Richtlijnen voor de toepassing van het compensatiebeginsel voor ...

1. INLEIDING en WERKWIJZE
1.1 Algemeen
In het Streekplan West-Overijssel (december 1993) is de toepassing van het compensatiebeginsel
bij aantasting van natuur, bos en landschap vastgelegd. In de (ontwerp) partiële
herziening van het streekplan Stadsgewest Twente is dezelfde passage over de toepassing van
het compensatiebeginsel opgenomen: daarmee geldt het compensatiebeginsel voor de gehele
provincie Overijssel. Zie voor de streekplantekst het Kader op de volgende pagina.
Het compensatiebeginsel geldt voor ruimtelijke ingrepen die schadelijk zijn voor de natuur- en
landschapswaarden in de streekplanzones III en IV en voor bossen (in alle streekplanzones).
Aantasting van de waarden binnen deze gebieden wordt afgewezen 1 . Alleen als sprake is van
een zwaarwegend maatschappelijk belang en als alternatieve locaties of uitvoeringswijzen
ontbreken, kan van dit uitgangspunt worden afgeweken en kan toestemming worden gegeven
voor de voorgenomen activiteit. In dat geval moeten maatregelen worden getroffen om de
schade zoveel mogelijk te beperken of te verzachten (landschappelijke inpassing en het uitvoeren
van mitigerende maatregelen). De schade die daarna overblijft moet worden gecompenseerd. De
streekplannen spreken overigens ook van uitsluitingsgebieden, waar de waarden zo moeilijk
vervangbaar zijn dat ingrepen altijd wordt afgewezen. Een nadere uitwerking van de uitsluitingsgebieden
wordt gegeven in hoofdstuk 2. Voorbeelden van ingrepen die met schade (en dus
compensatie) gepaard (kunnen) gaan zijn: aanleg van infrastructuur, het realiseren van een
woningbouwlocatie, een grootschalige waterwinning, dijkverzwaring of de aanleg van een stortplaats.
In het streekplan wordt niet gekozen voor een opsomming van activiteiten of ingrepen
die compensatieplichtig zijn. Als een besluit wordt genomen over een ruimtelijke ingreep in (of
nabij) streekplanzone III en IV ofwel in bos, moet bekend zijn of sprake is van schade; in geval
van schade geldt het compensatiebeginsel. Aard en omvang van de schade bepalen aard en
omvang van de compensatie.
1 Streekplanzone landelijk gebied III omvat cultuurgronden verweven met bossen,
landgoederen, kleinschalige landschappen, groot- en kleinschalig reliëf, vochtige open
graslandgebieden, meren, kraggen, rietlanden, uiterwaarden en oeverlanden. Natuur,
bos, landschap en rietareaal worden actief gehandhaafd. Streekplanzone landelijk
gebied IV omvat heideterreinen, klein- en grootschalig reliëf, natuurbossen, kraggen,
rietlanden, meren en andere grote wateren, uiterwaarden en oeverlanden. In deze
gebieden wordt herstel, behoud en ontwikkeling van natuur- en landschapswaarden
bevorderd.
5