />
Als <strong>je</strong> zinnig advies wil, dan moet <strong>je</strong> bij hem zijn. Niet<br />
voor niets heeft Bovenberg een Spinoza-premie op<br />
zak en werd hij in 2007 door HP/De Tijd uitgeroepen<br />
tot één van de honderd meest invloedrijke Nederlanders.<br />
Maar op zondag verruilt Bovenberg het geld voor God en<br />
vind <strong>je</strong> hem terug in een Pinkstergemeente in Breda. Zo’n twee<br />
keer per jaar bestijgt hij daar het preekgestoelte. Het geloof is<br />
de belangrijkste pijler van Bovenbergs bestaan en daar maakt de<br />
econoom geen geheim van.<br />
Een gelovige wetenschapper, kan dat eigenlijk wel?<br />
“Ik heb nooit zo de tegenstelling gezien tussen wetenschap en<br />
geloof. Voor mij zijn geloof en wetenschap twee kanten van dezelfde<br />
medaille. Sommige delen van de werkelijkheid kunnen we<br />
ob<strong>je</strong>ctief zien en kun <strong>je</strong> <strong>met</strong> wetenschappelijke <strong>met</strong>hodes onderzoeken.<br />
Maar er is ook een deel van de werkelijkheid dat we niet<br />
zien. Dat is de geloofskant van de werkelijkheid. Beide hebben<br />
elkaar nodig. Aan de empirie alleen hebben we niet genoeg om<br />
de werkelijkheid te begrijpen.”<br />
Toch zijn er mensen die zeggen: wat niet bestaat, heeft geen<br />
plaats in de wetenschap.<br />
“Het idee dat God niet bestaat, is ook een geloof. Die opvatting<br />
kun <strong>je</strong> evenmin toetsen als de stelling dat dit wel zo is. Wat <strong>je</strong><br />
wel kan doen is expliciet maken wat <strong>je</strong> opvattingen zijn. Ik denk<br />
Lans Bovenberg werd geboren in Oosterbeek,<br />
op 15 juni 1958. Hij studeerde econo<strong>met</strong>rie aan<br />
de universiteit van Rotterdam en promoveerde<br />
als econoom in Amerika, aan de universiteit<br />
van California, Berkeley. Na zijn promotie in<br />
1984 werkte Bovenberg een tijd lang voor het<br />
Internationaal Monetair Fonds (IMF), waarna<br />
hij terugkeerde naar Nederland en in 1992 bij<br />
Tilburg <strong>Univers</strong>ity kwam werken. Daar is hij<br />
nu hoogleraar economie en richtte hij na het<br />
behalen van de Spinozaprijs in 2004 samen <strong>met</strong><br />
Theo Nijman Netspar op – een kennisnetwerk<br />
dat <strong>je</strong> nooit 100 procent ob<strong>je</strong>ctief kan zijn. Je moet het wel nastreven,<br />
maar het is onmogelijk, iedereen heeft een bril op.”<br />
Volgens u is iedere wetenschapper ook een gelovige?<br />
“Dat denk ik wel, ja. Kijk, als christen maak <strong>je</strong> dat geloof<br />
natuurlijk heel expliciet. Maar iedere wetenschapper werkt<br />
vanuit bepaalde aannames die heel persoonlijk zijn. Maak<br />
daarom <strong>je</strong> aannames, of <strong>je</strong> geloof, transparant. Denk na over<br />
de diepere levensvragen en laat zien vanuit welke principes <strong>je</strong><br />
opereert.”<br />
Het mag duidelijk zijn: Bovenberg is een man van de verzoening.<br />
Waarom of/of als <strong>je</strong> ook en/en kan hebben? Van huis uit werd<br />
Bovenberg christelijk opgevoed. Maar de goddelijke schepping<br />
was volgens zijn vader, financieel manager van een technische<br />
groothandel, niet iets waar <strong>je</strong> vol bewondering vanaf moest blijven.<br />
De werkelijkheid mocht best onderzocht worden. Dus koos<br />
Bovenberg voor de wetenschap.<br />
Wanneer wist u: ik word econoom?<br />
“Toen ik econo<strong>met</strong>rie studeerde in Rotterdam volgde ik bijvakken<br />
bij professor Wolfson. Hij doceerde economie van de publieke<br />
sector. Dat fascineerde me. Econo<strong>met</strong>rie ging vooral over<br />
wiskundige en statistische technieken. Wolfson had het gewoon<br />
over de dingen die in de krant stonden, over maatschappelijke<br />
problemen.” →<br />
over pensioenen en vergrijzing. Bovenberg was<br />
oorspronkelijk lid van de gereformeerde kerk,<br />
maar werd bij zijn terugkomst in Nederland lid<br />
van de pinkstergemeente Jefta in Breda. Hij is<br />
getrouwd en heeft twee kinderen.<br />
Passion, fear & faith .09<br />
tekst Bart Smout fotografie Dolph Cantrijn<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013
10. Passion, fear & faith<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013<br />
Voor de crisis gingen economen<br />
ervan uit dat mensen rationeel<br />
zijn en dat financiële markten het<br />
bij het rechte eind hadden<br />
U blijft graag dicht bij de realiteit?<br />
“Ja, maar ik werk graag <strong>met</strong> wiskunde en statistiek. Wiskunde is<br />
een bijzonder nuttige taal in de economische wetenschap. Daarmee<br />
kun <strong>je</strong> preciseren wat <strong>je</strong> bedoelt. Tegelijk houd ik me graag<br />
bezig <strong>met</strong> de problemen waar de maatschappij mee worstelt.”<br />
Zou u zichzelf als een geëngageerd econoom typeren?<br />
“Ja. Net zoals elke wetenschapper ben ik nieuwsgierig en wil ik<br />
de wereld graag beter begrijpen. Maar nog belangrijker voor mij<br />
is dat mijn werk een bijdrage levert aan een betere samenleving.”<br />
U promoveerde aan de universiteit van Berkeley. Een hele stap<br />
voor een dorpsjongen, van Oosterbeek naar Berkeley.<br />
“Ja, dat was het ook. Ik ben thuis beschermd opgevoed, was<br />
bovendien enig kind. Ik kreeg dus alle aandacht. Het was gezond<br />
voor mij om mijn eigen leven te vinden en vorm te geven.”<br />
Uw geloof maakte daar een verdieping door. Hoe kwam dat?<br />
“In Amerika zag ik dat het geloof meer geïntegreerd werd in het<br />
dagelijks leven van mensen om mij heen. Mijn geloof was van<br />
huis uit behoorlijk intellectueel. Eerst geloofde ik vooral <strong>met</strong><br />
mijn hoofd, maar in Amerika leerde ik om ook <strong>met</strong> mijn hart en<br />
handen te geloven. Die vier jaar in Amerika is de belangrijkste<br />
periode van mijn leven geweest. Ik heb daar ook mijn vrouw ontmoet<br />
en mijn wetenschappelijke carrière is daar begonnen.”<br />
Maakte u daarom terug in Nederland de overstap van de gereformeerde<br />
kerk naar de Pinksterkerk?<br />
“Ja, ik wilde meer mijn gevoel – mijn hart en emoties – laten<br />
spreken. Dat gebeurt meer in de Pinksterkerk.”<br />
Heeft de wetenschap u nooit aan het geloof doen twijfelen?<br />
“Nee. Ik vind het interessant om de mens te onderzoeken in relatie<br />
tot andere mensen. Maar ik geloof dat God zelf een relatie<br />
is, een drie-eenheid. Juist door de mens te onderzoeken in zijn<br />
relatie tot anderen, en dat is eigenlijk wat de sociale wetenschap<br />
doet, leer <strong>je</strong> meer over de relationele God waarin ik geloof.”<br />
Dat relationele aspect staat centraal in uw denken.<br />
“Klopt. Mensen hebben elkaar nodig om tot hun recht te komen.<br />
Hoe verschillender we zijn, hoe meer we elkaar nodig hebben.<br />
Eenheid in verscheidenheid, daar geloof ik in. Dat is niet alleen<br />
het geheim van God maar ook het geheim achter een goed functionerende<br />
economie. Als we allemaal hetzelfde zijn, hebben we<br />
elkaar weinig te bieden. Handel neemt toe naarmate mensen,<br />
bedrijven en landen verschillender zijn. Veel mensen denken<br />
dat de economie draait om het verdienen van zoveel mogelijk<br />
geld ten koste van anderen. Dus een win-lose situatie. Ik geloof<br />
in win-win. Je wordt zelf rijker – vooral ook geestelijk – als <strong>je</strong> <strong>je</strong><br />
talenten inzet voor anderen. Dat is het meest ideale: rijk worden<br />
door anderen rijk te maken, niet door anderen te bestelen. Als<br />
econoom probeer <strong>je</strong> een samenleving zo in te richten.”<br />
Het klinkt mooi, de samenleving inrichten naar een win-win model.<br />
Toch lijkt dit ideaal <strong>met</strong> de economische crisis verder weg dan ooit.<br />
Makkelijk is het volgens Bovenberg dan ook niet, een wereld creëren<br />
waarin jouw rijkdom samenvalt <strong>met</strong> die van anderen. Dat komt<br />
omdat de mens beperkt is – zowel cognitief als moreel. “Zo zijn<br />
veel mensen financieel analfabeet,” meent Bovenberg. Daardoor<br />
komen sommige ondernemers die wel verstand hebben van geld<br />
in de verleiding financieel rijk te worden door anderen een poot<br />
uit te draaien. Maar Bovenberg waarschuwt voor het zondebokdenken.<br />
Het heeft geen zin om de bankiers overal de schuld van<br />
te geven. Ook hier laat Bovenberg zijn christelijke roots zien. De<br />
Bijbel laat volgens hem zien dat het kwaad niet alleen in anderen<br />
zit maar ook in onszelf. Mensen mogen fouten maken, als ze dat<br />
maar toegeven en streven naar verbetering.<br />
Veel veroorzakers van de crisis hebben juist geen mea culpa<br />
gedaan.<br />
“Dat is niet goed, zo wordt het lastig om tot herstel te komen.<br />
Maar doordat we zondebokken maken van de bankiers, worden<br />
ze alleen maar bang om door het stof te gaan. Onze samenleving<br />
kan niet goed omgaan <strong>met</strong> fouten. We moeten leren van de<br />
crisis, maar het niet zo zwaar moreel aanzetten dat we karikaturen<br />
van mensen maken. Daar schieten we niets mee op.”
Maar in crisistijd neemt het zondebokdenken toe, dat lijkt een<br />
gouden wet.<br />
“We staan denk ik op een tweesprong. Crisis betekent in het<br />
Grieks ook tweesprong. Het kan leiden tot verbittering, een<br />
neerwaartse spiraal, of tot loutering, als <strong>je</strong> ervan leert. In de jaren<br />
‘30 heeft het bijvoorbeeld geleid tot zondebokdenken. Dat liep<br />
uit op een ramp. Genade en vergeving zijn essentieel om tot verbetering<br />
te komen. Christendom draait voor mij om het kunnen<br />
toegeven dat <strong>je</strong> fouten hebt gemaakt. Maar ja, het is moeilijk om<br />
de ander lief te hebben als <strong>je</strong> niet genoeg te eten hebt.”<br />
Is de economie als het geloof? Als <strong>je</strong> er niet in gelooft, dan<br />
werkt het niet?<br />
“Dat is een interessante gedachte. Kijk, als wij geloven dat het<br />
in Span<strong>je</strong> fout gaat, dan gaat het daar ook fout. Maar als we<br />
vertrouwen hebben in de economie van Span<strong>je</strong>, dan zal het daar<br />
wel goed mee komen. Voor de crisis gingen economen ervan uit<br />
Veel mensen zijn<br />
financieel analfabeet<br />
dat mensen rationeel zijn en dat financiële markten het bij het<br />
rechte eind hadden. Nu is er meer oog voor de imperfecties van<br />
mensen en markten. En dus dringt het besef door, denk ik, dat<br />
ook geloof en vertrouwen een belangrijk onderdeel zijn van de<br />
economie.”<br />
Hoe zit het <strong>met</strong> uw plannen om in 2013 meer te gaan prediken?<br />
“Mijn oorspronkelijk plan was om in 2013 theologie te gaan studeren.<br />
Het wordt nu later, want voor een nieuwsgierige econoom<br />
die de wereld wil verbeteren is het nu zaak fulltime op zijn post<br />
te zijn. Maar ik wil zeker theologie en filosofie gaan studeren om<br />
God beter te leren kennen, om beter te kunnen preken en – last<br />
but not least – om theologie en economie dichter bij elkaar te<br />
brengen. Want God ontmoet <strong>je</strong> niet alleen op zondag in de kerk,<br />
maar vooral in de sociale werkelijkheid waar mensen samen<br />
leven.”<br />
Passion, fear & faith .11<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013
12. Coverstory<br />
tekst Bart Smout illustraties Jeroen de Lei<strong>je</strong>r<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013<br />
<strong>Pech</strong> <strong>met</strong> <strong>je</strong> <strong>promotor</strong><br />
Wat doe <strong>je</strong> eraan?<br />
Voor de ambitieuze student is het verkrijgen van een promotieplek vaak een<br />
droom die uitkomt. Maar als het niet botert <strong>met</strong> <strong>je</strong> begeleider, kan die droom<br />
snel omslaan in een nachtmerrie.<br />
Pascal begon vol goede moed aan zijn promotietra<strong>je</strong>ct.<br />
Dolblij was hij zelfs, dat hij zo’n gewilde plek binnen<br />
de universiteitsmuren had bemachtigd. “Het eerste<br />
jaar was ik druk bezig, en ik ging vooruit, dus ik vond<br />
het allemaal wel best.” Maar naarmate Pascal meer in<br />
contact kwam <strong>met</strong> collega’s, ontdekte hij dat zijn <strong>promotor</strong> nogal<br />
wat steken liet vallen. Ze zagen elkaar amper, zo’n vier keer per<br />
jaar, en eigen voorstellen werden steevast weggewuifd. Een artikel<br />
waar hij samen <strong>met</strong> zijn begeleider een jaar lang aan had gewerkt,<br />
werd zonder zijn naam gepubliceerd. Na lang aandringen<br />
kreeg Pascal een dagelijkse begeleider erbij. “Daar heb ik echt<br />
voor moeten knokken, want eigenlijk vond mijn <strong>promotor</strong> dat<br />
maar niets, een dagelijkse begeleider.” Maar de samenwerking<br />
<strong>met</strong> zijn <strong>promotor</strong> verslechterde alleen maar. Geregeld kreeg hij<br />
denigrerende opmerkingen naar zijn hoofd ges<strong>met</strong>en. “Ik werd<br />
daar heel onzeker van, stond op het punt om te stoppen. Mijn<br />
zelfvertrouwen was op een gegeven moment helemaal afgebroken.”<br />
Na lang twijfelen besloot Pascal naar de decaan van zijn<br />
faculteit te stappen om het vertrouwen in zijn <strong>promotor</strong> op te<br />
zeggen.<br />
Volgens de Rapportage Promovendigegevens van de Vereniging<br />
van <strong>Univers</strong>iteiten (VSNU) weet landelijk gezien tussen de 65 en<br />
75 procent van de promovendi zijn promotietra<strong>je</strong>ct succesvol<br />
af te ronden. Hoeveel van die promovendi tijdens hun promotie<br />
wisselen van begeleider, of zelfs stoppen vanwege slechte<br />
begeleiding, daarover zijn geen officiële gegevens voorhanden.<br />
Maar dat de begeleiding van promovendi soms te wensen over<br />
laat, daarover bestaat geen twijfel. Hans Clevers, president van<br />
de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen<br />
(KNAW), gaf in 2012 nog aan dat de begeleiding van promovendi<br />
in Nederland moet verbeteren. En uit het rapport Behoud<br />
Talent van het Promovendi Netwerk Nederland (PNN) blijkt dat<br />
er vooral een gebrek is aan 'processturing'. Daarbij moet worden<br />
gedacht aan “het ontbreken van contact <strong>met</strong> de begeleider,<br />
een gebrekkig pro<strong>je</strong>ctvoorstel, een oninspirerende en eenzame<br />
werk omgeving, het ontbreken van een introductie in de organisatie,<br />
onenigheid over auteurschap.”<br />
Hoge drempel<br />
Van <strong>promotor</strong> wisselen lijkt een taboe. <strong>Univers</strong> benaderde verschillende<br />
promovendi die het vertrouwen in hun <strong>promotor</strong> hadden<br />
opgezegd. De meesten gaven aan dat ze wel graag wilden<br />
praten, maar het niet durfden. Ze wilden hun oude <strong>promotor</strong> niet<br />
tegen de haren in strijken, bang voor mogelijke consequenties<br />
in de toekomst. Voor Pascal was het een enorme stap om het<br />
vertrouwen op te zeggen. “Voordat ik naar de decaan stapte ben<br />
ik eerst gaan denken of dat wel zomaar kon. Wat zijn de gevolgen,<br />
kan mijn onderzoek door mijn <strong>promotor</strong> als intellectueel<br />
eigendom worden geclaimd? Daar heb ik echt nachtenlang van<br />
wakker gelegen.” En zelfs nu alles achter de rug is, praat hij er<br />
niet graag over. De angst om zijn oude <strong>promotor</strong> voor het hoofd<br />
te stoten speelt nog altijd een rol.<br />
Rianne Letschert, hoogleraar victimologie en internationaal recht<br />
aan Tilburg <strong>Univers</strong>ity, vindt dat niet vreemd. “De hoogleraar die<br />
jou begeleidt is een autoriteit op jouw vakgebied, heeft een bepaalde<br />
reputatie. Je bent dan toch bang dat die begeleider een<br />
negatieve impact op jouw carrière kan hebben. Jouw <strong>promotor</strong><br />
beslist soms ook mede of jij na het promoveren verder mag als<br />
bijvoorbeeld universitair docent. Vanuit die afhankelijkheidsrelatie<br />
is het heel moeilijk om iets aan te kaarten.”<br />
Die drempel moet worden verlaagd, vindt Gab van Winkel. Aan<br />
de universiteit van Wageningen doet hij onderzoek naar de<br />
ontwikkeling van het promoveren in Nederland en Europa in de<br />
afgelopen veertig jaar. Een 'PhD Confidant', oftewel een vertrouwenspersoon<br />
voor promovendi binnen de onderzoeksschool kan<br />
een oplossing zijn. “Dat kan een jong staflid zijn, of bijvoorbeeld
Op een gegeven moment was ik ervan<br />
overtuigd dat ik niet goed genoeg was<br />
de secretaris of cursuscoördinator van de onderzoekschool –<br />
iemand dus die niet tot de bobo’s behoort. En laat dan elke binnenkomende<br />
promovendus een kort introductiegesprek voeren<br />
<strong>met</strong> zo iemand. Zo verlaag <strong>je</strong> de drempel om een probleem<br />
aanhangig te maken voordat het uit de hand loopt.”<br />
Niet alle hoogleraren zijn goede begeleiders<br />
Tijdsdruk is een belangrijke oorzaak van slechte begeleiding,<br />
meent Letschert. “Veel hoogleraren onderschatten hoeveel tijd<br />
het kost om een promovendus te begeleiden. Als <strong>je</strong> het goed<br />
wil doen, is het een behoorlijke investering. En als <strong>je</strong> dan tien<br />
promovendi hebt, is het eigenlijk niet te doen. Er wordt voor<br />
begeleiding te weinig tijd ingeruimd binnen het takenpakket van<br />
een hoogleraar. Daar worstel ik zelf ook mee.” Daarnaast heeft<br />
simpelweg niet iedere hoogleraar de juiste kwaliteiten om een<br />
goede begeleider te zijn. “Wat mij betreft mag daar strenger<br />
tegen worden opgetreden. Heb <strong>je</strong> een paar keer een promotietra<strong>je</strong>ct<br />
laten mislukken, dan moet er tegen <strong>je</strong> worden gezegd:<br />
sorry, maar jij mag geen promovendi meer begeleiden.” Nu staan<br />
notoire slechte begeleiders wel als zodanig bekend, maar worden<br />
ze amper aangepakt.<br />
Van Winkel wijst eveneens op de druk waaronder veel wetenschappers<br />
werken. “Wat de hoogleraren, maar evengoed de<br />
overige vaste staf, parten speelt, is de gigantisch hoge werk-<br />
Promowattes?<br />
Als <strong>je</strong> na het behalen van <strong>je</strong> master verder wil<br />
in de wetenschap, kun <strong>je</strong> promoveren. Een promotieplek<br />
op een universiteit bemachtig <strong>je</strong> niet<br />
zomaar. Je moet solliciteren. Soms moet <strong>je</strong> zelf<br />
een onderzoeksvoorstel schrijven en bijvoegen,<br />
maar vaak ligt dit al klaar. Het helpt als <strong>je</strong> <strong>je</strong><br />
master <strong>met</strong> bovengemiddeld goede cijfers hebt<br />
afgesloten. <strong>Univers</strong>iteiten stellen de promovendi<br />
zelf aan; de financiering kan komen van NWO<br />
(Nederlandse organisatie voor wetenschappelijk<br />
onderzoek), maar ook van andere bronnen,<br />
zoals de EU, bedrijven, overheden, fondsen,<br />
etcetera. Ben <strong>je</strong> aangenomen als promovendus<br />
(Engelse term: PhD candidate), dan werk <strong>je</strong> vier<br />
jaar lang onder begeleiding van een hoogleraar<br />
(jouw <strong>promotor</strong>) aan een proefschrift, een<br />
originele wetenschappelijke verhandeling in<br />
druk: teveel taken voor één persoon. Naast topwetenschapper<br />
moeten ze ook topmanager zijn en topfondsenwerver. En ja, dan<br />
kan het helaas voorkomen dat een promovendus die aanklopt<br />
<strong>met</strong> problemen niet de aandacht krijgt die hij verdient. Dat is niet<br />
goed, wat de oorzaak ook is.”<br />
Met alle gevolgen van dien. Want wat voor hoogleraren een<br />
bijzaak is, is voor de promovendus een hoofdzaak. Die voelt zich<br />
door een gebrekkige begeleiding in de steek gelaten en begint<br />
vaak aan zijn eigen kunnen te twijfelen. “Op een gegeven moment<br />
was ik ervan overtuigd dat ik niet goed genoeg was”, vertelt<br />
Pascal. De butsen die het ego daardoor oploopt zijn maar moeizaam<br />
uit te deuken. “Veel hoogleraren hebben denk ik niet in de<br />
gaten wat hun impact is op de promovendus”, meent Letschert.<br />
“Als iets wat minder gaat binnen een promotietra<strong>je</strong>ct, dan is dat<br />
thuis een voortdurende bron van verdriet.”<br />
Eerder aan de bel trekken<br />
Toch zou het niet eerlijk zijn om alle schuld bij de begeleider<br />
neer te leggen. Sophie is nu drie jaar bezig <strong>met</strong> haar promotie<br />
en heeft ook de nodige problemen ervaren. Al vrij snel had ze in<br />
de gaten dat haar begeleider het erg druk had en niet constant<br />
tot haar beschikking stond. In zijn haast kon hij weleens kortaf<br />
en nalatig zijn. Maar daar liet ze zich niet door uit het veld slaan.<br />
“Ik heb altijd duidelijk gezegd wat ik dacht en wilde. En soms<br />
boekvorm. Steeds meer universiteiten werken<br />
<strong>met</strong> teamsupervisie, zodat <strong>je</strong> begeleiding uit<br />
meerdere personen bestaat. Sinds de Stapelaffaire<br />
is het in Tilburg overigens verplicht dat<br />
iedere promovendus een <strong>promotor</strong> en een co<strong>promotor</strong><br />
heeft. Veel universiteiten verwachten<br />
dat <strong>je</strong> tijdens <strong>je</strong> promotie ook les geeft. Heb <strong>je</strong><br />
het proefschrift succesvol afgerond, dan mag <strong>je</strong><br />
<strong>je</strong>zelf officieel doctor noemen.<br />
Coverstory .13<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013
14. Coverstory<br />
Tips voor promovendi<br />
• Maak aan het begin van <strong>je</strong> promotietra<strong>je</strong>ct duidelijke afspraken<br />
<strong>met</strong> <strong>je</strong> <strong>promotor</strong>(en) en dagelijks begeleider. Plan een wekelijks of<br />
maandelijks overleg.<br />
• Geen dagelijks begeleider? Ga bij de start samen <strong>met</strong> <strong>je</strong><br />
<strong>promotor</strong>(en) na of dat wenselijk is. Kom erop terug als <strong>je</strong> denkt<br />
dat het nodig is.<br />
• Neem initiatief. Wees niet bang om <strong>je</strong> eigen mening te laten<br />
horen.<br />
• Laat het in een vroeg stadium weten als het niet loopt zoals <strong>je</strong><br />
wilt. Krop frustraties niet op. Dan blijkt dat veel onvrede berust<br />
op miscommunicatie die makkelijk kan worden opgelost.<br />
• Zorg dat <strong>je</strong> in contact komt <strong>met</strong> andere promovendi. Het trekt <strong>je</strong><br />
uit <strong>je</strong> isolement en zorgt ervoor dat <strong>je</strong> een referentiekader hebt.<br />
Heb <strong>je</strong> een conflict <strong>met</strong> <strong>je</strong> <strong>promotor</strong> waar <strong>je</strong> echt niet samen uit komt?<br />
Vraag dan een vertrouwenspersoon of de decaan om hulp.<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013<br />
<strong>Pech</strong> <strong>met</strong> <strong>je</strong> <strong>promotor</strong><br />
gewoon aandacht opgeëist. Dat leidde weleens tot confrontaties,<br />
maar de band <strong>met</strong> mijn begeleider is nog steeds uitstekend.<br />
Misschien zelfs wel juist daardoor.” Maar is dat niet de omgekeerde<br />
wereld, dat <strong>je</strong> als promovendus <strong>je</strong> eigen <strong>promotor</strong> bij de<br />
les moet houden? “Zo zie ik dat niet”, zegt Sophie. “Ik krijg ook<br />
gewoon salaris. Je krijgt betaald voor het onderzoek dat <strong>je</strong> uitvoert.<br />
Dus heb <strong>je</strong> ook de verantwoordelijkheid om voor <strong>je</strong> eigen<br />
onderzoek op te komen.”<br />
Pascal erkent dat hij misschien een hoop problemen had kunnen<br />
voorkomen als hij eerder zijn onvrede had geuit tegenover zijn<br />
begeleider. “Nu kropte ik alles op, totdat de bom barstte. Ik had<br />
misschien eerder duidelijk moeten zijn over mijn wensen en<br />
behoeftes.” Van Letschert mogen promovendi ook wel wat mondiger<br />
worden. “Promovendi hebben vaak de neiging om zichzelf<br />
overal de schuld van te geven. Maar als <strong>je</strong> daarmee pas na twee<br />
jaar naar buiten komt, dan barst de bom en heb <strong>je</strong> <strong>met</strong>een een<br />
conflict. Promovendi hebben daar dus ook absoluut zelf een verantwoordelijkheid<br />
in. Zij moeten, als ze onvrede hebben, die snel<br />
uiten tegen hun begeleider, zodat er nog iets te redden valt.”<br />
Hoogleraar Jaap van den Herik leidt het Tilburg center for Cognition<br />
and Communication. Met zo’n zestig proefschriften waarin<br />
hij als <strong>promotor</strong> of mede<strong>promotor</strong> staat vermeld, mag hij zichzelf<br />
een expert in de begeleiding van promovendi noemen. Volgens<br />
Van den Herik stellen vooral buitenlandse promovendi zich heel<br />
afwachtend op. “Neem bijvoorbeeld Aziatische studenten. Die<br />
zijn heel respectvol en vragen niet snel om aandacht.” Toch is dat<br />
volgens Van den Herik geen excuus om ze links te laten liggen.<br />
“Als begeleider moet <strong>je</strong> oog hebben voor de persoonlijkheid van<br />
<strong>je</strong> promovendi. Er komt een stuk<strong>je</strong> mensenkennis bij kijken. Je<br />
moet voor hen een mentor zijn, maar ook een spiegel waarin ze<br />
zelf hun goede en slechte eigenschappen kunnen herkennen.<br />
Die verantwoordelijkheid ligt bij jou. En ja, dat kost tijd.”<br />
Wetenschappelijke haastcultuur<br />
Hoe kan de begeleiding van promovendi worden verbeterd?<br />
Naast het aanstellen van een “PhD Confidant” pleit Van Winkel<br />
ook voor een ‘training and supervision plan’ waarin expliciet<br />
wordt gemaakt wat de promovendus kan verwachten van de<br />
begeleider, en andersom wat er van de promovendus wordt<br />
verwacht. Ook is het werken <strong>met</strong> meerdere begeleiders op één<br />
pro<strong>je</strong>ct een mogelijkheid waar steeds meer universiteiten gebruik<br />
van maken. Maar volgens Van Winkel moet vooral de wetenschappelijke<br />
cultuur worden veranderd. “Wetenschap is een<br />
competitief bedrijf en dat hoort zo, want alleen <strong>met</strong> topkwaliteit<br />
komen we verder. Maar het systeem is doorgeschoten, <strong>met</strong> een<br />
te hoge werkdruk als gevolg. Voor elk nieuw idee, elk klein pro<strong>je</strong>ct<br />
bijvoorbeeld, moet een wetenschapper een aanvraag schrijven,<br />
<strong>met</strong> vijf of tien procent kans op succes. Zo lopen we <strong>met</strong><br />
zijn allen in een tredmolen die elk jaar weer een tand<strong>je</strong> harder<br />
draait. Als een universiteit een topwetenschapper binnenhaalt,<br />
geef die dan voor een flinke periode een fatsoenlijk basisbudget<br />
mee waarover hij of zij zelf kan beschikken. Onderzoek heeft<br />
laten zien dat de baanbrekende ontdekkingen zijn gedaan door<br />
betrekkelijk kleine onderzoekgroepen <strong>met</strong> een stabiele financiering.<br />
En in zo’n omgeving gedi<strong>je</strong>n ook promovendi het beste.”<br />
Met Pascal gaat het overigens een stuk beter. Tilburg <strong>Univers</strong>ity<br />
heeft hem naar eigen zeggen uitstekend opgevangen. Hij heeft<br />
een nieuwe <strong>promotor</strong> gekregen en is weer druk bezig <strong>met</strong> zijn<br />
proefschrift. Toch zegt een stem<strong>met</strong><strong>je</strong> in zijn hoofd nog regelmatig<br />
dat hij niet goed genoeg is. “De onzekerheid is nog het ergste”,<br />
zegt Pascal. “Die blijft zeuren, dat gaat niet zomaar weg.”<br />
De namen van de twee promovendi in dit artikel zijn op hun verzoek<br />
gefingeerd.
Veel drinken, lang slapen,<br />
weinig werken<br />
Tussen de 55 en 60 procent van de studenten woonde<br />
op kamers in de jaren zestig, vaak bij een hospita. Zij<br />
verhuurde kamers aan commensalen, of kostgangers<br />
zoals de huurders toen heetten. De hospita kookte,<br />
deed de was en soms ook nog de boodschappen. Dat<br />
ze zich vaak overal mee bemoeide werd op de koop toe genomen,<br />
door de woningnood in de jaren zestig waren de mensen toch<br />
geen privacy gewend. In Tilburg waren het vooral mannen, pas<br />
in 1967 kwam het aantal studentes aan de hogeschool boven de<br />
honderd. De helft van de studenten kwam uit Brabant.<br />
Afhankelijke kinderen<br />
Volgens de toen gangbare opvatting was de student iemand<br />
die op kosten van zijn of haar ouders leefde, géén maatschappelijke<br />
functie had en ook geen verantwoordelijkheid. Studenten<br />
leefden nog in een proeftuin die vaak op een speeltuin leek. Een<br />
industriearbeider gaf in die dagen zijn mening over studenten als<br />
volgt weer: ‘dat zijn jonge mensen, die veel drinken, lang slapen<br />
en weinig werken’, aldus Kees Schuyt in het boek Op weg naar<br />
de verzorgingsstaat. De verantwoordelijkheid werd niet op de<br />
schouders van de student zelf gelegd, maar bleef nog duidelijk bij<br />
de ouders. Studenten werden nog volop als afhankelijke kinderen<br />
beschouwd, zelfs tot het 27ste jaar.<br />
Volgzaam<br />
Alleen in de studie waren de heren zelfstandig. Er waren weinig<br />
richtlijnen, er was geen strakke planning van de studie zoals<br />
nu. De studenten<br />
moesten<br />
- meestal in<br />
kleine groepen<br />
- colleges<br />
volgen en naar<br />
eigen inzicht en<br />
volgorde een<br />
reeks tentamens<br />
afleggen in een<br />
periode van drie<br />
à vier jaar. Dan<br />
volgde een eerste<br />
mijlpaal: het<br />
kandidaatsexa-<br />
<strong>Univers</strong> 50 .15<br />
tekst Francine Bardoel fotografie Persbureau van Eijndhoven<br />
Een studentenkamer aan de Leo XIII straat in de jaren zestig. De haardracht van de jongens is opvallend kort, ze dragen nog gewone pakken van<br />
gladde stof. Lang haar en ribfluwelen pakken, het toppunt van hipheid in die dagen, hebben ze nog niet. Toch zijn ze niet erg katholiek, het Heilighartbeeld<br />
heeft een sigaret in zijn heilige mond en is getooid <strong>met</strong> muts en toga. Qua drank is alles net<strong>je</strong>s verzorgd, genoeg flessen en glazen aanwezig.<br />
50<br />
men, vergelijkbaar <strong>met</strong> de bachelor nu. Veel tentamens werden<br />
mondeling afgelegd, vaak bij de hoogleraar thuis.<br />
Studenten waren vooral volgzaam. Men leerde het vak door van<br />
dichtbij mee te kijken <strong>met</strong> de voornaamste beoefenaren. Toch<br />
lag het studierendement laag: 20 tot 40 procent viel voortijdig<br />
af, hoewel dit cijfer varieerde per studierichting. De gemiddelde<br />
studieduur was zes tot acht jaar, waarna driekwart van de studenten<br />
het doctoraal examen behaalde.<br />
Halverwege de jaren zestig kwam er verandering in de volgzame<br />
houding van de student. Tilburg liep hierin voorop, daarover in<br />
de volgende <strong>Univers</strong> meer.<br />
<strong>Univers</strong> bestaat 50 jaar,<br />
daarom in elk magazine<br />
van de vijftigste jaargang<br />
een nostalgische<br />
terugblik.<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013
16. Onderwijs & ict<br />
tekst Puck van Tilburg en Tim Staps illustratie Toon van Esch<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013<br />
Tien miljoen voor een wankel<br />
inschrijfsysteem<br />
Onderwijs en ICT gaan maar moeizaam samen, zo duurde het jaren voordat de<br />
universiteit een nieuwe mailserver had en werkt Windows 7 nog steeds niet.<br />
Ook de aanschaf van een nieuw Studenteninformatie Systeem (SiS) verloopt<br />
bepaald niet vlekkeloos. Tilburg betaalde naar schatting tien miljoen voor de<br />
installatie van een softwarepakket dat maar voor de helft wordt gebruikt. Pas in<br />
mei dit jaar wordt waarschijnlijk het hele systeem gebruikt. Ondertussen werd<br />
er op de UvT op grote schaal ‘bezuinigd’.<br />
De <strong>Univers</strong>iteit van Tilburg kwam in 2005 tot de conclusie<br />
dat haar oude studenteninformatiesysteem<br />
niet meer voldeed. Een nieuw systeem kost echter<br />
veel geld en daarom werd gezocht naar andere onderwijsinstellingen<br />
die ook een nieuw systeem wilde<br />
aanschaffen. Op die manier konden de kosten van de aanschaf<br />
en het beheer gedeeld worden. Er werd een pro<strong>je</strong>ct gestart <strong>met</strong><br />
de Hogeschool van Amsterdam (HvA) en de universiteiten van<br />
Nijmegen, Amsterdam en Leiden. Dit pro<strong>je</strong>ct kreeg de naam<br />
Samenwerking Nieuw Studenteninformatiesysteem (SaNS) en<br />
de UvT bombardeerde zichzelf tot initiatiefnemer. Hein van Oorschot,<br />
toenmalig Collegevoorzitter, werd de kartrekker.<br />
Vreemde keuze<br />
Hoewel de UvT de voorkeur had voor een systeem van SAP,<br />
moest het pro<strong>je</strong>ct Europees worden aanbesteed omdat het<br />
om aanzienlijke bedragen ging. Op basis van 500 ob<strong>je</strong>ctieve<br />
selectiecriteria rolde Campus Solutions van Oracle uit de bus.<br />
Een vreemde keuze aangezien dit systeem gebaseerd is op<br />
Amerikaanse onderwijsinstellingen. De wet- en regelgeving is<br />
daar heel anders. Bovendien stelden de in totaal 56 Nederlandse<br />
faculteiten andere eisen aan het systeem, waardoor behoorlijk<br />
wat maatwerk nodig was om het systeem hier te kunnen gebrui-<br />
ken. Een extra investering bovenop het bedrag voor de aanschaf<br />
en het beheer van de systemen.<br />
Blanco cheque<br />
Bij een Europese aanbesteding concurreren parti<strong>je</strong>n om een<br />
bepaald pro<strong>je</strong>ct te mogen uitvoeren. Als instelling ben <strong>je</strong> afhankelijk<br />
van de ramingen die worden aangeleverd door de deelnemende<br />
parti<strong>je</strong>n. Niet zelden schatten deelnemers hun kosten<br />
te laag om zo het pro<strong>je</strong>ct binnen te halen. Met als gevolg dat<br />
de beraamde kosten later hoger uitvallen. SaNS hield hier geen<br />
rekening mee. Bovendien stelden de onderwijsinstellingen geen<br />
businesscase op, waardoor ze zich overleverden aan Oracle. In<br />
feite gaven ze een blanco cheque aan de leverancier van Campus<br />
Solutions.<br />
Allerlei problemen<br />
Als ze voor die blanco cheque een werkend systeem hadden<br />
gekregen, had die tenminste nog wat opgeleverd. Maar toen My<br />
SiS op de proef werd gesteld, viel het erg tegen. Toen in 2009 de<br />
eerste module werd ingevoerd in Tilburg en op de HvA, ontstonden<br />
er allerlei problemen. Studenten kregen geen mail wanneer<br />
ze zich hadden ingeschreven voor hun opleiding en moesten<br />
er bij het inschrijven van tentamens achter komen of ze über-
Wat is een studenteninformatiesysteem?<br />
In studenteninformatie systeem worden allerlei verschillende gegevens<br />
worden opgeslagen. My SiS bestaat uit een inschrijf- en een volgmodule.<br />
Via de inschrijf-module kunnen studenten zichzelf inschrijven<br />
voor de opleiding. Met de volg-module kan hun studievoortgang<br />
worden gemonitord. In dit systeem staan bijvoorbeeld gegevens over<br />
studieresultaten en diploma’s.<br />
haupt ingeschreven waren. Nijmegen verloor haar vertrouwen<br />
in het systeem en stapte over op andere software, Osiris. “Toen<br />
Nijmegen in 2009 besloot uit het pro<strong>je</strong>ct te stappen heeft de<br />
UvT natuurlijk kritisch gekeken naar de consequenties als zij dit<br />
ook zou doen”, zegt LIS-directeur Marc van den Bergh over de<br />
Tilburgse heroverweging van de voortzetting door het pro<strong>je</strong>ct.<br />
Tilburg durfde echter niet uit het pro<strong>je</strong>ct te stappen. Tilburg<br />
was initiatiefnemer en inmiddels ook <strong>promotor</strong> van een systeem<br />
waarvoor zij in eerste instantie niet de voorkeur had.<br />
Stoppen geen optie<br />
In 2010 lag het pro<strong>je</strong>ct My SiS redelijk stil op de UvT, mede<br />
omdat de instelling als laatste aansloot op het landelijke informatiesysteem<br />
Studielink. In 2011 werd vervolgens ‘bezuinigd’<br />
op de UvT en werden alle tijdelijke contracten niet verlengd. De<br />
afdeling LIS verloor veel mankracht, <strong>met</strong> name op het pro<strong>je</strong>ct<br />
My SiS. Dit droeg vanzelfsprekend niet bij aan de voortgang.<br />
Tegelijkertijd werd in Leiden en Amsterdam het hele My SiS<br />
pakket ingevoerd, ofwel de modules waarmee studenten zich inschreven,<br />
maar ook gemonitord werden. Zowel op UvA/HvA als<br />
in Leiden werkte het systeem niet goed. Ook in Tilburg kwamen<br />
er steeds meer vraagtekens bij het My SiS pro<strong>je</strong>ct. Studenten en<br />
medewerkers worstelden dagelijks <strong>met</strong> inschrijvingen voor vakken<br />
en tentamens. Van den Bergh: “In 2011 is er nogmaals een<br />
evaluatiemoment geweest waarbij alle mogelijke scenario’s over<br />
wel of niet doorgaan <strong>met</strong> SaNS zijn overwogen. Daar kwam uit<br />
dat het allerminst aan te raden was om uit het pro<strong>je</strong>ct te stappen.<br />
De gemaakte kosten zou <strong>je</strong> kwijt zijn en <strong>je</strong> zou een nieuw<br />
implementatietra<strong>je</strong>ct <strong>met</strong> Europese aanbesteding tegemoet<br />
gaan”. Uiteindelijk werd gekozen om te gaan werken <strong>met</strong> een<br />
light variant van de volg-module. Er werd <strong>met</strong> andere woorden<br />
gekozen om maar een klein aantal functionaliteiten te gebruiken<br />
uit het software pakket dat vele miljoenen kost.<br />
'Kapital'-vernietiging<br />
De keuze voor de light variant betekent dat allerlei systemen om<br />
de voortgang van studenten te monitoren in de lucht worden<br />
gehouden. Dat kost geld, terwijl het beheer van My SiS systemen<br />
wordt gedeeld <strong>met</strong> de andere instellingen. Een beslissing over<br />
de gehele invoering van de module valt pas in mei 2013. Bovendien<br />
heeft de UvT er voor gekozen om naast het software pakket<br />
van Oracle een ander systeem aan te schaffen waar de gegevens<br />
kunnen worden opgeslagen van onder andere potentiële<br />
studenten en alumni.<br />
Wat is een customer relationship management (CRM) systeem?<br />
Met behulp van een CRM-systeem kunnen contacten <strong>met</strong> klanten<br />
worden beheerd en gegevens worden opgeslagen. Als het om studenten<br />
gaat, beheert het systeem gegevens van potentiële nieuwe<br />
studenten en alumni. Tilburg bewaart ook de inschrijfgegevens van<br />
internationale studenten in het CRM-systeem.<br />
Onderwijs & ict .17<br />
Sisyphus is een figuur uit de Griekse<br />
mythologie. Hij beging de vergissing<br />
de goden uit te dagen. Telkens wist hij<br />
aan hen te ontsnappen maar verergerde<br />
hiermee zijn uiteindelijke straf. Die<br />
luidde dat hij tot het einde der tijden in<br />
de Tartaros een rotsblok tegen een berg<br />
moest duwen. De vergelijking <strong>met</strong> LIS<br />
die probeert SiS te implementeren ligt<br />
voor de hand.<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013
18. Onderwijs & ict<br />
We blijven werken<br />
<strong>met</strong> die ‘oude’<br />
systemen die ook<br />
in de nieuwe<br />
duurbetaalde volgmodule<br />
aanwezig zijn<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013<br />
Dit customer relationship management systeem (CRM-systeem)<br />
kost weer vele miljoenen en heeft ook al vertraging opgelopen.<br />
De aanschaf is extra vreemd omdat de UvT <strong>met</strong> Campus<br />
Solutions de benodigde software al in huis had. Het lijkt voor<br />
de voormalige Karl Marx <strong>Univers</strong>iteit verdacht veel op Kapitalvernietiging.<br />
Wat niet weet, wat niet deert<br />
UvT-studenten hebben tot nu toe eigenlijk alleen in 2009 last<br />
gehad van de niet werkende inschrijf-module. Daarna heeft het<br />
pro<strong>je</strong>ct in feite stilgestaan waardoor er geen enkele student echt<br />
in aanraking mee hoefde te komen. Als er in mei 2013 besloten<br />
wordt om de volledige volg-module in te voeren, dan begint de<br />
ellende misschien pas. Ondertussen had een groot deel van de<br />
tien miljoen euro ook ingezet kunnen worden voor studenten, of<br />
om een deel van de bezuinigingen ongedaan te maken.<br />
Communicatie<br />
LIS-directeur Marc van den Bergh geeft als reactie dat er inderdaad<br />
veel mis is gegaan <strong>met</strong> de invoering van My SiS. Hij noemt<br />
als oorzaak onder meer de onderlinge communicatie: “Achteraf<br />
zouden we weer kiezen voor het pro<strong>je</strong>ct, maar er zijn wel wat<br />
dingen fout gegaan. De professionaliteit binnen de organisatie<br />
zou verbeterd moeten worden, maar ook de samenwerking <strong>met</strong><br />
de andere universiteiten is een punt van verbetering”. Volgens<br />
de bronnen van <strong>Univers</strong> gaat het vooral mis in de communicatie<br />
tussen Student Services en LIS.<br />
Daarmee is nog niet de vraag beantwoord waarom het pro<strong>je</strong>ct zo<br />
vertraagd is. Dat heeft twee grote oorzaken, stelt Van den Bergh.<br />
“De eerste oorzaak is de manier waarop er gewerkt is binnen de<br />
UvT en tijdens het proces wat alle vijf de universiteiten hebben<br />
doorlopen. Een tweede oorzaak is het aantal pro<strong>je</strong>cten wat tegelijkertijd<br />
liep”.<br />
Voorspoedig<br />
Maar er is meer. De bezuinigingen op de UvT hebben het<br />
pro<strong>je</strong>ct vertraagd, waardoor ze juist geld hebben gekost en<br />
een averechts effect hadden. De problemen <strong>met</strong> My SiS zijn in<br />
zekere mate ook te wijten aan besluitvorming in 2009 en 2011<br />
in combinatie <strong>met</strong> de initiatiefrol die de UvT innam. De twee<br />
uitstapmomenten werden de UvT op een presenteerblaad<strong>je</strong> aangereikt,<br />
maar tweemaal werden ze afgewezen. En nu zitten we<br />
<strong>met</strong> de gebakken peren. De UvT heeft een nieuw studenteninformatiesysteem<br />
aangeschaft waarmee nog niet volledig gewerkt<br />
kan worden. Het hele idee achter de vervanging van oude<br />
systemen (bijv. Comap) is sinds 2005 nog maar mond<strong>je</strong>smaat<br />
uitgevoerd. Maar misschien nog erger: we blijven werken <strong>met</strong><br />
die ‘oude’ systemen die ook in de nieuwe duurbetaalde volgmodule<br />
aanwezig zijn. De reactie van Collegevoorzitter Koen<br />
Becking: “De ontwikkeling van het nieuwe studenteninformatiesysteem<br />
My SiS verloopt, na een wat moeizame start, nu redelijk<br />
voorspoedig”. De problemen uit Amsterdam en Leiden zijn we<br />
inderdaad voorgebleven. Maar dat kwam omdat wij in Tilburg<br />
achterliepen en onze eigen problemen hadden gecreëerd. Dit<br />
heeft inmiddels miljoenen gekost.<br />
Misschien moet de UvT ten slotte weer eens richting Amsterdam<br />
kijken, zoals we dat in 2005 ook deden. Daar gaat een onderzoekscommissie<br />
onderzoeken hoe het zo mis kon gaan <strong>met</strong> My<br />
SiS.<br />
Lees ook het My SiS verhaal op universonline.nl. Hier vind <strong>je</strong> in chronologische<br />
volgorde de My SiS gebeurtenissen in combinatie <strong>met</strong><br />
uitgegeven bedragen.
De gestolen staf van de pedel<br />
‘Waar is de staf?’ Het laatste stof van de verbouwing<br />
van gebouw Cobbenhagen moet nog worden opgeveegd,<br />
als universiteitspedel Wilko Elsinga deze vraag<br />
krijgt. Zijn staf is het symbool van de waardigheid van<br />
de rector, de wetenschap, de universiteit. Een pedel<br />
loopt <strong>met</strong> die staf voorop in het cortège - de optocht<br />
van professoren in toga - bij officiële academische<br />
plechtigheden.<br />
De koffer <strong>met</strong> de staf was niet op zijn vaste plek. Een<br />
zoektocht gaat van start. Niets in gebouw Cobbenhagen<br />
en ook niets in Dante, waar tijdens de<br />
verbouwing de promoties gehouden werden. Zo’n<br />
staf, opgeborgen in een <strong>met</strong>alen flightcase van 1.80<br />
<strong>met</strong>er lang, zie <strong>je</strong> niet snel over het hoofd. Dus blijkt al snel de<br />
bittere waarheid. “Hij was echt foetsie”, zegt Elsinga. “De enige<br />
vraag was: is-ie echt gestolen, of is het een studentengrap?”<br />
De vlaggenmast<br />
Het is eind augustus, minder dan een week voor de opening van<br />
het academische jaar. Een pedel <strong>met</strong> lege handen zou inderdaad<br />
een studentikoze prank kunnen zijn. Die hoop blijkt ijdel,<br />
de opening komt en gaat, maar zich bescheurende pranksters<br />
blijven uit.<br />
Voor het cortège had Elsinga zijn ‘reservestaf’ gebruikt, zegt<br />
hij eufemistisch. Een stuk oude vlaggenmast <strong>met</strong> bovenop een<br />
grote uivormige koperen knop. Een cro magnon-staf vergeleken<br />
bij de echte van coromandelhout, <strong>met</strong> zijn fijnzinnig gesmede<br />
zilveren kop dat een zeilschip voorstelt. “Het is een echt kunstwerk<br />
en in 1927 gemaakt door de gerenommeerde edelsmederij<br />
Brom, daar is ook de keten van de rector gesmeed.”<br />
De zilverboot<br />
De waarde werd tien jaar geleden getaxeerd op 3.500 euro,<br />
maar, verduidelijkt Elsinga, dat is vooral de waarde van het werk<br />
dat er in is gestoken. Het blijkt een meer dan conservatieve<br />
schatting als de universiteit besluit dat er toch een replica van<br />
de staf moet komen. “Dat kost een veelvoud daarvan, laten we<br />
het daarop houden”, stelt de pedel. Het zilveren schip, de zeilen,<br />
de touwen, het is allemaal enorm bewerkelijk. Dat is, als <strong>je</strong> nog<br />
weet hoe het er precies uit zag. Ook dat was een probleem. “Er<br />
zijn wel foto’s, maar alleen van de voorkant. Van de achterkant<br />
hebben we niets. Gelukkig kon de restaurateur die het onderhoud<br />
verzorgt uit het hoofd een werktekening maken waarmee<br />
de nieuwe zilversmid aan de slag kon.”<br />
En om een ingewikkelde klus nog iets<strong>je</strong> pittiger te maken, was er<br />
ook nog eens strakke deadline. Nog maar zes weken tot de ver-<br />
Academische woordenlijst<br />
Cortège: De parade van professoren in toga bij universitaire plechtigheden<br />
zoals de opening van het academisch jaar, promoties en de dies.<br />
Voorop in het cortège loopt de pedel <strong>met</strong> zijn staf.<br />
Dies: (spreek uit die-<strong>je</strong>s) Voluit dies natalis (Latijn voor geboortedag). De<br />
verjaardag van de universiteit waarop traditioneel twee faculteiten<br />
een cadeaut<strong>je</strong> mogen uitdelen in de vorm van een eredoctoraat.<br />
Hora est: Latijn voor ‘het is tijd’ en catchphrase van pedellen, Zijn<br />
roepen dit zo hard mogelijk na de openbare verdediging van een<br />
proefschrift om aan alle discussie een eind te maken en eventueel<br />
ingedommeld publiek wakker te laten schrikken.<br />
Pedel: De pedel (spreek uit puh-del) draagt bij officiële academische<br />
gelegenheden de staf van de universiteit en net als de hooggeleerde<br />
dames en heren professoren een toga. Hij (of zij) is vooral in beeld<br />
als TomTom van het cortège en tijdwaarnemer bij promoties.<br />
Rector: Voluit rector magnificus (Latijn voor schitterend heerser). Het<br />
wetenschappelijke opperhoofd van een universiteit. Zijn (of haar)<br />
waardigheid blijkt uit een ambtsketen en een staf. De keten wordt<br />
om de nek gedragen, de staf door de pedel.<br />
jaardag van de universiteit, de dies, compleet <strong>met</strong> bezoek<strong>je</strong> van<br />
koningin Beatrix. Geen gelegenheid om de parade der professoren<br />
aan te voeren <strong>met</strong> een oud stuk vlaggenmast. Het lukt, maar<br />
net. Een uur voor aanvang scheurt de auto van zilversmid Kees<br />
Ketelaars het terrein van Tilburg <strong>Univers</strong>ity op. De nieuwe staf is<br />
klaar. Het is een prachtwerk, vertelt Wilko Elsinga. “Niet van de<br />
echte te onderscheiden, hij is echt heel goed.”<br />
De Eland<br />
“Je vraagt <strong>je</strong> toch af wie zo’n ding nou steelt”, filosofeert Elsinga.<br />
“De zilverwaarde is beperkt.” Hoe dan ook, de maanden verstrijken,<br />
de nieuwe staf voldoet prima en het laat zich aanzien<br />
dat het een mysterie zal blijven. Tot pedel Elsinga half januari<br />
een tele foont<strong>je</strong> krijgt. Veilinghuis De Eland uit Diemen meldt<br />
zich, <strong>met</strong> vragen over een kavel dat daar is aangeboden. Een<br />
professoren-, of doctorsstaf, <strong>met</strong> daarop de naam R.K. Handelshoogeschool.<br />
In een ver verleden de naam van Tilburg <strong>Univers</strong>ity<br />
dus of de heer Elsinga meer informatie kon verschaffen over de<br />
achtergrond ervan. De staf zou uit de nalatenschap van een oudhoogleraar<br />
of promovendus komen. “Ik zei: dat zegt me wel iets,<br />
heeft u misschien een foto? Die bleek al op hun site te staan en<br />
het was inderdaad mijn staf.” De ingeschakelde politie neemt de<br />
staf in beslag, waarna pedel Elsinga zijn oude staf op dinsdag 29<br />
januari in Diemen mag afhalen.<br />
Terug of niet, Wilko Elsinga blijft in het vervolg zijn pedellenwerk<br />
doen <strong>met</strong> de nieuwe pedellenstaf. “Die kan uit elkaar en is ook<br />
veel minder kwetsbaar dan de oude. Vooral het touwwerk moest<br />
regelmatig gerestaureerd worden. We slaan die nu maar op als<br />
historisch stuk.” En soms, meldt hij, zijn er gewoon te veel profs<br />
voor één cortège en maken ze er twee van. Dan komt de originele<br />
staf nog goed van pas.<br />
Misdaad & staf .19<br />
tekst Adrian van den Eerenbeemt fotografie Dolph Cantrijn<br />
Stafmedewerker<br />
Wilko Elsinga.<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013
20. Lifestyle<br />
coördinatie Francine Bardoel<br />
Speak up!<br />
MOOC’s lossen alles op!?<br />
MOOC’s, of Mass Open Online Courses zijn hot! Gaan MOOCs<br />
het wetenschappelijk onderwijs in Nederland drastisch veranderen?<br />
(Hoor)Colleges van HARVARD of MIT thuis bekijken, op<br />
ieder gewenst moment, <strong>met</strong> de mogelijkheid om het zo vaak<br />
terug te zien als <strong>je</strong> maar wilt... Een droomwereld of realiteit?<br />
MOOC is een relatief recent fenomeen waar<br />
het hoger onderwijs mee wordt geconfronteerd.<br />
Een MOOC kan door iedereen<br />
<strong>met</strong> een internetverbinding gratis bezocht<br />
en bestudeerd worden. In de VS hebben<br />
verschillende topuniversiteiten eigen kanalen<br />
ontwikkeld om gratis onderwijs aan<br />
te bieden. Naast de Kahn Academy zijn er drie grote spelers<br />
op dit gebied: Cousera (samenwerking <strong>met</strong> Stanford), Udacity<br />
(Stanford) & edX (Harvard & MIT). Het aanbod loopt sterk<br />
uiteen: van passief colleges bekijken tot een complete cursus<br />
inclusief huiswerk.<br />
Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn. Een gratis cursus aan<br />
Stanford, online colleges volgen, online huiswerk inleveren en<br />
online feedback krijgen… En als <strong>je</strong> het niet inlevert, volgt een<br />
‘persoonlijk’ mailt<strong>je</strong>! En uiteraard een certificaat... Maar slechts<br />
14% voltooit de cursussen.<br />
Een van de problemen van een MOOC is het ontbreken van<br />
direct of van persoonlijk contact. Een ander kritisch punt:<br />
wordt ‘het’ geleerde omgezet in wetenschappelijk en innovatief<br />
denken? Geldt dit ook niet voor hoorcolleges in zalen<br />
zoals GZ101, WZ1, CZ115?<br />
Het probleem kan eenvoudig opgelost worden: vervang de<br />
grote hoorcolleges door een MOOC, maar biedt wel andere<br />
colleges in kleinere groepen van 35 tot 40 studenten aan. Misschien<br />
doen we voor een MOOC nog beter ons best en kan de<br />
hele wereld meegenieten!<br />
Iets nieuws is EVJ, Economie voor Jou. EVJ maakt economie<br />
begrijpelijk en is een initiatief dat voortkomt uit het economische<br />
platform MeJudice. EVJ maakt op een eigentijdse<br />
manier economie begrijpelijk voor jongeren vanaf 15 jaar. Het<br />
slaat een brug tussen de online wereld van de MOOCs en het<br />
onderwijs tussen docent en student.<br />
MOOCs zijn zeer interessant om kennishiaten en een zekere<br />
basis bij te brengen en kunnen hoorcolleges in grote zalen<br />
makkelijk vervangen, maar het subtiele samenspel tussen<br />
docent en student zal niet vervangen kunnen worden.<br />
Dr. Bob van den Brand<br />
<strong>Univers</strong>itair Hoofdocent Accounting<br />
/ Medewerker Onderwijsburo<br />
& Associated Professor<br />
TIAS NIMBAS Business School<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013<br />
I-con<br />
Trendspotting<br />
Retro rijden<br />
Wat zijn de laatste trends op de Tilburgse campus?<br />
<strong>Univers</strong> zit bovenop alles wat hip & happening is.<br />
Deze keer: brommer.<br />
Van regen<br />
word ik<br />
troosteloos<br />
Stijl? Stoer en vrouwelijk. Ik draag vaak<br />
hoge hakken. Dat maakt iets stoers<br />
<strong>met</strong>een vrouwelijker. Mijn stijl is net<strong>je</strong>s,<br />
maar dan wel zonder bloe<strong>met</strong><strong>je</strong>sprint.<br />
Mooiste trend? Kokerrokken en strakke<br />
jurk<strong>je</strong>s. Daar houd ik echt van. Dat is<br />
zo mooi en heel vrouwelijk. Als <strong>je</strong> het<br />
draagt <strong>met</strong> een mooie hak, dan is het<br />
helemaal af.<br />
Wat trek <strong>je</strong> nooit aan? Nike Air Max.<br />
Die vind ik te mannelijk. Deze schoenen<br />
passen niet bij mijn stijl en zijn echt<br />
niets voor mij.<br />
Slechte gewoonte? Ik ben heel ongeduldig.<br />
Ik ben iemand die van opschieten<br />
houdt, maar als mensen dat niet<br />
doen, dan raak ik geïrriteerd. Best erg<br />
eigenlijk.<br />
Carnavalsoutfit? Ik word Catwoman.<br />
Toevallig zag ik bij de H&M een soort<br />
kattenmaskert<strong>je</strong>. Die vond ik zo leuk<br />
dat ik hem heb gekocht. Zo kwam ik op<br />
het idee om als Catwoman verkleed te<br />
gaan. Ik ben niet zo van de standaardpak<strong>je</strong>s,<br />
liever zoek ik zelf wat dinget<strong>je</strong>s<br />
bij elkaar.<br />
Verslaving? Ik heb een shopverslaving.<br />
Ik probeer het te minderen, maar <strong>met</strong><br />
het onlineshoppen gaat dat moeilijk.<br />
Het is zo gemakkelijk om online iets te<br />
bestellen. Je kunt het nog altijd terug<br />
sturen. Alleen doe ik dat negen van de<br />
tien keer niet.<br />
Marit Overbeeke (24), Marketing management<br />
Sneeuw of regen? Eigenlijk allebei niet.<br />
Maar als ik moet kiezen, doe dan maar<br />
sneeuw. Op de kou kan ik me goed<br />
kleden en op regen eigenlijk niet. Van<br />
regen word ik troosteloos.<br />
Toekomstplan? Ik ben twee keer in<br />
Amerika geweest en een keer in Azië. Ik<br />
zou graag deze geweldige ervaringen<br />
<strong>met</strong> mijn vriend willen delen. Het hoeft<br />
niet dit jaar nog, maar ik wil wel binnen<br />
een aantal jaren zo’n reis maken <strong>met</strong><br />
mijn vriend.<br />
Nu het ov niet meer gratis is, moeten we op zoek naar ander<br />
vervoer. Populair in tal van studentenwereldsteden is de vintage<br />
brommer, een Puch, Kreidler of Zündapp. In Tilburg liet de trend<br />
nogal op zich wachten, vorig jaar spotte <strong>Univers</strong> slechts één<br />
oude brommer op de campus. Nu vonden we deze, een mooie<br />
Zündapp GTS 50. Vijf versnellingen en <strong>met</strong> een beet<strong>je</strong> opvoeren<br />
kan ie 75 kilo<strong>met</strong>er per uur. Prachtige brommer, vinden wij van<br />
<strong>Univers</strong>. Je moet er wel hobby in hebben, een beet<strong>je</strong> sleutelen<br />
en poetsen hoort erbij. Een echte hipster kan niet zonder buikschuiver.<br />
Bovendien een oude versiertruc: “Zullen we naar mijn<br />
brommer gaan kijken?”
Wè nou?<br />
Ongetwijfeld?<br />
Kiezen is moeilijk, zeker als het op <strong>je</strong> studie<br />
aankomt. Wè nou? als <strong>je</strong> fout kiest? Hebben jullie<br />
weleens getwijfeld over <strong>je</strong> studiekeuze?<br />
“Nee, eigenlijk niet. Ik studeer Bedrijfseconomie en<br />
dat is een brede opleiding waar <strong>je</strong> veel kanten mee<br />
op kunt. Bij mijn keuze vond ik het belangrijk dat mijn<br />
opleiding iets <strong>met</strong> economie te maken had.”<br />
Erik Thus (20), Bedrijfseconomie<br />
“Ik heb mijn bachelor Organisatiewetenschappen<br />
afgemaakt, maar pas in het derde jaar kwam ik er<br />
achter dat het niets voor mij was. Ik heb vaker getwijfeld<br />
of ik het wel leuk genoeg vond. Ik ben nu een<br />
pre-master International Management aan het doen.<br />
Dat zijn extra vakken om een totaal andere master te<br />
kiezen. Zo kan ik een andere kant op.”<br />
Germaine Doorenbosch (22), pre-master International<br />
Management<br />
“Nooit echt twijfels gehad. Ik studeer ook al lang<br />
en weet dus wat ik wil. Mijn bachelor International<br />
Business was heel breed, <strong>je</strong> kiest pas later wat <strong>je</strong> leuk<br />
vindt door middel van keuzevakken en <strong>je</strong> scriptie.”<br />
Vincent Wilms (28), Accounting<br />
“Toen ik begon had ik grote twijfels. Op de middelbare<br />
school heb ik last minute besloten om rechten<br />
te gaan studeren. Ik dacht: ik kijk wel hoe het gaat.<br />
Na het eerste jaar was switchen geen optie meer.”<br />
Başak Torun (22), International Business Law<br />
“Ik heb helemaal geen twijfels. Ik heb <strong>met</strong>een de<br />
goede keuze gemaakt. Dat is erg fijn, want het komt<br />
vaak voor dat mensen een verkeerde keuze maken. Ik<br />
in ieder geval niet, mijn opleiding is interessant.”<br />
Pepijn Pastoor (19), Economics<br />
Film<br />
Lifestyle .21<br />
De slaaf en<br />
de charmante<br />
premiejager<br />
Slachtoffers van de geschiedenis die zich wreken, dat is een fantasie waar Tarantino<br />
wel raad mee weet. In Inglorious Basterds liet Tarantino een joodse vrouw een<br />
bioscoop vol nazi’s uitmoorden. Nu is het tijd voor de slaaf om wraak te nemen. Dus<br />
verplaatsen we ons in Django Unchained naar het Amerika van 1858. En zien we hoe<br />
de slaaf Django samen <strong>met</strong> de charmante premiejager King Schultz zijn vrouw gaat<br />
bevrijden uit de tengels van een gemene plantage-eigenaar.<br />
Wie nu denkt dat Tarantino een geëngageerd filmmaker is geworden heeft het goed<br />
mis. Django Unchained heeft geen maatschappijkritische boodschap, of het moet<br />
zoiets zijn als: “Ja, die slavendrijvers van vroeger, dat waren dus echt geen frisse figuren.”<br />
Maar goed, dat is zo ongeveer hetzelfde als beweren dat <strong>je</strong> beter geen vork in <strong>je</strong><br />
neus kan rammen – wie zal <strong>je</strong> tegenspreken?<br />
Tarantino is en blijft natuurlijk gewoon een überstilist, die het liefst b-genres uit de<br />
filmgeschiedenis recyclet. In het geval van Django Unchained zijn dat de Western en<br />
de Blaxploitation. Niks nieuws onder de zon dus, en dat is nu precies het probleem <strong>met</strong><br />
Django Unchained. Want de formule van veel geweld + veel slow motion + veel filmverwijzingen<br />
gekoppeld aan de typische Tarantino-soundtrack, die kennen we nu wel.<br />
Bovendien ontbreekt het de film aan scherpe dialogen, ooit de kracht van Tarantino.<br />
Daar komt nog bij dat het kreng bijna drie uur duurt, wat echt veel te lang is. Het<br />
script zwalkt en de spanningsboog verslapt geregeld als een penis die een Nieuwjaarduik<br />
maakt. Met Django Unchained maakte Tarantino een voorspelbare en nogal<br />
flauwe film. Bart Smout<br />
Django Unchained is te<br />
zien in Pathé en Euroscoop<br />
in Tilburg.<br />
Muziek<br />
Vibrerende<br />
emo-pop<br />
In het dal van de woeste Ethiopische rivier Awash werden ooit restanten gevonden<br />
van de eerste mensachtigen. Het is niet deze ‘Awash’ waar de vijfkoppige Tilburgs/Bredase<br />
band zich naar vernoemd heeft. Awash betekent ook ‘overspoeld’ in het Engels.<br />
Op hun mini-cd Inner Drive, opgenomen in de huiskamer, wordt de luisteraar overspoeld<br />
<strong>met</strong> emoties, vooral die van Geert van der Burg, <strong>met</strong> zijn vibrerende vocalen<br />
de troef van de band. Awash maakt intieme Engelstalige emo-pop in de melancholieke<br />
traditie van acts als Live, Pearl Jam, Racoon, Counting Crows, David Gray en REM. Dit<br />
alles overgoten <strong>met</strong> een dun laag<strong>je</strong> seventies, zie ook het lyrische toetsenwerk van de<br />
Tilburgse student Maarten de Raad. Dit jaar hoopt Maarten zijn master Strategic Management<br />
te halen én zijn bachelor Business Administration. Dat zal nog niet meevallen,<br />
want Awash gaat hard. Sweet Josephine, het prijsnummer van Inner Drive, was<br />
dankzij optredens bij Gerard Ekdom en NachteGiel plotseling overal. Het volwaardige<br />
debuut van Awash komt pas 20 april uit. Tot die tijd moeten we het doen <strong>met</strong> deze<br />
veelbelovende mini-cd en <strong>met</strong> de nieuwste single Numb, een fijne meeschreeuwer die<br />
te beluisteren is op www.awash.me.<br />
Op 16 februari staat Awash in het voorprogramma van James Walsh (Starsailor) in<br />
Mezz Breda. Dieter van den Bergh<br />
<strong>Univers</strong> recenseert alles. Op <strong>Univers</strong>Online.<br />
Awash - Inner Drive<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013
22. Science & school<br />
text Bart Smout photography Getty Images<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013<br />
Mad or bad the choice between<br />
prison and a mental home<br />
To what extent can Norwegian mass murderer<br />
Anders Breivik be held accountable for his actions?<br />
And what about James Holmes, the guy who killed<br />
twelve people in an American movie theater? That’s<br />
hard to say within the confines of the Dutch legal<br />
system, since it hasn’t established a legal underpinning<br />
of the concept of ‘an unsound mind’. And that’s<br />
not very smart, says Gerben Meynen, who holds an<br />
endowed professorship in Forensic Psychiatry.<br />
On 20 July 2012, James Holmes walked into a movie<br />
theater in Aurora, Colorado, while it was premiering<br />
the latest Batman movie. He opened fire on the<br />
moviegoers and killed twelve of them. Witnesses<br />
say that Holmes had dyed his hair orange and called<br />
himself the Joker, after the villain in the Batman movie. There is<br />
no doubt that Mr. Holmes has mental issues, but does that automatically<br />
mean that he cannot be held legally accountable?<br />
Meynen expounded on this particular problem in his inaugural<br />
speech Mad or Bad? On the boundaries of psychiatry. In it, he<br />
cited article 39 of the Dutch Criminal Code, which deals with<br />
accountability. It states that in cases where the criminal act is<br />
proven but the offender cannot be held responsible for his or her<br />
act due to a mental defect or disorder, the offender will not be<br />
considered punishable. According to the professor, this article<br />
simply acknowledges that someone of unsound mind so<strong>met</strong>imes<br />
can be considered not punishable. However, it doesn’t<br />
give a clue on how to determine if someone is truly of unsound<br />
mind. “In that sense, the Dutch legal system doesn’t provide an<br />
underpinning for the concept of accountability”, Meynen says. In<br />
practice, the upshot is that judges in our country depend on the<br />
opinion of psychiatrists, which erodes the boundaries between<br />
the medical sphere and the legal sphere.<br />
According to Meynen, the current situation is not desirable. He<br />
therefore proposes for a Dutch legal underpinning to be called<br />
into existence. That way, it will be perfectly clear how a judge<br />
can establish if and when a defendant is of unsound mind. That,<br />
in turn, would probably prevent a lot of turmoil in the media.<br />
But how does one devise such a legal underpinning? Meynen<br />
presented three options in his inaugural speech.<br />
Take a look across the border<br />
Some countries have included a legal underpinning of accountability<br />
in their criminal codes. Meynen asserts it couldn’t hurt to<br />
take a good look at these examples. A couple of these countries<br />
have made use of the M’Naghten Rule, based on a landmark<br />
case against Daniel M’Naghten in 1843. M’Naghten was a British<br />
maniac who wanted to kill the Tory Prime Minister, Sir Robert<br />
Peel. He was convinced his political party was out to get him.<br />
However, he then accidentally shot Peel’s secretary in the head.<br />
Daniel M’Naghten was acquitted, since his judges believed he<br />
was out of his mind while he committed the crime. A fit of insanity,<br />
so to say. Some countries add an element of control to the<br />
M’Naghten rule. “That applies to cases in which the defendant<br />
knew what he was doing, but didn’t really have any control over<br />
James 'Joker' Holmes<br />
his actions - for example, when a voice in his head told him to<br />
do so<strong>met</strong>hing. In such cases, the defendant cannot be held accountable”,<br />
Meynen says. “This point of view has been laid down<br />
in the Model Penal Code.”<br />
What does philosophy say?<br />
And in particular, the philosophy of ethics, which focuses on<br />
moral dilemmas? That should certainly be a sub<strong>je</strong>ct of closer<br />
inspection, Meynen says. Ethics has the advantage that both<br />
legal and medical students are acquainted with it. So, the ethical<br />
perspective could bring both together. And not just on an<br />
interdisciplinary basis, but also internationally. “Ethical instincts<br />
are shared among people who live far apart; they transcend<br />
borders”, Meynen states. The best possible outcome would be;<br />
a legal underpinning derived from a universal notion of accountability.<br />
Explore the boundaries of psychiatric knowledge<br />
How do mental disorders really affect our decision-making?<br />
Meynen declares that this field is relatively unexplored. “Why is it<br />
that some schizophrenic patients don’t feel the need to comply<br />
with the voices in their head, while in others, they immediately<br />
affect their behavior? Do we know how difficult it is for a kleptomaniac<br />
to never steal?” It’s those kinds of questions that we<br />
need to answer if we want to come up with a solid legal underpinning.<br />
But right now, we are lacking the necessary information.<br />
We just don’t know exactly why some people with a certain<br />
disorder make behavioral choices which lead to a crime, while<br />
others don’t. In that respect, Meynen expects much from two<br />
new academic fields: neuroethics and neurolaw. “I foresee that<br />
in the future, academics in these fields will tackle the concept of<br />
accountability, and they will further clarify the concept.”<br />
Gerben Meynen held his inaugural speech on Friday, 25 January in<br />
the Aula of the Cobbenhagen building.
Masterpiece<br />
Prevention state threatens<br />
privacy of citizens<br />
You’re probably in the habit of taking preventive measures in<br />
your day-to-day life. It’s unlikely you’ll hang around dark alleys<br />
at night or leave the front door wide open when you’re going on<br />
holiday. But, what happens when the state increasingly takes<br />
such preventive measures? In his PhD thesis, Rik Peeters shows<br />
how a disposition towards prevention has changed the role of<br />
the state, and points out its dangers.<br />
The film Minority Report paints the picture of a future in which<br />
murderers are arrested before they’ve actually committed the<br />
crime. We’re still far from that, but in his multidisciplinary thesis,<br />
combining Public Administration and Philosophy, Rik Peeters<br />
makes the case that, since the 1980s, the state has increasingly<br />
focused on prevention. Whether it concerns preventing terrorist<br />
attacks, recidivism or obesity, the adage ‘prevention is better<br />
than cure’ has been widely applied.<br />
The consequences are far-reaching, Rik Peeters states. “The<br />
justification for state interventions has shifted from a violation<br />
of the law or a specific case of health concerns, to expected<br />
future events and the notion that these can be averted.” The<br />
consequence is that the state increasingly infringes on citizens’<br />
privacy. “Prevention tends towards a detailed, comprehensive<br />
intervention, executed as early as possible”, the researcher says.<br />
He describes this tendency as the expansive logic of prevention:<br />
Eureka!<br />
How to choose a course<br />
Choose a course that interests you, but<br />
also be realistic about future career<br />
prospects. That’s what Ton Wilthagen,<br />
professor of Social Law, recommends.<br />
It’s an age-old question: should you choose<br />
studying so<strong>met</strong>hing you enjoy, or so<strong>met</strong>hing<br />
with the best chance of a job? You<br />
won’t stick with a course that you don’t<br />
enjoy at all, that’s certain, Ton Wilthagen<br />
says. But whatever you choose to study,<br />
you can always direct your attention to<br />
the job sector with the most potential.<br />
“You can, for example, focus on health care<br />
when you’re carrying out your work placement<br />
or thesis, even when you’re in a legal<br />
or economics course”, he says. “Focus on<br />
growth sectors, that will benefit you both<br />
scientifically and personally.”<br />
Let data flow<br />
The internet has made data available<br />
around the world. Yet, the international<br />
flow of data is often tied to national<br />
regulations. And that’s not necessarily<br />
a good thing, PhD student Christopher<br />
Kuner says. Too much focus has been put<br />
on data protection, and, as a result, the<br />
advantages of data flow across the world<br />
have been overlooked, he says. According<br />
to Christopher Kuner, worldwide<br />
data flow is crucial to many fundamental<br />
rights and offer economic advantages.<br />
That’s why we need a more coherent<br />
legal system, which regulates the transfer<br />
of personal details across borders. Let it<br />
flow, let it flow, let it flow!<br />
Don’t reread, don’t highlight<br />
Have you been busy cramming for midterms?<br />
Endlessly reread lengthy texts<br />
and highlighted important sentences?<br />
You really shouldn’t have. A recent psychology<br />
study has shown that highlighting<br />
and rereading texts are the least effective<br />
ways to study. Meanwhile, these are also<br />
the most common study <strong>met</strong> hods. A team<br />
the more the state aims to prevent, the<br />
more it is compelled to monitor society.<br />
In short: Big Brother is watching you.<br />
The prevention state lacks transparent<br />
regulations, according to Rik Peeters.<br />
“Specifically, the prevention state is<br />
extremely susceptible to arbitrariness,<br />
since there is no clear<br />
justification for intervention.” The<br />
boundaries of what necessitates<br />
early intervention are unclear,<br />
which paves the way to abuse.<br />
Rik Peeters believes the scientific community plays an important<br />
part in monitoring the boundaries of the prevention state.<br />
Academic institutions should keep a critical eye on the preventive<br />
measures taken by the state. In any case; the total expulsion<br />
of risks is doomed to failure, according Rik Peeters. At the end<br />
of the day, prevention is nothing but an illusory remedy, albeit a<br />
therapeutic one.<br />
Rik Peeters, The Preventive Gaze. How Prevention Transforms Our<br />
Understanding of the State, Eleven International Publishing, 2013.<br />
of researchers has examined the effectiveness<br />
of ten different ways of studying.<br />
Rereading and highlighting is not the<br />
best way to retain information. But, what<br />
does work? Answering practice questions<br />
and dividing your study activities over an<br />
extended period – don’t try to cram in all<br />
you need to know in two days. The article<br />
about this study is published in the January<br />
issue of Psychological Science in the<br />
Public Interest.<br />
Science & School .23<br />
text Bart Smout & Esra van der Wolk<br />
Scientists should<br />
monitor the<br />
prevention state<br />
Coloring books is<br />
good for kids, not<br />
for studying<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013
24. International<br />
text Esra van der Wolk photography Dolph Cantrijn<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013<br />
Name: Sandra<br />
Sepp<br />
Age: 23<br />
Nationality:<br />
Estonian<br />
Study: Law<br />
Here as: Exchange<br />
student<br />
Hi, Hello, Hoi, Bonjour, Hola!<br />
Obviously, the TOP week and I*ESN weekend camp had not worn out our new<br />
international students yet. They know how to party! So Tuesday’s after the TOP<br />
week, I*ESN threw a ‘Welkom to Holland party’ with a preceding dinner at the<br />
Verbs. Dutch flags, orange clothing, large cans of beer and booze in a plastic<br />
cups created a typical (Dutch) international evening. But who are those new<br />
arrivals, and why are they here?<br />
Why Tilburg? I heard it was a good university for law.<br />
Also because I can study in English and it’s in the<br />
heart of Europe, which is good for traveling.<br />
What about the snow? I’m used to snow. Here it’s<br />
called extreme weather conditions but for me it’s like<br />
spring in here. In Estonia we have one <strong>met</strong>er snow<br />
and a temperature of -29 degrees so I am happy to<br />
be here!<br />
How did you end up here? One of the first things I<br />
did is becoming a member of I*ESN.<br />
First impression of Tilburg? I didn’t expect people<br />
would be so happy and helpful. Tilburg is really cute.<br />
I like that people ride their bike so much.<br />
How are the Dutch<br />
people? I’m really<br />
impressed that all<br />
of you speak English<br />
so well.<br />
Made any friends<br />
already? Yes, a lot<br />
of friends from all<br />
over the world!<br />
Funniest moment<br />
until now? We rode<br />
through the snow<br />
on a bike with two<br />
persons but we<br />
slowly fell over and<br />
crashed. I wouldn’t<br />
even think about<br />
riding a bike during<br />
winter at home!<br />
What are your<br />
plans for this<br />
semester? Taking<br />
law courses, learn<br />
Dutch and travel.<br />
Why Tilburg?<br />
I heard Tilburg<br />
is one of the<br />
best universities<br />
to study law. I<br />
also wanted to<br />
be near all the<br />
international<br />
movement in The<br />
Hague.<br />
What about the<br />
snow? I like it as<br />
a picture but not<br />
when riding on<br />
my bike. It gets<br />
slippery.<br />
How did you end<br />
up here? Through<br />
I*ESN. I love to<br />
meet new people<br />
because I write<br />
and it helps me<br />
to develop my<br />
characters.<br />
First impression<br />
of Tilburg?<br />
Freakin’ cold!<br />
How are the Dutch people? You are really kind,<br />
nice and warm. And you always help.<br />
Made any friends already? A lot of friends, I’ve<br />
<strong>met</strong> people from all parts of the world.<br />
Funniest moment until now? I was drunk after<br />
partying at café Philip and on my way home I<br />
fell of my bike, slipping in slow motion. It was<br />
hilarious.<br />
What are your plans for this semester? I want<br />
to travel around Europe and learn Dutch.<br />
Name: Juan Ricardo<br />
Olarte Baez<br />
Age: 23<br />
Nationality: Colombian<br />
Study: Law<br />
Here as: Exchange<br />
student
Name: Jie Xun Nicky<br />
Tan<br />
Age: 23<br />
Nationality: Singaporean<br />
Study: Economics &<br />
management<br />
Here as: Exchange<br />
student<br />
Why Tilburg? I wanted to go on exchange to the Netherlands<br />
and I ended up in Tilburg.<br />
What about the snow? I hate snow!<br />
How did you end up here? Through the I*ESN Facebook<br />
group.<br />
First impression of Tilburg?<br />
It’s so cute and going to<br />
the center is easy. I like the<br />
campus very much.<br />
How are the Dutch people?<br />
Dutch people are so helpful,<br />
I like Dutch people.<br />
Made any friends already?<br />
Yes, I have made a lot of<br />
friends!<br />
Funniest moment until<br />
now? I have made a lot<br />
of memories already but<br />
nothing special.<br />
What are your plans for<br />
this semester? I’m planning<br />
to visit other countries and<br />
to have a lot of fun!<br />
Why Tilburg? I just had to come to the Netherlands<br />
once.<br />
What about the snow? I want to build a snowman!<br />
Because of the snow, I can work on my cycling<br />
skills.<br />
How did you end up here? The party was on Facebook<br />
and my friends asked me to come.<br />
First impression of Tilburg?<br />
Fantastic! I asked a girl for<br />
help when I was lost on the<br />
train and she accompanied me<br />
the entire way, switching trains<br />
and everything.<br />
How are the Dutch people?<br />
Dutch people are very nice<br />
and helpful. They help even<br />
before you ask.<br />
Made any friends already?<br />
Yeah definitely, you say hi in<br />
the street and you make a<br />
friend.<br />
Funniest moment until now?<br />
I fell and landed on my ass.<br />
People were looking when I<br />
wanted to come up, and then<br />
I fell again. Everyone asked if I<br />
was doing okay.<br />
What are your plans for this<br />
semester? To know more<br />
people, travel the place and<br />
have fun.<br />
Name: Beste Bulut<br />
Age: 21<br />
Nationality: Turkish<br />
Study: Economics<br />
Here as: Exchange<br />
student<br />
Column<br />
Lord of the Rooms<br />
International .25<br />
Prices are very<br />
negotiable 'for such a<br />
nice girl like yourself'<br />
You have to know that when it comes to room search, there<br />
is only one place destined for each brave person that dares to<br />
find it. If it wasn’t for the guidance of helpers who made me<br />
remember my goal, I would have never completed the task.<br />
The first Middle Man I encountered on my way was a helpful,<br />
rather round man from the Ottoman Empire. He offered<br />
transportation in his vehicle mysteriously smelling of dust and<br />
smoke. We moved from place to place while he was telling me<br />
about conflicts with his wife from a far away Christian land.<br />
All households he showed me were inhabited by people of<br />
exotic origin and decorated accordingly. There was a Persian<br />
owner with preference towards female tenants; he claimed<br />
that his own gender ought to be distrusted. There was also a<br />
single mother, her face hidden behind a colorful piece of cloth,<br />
with a prematurely obese son.<br />
The Middle Man tempted me prices that are very negotiable<br />
“for such a nice girl like yourself”. But I didn’t let myself be<br />
deceived. I knew that a kitchen counter crammed into an attic<br />
room of 13m2 is not a studio. I knew that a lower price is not<br />
worth having everything smell like fried chicken every time<br />
I cook. But the time was running out and I had to keep be lieving<br />
that the Room was still waiting for me.<br />
The next Middle Man was a young man of dark eyes and<br />
ebony skin. He was a resourceful man who, except for guiding<br />
seekers to their perfect Rooms, was also selling inexpensive<br />
footwear. He tried to make me abandon my search by offering<br />
splendid food and drinks. He tempted me with his youthfulness<br />
and good company, but I knew I had to keep going<br />
despite cold and hunger.<br />
And finally there it was. I stood in from of a breath-taking<br />
wooden house in a small village outside of town, admiring the<br />
tree branches touching the ground and windows sparkling<br />
in the sun. An old man with a long, white beard opened the<br />
door. “The Lord of the Rooms!, I thought to myself in amazement.<br />
He greeted with me words: “Come in. I have been<br />
expecting you.”<br />
Sonia Kolasinska<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013
26. International<br />
text Esra van der Wolk photography Jan van Eijndhoven/PVE<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013<br />
Carnaval and Valentine’s Day<br />
lost between lust & love<br />
This year, Carnaval and Valentine’s Day are only a few days apart. Confusing at<br />
the least since it are two completely opposing worlds. Whereas Carnaval mainly<br />
consist of drinking and partying, Valentine’s Day requires waking up your inner<br />
poet. This culture clash of love is like Jekyll and Hyde.<br />
Prince Charming<br />
Two days later. It’s Valentine’s Day (Valentijnsdag), your hangover<br />
is hopefully gone and you’re getting ready for your Valentine<br />
date. If your relationship survived Carnaval, you know this is the<br />
girl to marry. Forget everything that happened during Carnaval,<br />
or at least don’t mention it to her. Take your girlfriend (to be)<br />
out for dinner, buy here roses and read her a poem. All the old<br />
time clichés are welcomed on this day of love, even by the most<br />
coldhearted and rebellious women. Deep down all women hope<br />
their prince charming comes driving along on a snow white<br />
horse to sweep them of their feet. This is your chance to be that<br />
prince charming. But remember that Valentine’s Day in the Netherlands<br />
is not celebrated as outrageous as in other countries,<br />
like the United States. A simple postcard, some chocolates or<br />
<strong>je</strong>welry and a kiss on the lips is enough for most.<br />
Are you secretly in love but too afraid to confess it? Valentine’s<br />
Day is the right time to send her an anonymous message with<br />
a time and place to meet. Every girl dreams of having a secret<br />
admirer. And no, not the ones hiding behind their masks during<br />
Carnaval..<br />
Carnaval: probably you’ve heard of it. The famous<br />
Dutch version of the festivity is celebrated mainly in<br />
the southern part of the country. This year, it takes<br />
place from the 8th until the 12th of February. Imagine<br />
a town full of crazy dressed people who are too<br />
drunk to remember their own name, let alone their girlfriends’. A<br />
society in which normal rules don’t apply. Where you usually find<br />
yourself struggling to get a conversation going with that pretty<br />
lady, during Carnaval the girls will – literally – fall before your<br />
feet. Sex, alcohol and embarrassing behavior are at the order of<br />
the day. Don’t be surprised by the songs with names like ‘Er staat<br />
een paard in de gang’ (There’s a horse standing in the hallway)<br />
and ‘Weet <strong>je</strong> wat ik wel zou willen zijn, een bloe<strong>met</strong><strong>je</strong>sgordijn’<br />
(You know what I would like to be, a flower curtain).<br />
It is an unwritten rule that what happens during these four days<br />
is never mentioned again. Intoxication and so<strong>met</strong>imes even<br />
cheating is tolerated. Under group pressure, bing drinking is<br />
obliged. Rumor has it even that a lot of couples break up during,<br />
or after Carnaval as a consequence of excessive drinking, cheating<br />
or any other thinkable embarrassing act (like dancing half<br />
naked on the streets). Alcohol will pour in larger quantities than<br />
you ever imagined. Sexy students dressed up as nurses, devils,<br />
stewardesses and angels parade from bar to bar. An excellent<br />
opportunity to catch some fish as even the most corny pick-up<br />
lines are tolerated. So try your best at Carnaval (or not, it doesn’t<br />
really matter) and you’ll probably get lucky. But beware: don’t<br />
expect to find a date for Valentine’s Day.
Marly<br />
Controversy<br />
Device vice, baby?<br />
Ruud: I think making notes on a tablet<br />
or laptop is great. You can store your<br />
notes in a cloud and you can get to<br />
them anytime, anywhere. This way, if<br />
you want to study at your parents’ you<br />
have your notes right there. You can<br />
also add nice graphs.<br />
Marly: You might be right, but I made<br />
the deliberate choice not to use a<br />
laptop in class. It would be too tempting<br />
to do other stuff. I make my notes<br />
on paper and that works for me. I put<br />
them neatly in a folder.<br />
Ruud: Okay, but you can also look up<br />
anything you don’t understand during<br />
class. You don’t have this advantage<br />
when you only use paper.<br />
Marly: If I don’t get so<strong>met</strong>hing, I ask<br />
my neighbor or I check my phone. Ac-<br />
Thrown out of the Window(s)?<br />
It was supposed to be finished in December:<br />
Windows 7. However the new interface still<br />
doesn’t work because of bugs. Meanwhile, new<br />
student printers are collecting dust. Seems like a<br />
waste of money. Maybe we should close windows<br />
to make sure no bugs can come in?<br />
Overheard on campus<br />
<br />
Ruud<br />
Some lecturers don’t mind students making notes on their tablets, laptops or<br />
even cell phones. Others make no secret of their rage against the machine. They<br />
would love to take it out on your laptop or phone. Ruud Couwenberg (Information<br />
management) and Marly Brons (Marketing management) discuss whether making<br />
electronic notes during lectures is a good idea.<br />
tually, when I think about it, my phone<br />
is a whole new source of distraction!<br />
So should professors protect you<br />
from yourself by banning cell phones?<br />
Ruud: No, I don’t see why. As long as<br />
it doesn’t affect me, playing with your<br />
phone during class is everyone’s own<br />
responsibility. Of course, if you don’t<br />
want to come to class to pay attention,<br />
you might as well stay away.<br />
And you can use your phone to make<br />
notes. It probably won’t be very useful,<br />
but hey, desperate times call for<br />
desperate measures.<br />
Marly: I agree, if it doesn’t bother me, I<br />
don’t mind others using their phones.<br />
As long as they don’t whisper or<br />
chuckle about it, it’s fine by me. They<br />
should be left to their own devices.<br />
Column<br />
Queens<br />
Shitty meal?<br />
Talking about wastes. Professors of the<br />
<strong>Univers</strong>ity of Amsterdam became ill after a<br />
dinner celebrating the 381th anniversary of their<br />
university. A research of their faeces couldn’t<br />
identify the cause, so we still don’t know what<br />
was eating them.<br />
What’s in the world .27<br />
edited by Puck van Tilburg<br />
Queens abdicate. Children (often not ‘sharp tools’ yet ‘nice’)<br />
inherit. Queens, publicly suffering yet managing, lisping, in-bred,<br />
down-to-planet European regents, formal yet modern, divide<br />
subsequent time between: 1) global pro<strong>je</strong>cts (Luis Morago’s<br />
campaign to end bee-poisoning); 2) re-enactments of imagist<br />
poems involving red ob<strong>je</strong>cts, chickens and precipitation glaze;<br />
and 3) vaguely (undoubtedly unintentionally) pornographic photographs<br />
of banana skins atop broken umbrellas. Queens finally<br />
get new hairstyles. And give away cash. Queens done well in<br />
unasked-for, onerous, dull dutieth 1 .<br />
Andrew Cartwright teaches English at the Language Center.<br />
__________<br />
1. duties with a lisp<br />
Spotted!<br />
Tuesday 22 January 2013 - Kitchen Midden Brabant College<br />
Enactus Tilburg <strong>Univers</strong>ity, who? SIFE recently changed<br />
their name into Enactus. On the 22th of January they organized<br />
a dinner and together with Asset First managed to<br />
cook for over fifty volunteers at the huge kitchen of restaurant<br />
Rhapsody of Midden Brabant College. Each course had<br />
its own workstation. Turkish Börek was one of the starters.<br />
Do you have<br />
a funny photo<br />
or overheard<br />
so<strong>met</strong>hing on<br />
campus? Send it<br />
to univers@uvt.nl.<br />
Or post it on our<br />
facebook page<br />
facebook.com/<br />
universonline<br />
<strong>Univers</strong><br />
7 februari 2013
International starts here<br />
Mad or bad, prison or mental home?<br />
New faces on campus<br />
no. 08<br />
Februari 7, 2013<br />
Carnaval or<br />
Valentine<br />
Independent magazine of Tilburg <strong>Univers</strong>ity