24.09.2013 Views

Infoblad over Gezond Leven - 5de jaargang - nummer 3 - BioGezond

Infoblad over Gezond Leven - 5de jaargang - nummer 3 - BioGezond

Infoblad over Gezond Leven - 5de jaargang - nummer 3 - BioGezond

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke<br />

<strong>Infoblad</strong> <strong>over</strong> <strong>Gezond</strong> <strong>Leven</strong> - <strong>5de</strong> <strong>jaargang</strong> - <strong>nummer</strong> 3 - juni 2009<br />

Afgiftekantoor: 8500 Kortrijk 1-2 P408659<br />

Verschijnt 6 x per jaar in februari, april, juni, september, oktober, december


V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke<br />

<strong>Infoblad</strong> <strong>over</strong> <strong>Gezond</strong> <strong>Leven</strong> - <strong>5de</strong> <strong>jaargang</strong> - <strong>nummer</strong> 3 - juni 2009<br />

Afgiftekantoor: 8500 Kortrijk 1-2 P408659<br />

Verschijnt 6 x per jaar in februari, april, juni, september, oktober, december


MarinEPA ® omega-3 voor het<br />

behoud van het emotionele<br />

en fysieke welzijn.<br />

Wat maakt onze omega-3<br />

zo verschillend van de andere?<br />

De kleinst mogelijke<br />

ecologische voetafdruk.<br />

MarinEPA ® Smart Fats<br />

voor het behoud van<br />

emotioneel en fysiek<br />

welzijn en ondersteunt<br />

het afweersysteem.<br />

€ 31,95 / 60 softgels<br />

(2 maand dosis)<br />

MarinEPA ® TG<br />

draagt bij tot goede<br />

cholesterol en ondersteunt<br />

de conditie van<br />

uw gewrichten,<br />

huid en circulatie.<br />

€ 21,95 / 60 softgels<br />

(2 maand dosis)<br />

Meer weten?<br />

Bel Minami Nutrition 03 458 79 54 of<br />

Mannavita 056 439852 info@mannavita.be<br />

Verkrijgbaar bij de betere reform- en dieetwinkels<br />

www.MarinEPA.be<br />

ConsumerLab<br />

HIGHEST CONCENTRATION & PURITY ★★★★★<br />

MarinEPA ® Junior<br />

goed voor geheugen<br />

en concentratievermogen.<br />

Hoog aan EPA, laag<br />

aan DHA.<br />

€ 19,95 / 60 softgels<br />

(1 maand dosis)<br />

TOP RATING BEST FISH OIL ★ ★<br />

★★★★★<br />

ConsumerLab<br />

HIGHEST CONCENTRATION & PURITY ★★★★★<br />

8<br />

O I L<br />

TOP RATING BEST FISH OIL ★ ★<br />

★★★★★<br />

8<br />

O I L<br />

Het meest zuivere Omega-3<br />

met de kleinst mogelijke<br />

ecologische voetafdruk was<br />

en blijft ons streefdoel. Geen<br />

wonder dat de Scandinaviërs<br />

kiezen voor Minami Nutrition.<br />

Uit respect voor het milieu gebruikt<br />

Minami Nutrition enkel kleine diepzeevissen<br />

- zoals ansjovis, makreel,<br />

sardienen en haring - die erkend zijn<br />

als niet bedreigde soorten afkomstig<br />

van de onbezoedelde wateren rond<br />

Antarctica. Kabeljauw wordt nooit<br />

gebruikt: aangezien deze vis slechts<br />

weinig omega-3 bevat, moeten te<br />

veel vissen worden opgeofferd om in<br />

de omega-3-behoefte te voorzien.<br />

MarinEPA ® is een hoog geconcentreerde<br />

visolie zonder gebruik van<br />

chemische solventen zoals hexaan.<br />

Resoluut de milieuvriendelijkste<br />

oplossing! Deze ‘groene’ fabricage<br />

werd <strong>over</strong>igens bekroond met<br />

het EMAS-certificaat, een strenge<br />

Europese norm voor milieuzorg.<br />

MarinEPA®


MarinEPA ® omega-3 voor het<br />

behoud van het emotionele<br />

en fysieke welzijn.<br />

Wat maakt onze omega-3<br />

zo verschillend van de andere?<br />

De kleinst mogelijke<br />

ecologische voetafdruk.<br />

MarinEPA ® Smart Fats<br />

voor het behoud van<br />

emotioneel en fysiek<br />

welzijn en ondersteunt<br />

het afweersysteem.<br />

€ 31,95 / 60 softgels<br />

(2 maand dosis)<br />

MarinEPA ® TG<br />

draagt bij tot goede<br />

cholesterol en ondersteunt<br />

de conditie van<br />

uw gewrichten,<br />

huid en circulatie.<br />

€ 21,95 / 60 softgels<br />

(2 maand dosis)<br />

Meer weten?<br />

Bel Minami Nutrition 03 458 79 54 of<br />

Mannavita 056 439852 info@mannavita.be<br />

Verkrijgbaar bij de betere reform- en dieetwinkels<br />

www.MarinEPA.be<br />

ConsumerLab<br />

HIGHEST CONCENTRATION & PURITY ★★★★★<br />

MarinEPA ® Junior<br />

goed voor geheugen<br />

en concentratievermogen.<br />

Hoog aan EPA, laag<br />

aan DHA.<br />

€ 19,95 / 60 softgels<br />

(1 maand dosis)<br />

TOP RATING BEST FISH OIL ★ ★<br />

★★★★★<br />

ConsumerLab<br />

HIGHEST CONCENTRATION & PURITY ★★★★★<br />

8<br />

O I L<br />

TOP RATING BEST FISH OIL ★ ★<br />

★★★★★<br />

8<br />

O I L<br />

Het meest zuivere Omega-3<br />

met de kleinst mogelijke<br />

ecologische voetafdruk was<br />

en blijft ons streefdoel. Geen<br />

wonder dat de Scandinaviërs<br />

kiezen voor Minami Nutrition.<br />

Uit respect voor het milieu gebruikt<br />

Minami Nutrition enkel kleine diepzeevissen<br />

- zoals ansjovis, makreel,<br />

sardienen en haring - die erkend zijn<br />

als niet bedreigde soorten afkomstig<br />

van de onbezoedelde wateren rond<br />

Antarctica. Kabeljauw wordt nooit<br />

gebruikt: aangezien deze vis slechts<br />

weinig omega-3 bevat, moeten te<br />

veel vissen worden opgeofferd om in<br />

de omega-3-behoefte te voorzien.<br />

MarinEPA ® is een hoog geconcentreerde<br />

visolie zonder gebruik van<br />

chemische solventen zoals hexaan.<br />

Resoluut de milieuvriendelijkste<br />

oplossing! Deze ‘groene’ fabricage<br />

werd <strong>over</strong>igens bekroond met<br />

het EMAS-certificaat, een strenge<br />

Europese norm voor milieuzorg.<br />

MarinEPA®


colofoon<br />

pag. 4<br />

Inhoud<br />

Bloemen: puur natuur …of niet?<br />

De kleurige kelkjes belichamen waarden als onschuld en schoonheid. Het is dan ook<br />

jammer dat er heel wat energie nodig is om hun serres te verwarmen en om ze te transporteren.<br />

Bodem en water worden vervuild. Pesticiden zijn gevaarlijker dan bij voedingswaren<br />

en worden in grotere hoeveelheden gebruikt; de arbeidsomstandigheden zijn,<br />

althans in het zuiden, vaak meer dan bedenkelijk. Bestaan er dan geen alternatieven?<br />

Natuurlijke hulp bij juveniele acne (jeugdpuistjes)<br />

Heel veel van onze jongeren hebben last van acne of jeugdpuistjes. Hoewel het gaat<br />

om een goedaardige en voorbijgaande aandoening, kan acne leiden tot sociale<br />

geremdheid, onnodige gevoelens van schaamte of zelfs depressiviteit. Wat is juveniele<br />

acne precies, wat zijn de oorzaken en welke natuurlijke opties<br />

bestaan er om de ernst ervan te verlichten? pag. 6<br />

Selenium, een miskend<br />

sporenelement<br />

Selenium is een essentieel mineraal voor mens en dier dat<br />

ondermeer een rol speelt in de immuniteit, preventie van<br />

kanker, schildklierwerking en de algemene antioxidante<br />

bescherming. Overheidsinstanties en het grootste deel van<br />

het medisch korps blijven ondanks <strong>over</strong>tuigende wetenschappelijke<br />

studies het belang van<br />

deze nutriënt miskennen.<br />

Bio<strong>Gezond</strong> is een tweemaandelijks infoblad voor de natuurwinkelklant<br />

EINDREDACTIE<br />

P. Desmyter<br />

ADRES<br />

Evolution Media Group<br />

Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke<br />

Tel. 056-60 73 33<br />

Fax 056-61 05 83<br />

PUBLICITEIT<br />

Peter Verbeke<br />

Tel. 051-22 02 22<br />

Fax 051-22 66 54<br />

Voor Wallonië: Bio Info,<br />

Abonnementen: € 13 - reknr.: 385-0451160-76<br />

Gefermenteerde knoflook<br />

In de Oudheid was knoflook zondermeer de belangrijkste remedie om<br />

ziekten te voorkomen, te behandelen en de algemene vitaliteit te bevorde-<br />

ren. Tegenwoordig zijn veel van deze toepassingen onderbouwd door wetenschappelijk<br />

onderzoek, dat de superieure werking van gefermenteerde knoflook bevestigt. Reden<br />

voor een grondige voorstelling.<br />

Patricia de Moffarts,<br />

02-534 43 30<br />

Verantwoordelijke uitgever<br />

P. Desmyter<br />

Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke<br />

Advertenties en publiscopiën kunnen<br />

zonder enige motivering worden geweigerd.<br />

De uitgever wijst elke aansprakelijkheid<br />

voor de inhoud van de advertenties af.<br />

De inhoud van elke advertentie en publi -<br />

scopie valt onder de verantwoordelijkheid<br />

van de adverteerder.<br />

pag. 26<br />

en verder<br />

Misverstanden <strong>over</strong> vetten, deel 2 10<br />

Bio<strong>Gezond</strong> Koken 18<br />

Geert’s hoekje 26<br />

Nieuwtjes <strong>over</strong> voeding 28<br />

Etherische olie: spijklavendel 30<br />

Bachbloesemtherapie: Zonneroosje 32<br />

Column: functionele voeding 33<br />

Wijntip van de maand 34<br />

Gemmotherapie 35<br />

Bio<strong>Gezond</strong> Info 36<br />

PHYTAL-CREA bvba,<br />

Jozef Plateaustraat 33<br />

B-9000 Gent<br />

tel 09/224.16.71<br />

fax 09/223.57.45<br />

pag.16<br />

ALTISA ®<br />

Sinds 1970<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 3


colofoon<br />

pag. 4<br />

Inhoud<br />

Bloemen: puur natuur …of niet?<br />

De kleurige kelkjes belichamen waarden als onschuld en schoonheid. Het is dan ook<br />

jammer dat er heel wat energie nodig is om hun serres te verwarmen en om ze te transporteren.<br />

Bodem en water worden vervuild. Pesticiden zijn gevaarlijker dan bij voedingswaren<br />

en worden in grotere hoeveelheden gebruikt; de arbeidsomstandigheden zijn,<br />

althans in het zuiden, vaak meer dan bedenkelijk. Bestaan er dan geen alternatieven?<br />

Natuurlijke hulp bij juveniele acne (jeugdpuistjes)<br />

Heel veel van onze jongeren hebben last van acne of jeugdpuistjes. Hoewel het gaat<br />

om een goedaardige en voorbijgaande aandoening, kan acne leiden tot sociale<br />

geremdheid, onnodige gevoelens van schaamte of zelfs depressiviteit. Wat is juveniele<br />

acne precies, wat zijn de oorzaken en welke natuurlijke opties<br />

bestaan er om de ernst ervan te verlichten? pag. 6<br />

Selenium, een miskend<br />

sporenelement<br />

Selenium is een essentieel mineraal voor mens en dier dat<br />

ondermeer een rol speelt in de immuniteit, preventie van<br />

kanker, schildklierwerking en de algemene antioxidante<br />

bescherming. Overheidsinstanties en het grootste deel van<br />

het medisch korps blijven ondanks <strong>over</strong>tuigende wetenschappelijke<br />

studies het belang van<br />

deze nutriënt miskennen.<br />

Bio<strong>Gezond</strong> is een tweemaandelijks infoblad voor de natuurwinkelklant<br />

EINDREDACTIE<br />

P. Desmyter<br />

ADRES<br />

Evolution Media Group<br />

Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke<br />

Tel. 056-60 73 33<br />

Fax 056-61 05 83<br />

PUBLICITEIT<br />

Peter Verbeke<br />

Tel. 051-22 02 22<br />

Fax 051-22 66 54<br />

Voor Wallonië: Bio Info,<br />

Abonnementen: € 13 - reknr.: 385-0451160-76<br />

Gefermenteerde knoflook<br />

In de Oudheid was knoflook zondermeer de belangrijkste remedie om<br />

ziekten te voorkomen, te behandelen en de algemene vitaliteit te bevorde-<br />

ren. Tegenwoordig zijn veel van deze toepassingen onderbouwd door wetenschappelijk<br />

onderzoek, dat de superieure werking van gefermenteerde knoflook bevestigt. Reden<br />

voor een grondige voorstelling.<br />

Patricia de Moffarts,<br />

02-534 43 30<br />

Verantwoordelijke uitgever<br />

P. Desmyter<br />

Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke<br />

Advertenties en publiscopiën kunnen<br />

zonder enige motivering worden geweigerd.<br />

De uitgever wijst elke aansprakelijkheid<br />

voor de inhoud van de advertenties af.<br />

De inhoud van elke advertentie en publi -<br />

scopie valt onder de verantwoordelijkheid<br />

van de adverteerder.<br />

pag. 26<br />

en verder<br />

Misverstanden <strong>over</strong> vetten, deel 2 10<br />

Bio<strong>Gezond</strong> Koken 18<br />

Geert’s hoekje 26<br />

Nieuwtjes <strong>over</strong> voeding 28<br />

Etherische olie: spijklavendel 30<br />

Bachbloesemtherapie: Zonneroosje 32<br />

Column: functionele voeding 33<br />

Wijntip van de maand 34<br />

Gemmotherapie 35<br />

Bio<strong>Gezond</strong> Info 36<br />

PHYTAL-CREA bvba,<br />

Jozef Plateaustraat 33<br />

B-9000 Gent<br />

tel 09/224.16.71<br />

fax 09/223.57.45<br />

pag.16<br />

ALTISA ®<br />

Sinds 1970<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 3


Barbara Janssens staat in voor de Blije Bloemencampagne<br />

bij het Netwerk Bewust Verbruiken.<br />

4 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Biobloemen<br />

Bloemen: puur natuur …of niet?<br />

De kleurige kelkjes belichamen waarden als onschuld en schoonheid. Het is dan ook jammer<br />

dat er heel wat energie nodig is om hun serres te verwarmen en om ze te transporteren.<br />

Bodem en water worden vervuild. Pesticiden zijn gevaarlijker dan bij voedingswaren en worden<br />

in grotere hoeveelheden gebruikt; de arbeidsomstandigheden zijn, althans in het zuiden,<br />

vaak meer dan bedenkelijk. Bestaan er dan geen alternatieven?<br />

Schrijnende verhalen doen de ronde. Is dat<br />

niet absurd? Bloemen worden gegeven uit<br />

liefde, uit vriendschap, als cadeau. En dat<br />

daarmee dan zoveel leed gepaard gaat, is<br />

zonder meer schokkend. Dat zegt Barbara<br />

Janssens, die bij het Netwerk Bewust<br />

Verbruiken instaat voor de Blije Bloemencampagne.<br />

Ze voert sedert 2006 actie om de<br />

verkoop van de meer verantwoord geteelde<br />

types aan te zwengelen. “Er is nog heel wat<br />

werk voor de boeg,” zucht ze. “Maar in<br />

Nederland en, vooral, Duitsland worden ze<br />

reeds gretig gekocht. Ze zijn er alomtegenwoordig:<br />

zelfs in de winkels aan benzinestations.”<br />

Van het Noorden…<br />

Westerse consumenten zijn veeleisend. Ze<br />

verwachten dat de schoonheid van de bloem<br />

bijna volmaakt is. Om dat voor mekaar te<br />

krijgen, worden heel wat bestrijdingsmiddelen<br />

ingezet. Barbara Janssens: “Er worden<br />

er dubbel zoveel gebruikt in serres waar<br />

bloemen groeien dan in deze waar groenten<br />

worden geteeld. In open grond is het probleem<br />

nog groter, en dit om twee redenen.<br />

Ten eerste worden de chemicaliën dan niet<br />

afgeschermd door de <strong>over</strong>koepeling uit glas<br />

of plastic, en ten tweede is de druk van ziek-<br />

ten en plagen er groter. Gevolg is dat open<br />

teelt nog tien keer meer vervuiling door<br />

pesticiden oplevert. Ook de energie die<br />

wordt verbruikt is problematisch, en dit<br />

vooral in serres. Denk maar aan de verwarming,<br />

het toevoegen van CO2 - om de groei<br />

te bevorderen - , het belichten - om productie<br />

en kwaliteit te verhogen -, het koelen,<br />

bewaren, drogen, en het gebruik van machines.”<br />

…naar het Zuiden<br />

Steeds meer bloemen worden in het Zuiden<br />

geteeld. In Colombia, Ecuador en Kenia, bijvoorbeeld.<br />

Het klimaat is er meer geschikt<br />

dan het onze: het is warmer, er is meer licht<br />

en de luchtvochtigheidsgraad is gunstiger.<br />

Dit heeft heel wat energiebesparing tot<br />

gevolg. Zo stelt een studie van Cranfield<br />

University dat de uitstoot die gepaard gaat<br />

met de invoer van rozen in Engeland uit<br />

Kenia 5,8 keer kleiner is dan deze die uit<br />

Nederland worden geïmporteerd. Helaas is<br />

ook een en ander op te merken inzake bloementeelt<br />

uit het zuiden. Barbara legt uit.<br />

“Daar worden meer bestrijdingsmiddelen<br />

gebruikt dan bij ons. En, vooral: types die bij<br />

ons verboden zijn! Bovendien krijgen de<br />

werknemers vaak niet de vereiste beschermende<br />

kledij bij het spuiten ervan. En ze<br />

gaan te snel terug aan het werk tussen de<br />

besproeide bloemen: ze houden namelijk te<br />

weinig rekening met de vereiste wachttijd.<br />

Het probleem wordt nog versterkt doordat<br />

75 % van het personeel uit vrouwen bestaat.<br />

Aan de ene kant is dat positief, natuurlijk: ze<br />

dragen zo bij tot het gezinsinkomen. Maar ze<br />

worden ook zwanger: de vele chemicaliën<br />

hebben tot gevolg dat ze vaker miskramen en<br />

gehandicapte kinderen krijgen. En de moedermelk<br />

blijkt eveneens besmet! Het probleem<br />

gaat zelfs nog verder. Veel van die<br />

pesticiden komen uiteindelijk in grond- en<br />

oppervlaktewater terecht. Het leven in<br />

meren sterft, terwijl de gezinnen daarrond<br />

van het water drinken en erin vissen.”<br />

Andere problemen zijn <strong>over</strong>bemesting van<br />

de gronden, het onefficiënt gebruik van<br />

grote hoeveelheden water, en zeer lage<br />

lonen. 127 euro per maand in Colombia, bijvoorbeeld.<br />

Groen, groener, groenst<br />

Wat is dan de oplossing? Boycot van deze<br />

kleurige, heerlijk geurende kelkjes? “Zeker<br />

niet,” hamert Barbara. “Maar we proberen de<br />

mensen wel voor de problematiek te sensibiliseren,<br />

zodat ze de voorkeur geven aan<br />

exemplaren die een betrouwbaar label dragen.<br />

Aan te raden zijn alvast deze met het<br />

FLP (Flower Label Program)-, FFP (Fair<br />

Flowers and Plants)- en Max Havelaar-logo.<br />

Daarbij is rekening gehouden met zowel<br />

milieu- als sociale criteria. Bloemen met een<br />

Als je in de zomer de halve kilometer landweg<br />

naar de hoeve volgt, zie je één kleurige koepel,<br />

en word je <strong>over</strong>welmd met een intens zoet-kruidige<br />

geur… (foto: Pieter Ouddeken)


Barbara Janssens staat in voor de Blije Bloemencampagne<br />

bij het Netwerk Bewust Verbruiken.<br />

4 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Biobloemen<br />

Bloemen: puur natuur …of niet?<br />

De kleurige kelkjes belichamen waarden als onschuld en schoonheid. Het is dan ook jammer<br />

dat er heel wat energie nodig is om hun serres te verwarmen en om ze te transporteren.<br />

Bodem en water worden vervuild. Pesticiden zijn gevaarlijker dan bij voedingswaren en worden<br />

in grotere hoeveelheden gebruikt; de arbeidsomstandigheden zijn, althans in het zuiden,<br />

vaak meer dan bedenkelijk. Bestaan er dan geen alternatieven?<br />

Schrijnende verhalen doen de ronde. Is dat<br />

niet absurd? Bloemen worden gegeven uit<br />

liefde, uit vriendschap, als cadeau. En dat<br />

daarmee dan zoveel leed gepaard gaat, is<br />

zonder meer schokkend. Dat zegt Barbara<br />

Janssens, die bij het Netwerk Bewust<br />

Verbruiken instaat voor de Blije Bloemencampagne.<br />

Ze voert sedert 2006 actie om de<br />

verkoop van de meer verantwoord geteelde<br />

types aan te zwengelen. “Er is nog heel wat<br />

werk voor de boeg,” zucht ze. “Maar in<br />

Nederland en, vooral, Duitsland worden ze<br />

reeds gretig gekocht. Ze zijn er alomtegenwoordig:<br />

zelfs in de winkels aan benzinestations.”<br />

Van het Noorden…<br />

Westerse consumenten zijn veeleisend. Ze<br />

verwachten dat de schoonheid van de bloem<br />

bijna volmaakt is. Om dat voor mekaar te<br />

krijgen, worden heel wat bestrijdingsmiddelen<br />

ingezet. Barbara Janssens: “Er worden<br />

er dubbel zoveel gebruikt in serres waar<br />

bloemen groeien dan in deze waar groenten<br />

worden geteeld. In open grond is het probleem<br />

nog groter, en dit om twee redenen.<br />

Ten eerste worden de chemicaliën dan niet<br />

afgeschermd door de <strong>over</strong>koepeling uit glas<br />

of plastic, en ten tweede is de druk van ziek-<br />

ten en plagen er groter. Gevolg is dat open<br />

teelt nog tien keer meer vervuiling door<br />

pesticiden oplevert. Ook de energie die<br />

wordt verbruikt is problematisch, en dit<br />

vooral in serres. Denk maar aan de verwarming,<br />

het toevoegen van CO2 - om de groei<br />

te bevorderen - , het belichten - om productie<br />

en kwaliteit te verhogen -, het koelen,<br />

bewaren, drogen, en het gebruik van machines.”<br />

…naar het Zuiden<br />

Steeds meer bloemen worden in het Zuiden<br />

geteeld. In Colombia, Ecuador en Kenia, bijvoorbeeld.<br />

Het klimaat is er meer geschikt<br />

dan het onze: het is warmer, er is meer licht<br />

en de luchtvochtigheidsgraad is gunstiger.<br />

Dit heeft heel wat energiebesparing tot<br />

gevolg. Zo stelt een studie van Cranfield<br />

University dat de uitstoot die gepaard gaat<br />

met de invoer van rozen in Engeland uit<br />

Kenia 5,8 keer kleiner is dan deze die uit<br />

Nederland worden geïmporteerd. Helaas is<br />

ook een en ander op te merken inzake bloementeelt<br />

uit het zuiden. Barbara legt uit.<br />

“Daar worden meer bestrijdingsmiddelen<br />

gebruikt dan bij ons. En, vooral: types die bij<br />

ons verboden zijn! Bovendien krijgen de<br />

werknemers vaak niet de vereiste beschermende<br />

kledij bij het spuiten ervan. En ze<br />

gaan te snel terug aan het werk tussen de<br />

besproeide bloemen: ze houden namelijk te<br />

weinig rekening met de vereiste wachttijd.<br />

Het probleem wordt nog versterkt doordat<br />

75 % van het personeel uit vrouwen bestaat.<br />

Aan de ene kant is dat positief, natuurlijk: ze<br />

dragen zo bij tot het gezinsinkomen. Maar ze<br />

worden ook zwanger: de vele chemicaliën<br />

hebben tot gevolg dat ze vaker miskramen en<br />

gehandicapte kinderen krijgen. En de moedermelk<br />

blijkt eveneens besmet! Het probleem<br />

gaat zelfs nog verder. Veel van die<br />

pesticiden komen uiteindelijk in grond- en<br />

oppervlaktewater terecht. Het leven in<br />

meren sterft, terwijl de gezinnen daarrond<br />

van het water drinken en erin vissen.”<br />

Andere problemen zijn <strong>over</strong>bemesting van<br />

de gronden, het onefficiënt gebruik van<br />

grote hoeveelheden water, en zeer lage<br />

lonen. 127 euro per maand in Colombia, bijvoorbeeld.<br />

Groen, groener, groenst<br />

Wat is dan de oplossing? Boycot van deze<br />

kleurige, heerlijk geurende kelkjes? “Zeker<br />

niet,” hamert Barbara. “Maar we proberen de<br />

mensen wel voor de problematiek te sensibiliseren,<br />

zodat ze de voorkeur geven aan<br />

exemplaren die een betrouwbaar label dragen.<br />

Aan te raden zijn alvast deze met het<br />

FLP (Flower Label Program)-, FFP (Fair<br />

Flowers and Plants)- en Max Havelaar-logo.<br />

Daarbij is rekening gehouden met zowel<br />

milieu- als sociale criteria. Bloemen met een<br />

Als je in de zomer de halve kilometer landweg<br />

naar de hoeve volgt, zie je één kleurige koepel,<br />

en word je <strong>over</strong>welmd met een intens zoet-kruidige<br />

geur… (foto: Pieter Ouddeken)


Geertje van der Krogt kreeg samen met Erik,<br />

Marianne en Hans de idee om biologische rozen<br />

te telen.<br />

biolabel leggen in principe geen sociale eisen<br />

op, maar worden wel op de meest milieuvriendelijke<br />

wijze geteeld: zo zijn pesticiden<br />

eenvoudigweg verboden, terwijl de drie<br />

andere keurmerken dat wel toestaan, zij het<br />

binnen stikte grenzen. Dergelijke biologische<br />

bloemen zijn - voorlopig nog - zowat uitsluitend<br />

te vinden in de natuurvoedingswinkel.<br />

Deze met het iets minder groene fairtradelogo<br />

zijn regelmatig te vinden in supermarkten.<br />

Sommige bloemenwinkels bieden eveneens<br />

exemplaren met de andere labels aan.<br />

Dat gebeurt wel maar zelden. Daarom publiceren<br />

we hun adres op de Blije Bloemen-website.<br />

Tenslotte zijn er ook enkele webwinkels<br />

die exemplaren met keurmerk aanbieden.”<br />

Zeg het met rozen<br />

In 1999 zaten vier mensen in het Bekegemse<br />

café ‘De Roste Muis’ te genieten van een<br />

streekbiertje. Geertje, Erik, Marianne en<br />

Hans hebben toen de idee opgevat biologische<br />

rozen te telen. Had het genuttigde gerstenat<br />

een opvallend hoog alcoholgehalte?<br />

Dat is niet duidelijk, maar feit is dat ze daarmee<br />

een verrassende en allesbehalve eenvoudige<br />

uitdaging aangingen. Geertje van der<br />

Krogt: “In heel Europa - en misschien in de<br />

hele wereld! - was er niemand anders die<br />

deze handschoen reeds had opgenomen, met<br />

uitzondering dan van een bedrijf in<br />

Duitsland. We moesten dus zelf uitzoeken<br />

hoe we op biologische wijze, dus onder meer<br />

zonder pesticiden, deze bloemen konden<br />

telen.” Intussen zijn ze van start gegaan in<br />

Ijzendijke, een Zeeuws-Vlaams dorp, drie<br />

kilometer <strong>over</strong> de grens. Ze hebben 1300<br />

soorten vergaard. Vele ervan zijn zeldzaam<br />

en/of bijzonder. Zo is er een soort uit<br />

Oezbekistan, een andere zo oud als de zestiende<br />

eeuw, en nog een derde die 30 graden<br />

vorst verdraagt. Bijna alle kleuren van de<br />

regenboog zijn vertegenwoordigd. Zelfs<br />

Luizen, rupsen, slakken, … ze hebben allemaal natuurlijke<br />

vijanden. Ziekten en plagen worden dan weer voorkomen door,<br />

onder meer, veel potgrond en een goed gekozen onderstam.<br />

blauw en groen! De rozen groeien er in rijen<br />

temidden van uitgestrekte landerijen. Er<br />

groeien rijen knotwilgen naast een beekje.<br />

Ruigtes aan de kant van de velden worden<br />

niet geschuwd: hoge grassen met daartussen<br />

smeerwortel, fluitkruid, wilde bloemen, …<br />

meer nog: het viertal draagt aan dit beeld bij,<br />

bijvoorbeeld door bundels takken tussen<br />

bomen te leggen. De rozentelers hebben ook<br />

een vleermuiskelder gebouwd, een groendak<br />

aangelegd en een nestkast voor de<br />

torenvalk gemonteerd bovenaan de schuur.<br />

Een leeuwerik danst boven de eerste bloemen,<br />

en kwettert erop los. “Ze zal ergens<br />

broeden,” merkt mijn gastvrouw op.<br />

Niets is toeval<br />

De rozen hebben vele vijanden. Geertje van<br />

der Krogt: “Luizen kunnen heel wat schade<br />

toebrengen. Maar deze insecten hebben ook<br />

veel natuurlijke vijanden: het lieveheersbeestje;<br />

de larven van de zweefvlieg, de roofwants,<br />

de gaasvlieg; … door ervoor te zorgen<br />

dat deze dieren voldoende ruigtes vinden,<br />

hebben ze voldoende kans de winter in groten<br />

getale te <strong>over</strong>leven. Bosjes in de buurt<br />

herbergen dan weer vogels, die zich tegoed<br />

doen aan rupsen. Onder de vele takkenbundels<br />

voelen de egels zich thuis: zij smullen<br />

massa’s slakken. Maar er zijn natuurlijk ook<br />

heel wat ziekten en plagen die de bloemen in<br />

gevaar brengen. Deze voorkomen we op verschillende<br />

manieren. Zo behouden we enkel<br />

de sterke rozen. Voorts gebruiken we meer<br />

potgrond dan in de gangbare teelt gebruikelijk<br />

is: daardoor ontwikkelt de wortel goed,<br />

wat de plant minder teer maakt. Wat ook<br />

helpt, is de keuze van de onderstam. In de<br />

gangbare teelt wordt de roos geënt op een<br />

stuk dat makkelijk verwerkbaar is: kaarsrecht<br />

en zonder doornen. Dergelijke onderstam<br />

is wel zeer gecultiveerd en niet<br />

inheems, en daardoor gevoeliger dan het<br />

meer authentieke, streekeigen type dat wij<br />

gebruiken.” Een onverwacht gevaar, tenslotte,<br />

schuilt bij… muizen. Geertje: “Ze durven<br />

wel eens aan de wortels van de rozen te<br />

knabbelen. Waarom? Geen idee, ik neem aan<br />

dat ze dat lekker vinden. Maar geen nood,<br />

onze torenvalk maakt er korte metten<br />

mee…”<br />

Geurige koepel<br />

Wanneer ik vraag waarom iemand biobloemen<br />

zou moeten kopen, antwoordt Geertje<br />

formeel. “Waarom de aarde bevuilen als het<br />

niet nodig is? Wij bewijzen dat het kan zonder<br />

bestrijdingsmiddelen. En zonder kunst-<br />

mest. De productie daarvan oefent toch<br />

eveneens een druk uit op het milieu?<br />

Bovendien móeten onze rozen wel een goede<br />

kwaliteit hebben. Want als dat niet het geval<br />

zou zijn, zouden we ze niet kunnen telen<br />

zonder die extraatjes.” Wanneer ik vertrek,<br />

merk ik op dat de velden in de zomer wel<br />

heel mooi moeten zijn. Mijn gastvrouw knikt<br />

bevestigend. “Binnen enkele weken staat<br />

alles in bloei. En als je dan de halve kilometer<br />

landweg naar onze hoeve volgt, zie je één<br />

kleurige koepel, en word je <strong>over</strong>welmd met<br />

een intens zoet-kruidige geur…”<br />

Biologische bloemen<br />

In België is er niemand die biologische snijbloemen<br />

teelt. Maar die was er wel, en zelfs<br />

behoorlijk vroeg: boerderij De Wassende<br />

Maan te Deinze. Clara Fischman: “Tussen<br />

´86 en ´93 hebben we ganse ladingen geteeld<br />

en verkocht, vaak in Amsterdam. De verschillende<br />

soorten stelden we ook samen tot<br />

boeketten, en we verkochten biologische tulpenbollen<br />

in potjes. Het was een succesvolle<br />

teelt. Helaas verliet de medewerkster die<br />

toen instond voor deze biologische bloemen<br />

ons bedrijf. Gevolg was dat kort nadien<br />

opnieuw uitsluitend groenten en kruiden op<br />

onze landerijen stonden.” In de hoevewinkel<br />

worden evenwel nog elk jaar biobloemen<br />

verkocht, zij het vooral in april. Populair zijn<br />

onder meer Oost-Indische kers, stokrozen,<br />

viooltjes, theunisbloem, … Een trouwe<br />

klant, Magali, merkte er in maart een emmer<br />

boeketten met biologische tulpen op. “Ik was<br />

verrast dat daar te zien, en dacht meteen:<br />

leuk! Ik nam dan ook meteen een ruiker mee<br />

om mijn woning mee op te fleuren. Duur<br />

waren ze namelijk niet.” In haar armen droeg<br />

ze nog een andere bloem. Een wolk van een<br />

baby, die de naam Camille droeg. Of ook zij<br />

biologische bloemen verkoos, kon ze (nog)<br />

niet zeggen.<br />

Tekst: Koen Vandepopuliere<br />

Bloemen met een biolabel leggen in principe<br />

geen sociale eisen op, maar worden wel op<br />

de meest milieuvriendelijke wijze geteeld<br />

(foto: Pepijn Lutgerink)<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 5


Geertje van der Krogt kreeg samen met Erik,<br />

Marianne en Hans de idee om biologische rozen<br />

te telen.<br />

biolabel leggen in principe geen sociale eisen<br />

op, maar worden wel op de meest milieuvriendelijke<br />

wijze geteeld: zo zijn pesticiden<br />

eenvoudigweg verboden, terwijl de drie<br />

andere keurmerken dat wel toestaan, zij het<br />

binnen stikte grenzen. Dergelijke biologische<br />

bloemen zijn - voorlopig nog - zowat uitsluitend<br />

te vinden in de natuurvoedingswinkel.<br />

Deze met het iets minder groene fairtradelogo<br />

zijn regelmatig te vinden in supermarkten.<br />

Sommige bloemenwinkels bieden eveneens<br />

exemplaren met de andere labels aan.<br />

Dat gebeurt wel maar zelden. Daarom publiceren<br />

we hun adres op de Blije Bloemen-website.<br />

Tenslotte zijn er ook enkele webwinkels<br />

die exemplaren met keurmerk aanbieden.”<br />

Zeg het met rozen<br />

In 1999 zaten vier mensen in het Bekegemse<br />

café ‘De Roste Muis’ te genieten van een<br />

streekbiertje. Geertje, Erik, Marianne en<br />

Hans hebben toen de idee opgevat biologische<br />

rozen te telen. Had het genuttigde gerstenat<br />

een opvallend hoog alcoholgehalte?<br />

Dat is niet duidelijk, maar feit is dat ze daarmee<br />

een verrassende en allesbehalve eenvoudige<br />

uitdaging aangingen. Geertje van der<br />

Krogt: “In heel Europa - en misschien in de<br />

hele wereld! - was er niemand anders die<br />

deze handschoen reeds had opgenomen, met<br />

uitzondering dan van een bedrijf in<br />

Duitsland. We moesten dus zelf uitzoeken<br />

hoe we op biologische wijze, dus onder meer<br />

zonder pesticiden, deze bloemen konden<br />

telen.” Intussen zijn ze van start gegaan in<br />

Ijzendijke, een Zeeuws-Vlaams dorp, drie<br />

kilometer <strong>over</strong> de grens. Ze hebben 1300<br />

soorten vergaard. Vele ervan zijn zeldzaam<br />

en/of bijzonder. Zo is er een soort uit<br />

Oezbekistan, een andere zo oud als de zestiende<br />

eeuw, en nog een derde die 30 graden<br />

vorst verdraagt. Bijna alle kleuren van de<br />

regenboog zijn vertegenwoordigd. Zelfs<br />

Luizen, rupsen, slakken, … ze hebben allemaal natuurlijke<br />

vijanden. Ziekten en plagen worden dan weer voorkomen door,<br />

onder meer, veel potgrond en een goed gekozen onderstam.<br />

blauw en groen! De rozen groeien er in rijen<br />

temidden van uitgestrekte landerijen. Er<br />

groeien rijen knotwilgen naast een beekje.<br />

Ruigtes aan de kant van de velden worden<br />

niet geschuwd: hoge grassen met daartussen<br />

smeerwortel, fluitkruid, wilde bloemen, …<br />

meer nog: het viertal draagt aan dit beeld bij,<br />

bijvoorbeeld door bundels takken tussen<br />

bomen te leggen. De rozentelers hebben ook<br />

een vleermuiskelder gebouwd, een groendak<br />

aangelegd en een nestkast voor de<br />

torenvalk gemonteerd bovenaan de schuur.<br />

Een leeuwerik danst boven de eerste bloemen,<br />

en kwettert erop los. “Ze zal ergens<br />

broeden,” merkt mijn gastvrouw op.<br />

Niets is toeval<br />

De rozen hebben vele vijanden. Geertje van<br />

der Krogt: “Luizen kunnen heel wat schade<br />

toebrengen. Maar deze insecten hebben ook<br />

veel natuurlijke vijanden: het lieveheersbeestje;<br />

de larven van de zweefvlieg, de roofwants,<br />

de gaasvlieg; … door ervoor te zorgen<br />

dat deze dieren voldoende ruigtes vinden,<br />

hebben ze voldoende kans de winter in groten<br />

getale te <strong>over</strong>leven. Bosjes in de buurt<br />

herbergen dan weer vogels, die zich tegoed<br />

doen aan rupsen. Onder de vele takkenbundels<br />

voelen de egels zich thuis: zij smullen<br />

massa’s slakken. Maar er zijn natuurlijk ook<br />

heel wat ziekten en plagen die de bloemen in<br />

gevaar brengen. Deze voorkomen we op verschillende<br />

manieren. Zo behouden we enkel<br />

de sterke rozen. Voorts gebruiken we meer<br />

potgrond dan in de gangbare teelt gebruikelijk<br />

is: daardoor ontwikkelt de wortel goed,<br />

wat de plant minder teer maakt. Wat ook<br />

helpt, is de keuze van de onderstam. In de<br />

gangbare teelt wordt de roos geënt op een<br />

stuk dat makkelijk verwerkbaar is: kaarsrecht<br />

en zonder doornen. Dergelijke onderstam<br />

is wel zeer gecultiveerd en niet<br />

inheems, en daardoor gevoeliger dan het<br />

meer authentieke, streekeigen type dat wij<br />

gebruiken.” Een onverwacht gevaar, tenslotte,<br />

schuilt bij… muizen. Geertje: “Ze durven<br />

wel eens aan de wortels van de rozen te<br />

knabbelen. Waarom? Geen idee, ik neem aan<br />

dat ze dat lekker vinden. Maar geen nood,<br />

onze torenvalk maakt er korte metten<br />

mee…”<br />

Geurige koepel<br />

Wanneer ik vraag waarom iemand biobloemen<br />

zou moeten kopen, antwoordt Geertje<br />

formeel. “Waarom de aarde bevuilen als het<br />

niet nodig is? Wij bewijzen dat het kan zonder<br />

bestrijdingsmiddelen. En zonder kunst-<br />

mest. De productie daarvan oefent toch<br />

eveneens een druk uit op het milieu?<br />

Bovendien móeten onze rozen wel een goede<br />

kwaliteit hebben. Want als dat niet het geval<br />

zou zijn, zouden we ze niet kunnen telen<br />

zonder die extraatjes.” Wanneer ik vertrek,<br />

merk ik op dat de velden in de zomer wel<br />

heel mooi moeten zijn. Mijn gastvrouw knikt<br />

bevestigend. “Binnen enkele weken staat<br />

alles in bloei. En als je dan de halve kilometer<br />

landweg naar onze hoeve volgt, zie je één<br />

kleurige koepel, en word je <strong>over</strong>welmd met<br />

een intens zoet-kruidige geur…”<br />

Biologische bloemen<br />

In België is er niemand die biologische snijbloemen<br />

teelt. Maar die was er wel, en zelfs<br />

behoorlijk vroeg: boerderij De Wassende<br />

Maan te Deinze. Clara Fischman: “Tussen<br />

´86 en ´93 hebben we ganse ladingen geteeld<br />

en verkocht, vaak in Amsterdam. De verschillende<br />

soorten stelden we ook samen tot<br />

boeketten, en we verkochten biologische tulpenbollen<br />

in potjes. Het was een succesvolle<br />

teelt. Helaas verliet de medewerkster die<br />

toen instond voor deze biologische bloemen<br />

ons bedrijf. Gevolg was dat kort nadien<br />

opnieuw uitsluitend groenten en kruiden op<br />

onze landerijen stonden.” In de hoevewinkel<br />

worden evenwel nog elk jaar biobloemen<br />

verkocht, zij het vooral in april. Populair zijn<br />

onder meer Oost-Indische kers, stokrozen,<br />

viooltjes, theunisbloem, … Een trouwe<br />

klant, Magali, merkte er in maart een emmer<br />

boeketten met biologische tulpen op. “Ik was<br />

verrast dat daar te zien, en dacht meteen:<br />

leuk! Ik nam dan ook meteen een ruiker mee<br />

om mijn woning mee op te fleuren. Duur<br />

waren ze namelijk niet.” In haar armen droeg<br />

ze nog een andere bloem. Een wolk van een<br />

baby, die de naam Camille droeg. Of ook zij<br />

biologische bloemen verkoos, kon ze (nog)<br />

niet zeggen.<br />

Tekst: Koen Vandepopuliere<br />

Bloemen met een biolabel leggen in principe<br />

geen sociale eisen op, maar worden wel op<br />

de meest milieuvriendelijke wijze geteeld<br />

(foto: Pepijn Lutgerink)<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 5


Heel veel van onze jongeren hebben last van acne of<br />

jeugdpuistjes. Hoewel het gaat om een goedaardige en<br />

voorbijgaande aandoening, kan acne leiden tot sociale<br />

geremdheid, onnodige gevoelens van schaamte of zelfs<br />

depressiviteit. Wat is juveniele acne precies, wat zijn de<br />

oorzaken en welke natuurlijke opties bestaan er om de<br />

ernst ervan te verlichten?<br />

Omschrijving<br />

Juveniele acne is een huidaandoening, gekenmerkt door een chronische<br />

ontsteking van de haar- en talgklierfollikels, die zich vooral op<br />

het gelaat, het voorhoofd en op het bovenste derde van de rug en de<br />

romp kan voordoen. Acne treft in ons land in wisselende mate 80 à<br />

85 % der jongeren en dit vooral tussen 12 en 24 jaar. De meeste jongeren<br />

hebben een milde tot matige vorm van acne, terwijl 10 % lijdt<br />

aan een ernstiger vorm. Er zijn verschillende verschijningsvormen<br />

van acne:<br />

• “zwarte puntjes” of open comedonen zijn onderhuidse talgophopingen<br />

die de poriën verstoppen. Door oxidatie met de lucht<br />

krijgen ze hun donkere kleur. Ze zijn vooral gekenmerkt door de<br />

factor “hyperseborrhoe” of <strong>over</strong>matige afscheiding van talg.<br />

• “witte puntjes” of mee-eters zijn eigenlijk microcysten of kleine<br />

cysten, die gevuld zijn met talg, keratine, bacteriën en gisten.<br />

Hier spelen dus naast de <strong>over</strong>dreven talgproductie ook hyperkeratinisatie<br />

(het meer afscheiden van keratine in de follikel) en<br />

infectie een rol<br />

• papels zijn verhevenheden van de huid, waarin ontsteking<br />

optreedt. Vooral de bacterie propionibacterium acnes speelt hierbij<br />

een rol: deze gram-positieve bacterie vermenigvuldigt zich in<br />

de talgklierfollikel, waarbij ze door de afscheiding van lipasen<br />

(vetsplitsende enzymen) triglyceriden uit de talg omzet tot irriterende<br />

en ontstekingsveroorzakende vrije vetzuren.<br />

• pustels zijn papels, die met etter zijn gevuld<br />

• als verwikkelingen van papels en pustels kunnen soms noduli<br />

en cysten optreden: dit zijn ernstiger en nog dieper gelegen ontstekingsletsels,<br />

die tot acnelittekens kunnen leiden.<br />

Oorzaken<br />

De hoofdoorzaak van juveniele acne is de hormonale verandering die<br />

optreedt in het lichaam van de puber en adolescent. Door het androgene<br />

of mannelijke hormoon testosteron (vandaar meer acne bij jongens)<br />

verhoogt namelijk de afscheiding van talg in de haar- en<br />

talgklierfollikels. De talgproductie neemt vooral toe als testosteron<br />

extra wordt omgezet tot de prikkelende stof dihydrotestoteron (DHT)<br />

door het enzym 5-alfareductase. Een verhoogde spiegel van testos-<br />

6 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Natuurlijke hulp bij<br />

Juveniele acne<br />

(jeugdpuistjes)<br />

teron, een verminderde binding van testosteron aan dragereiwitten<br />

in het bloed, een grotere gevoeligheid van de celreceptoren voor<br />

testosteron, maar vooral een verhoogde werking van het enzyme 5alfareductase<br />

kunnen dus de <strong>over</strong>matige talgproductie veroorzaken.<br />

Over de rol van voeding bij acne bestaat vrij veel contr<strong>over</strong>se. De<br />

reguliere geneeskunde stelt dat een gezonde voeding wel beter is<br />

voor de huid in het algemeen, maar dat er verder geen enkel verband<br />

bestaat tussen voeding en acne. Verder spelen stress en emotionele<br />

factoren een rol in acne; de klassieke verergering van acne tijdens de<br />

examenperiode is daar een voorbeeld van. Ook klimaatfactoren, erfelijke<br />

factoren en het gebruik van medicijnen en contraceptiva kunnen<br />

acne beïnvloeden. Ten slotte wijzen huidartsen erop dat verkeerde<br />

lokale behandelingen met onaangepaste cosmetica ook een verergering<br />

kunnen uitlokken.<br />

Visie in de complementaire geneeskunde<br />

In de natuurgeneeskunde minimaliseert men de rol van de voeding<br />

minder dan in de reguliere geneeskunde. Het klopt dat de bovengenoemde<br />

factoren een rol spelen, maar steeds meer duiken onderzoeken<br />

op die aantonen dat nutritionele tekorten ook een oorzaak vormen.<br />

Zo zijn er bij acne heel vaak tekorten aangetoond van vitamine<br />

A en E en omega-3-vetzuren. En meestal is er een te lage zinkspiegel<br />

in de huid, zelfs al is de spiegel in het bloed normaal. Ook meent men<br />

dat een verstoorde darmflora en een verminderde gevoeligheid voor<br />

insuline een rol spelen. Een aanpassing van de voeding die rekening<br />

houdt met deze factoren zou dan ook na een zekere tijd wel duidelijk<br />

vruchten afwerpen (zie voedingsadviezen). Ten slotte moeten we aanstippen<br />

dat de complementaire geneeskunde de huid als eliminatieorgaan<br />

beschouwt en soms als de "derde nier” betitelt, die bij <strong>over</strong>belasting<br />

van lever en nieren ook toxinen uitscheidt. De werking van<br />

lever en nieren bevorderen, moet theoretisch gezien dan ook de eliminatie<br />

via de huid verminderen.<br />

Algemene adviezen<br />

- Gebruik geen gewone geparfumeerde zepen, wel zeep met een<br />

neutrale pH<br />

- Niet eigenhandig mee-eters of puistjes uitduwen, maar een pro-


Heel veel van onze jongeren hebben last van acne of<br />

jeugdpuistjes. Hoewel het gaat om een goedaardige en<br />

voorbijgaande aandoening, kan acne leiden tot sociale<br />

geremdheid, onnodige gevoelens van schaamte of zelfs<br />

depressiviteit. Wat is juveniele acne precies, wat zijn de<br />

oorzaken en welke natuurlijke opties bestaan er om de<br />

ernst ervan te verlichten?<br />

Omschrijving<br />

Juveniele acne is een huidaandoening, gekenmerkt door een chronische<br />

ontsteking van de haar- en talgklierfollikels, die zich vooral op<br />

het gelaat, het voorhoofd en op het bovenste derde van de rug en de<br />

romp kan voordoen. Acne treft in ons land in wisselende mate 80 à<br />

85 % der jongeren en dit vooral tussen 12 en 24 jaar. De meeste jongeren<br />

hebben een milde tot matige vorm van acne, terwijl 10 % lijdt<br />

aan een ernstiger vorm. Er zijn verschillende verschijningsvormen<br />

van acne:<br />

• “zwarte puntjes” of open comedonen zijn onderhuidse talgophopingen<br />

die de poriën verstoppen. Door oxidatie met de lucht<br />

krijgen ze hun donkere kleur. Ze zijn vooral gekenmerkt door de<br />

factor “hyperseborrhoe” of <strong>over</strong>matige afscheiding van talg.<br />

• “witte puntjes” of mee-eters zijn eigenlijk microcysten of kleine<br />

cysten, die gevuld zijn met talg, keratine, bacteriën en gisten.<br />

Hier spelen dus naast de <strong>over</strong>dreven talgproductie ook hyperkeratinisatie<br />

(het meer afscheiden van keratine in de follikel) en<br />

infectie een rol<br />

• papels zijn verhevenheden van de huid, waarin ontsteking<br />

optreedt. Vooral de bacterie propionibacterium acnes speelt hierbij<br />

een rol: deze gram-positieve bacterie vermenigvuldigt zich in<br />

de talgklierfollikel, waarbij ze door de afscheiding van lipasen<br />

(vetsplitsende enzymen) triglyceriden uit de talg omzet tot irriterende<br />

en ontstekingsveroorzakende vrije vetzuren.<br />

• pustels zijn papels, die met etter zijn gevuld<br />

• als verwikkelingen van papels en pustels kunnen soms noduli<br />

en cysten optreden: dit zijn ernstiger en nog dieper gelegen ontstekingsletsels,<br />

die tot acnelittekens kunnen leiden.<br />

Oorzaken<br />

De hoofdoorzaak van juveniele acne is de hormonale verandering die<br />

optreedt in het lichaam van de puber en adolescent. Door het androgene<br />

of mannelijke hormoon testosteron (vandaar meer acne bij jongens)<br />

verhoogt namelijk de afscheiding van talg in de haar- en<br />

talgklierfollikels. De talgproductie neemt vooral toe als testosteron<br />

extra wordt omgezet tot de prikkelende stof dihydrotestoteron (DHT)<br />

door het enzym 5-alfareductase. Een verhoogde spiegel van testos-<br />

6 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Natuurlijke hulp bij<br />

Juveniele acne<br />

(jeugdpuistjes)<br />

teron, een verminderde binding van testosteron aan dragereiwitten<br />

in het bloed, een grotere gevoeligheid van de celreceptoren voor<br />

testosteron, maar vooral een verhoogde werking van het enzyme 5alfareductase<br />

kunnen dus de <strong>over</strong>matige talgproductie veroorzaken.<br />

Over de rol van voeding bij acne bestaat vrij veel contr<strong>over</strong>se. De<br />

reguliere geneeskunde stelt dat een gezonde voeding wel beter is<br />

voor de huid in het algemeen, maar dat er verder geen enkel verband<br />

bestaat tussen voeding en acne. Verder spelen stress en emotionele<br />

factoren een rol in acne; de klassieke verergering van acne tijdens de<br />

examenperiode is daar een voorbeeld van. Ook klimaatfactoren, erfelijke<br />

factoren en het gebruik van medicijnen en contraceptiva kunnen<br />

acne beïnvloeden. Ten slotte wijzen huidartsen erop dat verkeerde<br />

lokale behandelingen met onaangepaste cosmetica ook een verergering<br />

kunnen uitlokken.<br />

Visie in de complementaire geneeskunde<br />

In de natuurgeneeskunde minimaliseert men de rol van de voeding<br />

minder dan in de reguliere geneeskunde. Het klopt dat de bovengenoemde<br />

factoren een rol spelen, maar steeds meer duiken onderzoeken<br />

op die aantonen dat nutritionele tekorten ook een oorzaak vormen.<br />

Zo zijn er bij acne heel vaak tekorten aangetoond van vitamine<br />

A en E en omega-3-vetzuren. En meestal is er een te lage zinkspiegel<br />

in de huid, zelfs al is de spiegel in het bloed normaal. Ook meent men<br />

dat een verstoorde darmflora en een verminderde gevoeligheid voor<br />

insuline een rol spelen. Een aanpassing van de voeding die rekening<br />

houdt met deze factoren zou dan ook na een zekere tijd wel duidelijk<br />

vruchten afwerpen (zie voedingsadviezen). Ten slotte moeten we aanstippen<br />

dat de complementaire geneeskunde de huid als eliminatieorgaan<br />

beschouwt en soms als de "derde nier” betitelt, die bij <strong>over</strong>belasting<br />

van lever en nieren ook toxinen uitscheidt. De werking van<br />

lever en nieren bevorderen, moet theoretisch gezien dan ook de eliminatie<br />

via de huid verminderen.<br />

Algemene adviezen<br />

- Gebruik geen gewone geparfumeerde zepen, wel zeep met een<br />

neutrale pH<br />

- Niet eigenhandig mee-eters of puistjes uitduwen, maar een pro-


fessioneel dat laten doen op een hygiënische manier zonder gevaar<br />

op bijkomende infectie<br />

- Meisjes gebruiken beter geen gewone make-up maar aangepaste<br />

cosmetica op waterbasis<br />

- Jongens scheren zich beter niet elektrisch (veroorzaakt minuscule<br />

kwetsuurtjes), maar beter met de hand in de richting van de haargroei<br />

- Overmatige blootstelling aan de zon vermijden: de zon werkt aanvankelijk<br />

wel “uitdrogend” op de huid, maar leidt tot hyperkeratose<br />

of de <strong>over</strong>matige vorming van keratine in de follikels met verstopping<br />

voor gevolg<br />

- Volop bewegen in open lucht<br />

Ondersteunende voedingsadviezen:<br />

Voeding is zelden de hoofdoorzaak, maar door een verstandig dieet in<br />

acht te nemen, kan zowel de hormonale balans (met vooral minder<br />

vorming van DHT) positief beïnvloed worden, kunnen nutritionele<br />

tekorten opgevangen worden en kan de ontstekingsbevorderende<br />

invloed van ondermeer verkeerde vetten verminderd worden.<br />

Af te raden<br />

- Melk: een aantal onderzoeken suggereren dat melkgebruikers een<br />

opmerkelijk hogere kans hebben op acne. Dit zou ondermeer<br />

komen door exogene hormonale stoffen, waaronder dihydrotestosteron<br />

- Voeding met een hoge glycemische index of voeding die de bloedsuikerspiegel<br />

snel doet stijgen zoals suikerbronnen (frisdrank,<br />

snoep, zoetigheden, gebak), witmeelproducten, verwerkte aardappelproducten,<br />

vruchtensappen, zoet fruit: de snelle stijging van de<br />

bloedsuikerspiegel die deze middelen veroorzaken leidt tot te hoge<br />

insulinespiegels en, mogelijk via 5-alfareductase, tot een te hoge<br />

spiegel van dihydrotestosteron. Zeker geraffineerde suiker is te vermijden,<br />

want die gedraagt zich bovendien als een “r<strong>over</strong>” van de<br />

voor de huid belangrijke nutriënten als zink en chroom en leidt tot<br />

een verstoorde darmflora<br />

- Een voedingspatroon met teveel koolhydraten ten opzichte van<br />

eiwitbronnen zou ook leiden tot een hogere activiteit van 5-alfareductase<br />

- Alle “slechte vetten”:<br />

• geraffineerde oliën: zijn ondermeer armer aan vitaminen A en E<br />

• geharde en gehydrogeneerde vetten in margarines, mayonaise,<br />

sauzen en alle mogelijke verwerkte voedingsmiddelen: verstoren<br />

het prostaglandinemetabolisme, wat ontstekingsverschijnselen in<br />

de huid bevordert<br />

• verhitten (bakken, braden) van oliën of vetten, rijk aan meervoudig<br />

onverzadigde vetzuren: doen schadelijke transvetzuren en oxidatieproducten<br />

ontstaan, die eveneens het prostaglandinemetabolisme<br />

verstoren<br />

BG-apr09-A<br />

isolatie<br />

tape<br />

staalplaat of<br />

ecopolyesterplaat<br />

- Een <strong>over</strong>maat aan omega-6-vetzuren via maïsolie, sojaolie,<br />

saffloerolie, zonnebloemolie t.o.v. omega-3-vetzuren, wat ook<br />

leidt tot een verstoring van het prostaglandinemetabolisme en<br />

zo de kans op ontstekingsverschijnselen verhoogt<br />

- Alle verwerkte vleeswaren (“charcuterie”), alle vleeswaren<br />

met hormonen en antibiotica<br />

- Overmatig gebruik van zout<br />

- Overmatig gebruik van alcohol en cafeïnebronnen zoals koffie<br />

en zwarte thee<br />

- Scherpe specerijen, zoute pinda's, chips, koolzuurhoudende<br />

dranken<br />

Aan te raden<br />

- Een voeding waarbij de hoeveelheid eiwitten wordt opgevoerd<br />

(40 à 45 %) ten nadele van de geconcentreerde koolhydraten<br />

zou leiden tot een afname van de activiteit van het enzyme<br />

5-alfa-reductase met minder vorming van het prikkelende<br />

DHT of dihydrotestosteron. Wel moet het gaan om kwaliteitseiwit<br />

zoals vis, gevogelte, noten en zaden, peulvruchten, melkwei-eiwit<br />

en zure melkproducten<br />

- Wat betreft de koolhydraten moet vooral gekozen worden voor<br />

koolhydraten met een lage glycemische index en dus rijk aan<br />

vezels. Door de lagere glycemiscxhe index is er minder vorming<br />

van insuline en dus DHT, door de vezels is er meer afvoer<br />

van toxische stoffen via de darm en een goede darmflora. Kies<br />

dus voor:<br />

• verse groenten: met als toppers waterkers, radijs, peterselie,<br />

knoflook, ui, groene bladgroenten, broccoli, bloemkool<br />

• vers, niet te zoet fruit<br />

• volle granen: bij voorkeur glutenvrije granen als volle rijst<br />

en quinoa<br />

• noten en zaden<br />

- Voedingsbronnen, rijk aan fyto-oestrogenen, die een lichte<br />

anti-androgene werking hebben en dus een <strong>over</strong>maat testosteron<br />

en dihydrotestosteron neutraliseren: peulvruchten, soja<br />

(vooral tempeh en tofu), zaden (vnml. lijnzaad), koolsoorten,<br />

volle granen<br />

- Bronnen van omega-3-vetzuren, die het enzym 5-alfareductase<br />

afremmen en zo dus de omzetting van testosteron tot DHT:<br />

koudgeperste, niet te verhitten lijnzaadolie en koolzaadolie,<br />

vette vis, pompoenpitten, walnoten, groene groenten<br />

- Zinkhoudend voedsel (vermindert ook de omzetting testosteron<br />

tot DHT door remmen 5-alfareductase): zonnebloempitten,<br />

rauwe noten, biergist, tarwekiemen, sojabonen, vette vis, kwaliteitsvlees<br />

- Zure melk (biogarde), rechtsdraaiende yoghurt, kefir, kwark,<br />

melkwei, melkzuurvergiste groentesappen: voor een gezonde<br />

darmflora<br />

Het Eco Solar paneel is een groot technisch<br />

product dat de innovatieve eigenschappen<br />

van de thin-film fotovoltaïsche cellen van<br />

UNI-SOLAR ® gebruikt. Hierbij wordt een<br />

dun laagje fotovoltaïsche cellen op onze<br />

geïsoleerde panelen geïntegreerd, deze<br />

wekken dan door middel van zonnestralen,<br />

elektrische energie op.<br />

Het Eco Solar paneel is geschikt voor alle<br />

daken zoals landbouw- en industrieloodsen,<br />

winkelcentra, sportfaciliteiten, carports,<br />

garages, enz.<br />

De voordelen zijn:<br />

De flexibiliteit van het ontwerp.<br />

Bestand tegen alle weersomstandigheden.<br />

Betere tolerantie.<br />

Betere prestaties bij hoge temperaturen<br />

Lager gewicht in vergelijking met traditionele<br />

fotovoltaïsche systemen.<br />

20 jaar fabriekswaarborg.<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 7


fessioneel dat laten doen op een hygiënische manier zonder gevaar<br />

op bijkomende infectie<br />

- Meisjes gebruiken beter geen gewone make-up maar aangepaste<br />

cosmetica op waterbasis<br />

- Jongens scheren zich beter niet elektrisch (veroorzaakt minuscule<br />

kwetsuurtjes), maar beter met de hand in de richting van de haargroei<br />

- Overmatige blootstelling aan de zon vermijden: de zon werkt aanvankelijk<br />

wel “uitdrogend” op de huid, maar leidt tot hyperkeratose<br />

of de <strong>over</strong>matige vorming van keratine in de follikels met verstopping<br />

voor gevolg<br />

- Volop bewegen in open lucht<br />

Ondersteunende voedingsadviezen:<br />

Voeding is zelden de hoofdoorzaak, maar door een verstandig dieet in<br />

acht te nemen, kan zowel de hormonale balans (met vooral minder<br />

vorming van DHT) positief beïnvloed worden, kunnen nutritionele<br />

tekorten opgevangen worden en kan de ontstekingsbevorderende<br />

invloed van ondermeer verkeerde vetten verminderd worden.<br />

Af te raden<br />

- Melk: een aantal onderzoeken suggereren dat melkgebruikers een<br />

opmerkelijk hogere kans hebben op acne. Dit zou ondermeer<br />

komen door exogene hormonale stoffen, waaronder dihydrotestosteron<br />

- Voeding met een hoge glycemische index of voeding die de bloedsuikerspiegel<br />

snel doet stijgen zoals suikerbronnen (frisdrank,<br />

snoep, zoetigheden, gebak), witmeelproducten, verwerkte aardappelproducten,<br />

vruchtensappen, zoet fruit: de snelle stijging van de<br />

bloedsuikerspiegel die deze middelen veroorzaken leidt tot te hoge<br />

insulinespiegels en, mogelijk via 5-alfareductase, tot een te hoge<br />

spiegel van dihydrotestosteron. Zeker geraffineerde suiker is te vermijden,<br />

want die gedraagt zich bovendien als een “r<strong>over</strong>” van de<br />

voor de huid belangrijke nutriënten als zink en chroom en leidt tot<br />

een verstoorde darmflora<br />

- Een voedingspatroon met teveel koolhydraten ten opzichte van<br />

eiwitbronnen zou ook leiden tot een hogere activiteit van 5-alfareductase<br />

- Alle “slechte vetten”:<br />

• geraffineerde oliën: zijn ondermeer armer aan vitaminen A en E<br />

• geharde en gehydrogeneerde vetten in margarines, mayonaise,<br />

sauzen en alle mogelijke verwerkte voedingsmiddelen: verstoren<br />

het prostaglandinemetabolisme, wat ontstekingsverschijnselen in<br />

de huid bevordert<br />

• verhitten (bakken, braden) van oliën of vetten, rijk aan meervoudig<br />

onverzadigde vetzuren: doen schadelijke transvetzuren en oxidatieproducten<br />

ontstaan, die eveneens het prostaglandinemetabolisme<br />

verstoren<br />

BG-apr09-A<br />

isolatie<br />

tape<br />

staalplaat of<br />

ecopolyesterplaat<br />

- Een <strong>over</strong>maat aan omega-6-vetzuren via maïsolie, sojaolie,<br />

saffloerolie, zonnebloemolie t.o.v. omega-3-vetzuren, wat ook<br />

leidt tot een verstoring van het prostaglandinemetabolisme en<br />

zo de kans op ontstekingsverschijnselen verhoogt<br />

- Alle verwerkte vleeswaren (“charcuterie”), alle vleeswaren<br />

met hormonen en antibiotica<br />

- Overmatig gebruik van zout<br />

- Overmatig gebruik van alcohol en cafeïnebronnen zoals koffie<br />

en zwarte thee<br />

- Scherpe specerijen, zoute pinda's, chips, koolzuurhoudende<br />

dranken<br />

Aan te raden<br />

- Een voeding waarbij de hoeveelheid eiwitten wordt opgevoerd<br />

(40 à 45 %) ten nadele van de geconcentreerde koolhydraten<br />

zou leiden tot een afname van de activiteit van het enzyme<br />

5-alfa-reductase met minder vorming van het prikkelende<br />

DHT of dihydrotestosteron. Wel moet het gaan om kwaliteitseiwit<br />

zoals vis, gevogelte, noten en zaden, peulvruchten, melkwei-eiwit<br />

en zure melkproducten<br />

- Wat betreft de koolhydraten moet vooral gekozen worden voor<br />

koolhydraten met een lage glycemische index en dus rijk aan<br />

vezels. Door de lagere glycemiscxhe index is er minder vorming<br />

van insuline en dus DHT, door de vezels is er meer afvoer<br />

van toxische stoffen via de darm en een goede darmflora. Kies<br />

dus voor:<br />

• verse groenten: met als toppers waterkers, radijs, peterselie,<br />

knoflook, ui, groene bladgroenten, broccoli, bloemkool<br />

• vers, niet te zoet fruit<br />

• volle granen: bij voorkeur glutenvrije granen als volle rijst<br />

en quinoa<br />

• noten en zaden<br />

- Voedingsbronnen, rijk aan fyto-oestrogenen, die een lichte<br />

anti-androgene werking hebben en dus een <strong>over</strong>maat testosteron<br />

en dihydrotestosteron neutraliseren: peulvruchten, soja<br />

(vooral tempeh en tofu), zaden (vnml. lijnzaad), koolsoorten,<br />

volle granen<br />

- Bronnen van omega-3-vetzuren, die het enzym 5-alfareductase<br />

afremmen en zo dus de omzetting van testosteron tot DHT:<br />

koudgeperste, niet te verhitten lijnzaadolie en koolzaadolie,<br />

vette vis, pompoenpitten, walnoten, groene groenten<br />

- Zinkhoudend voedsel (vermindert ook de omzetting testosteron<br />

tot DHT door remmen 5-alfareductase): zonnebloempitten,<br />

rauwe noten, biergist, tarwekiemen, sojabonen, vette vis, kwaliteitsvlees<br />

- Zure melk (biogarde), rechtsdraaiende yoghurt, kefir, kwark,<br />

melkwei, melkzuurvergiste groentesappen: voor een gezonde<br />

darmflora<br />

Het Eco Solar paneel is een groot technisch<br />

product dat de innovatieve eigenschappen<br />

van de thin-film fotovoltaïsche cellen van<br />

UNI-SOLAR ® gebruikt. Hierbij wordt een<br />

dun laagje fotovoltaïsche cellen op onze<br />

geïsoleerde panelen geïntegreerd, deze<br />

wekken dan door middel van zonnestralen,<br />

elektrische energie op.<br />

Het Eco Solar paneel is geschikt voor alle<br />

daken zoals landbouw- en industrieloodsen,<br />

winkelcentra, sportfaciliteiten, carports,<br />

garages, enz.<br />

De voordelen zijn:<br />

De flexibiliteit van het ontwerp.<br />

Bestand tegen alle weersomstandigheden.<br />

Betere tolerantie.<br />

Betere prestaties bij hoge temperaturen<br />

Lager gewicht in vergelijking met traditionele<br />

fotovoltaïsche systemen.<br />

20 jaar fabriekswaarborg.<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 7


J U V E N I E L E A C N E<br />

- Voldoende drinken van kwaliteitswater<br />

- Eten volgens je bloedgroep (Bloedgroependieet van Dr. Peter<br />

D’Adamo)<br />

Fytotherapie<br />

Om met succes kruiden toe te passen bij acne, moet er naargelang het<br />

individuele geval bepaald worden op welk terrein er in eerste instantie<br />

dient gewerkt te worden. Zo kan er eerst gekozen worden voor<br />

algemene reinigers van de huid, maar ook leverdrainerende kruiden,<br />

bloedzuiverende kruiden, kruiden die de hormonale balans verbeteren,<br />

kruiden die de stressfactor verminderen of kruiden die de immuniteit<br />

tegen infecties vergroten, kunnen aangewezen zijn. Bovendien<br />

kan er ook met bepaalde kruiden een uitwendige ondersteuning geboden<br />

worden.<br />

- Huidreinigende kruiden: vooral grote klis (Arctium lappa) is de<br />

huidreiniger bij uitstek, werkzaam tegen staphylococ-cen (vaak<br />

boosdoener bij besmette acne) en remmend op de <strong>over</strong>dreven<br />

talgproductie; werkt goed in combinatie met andere huidreinigende<br />

kruiden als brandnetel (Urtica dioica/urens) en driekleurig<br />

viooltje (Viola tricolor)<br />

- Leverreinigende kruiden werken algemeen ontgiftend, maar<br />

bevorderen ook de afbraak van dihydrotestosteron, dat prikkelend<br />

werkt op de talgproductie: mariadistel (Silybum marianum),paardenbloem<br />

(Taraxacum officinale), artosjokblad (Cynara scolymus),kurkuma<br />

(Curcuma longa/xanthorrhiza)<br />

Voedingssupplementen<br />

Er zijn verschillende nutriënten die kunnen <strong>over</strong>wogen worden naargelang het individuele<br />

geval. Een goed multipreparaat met de verder genoemde vitaminen en mineralen<br />

in combinatie met omega-3-vetzuren en eventueel een darmflorapreparaat is alvast een<br />

zeer goede basis.<br />

- Vitamine A: verbetert de algemene conditie van de huid en vermindert <strong>over</strong>matige<br />

productie van talg door de talgklieren; werkt anti-infectieus en bevordert de wondgenezing.<br />

De dosis van vitamine A mag tussen 5000 en 10000 IU per dag liggen (niet<br />

geven aan zwangere vrouwen!)<br />

- Zink: heeft een bewezen remmende werking op het enzyme 5-alfareductase waardoor<br />

minder van het prikkelende dihydrotestosteron uit testosteron wordt aangemaakt<br />

en dus de <strong>over</strong>matige talgsecretie wordt afgeremd. Zink bevordert tevens een<br />

snellere genezing van huidletsels. Zink werkt nog beter in combinatie met vitamine<br />

B6, dat de talgaanmaak in de huid mee regelt en dat hormonaal onevenwicht helpt<br />

tegengaan. Om die laatste reden is vit B6 vooral interessant bij premenstruele acne.<br />

- Essentiële vetzuren: verminderen de ontstekingsfactor via het prostaglandinemetabolisme,<br />

verminderen de werking van het enzym 5-alfareductase en verbeteren de<br />

hormonale balans:<br />

• omega-3-vetzuren (EPA en DHA): een visolie van een goede kwaliteit<br />

• omega-6-vetzuren onder de vorm van gammalinoleenzuur (GLA) uit teunisbloemolie<br />

of bernagie-olie: vooral aangewezen bij premenstruele acne.<br />

- Vitamine E en selenium als antioxidanten, waarbij vitamine E tevens de bloedcirculatie<br />

en wondgenezing bevordert en helpt littekens te voorkomen en waarbij selenium<br />

via gluthationperoxidase de leverontgifting en dus de afbraak van dihydrotestosteron<br />

bevordert en tevens de ontstekingsfactor vermindert.<br />

- Chroom: verbetert de gevoeligheid van de cellen voor insuline (insulinesensitiviteit),<br />

wat een mederol kan spelen bij acne<br />

- Vitamine B-complex: met onder andere vitamine B3 dat de huiddoorbloeding verbetert<br />

en dat ook lokaal aangewend kan worden; biotine voor een betere wondgenezing;<br />

vitamine B2 en B6 tegen <strong>over</strong>matige talgproduktie; vitamine B5 tegen de stressfactor.<br />

- Biergist: is van nature rijk aan vitamine B, meestal rijk aan selenium en chroom, vermindert<br />

<strong>over</strong>matige talgafscheiding (seborrhee)<br />

- Een goed darmflorapreparaat ter herstel van de verstoorde darmflora: met humane,<br />

stabiele stammen in voldoende hoge dosering: bvb. Lactobacillus acidophilus,<br />

Bifidobacterium bifidum en Bifidobacterium longum<br />

- Vitamine C en bioflavenoïden: bevorderen de vorming van collageen en het herstel<br />

van de huid; anti-infectieus.<br />

8 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

- Bloedzuiverende kruiden, ondermeer door de nierfunctie te stimuleren:<br />

guldenroede (Solidago virgo aurea), berk (Betula pendula/pubescens),<br />

moerasspirea (Filipendula ulmaria), sarsaparilla<br />

(Smilax officinalis), helmkruid (Scrophularia nodosa), chlorella<br />

(Chlorella vulgaris), spirulina (Spirulina platensis)…<br />

- Kruiden met fyto-oestrogenen, die de <strong>over</strong>matige invloed van de<br />

androgene hormonen verminderen: soja-isoflavonen (Glycine<br />

max), rode klaver (Trifolum pratense), hop (Humulus lupulus),<br />

salie (Salvia officinalis), scharlei (Salvia sclarea)<br />

- Kruid dat bij de vrouw de oestrogeen/progesteronbalans herstelt<br />

in de richting van progesteron en vooral ingezet wordt bij premenstruele<br />

verergering van acne: kuisboom of monnikspeper<br />

(Vitex agnus castus)<br />

- Ontspannende kruiden als stress de hoofdoorzaak is: valeriaan<br />

(Valeriana officinalis), passiebloem (Passiflora incarnata), slaapmutsje<br />

(Eschscholzia californica), hop (Humulus lupulus)<br />

- Weerstandsverhogende kruiden als de infectie moet bedwongen<br />

worden: rode zonnehoed (Echinacea purpurea), katsklauw<br />

(Uncaria tomentosa)<br />

Uitwendige ondersteuning: kan vooral geboden worden door goudsbloem<br />

(Calendula officinalis), kliswortel (Arctium lappa), echte<br />

kamille (Matricaria recutita), lavendel (Lavandula angustifolia), driekleurig<br />

viooltje (Viola tricolor), ondermeer onder de vorm van een<br />

stoombad, infuus, lotion of verwerkt in een kleimasker<br />

Aromatherapie:<br />

Het gebruik van etherische oliën kan<br />

een ideale uitwendige ondersteuning<br />

bieden bij jeugdpuistjes. Vooral het trio<br />

TEA TREE (Melaleuca alternifolia), SPIJ-<br />

KLAVENDEL (Lavandula spica) en ROZE-<br />

MARIJN (Rosmarinus officinalis) CT<br />

VERBENON in een 2/1/1 verhouding is<br />

een ideale synergie om onverdund de<br />

puistjes 2 à 3 x per dag mee aan te stippen.<br />

In een onderzoek is aangetoond dat<br />

het uitwendige gebruik van tea tree<br />

even goede resultaten geeft als 5 % benzoylperoxide,<br />

dat vaak wordt ingezet in<br />

de reguliere geneeskunde. Ook de etherische<br />

oliën van EUCALYPTUS DIVES en<br />

KRUIDNAGEL (Eugenia caryophylus)<br />

komen in aanmerking, in een combinatie<br />

met de reeds eerder genoemde oliën.<br />

Indien ook - maar enkel op voorschrift<br />

van een aromatherapeut - inwendige<br />

ondersteuning wordt geboden bij acne,<br />

is dat met leverdrainerende etherische<br />

oliën zoals PEPERMUNTOLIE (Mentha X<br />

piperita), CITROENOLIE (Citrus limonum),<br />

TIJMOLIE (Thymus vulgaris) CT<br />

THUJANOL, ROZEMARIJNOLIE (Ros -<br />

marinus officinalis) CT VERBENON,<br />

WORTELOLIE (Daucus carota) en SEL-<br />

DEROLIE (Apium graveolens).<br />

spijklavendel rozemarijn


J U V E N I E L E A C N E<br />

- Voldoende drinken van kwaliteitswater<br />

- Eten volgens je bloedgroep (Bloedgroependieet van Dr. Peter<br />

D’Adamo)<br />

Fytotherapie<br />

Om met succes kruiden toe te passen bij acne, moet er naargelang het<br />

individuele geval bepaald worden op welk terrein er in eerste instantie<br />

dient gewerkt te worden. Zo kan er eerst gekozen worden voor<br />

algemene reinigers van de huid, maar ook leverdrainerende kruiden,<br />

bloedzuiverende kruiden, kruiden die de hormonale balans verbeteren,<br />

kruiden die de stressfactor verminderen of kruiden die de immuniteit<br />

tegen infecties vergroten, kunnen aangewezen zijn. Bovendien<br />

kan er ook met bepaalde kruiden een uitwendige ondersteuning geboden<br />

worden.<br />

- Huidreinigende kruiden: vooral grote klis (Arctium lappa) is de<br />

huidreiniger bij uitstek, werkzaam tegen staphylococ-cen (vaak<br />

boosdoener bij besmette acne) en remmend op de <strong>over</strong>dreven<br />

talgproductie; werkt goed in combinatie met andere huidreinigende<br />

kruiden als brandnetel (Urtica dioica/urens) en driekleurig<br />

viooltje (Viola tricolor)<br />

- Leverreinigende kruiden werken algemeen ontgiftend, maar<br />

bevorderen ook de afbraak van dihydrotestosteron, dat prikkelend<br />

werkt op de talgproductie: mariadistel (Silybum marianum),paardenbloem<br />

(Taraxacum officinale), artosjokblad (Cynara scolymus),kurkuma<br />

(Curcuma longa/xanthorrhiza)<br />

Voedingssupplementen<br />

Er zijn verschillende nutriënten die kunnen <strong>over</strong>wogen worden naargelang het individuele<br />

geval. Een goed multipreparaat met de verder genoemde vitaminen en mineralen<br />

in combinatie met omega-3-vetzuren en eventueel een darmflorapreparaat is alvast een<br />

zeer goede basis.<br />

- Vitamine A: verbetert de algemene conditie van de huid en vermindert <strong>over</strong>matige<br />

productie van talg door de talgklieren; werkt anti-infectieus en bevordert de wondgenezing.<br />

De dosis van vitamine A mag tussen 5000 en 10000 IU per dag liggen (niet<br />

geven aan zwangere vrouwen!)<br />

- Zink: heeft een bewezen remmende werking op het enzyme 5-alfareductase waardoor<br />

minder van het prikkelende dihydrotestosteron uit testosteron wordt aangemaakt<br />

en dus de <strong>over</strong>matige talgsecretie wordt afgeremd. Zink bevordert tevens een<br />

snellere genezing van huidletsels. Zink werkt nog beter in combinatie met vitamine<br />

B6, dat de talgaanmaak in de huid mee regelt en dat hormonaal onevenwicht helpt<br />

tegengaan. Om die laatste reden is vit B6 vooral interessant bij premenstruele acne.<br />

- Essentiële vetzuren: verminderen de ontstekingsfactor via het prostaglandinemetabolisme,<br />

verminderen de werking van het enzym 5-alfareductase en verbeteren de<br />

hormonale balans:<br />

• omega-3-vetzuren (EPA en DHA): een visolie van een goede kwaliteit<br />

• omega-6-vetzuren onder de vorm van gammalinoleenzuur (GLA) uit teunisbloemolie<br />

of bernagie-olie: vooral aangewezen bij premenstruele acne.<br />

- Vitamine E en selenium als antioxidanten, waarbij vitamine E tevens de bloedcirculatie<br />

en wondgenezing bevordert en helpt littekens te voorkomen en waarbij selenium<br />

via gluthationperoxidase de leverontgifting en dus de afbraak van dihydrotestosteron<br />

bevordert en tevens de ontstekingsfactor vermindert.<br />

- Chroom: verbetert de gevoeligheid van de cellen voor insuline (insulinesensitiviteit),<br />

wat een mederol kan spelen bij acne<br />

- Vitamine B-complex: met onder andere vitamine B3 dat de huiddoorbloeding verbetert<br />

en dat ook lokaal aangewend kan worden; biotine voor een betere wondgenezing;<br />

vitamine B2 en B6 tegen <strong>over</strong>matige talgproduktie; vitamine B5 tegen de stressfactor.<br />

- Biergist: is van nature rijk aan vitamine B, meestal rijk aan selenium en chroom, vermindert<br />

<strong>over</strong>matige talgafscheiding (seborrhee)<br />

- Een goed darmflorapreparaat ter herstel van de verstoorde darmflora: met humane,<br />

stabiele stammen in voldoende hoge dosering: bvb. Lactobacillus acidophilus,<br />

Bifidobacterium bifidum en Bifidobacterium longum<br />

- Vitamine C en bioflavenoïden: bevorderen de vorming van collageen en het herstel<br />

van de huid; anti-infectieus.<br />

8 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

- Bloedzuiverende kruiden, ondermeer door de nierfunctie te stimuleren:<br />

guldenroede (Solidago virgo aurea), berk (Betula pendula/pubescens),<br />

moerasspirea (Filipendula ulmaria), sarsaparilla<br />

(Smilax officinalis), helmkruid (Scrophularia nodosa), chlorella<br />

(Chlorella vulgaris), spirulina (Spirulina platensis)…<br />

- Kruiden met fyto-oestrogenen, die de <strong>over</strong>matige invloed van de<br />

androgene hormonen verminderen: soja-isoflavonen (Glycine<br />

max), rode klaver (Trifolum pratense), hop (Humulus lupulus),<br />

salie (Salvia officinalis), scharlei (Salvia sclarea)<br />

- Kruid dat bij de vrouw de oestrogeen/progesteronbalans herstelt<br />

in de richting van progesteron en vooral ingezet wordt bij premenstruele<br />

verergering van acne: kuisboom of monnikspeper<br />

(Vitex agnus castus)<br />

- Ontspannende kruiden als stress de hoofdoorzaak is: valeriaan<br />

(Valeriana officinalis), passiebloem (Passiflora incarnata), slaapmutsje<br />

(Eschscholzia californica), hop (Humulus lupulus)<br />

- Weerstandsverhogende kruiden als de infectie moet bedwongen<br />

worden: rode zonnehoed (Echinacea purpurea), katsklauw<br />

(Uncaria tomentosa)<br />

Uitwendige ondersteuning: kan vooral geboden worden door goudsbloem<br />

(Calendula officinalis), kliswortel (Arctium lappa), echte<br />

kamille (Matricaria recutita), lavendel (Lavandula angustifolia), driekleurig<br />

viooltje (Viola tricolor), ondermeer onder de vorm van een<br />

stoombad, infuus, lotion of verwerkt in een kleimasker<br />

Aromatherapie:<br />

Het gebruik van etherische oliën kan<br />

een ideale uitwendige ondersteuning<br />

bieden bij jeugdpuistjes. Vooral het trio<br />

TEA TREE (Melaleuca alternifolia), SPIJ-<br />

KLAVENDEL (Lavandula spica) en ROZE-<br />

MARIJN (Rosmarinus officinalis) CT<br />

VERBENON in een 2/1/1 verhouding is<br />

een ideale synergie om onverdund de<br />

puistjes 2 à 3 x per dag mee aan te stippen.<br />

In een onderzoek is aangetoond dat<br />

het uitwendige gebruik van tea tree<br />

even goede resultaten geeft als 5 % benzoylperoxide,<br />

dat vaak wordt ingezet in<br />

de reguliere geneeskunde. Ook de etherische<br />

oliën van EUCALYPTUS DIVES en<br />

KRUIDNAGEL (Eugenia caryophylus)<br />

komen in aanmerking, in een combinatie<br />

met de reeds eerder genoemde oliën.<br />

Indien ook - maar enkel op voorschrift<br />

van een aromatherapeut - inwendige<br />

ondersteuning wordt geboden bij acne,<br />

is dat met leverdrainerende etherische<br />

oliën zoals PEPERMUNTOLIE (Mentha X<br />

piperita), CITROENOLIE (Citrus limonum),<br />

TIJMOLIE (Thymus vulgaris) CT<br />

THUJANOL, ROZEMARIJNOLIE (Ros -<br />

marinus officinalis) CT VERBENON,<br />

WORTELOLIE (Daucus carota) en SEL-<br />

DEROLIE (Apium graveolens).<br />

spijklavendel rozemarijn


Marathon Creative +32 3 653 33 77 • Foto Dos Winkel<br />

• “Leef volgens<br />

de veranderingen<br />

die jij zelf wilt zien”<br />

Ghandi<br />

• RED DE ZEE<br />

Meer <strong>over</strong><br />

‘Red de zee’ op<br />

www.noble-house.tk<br />

• RECEPTEN<br />

Hééérlijke vegetarische<br />

recepten van<br />

Topchef Chantal Voets<br />

als plantaardige<br />

alternatieven voor vis,<br />

visolie, sushi, sashimi,<br />

omega-3,6,7,9 etc.<br />

op www.noble-house.tk<br />

nieuw boek<br />

‘Wat is er mis met vis?’<br />

En met visolie?<br />

Onderwater-topfotograaf DOS WINKEL heeft<br />

als ‘ambassadeur van de zee’ de afgelopen<br />

25 jaar de wereld onder de zeespiegel<br />

dramatisch zien veranderen. Visbestanden,<br />

mangrovebossen en koraalriffen verdwijnen.<br />

De Britse wetenschapsjournalist Charles<br />

Cl<strong>over</strong> lijkt gelijk te krijgen met zijn boek<br />

‘Leeg’ en de fi lm ‘The end of the line’. Dos Winkel’s boek ‘Wat is<br />

er mis met vis?!’ telt 240 blz. Schitterende onderwaterfotografi e<br />

en tips om de zeeën en hun bewoners te redden. Een bijzonder<br />

document dat iedereen moet gelezen hebben. Prijs: 14,95 euro.<br />

Tot 31 augustus GRATIS BOEK bij aankoop van:<br />

OFWEL 1 pot Kokosolie 1600ml + 1 fl es Okinawa Omega 500ml<br />

OF 2 potten Kokosolie 1600ml<br />

OF 2 fl essen Okinawa Omega 500ml<br />

+ GRATIS<br />

Verkrijgbaar in uw natuurwinkel • Tel 03 653 25 41 • www.noble-house.tk<br />

Met bijdragen van<br />

wetenschappers,<br />

voedingsdeskundigen,<br />

artsen,<br />

ecologen,<br />

politici,<br />

dierenvrienden<br />

en levensgenieters<br />

zoals wij<br />

• Het boek bevat<br />

een gevouwen<br />

wereldmap waarop de<br />

ecologische ramp van<br />

de <strong>over</strong>bevissing in<br />

kaart wordt gebracht.<br />

U ziet ook hoe griezelig<br />

versneld die alsmaar<br />

uitbreidt.<br />

Het boek kwam tot<br />

stand met de steun van:<br />

• WWF<br />

• Greenpeace<br />

• EVA<br />

• Gaia<br />

• IUCN<br />

• Stichting De Noordzee<br />

• Nederl. Vereniging tot<br />

Bescherming van Dieren<br />

• Amanprana<br />

AMAN<br />

PRANA<br />

SERENE LEVENSKRACHT


Marathon Creative +32 3 653 33 77 • Foto Dos Winkel<br />

• “Leef volgens<br />

de veranderingen<br />

die jij zelf wilt zien”<br />

Ghandi<br />

• RED DE ZEE<br />

Meer <strong>over</strong><br />

‘Red de zee’ op<br />

www.noble-house.tk<br />

• RECEPTEN<br />

Hééérlijke vegetarische<br />

recepten van<br />

Topchef Chantal Voets<br />

als plantaardige<br />

alternatieven voor vis,<br />

visolie, sushi, sashimi,<br />

omega-3,6,7,9 etc.<br />

op www.noble-house.tk<br />

nieuw boek<br />

‘Wat is er mis met vis?’<br />

En met visolie?<br />

Onderwater-topfotograaf DOS WINKEL heeft<br />

als ‘ambassadeur van de zee’ de afgelopen<br />

25 jaar de wereld onder de zeespiegel<br />

dramatisch zien veranderen. Visbestanden,<br />

mangrovebossen en koraalriffen verdwijnen.<br />

De Britse wetenschapsjournalist Charles<br />

Cl<strong>over</strong> lijkt gelijk te krijgen met zijn boek<br />

‘Leeg’ en de fi lm ‘The end of the line’. Dos Winkel’s boek ‘Wat is<br />

er mis met vis?!’ telt 240 blz. Schitterende onderwaterfotografi e<br />

en tips om de zeeën en hun bewoners te redden. Een bijzonder<br />

document dat iedereen moet gelezen hebben. Prijs: 14,95 euro.<br />

Tot 31 augustus GRATIS BOEK bij aankoop van:<br />

OFWEL 1 pot Kokosolie 1600ml + 1 fl es Okinawa Omega 500ml<br />

OF 2 potten Kokosolie 1600ml<br />

OF 2 fl essen Okinawa Omega 500ml<br />

+ GRATIS<br />

Verkrijgbaar in uw natuurwinkel • Tel 03 653 25 41 • www.noble-house.tk<br />

Met bijdragen van<br />

wetenschappers,<br />

voedingsdeskundigen,<br />

artsen,<br />

ecologen,<br />

politici,<br />

dierenvrienden<br />

en levensgenieters<br />

zoals wij<br />

• Het boek bevat<br />

een gevouwen<br />

wereldmap waarop de<br />

ecologische ramp van<br />

de <strong>over</strong>bevissing in<br />

kaart wordt gebracht.<br />

U ziet ook hoe griezelig<br />

versneld die alsmaar<br />

uitbreidt.<br />

Het boek kwam tot<br />

stand met de steun van:<br />

• WWF<br />

• Greenpeace<br />

• EVA<br />

• Gaia<br />

• IUCN<br />

• Stichting De Noordzee<br />

• Nederl. Vereniging tot<br />

Bescherming van Dieren<br />

• Amanprana<br />

AMAN<br />

PRANA<br />

SERENE LEVENSKRACHT


5<br />

Fout! Tenzij het gaat om een zeldzame ongeharde margarine, gemaakt<br />

van ongeraffineerde en koudgeperste oliën, zijn het <strong>over</strong>grote deel<br />

van de margarines in de handel hoogbewerkte, sterk geraffineerde<br />

producten, die ons niet zoveel meer te bieden hebben qua voedingswaarde.<br />

Dit zijn <strong>over</strong> het algemeen de “behandelingen”die plaatsgrijpen<br />

vooraleer margarine ons in een vlootje wordt voorgezet:<br />

- in plaats van te vertrekken van een olie, verkregen uit eerste<br />

koude persing, wordt de olie voor margarines geperst uit gemalen<br />

pitten, zaden of kiemen bij een zeer hoge temperatuur. Die hoge<br />

temperatuur levert meer opbrengst op, maar zorgt al voor een<br />

aantasting van de meervoudig onverzadigde vetzuren, met vorming<br />

van vrije radicalen en schadelijke transvetzuren<br />

- om zoveel mogelijk olie te “trekken” uit de gemalen pasta, wordt<br />

een solvent gebruikt (meestal hexaan)<br />

- in een volgende stap moet de solvent terug verwijderd worden,<br />

waarbij steeds wat residuen achterblijven<br />

- de olie wordt verder geraffineerd, waarbij ondermeer plaatsgrijpen:<br />

• bleken of ontkleuren om bij elk lot steeds een uniforme kleur te<br />

verkrijgen; dat wordt eventueel gevolgd door bijkleuren met xantophyl<br />

of synthetische bètacaroteen om tot een standaardkleur te<br />

komen<br />

• deodoriseren: verwijderen van smaak en geur om een zachte en<br />

smaakloze olie te bekomen<br />

• verwijderen van vrije vetzuren om de natuurlijke bittere, wat<br />

branderige bijsmaak weg te nemen<br />

• verwijderen van wassen, die anders zorgen voor een natuurlijke<br />

troebeling<br />

• toevoegen van synthetische antioxidanten voor een langere<br />

houdbaarheid, die nodig is omdat de door de voorgaande raffinagestappen<br />

veel antioxidanten zijn verdwenen<br />

• toevoegen van chemische bewaarmiddelen als E 320……<br />

- de aldus verkregen geraffineerde olie, die is ontdaan van veel<br />

gezondheidsbevorderende stoffen zoals carotenoïden (alfacaroteen,<br />

bètacaroteen, luteïne, lycopeen, zeaxanthine…), tocoferolen en<br />

tocotriënolen (de grote familie van vitamine E), L-carnitine, coenzyme<br />

Q10, choline en inositol, alfaliponzuur… en krijgt onterecht<br />

nog het predikaat “natuurlijk” of “puur”. Het later toevoegen van<br />

kunstmatige vitamine D aan margarine verandert daar niet veel<br />

aan.<br />

- Omdat de verkregen oliën nog vloeibaar zijn van consistentie en<br />

10 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Misverstanden <strong>over</strong> vetten<br />

(deel 2)<br />

Margarine is een gezondheidsbevorderend<br />

product<br />

In ons tweede deel <strong>over</strong> de gangbare misverstanden <strong>over</strong> vetten hebben we<br />

het in het bijzonder <strong>over</strong> margarine. Niet alleen hebben we ernstige reserves<br />

tegen dit eindproduct van een verregaande raffinage en bewerking, ook het<br />

feit dat deze bron van meervoudig onverzadigde vetzuren naar voor wordt<br />

geschoven als een ideaal bakmiddel, kunnen we sterk in twijfel trekken.<br />

De margarines in de handel zijn hoogbewerkte, sterk geraffineerde producten,<br />

die ons niet zoveel meer te bieden hebben qua voedingswaarde.<br />

dus nog niet smeerbaar zijn, wordt daarom in een volgende stap<br />

de olie gehard of gehydrogeneerd. Bij een hoge temperatuur, onder<br />

invloed van waterstofgas en met nikkel als katalysator wordt een<br />

deel van de onverzadigde vetzuren omgezet tot de <strong>over</strong>eenkomstige,<br />

vastere verzadigde vetzuren. Bij het maken van deze meer<br />

smeerbare consistentie gebeuren twee zaken:<br />

• een deel van de onverzadigde vetzuren wordt dus omgezet tot<br />

verzadigde vetzuren, terwijl de margarine net tot doel had een<br />

alternatief te zijn voor de “slechte” verzadigde vetten<br />

• een deel van de onverzadigde vetzuren wordt tijdens het harden<br />

van zijn natuurlijke “cis”-configuratie omgezet tot de voor het<br />

lichaam zeer schadelijke “trans”-vorm, waardoor “transvetzuren”<br />

worden gevormd<br />

- waar jarenlang deze transvetzuren in de margarine bleven, worden<br />

in een volgend chemisch proces de transvetzuren voor het grootste<br />

deel verwijderd.<br />

We mogen dus heel terecht ernstige vraagtekens plaatsen bij de klassieke<br />

industriële margarine, want die heeft nog weinig uitstaans met en<br />

moet absoluut onderdoen voor de door koude persing verkregen en<br />

ongeraffineerde extra vierge oliën. Marketingtrucs zoals het toevoegen<br />

van wat omega-3-vetzuren of fytosterolen, maakt uiteraard van<br />

margarine nog geen gezondheidsbevorderend product.


5<br />

Fout! Tenzij het gaat om een zeldzame ongeharde margarine, gemaakt<br />

van ongeraffineerde en koudgeperste oliën, zijn het <strong>over</strong>grote deel<br />

van de margarines in de handel hoogbewerkte, sterk geraffineerde<br />

producten, die ons niet zoveel meer te bieden hebben qua voedingswaarde.<br />

Dit zijn <strong>over</strong> het algemeen de “behandelingen”die plaatsgrijpen<br />

vooraleer margarine ons in een vlootje wordt voorgezet:<br />

- in plaats van te vertrekken van een olie, verkregen uit eerste<br />

koude persing, wordt de olie voor margarines geperst uit gemalen<br />

pitten, zaden of kiemen bij een zeer hoge temperatuur. Die hoge<br />

temperatuur levert meer opbrengst op, maar zorgt al voor een<br />

aantasting van de meervoudig onverzadigde vetzuren, met vorming<br />

van vrije radicalen en schadelijke transvetzuren<br />

- om zoveel mogelijk olie te “trekken” uit de gemalen pasta, wordt<br />

een solvent gebruikt (meestal hexaan)<br />

- in een volgende stap moet de solvent terug verwijderd worden,<br />

waarbij steeds wat residuen achterblijven<br />

- de olie wordt verder geraffineerd, waarbij ondermeer plaatsgrijpen:<br />

• bleken of ontkleuren om bij elk lot steeds een uniforme kleur te<br />

verkrijgen; dat wordt eventueel gevolgd door bijkleuren met xantophyl<br />

of synthetische bètacaroteen om tot een standaardkleur te<br />

komen<br />

• deodoriseren: verwijderen van smaak en geur om een zachte en<br />

smaakloze olie te bekomen<br />

• verwijderen van vrije vetzuren om de natuurlijke bittere, wat<br />

branderige bijsmaak weg te nemen<br />

• verwijderen van wassen, die anders zorgen voor een natuurlijke<br />

troebeling<br />

• toevoegen van synthetische antioxidanten voor een langere<br />

houdbaarheid, die nodig is omdat de door de voorgaande raffinagestappen<br />

veel antioxidanten zijn verdwenen<br />

• toevoegen van chemische bewaarmiddelen als E 320……<br />

- de aldus verkregen geraffineerde olie, die is ontdaan van veel<br />

gezondheidsbevorderende stoffen zoals carotenoïden (alfacaroteen,<br />

bètacaroteen, luteïne, lycopeen, zeaxanthine…), tocoferolen en<br />

tocotriënolen (de grote familie van vitamine E), L-carnitine, coenzyme<br />

Q10, choline en inositol, alfaliponzuur… en krijgt onterecht<br />

nog het predikaat “natuurlijk” of “puur”. Het later toevoegen van<br />

kunstmatige vitamine D aan margarine verandert daar niet veel<br />

aan.<br />

- Omdat de verkregen oliën nog vloeibaar zijn van consistentie en<br />

10 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Misverstanden <strong>over</strong> vetten<br />

(deel 2)<br />

Margarine is een gezondheidsbevorderend<br />

product<br />

In ons tweede deel <strong>over</strong> de gangbare misverstanden <strong>over</strong> vetten hebben we<br />

het in het bijzonder <strong>over</strong> margarine. Niet alleen hebben we ernstige reserves<br />

tegen dit eindproduct van een verregaande raffinage en bewerking, ook het<br />

feit dat deze bron van meervoudig onverzadigde vetzuren naar voor wordt<br />

geschoven als een ideaal bakmiddel, kunnen we sterk in twijfel trekken.<br />

De margarines in de handel zijn hoogbewerkte, sterk geraffineerde producten,<br />

die ons niet zoveel meer te bieden hebben qua voedingswaarde.<br />

dus nog niet smeerbaar zijn, wordt daarom in een volgende stap<br />

de olie gehard of gehydrogeneerd. Bij een hoge temperatuur, onder<br />

invloed van waterstofgas en met nikkel als katalysator wordt een<br />

deel van de onverzadigde vetzuren omgezet tot de <strong>over</strong>eenkomstige,<br />

vastere verzadigde vetzuren. Bij het maken van deze meer<br />

smeerbare consistentie gebeuren twee zaken:<br />

• een deel van de onverzadigde vetzuren wordt dus omgezet tot<br />

verzadigde vetzuren, terwijl de margarine net tot doel had een<br />

alternatief te zijn voor de “slechte” verzadigde vetten<br />

• een deel van de onverzadigde vetzuren wordt tijdens het harden<br />

van zijn natuurlijke “cis”-configuratie omgezet tot de voor het<br />

lichaam zeer schadelijke “trans”-vorm, waardoor “transvetzuren”<br />

worden gevormd<br />

- waar jarenlang deze transvetzuren in de margarine bleven, worden<br />

in een volgend chemisch proces de transvetzuren voor het grootste<br />

deel verwijderd.<br />

We mogen dus heel terecht ernstige vraagtekens plaatsen bij de klassieke<br />

industriële margarine, want die heeft nog weinig uitstaans met en<br />

moet absoluut onderdoen voor de door koude persing verkregen en<br />

ongeraffineerde extra vierge oliën. Marketingtrucs zoals het toevoegen<br />

van wat omega-3-vetzuren of fytosterolen, maakt uiteraard van<br />

margarine nog geen gezondheidsbevorderend product.


De wortel tandenborstel' die uw tanden poetst en<br />

witter maakt<br />

Maakt op natuurlijke wijze uw tanden witter.<br />

Verwijdert koffie -en tabakvlekken.<br />

Het ideaal vervangmiddel voor de tandenborstel.<br />

Bestrijdt tandsteen, tandplak en cariës<br />

Beschikbaar in Natuur-, Munt- en Citroensmaak<br />

Verdeler : M.B.E. sarl<br />

Avenue Gambetta, 229 • F-75020 PARIS<br />

UDO’S CHOICE ®<br />

ULTIMATE OIL BLEND<br />

“ TE KOOP<br />

IN DIEETWINKELS”<br />

Al jaren een juiste gezondheidskeuze.<br />

Aanbevolen door de<br />

Wereld <strong>Gezond</strong>heids Organisatie<br />

Tel. 0033 1 43 61 99 92 • Fax 0033 1 43 61 92 25<br />

Email : nutri_conseil@club-internet.fr<br />

VERHOOGT JE ENERGIE EN WEERSTAND • VERMINDERT JE RISICO OP HART- EN VAATZIEKTEN • VERBETERT JE<br />

LEER- EN CONCENTRATIEVERMOGEN • DRAAGT BIJ TOT EEN BETERE GEMOEDSSTEMMING • HOUDT JE GEWRICH-<br />

TEN SOEPEL • EN VERSTERKT JE BEENDEREN VERBETERT JE SPIJSVERTERING EN BLOEDSOMLOOP •<br />

HOUDT JE HUID ZACHT EN JONG • BEVORDERT JE CONDITIE EN SPORTPRESTATIES •<br />

Dat vetzuren Omega-3 en Omega-6 cruciaal zijn voor onze gezondheid wordt ondertussen door alle gezondheidsspecialisten<br />

erkend. Maar ze moeten wél zuiver en in de juiste verhoudingen worden opgenomen. En precies dat<br />

maakt Udo’s Choice Ultimate Oil Blend zo uitzonderlijk. Niet alleen was het één van de eerste producten op de markt<br />

met Omega-3, Omega-6 en Omega-9 vetzuren, het is ook één van de weinige met plantaardige vetzuren in een optimale<br />

(2:1:1) verhouding. Meer nog: de olie is speciaal samengesteld om de goede werking van de aanwezige vetzuren te<br />

bevorderen, met veel aandacht voor de aanwezigheid van heilzame secundaire ingrediënten zoals teunisbloemolie,<br />

haverkiem- en rijstkiemolie, sojalecithine (zonder GGO) middellange vetzuurketens en natuurlijke vitamine E.<br />

De gezondheidsvoordelen van Udo’s Choice Ultimate Oil Blend werden bewezen door wetenschappelijk onderzoek.<br />

Daarom, als u kiest voor gezondheid, kies dan voor Udo’s Choice Ultimate Oil Blend.<br />

VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK.<br />

NIEUWE VERPAKKING<br />

maar nog steeds correct en ecologisch verpakt in niet-reactief,<br />

amberkleurig glas en eromheen een lichtwerende kartonnen doos<br />

voor meer info <strong>over</strong><br />

Ultimate Oil Blend ®<br />

+32 (0)52 48 43 00<br />

www.gezondevetten.be


De wortel tandenborstel' die uw tanden poetst en<br />

witter maakt<br />

Maakt op natuurlijke wijze uw tanden witter.<br />

Verwijdert koffie -en tabakvlekken.<br />

Het ideaal vervangmiddel voor de tandenborstel.<br />

Bestrijdt tandsteen, tandplak en cariës<br />

Beschikbaar in Natuur-, Munt- en Citroensmaak<br />

Verdeler : M.B.E. sarl<br />

Avenue Gambetta, 229 • F-75020 PARIS<br />

UDO’S CHOICE ®<br />

ULTIMATE OIL BLEND<br />

“ TE KOOP<br />

IN DIEETWINKELS”<br />

Al jaren een juiste gezondheidskeuze.<br />

Aanbevolen door de<br />

Wereld <strong>Gezond</strong>heids Organisatie<br />

Tel. 0033 1 43 61 99 92 • Fax 0033 1 43 61 92 25<br />

Email : nutri_conseil@club-internet.fr<br />

VERHOOGT JE ENERGIE EN WEERSTAND • VERMINDERT JE RISICO OP HART- EN VAATZIEKTEN • VERBETERT JE<br />

LEER- EN CONCENTRATIEVERMOGEN • DRAAGT BIJ TOT EEN BETERE GEMOEDSSTEMMING • HOUDT JE GEWRICH-<br />

TEN SOEPEL • EN VERSTERKT JE BEENDEREN VERBETERT JE SPIJSVERTERING EN BLOEDSOMLOOP •<br />

HOUDT JE HUID ZACHT EN JONG • BEVORDERT JE CONDITIE EN SPORTPRESTATIES •<br />

Dat vetzuren Omega-3 en Omega-6 cruciaal zijn voor onze gezondheid wordt ondertussen door alle gezondheidsspecialisten<br />

erkend. Maar ze moeten wél zuiver en in de juiste verhoudingen worden opgenomen. En precies dat<br />

maakt Udo’s Choice Ultimate Oil Blend zo uitzonderlijk. Niet alleen was het één van de eerste producten op de markt<br />

met Omega-3, Omega-6 en Omega-9 vetzuren, het is ook één van de weinige met plantaardige vetzuren in een optimale<br />

(2:1:1) verhouding. Meer nog: de olie is speciaal samengesteld om de goede werking van de aanwezige vetzuren te<br />

bevorderen, met veel aandacht voor de aanwezigheid van heilzame secundaire ingrediënten zoals teunisbloemolie,<br />

haverkiem- en rijstkiemolie, sojalecithine (zonder GGO) middellange vetzuurketens en natuurlijke vitamine E.<br />

De gezondheidsvoordelen van Udo’s Choice Ultimate Oil Blend werden bewezen door wetenschappelijk onderzoek.<br />

Daarom, als u kiest voor gezondheid, kies dan voor Udo’s Choice Ultimate Oil Blend.<br />

VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK.<br />

NIEUWE VERPAKKING<br />

maar nog steeds correct en ecologisch verpakt in niet-reactief,<br />

amberkleurig glas en eromheen een lichtwerende kartonnen doos<br />

voor meer info <strong>over</strong><br />

Ultimate Oil Blend ®<br />

+32 (0)52 48 43 00<br />

www.gezondevetten.be


M I S V E R S TA N D E N O V E R V E T T E N<br />

6<br />

Bakken doe je het best in “bakmargarine”<br />

of in oliën, rijk aan onverzadigde vetzuren<br />

Fout! Ondanks het feit dat men margarines of bakmargarines met meervoudig<br />

onverzadigde vetzuren blijft promoten om in te bakken, is het zo<br />

dat net deze vetzuren de minst geschikte zijn om te verhitten. Als meervoudig<br />

onverzadigde vetzuren verhitting ondergaan, dan ontstaan er veel<br />

thermolytische en oxidatieve reacties, waarbij afbraakproducten ontstaan<br />

zoals geoxideerde sterolen, geoxideerde vetzuren, peroxiden, schadelijke<br />

koolwaterstoffen en - aromatische verbindingen. Deze verbindingen<br />

vertonen een ongepaard elektron, wat scheikundig gezien een zeer<br />

onstabiele situatie is. Ze worden “vrije radicalen” genoemd, en deze stoffen<br />

proberen dan ook een elektron te “stelen” bij een andere molecule,<br />

die hierbij helaas op zijn beurt verandert in een vrij radicaal. Na verhit-<br />

Omdat Belgen “veel te weinig weten <strong>over</strong> de vetten in hun voeding”,<br />

werd onlangs te Brussel een conferentie gehouden. Niet<br />

onbelangrijk hierbij of misschien zelfs allesbepalend was het feit<br />

dat het hele gebeuren werd gesponsord door één van ’s werelds<br />

grootste producenten van ….. margarine. Dit waren de krachtlijnen<br />

die naar voor kwamen:<br />

- De Belg denkt nog te veel dat alle vetten slecht zijn, terwijl<br />

goede vetten in onze voeding noodzakelijk zijn: met deze stelling<br />

gaan we volmondig akkoord (zie misverstanden n° 1 en 3 van de<br />

vorige Bio<strong>Gezond</strong>).<br />

- De Belgen nemen nog steeds teveel verzadigde vetten tot zich,<br />

misschien zelfs het meest ter wereld: het is inderdaad mogelijk<br />

dat er nog teveel verzadigde vetten gegeten worden door de Belg<br />

en dat de balans met de onverzadigde vetten beter moet. Maar<br />

we mogen hiermee niet suggereren dat verzadigde vetten altijd<br />

slecht zijn, want we hebben ze absoluut nodig en ze zijn zeker<br />

niet de hoofdschuldigen van hart- en vaatziekten waarvoor ze<br />

nog steeds gehouden worden (zie misverstand n° 2 van<br />

Bio<strong>Gezond</strong>)<br />

- “Echte boter” kunt U maar beter vermijden, wegens niet zo<br />

gezond: deze stelling moeten we absoluut tegenspreken.<br />

Roomboter van een goede kwaliteit is een ongeraffineerd product<br />

dat vooral rijk is aan verzadigde vetten en ook wat mono-onverzadigde<br />

vetten bevat. Indien ze met mate wordt gebruikt in een<br />

voedingspatroon met een goede balans tussen verzadigde en<br />

onverzadigde vetten, dan is boter zeker een aanrader. Niet alleen<br />

is kwaliteitsboter een uitstekende bron van natuurlijke (!) vitamine<br />

A, D en E, ze is door haar samenstellende vetten ook geschikt<br />

voor bakken en braden, als de temperatuur niet te hoog oploopt.<br />

- Plantaardige margarine is beter dan boter, omdat ze tot 20 maal<br />

meer essentiële en “goede” vetzuren bevat: dit is een zeer<br />

gevaarlijke vergelijking, omdat je hier appels met peren gaat vergelijken.<br />

Dit is net zo absurd als zeggen dat fruit gezonder is dan<br />

vette vis, omdat het meer vitamine C bevat. Terwijl we vette vis<br />

niet eten om zijn vitamine C- gehalte, maar wel om de omega-3vetzuren,<br />

het eiwit en jodium. Als boter wordt geconsumeerd in<br />

een voeding met een evenwicht tussen verzadigde en onverzadigde<br />

vetten, dan is het een uitstekende bron van verzadigde vetten<br />

en vetoplosbare vitaminen. Maar aan de andere kant margarine<br />

gaan beschouwen als een ideale bron van essentiële vetzuren<br />

is bijna te gek voor woorden: zie misverstand n° 5. De hoog-<br />

12 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

ten van meervoudig onverzadigde vetzuren kan er dus in het lichaam<br />

een kettingreactie van reacties ontstaan, waarbij vrije radicalen aan<br />

diverse structuren zoals de celwanden en de eiwitten schade berokkenen.<br />

Het verhittingsproces doet ook een deel van de natuurlijke “cisconfiguraties”<br />

van de meervoudig onverzadigde vetten omzetten in de<br />

voor het lichaam storende “trans-configuratie”, met vorming van slechte<br />

transvetzuren. Braden, wokken en frituren doet men dus beter in vetten<br />

die stabiel zijn bij verhitting en dat zijn vooral de verzadigde vetten<br />

en in mindere mate de mono-onverzadigde vetzuren. Zonder hier al te<br />

diep op in te gaan mogen we stellen dat absolute toppers extra vierge<br />

kokosolie, extra vierge palmpitolie, boter en niet gehard rundvet zijn<br />

(bronnen van stabiele, verzadigde vetten). Minder geschikt voor frituren<br />

maar wel ideaal voor éénmalig bakken en wokken zijn vetten, die rijk<br />

zijn aan mono-onverzadigde vetzuren zoals extra vierge olijfolie, extra<br />

vierge sesamolie, extra vierge rode palmolie.<br />

EPILOOG: hoe misverstanden <strong>over</strong> vetten in stand worden gehouden.<br />

bewerkte en sterk geraffineerde margarine als bron van essentiële<br />

vetzuren zinkt in het niets als we ze vergelijken met door eerste<br />

koude persing verkregen en ongeraffineerde plantaardige<br />

oliën!.<br />

- Ook olijfolie is niet de beste optie in vergelijking met margarine,<br />

omdat ze maar een beperkt aantal essentiële vetzuren<br />

bevat: ook deze vergelijking loopt weer compleet mank. Een<br />

goede “extra vierge” olijfolie is niet alleen een uitstekende<br />

bron van bio-actieve stoffen (die amper of niet in margarine<br />

zitten) zoals fosfolipiden, fytosterolen, fenolen en bioflavonoïden,<br />

ze bevat ook rijkelijk het mono-onverzadigde omega-9vetzuur<br />

oleïnezuur. Dit is weliswaar geen essentieel vetzuur,<br />

maar heeft het bijzonder voordeel dat ze in het lichaam veel<br />

minder belaagd wordt door vrije radicalen dan meervoudig<br />

onverzadigde vetzuren en dus zelf veel minder aanleiding<br />

geeft tot het ontstaan van vrije radicalen. Van olijfolie is inmiddels<br />

afdoende aangetoond dat ze ondermeer door het verlagen<br />

van de “oxidatieve stress” helpt beschermen tegen harten<br />

vaatziekten. Bovendien is ze veel stabieler bij verhitting<br />

dan de bronnen van meervoudig onverzadigde vetzuren als<br />

margarine. Terwijl margarine zoals reeds gesteld niet de ideale<br />

bron is van essentiële vetzuren (zie misverstand n° 5)<br />

- Olijfolie en boter zijn niet de gezondste braadmiddelen; bakmargarine<br />

is beter: deze stelling is helemaal te gek voor woorden.<br />

Waar boter, dat vooral verzadigde vetten bevat, en olijfolie, dat<br />

vooral mono-onverzadigde vetten bevat tot op een zekere hoogte<br />

verhitting verdragen en zeker geschikt zijn voor eenmalig bakken<br />

en braden, zijn margarines als bronnen van meervoudig onverzadigde<br />

vetten helemaal niet geschikt voor verhitting: zie misverstand<br />

n°6.<br />

- Tot slot een heel opvallend feit: er werd wel gezegd dat de Belg<br />

te weinig essentiële vetzuren binnenkrijgt, maar er werd nauwelijks<br />

een woord gerept <strong>over</strong> de huidige wanverhouding tussen<br />

omega-6-vetzuren (teveel) en omega-3-vetzuren (te weinig) in het<br />

westerse dieet en het verband daarvan met de sterke toename<br />

van verschillende ontstekingsbeelden. Misschien omdat de<br />

meeste margarines gemaakt zijn van zonnebloem-, maïs- of sojaolie,<br />

allen oliën die vooral omega-6-vetzuren bevatten en die de<br />

genoemde wanverhouding in stand houden of nog verder accentueren?


M I S V E R S TA N D E N O V E R V E T T E N<br />

6<br />

Bakken doe je het best in “bakmargarine”<br />

of in oliën, rijk aan onverzadigde vetzuren<br />

Fout! Ondanks het feit dat men margarines of bakmargarines met meervoudig<br />

onverzadigde vetzuren blijft promoten om in te bakken, is het zo<br />

dat net deze vetzuren de minst geschikte zijn om te verhitten. Als meervoudig<br />

onverzadigde vetzuren verhitting ondergaan, dan ontstaan er veel<br />

thermolytische en oxidatieve reacties, waarbij afbraakproducten ontstaan<br />

zoals geoxideerde sterolen, geoxideerde vetzuren, peroxiden, schadelijke<br />

koolwaterstoffen en - aromatische verbindingen. Deze verbindingen<br />

vertonen een ongepaard elektron, wat scheikundig gezien een zeer<br />

onstabiele situatie is. Ze worden “vrije radicalen” genoemd, en deze stoffen<br />

proberen dan ook een elektron te “stelen” bij een andere molecule,<br />

die hierbij helaas op zijn beurt verandert in een vrij radicaal. Na verhit-<br />

Omdat Belgen “veel te weinig weten <strong>over</strong> de vetten in hun voeding”,<br />

werd onlangs te Brussel een conferentie gehouden. Niet<br />

onbelangrijk hierbij of misschien zelfs allesbepalend was het feit<br />

dat het hele gebeuren werd gesponsord door één van ’s werelds<br />

grootste producenten van ….. margarine. Dit waren de krachtlijnen<br />

die naar voor kwamen:<br />

- De Belg denkt nog te veel dat alle vetten slecht zijn, terwijl<br />

goede vetten in onze voeding noodzakelijk zijn: met deze stelling<br />

gaan we volmondig akkoord (zie misverstanden n° 1 en 3 van de<br />

vorige Bio<strong>Gezond</strong>).<br />

- De Belgen nemen nog steeds teveel verzadigde vetten tot zich,<br />

misschien zelfs het meest ter wereld: het is inderdaad mogelijk<br />

dat er nog teveel verzadigde vetten gegeten worden door de Belg<br />

en dat de balans met de onverzadigde vetten beter moet. Maar<br />

we mogen hiermee niet suggereren dat verzadigde vetten altijd<br />

slecht zijn, want we hebben ze absoluut nodig en ze zijn zeker<br />

niet de hoofdschuldigen van hart- en vaatziekten waarvoor ze<br />

nog steeds gehouden worden (zie misverstand n° 2 van<br />

Bio<strong>Gezond</strong>)<br />

- “Echte boter” kunt U maar beter vermijden, wegens niet zo<br />

gezond: deze stelling moeten we absoluut tegenspreken.<br />

Roomboter van een goede kwaliteit is een ongeraffineerd product<br />

dat vooral rijk is aan verzadigde vetten en ook wat mono-onverzadigde<br />

vetten bevat. Indien ze met mate wordt gebruikt in een<br />

voedingspatroon met een goede balans tussen verzadigde en<br />

onverzadigde vetten, dan is boter zeker een aanrader. Niet alleen<br />

is kwaliteitsboter een uitstekende bron van natuurlijke (!) vitamine<br />

A, D en E, ze is door haar samenstellende vetten ook geschikt<br />

voor bakken en braden, als de temperatuur niet te hoog oploopt.<br />

- Plantaardige margarine is beter dan boter, omdat ze tot 20 maal<br />

meer essentiële en “goede” vetzuren bevat: dit is een zeer<br />

gevaarlijke vergelijking, omdat je hier appels met peren gaat vergelijken.<br />

Dit is net zo absurd als zeggen dat fruit gezonder is dan<br />

vette vis, omdat het meer vitamine C bevat. Terwijl we vette vis<br />

niet eten om zijn vitamine C- gehalte, maar wel om de omega-3vetzuren,<br />

het eiwit en jodium. Als boter wordt geconsumeerd in<br />

een voeding met een evenwicht tussen verzadigde en onverzadigde<br />

vetten, dan is het een uitstekende bron van verzadigde vetten<br />

en vetoplosbare vitaminen. Maar aan de andere kant margarine<br />

gaan beschouwen als een ideale bron van essentiële vetzuren<br />

is bijna te gek voor woorden: zie misverstand n° 5. De hoog-<br />

12 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

ten van meervoudig onverzadigde vetzuren kan er dus in het lichaam<br />

een kettingreactie van reacties ontstaan, waarbij vrije radicalen aan<br />

diverse structuren zoals de celwanden en de eiwitten schade berokkenen.<br />

Het verhittingsproces doet ook een deel van de natuurlijke “cisconfiguraties”<br />

van de meervoudig onverzadigde vetten omzetten in de<br />

voor het lichaam storende “trans-configuratie”, met vorming van slechte<br />

transvetzuren. Braden, wokken en frituren doet men dus beter in vetten<br />

die stabiel zijn bij verhitting en dat zijn vooral de verzadigde vetten<br />

en in mindere mate de mono-onverzadigde vetzuren. Zonder hier al te<br />

diep op in te gaan mogen we stellen dat absolute toppers extra vierge<br />

kokosolie, extra vierge palmpitolie, boter en niet gehard rundvet zijn<br />

(bronnen van stabiele, verzadigde vetten). Minder geschikt voor frituren<br />

maar wel ideaal voor éénmalig bakken en wokken zijn vetten, die rijk<br />

zijn aan mono-onverzadigde vetzuren zoals extra vierge olijfolie, extra<br />

vierge sesamolie, extra vierge rode palmolie.<br />

EPILOOG: hoe misverstanden <strong>over</strong> vetten in stand worden gehouden.<br />

bewerkte en sterk geraffineerde margarine als bron van essentiële<br />

vetzuren zinkt in het niets als we ze vergelijken met door eerste<br />

koude persing verkregen en ongeraffineerde plantaardige<br />

oliën!.<br />

- Ook olijfolie is niet de beste optie in vergelijking met margarine,<br />

omdat ze maar een beperkt aantal essentiële vetzuren<br />

bevat: ook deze vergelijking loopt weer compleet mank. Een<br />

goede “extra vierge” olijfolie is niet alleen een uitstekende<br />

bron van bio-actieve stoffen (die amper of niet in margarine<br />

zitten) zoals fosfolipiden, fytosterolen, fenolen en bioflavonoïden,<br />

ze bevat ook rijkelijk het mono-onverzadigde omega-9vetzuur<br />

oleïnezuur. Dit is weliswaar geen essentieel vetzuur,<br />

maar heeft het bijzonder voordeel dat ze in het lichaam veel<br />

minder belaagd wordt door vrije radicalen dan meervoudig<br />

onverzadigde vetzuren en dus zelf veel minder aanleiding<br />

geeft tot het ontstaan van vrije radicalen. Van olijfolie is inmiddels<br />

afdoende aangetoond dat ze ondermeer door het verlagen<br />

van de “oxidatieve stress” helpt beschermen tegen harten<br />

vaatziekten. Bovendien is ze veel stabieler bij verhitting<br />

dan de bronnen van meervoudig onverzadigde vetzuren als<br />

margarine. Terwijl margarine zoals reeds gesteld niet de ideale<br />

bron is van essentiële vetzuren (zie misverstand n° 5)<br />

- Olijfolie en boter zijn niet de gezondste braadmiddelen; bakmargarine<br />

is beter: deze stelling is helemaal te gek voor woorden.<br />

Waar boter, dat vooral verzadigde vetten bevat, en olijfolie, dat<br />

vooral mono-onverzadigde vetten bevat tot op een zekere hoogte<br />

verhitting verdragen en zeker geschikt zijn voor eenmalig bakken<br />

en braden, zijn margarines als bronnen van meervoudig onverzadigde<br />

vetten helemaal niet geschikt voor verhitting: zie misverstand<br />

n°6.<br />

- Tot slot een heel opvallend feit: er werd wel gezegd dat de Belg<br />

te weinig essentiële vetzuren binnenkrijgt, maar er werd nauwelijks<br />

een woord gerept <strong>over</strong> de huidige wanverhouding tussen<br />

omega-6-vetzuren (teveel) en omega-3-vetzuren (te weinig) in het<br />

westerse dieet en het verband daarvan met de sterke toename<br />

van verschillende ontstekingsbeelden. Misschien omdat de<br />

meeste margarines gemaakt zijn van zonnebloem-, maïs- of sojaolie,<br />

allen oliën die vooral omega-6-vetzuren bevatten en die de<br />

genoemde wanverhouding in stand houden of nog verder accentueren?


want ik wil energiek blijven,<br />

slank blijven, gezond blijven<br />

Daarom gebruik ik iedere dag Cocoya Extra Virgin<br />

kokosolie, vol met de juiste verzadigde vetten.<br />

Verzadigde vetten voor een betere stofwisseling, een<br />

slanker fi guur, meer energie, een betere bestandheid tegen<br />

infecties en minder risico op hart- en vaatziektes? Inderdaad.<br />

Recent onderzoek heeft onthuld dat verzadigde<br />

vetten, als ze zijn opgebouwd uit middellange vetzuurketens<br />

(MCT’s), de gezondheid in sterke mate bevorderen.<br />

Cocoya zit boordevol MCT’s, die in de lever rechtstreeks<br />

in energie worden omgezet. De vorming van vetbolletjes<br />

in de bloedbaan wordt zo volledig vermeden. Gevolg:<br />

minder kans op hart- en vaataandoeningen. De MCT’s<br />

in Cocoya bevorderen eveneens de stofwisseling en gewichtsafname,<br />

zijn snelle energieleveranciers, verhogen<br />

uw weerbaarheid, en maken de huid glad en soepel.<br />

Daarom, Cocoya, heb ik je nodig.<br />

Elke dag opnieuw!<br />

Cocoya Health<br />

& Cocoya Cooking<br />

zijn twee nieuwe, lekkere en<br />

superieure smeer- en braadproducten<br />

op basis van biologische<br />

extra virgin kokosolie. Ontdek meer<br />

<strong>over</strong> hun heilzame werking op<br />

www.gezondevetten.be<br />

bel +32 (0)52 48 43 00


want ik wil energiek blijven,<br />

slank blijven, gezond blijven<br />

Daarom gebruik ik iedere dag Cocoya Extra Virgin<br />

kokosolie, vol met de juiste verzadigde vetten.<br />

Verzadigde vetten voor een betere stofwisseling, een<br />

slanker fi guur, meer energie, een betere bestandheid tegen<br />

infecties en minder risico op hart- en vaatziektes? Inderdaad.<br />

Recent onderzoek heeft onthuld dat verzadigde<br />

vetten, als ze zijn opgebouwd uit middellange vetzuurketens<br />

(MCT’s), de gezondheid in sterke mate bevorderen.<br />

Cocoya zit boordevol MCT’s, die in de lever rechtstreeks<br />

in energie worden omgezet. De vorming van vetbolletjes<br />

in de bloedbaan wordt zo volledig vermeden. Gevolg:<br />

minder kans op hart- en vaataandoeningen. De MCT’s<br />

in Cocoya bevorderen eveneens de stofwisseling en gewichtsafname,<br />

zijn snelle energieleveranciers, verhogen<br />

uw weerbaarheid, en maken de huid glad en soepel.<br />

Daarom, Cocoya, heb ik je nodig.<br />

Elke dag opnieuw!<br />

Cocoya Health<br />

& Cocoya Cooking<br />

zijn twee nieuwe, lekkere en<br />

superieure smeer- en braadproducten<br />

op basis van biologische<br />

extra virgin kokosolie. Ontdek meer<br />

<strong>over</strong> hun heilzame werking op<br />

www.gezondevetten.be<br />

bel +32 (0)52 48 43 00


Gefermenteerde knoflook<br />

polyvalent voedingssupplement voor betere<br />

circulatie, weerstand, celbescherming en prestaties<br />

Verse knoflook: met mate<br />

Zowel in het Babylonische rijk, het Oude Egypte, het Chinese imperium<br />

als bij de Oude Grieken en Romeinen werd knoflook ingezet als<br />

een “panacea” of “allesgenezend” middel. Men waardeerde knoflook<br />

duidelijk niet alleen als een scherpe, smaakgevende specerij bij de<br />

bereiding van maaltijden, maar ook omwille van de heilzame eigenschappen<br />

op het vlak van bloedsomloop, afweervermogen en algemene<br />

energie.<br />

Opmerkelijk was het feit dat men als kruiderij voor verse of gedroogde<br />

knoflook koos, maar dat om therapeutische effecten te verkrijgen,<br />

knoflook heel vaak werd verwerkt door te koken, te bakken, te pekelen<br />

of te fermenteren. Nadat knoflook, zoals alle kruiden, door de<br />

opkomst van de chemische geneesmiddelen in het begin de 19e eeuw<br />

top de achtergrond verzeilde, werd het op het einde van de 19e eeuw<br />

“herontdekt” door Pasteur en in het begin van de 20 e eeuw met de<br />

wedergeboorte van de fytotherapie in ere hersteld. Artsen begonnen<br />

terug knoflook toe te passen en dit vooral bij infecties zoals wonden,<br />

tuberculose, dysenterie, kinkhoest en cholera. Helaas stelden ze vast<br />

dat de hoge doses verse knoflook die noodzakelijk waren om genezend<br />

te werken, naast de hinderlijke geur, ook een aantal belangrijke<br />

negatieve effecten konden hebben. Bij hoge doseringen tasten de<br />

harde, vetoplosbare bestanddelen van verse knoflook of -poeder de<br />

membranen van rode bloedcellen aan, waardoor deze teniet gaan met<br />

kans op anemie of bloedarmoede. De scherpe zwavelstoffen kunnen<br />

ook de slijmvliezen irriteren met kans op slokdarmirritatie, misselijkheid<br />

en braken, diarree, maagwandontsteking (gastritis) en zelfs<br />

maagzweren. Ook een verminderde opname van voedingsstoffen,<br />

een verminderde leverfunctie en een afname van de goede darmflora<br />

zijn mogelijke gevolgen van hogere doses knoflook. Kortom, waar<br />

verse knoflook, knoflookolie of knoflookpoeder zeer goed zijn in<br />

bescheiden dosis als preventief middel tegen infecties of hart- en<br />

14 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

In de Oudheid was knoflook zondermeer de belangrijkste remedie om ziekten te voorkomen,<br />

te behandelen en de algemene vitaliteit te bevorderen. Tegenwoordig zijn veel van<br />

deze toe passingen onderbouwd door wetenschappelijk onderzoek. Deze pittige, scherpe<br />

bol heeft inderdaad bij matig gebruik een aantal interessante preventieve werkingen op<br />

het lichaam. Maar als men knoflook aan een gestandaardiseerd<br />

fermentatieproces onderwerpt, dan verkrijgt men zondermeer<br />

een zeer breed toepasbaar, nuttig én veilig voedingssupplement.<br />

Inmiddels bevestigen meer dan 600 wetenschappelijke<br />

studies de superieure werking van “aged garlic” of gefermenteerde<br />

knoflook. Reden voor een grondige voorstelling.<br />

vaatziekten, leiden de hogere dosis die nodig zijn om als natuurlijk<br />

antibioticum of natuurlijke vaatreiniger te werken tot schadelijke<br />

nevenwerkingen.<br />

Bijzondere fermentatie<br />

voor extra actief product<br />

Dr. Eugene Shnell, professor aan de Berlijnse universiteit, was danig<br />

ontgoocheld in de negatieve effecten van antibiotica, dat hij in de oosterse<br />

geneeswijzen zocht naar een onschadelijk alternatief tegen infecties.<br />

Nauwkeurig bestuderen van de knoflookreceptuur uit het verleden<br />

leerde hem dat knoflook voor medicinale eigenschappen zonder<br />

nevenwerkingen steevast eerst verwerkt werd. Hij stelde, samen met<br />

de Japanner Wakunaga, het koude rijpingsproces dat al eeuwen<br />

tevoren in China werd toegepast verder op punt. Uiteindelijk ontwikkelde<br />

hij een 20 maand durend en aan strikte kwaliteitseisen voldoend<br />

fermentatieproces.<br />

Hierbij verdwenen de irriterende zwavelverbindingen, de bijwerkingen<br />

en de doordringende geur van verse knoflook, terwijl aan de<br />

andere kant de werkzaamheid toenam: “aged garlic” of “gefermenteerde<br />

knoflook” of “gerijpte knoflook” was geboren. Dat het fermenteren<br />

van knoflook een meer werkzaam product oplevert hoeft ons<br />

niet te verwonderen. In de natuur bestaan tal van gefermenteerde producten<br />

die meer te bieden hebben dan het originele product waaruit<br />

ze zijn afgeleid. Denk maar aan kefir of yoghurt, die lichter verteerbaar<br />

zijn dan melk waaruit ze zijn ontstaan en die de darmflora bevorderen.<br />

Of aan kombucha, waarbij de natuurlijke suikers worden omgezet<br />

tot organische zuren met ondermeer een leverondersteunende en<br />

darmfloraverbeterende werking. Ook appelazijn, dat de stofwisseling<br />

meer bevordert dan appelsap, zuurkool, dat meer melkzuur en vitamine<br />

K bevat dan rauwe kool en tempeh, dat lichter verteerbaar is dan<br />

soja, zijn goede voorbeelden.


Gefermenteerde knoflook<br />

polyvalent voedingssupplement voor betere<br />

circulatie, weerstand, celbescherming en prestaties<br />

Verse knoflook: met mate<br />

Zowel in het Babylonische rijk, het Oude Egypte, het Chinese imperium<br />

als bij de Oude Grieken en Romeinen werd knoflook ingezet als<br />

een “panacea” of “allesgenezend” middel. Men waardeerde knoflook<br />

duidelijk niet alleen als een scherpe, smaakgevende specerij bij de<br />

bereiding van maaltijden, maar ook omwille van de heilzame eigenschappen<br />

op het vlak van bloedsomloop, afweervermogen en algemene<br />

energie.<br />

Opmerkelijk was het feit dat men als kruiderij voor verse of gedroogde<br />

knoflook koos, maar dat om therapeutische effecten te verkrijgen,<br />

knoflook heel vaak werd verwerkt door te koken, te bakken, te pekelen<br />

of te fermenteren. Nadat knoflook, zoals alle kruiden, door de<br />

opkomst van de chemische geneesmiddelen in het begin de 19e eeuw<br />

top de achtergrond verzeilde, werd het op het einde van de 19e eeuw<br />

“herontdekt” door Pasteur en in het begin van de 20 e eeuw met de<br />

wedergeboorte van de fytotherapie in ere hersteld. Artsen begonnen<br />

terug knoflook toe te passen en dit vooral bij infecties zoals wonden,<br />

tuberculose, dysenterie, kinkhoest en cholera. Helaas stelden ze vast<br />

dat de hoge doses verse knoflook die noodzakelijk waren om genezend<br />

te werken, naast de hinderlijke geur, ook een aantal belangrijke<br />

negatieve effecten konden hebben. Bij hoge doseringen tasten de<br />

harde, vetoplosbare bestanddelen van verse knoflook of -poeder de<br />

membranen van rode bloedcellen aan, waardoor deze teniet gaan met<br />

kans op anemie of bloedarmoede. De scherpe zwavelstoffen kunnen<br />

ook de slijmvliezen irriteren met kans op slokdarmirritatie, misselijkheid<br />

en braken, diarree, maagwandontsteking (gastritis) en zelfs<br />

maagzweren. Ook een verminderde opname van voedingsstoffen,<br />

een verminderde leverfunctie en een afname van de goede darmflora<br />

zijn mogelijke gevolgen van hogere doses knoflook. Kortom, waar<br />

verse knoflook, knoflookolie of knoflookpoeder zeer goed zijn in<br />

bescheiden dosis als preventief middel tegen infecties of hart- en<br />

14 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

In de Oudheid was knoflook zondermeer de belangrijkste remedie om ziekten te voorkomen,<br />

te behandelen en de algemene vitaliteit te bevorderen. Tegenwoordig zijn veel van<br />

deze toe passingen onderbouwd door wetenschappelijk onderzoek. Deze pittige, scherpe<br />

bol heeft inderdaad bij matig gebruik een aantal interessante preventieve werkingen op<br />

het lichaam. Maar als men knoflook aan een gestandaardiseerd<br />

fermentatieproces onderwerpt, dan verkrijgt men zondermeer<br />

een zeer breed toepasbaar, nuttig én veilig voedingssupplement.<br />

Inmiddels bevestigen meer dan 600 wetenschappelijke<br />

studies de superieure werking van “aged garlic” of gefermenteerde<br />

knoflook. Reden voor een grondige voorstelling.<br />

vaatziekten, leiden de hogere dosis die nodig zijn om als natuurlijk<br />

antibioticum of natuurlijke vaatreiniger te werken tot schadelijke<br />

nevenwerkingen.<br />

Bijzondere fermentatie<br />

voor extra actief product<br />

Dr. Eugene Shnell, professor aan de Berlijnse universiteit, was danig<br />

ontgoocheld in de negatieve effecten van antibiotica, dat hij in de oosterse<br />

geneeswijzen zocht naar een onschadelijk alternatief tegen infecties.<br />

Nauwkeurig bestuderen van de knoflookreceptuur uit het verleden<br />

leerde hem dat knoflook voor medicinale eigenschappen zonder<br />

nevenwerkingen steevast eerst verwerkt werd. Hij stelde, samen met<br />

de Japanner Wakunaga, het koude rijpingsproces dat al eeuwen<br />

tevoren in China werd toegepast verder op punt. Uiteindelijk ontwikkelde<br />

hij een 20 maand durend en aan strikte kwaliteitseisen voldoend<br />

fermentatieproces.<br />

Hierbij verdwenen de irriterende zwavelverbindingen, de bijwerkingen<br />

en de doordringende geur van verse knoflook, terwijl aan de<br />

andere kant de werkzaamheid toenam: “aged garlic” of “gefermenteerde<br />

knoflook” of “gerijpte knoflook” was geboren. Dat het fermenteren<br />

van knoflook een meer werkzaam product oplevert hoeft ons<br />

niet te verwonderen. In de natuur bestaan tal van gefermenteerde producten<br />

die meer te bieden hebben dan het originele product waaruit<br />

ze zijn afgeleid. Denk maar aan kefir of yoghurt, die lichter verteerbaar<br />

zijn dan melk waaruit ze zijn ontstaan en die de darmflora bevorderen.<br />

Of aan kombucha, waarbij de natuurlijke suikers worden omgezet<br />

tot organische zuren met ondermeer een leverondersteunende en<br />

darmfloraverbeterende werking. Ook appelazijn, dat de stofwisseling<br />

meer bevordert dan appelsap, zuurkool, dat meer melkzuur en vitamine<br />

K bevat dan rauwe kool en tempeh, dat lichter verteerbaar is dan<br />

soja, zijn goede voorbeelden.


Unieke cardiovasculaire bescherming<br />

De voornaamste troef van gefermenteerde knoflook is de optimale<br />

bescherming tegen en ondersteuning bij hart- en vaatziekten.<br />

Honderden klinische en preklinische onderzoeken tonen aan dat het<br />

tot nader order het belangrijkste voedingssupplement is om de basis<br />

van hart- vaatziekten, namelijk atherosclerose of het dichtslibben<br />

van de slagaders, af te remmen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de<br />

statines die louter cholesterolverlagend werken en weinig aan het<br />

eigenlijke vaatlijden doen, werkt gefermenteerde knoflook namelijk<br />

in op meerdere risicofactoren van atherosclerose (slagaderverkalking)<br />

tegelijk:<br />

1. Te viskeus of kleverig bloed<br />

Het is geweten dat te viskeus of te stolbaar bloed bijdraagt tot het<br />

ontstaan van beslag op de vaatwanden. Nu is gefermenteerde<br />

knoflook is een gedroomde bloedverdunner: ze vermindert zowel<br />

het verkleven (de adhesie) van bloedplaatjes aan de vaatwand met<br />

30 à 58 % als het onderlinge verkleven van bloedplaatjes (aggregatie)<br />

met 10 à 25 %. Dat remt niet alleen het ontstaan van atherosclerotische<br />

plaques (het beslag op de slagaderwanden), ook de<br />

kans op trombose wordt een stuk kleiner. In tegenstelling tot de<br />

coumarines uit de reguliere geneeskunde, die de aanmaak van<br />

stollingsfactoren in de lever afremmen is gefermenteerde knoflook<br />

hierbij volkomen veilig en in vergelijking met de bloedverdunnende<br />

aspirines doet gefermenteerde knoflook gewoon meer<br />

op de hiernavolgende terreinen<br />

2. Verhoogde oxycholesterol, cholesterol en triglyceriden<br />

Het wordt steeds meer duidelijk dat aan de basis van atheroscle-<br />

Gefermenteerde knoflook van begin tot eind<br />

Om van gefermenteerde knoflook een zeer waardevol en stabiel voedingssupplement<br />

te maken, wordt niets aan het toeval <strong>over</strong>gelaten:<br />

- men verbouwt een bijzondere bosvariëteit van knoflook, die uitermate rijk is<br />

aan de zwavelhoudende basisstof alliïne<br />

- het telen gebeurt op vruchtbare, niet- verontreinigde, vulkanische aarde van<br />

het Japans eiland Hokkaïdo of op zeer vruchtbare Californische grond<br />

- de teelt is gecertificeerd biologisch zonder chemische stoffen, herbiciden of<br />

pesticiden<br />

- de bodem wordt verrijkt met compost van rijstzemelen, schors, gras en pluimveemest<br />

- uitputting van de bodem wordt vermeden door een driejaarlijkse wisselbouw<br />

met tarwe en maïs<br />

- bij de oogst is de hoeveelheid alliïne ongeveer 3 à 5 maal zo hoog als in<br />

gewone knoflook<br />

- na de oogst wordt de knoflook gewassen en in plakjes gesneden, waarbij uit<br />

de alliïne (door het vrijkomende enzyme alliïnase) allicine wordt gevormd<br />

- vervolgens wordt het knoflook fijngehakt en in grote, roestvrije stalen vaten<br />

gelegd<br />

- gedurende twintig maanden wordt knoflook koud gerijpt: de onstabiele, irriterende<br />

allicine wordt hierbij omgezet in niet-irriterende, stabiele en geurloze<br />

waardevolle zwavelverbindingen, uniek voor gerijpte of gefermenteerde knoflook:<br />

vooral SAC, S-allylcysteïne en SAMC, S-allylmercaptocysteïne zijn sterk<br />

werkzame stoffen<br />

- de gerijpte knoflook wordt op lage temperatuur gedroogd, en bevat dan ook<br />

zowel olie- als (vooral) wateroplosbare verbindingen<br />

- van begin tot eind wordt er meer dan 250 maal gecontroleerd op kwaliteit en<br />

zuiverheid<br />

rose een ontstekingsproces ligt van de vaatwand door gebrek aan<br />

antioxidanten. Cholesterol zelf is hierbij eerder een bescheiden<br />

risicofactor, terwijl het veeleer de geoxideerde vorm ervan is, oxycholesterol,<br />

die verkleeft aan de vaatwand en zo bijdraagt tot de<br />

vorming van het beslag op de slagaderwanden.<br />

Nu is aangetoond dat gefermenteerde knoflook een sterke antioxiderende<br />

werking heeft, ondermeer door de componenten Sallylcysteïne<br />

(SAC), S-allylmercaptocysteïne (SAMC), allixine en<br />

selenium. Hierdoor ontplooit gefermenteerde knoflook niet alleen<br />

een ontstekingsremmende werking op de vaatwand zelf, ze vermindert<br />

ook de oxidatie van LDL-cholesterol tot het “echte slechte”<br />

oxycholesterol met liefst 38 %!<br />

Verder heeft gefermenteerde knoflook een bescheiden tot matige<br />

invloed op het “slechte” LDL-cholesterolgehalte (gemiddeld 5 à 12<br />

% daling na 6 maand) en op het triglyceridengehalte (10 à 19 %<br />

daling).<br />

3. Hoge bloeddruk<br />

Met een gemiddelde afname van de bloeddrukwaarden van 6 à 9 %<br />

bij verhoogde uitgangswaarden, draagt gefermenteerde knoflook<br />

ook bij tot de afname van een belangrijke risicofactor van hart- en<br />

vaatziekten.<br />

4. Verhoogd homocysteïnegehalte<br />

De stof homocysteïne wordt meer en meer erkend als een vrij radicaal,<br />

dat de bloedvatwand beschadigt en bijdraagt tot de ontsteking<br />

van de vaatwand en dus tot atherosclerose. In klinische<br />

onderzoeken verlaagt gefermenteerde knoflook merkbaar het<br />

gehalte aan homocysteïne.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 15


Unieke cardiovasculaire bescherming<br />

De voornaamste troef van gefermenteerde knoflook is de optimale<br />

bescherming tegen en ondersteuning bij hart- en vaatziekten.<br />

Honderden klinische en preklinische onderzoeken tonen aan dat het<br />

tot nader order het belangrijkste voedingssupplement is om de basis<br />

van hart- vaatziekten, namelijk atherosclerose of het dichtslibben<br />

van de slagaders, af te remmen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de<br />

statines die louter cholesterolverlagend werken en weinig aan het<br />

eigenlijke vaatlijden doen, werkt gefermenteerde knoflook namelijk<br />

in op meerdere risicofactoren van atherosclerose (slagaderverkalking)<br />

tegelijk:<br />

1. Te viskeus of kleverig bloed<br />

Het is geweten dat te viskeus of te stolbaar bloed bijdraagt tot het<br />

ontstaan van beslag op de vaatwanden. Nu is gefermenteerde<br />

knoflook is een gedroomde bloedverdunner: ze vermindert zowel<br />

het verkleven (de adhesie) van bloedplaatjes aan de vaatwand met<br />

30 à 58 % als het onderlinge verkleven van bloedplaatjes (aggregatie)<br />

met 10 à 25 %. Dat remt niet alleen het ontstaan van atherosclerotische<br />

plaques (het beslag op de slagaderwanden), ook de<br />

kans op trombose wordt een stuk kleiner. In tegenstelling tot de<br />

coumarines uit de reguliere geneeskunde, die de aanmaak van<br />

stollingsfactoren in de lever afremmen is gefermenteerde knoflook<br />

hierbij volkomen veilig en in vergelijking met de bloedverdunnende<br />

aspirines doet gefermenteerde knoflook gewoon meer<br />

op de hiernavolgende terreinen<br />

2. Verhoogde oxycholesterol, cholesterol en triglyceriden<br />

Het wordt steeds meer duidelijk dat aan de basis van atheroscle-<br />

Gefermenteerde knoflook van begin tot eind<br />

Om van gefermenteerde knoflook een zeer waardevol en stabiel voedingssupplement<br />

te maken, wordt niets aan het toeval <strong>over</strong>gelaten:<br />

- men verbouwt een bijzondere bosvariëteit van knoflook, die uitermate rijk is<br />

aan de zwavelhoudende basisstof alliïne<br />

- het telen gebeurt op vruchtbare, niet- verontreinigde, vulkanische aarde van<br />

het Japans eiland Hokkaïdo of op zeer vruchtbare Californische grond<br />

- de teelt is gecertificeerd biologisch zonder chemische stoffen, herbiciden of<br />

pesticiden<br />

- de bodem wordt verrijkt met compost van rijstzemelen, schors, gras en pluimveemest<br />

- uitputting van de bodem wordt vermeden door een driejaarlijkse wisselbouw<br />

met tarwe en maïs<br />

- bij de oogst is de hoeveelheid alliïne ongeveer 3 à 5 maal zo hoog als in<br />

gewone knoflook<br />

- na de oogst wordt de knoflook gewassen en in plakjes gesneden, waarbij uit<br />

de alliïne (door het vrijkomende enzyme alliïnase) allicine wordt gevormd<br />

- vervolgens wordt het knoflook fijngehakt en in grote, roestvrije stalen vaten<br />

gelegd<br />

- gedurende twintig maanden wordt knoflook koud gerijpt: de onstabiele, irriterende<br />

allicine wordt hierbij omgezet in niet-irriterende, stabiele en geurloze<br />

waardevolle zwavelverbindingen, uniek voor gerijpte of gefermenteerde knoflook:<br />

vooral SAC, S-allylcysteïne en SAMC, S-allylmercaptocysteïne zijn sterk<br />

werkzame stoffen<br />

- de gerijpte knoflook wordt op lage temperatuur gedroogd, en bevat dan ook<br />

zowel olie- als (vooral) wateroplosbare verbindingen<br />

- van begin tot eind wordt er meer dan 250 maal gecontroleerd op kwaliteit en<br />

zuiverheid<br />

rose een ontstekingsproces ligt van de vaatwand door gebrek aan<br />

antioxidanten. Cholesterol zelf is hierbij eerder een bescheiden<br />

risicofactor, terwijl het veeleer de geoxideerde vorm ervan is, oxycholesterol,<br />

die verkleeft aan de vaatwand en zo bijdraagt tot de<br />

vorming van het beslag op de slagaderwanden.<br />

Nu is aangetoond dat gefermenteerde knoflook een sterke antioxiderende<br />

werking heeft, ondermeer door de componenten Sallylcysteïne<br />

(SAC), S-allylmercaptocysteïne (SAMC), allixine en<br />

selenium. Hierdoor ontplooit gefermenteerde knoflook niet alleen<br />

een ontstekingsremmende werking op de vaatwand zelf, ze vermindert<br />

ook de oxidatie van LDL-cholesterol tot het “echte slechte”<br />

oxycholesterol met liefst 38 %!<br />

Verder heeft gefermenteerde knoflook een bescheiden tot matige<br />

invloed op het “slechte” LDL-cholesterolgehalte (gemiddeld 5 à 12<br />

% daling na 6 maand) en op het triglyceridengehalte (10 à 19 %<br />

daling).<br />

3. Hoge bloeddruk<br />

Met een gemiddelde afname van de bloeddrukwaarden van 6 à 9 %<br />

bij verhoogde uitgangswaarden, draagt gefermenteerde knoflook<br />

ook bij tot de afname van een belangrijke risicofactor van hart- en<br />

vaatziekten.<br />

4. Verhoogd homocysteïnegehalte<br />

De stof homocysteïne wordt meer en meer erkend als een vrij radicaal,<br />

dat de bloedvatwand beschadigt en bijdraagt tot de ontsteking<br />

van de vaatwand en dus tot atherosclerose. In klinische<br />

onderzoeken verlaagt gefermenteerde knoflook merkbaar het<br />

gehalte aan homocysteïne.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 15


G E F E R M E N T E E R D E K N O F L O O K<br />

De voornaamste troef van gefermenteerde knoflook is de optimale<br />

bescherming tegen en ondersteuning bij hart- en vaatziekten.<br />

Brede toepassing bij vaataandoeningen<br />

We mogen dus concluderen dat door de gezamenlijke gunstige<br />

invloed op 4 verschillende risicofactoren gefermenteerde knoflook<br />

een ideaal voedingssupplement is in de preventie van en bij de aanpak<br />

van hart- en vaatziekten. Wel wordt aangeraden door de natuurlijke<br />

bloedverdunnende werking de inname in combinatie met bloedverdunners<br />

van het coumarinetype enkel te doen op voorschift van<br />

een arts. Dat de inwerking grondig is, wordt bewezen door een<br />

belangrijk, dubbel blind placebogecontroleerd onderzoek dat aantoont<br />

aan dat de inname van gefermenteerde knoflook gedurende<br />

één jaar gemiddeld leidde tot 65 % afname in de vorming van atherosclerotische<br />

plaques in de kransslagaders van het hart (in vergelijking<br />

met de placebogroep) en dat dus de kans op een hartinfarct<br />

sterk vermindert! Gewone knoflook of knoflookpreparaten kunnen<br />

dit nooit bekomen, want om te beginnen remmen zij de oxidatie van<br />

cholesterol tot oxycholesterol niet. Ook werd aangetoond dat gefermenteerde<br />

knoflook significant de calciumscore verlaagt, die een<br />

maat is voor de graad van verkalking in de slagaders. Verder laat de<br />

algemene verbetering van de bloedcirculatie door gefermenteerde<br />

knoflook zich ook voelen bij koude handen en voeten. Dit wordt<br />

ondubbelzinnig aangetoond door thermografie, waarbij de huidtemperatuur<br />

op de rug van handen en voeten werd gemeten. Ook bij<br />

klachten als angor pectoris (hartkramp), hartkloppingen, duizeligheid<br />

en kortademigheid door een zwak hart, claudicatio intermittens<br />

(“etalagebeen”), geheugen- en concentratiestoornissen, varices (spataderen)<br />

en flebitis (aderwandontsteking) worden positieve effecten<br />

gemeld. Het vermelden zeker waard is het feit dat gefermenteerde<br />

knoflook zich hierbij goed laat combineren met ondermeer:<br />

- Visolie (bronnen van de omega-3-vetzuren EPA en DHA), vitamine<br />

K2 (dat de verkalking van de vaatwand vermindert) en de vitamines<br />

B6, B9 en B12 (die homocysteïne verlagen) om het algemene<br />

proces van atherosclerose terug te dringen en de kans op hart- en<br />

vaatziekten zeer sterk te verminderen<br />

- Sojalecithine om de bloedvetten te verlagen en om atherosclerose<br />

terug te dringen<br />

- Ginkgo biloba (Ginkgo) en vitamines B bij verminderde hersenbloedcirculatie<br />

16 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

- Crataegus monogyna/laevigata (Meidoorn), Co-enzyme Q10 en Lcarnitine<br />

bij hartproblemen<br />

Het immuunstimulerende effect<br />

In heel wat wetenschappelijk onderzoek is een werkzaamheid van<br />

knoflook aangetoond tegen verschillende infectieverwekkers: tegen<br />

schimmels zoals candida en histoplasma, tegen virussen zoals herpes<br />

en influenza (=griepvirus), tegen protozoa zoals amoeben… Ook hier<br />

zijn de effecten van gefermenteerde knoflook een stuk hoger dan die<br />

van gewone knoflook. Die verbetering van de weerstand kon in eerste<br />

instantie objectief aangetoond worden door een toename van de<br />

activiteit van de natural killer cells met 160 %. Zoals hun naam het al<br />

suggereert, zijn natural killer cells witte bloedcellen in ons immuunstelsel<br />

die vreemde indringers vernietigen. Ook meet men een grotere<br />

activiteit van de macrofagen (met 110 à 290 %), dat zijn de witte<br />

bloedcellen die helpen bacteriën en virussen opruimen. Opmerkelijk<br />

is ook de verbetering van de verhouding T helper/T supressor cellen,<br />

wat zeer belangrijk is voor de kwaliteit van de immuniteit en ondermeer<br />

bij HIV-infecties een maat is voor het afweervermogen van de<br />

patiënt.<br />

Toepassingen bij of tegen infecties<br />

Gefermenteerde knoflook kan dan ook op verschillende manieren<br />

het afweermechanisme ondersteunen en ingezet worden - eventueel<br />

naast andere therapeutische maatregelen - bij de preventie en aanpak<br />

van diverse infecties. Vooral griep, grippale infecties, koorts en<br />

verkoudheden treden minder op of verlopen minder ernstig. Typische<br />

indicaties zijn ook infecties van de bovenste luchtwegen zoals bronchitis<br />

met slijmen en vooral sinusitis, dat meestal zeer goed reageert<br />

op gefermenteerde knoflook. Succes wordt ook gemeld bij: herpesinfecties<br />

(type 1 en type 2 of genitale herpes), darmparasieten (oxyuren,<br />

spoelwormen), lokale candida-infecties, veralgemeend candidasyndroom<br />

en andere schimmelinfecties, dysbiose (verstoorde<br />

darmflora), gistings- en rottingsdyspepsie, darminfecties zoals bacteriële<br />

- en amoebendysenterie, cholera en typhus, urineweginfecties,<br />

acne en zweren. Gefermenteerde knoflook is verder ook een<br />

ideaal ondersteunend middel bij HIV-seropositiviteit en AIDS: er is<br />

aangetoond dat het de kans vermindert op sinusitis, candidiasis,<br />

genitale herpes en dat de functie van de T-cellen verbetert.<br />

Betere leverfunctie en spijsvertering<br />

Gefermenteerde knoflook ondersteunt de lever in zijn zo belangrijke<br />

ontgiftende werking en dit vooral doormiddel van de gerijpte zwavelcomponenten<br />

S-allylcysteïne (SAC) en S-allylmercaptocysteïne<br />

(SAMC). Die stimuleren vooral het belangrijke enzyme gluthationperoxydase,<br />

de grote “vuilnisman” en sterke antioxidans in de lever.<br />

En om die reden kan er beter afgerekend worden met verontreinigende<br />

stoffen als voedingsadditieven, industriële giften, geneesmiddelen,<br />

zware metalen… Door de verbeterde leverwerking, gaat uiteraard<br />

ook de kwaliteit van de spijsvertering erop vooruit. Om die redenen<br />

kan gefermenteerde knoflook ingezet worden bij:<br />

- leveraandoeningen, leverfunctiestoornissen, leververvetting, verminderde<br />

afscheiding van gal<br />

- vergiftiging met zware metalen (lood, kwik, koper, aluminium…)<br />

- nicotinevergiftiging, vergiftiging door milieufactoren<br />

- om de negatieve effecten van chemotherapie te verminderen<br />

(best tussen de kuren door)<br />

- zwakke maag, maagdarmkrampen, <strong>over</strong>dreven gasvorming<br />

(meteorisme)<br />

Antioxidans en preventie van kanker<br />

Zowel studies op menselijke kankercelculturen als op dieren tonen<br />

aan dat gefermenteerde knoflook de groei van kankercellen kan


G E F E R M E N T E E R D E K N O F L O O K<br />

De voornaamste troef van gefermenteerde knoflook is de optimale<br />

bescherming tegen en ondersteuning bij hart- en vaatziekten.<br />

Brede toepassing bij vaataandoeningen<br />

We mogen dus concluderen dat door de gezamenlijke gunstige<br />

invloed op 4 verschillende risicofactoren gefermenteerde knoflook<br />

een ideaal voedingssupplement is in de preventie van en bij de aanpak<br />

van hart- en vaatziekten. Wel wordt aangeraden door de natuurlijke<br />

bloedverdunnende werking de inname in combinatie met bloedverdunners<br />

van het coumarinetype enkel te doen op voorschift van<br />

een arts. Dat de inwerking grondig is, wordt bewezen door een<br />

belangrijk, dubbel blind placebogecontroleerd onderzoek dat aantoont<br />

aan dat de inname van gefermenteerde knoflook gedurende<br />

één jaar gemiddeld leidde tot 65 % afname in de vorming van atherosclerotische<br />

plaques in de kransslagaders van het hart (in vergelijking<br />

met de placebogroep) en dat dus de kans op een hartinfarct<br />

sterk vermindert! Gewone knoflook of knoflookpreparaten kunnen<br />

dit nooit bekomen, want om te beginnen remmen zij de oxidatie van<br />

cholesterol tot oxycholesterol niet. Ook werd aangetoond dat gefermenteerde<br />

knoflook significant de calciumscore verlaagt, die een<br />

maat is voor de graad van verkalking in de slagaders. Verder laat de<br />

algemene verbetering van de bloedcirculatie door gefermenteerde<br />

knoflook zich ook voelen bij koude handen en voeten. Dit wordt<br />

ondubbelzinnig aangetoond door thermografie, waarbij de huidtemperatuur<br />

op de rug van handen en voeten werd gemeten. Ook bij<br />

klachten als angor pectoris (hartkramp), hartkloppingen, duizeligheid<br />

en kortademigheid door een zwak hart, claudicatio intermittens<br />

(“etalagebeen”), geheugen- en concentratiestoornissen, varices (spataderen)<br />

en flebitis (aderwandontsteking) worden positieve effecten<br />

gemeld. Het vermelden zeker waard is het feit dat gefermenteerde<br />

knoflook zich hierbij goed laat combineren met ondermeer:<br />

- Visolie (bronnen van de omega-3-vetzuren EPA en DHA), vitamine<br />

K2 (dat de verkalking van de vaatwand vermindert) en de vitamines<br />

B6, B9 en B12 (die homocysteïne verlagen) om het algemene<br />

proces van atherosclerose terug te dringen en de kans op hart- en<br />

vaatziekten zeer sterk te verminderen<br />

- Sojalecithine om de bloedvetten te verlagen en om atherosclerose<br />

terug te dringen<br />

- Ginkgo biloba (Ginkgo) en vitamines B bij verminderde hersenbloedcirculatie<br />

16 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

- Crataegus monogyna/laevigata (Meidoorn), Co-enzyme Q10 en Lcarnitine<br />

bij hartproblemen<br />

Het immuunstimulerende effect<br />

In heel wat wetenschappelijk onderzoek is een werkzaamheid van<br />

knoflook aangetoond tegen verschillende infectieverwekkers: tegen<br />

schimmels zoals candida en histoplasma, tegen virussen zoals herpes<br />

en influenza (=griepvirus), tegen protozoa zoals amoeben… Ook hier<br />

zijn de effecten van gefermenteerde knoflook een stuk hoger dan die<br />

van gewone knoflook. Die verbetering van de weerstand kon in eerste<br />

instantie objectief aangetoond worden door een toename van de<br />

activiteit van de natural killer cells met 160 %. Zoals hun naam het al<br />

suggereert, zijn natural killer cells witte bloedcellen in ons immuunstelsel<br />

die vreemde indringers vernietigen. Ook meet men een grotere<br />

activiteit van de macrofagen (met 110 à 290 %), dat zijn de witte<br />

bloedcellen die helpen bacteriën en virussen opruimen. Opmerkelijk<br />

is ook de verbetering van de verhouding T helper/T supressor cellen,<br />

wat zeer belangrijk is voor de kwaliteit van de immuniteit en ondermeer<br />

bij HIV-infecties een maat is voor het afweervermogen van de<br />

patiënt.<br />

Toepassingen bij of tegen infecties<br />

Gefermenteerde knoflook kan dan ook op verschillende manieren<br />

het afweermechanisme ondersteunen en ingezet worden - eventueel<br />

naast andere therapeutische maatregelen - bij de preventie en aanpak<br />

van diverse infecties. Vooral griep, grippale infecties, koorts en<br />

verkoudheden treden minder op of verlopen minder ernstig. Typische<br />

indicaties zijn ook infecties van de bovenste luchtwegen zoals bronchitis<br />

met slijmen en vooral sinusitis, dat meestal zeer goed reageert<br />

op gefermenteerde knoflook. Succes wordt ook gemeld bij: herpesinfecties<br />

(type 1 en type 2 of genitale herpes), darmparasieten (oxyuren,<br />

spoelwormen), lokale candida-infecties, veralgemeend candidasyndroom<br />

en andere schimmelinfecties, dysbiose (verstoorde<br />

darmflora), gistings- en rottingsdyspepsie, darminfecties zoals bacteriële<br />

- en amoebendysenterie, cholera en typhus, urineweginfecties,<br />

acne en zweren. Gefermenteerde knoflook is verder ook een<br />

ideaal ondersteunend middel bij HIV-seropositiviteit en AIDS: er is<br />

aangetoond dat het de kans vermindert op sinusitis, candidiasis,<br />

genitale herpes en dat de functie van de T-cellen verbetert.<br />

Betere leverfunctie en spijsvertering<br />

Gefermenteerde knoflook ondersteunt de lever in zijn zo belangrijke<br />

ontgiftende werking en dit vooral doormiddel van de gerijpte zwavelcomponenten<br />

S-allylcysteïne (SAC) en S-allylmercaptocysteïne<br />

(SAMC). Die stimuleren vooral het belangrijke enzyme gluthationperoxydase,<br />

de grote “vuilnisman” en sterke antioxidans in de lever.<br />

En om die reden kan er beter afgerekend worden met verontreinigende<br />

stoffen als voedingsadditieven, industriële giften, geneesmiddelen,<br />

zware metalen… Door de verbeterde leverwerking, gaat uiteraard<br />

ook de kwaliteit van de spijsvertering erop vooruit. Om die redenen<br />

kan gefermenteerde knoflook ingezet worden bij:<br />

- leveraandoeningen, leverfunctiestoornissen, leververvetting, verminderde<br />

afscheiding van gal<br />

- vergiftiging met zware metalen (lood, kwik, koper, aluminium…)<br />

- nicotinevergiftiging, vergiftiging door milieufactoren<br />

- om de negatieve effecten van chemotherapie te verminderen<br />

(best tussen de kuren door)<br />

- zwakke maag, maagdarmkrampen, <strong>over</strong>dreven gasvorming<br />

(meteorisme)<br />

Antioxidans en preventie van kanker<br />

Zowel studies op menselijke kankercelculturen als op dieren tonen<br />

aan dat gefermenteerde knoflook de groei van kankercellen kan


In tegenstelling tot rauwe knoflook, heeft gefermenteerde knoflook een antioxiderende<br />

activiteit die de lichaamscellen beschermt tegen allerlei agressieve<br />

stoffen, de zogenaamde vrije radicalen.<br />

afremmen. Dit ondermeer door carcinogenen (kankerverwekkende<br />

stoffen) sneller uit te scheiden, door het DNA van de goede cellen te<br />

beschermen, door de activering van carcinogene stoffen af te remmen,<br />

door de groei van tumorcellen rechtstreeks te remmen…<br />

Bovendien zou gefermenteerde knoflook de neveneffecten van radiotherapie<br />

en chemotherapie (zie ook hoger) verminderen zoals moeheid,<br />

eetlustverlies en toxiciteit op de weefsels… In tegenstelling tot<br />

rauwe knoflook (die bij hoge dosis een vrije radicaalactiviteit kan<br />

ontplooien en zo bv. de membraan van rode bloedcellen kan beschadigen),<br />

heeft gefermenteerde knoflook een antioxiderende activiteit<br />

die de lichaamscellen beschermt tegen allerlei agressieve stoffen, de<br />

zogenaamde vrije radicalen. Dit uit zich in:<br />

- vertraging van het optreden van ouderdomsverschijnselen<br />

- minder kans op degeneratieve ziekten zoals multiple sclerose,<br />

aderverkalking, kanker, ziekte van Parkinson, levercirrhose..<br />

- bescherming tegen stralingen, die in het lichaam vrije radicalen<br />

doen ontstaan<br />

Meer energie, betere prestaties<br />

Het spreekt vanzelf dat als de circulatie verbetert, de lichaamseigen<br />

weerstand toeneemt, de lichaamsontgifting vlotter verloopt, de lever<br />

en de spijsvertering ondersteund worden en de bescherming tegen<br />

vrije radicalen verbetert, dat er ook vaak als gunstige effecten van<br />

gefermenteerde knoflook worden gemeld:<br />

- hogere vitaliteit: door verbeteren van het energiepeil<br />

- minder algemene symptomen als moeheid, eetlustgebrek, hoofdpijn,<br />

stijfheid<br />

- beter prestatievermogen op fysiek en geestelijk vlak<br />

- betere stressbestendigheid<br />

- betere controle <strong>over</strong> de bloedsuikerspiegel<br />

- een mild vochtafdrijvend effect<br />

Besluit<br />

Gefermenteerde knoflook is niet alleen veiliger, actiever en geurvrij<br />

in vergelijking met gewone knoflookpreparaten, de werking ervan<br />

wordt bovendien ondersteund door meer dan 600 wetenschappelijke<br />

onderzoeken. Het is zonder twijfel een veilig en zeer breed inzetbaar<br />

voedingssupplement, dat vooral een brede werking heeft op het<br />

vlak van bescherming tegen hart- en vaatziekten, infecties en diverse<br />

degeneratieziekten.<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 17


In tegenstelling tot rauwe knoflook, heeft gefermenteerde knoflook een antioxiderende<br />

activiteit die de lichaamscellen beschermt tegen allerlei agressieve<br />

stoffen, de zogenaamde vrije radicalen.<br />

afremmen. Dit ondermeer door carcinogenen (kankerverwekkende<br />

stoffen) sneller uit te scheiden, door het DNA van de goede cellen te<br />

beschermen, door de activering van carcinogene stoffen af te remmen,<br />

door de groei van tumorcellen rechtstreeks te remmen…<br />

Bovendien zou gefermenteerde knoflook de neveneffecten van radiotherapie<br />

en chemotherapie (zie ook hoger) verminderen zoals moeheid,<br />

eetlustverlies en toxiciteit op de weefsels… In tegenstelling tot<br />

rauwe knoflook (die bij hoge dosis een vrije radicaalactiviteit kan<br />

ontplooien en zo bv. de membraan van rode bloedcellen kan beschadigen),<br />

heeft gefermenteerde knoflook een antioxiderende activiteit<br />

die de lichaamscellen beschermt tegen allerlei agressieve stoffen, de<br />

zogenaamde vrije radicalen. Dit uit zich in:<br />

- vertraging van het optreden van ouderdomsverschijnselen<br />

- minder kans op degeneratieve ziekten zoals multiple sclerose,<br />

aderverkalking, kanker, ziekte van Parkinson, levercirrhose..<br />

- bescherming tegen stralingen, die in het lichaam vrije radicalen<br />

doen ontstaan<br />

Meer energie, betere prestaties<br />

Het spreekt vanzelf dat als de circulatie verbetert, de lichaamseigen<br />

weerstand toeneemt, de lichaamsontgifting vlotter verloopt, de lever<br />

en de spijsvertering ondersteund worden en de bescherming tegen<br />

vrije radicalen verbetert, dat er ook vaak als gunstige effecten van<br />

gefermenteerde knoflook worden gemeld:<br />

- hogere vitaliteit: door verbeteren van het energiepeil<br />

- minder algemene symptomen als moeheid, eetlustgebrek, hoofdpijn,<br />

stijfheid<br />

- beter prestatievermogen op fysiek en geestelijk vlak<br />

- betere stressbestendigheid<br />

- betere controle <strong>over</strong> de bloedsuikerspiegel<br />

- een mild vochtafdrijvend effect<br />

Besluit<br />

Gefermenteerde knoflook is niet alleen veiliger, actiever en geurvrij<br />

in vergelijking met gewone knoflookpreparaten, de werking ervan<br />

wordt bovendien ondersteund door meer dan 600 wetenschappelijke<br />

onderzoeken. Het is zonder twijfel een veilig en zeer breed inzetbaar<br />

voedingssupplement, dat vooral een brede werking heeft op het<br />

vlak van bescherming tegen hart- en vaatziekten, infecties en diverse<br />

degeneratieziekten.<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 17


Wok van kip<br />

groene asperges,<br />

okkernoten en<br />

aardappelsushi<br />

Ingrediënten:<br />

• 2 bio kipfilet<br />

• 15-tal groene bio asperges<br />

• 150 gram bio okkernoten<br />

• Bio shoyu saus<br />

• Bio sherry<br />

• Bio rijstazijn<br />

• 5 grote bio aardappelen<br />

• Bio sushi vellen (nori)<br />

• Bio wortel<br />

• Bio luzerne scheuten<br />

• Bio kokosolie<br />

• Bio zwarte peper van de molen<br />

• Bio ruwe rietsuiker<br />

Bereidingswijze:<br />

- Snij de kipfilet in blokjes en marineer met shoyu<br />

saus, scheutje sherry en scheutje rijstazijn. Kruiden<br />

met peper van de molen. Dek af en laat een uurtje<br />

marineren.<br />

- Kook de aardappelen in de schil gaar en laat afkoelen.<br />

Pellen en grof raspen. Goed kruiden en schik op<br />

nori vel. In het midden de in fijne staafjes gesneden<br />

wortel leggen en luzerne scheuten. Rol stevig op en<br />

laat nog een uurtje opstijven in de koelkast.<br />

- Verhit 2 lepels kokosolie in de wok en bak hierin de<br />

okkernoten. Bestrooi met een lepel rietsuiker en roer<br />

nog even om. Haal de noten uit de pan, zet even apart<br />

en giet de olie weg.<br />

- Snij de asperges schuin tot lange stukken en bak een<br />

tweetal minuten aan in kokosolie. Neem uit de wok<br />

en zet apart.<br />

- Neem nu de kip uit de marinade en bak aan in kokosvet.<br />

Voeg de okkernoten en de asperges erbij, roer<br />

nog even voorzichtig om en <strong>over</strong>giet met een deel<br />

van de marinade. Bijkruiden naar eigen smaak.<br />

- Schik op borden en serveer er de sushi (koud) bij.<br />

18 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Bio<strong>Gezond</strong> koken<br />

Nu de zomer en de vakantie weer in aantocht zijn, gaan we eens een kijkje<br />

nemen <strong>over</strong> onze grenzen. Een wokgerecht uit Zuid-Afrika met oosterse<br />

invloeden, afgeleiden uit de Franse keuken, fingerfood uit Indië en heerlijke<br />

chocolade en aardbeien….van bij ons.<br />

Als jij niet tot de wereld gaat, laat de wereld dan tot jou komen, en geniet….<br />

- Ludo Slaets-


Wok van kip<br />

groene asperges,<br />

okkernoten en<br />

aardappelsushi<br />

Ingrediënten:<br />

• 2 bio kipfilet<br />

• 15-tal groene bio asperges<br />

• 150 gram bio okkernoten<br />

• Bio shoyu saus<br />

• Bio sherry<br />

• Bio rijstazijn<br />

• 5 grote bio aardappelen<br />

• Bio sushi vellen (nori)<br />

• Bio wortel<br />

• Bio luzerne scheuten<br />

• Bio kokosolie<br />

• Bio zwarte peper van de molen<br />

• Bio ruwe rietsuiker<br />

Bereidingswijze:<br />

- Snij de kipfilet in blokjes en marineer met shoyu<br />

saus, scheutje sherry en scheutje rijstazijn. Kruiden<br />

met peper van de molen. Dek af en laat een uurtje<br />

marineren.<br />

- Kook de aardappelen in de schil gaar en laat afkoelen.<br />

Pellen en grof raspen. Goed kruiden en schik op<br />

nori vel. In het midden de in fijne staafjes gesneden<br />

wortel leggen en luzerne scheuten. Rol stevig op en<br />

laat nog een uurtje opstijven in de koelkast.<br />

- Verhit 2 lepels kokosolie in de wok en bak hierin de<br />

okkernoten. Bestrooi met een lepel rietsuiker en roer<br />

nog even om. Haal de noten uit de pan, zet even apart<br />

en giet de olie weg.<br />

- Snij de asperges schuin tot lange stukken en bak een<br />

tweetal minuten aan in kokosolie. Neem uit de wok<br />

en zet apart.<br />

- Neem nu de kip uit de marinade en bak aan in kokosvet.<br />

Voeg de okkernoten en de asperges erbij, roer<br />

nog even voorzichtig om en <strong>over</strong>giet met een deel<br />

van de marinade. Bijkruiden naar eigen smaak.<br />

- Schik op borden en serveer er de sushi (koud) bij.<br />

18 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Bio<strong>Gezond</strong> koken<br />

Nu de zomer en de vakantie weer in aantocht zijn, gaan we eens een kijkje<br />

nemen <strong>over</strong> onze grenzen. Een wokgerecht uit Zuid-Afrika met oosterse<br />

invloeden, afgeleiden uit de Franse keuken, fingerfood uit Indië en heerlijke<br />

chocolade en aardbeien….van bij ons.<br />

Als jij niet tot de wereld gaat, laat de wereld dan tot jou komen, en geniet….<br />

- Ludo Slaets-


Samoosa<br />

met spinazie en feta<br />

Ingrediënten:<br />

• 250 gr verse bio spinazie<br />

• 1 bio ui<br />

• 100 gr bio champignons<br />

• 1 teentje bio look<br />

• 100 gr bio feta kaas<br />

• 2 eetlepels bio pijnboompitten<br />

• Bio filo deeg<br />

• Bio kokosolie<br />

Bereidingswijze:<br />

- Was en kook de spinazie en hak fijn.<br />

- Snij de ui en de champignons heel fijn en stoof aan in een<br />

beetje olijfolie. Voeg het geperste lookteentje en de pijnboompitten<br />

toe.<br />

- Snij de feta kaas in kleine blokjes, meng alles onder<br />

mekaar en kruid stevig met zwarte peper uit de molen.<br />

- Snij uit het deeg rondjes van ongeveer 12 cm doormeter.<br />

- Schik een eetlepel van het spinazie-champignon-kaas<br />

mengsel in het midden van een deegcirkeltje, bevochtig<br />

de randen en plooi dicht in driehoek vorm.<br />

- Verwarm in een diepe pan (wok) een viertal cm kokosolie<br />

en bak hierin de samoosa's aan tot goudbruin.<br />

- Serveren met een pikante salsa of curry saus<br />

Heldere kippenbouillon<br />

met rijstvermicelli en<br />

maïs<br />

Ingrediënten:<br />

• 1 bio soepkip<br />

• 2 bio uien<br />

• 4 bio wortelen<br />

• 1 wit van bio prei<br />

• Bio thijm<br />

• Bio laurier<br />

• Bio rijstvermicelli<br />

• Bio maïskorrels<br />

• Bio platte peterselie<br />

• Bio zwarte peper van de molen<br />

Bereidingswijze:<br />

- Maak de kip schoon en kook even op gedurende een drietal<br />

minuten.<br />

- Giet het water weg en zet weer op met de grof gesneden soepgroenten,<br />

enkele peperkorrels, takje thijm en laurierblad.<br />

Laat enkele uren rustig trekken.<br />

- Haal de kip uit de bouillon, ontvet en zeef .<br />

- Haal enkele mooie stukken van de kipfilet, snij deze fijn en<br />

voeg terug bij de soep.<br />

- Rijstvermicelli en maïs toevoegen.<br />

- Serveren met blaadjes platte peterselie<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 19


Samoosa<br />

met spinazie en feta<br />

Ingrediënten:<br />

• 250 gr verse bio spinazie<br />

• 1 bio ui<br />

• 100 gr bio champignons<br />

• 1 teentje bio look<br />

• 100 gr bio feta kaas<br />

• 2 eetlepels bio pijnboompitten<br />

• Bio filo deeg<br />

• Bio kokosolie<br />

Bereidingswijze:<br />

- Was en kook de spinazie en hak fijn.<br />

- Snij de ui en de champignons heel fijn en stoof aan in een<br />

beetje olijfolie. Voeg het geperste lookteentje en de pijnboompitten<br />

toe.<br />

- Snij de feta kaas in kleine blokjes, meng alles onder<br />

mekaar en kruid stevig met zwarte peper uit de molen.<br />

- Snij uit het deeg rondjes van ongeveer 12 cm doormeter.<br />

- Schik een eetlepel van het spinazie-champignon-kaas<br />

mengsel in het midden van een deegcirkeltje, bevochtig<br />

de randen en plooi dicht in driehoek vorm.<br />

- Verwarm in een diepe pan (wok) een viertal cm kokosolie<br />

en bak hierin de samoosa's aan tot goudbruin.<br />

- Serveren met een pikante salsa of curry saus<br />

Heldere kippenbouillon<br />

met rijstvermicelli en<br />

maïs<br />

Ingrediënten:<br />

• 1 bio soepkip<br />

• 2 bio uien<br />

• 4 bio wortelen<br />

• 1 wit van bio prei<br />

• Bio thijm<br />

• Bio laurier<br />

• Bio rijstvermicelli<br />

• Bio maïskorrels<br />

• Bio platte peterselie<br />

• Bio zwarte peper van de molen<br />

Bereidingswijze:<br />

- Maak de kip schoon en kook even op gedurende een drietal<br />

minuten.<br />

- Giet het water weg en zet weer op met de grof gesneden soepgroenten,<br />

enkele peperkorrels, takje thijm en laurierblad.<br />

Laat enkele uren rustig trekken.<br />

- Haal de kip uit de bouillon, ontvet en zeef .<br />

- Haal enkele mooie stukken van de kipfilet, snij deze fijn en<br />

voeg terug bij de soep.<br />

- Rijstvermicelli en maïs toevoegen.<br />

- Serveren met blaadjes platte peterselie<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 19


Granite van limoen<br />

en munt met aardbeien<br />

Ingrediënten:<br />

• 4 eetlepels rietsuiker<br />

• Sap van 2 limoenen<br />

• Handvol muntblaadjes<br />

• Bio aardbeien<br />

Bereidingswijze:<br />

- Kook 50 ml water en los de rietsuiker hierin op.<br />

- Laat even doorkoken en voeg limoensap en<br />

fijngesneden munt toe.<br />

- Laten afkoelen en vries in.<br />

- Regelmatig omroeren zodat een korrelige structuur<br />

ontstaat (granité).<br />

- Was en snij de aardbeien, meng met de granité en<br />

dien direct op .<br />

20 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Chocoladegember<br />

dessert<br />

Ingrediënten:<br />

• 200 gr. bio fondant chocolade<br />

• 4 eetlepels bio rietsuiker<br />

• 75 gr verse bio gember<br />

• 2 bio eigeel<br />

• 200 ml bio slagroom<br />

• 1 eetlepel bio poedersuiker<br />

Bereidingswijze:<br />

- Kook 50 ml water, meng met de suiker en laat even inkoken<br />

tot een stroop.<br />

- Meng er de helft van de geschilde en fijn geraspte gember<br />

door en laat even afkoelen.<br />

- Laat ondertussen de chocolade zachtjes smelten boven heet<br />

water.<br />

- Klop de eigelen op een zeer zacht vuurtje tezamen met de<br />

gemberstroop tot een dikke schuimige massa.<br />

- Roer er de gesmolten chocolade en de rest van de gember<br />

door.<br />

- Klop de slagroom stevig op met de suiker, meng in 2 halen<br />

door het chocolademengsel zodat beide kleuren zichtbaar<br />

blijven en stort vervolgens in glazen.<br />

- Laat opstijven in de koelkast.


Granite van limoen<br />

en munt met aardbeien<br />

Ingrediënten:<br />

• 4 eetlepels rietsuiker<br />

• Sap van 2 limoenen<br />

• Handvol muntblaadjes<br />

• Bio aardbeien<br />

Bereidingswijze:<br />

- Kook 50 ml water en los de rietsuiker hierin op.<br />

- Laat even doorkoken en voeg limoensap en<br />

fijngesneden munt toe.<br />

- Laten afkoelen en vries in.<br />

- Regelmatig omroeren zodat een korrelige structuur<br />

ontstaat (granité).<br />

- Was en snij de aardbeien, meng met de granité en<br />

dien direct op .<br />

20 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Chocoladegember<br />

dessert<br />

Ingrediënten:<br />

• 200 gr. bio fondant chocolade<br />

• 4 eetlepels bio rietsuiker<br />

• 75 gr verse bio gember<br />

• 2 bio eigeel<br />

• 200 ml bio slagroom<br />

• 1 eetlepel bio poedersuiker<br />

Bereidingswijze:<br />

- Kook 50 ml water, meng met de suiker en laat even inkoken<br />

tot een stroop.<br />

- Meng er de helft van de geschilde en fijn geraspte gember<br />

door en laat even afkoelen.<br />

- Laat ondertussen de chocolade zachtjes smelten boven heet<br />

water.<br />

- Klop de eigelen op een zeer zacht vuurtje tezamen met de<br />

gemberstroop tot een dikke schuimige massa.<br />

- Roer er de gesmolten chocolade en de rest van de gember<br />

door.<br />

- Klop de slagroom stevig op met de suiker, meng in 2 halen<br />

door het chocolademengsel zodat beide kleuren zichtbaar<br />

blijven en stort vervolgens in glazen.<br />

- Laat opstijven in de koelkast.


Eeuwige schoonheid met<br />

verjongende placenta<br />

C R È M E<br />

Sur Plus Placenta Crème<br />

Het is bekend dat de placenta een ongeboren<br />

vrucht maanden bescherming, voeding<br />

en zuurstof biedt. De placenta verliest<br />

haar beschermende eigenschap niet als<br />

het eenmaal uit de buik is. De actieve cellen<br />

zullen in korte tijd voor veel verbetering<br />

zorgen op je gezicht! Door de voedende<br />

werking zullen vale vlekjes, schrale plekken<br />

op de droge huid, littekens en rimpels<br />

3,<br />

korting<br />

00<br />

actieve cellen<br />

voeden de huid<br />

bij schrale plekken,<br />

littekens en rimpels<br />

voor een strakke, jonge<br />

en frisse huid<br />

50 ml van 32, 95 voor 29, 95<br />

verleden tijd zijn. Je huid wordt strakker<br />

en ziet er frisser en jonger uit! Sur Plus<br />

Placenta crème geeft ook maximale bescherming<br />

tegen schadelijke invloeden van<br />

buitenaf. Door de combinatie van vitamine<br />

C, aloë vera en jojoba olie heeft het een<br />

aangename frisse geur. Je zult versteld<br />

staan van de veranderingen op je gezicht<br />

12,<br />

met deze multifunctionele crème!<br />

9 1<br />

PK Benelux BVBA, Henri van Heurckstraat 15, 2000 Antwerpen, Meer weten? Tel. 0800-73183 (gratis), www.pkbenelux.com<br />

DIT PRODUCT IS VERKRIJGBAAR<br />

IN ALLE NATUURWINKELS<br />

ZONDER<br />

PARABENEN


Eeuwige schoonheid met<br />

verjongende placenta<br />

C R È M E<br />

Sur Plus Placenta Crème<br />

Het is bekend dat de placenta een ongeboren<br />

vrucht maanden bescherming, voeding<br />

en zuurstof biedt. De placenta verliest<br />

haar beschermende eigenschap niet als<br />

het eenmaal uit de buik is. De actieve cellen<br />

zullen in korte tijd voor veel verbetering<br />

zorgen op je gezicht! Door de voedende<br />

werking zullen vale vlekjes, schrale plekken<br />

op de droge huid, littekens en rimpels<br />

3,<br />

korting<br />

00<br />

actieve cellen<br />

voeden de huid<br />

bij schrale plekken,<br />

littekens en rimpels<br />

voor een strakke, jonge<br />

en frisse huid<br />

50 ml van 32, 95 voor 29, 95<br />

verleden tijd zijn. Je huid wordt strakker<br />

en ziet er frisser en jonger uit! Sur Plus<br />

Placenta crème geeft ook maximale bescherming<br />

tegen schadelijke invloeden van<br />

buitenaf. Door de combinatie van vitamine<br />

C, aloë vera en jojoba olie heeft het een<br />

aangename frisse geur. Je zult versteld<br />

staan van de veranderingen op je gezicht<br />

12,<br />

met deze multifunctionele crème!<br />

9 1<br />

PK Benelux BVBA, Henri van Heurckstraat 15, 2000 Antwerpen, Meer weten? Tel. 0800-73183 (gratis), www.pkbenelux.com<br />

DIT PRODUCT IS VERKRIJGBAAR<br />

IN ALLE NATUURWINKELS<br />

ZONDER<br />

PARABENEN


PUBLISCOPIE<br />

Vegetarische DHA<br />

(docosahexaeenzuur) uit algen,<br />

Samenstelling hangt af van<br />

indicatie<br />

Dankzij de talloze wetenschappelijke onderzoeken<br />

die er de laatste decennia uitgevoerd zijn,<br />

wordt steeds meer duidelijk dat de ideale samenstelling<br />

van een voedingssupplement met<br />

omega-3-vetzuren eigenlijk afhankelijk is van de<br />

indicatie waarvoor ze wordt ingezet. Zo is duidelijk<br />

geworden dat voor een positieve instelling<br />

bij depressieve gevoelens, voor een scherpe<br />

geest en om kinderen (zoals bij ADHD) te helpen<br />

rustig en geconcentreerd te houden vooral<br />

een EPA-rijke visolie aangewezen is. De<br />

natuurlijke verhouding EPA/DHA in visolie kan<br />

dan weer aangehouden worden voor indicaties<br />

als de preventie van hart- en vaatziekten, om<br />

soepeler te bewegen bij gewrichtsproblemen,<br />

voor een sterke weerstand, een betere hormonale<br />

balans en een gezonde huid. Ten slotte is er in<br />

bepaalde gevallen eerder een DHA-rijk voedingssupplement<br />

aangewezen.<br />

DHA uit algen, niet uit vis<br />

Wie het meeste baat heeft bij het omega-3-vetzuur<br />

DHA, hoeft tegenwoordig niet meer op<br />

zoek te gaan naar een DHA-rijke visolie. Daar<br />

waar algen, in tegenstelling tot vis, weinig EPA<br />

bevatten, zijn ze wel uitstekende bronnen van<br />

DHA. Zo is de olie die wordt gehaald uit de microalg<br />

Schizochytrium een ideale bron van DHA. En<br />

hoewel recent is aangetoond dat amper 1 % van de<br />

visvangst is bestemd voor het verwerken tot visolie,<br />

hoeft de gebruiker van DHA-rijke algenolie<br />

zich dus niet schuldig te voelen dat hij medeverantwoordelijk<br />

is aan de <strong>over</strong>bevissing van onze<br />

zeeën.<br />

Voor wie is DHA vooral bestemd?<br />

Het is geweten dat het omega-3-vetzuur DHA in<br />

het zenuwstelsel eerder een structurele functie<br />

heeft, als onderdeel van de zenuwcelmembranen,<br />

terwijl EPA eerder een functionele en regulerende<br />

rol vervult. Het is dan ook niet verwonderlijk dat<br />

wetenschappelijke onderzoeken aantonen dat een<br />

DHA-rijk voedingssupplement vooral van nut kan<br />

zijn:<br />

• tijdens de zwangerschap, als het zenuwstelsel<br />

van de foetus wordt opgebouwd, en waarbij de<br />

moeder zelf een tekort aan DHA kan oplopen.<br />

• als jonge kinderen extra omega-3-vetzuren<br />

nodig hebben voor de ontwikkeling van de hersenen<br />

en de functie van het netvlies.<br />

• voor een beter gezichtsvermogen, omdat DHA<br />

een belangrijke structurele component is van<br />

het netvlies en ondermeer in te zetten is ter preventie<br />

van en ondersteuning bij maculaire dege-<br />

Meer weten?<br />

Bel Minami Nutrition 03 458 79 54 of Mannavita 056 43 98 52<br />

info@mannavita.be - www.MarinDHA.be<br />

Marine DHA is verkrijgbaar in elke goede natuurvoedingswinkel<br />

omega-3-vetzuur met bijzondere indicaties<br />

Heel wat mensen hebben baat bij de dagelijkse inname van de omega-3-vetzuren<br />

EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur). Zij doen<br />

hiervoor best beroep op een visolie van een goede kwaliteit. Goed nieuws is<br />

er nu voor wie eerder voordeel haalt uit een DHA-rijk supplement, zoals<br />

zwangere vrouwen en mensen met verminderd gezichtsvermogen. Dit<br />

omega-3-vetzuur kan namelijk gehaald worden uit algen, waardoor er geen<br />

vissen moeten opgeofferd worden en waarbij er met astaxanthine bovendien<br />

nog een extra antioxidant aangeboden wordt!<br />

neratie (de leeftijdsgebonden achteruitgang van<br />

het netvlies).<br />

• ter preventie van en ter ondersteuning bij<br />

dementie en in het bijzonder de ziekte van<br />

Alzheimer, omdat is aangetoond dat de mate<br />

van inname van DHA omgekeerd gecorreleerd<br />

is met de kans op het ontwikkelen van deze<br />

ziekte.<br />

Eveneens bron van astaxanthine<br />

Er is nog een bijzonder voordeel verbonden bij<br />

gebruik van een DHA-rijke algenolie zoals uit<br />

Schizochytrium: tijdens het concentratieproces<br />

kan met astaxanthine ook een zeer sterke antioxidant<br />

uit deze alg gehaald worden. Astaxanthine is<br />

een bio-actieve stof, die behoort tot de familie van<br />

de carotenoïden, en is één van de sterkste vetoplosbare<br />

antioxidanten in de natuur. Deze stof helpt<br />

algemeen de tendens tot ontstekingen in het<br />

lichaam verminderen, waardoor er minder kans<br />

is op hart- en vaatziekten, diabetes en <strong>over</strong>gewicht.<br />

Astaxanthine helpt verder ook de huid<br />

beschermen tegen de negatieve effecten van UVstralen,<br />

vermindert de kans op maagzweren door<br />

Helicobacter pylori, verbetert de kwaliteit van<br />

het sperma en versnelt het herstel van spieren<br />

na zware inspanningen.


PUBLISCOPIE<br />

Vegetarische DHA<br />

(docosahexaeenzuur) uit algen,<br />

Samenstelling hangt af van<br />

indicatie<br />

Dankzij de talloze wetenschappelijke onderzoeken<br />

die er de laatste decennia uitgevoerd zijn,<br />

wordt steeds meer duidelijk dat de ideale samenstelling<br />

van een voedingssupplement met<br />

omega-3-vetzuren eigenlijk afhankelijk is van de<br />

indicatie waarvoor ze wordt ingezet. Zo is duidelijk<br />

geworden dat voor een positieve instelling<br />

bij depressieve gevoelens, voor een scherpe<br />

geest en om kinderen (zoals bij ADHD) te helpen<br />

rustig en geconcentreerd te houden vooral<br />

een EPA-rijke visolie aangewezen is. De<br />

natuurlijke verhouding EPA/DHA in visolie kan<br />

dan weer aangehouden worden voor indicaties<br />

als de preventie van hart- en vaatziekten, om<br />

soepeler te bewegen bij gewrichtsproblemen,<br />

voor een sterke weerstand, een betere hormonale<br />

balans en een gezonde huid. Ten slotte is er in<br />

bepaalde gevallen eerder een DHA-rijk voedingssupplement<br />

aangewezen.<br />

DHA uit algen, niet uit vis<br />

Wie het meeste baat heeft bij het omega-3-vetzuur<br />

DHA, hoeft tegenwoordig niet meer op<br />

zoek te gaan naar een DHA-rijke visolie. Daar<br />

waar algen, in tegenstelling tot vis, weinig EPA<br />

bevatten, zijn ze wel uitstekende bronnen van<br />

DHA. Zo is de olie die wordt gehaald uit de microalg<br />

Schizochytrium een ideale bron van DHA. En<br />

hoewel recent is aangetoond dat amper 1 % van de<br />

visvangst is bestemd voor het verwerken tot visolie,<br />

hoeft de gebruiker van DHA-rijke algenolie<br />

zich dus niet schuldig te voelen dat hij medeverantwoordelijk<br />

is aan de <strong>over</strong>bevissing van onze<br />

zeeën.<br />

Voor wie is DHA vooral bestemd?<br />

Het is geweten dat het omega-3-vetzuur DHA in<br />

het zenuwstelsel eerder een structurele functie<br />

heeft, als onderdeel van de zenuwcelmembranen,<br />

terwijl EPA eerder een functionele en regulerende<br />

rol vervult. Het is dan ook niet verwonderlijk dat<br />

wetenschappelijke onderzoeken aantonen dat een<br />

DHA-rijk voedingssupplement vooral van nut kan<br />

zijn:<br />

• tijdens de zwangerschap, als het zenuwstelsel<br />

van de foetus wordt opgebouwd, en waarbij de<br />

moeder zelf een tekort aan DHA kan oplopen.<br />

• als jonge kinderen extra omega-3-vetzuren<br />

nodig hebben voor de ontwikkeling van de hersenen<br />

en de functie van het netvlies.<br />

• voor een beter gezichtsvermogen, omdat DHA<br />

een belangrijke structurele component is van<br />

het netvlies en ondermeer in te zetten is ter preventie<br />

van en ondersteuning bij maculaire dege-<br />

Meer weten?<br />

Bel Minami Nutrition 03 458 79 54 of Mannavita 056 43 98 52<br />

info@mannavita.be - www.MarinDHA.be<br />

Marine DHA is verkrijgbaar in elke goede natuurvoedingswinkel<br />

omega-3-vetzuur met bijzondere indicaties<br />

Heel wat mensen hebben baat bij de dagelijkse inname van de omega-3-vetzuren<br />

EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur). Zij doen<br />

hiervoor best beroep op een visolie van een goede kwaliteit. Goed nieuws is<br />

er nu voor wie eerder voordeel haalt uit een DHA-rijk supplement, zoals<br />

zwangere vrouwen en mensen met verminderd gezichtsvermogen. Dit<br />

omega-3-vetzuur kan namelijk gehaald worden uit algen, waardoor er geen<br />

vissen moeten opgeofferd worden en waarbij er met astaxanthine bovendien<br />

nog een extra antioxidant aangeboden wordt!<br />

neratie (de leeftijdsgebonden achteruitgang van<br />

het netvlies).<br />

• ter preventie van en ter ondersteuning bij<br />

dementie en in het bijzonder de ziekte van<br />

Alzheimer, omdat is aangetoond dat de mate<br />

van inname van DHA omgekeerd gecorreleerd<br />

is met de kans op het ontwikkelen van deze<br />

ziekte.<br />

Eveneens bron van astaxanthine<br />

Er is nog een bijzonder voordeel verbonden bij<br />

gebruik van een DHA-rijke algenolie zoals uit<br />

Schizochytrium: tijdens het concentratieproces<br />

kan met astaxanthine ook een zeer sterke antioxidant<br />

uit deze alg gehaald worden. Astaxanthine is<br />

een bio-actieve stof, die behoort tot de familie van<br />

de carotenoïden, en is één van de sterkste vetoplosbare<br />

antioxidanten in de natuur. Deze stof helpt<br />

algemeen de tendens tot ontstekingen in het<br />

lichaam verminderen, waardoor er minder kans<br />

is op hart- en vaatziekten, diabetes en <strong>over</strong>gewicht.<br />

Astaxanthine helpt verder ook de huid<br />

beschermen tegen de negatieve effecten van UVstralen,<br />

vermindert de kans op maagzweren door<br />

Helicobacter pylori, verbetert de kwaliteit van<br />

het sperma en versnelt het herstel van spieren<br />

na zware inspanningen.


Eerste hoog geconcentreerde,<br />

vegetarische omega-3.<br />

Hoogste concentratie aan<br />

55 % DHA PLANTAARDIGE<br />

OMEGA-3 + Antioxidant<br />

Astaxanthine<br />

Verpakt in vegetarische<br />

capsules met een natuurlijke<br />

sinaasappelsmaak. Levert<br />

500 mg zuivere plantaardige<br />

olie, met 65% omega-3<br />

vetzuren waarvan minstens<br />

280 mg DHA, 1,5 mg<br />

astaxanthine en 2 mg<br />

gemengde tocoferolen per<br />

2 mini capsules.<br />

Meer weten?<br />

Bel Minami Nutrition 03 458 79 54 of<br />

Mannavita 056 439852 info@mannavita.be<br />

Verkrijgbaar bij de betere reform- en dieetwinkels<br />

www.MarinDHA.be<br />

Zuiver natuur!<br />

MarinDHA ® 100% Vegan<br />

Begeleidt de zwangerschap en<br />

ondersteunt het gezichtsvermogen.<br />

€ 29,95 / 60 mini vegecaps<br />

Algenolie van<br />

farmaceutische kwaliteit<br />

MarinDHA is een 100%<br />

vegetarisch omega-3<br />

supplement van DHA<br />

afkomstig uit de microalg<br />

Schizochytrium sp., en<br />

aangeboden in een<br />

glutenvrije vegetarische<br />

capsule.<br />

Antioxidant: tocoferolrijk extract,<br />

natuurlijk sinaasaroma<br />

Gebruiksaanwijzing (vanaf 10 jaar):<br />

1 tot 2 mini vegecapsules per dag,<br />

liefst bij een maaltijd.<br />

MarinDHA<br />

100% VEGAN


Eerste hoog geconcentreerde,<br />

vegetarische omega-3.<br />

Hoogste concentratie aan<br />

55 % DHA PLANTAARDIGE<br />

OMEGA-3 + Antioxidant<br />

Astaxanthine<br />

Verpakt in vegetarische<br />

capsules met een natuurlijke<br />

sinaasappelsmaak. Levert<br />

500 mg zuivere plantaardige<br />

olie, met 65% omega-3<br />

vetzuren waarvan minstens<br />

280 mg DHA, 1,5 mg<br />

astaxanthine en 2 mg<br />

gemengde tocoferolen per<br />

2 mini capsules.<br />

Meer weten?<br />

Bel Minami Nutrition 03 458 79 54 of<br />

Mannavita 056 439852 info@mannavita.be<br />

Verkrijgbaar bij de betere reform- en dieetwinkels<br />

www.MarinDHA.be<br />

Zuiver natuur!<br />

MarinDHA ® 100% Vegan<br />

Begeleidt de zwangerschap en<br />

ondersteunt het gezichtsvermogen.<br />

€ 29,95 / 60 mini vegecaps<br />

Algenolie van<br />

farmaceutische kwaliteit<br />

MarinDHA is een 100%<br />

vegetarisch omega-3<br />

supplement van DHA<br />

afkomstig uit de microalg<br />

Schizochytrium sp., en<br />

aangeboden in een<br />

glutenvrije vegetarische<br />

capsule.<br />

Antioxidant: tocoferolrijk extract,<br />

natuurlijk sinaasaroma<br />

Gebruiksaanwijzing (vanaf 10 jaar):<br />

1 tot 2 mini vegecapsules per dag,<br />

liefst bij een maaltijd.<br />

MarinDHA<br />

100% VEGAN


24 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Selenium<br />

onmisbaar en toch miskend sporenelement<br />

Selenium of seleen is een essentieel mineraal voor mens en dier dat ondermeer een rol speelt<br />

in de immuniteit, preventie van kanker, schildklierwerking en de algemene antioxidante<br />

bescherming. Hoewel aangetoond is dat heel veel Europeanen een seleniumtekort vertonen en<br />

talrijke ernstige wetenschappelijke studies een beschermend effect van selenium aantonen<br />

tegen diverse kankers, blijven <strong>over</strong>heidsinstanties en het grootste deel van het medisch korps<br />

het belang van deze nutriënt miskennen. Daarom moeten we blijven pleiten om selenium in het<br />

preventiebeleid van kanker op te nemen en ook op andere terreinen in te zetten.<br />

Schrijnend tekort<br />

Je hoort of leest dagelijks dat er “bij een gezonde en gevarieerde voeding<br />

helemaal geen nood is aan voedingssupplementen”. Afgezien<br />

van het feit dat heel veel mensen met een klassiek westers dieet niet<br />

aan deze voorwaarde voordoen, kunnen zelfs bij verstandige eetgewoonten<br />

tekorten optreden. Een perfecte illustratie hiervan is selenium.<br />

Het blijkt namelijk dat de landbouwbodems in Europa veel te<br />

arm zijn aan selenium. Jarenlange intensieve landbouw met <strong>over</strong>bemesting<br />

door chemische meststoffen en het gebruik van herbiciden en<br />

bodemontsmetters zouden hiervan aan de basis liggen, samen met het<br />

feit dat zure regen de goed opneembare organische seleniumverbindingen<br />

zou omzetten in het voor de mens niet bruikbare anorganisch<br />

selenium. Zo wordt de dagelijkse gemiddelde opname van selenium<br />

door een volwassene in België op 36 µg geschat, wat amper <strong>over</strong>eenstemt<br />

met de helft van de door de Belgische nationale raad voor voeding<br />

aanbevolen (en mogelijks nog onderschatte) dagelijkse opnamehoeveelheid<br />

van 70 µg.<br />

Voedingsbronnen van selenium<br />

Selenium zit in de hoogste concentraties in dierlijk voedsel, voorop vis<br />

(vooral kabeljauw, tonijn) en schaaldieren (vooral oesters). Ook vlees<br />

De “brazilnoot” of paranoot is<br />

uitermate rijk is aan selenium<br />

(vooral lever en orgaanvlees), gevogelte en eieren zijn goede bronnen.<br />

Op voorwaarde dat ze op een seleniumrijke bodem werden gekweekt,<br />

zijn ook nog goede bronnen: tarwekiemen, volle granen, knoflook, uiachtigen,<br />

broccoli, soja en linzen, noten en zaden. Maar gezien de<br />

arme bodems kan een sterk vegetarische voedingswijze dus mogelijk<br />

tot een seleniumgebrek leiden. Gelukkig bestaat er met de “brazilnoot”<br />

of paranoot een plantaardige bron die uitermate rijk is aan selenium.<br />

Bescherming tegen diverse kankers<br />

Dat selenium een belangrijke rol kan spelen in de preventie van<br />

bepaalde kankers, bleek uit een vooraanstaand onderzoek in 1996<br />

door Clark et al. Hierbij werd het effect van een dagelijkse dosis van<br />

200 µg selenium geëvalueerd ter preventie van recidieven van huidkanker.<br />

Hoewel het seleniumsupplement op dat terrein zelf geen verbetering<br />

opleverde, zag men na 4,5 jaar wel een zeer significant minder<br />

voorkomen van longkanker (46 %), prostaatkanker (63 %), dikke<br />

darm- en endeldarmkanker (58 %) in de seleniumgroep in vergelijking<br />

met de placebogroep. De onderzoekers staakten zelfs vroegtijdig hun<br />

onderzoek om aan de placebogroep eveneens dezelfde dosis selenium<br />

toe te dienen! Er zijn ondertussen nog verschillende andere onderzoeken<br />

gepubliceerd, die de bescherming van selenium tegen de voornoemde<br />

kankers ondersteunen. Blaaskanker zou minder voorkomen<br />

bij mensen met een hoger seleniumspiegel in het bloed en ook de<br />

sterfte aan leukemieën, lymfomen, borst- en ovariumkanker is opmerkelijk<br />

hoger in landen met een lager seleniumgehalte in de voeding. Al<br />

die resultaten betekenen uiteraard niet dat selenium het enige element<br />

is dat bijdraagt tot de bescherming tegen kanker, maar het vormt blijkbaar<br />

wel een belangrijk element van het gehele antioxidantennetwerk<br />

in het lichaam.<br />

Nu is de manier waarop selenium “chemopreventief” werkt niet zo<br />

eenvoudig. Bij mensen met een tekort aan selenium, kan selenium in<br />

eerste instantie fungeren als een katalysator voor de werkzaamheid<br />

van belangrijke enzymen met een antioxidante werking, zoals gluthationperoxidase<br />

en thioredoxinereductase, die het ontstaan van kankercellen<br />

helpen af te remmen. En als men toch een normaal seleniumgehalte<br />

in het bloed vertoont, kan extra selenium nog een antitumorale<br />

werking vertonen, door reeds ontspoorde cellen weer een halt<br />

toe te roepen. Want dan leidt selenium tot het ontstaan van seleniumrijke<br />

eiwitten en seleniummetabolieten die ondermeer de celdeling<br />

van kankercellen afremmen, de ontwikkeling van bloedvaten in een<br />

tumor afremmen en het proces van apoptose (celdood van kankercellen)<br />

bevorderen. Op te merken valt dat selenium in de preventie van<br />

kanker een opmerkelijke synergie vertoont met vitamine E.


24 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Selenium<br />

onmisbaar en toch miskend sporenelement<br />

Selenium of seleen is een essentieel mineraal voor mens en dier dat ondermeer een rol speelt<br />

in de immuniteit, preventie van kanker, schildklierwerking en de algemene antioxidante<br />

bescherming. Hoewel aangetoond is dat heel veel Europeanen een seleniumtekort vertonen en<br />

talrijke ernstige wetenschappelijke studies een beschermend effect van selenium aantonen<br />

tegen diverse kankers, blijven <strong>over</strong>heidsinstanties en het grootste deel van het medisch korps<br />

het belang van deze nutriënt miskennen. Daarom moeten we blijven pleiten om selenium in het<br />

preventiebeleid van kanker op te nemen en ook op andere terreinen in te zetten.<br />

Schrijnend tekort<br />

Je hoort of leest dagelijks dat er “bij een gezonde en gevarieerde voeding<br />

helemaal geen nood is aan voedingssupplementen”. Afgezien<br />

van het feit dat heel veel mensen met een klassiek westers dieet niet<br />

aan deze voorwaarde voordoen, kunnen zelfs bij verstandige eetgewoonten<br />

tekorten optreden. Een perfecte illustratie hiervan is selenium.<br />

Het blijkt namelijk dat de landbouwbodems in Europa veel te<br />

arm zijn aan selenium. Jarenlange intensieve landbouw met <strong>over</strong>bemesting<br />

door chemische meststoffen en het gebruik van herbiciden en<br />

bodemontsmetters zouden hiervan aan de basis liggen, samen met het<br />

feit dat zure regen de goed opneembare organische seleniumverbindingen<br />

zou omzetten in het voor de mens niet bruikbare anorganisch<br />

selenium. Zo wordt de dagelijkse gemiddelde opname van selenium<br />

door een volwassene in België op 36 µg geschat, wat amper <strong>over</strong>eenstemt<br />

met de helft van de door de Belgische nationale raad voor voeding<br />

aanbevolen (en mogelijks nog onderschatte) dagelijkse opnamehoeveelheid<br />

van 70 µg.<br />

Voedingsbronnen van selenium<br />

Selenium zit in de hoogste concentraties in dierlijk voedsel, voorop vis<br />

(vooral kabeljauw, tonijn) en schaaldieren (vooral oesters). Ook vlees<br />

De “brazilnoot” of paranoot is<br />

uitermate rijk is aan selenium<br />

(vooral lever en orgaanvlees), gevogelte en eieren zijn goede bronnen.<br />

Op voorwaarde dat ze op een seleniumrijke bodem werden gekweekt,<br />

zijn ook nog goede bronnen: tarwekiemen, volle granen, knoflook, uiachtigen,<br />

broccoli, soja en linzen, noten en zaden. Maar gezien de<br />

arme bodems kan een sterk vegetarische voedingswijze dus mogelijk<br />

tot een seleniumgebrek leiden. Gelukkig bestaat er met de “brazilnoot”<br />

of paranoot een plantaardige bron die uitermate rijk is aan selenium.<br />

Bescherming tegen diverse kankers<br />

Dat selenium een belangrijke rol kan spelen in de preventie van<br />

bepaalde kankers, bleek uit een vooraanstaand onderzoek in 1996<br />

door Clark et al. Hierbij werd het effect van een dagelijkse dosis van<br />

200 µg selenium geëvalueerd ter preventie van recidieven van huidkanker.<br />

Hoewel het seleniumsupplement op dat terrein zelf geen verbetering<br />

opleverde, zag men na 4,5 jaar wel een zeer significant minder<br />

voorkomen van longkanker (46 %), prostaatkanker (63 %), dikke<br />

darm- en endeldarmkanker (58 %) in de seleniumgroep in vergelijking<br />

met de placebogroep. De onderzoekers staakten zelfs vroegtijdig hun<br />

onderzoek om aan de placebogroep eveneens dezelfde dosis selenium<br />

toe te dienen! Er zijn ondertussen nog verschillende andere onderzoeken<br />

gepubliceerd, die de bescherming van selenium tegen de voornoemde<br />

kankers ondersteunen. Blaaskanker zou minder voorkomen<br />

bij mensen met een hoger seleniumspiegel in het bloed en ook de<br />

sterfte aan leukemieën, lymfomen, borst- en ovariumkanker is opmerkelijk<br />

hoger in landen met een lager seleniumgehalte in de voeding. Al<br />

die resultaten betekenen uiteraard niet dat selenium het enige element<br />

is dat bijdraagt tot de bescherming tegen kanker, maar het vormt blijkbaar<br />

wel een belangrijk element van het gehele antioxidantennetwerk<br />

in het lichaam.<br />

Nu is de manier waarop selenium “chemopreventief” werkt niet zo<br />

eenvoudig. Bij mensen met een tekort aan selenium, kan selenium in<br />

eerste instantie fungeren als een katalysator voor de werkzaamheid<br />

van belangrijke enzymen met een antioxidante werking, zoals gluthationperoxidase<br />

en thioredoxinereductase, die het ontstaan van kankercellen<br />

helpen af te remmen. En als men toch een normaal seleniumgehalte<br />

in het bloed vertoont, kan extra selenium nog een antitumorale<br />

werking vertonen, door reeds ontspoorde cellen weer een halt<br />

toe te roepen. Want dan leidt selenium tot het ontstaan van seleniumrijke<br />

eiwitten en seleniummetabolieten die ondermeer de celdeling<br />

van kankercellen afremmen, de ontwikkeling van bloedvaten in een<br />

tumor afremmen en het proces van apoptose (celdood van kankercellen)<br />

bevorderen. Op te merken valt dat selenium in de preventie van<br />

kanker een opmerkelijke synergie vertoont met vitamine E.


Nodig voor een sterke<br />

immuniteit<br />

Selenium speelt ook een elementaire rol in de<br />

immuniteit. Dit uiteraard naast de antioxidanten<br />

als vitamine A, C en E en in synergie met<br />

ondermeer het mineraal zink. Er zijn verschillende<br />

studies die een verband aantonen<br />

tussen lage seleniumspiegels en een verminderde<br />

afweer, terwijl andere studies aantonen<br />

dat het toedienen van selenium de<br />

afweer versterkt en het gehalte verhoogt van<br />

het hoger vernoemde belangrijke antioxidans<br />

gluthationperoxidase. De afweerverhogende<br />

werking is vrij complex en nog niet volledig<br />

opgehelderd. Zo zou selenium het aantal IL-2receptoren<br />

op bepaalde voorname witte<br />

bloedcellen (de T-cellen) verhogen, waardoor<br />

via een cascadesysteem de andere cellen<br />

van het immuunsysteem worden geactiveerd.<br />

Verder zouden zowel de B- als T-cellen<br />

(witte bloedcellen) zich beter delen en<br />

zou de functie van de neutrofiele polymorfonucleairen<br />

(opruimende witte bloedcellen)<br />

verbeteren. Ook op het vlak van de productie<br />

van antilichamen is er een toename van<br />

zowel de Ig M- en Ig G- antilichamen en van<br />

belangrijke afweerstoffen als interferon en<br />

cytokines. Er is ook melding van een optimalisering<br />

van de functie van de voor de weerstand<br />

belangrijke thymusklier. Ten slotte zou<br />

er ook van selenium een rechtstreekse antimicrobiële<br />

werking uitgaan. Aan een algemeen<br />

immuunversterkende formule zou selenium<br />

helemaal niet mogen ontbreken!<br />

Algemeen antioxidans en<br />

vaatbeschermend<br />

Maar naast de kankerpreventieve en im -<br />

muun stimulerende werking, verhoogt seleni-<br />

Bijkomende functies<br />

um eigenlijk op algemeen gebied het antioxiderende<br />

vermogen in het lichaam. In de eerste<br />

plaats als cofactor van het gluthationperoxidase,<br />

sleutelenzym in het zuurstofmetabolisme,<br />

dat tot de krachtigste antioxidanten<br />

van het lichaam behoort.<br />

Belangrijk hierbij is de synergie met vitamine<br />

E in de bescherming van de celmembranen<br />

tegen de vorming van schadelijke peroxylradicalen<br />

van meervoudig onverzadigde vetzuren,<br />

alsook de synergie met vitamine C tegen<br />

schadelijke hydroxylradicalen.<br />

Verder vervult selenium ook een rol in de<br />

aanmaak van het lichaamseigen, belangrijke<br />

antioxidans co-enzyme Q10. Exponent van de<br />

antioxiderende werking is de bescherming<br />

die aan selenium wordt toegedicht tegen harten<br />

vaatziekten. Meer en meer ziet men namelijk<br />

in dat deze aandoeningen vooral het<br />

gevolg zijn van een oxidatieve beschadiging<br />

van de vaatwand door vrije radicalen en dat<br />

vooral het oxideerde LDL-cholesterol bijdraagt<br />

tot de opbouw van plaques op de vaatwand.<br />

Studies op proefdieren tonen alvast een<br />

beschermende werking aan en men heeft<br />

alvast ook al een positieve relatie gezien bij<br />

de mens tussen de ernst van cardiovasculaire<br />

aandoeningen en lage seleniumspiegels in<br />

het bloed.<br />

Maar naast de bijdrage in de preventie van<br />

hart- en vaatziekten zou selenium op basis<br />

van zijn antioxiderende eigenschappen ook<br />

mee kan helpen beschermen tegen: vroegtijdige<br />

ouderdomsverschijnselen, de negatieve<br />

gevolgen van UV-licht op de huid, het optreden<br />

van degeneratieve ziekten zoals MS, de<br />

ziekte van Alzheimer, ontstekingsverschijnselen<br />

van gewrichten en spieren, astma en<br />

allergieën<br />

Er zijn nog een aantal terreinen waarop selenium een opmerkelijke functie vervult:<br />

- de schildklierfunctie: selenium bevordert de functie van het enzyme de-iodinase,<br />

dat het minder actieve schildklierhormoon T4 omzet tot het meer actieve<br />

schildklierhormoon T3 en draagt zo bij tot een normale schildklierfunctie<br />

- de leverdetoxificatie (via gluthationperoxidase), met ondermeer een betere<br />

ontgifting van zware metalen (o.a. lood, kwik, cadmium), nitraten en nitrieten<br />

en met minder negatieve gevolgen van omgevingsfactoren zoals zwaveldioxide<br />

en andere componenten van luchtverontreiniging<br />

- de vruchtbaarheid en voortplanting: selenium zorgt bij de man ondermeer<br />

voor een betere spermabeweeglijkheid en –integriteit en bij de vrouw is een<br />

sterke associatie aangetoond tussen een laag seleniumniveau enerzijds en<br />

onvruchtbaarheid en spontane abortussen anderzijds<br />

- de werking van insuline: met dus een betere opname van glucose door de<br />

cellen en minder stijgen van de bloedsuikerspiegel; interessant is bovendien<br />

het verminderen van de verhoogde oxidatieve stress bij diabetes<br />

In topvorm?<br />

Neem Vibracell ® voor<br />

Uw dagelijkse vitaliteit<br />

en energie!<br />

Vibracell is een vloeibaar multivitaminen<br />

concentraat van biologisch<br />

fruit, groenten<br />

en planten.<br />

Vibracell is bovendien verrijkt<br />

met vitaminen, mineralen, L-carnitine,<br />

selenium, foliumzuur,<br />

koninginnebrij, co-enzym Q10, ...<br />

100% natuurlijk, zonder 1 druppel<br />

chemie.<br />

Met 10 ml Vibracell per dag heb<br />

je alle vitaminen aan 100% ADH<br />

(aanbevolen dagelijkse hoeveelheid)<br />

ingenomen.<br />

Vibracell geeft je meer vitaliteit,<br />

energie en is ten zeerste<br />

aanbevolen voor kinderen in<br />

de examenperiode.<br />

47 actieve<br />

ingrediënten!<br />

100% absorptie<br />

door zijn vloeibare<br />

vorm<br />

lekker en voor<br />

elke leeftijd<br />

met energieplaatje<br />

www.martera.com<br />

Made by GDI nv<br />

gdi@skynet.be<br />

Verdeeld door: Sanvita<br />

T & F 02 522 77 82<br />

sanvita@skynet.be<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 25


Nodig voor een sterke<br />

immuniteit<br />

Selenium speelt ook een elementaire rol in de<br />

immuniteit. Dit uiteraard naast de antioxidanten<br />

als vitamine A, C en E en in synergie met<br />

ondermeer het mineraal zink. Er zijn verschillende<br />

studies die een verband aantonen<br />

tussen lage seleniumspiegels en een verminderde<br />

afweer, terwijl andere studies aantonen<br />

dat het toedienen van selenium de<br />

afweer versterkt en het gehalte verhoogt van<br />

het hoger vernoemde belangrijke antioxidans<br />

gluthationperoxidase. De afweerverhogende<br />

werking is vrij complex en nog niet volledig<br />

opgehelderd. Zo zou selenium het aantal IL-2receptoren<br />

op bepaalde voorname witte<br />

bloedcellen (de T-cellen) verhogen, waardoor<br />

via een cascadesysteem de andere cellen<br />

van het immuunsysteem worden geactiveerd.<br />

Verder zouden zowel de B- als T-cellen<br />

(witte bloedcellen) zich beter delen en<br />

zou de functie van de neutrofiele polymorfonucleairen<br />

(opruimende witte bloedcellen)<br />

verbeteren. Ook op het vlak van de productie<br />

van antilichamen is er een toename van<br />

zowel de Ig M- en Ig G- antilichamen en van<br />

belangrijke afweerstoffen als interferon en<br />

cytokines. Er is ook melding van een optimalisering<br />

van de functie van de voor de weerstand<br />

belangrijke thymusklier. Ten slotte zou<br />

er ook van selenium een rechtstreekse antimicrobiële<br />

werking uitgaan. Aan een algemeen<br />

immuunversterkende formule zou selenium<br />

helemaal niet mogen ontbreken!<br />

Algemeen antioxidans en<br />

vaatbeschermend<br />

Maar naast de kankerpreventieve en im -<br />

muun stimulerende werking, verhoogt seleni-<br />

Bijkomende functies<br />

um eigenlijk op algemeen gebied het antioxiderende<br />

vermogen in het lichaam. In de eerste<br />

plaats als cofactor van het gluthationperoxidase,<br />

sleutelenzym in het zuurstofmetabolisme,<br />

dat tot de krachtigste antioxidanten<br />

van het lichaam behoort.<br />

Belangrijk hierbij is de synergie met vitamine<br />

E in de bescherming van de celmembranen<br />

tegen de vorming van schadelijke peroxylradicalen<br />

van meervoudig onverzadigde vetzuren,<br />

alsook de synergie met vitamine C tegen<br />

schadelijke hydroxylradicalen.<br />

Verder vervult selenium ook een rol in de<br />

aanmaak van het lichaamseigen, belangrijke<br />

antioxidans co-enzyme Q10. Exponent van de<br />

antioxiderende werking is de bescherming<br />

die aan selenium wordt toegedicht tegen harten<br />

vaatziekten. Meer en meer ziet men namelijk<br />

in dat deze aandoeningen vooral het<br />

gevolg zijn van een oxidatieve beschadiging<br />

van de vaatwand door vrije radicalen en dat<br />

vooral het oxideerde LDL-cholesterol bijdraagt<br />

tot de opbouw van plaques op de vaatwand.<br />

Studies op proefdieren tonen alvast een<br />

beschermende werking aan en men heeft<br />

alvast ook al een positieve relatie gezien bij<br />

de mens tussen de ernst van cardiovasculaire<br />

aandoeningen en lage seleniumspiegels in<br />

het bloed.<br />

Maar naast de bijdrage in de preventie van<br />

hart- en vaatziekten zou selenium op basis<br />

van zijn antioxiderende eigenschappen ook<br />

mee kan helpen beschermen tegen: vroegtijdige<br />

ouderdomsverschijnselen, de negatieve<br />

gevolgen van UV-licht op de huid, het optreden<br />

van degeneratieve ziekten zoals MS, de<br />

ziekte van Alzheimer, ontstekingsverschijnselen<br />

van gewrichten en spieren, astma en<br />

allergieën<br />

Er zijn nog een aantal terreinen waarop selenium een opmerkelijke functie vervult:<br />

- de schildklierfunctie: selenium bevordert de functie van het enzyme de-iodinase,<br />

dat het minder actieve schildklierhormoon T4 omzet tot het meer actieve<br />

schildklierhormoon T3 en draagt zo bij tot een normale schildklierfunctie<br />

- de leverdetoxificatie (via gluthationperoxidase), met ondermeer een betere<br />

ontgifting van zware metalen (o.a. lood, kwik, cadmium), nitraten en nitrieten<br />

en met minder negatieve gevolgen van omgevingsfactoren zoals zwaveldioxide<br />

en andere componenten van luchtverontreiniging<br />

- de vruchtbaarheid en voortplanting: selenium zorgt bij de man ondermeer<br />

voor een betere spermabeweeglijkheid en –integriteit en bij de vrouw is een<br />

sterke associatie aangetoond tussen een laag seleniumniveau enerzijds en<br />

onvruchtbaarheid en spontane abortussen anderzijds<br />

- de werking van insuline: met dus een betere opname van glucose door de<br />

cellen en minder stijgen van de bloedsuikerspiegel; interessant is bovendien<br />

het verminderen van de verhoogde oxidatieve stress bij diabetes<br />

In topvorm?<br />

Neem Vibracell ® voor<br />

Uw dagelijkse vitaliteit<br />

en energie!<br />

Vibracell is een vloeibaar multivitaminen<br />

concentraat van biologisch<br />

fruit, groenten<br />

en planten.<br />

Vibracell is bovendien verrijkt<br />

met vitaminen, mineralen, L-carnitine,<br />

selenium, foliumzuur,<br />

koninginnebrij, co-enzym Q10, ...<br />

100% natuurlijk, zonder 1 druppel<br />

chemie.<br />

Met 10 ml Vibracell per dag heb<br />

je alle vitaminen aan 100% ADH<br />

(aanbevolen dagelijkse hoeveelheid)<br />

ingenomen.<br />

Vibracell geeft je meer vitaliteit,<br />

energie en is ten zeerste<br />

aanbevolen voor kinderen in<br />

de examenperiode.<br />

47 actieve<br />

ingrediënten!<br />

100% absorptie<br />

door zijn vloeibare<br />

vorm<br />

lekker en voor<br />

elke leeftijd<br />

met energieplaatje<br />

www.martera.com<br />

Made by GDI nv<br />

gdi@skynet.be<br />

Verdeeld door: Sanvita<br />

T & F 02 522 77 82<br />

sanvita@skynet.be<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 25


S E L E N I U M<br />

Mogelijke gevolgen van ernstige tekorten<br />

Het belang van een voeding rijk aan selenium en/of van<br />

seleniumsupplementen wordt nog duidelijker als we nog<br />

eens op een rijtje plaatsen welke de mogelijke gevolgen<br />

zijn van een chronisch verlaagde seleniumspiegel in het<br />

bloed:<br />

- verhoogde kans op degeneratieve ziekten:<br />

• kanker: in de eerste plaats van long,<br />

prostaat, darm, endeldarm<br />

• vroegtijdige ouderdomsverschijnselen<br />

• reumatoïde artritis<br />

• ziekte van Alzheimer, Multiple sclerose, Amyotrofe<br />

lateraalsclerose<br />

• atherosclerose, hart- en vaatziekten<br />

• astma<br />

- verhoogde kans op allergieën<br />

- verminderde immuunfunctie, meer kans op ernstige en<br />

chronische infecties; meer kans op mutaties met het<br />

ontstaan van meer virulente of pathogene virussen;<br />

snellere evolutie van AIDS, meer kans op transmissie<br />

HIV-virus<br />

- verhoogde kans op leverdegeneratie<br />

- meer kans op vergiftiging door zware metalen<br />

- meer kans op mannelijke en vrouwelijke onvruchtbaarheid,<br />

mannelijke impotentie, miskraam, menopauzale<br />

verschijnselen<br />

- meer kans op hypothyreoïdie (verlaagde schildklierwerking)<br />

- meer kan op pre-eclampsie (zwangerschapstoxicose)<br />

- meer kans op (Keshan) cardiomyopathie (zwakke hartspierfunctie),<br />

bradycardie (te lage hartslag), spierdystrofie<br />

(spierziekten met afname spiervolume)<br />

- meer kans op diabetescomplicaties op het niveau van<br />

bloedvaten, ogen en zenuwstelsel<br />

hoekje hoekje<br />

ert’s GG Wie op warme zomerdagen<br />

als verkoelende drank iets anders<br />

wil dan de klassieke suikerrijke of light-frisdranken,<br />

kan in de natuurwinkel een aantal nieuwe,<br />

biologische zomerdranken vinden: MENEAU bracht<br />

twee heerlijke BIO-dorstlessers op de markt:<br />

• de “BELLA LULA BIO CITROENLIMONADE” is een<br />

authentieke limonade op basis van citroensap, ruwe<br />

rietsuiker en natuurlijke muntaroma<br />

• de BIO GROENE THEE-drank is een ice-tea op basis<br />

van groene thee, agavesiroop, citroen sap en tijmextract<br />

NATUR GREEN heeft twee BIO-IJSTHEES aan het assortiment<br />

toegevoegd.<br />

• de “Té VERDE LIMON” is een groene ijsthee met<br />

groene thee, citroen en appel en druiven<br />

• de “Té ROJO FRUTOS ROJOS” is een rode ijs thee met<br />

rode thee, appel en de rode vrucht en veenbes, aardbei<br />

en framboos<br />

26 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Onder andere mensen met<br />

slechte eetgewoonten kunnen<br />

een seleniumsupplement goed<br />

gebruiken.<br />

Wie heeft vooral selenium nodig?<br />

Hoewel men zou kunnen pleiten voor een dagelijkse inname van selenium<br />

via een voedingssupplement of een antioxidantencomplex of<br />

meer algemeen voor een verrijking van voedingsmiddelen met selenium,<br />

zijn in eerste instantie de mensen die een seleniumsupplement<br />

kunnen gebruiken:<br />

- mensen die lijden aan aandoeningen op de hierboven aangehaalde<br />

terreinen: kanker, zwakke immuniteit en infecties, hart- en vaatziekten,<br />

verminderde schildklierfunctie, verminderde vruchtbaarheid,<br />

degeneratieve ziekten van het zenuwstelsel, verminderde<br />

leverfunctie, <strong>over</strong>belasting met zware metalen of milieugiften (zoals<br />

SO2)<br />

- mensen met slechte eetgewoonten<br />

- mensen die op dieet staan<br />

- mensen die veel alcohol gebruiken<br />

- rokers<br />

- bejaarden die weinig eten<br />

- vegetariërs<br />

- mensen die zink en zwavel als voedingssupplementen innemen (en<br />

die de opname van selenium verminderen)<br />

Optimale dosis en vorm; <strong>over</strong>dosering<br />

In de orthomoleculaire geneeskunde wordt een dagdosis van 200 à 400<br />

µg selenium geadviseerd, vooral onder de vorm van het organische<br />

selenomethionine (Se-met). Dergelijke doseringen zijn volkomen veilig<br />

en leiden niet tot nevenwerkingen. Maar hoewel selenium een<br />

belangrijk onderdeel is van het antioxidantennetwerk in ons lichaam,<br />

kan het bij een al te hoge dosering zelf als een schadelijk oxidans<br />

fungeren; dit ongeveer bij inname vanaf 3,2 mg per dag. Bij de mens<br />

is seleniumtoxiciteit heel zeldzaam: enkel wie beroepshalve met selenium<br />

in contact komt of wie al te veel seleniumsupplementen zou<br />

innemen, kan de volgende symptomen vertonen: droog en broos haar,<br />

haaruitval, verdikte vingernagels, huiduitslag, slechte adem (lookgeur)<br />

en lichaamsgeur, neurologische symptomen.


S E L E N I U M<br />

Mogelijke gevolgen van ernstige tekorten<br />

Het belang van een voeding rijk aan selenium en/of van<br />

seleniumsupplementen wordt nog duidelijker als we nog<br />

eens op een rijtje plaatsen welke de mogelijke gevolgen<br />

zijn van een chronisch verlaagde seleniumspiegel in het<br />

bloed:<br />

- verhoogde kans op degeneratieve ziekten:<br />

• kanker: in de eerste plaats van long,<br />

prostaat, darm, endeldarm<br />

• vroegtijdige ouderdomsverschijnselen<br />

• reumatoïde artritis<br />

• ziekte van Alzheimer, Multiple sclerose, Amyotrofe<br />

lateraalsclerose<br />

• atherosclerose, hart- en vaatziekten<br />

• astma<br />

- verhoogde kans op allergieën<br />

- verminderde immuunfunctie, meer kans op ernstige en<br />

chronische infecties; meer kans op mutaties met het<br />

ontstaan van meer virulente of pathogene virussen;<br />

snellere evolutie van AIDS, meer kans op transmissie<br />

HIV-virus<br />

- verhoogde kans op leverdegeneratie<br />

- meer kans op vergiftiging door zware metalen<br />

- meer kans op mannelijke en vrouwelijke onvruchtbaarheid,<br />

mannelijke impotentie, miskraam, menopauzale<br />

verschijnselen<br />

- meer kans op hypothyreoïdie (verlaagde schildklierwerking)<br />

- meer kan op pre-eclampsie (zwangerschapstoxicose)<br />

- meer kans op (Keshan) cardiomyopathie (zwakke hartspierfunctie),<br />

bradycardie (te lage hartslag), spierdystrofie<br />

(spierziekten met afname spiervolume)<br />

- meer kans op diabetescomplicaties op het niveau van<br />

bloedvaten, ogen en zenuwstelsel<br />

hoekje hoekje<br />

ert’s GG Wie op warme zomerdagen<br />

als verkoelende drank iets anders<br />

wil dan de klassieke suikerrijke of light-frisdranken,<br />

kan in de natuurwinkel een aantal nieuwe,<br />

biologische zomerdranken vinden: MENEAU bracht<br />

twee heerlijke BIO-dorstlessers op de markt:<br />

• de “BELLA LULA BIO CITROENLIMONADE” is een<br />

authentieke limonade op basis van citroensap, ruwe<br />

rietsuiker en natuurlijke muntaroma<br />

• de BIO GROENE THEE-drank is een ice-tea op basis<br />

van groene thee, agavesiroop, citroen sap en tijmextract<br />

NATUR GREEN heeft twee BIO-IJSTHEES aan het assortiment<br />

toegevoegd.<br />

• de “Té VERDE LIMON” is een groene ijsthee met<br />

groene thee, citroen en appel en druiven<br />

• de “Té ROJO FRUTOS ROJOS” is een rode ijs thee met<br />

rode thee, appel en de rode vrucht en veenbes, aardbei<br />

en framboos<br />

26 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Onder andere mensen met<br />

slechte eetgewoonten kunnen<br />

een seleniumsupplement goed<br />

gebruiken.<br />

Wie heeft vooral selenium nodig?<br />

Hoewel men zou kunnen pleiten voor een dagelijkse inname van selenium<br />

via een voedingssupplement of een antioxidantencomplex of<br />

meer algemeen voor een verrijking van voedingsmiddelen met selenium,<br />

zijn in eerste instantie de mensen die een seleniumsupplement<br />

kunnen gebruiken:<br />

- mensen die lijden aan aandoeningen op de hierboven aangehaalde<br />

terreinen: kanker, zwakke immuniteit en infecties, hart- en vaatziekten,<br />

verminderde schildklierfunctie, verminderde vruchtbaarheid,<br />

degeneratieve ziekten van het zenuwstelsel, verminderde<br />

leverfunctie, <strong>over</strong>belasting met zware metalen of milieugiften (zoals<br />

SO2)<br />

- mensen met slechte eetgewoonten<br />

- mensen die op dieet staan<br />

- mensen die veel alcohol gebruiken<br />

- rokers<br />

- bejaarden die weinig eten<br />

- vegetariërs<br />

- mensen die zink en zwavel als voedingssupplementen innemen (en<br />

die de opname van selenium verminderen)<br />

Optimale dosis en vorm; <strong>over</strong>dosering<br />

In de orthomoleculaire geneeskunde wordt een dagdosis van 200 à 400<br />

µg selenium geadviseerd, vooral onder de vorm van het organische<br />

selenomethionine (Se-met). Dergelijke doseringen zijn volkomen veilig<br />

en leiden niet tot nevenwerkingen. Maar hoewel selenium een<br />

belangrijk onderdeel is van het antioxidantennetwerk in ons lichaam,<br />

kan het bij een al te hoge dosering zelf als een schadelijk oxidans<br />

fungeren; dit ongeveer bij inname vanaf 3,2 mg per dag. Bij de mens<br />

is seleniumtoxiciteit heel zeldzaam: enkel wie beroepshalve met selenium<br />

in contact komt of wie al te veel seleniumsupplementen zou<br />

innemen, kan de volgende symptomen vertonen: droog en broos haar,<br />

haaruitval, verdikte vingernagels, huiduitslag, slechte adem (lookgeur)<br />

en lichaamsgeur, neurologische symptomen.


Zonder toevoeging<br />

van suiker<br />

■ een cornet en een frisco ‘liner’ om van te smullen<br />

■ als u geen suiker mag eten<br />

■ uitsluitend gezoet met zoetstoffen<br />

■ vezelrijk<br />

■ tot 40% minder caloriën (t.o.v. de versie met suiker)<br />

■ slechts 137 kcal/cornet en 117 kcal/liner<br />

■ zeer laag in vet<br />

■ 1 cornet = 0,9 kh.rw.* 1 liner = 0,9 kh.rw.*<br />

* = koolhydraatruilwaarde<br />

Verkrijgbaar in uw dieet- en natuurwinkel<br />

nV ReVogan, Landegemstraat 1, 9031 DRongen<br />

Tel. 09-280 90 60, Fax 09-282 98 73, www.revogan.be


Zonder toevoeging<br />

van suiker<br />

■ een cornet en een frisco ‘liner’ om van te smullen<br />

■ als u geen suiker mag eten<br />

■ uitsluitend gezoet met zoetstoffen<br />

■ vezelrijk<br />

■ tot 40% minder caloriën (t.o.v. de versie met suiker)<br />

■ slechts 137 kcal/cornet en 117 kcal/liner<br />

■ zeer laag in vet<br />

■ 1 cornet = 0,9 kh.rw.* 1 liner = 0,9 kh.rw.*<br />

* = koolhydraatruilwaarde<br />

Verkrijgbaar in uw dieet- en natuurwinkel<br />

nV ReVogan, Landegemstraat 1, 9031 DRongen<br />

Tel. 09-280 90 60, Fax 09-282 98 73, www.revogan.be


28 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Nieuwtjes <strong>over</strong> voeding,<br />

voedingssupplementen en kruiden<br />

Het leidt geen twijfel dat het klassieke westerse dieet sterk afwijkt van de ideale ongeraffineerde,<br />

onbewerkte basisvoeding met volop groenten en fruit, noten en zaden, volkoren granen, zure melkproducten,<br />

vette vis, gevogelte en kwaliteitsvlees. Toch worden voor de meeste aandoeningen<br />

onmiddellijk medicijnen voorgeschreven, terwijl aanpassingen in de voeding zowel preventief als<br />

curatief in eerste instantie zijn aangewezen. Op korte tijd zijn een aantal onderzoeken gepubliceerd,<br />

die het belang van voedingsstoffen aantonen ter preventie van astma en oogziekten.<br />

Het belang van gezonde voeding ter preventie<br />

van oogziekten<br />

Cataract (staar) of vertroebeling van de ooglens en maculaire degeneratie<br />

(AMD) of de geleidelijke achteruitgang van het gezichtsvermogen<br />

door achteruitgang van het netvlies, zijn de meest voorkomende<br />

oorzaken van gezichtsverlies bij ouderen.<br />

- Suiker en voeding met een hoge glycemische index (die de bloedsuikerspiegel<br />

snel doet stijgen) zoals suikerhoudende voeding,<br />

gebak, snoep, frisdranken, witmeelproducten, pizza en verwerkte<br />

aardappelproducten, verhogen zowel de kans op het ontstaan van<br />

cataract als op maculaire degeneratie. Personen met een dieet in<br />

het hoogste 1/5 qua glycemische index hadden 40 % meer kans op<br />

maculaire degeneratie dan personen met een dieet in de laagste 1/5<br />

qua glycemische index. Voeding rijk aan producten met een hoge<br />

glycemische index verhoogde zelfs de kans op cataract met 77 %.<br />

Am Journal of Ophthalmology, Volume 143 - Am J Clin Nutr;<br />

Oktober 2008<br />

- Een voeding met een lage glycemische index (groenten, niet te<br />

zoet fruit, volle granen, eiwitbronnen) en rijk aan de voedingsstoffen<br />

vitamine C en E, de carotenoïden luteïne en zeaxanthine en<br />

omega-3-vetzuren (DHA en EPA) zijn de belangrijkste dieetfactoren<br />

die de kans op maculaire degeneratie verminderen.<br />

Am Academy of Ophthalmology, May 2009<br />

- Na onderzoek van de eetgewoonten van 35000 vrouwen gedurende<br />

10 jaar, bleek dat vooral de inname van vitamine E en van de<br />

carotenoïden luteïne en zeaxanthine bescherming boden tegen het<br />

ontstaan van cataract. Vrouwen met de hoogste inname luteïne en<br />

zeaxanthine (vooral voorkomend in groene bladgroenten en eierdooier)<br />

hadden 18 % minder kans op cataract dan die met de laagste<br />

inname; vrouwen met de hoogste inname van vitamine E hadden<br />

14 % minder kans<br />

Archives of Ophthalmology, Volume 126, Issue 1, Pages 102-109<br />

Het belang van voedingsstoffen ter preventie<br />

van astma<br />

Naast de toename van de luchtvervuiling is ook het verarmde dieet<br />

één van de hoofdoorzaken van het steeds meer voorkomen van astma<br />

bij kinderen. Drie recente studies tonen een verband aan tussen een<br />

gebrek aan voedingsstoffen en de kans op het ontwikkelen van astma.<br />

- Voor het eerst hebben onderzoekers aangetoond dat gebrek aan<br />

vitamine B9 of foliumzuur, dat vooral in groene groenten, fruit en<br />

peulvruchten zit, gelinkt is aan het voorkomen van allergische verschijnselen<br />

en astma. Kinderen met de laagste bloedspiegels aan<br />

foliumzuur hadden in vergelijking met kinderen met de hoogste<br />

bloedspiegels aan foliumzuur 40 % meer kans op piepende ademhaling,<br />

31 % meer kans op allergische verschijnselen, 30 % meer<br />

kans op verhoogde bloedspiegels aan immuunglobulines E (antilichamen<br />

als merkers voor allergie) en 16 % meer kans op astma.<br />

Journal of Allergy and Clinical immunology, april 2009<br />

- Een meta-analyse van 40 studies in de loop van 30 jaar research,<br />

suggereert dat lage bloedspiegels aan vitamine C en A verband<br />

houden met een grotere kans op astma. Lage bloedspiegels aan<br />

vitamine C en een lage inname van vitamine C-houdende voeding<br />

was geassocieerd met een 12 % hoger risico aan astma. Wat betreft<br />

vitamine A werd aangetoond dat de inname via de voeding van<br />

vitamine A bij astmatici een stuk lager was dan bij mensen die<br />

deze aandoening niet vertoonden.<br />

Thorax, april 2009<br />

- Ook de bloedspiegel aan vitamine D is gecorreleerd met het voorkomen<br />

van astma en allergische verschijnselen. Onderzoekers vonden<br />

niet alleen een omgekeerd verband tussen de vitamine D-spiegel<br />

enerzijds en de spiegel aan immuunglobulines E (merker voor<br />

allergie) en het voorkomen van astma anderzijds, tevens bleek dat<br />

kinderen met de laagste vitamine D-spiegels het meest dienden<br />

gehospitaliseerd te worden omwille van een opstoot van astma.<br />

Am J of Respiratory and Critical Care Medicine; aug 2008<br />

Vitamine B6 vermindert het risico op dikke<br />

darmkanker<br />

Nog een andere voedingsstof met een belangrijke preventieve rol, is<br />

vitamine B6. Jaarlijks worden in Europa ongeveer 363.000 nieuwe<br />

gevallen van colorectale kanker (kanker van de dikke darm en endeldarm)<br />

vastgesteld, met een geschat totaal van 945.000 en 492.000<br />

sterfgevallen peer jaar. Dergelijke kanker ontstaat steeds uit een goedaardig<br />

gezwel of colorectaal adenoma; slechts 5 % van dergelijke<br />

adenoma’s zouden ontaarden tot een kwaadaardig gezwel en dat zou<br />

tussen 5 en 10 jaar in beslag nemen. In een studie waarbij 14.916<br />

mannen werden gevolgd, werd bij 197 mannen dikke darmkanker<br />

vastgesteld. Wanneer men deze gevallen ging vergelijken met mannen<br />

die gezond waren gebleven, dan stelde men vast dat een hogere<br />

spiegel van het actieve vitamine B6 (pyridoxal 5’-fosfaat of PLP) geassocieerd<br />

was met een lagere kans op dikke darmkanker. Deze met de<br />

hoogste spiegels aan vitamine B6 hadden 51 à 58 % minder kans op<br />

dikke darmkanker. Een hogere spiegel aan PLP ging trouwens ook<br />

gepaard met een lagere spiegel in het bloed van het vrije radicaal<br />

homocysteïne, en van de ontstekingsmerkers C-reactief proteïne<br />

(CRP), tumor necrosis factor alfa receptor 2 en interleukine-6 (IL-6).<br />

Cancer Epidemiology; 2009; volume 18


28 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Nieuwtjes <strong>over</strong> voeding,<br />

voedingssupplementen en kruiden<br />

Het leidt geen twijfel dat het klassieke westerse dieet sterk afwijkt van de ideale ongeraffineerde,<br />

onbewerkte basisvoeding met volop groenten en fruit, noten en zaden, volkoren granen, zure melkproducten,<br />

vette vis, gevogelte en kwaliteitsvlees. Toch worden voor de meeste aandoeningen<br />

onmiddellijk medicijnen voorgeschreven, terwijl aanpassingen in de voeding zowel preventief als<br />

curatief in eerste instantie zijn aangewezen. Op korte tijd zijn een aantal onderzoeken gepubliceerd,<br />

die het belang van voedingsstoffen aantonen ter preventie van astma en oogziekten.<br />

Het belang van gezonde voeding ter preventie<br />

van oogziekten<br />

Cataract (staar) of vertroebeling van de ooglens en maculaire degeneratie<br />

(AMD) of de geleidelijke achteruitgang van het gezichtsvermogen<br />

door achteruitgang van het netvlies, zijn de meest voorkomende<br />

oorzaken van gezichtsverlies bij ouderen.<br />

- Suiker en voeding met een hoge glycemische index (die de bloedsuikerspiegel<br />

snel doet stijgen) zoals suikerhoudende voeding,<br />

gebak, snoep, frisdranken, witmeelproducten, pizza en verwerkte<br />

aardappelproducten, verhogen zowel de kans op het ontstaan van<br />

cataract als op maculaire degeneratie. Personen met een dieet in<br />

het hoogste 1/5 qua glycemische index hadden 40 % meer kans op<br />

maculaire degeneratie dan personen met een dieet in de laagste 1/5<br />

qua glycemische index. Voeding rijk aan producten met een hoge<br />

glycemische index verhoogde zelfs de kans op cataract met 77 %.<br />

Am Journal of Ophthalmology, Volume 143 - Am J Clin Nutr;<br />

Oktober 2008<br />

- Een voeding met een lage glycemische index (groenten, niet te<br />

zoet fruit, volle granen, eiwitbronnen) en rijk aan de voedingsstoffen<br />

vitamine C en E, de carotenoïden luteïne en zeaxanthine en<br />

omega-3-vetzuren (DHA en EPA) zijn de belangrijkste dieetfactoren<br />

die de kans op maculaire degeneratie verminderen.<br />

Am Academy of Ophthalmology, May 2009<br />

- Na onderzoek van de eetgewoonten van 35000 vrouwen gedurende<br />

10 jaar, bleek dat vooral de inname van vitamine E en van de<br />

carotenoïden luteïne en zeaxanthine bescherming boden tegen het<br />

ontstaan van cataract. Vrouwen met de hoogste inname luteïne en<br />

zeaxanthine (vooral voorkomend in groene bladgroenten en eierdooier)<br />

hadden 18 % minder kans op cataract dan die met de laagste<br />

inname; vrouwen met de hoogste inname van vitamine E hadden<br />

14 % minder kans<br />

Archives of Ophthalmology, Volume 126, Issue 1, Pages 102-109<br />

Het belang van voedingsstoffen ter preventie<br />

van astma<br />

Naast de toename van de luchtvervuiling is ook het verarmde dieet<br />

één van de hoofdoorzaken van het steeds meer voorkomen van astma<br />

bij kinderen. Drie recente studies tonen een verband aan tussen een<br />

gebrek aan voedingsstoffen en de kans op het ontwikkelen van astma.<br />

- Voor het eerst hebben onderzoekers aangetoond dat gebrek aan<br />

vitamine B9 of foliumzuur, dat vooral in groene groenten, fruit en<br />

peulvruchten zit, gelinkt is aan het voorkomen van allergische verschijnselen<br />

en astma. Kinderen met de laagste bloedspiegels aan<br />

foliumzuur hadden in vergelijking met kinderen met de hoogste<br />

bloedspiegels aan foliumzuur 40 % meer kans op piepende ademhaling,<br />

31 % meer kans op allergische verschijnselen, 30 % meer<br />

kans op verhoogde bloedspiegels aan immuunglobulines E (antilichamen<br />

als merkers voor allergie) en 16 % meer kans op astma.<br />

Journal of Allergy and Clinical immunology, april 2009<br />

- Een meta-analyse van 40 studies in de loop van 30 jaar research,<br />

suggereert dat lage bloedspiegels aan vitamine C en A verband<br />

houden met een grotere kans op astma. Lage bloedspiegels aan<br />

vitamine C en een lage inname van vitamine C-houdende voeding<br />

was geassocieerd met een 12 % hoger risico aan astma. Wat betreft<br />

vitamine A werd aangetoond dat de inname via de voeding van<br />

vitamine A bij astmatici een stuk lager was dan bij mensen die<br />

deze aandoening niet vertoonden.<br />

Thorax, april 2009<br />

- Ook de bloedspiegel aan vitamine D is gecorreleerd met het voorkomen<br />

van astma en allergische verschijnselen. Onderzoekers vonden<br />

niet alleen een omgekeerd verband tussen de vitamine D-spiegel<br />

enerzijds en de spiegel aan immuunglobulines E (merker voor<br />

allergie) en het voorkomen van astma anderzijds, tevens bleek dat<br />

kinderen met de laagste vitamine D-spiegels het meest dienden<br />

gehospitaliseerd te worden omwille van een opstoot van astma.<br />

Am J of Respiratory and Critical Care Medicine; aug 2008<br />

Vitamine B6 vermindert het risico op dikke<br />

darmkanker<br />

Nog een andere voedingsstof met een belangrijke preventieve rol, is<br />

vitamine B6. Jaarlijks worden in Europa ongeveer 363.000 nieuwe<br />

gevallen van colorectale kanker (kanker van de dikke darm en endeldarm)<br />

vastgesteld, met een geschat totaal van 945.000 en 492.000<br />

sterfgevallen peer jaar. Dergelijke kanker ontstaat steeds uit een goedaardig<br />

gezwel of colorectaal adenoma; slechts 5 % van dergelijke<br />

adenoma’s zouden ontaarden tot een kwaadaardig gezwel en dat zou<br />

tussen 5 en 10 jaar in beslag nemen. In een studie waarbij 14.916<br />

mannen werden gevolgd, werd bij 197 mannen dikke darmkanker<br />

vastgesteld. Wanneer men deze gevallen ging vergelijken met mannen<br />

die gezond waren gebleven, dan stelde men vast dat een hogere<br />

spiegel van het actieve vitamine B6 (pyridoxal 5’-fosfaat of PLP) geassocieerd<br />

was met een lagere kans op dikke darmkanker. Deze met de<br />

hoogste spiegels aan vitamine B6 hadden 51 à 58 % minder kans op<br />

dikke darmkanker. Een hogere spiegel aan PLP ging trouwens ook<br />

gepaard met een lagere spiegel in het bloed van het vrije radicaal<br />

homocysteïne, en van de ontstekingsmerkers C-reactief proteïne<br />

(CRP), tumor necrosis factor alfa receptor 2 en interleukine-6 (IL-6).<br />

Cancer Epidemiology; 2009; volume 18


Zwergenwiese<br />

Biologische vegetarische broodsmeersels<br />

Biologische broodsmeersels op basis van zonnebloempitten,<br />

100% plantaardig, zonder melkproducten,<br />

zonder eieren, cholesterolvrij, glutenvrij en zonder<br />

gist. Rijk aan meervoudig onverzadigde vetzuren.<br />

Een echte lekkernij op de boterham, cracotten en<br />

op toastjes.<br />

3 nieuwe smaken !<br />

• Mango-Chili<br />

• Zongedroogde tomaten<br />

• Olijven<br />

NIEUW<br />

Distributie<br />

Verkrijgbaar in elke goede natuurvoedings- en bio winkel<br />

Dit gamma is<br />

bij BIOSHOP<br />

beschikbaar<br />

Biologische tomatensauzen<br />

Arrabbiata (pikant)<br />

100% plantaardig, zonder melkproducten<br />

en zonder gist.<br />

Papaja -Chili (fruitig - pikant)<br />

Vetarm, vegetarisch, zonder gist, zonder<br />

melkeiwitten, lactosevrij, glutenvrij en cholesterolvrij.<br />

Ricotta (romig - fris)<br />

Vegetarisch, zonder gist, zonder eieren en glutenvrij.<br />

Oostjachtpark 3 - 9100 Sint-Niklaas • Tel. 03 780 53 00 - Fax 03 778 14 13 • email: info@hygiena.be • www.hygiena.be


Zwergenwiese<br />

Biologische vegetarische broodsmeersels<br />

Biologische broodsmeersels op basis van zonnebloempitten,<br />

100% plantaardig, zonder melkproducten,<br />

zonder eieren, cholesterolvrij, glutenvrij en zonder<br />

gist. Rijk aan meervoudig onverzadigde vetzuren.<br />

Een echte lekkernij op de boterham, cracotten en<br />

op toastjes.<br />

3 nieuwe smaken !<br />

• Mango-Chili<br />

• Zongedroogde tomaten<br />

• Olijven<br />

NIEUW<br />

Distributie<br />

Verkrijgbaar in elke goede natuurvoedings- en bio winkel<br />

Dit gamma is<br />

bij BIOSHOP<br />

beschikbaar<br />

Biologische tomatensauzen<br />

Arrabbiata (pikant)<br />

100% plantaardig, zonder melkproducten<br />

en zonder gist.<br />

Papaja -Chili (fruitig - pikant)<br />

Vetarm, vegetarisch, zonder gist, zonder<br />

melkeiwitten, lactosevrij, glutenvrij en cholesterolvrij.<br />

Ricotta (romig - fris)<br />

Vegetarisch, zonder gist, zonder eieren en glutenvrij.<br />

Oostjachtpark 3 - 9100 Sint-Niklaas • Tel. 03 780 53 00 - Fax 03 778 14 13 • email: info@hygiena.be • www.hygiena.be


Botanische aspecten<br />

Spijklavendel treffen we vooral in Zuid-Europa, met een voorkeur<br />

voor de droge, kalkhoudende grond in kustgebieden van Frankrijk<br />

(waar men de beste kwaliteit vindt), Spanje er Portugal. In vergelijking<br />

met echte lavendel heeft spijk meer warmte nodig; daarom<br />

groeit ze ook lager dan 800 m. Ze bloeit 3 à 4 weken later dan echte<br />

lavendel met grijsblauwe bloemen die tot 1 m hoog reiken. Er is<br />

ongeveer 100 kg plantenmateriaal nodig voor 1 liter van een kleurloze<br />

tot lichtgele olie met een karakteristieke frisse, kruidige, licht prikkelende<br />

geur met ondertonen van eucalyptus en kamfer.<br />

Belangrijke inhoudsstoffen<br />

Alcoholen: oxiden met vooral 1,8-cineol (25 à 38 %), ook linaloloxide<br />

en caryophylleenoxide; monoterpeenalcoholen met vooral linalol<br />

(30 à 35 %), ook borneol (5 %), geraniol, alfaterpineol en terpinen-<br />

4-ol; ketonen: kamfer (6 à 28 %); monoterpenen: alfa- en bètapineen,<br />

myrceen, campheen, limoneen, p-cymeen, sabineen; sesquiterpenen:<br />

bètacaryophylleen, bètabisaboleen<br />

Belangrijkste eigenschappen en indicaties<br />

- Spijklavendelolie koppelt een pijnstillende, verdovende werking aan<br />

een antibacteriële (o.a. tegen Staphylococcus aureus) en schimmelwerende<br />

werking. Daarom is deze olie in de eerste plaats de<br />

absolute topper bij de lokale aanpak van lichte tot zelfs ernstige<br />

brandwonden. Ook is ze zeer nuttig bij de aanpak van allerlei<br />

kloven zoals mondhoek-, lip- en tepelkloven. Verder kan ze ingezet<br />

worden bij atone wonden, zweren en korsten en is ze ideaal om in<br />

te zetten bij de lokale aanpak van acne of jeugdpuistjes.<br />

- Omdat spijklavendelolie naast de bovengenoemde eigenschappen<br />

ook een antitoxische werking heeft, is het ook de eerste olie<br />

waaraan we mogen denken bij allerlei insectenbeten zoals<br />

wespen-, bijen-, spinnen-, muggen- en vlooienbeten. Hierbij<br />

werkt ze doorgaans heel snel verzachtend en genezend. Er gaat<br />

ook een niet onbelangrijke insectenafwerende werking van uit.<br />

- Opvallend is de krachtige lokaal schimmelwerende werking van<br />

deze olie. Om die reden treft men ze soms aan in formules tegen<br />

schimmelinfecties van de voeten (zwemmerseczeem of athlete<br />

foot) en tegen vaginale infecties door Candida albicans.<br />

- Spijkolie is verder ook immuunstimulerend, antiviraal, anticattharraal<br />

(vermindert de afscheiding van de slijmvliezen) en expectorerend<br />

(helpt slijmen op te hoesten). Men treft ze soms in formules<br />

om te inhaleren bij laryngitis (strottenhoofdontsteking),<br />

30 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Etherische olie in de kijker<br />

Spijklavendel<br />

In de vorige Bio<strong>Gezond</strong> stelden we de breed inzetbare etherische olie voor van<br />

de echte lavendel (Lavandula angustifolia). Een nauwe verwant daarvan is de<br />

spijklavendel, ook spijk of wilde lavendel genoemd. De etherische olie van de<br />

bloemtoppen van deze plant met als botanische naam Lavandula spica (syn:<br />

Lavandula latifolia) heeft vooral haar sporen verdiend in de aanpak van huidletsels<br />

zoals brandwonden, insectenbeten en schimmelinfecties.<br />

bronchitis, sinusitis, verhoudheden en griep.<br />

- Vanwege de pijnstillende, verdovende werking, kan spijkolie<br />

samen met pepermuntolie ingezet worden bij spanningshoofdpijn.<br />

Enkele voorbeelden van toepassingen<br />

- Bij insectenbeten om de 3 minuten 2 à 3 druppels spijklavendelolie<br />

op de huid aanbrengen tot duidelijke verbetering optreedt.<br />

Of dezelfde hoeveelheid en frequentie toepassen van een mengeling<br />

van 3 delen spijkolie, 1 deel tea tree-olie en 1 deel roosgeraniumolie<br />

CV Egypte. Telkens maximaal 8 % op een geschikte<br />

draagolie.<br />

- Bij brandwonden 3 maal daags naargelang de omvang 2 à 8 druppels<br />

spijkolie aanbrengen op het letsel. Of dezelfde hoeveelheid<br />

en frequentie toepassen van een mengeling van 3 delen spijkolie,<br />

1 deel rozenhoutolie en 1 deel roosgeraniumolie CV Egypte.<br />

Telkens maximaal 8 % op een geschikte draagolie.<br />

- Bij acne: de puistjes 2 maal daags aanstippen met spijklavendelolie<br />

of met de synergie van 1 deel spijklavendelolie, 2 delen tea<br />

tree-olie en 1 deel rozemarijnolie CT verbenon.<br />

- Bij kloven van de lippen, mondhoeken, lippen: van een synergie van<br />

1 deel spijklavendelolie, 1 deel strobloemolie en 2 delen palmarosaolie,<br />

30 % in tarwekiemolie, 4 maal daags 3 druppels plaatselijk<br />

aanbrengen tot verbetering.<br />

- Bij hoofdpijn: van een mengsel van 2 delen pepermuntolie, 1 deel<br />

spijklavendelolie en 1 deel basilicumolie, naargelang behoefte<br />

per keer 2 à 3 druppels aanbrengen op de pijnzone.


Botanische aspecten<br />

Spijklavendel treffen we vooral in Zuid-Europa, met een voorkeur<br />

voor de droge, kalkhoudende grond in kustgebieden van Frankrijk<br />

(waar men de beste kwaliteit vindt), Spanje er Portugal. In vergelijking<br />

met echte lavendel heeft spijk meer warmte nodig; daarom<br />

groeit ze ook lager dan 800 m. Ze bloeit 3 à 4 weken later dan echte<br />

lavendel met grijsblauwe bloemen die tot 1 m hoog reiken. Er is<br />

ongeveer 100 kg plantenmateriaal nodig voor 1 liter van een kleurloze<br />

tot lichtgele olie met een karakteristieke frisse, kruidige, licht prikkelende<br />

geur met ondertonen van eucalyptus en kamfer.<br />

Belangrijke inhoudsstoffen<br />

Alcoholen: oxiden met vooral 1,8-cineol (25 à 38 %), ook linaloloxide<br />

en caryophylleenoxide; monoterpeenalcoholen met vooral linalol<br />

(30 à 35 %), ook borneol (5 %), geraniol, alfaterpineol en terpinen-<br />

4-ol; ketonen: kamfer (6 à 28 %); monoterpenen: alfa- en bètapineen,<br />

myrceen, campheen, limoneen, p-cymeen, sabineen; sesquiterpenen:<br />

bètacaryophylleen, bètabisaboleen<br />

Belangrijkste eigenschappen en indicaties<br />

- Spijklavendelolie koppelt een pijnstillende, verdovende werking aan<br />

een antibacteriële (o.a. tegen Staphylococcus aureus) en schimmelwerende<br />

werking. Daarom is deze olie in de eerste plaats de<br />

absolute topper bij de lokale aanpak van lichte tot zelfs ernstige<br />

brandwonden. Ook is ze zeer nuttig bij de aanpak van allerlei<br />

kloven zoals mondhoek-, lip- en tepelkloven. Verder kan ze ingezet<br />

worden bij atone wonden, zweren en korsten en is ze ideaal om in<br />

te zetten bij de lokale aanpak van acne of jeugdpuistjes.<br />

- Omdat spijklavendelolie naast de bovengenoemde eigenschappen<br />

ook een antitoxische werking heeft, is het ook de eerste olie<br />

waaraan we mogen denken bij allerlei insectenbeten zoals<br />

wespen-, bijen-, spinnen-, muggen- en vlooienbeten. Hierbij<br />

werkt ze doorgaans heel snel verzachtend en genezend. Er gaat<br />

ook een niet onbelangrijke insectenafwerende werking van uit.<br />

- Opvallend is de krachtige lokaal schimmelwerende werking van<br />

deze olie. Om die reden treft men ze soms aan in formules tegen<br />

schimmelinfecties van de voeten (zwemmerseczeem of athlete<br />

foot) en tegen vaginale infecties door Candida albicans.<br />

- Spijkolie is verder ook immuunstimulerend, antiviraal, anticattharraal<br />

(vermindert de afscheiding van de slijmvliezen) en expectorerend<br />

(helpt slijmen op te hoesten). Men treft ze soms in formules<br />

om te inhaleren bij laryngitis (strottenhoofdontsteking),<br />

30 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Etherische olie in de kijker<br />

Spijklavendel<br />

In de vorige Bio<strong>Gezond</strong> stelden we de breed inzetbare etherische olie voor van<br />

de echte lavendel (Lavandula angustifolia). Een nauwe verwant daarvan is de<br />

spijklavendel, ook spijk of wilde lavendel genoemd. De etherische olie van de<br />

bloemtoppen van deze plant met als botanische naam Lavandula spica (syn:<br />

Lavandula latifolia) heeft vooral haar sporen verdiend in de aanpak van huidletsels<br />

zoals brandwonden, insectenbeten en schimmelinfecties.<br />

bronchitis, sinusitis, verhoudheden en griep.<br />

- Vanwege de pijnstillende, verdovende werking, kan spijkolie<br />

samen met pepermuntolie ingezet worden bij spanningshoofdpijn.<br />

Enkele voorbeelden van toepassingen<br />

- Bij insectenbeten om de 3 minuten 2 à 3 druppels spijklavendelolie<br />

op de huid aanbrengen tot duidelijke verbetering optreedt.<br />

Of dezelfde hoeveelheid en frequentie toepassen van een mengeling<br />

van 3 delen spijkolie, 1 deel tea tree-olie en 1 deel roosgeraniumolie<br />

CV Egypte. Telkens maximaal 8 % op een geschikte<br />

draagolie.<br />

- Bij brandwonden 3 maal daags naargelang de omvang 2 à 8 druppels<br />

spijkolie aanbrengen op het letsel. Of dezelfde hoeveelheid<br />

en frequentie toepassen van een mengeling van 3 delen spijkolie,<br />

1 deel rozenhoutolie en 1 deel roosgeraniumolie CV Egypte.<br />

Telkens maximaal 8 % op een geschikte draagolie.<br />

- Bij acne: de puistjes 2 maal daags aanstippen met spijklavendelolie<br />

of met de synergie van 1 deel spijklavendelolie, 2 delen tea<br />

tree-olie en 1 deel rozemarijnolie CT verbenon.<br />

- Bij kloven van de lippen, mondhoeken, lippen: van een synergie van<br />

1 deel spijklavendelolie, 1 deel strobloemolie en 2 delen palmarosaolie,<br />

30 % in tarwekiemolie, 4 maal daags 3 druppels plaatselijk<br />

aanbrengen tot verbetering.<br />

- Bij hoofdpijn: van een mengsel van 2 delen pepermuntolie, 1 deel<br />

spijklavendelolie en 1 deel basilicumolie, naargelang behoefte<br />

per keer 2 à 3 druppels aanbrengen op de pijnzone.


<strong>Gezond</strong>heidsprogramma ‘Weet Hoe je eet’ ®<br />

Als je weet hoe je eet, hoef je nooit meer op dieet<br />

‘Weet hoe je eet’ is een uitgebalanceerd lifestyleprogramma voor een vitalere levensstijl en<br />

een optimaal gewicht. Het opruimen van oude ballast (= afvalstoffen) om een goede balans<br />

in het lichaam te krijgen, is één van de doelstellingen.<br />

HOE WERKT HET?<br />

Onze moderne voeding bevat te veel verborgen suikers<br />

en bovendien bevatten de fel gepromote light-produkten<br />

veel minder gunstige koolhydraten. Ons lichaam<br />

kan die grote hoeveelheden niet aan, waardoor er vetophopingen<br />

ontstaan. Dat kan leiden tot <strong>over</strong>gewicht,<br />

maar ook tot vervuiling van het lichaam, wat allerlei<br />

klachten kan veroorzaken zoals allergieën, cellulitis,<br />

diabetes 2, gewrichtsklachten, hoge bloeddruk, hoofdpijn,<br />

huidproblemen, hypoglycemie,<br />

koolhydraatverslaving, maag- en darmklachten, moeheid,<br />

energiegebrek, <strong>over</strong>gangsklachten, <strong>over</strong>gewicht,<br />

snurken, stress, te hoge cholesterol...<br />

UNIEK IN ZIJN SOORT.<br />

Met het WHJE-programma ontdekt men hoe zijn of<br />

haar stofwisseling functioneert en hoe op een eenvoudige<br />

manier geleerd kan worden dit bij te sturen.<br />

Door eenvoudig te registreren wat men dagelijks eet,<br />

drinkt en aan beweging doet, heeft men na 42 dagen<br />

de regie volledig in eigen hand. Er wordt gebruik<br />

gemaakt van een voedingslijst, waaruit men mag kie-<br />

zen. Er worden geen voedingsgroepen weggelaten.<br />

Volop keuze in groente, fruit, graan, vlees, vis, vegetarisch,<br />

zuivel enz.<br />

Daarna schakelt het WHJE-programma <strong>over</strong> op fase 2,<br />

de stabiliteitsfase. Deze fase is erop gericht het bereikte<br />

doel vast te houden en te voorkomen dat u een terugval<br />

krijgt (= het gekende jojo-effect). Deze fase zit in<br />

maar weinig voedingsprogramma’s, maar het is een<br />

cruciale stap naar een blijvend vitale levenswijze! Na<br />

die periode wordt geregeld een koolhydratenarme<br />

‘opruimdag’ ingelast om het gewicht op peil te houden.<br />

GOEDE BEGELEIDING<br />

Weet hoe je eet werkt niet met weegcontroles. De<br />

deelnemers worden begeleid via e-mail, telefoon of<br />

fax. Zo brengen ze dagelijks rapport uit <strong>over</strong> wat ze<br />

gegeten hebben, de evolutie van hun gewicht, de<br />

verbranding, beweging, etc. Je wordt dagelijks<br />

gevolgd door je coach, krijgt regelmatig een aanmoediging<br />

of het ruggesteuntje dat je nodig hebt,<br />

maar vooral: je staat er niet alleen voor! Dit werkt<br />

voor veel mensen enorm motiverend.<br />

BLIJVEND RESULTAAT<br />

Het uiteindelijke resultaat is dat we dirigent van ons<br />

eigen orkest zijn geworden. We hebben geleerd<br />

waarom en waardoor ons lichaam reageert zoals het<br />

doet. We kunnen weer meedoen aan de geneugten van<br />

het leven, zonder dat we angst hoeven te hebben voor<br />

de eventuele verkeerde gevolgen ervan.<br />

Claudia Decoster uit Zulte is voedingsconsulente van<br />

het WHJE-programma.<br />

Het programma is voor duizenden mensen het antwoord<br />

op de vraag waarom het lichaam niet zo<br />

functioneert zoals zij zich zouden wensen.<br />

Wie vrijblijvend meer inlichtingen wenst kan contact opnemen<br />

met Claudia Decoster, Roodborststraat 15, 9870 Zulte,<br />

tel: 0479/38 24 98, E-mail: claudia.whje@telenet.be of via<br />

de website www.weethoejeeet.be, klik op “informatie” en<br />

begeleiderskenmerk is: claudia.decoster


<strong>Gezond</strong>heidsprogramma ‘Weet Hoe je eet’ ®<br />

Als je weet hoe je eet, hoef je nooit meer op dieet<br />

‘Weet hoe je eet’ is een uitgebalanceerd lifestyleprogramma voor een vitalere levensstijl en<br />

een optimaal gewicht. Het opruimen van oude ballast (= afvalstoffen) om een goede balans<br />

in het lichaam te krijgen, is één van de doelstellingen.<br />

HOE WERKT HET?<br />

Onze moderne voeding bevat te veel verborgen suikers<br />

en bovendien bevatten de fel gepromote light-produkten<br />

veel minder gunstige koolhydraten. Ons lichaam<br />

kan die grote hoeveelheden niet aan, waardoor er vetophopingen<br />

ontstaan. Dat kan leiden tot <strong>over</strong>gewicht,<br />

maar ook tot vervuiling van het lichaam, wat allerlei<br />

klachten kan veroorzaken zoals allergieën, cellulitis,<br />

diabetes 2, gewrichtsklachten, hoge bloeddruk, hoofdpijn,<br />

huidproblemen, hypoglycemie,<br />

koolhydraatverslaving, maag- en darmklachten, moeheid,<br />

energiegebrek, <strong>over</strong>gangsklachten, <strong>over</strong>gewicht,<br />

snurken, stress, te hoge cholesterol...<br />

UNIEK IN ZIJN SOORT.<br />

Met het WHJE-programma ontdekt men hoe zijn of<br />

haar stofwisseling functioneert en hoe op een eenvoudige<br />

manier geleerd kan worden dit bij te sturen.<br />

Door eenvoudig te registreren wat men dagelijks eet,<br />

drinkt en aan beweging doet, heeft men na 42 dagen<br />

de regie volledig in eigen hand. Er wordt gebruik<br />

gemaakt van een voedingslijst, waaruit men mag kie-<br />

zen. Er worden geen voedingsgroepen weggelaten.<br />

Volop keuze in groente, fruit, graan, vlees, vis, vegetarisch,<br />

zuivel enz.<br />

Daarna schakelt het WHJE-programma <strong>over</strong> op fase 2,<br />

de stabiliteitsfase. Deze fase is erop gericht het bereikte<br />

doel vast te houden en te voorkomen dat u een terugval<br />

krijgt (= het gekende jojo-effect). Deze fase zit in<br />

maar weinig voedingsprogramma’s, maar het is een<br />

cruciale stap naar een blijvend vitale levenswijze! Na<br />

die periode wordt geregeld een koolhydratenarme<br />

‘opruimdag’ ingelast om het gewicht op peil te houden.<br />

GOEDE BEGELEIDING<br />

Weet hoe je eet werkt niet met weegcontroles. De<br />

deelnemers worden begeleid via e-mail, telefoon of<br />

fax. Zo brengen ze dagelijks rapport uit <strong>over</strong> wat ze<br />

gegeten hebben, de evolutie van hun gewicht, de<br />

verbranding, beweging, etc. Je wordt dagelijks<br />

gevolgd door je coach, krijgt regelmatig een aanmoediging<br />

of het ruggesteuntje dat je nodig hebt,<br />

maar vooral: je staat er niet alleen voor! Dit werkt<br />

voor veel mensen enorm motiverend.<br />

BLIJVEND RESULTAAT<br />

Het uiteindelijke resultaat is dat we dirigent van ons<br />

eigen orkest zijn geworden. We hebben geleerd<br />

waarom en waardoor ons lichaam reageert zoals het<br />

doet. We kunnen weer meedoen aan de geneugten van<br />

het leven, zonder dat we angst hoeven te hebben voor<br />

de eventuele verkeerde gevolgen ervan.<br />

Claudia Decoster uit Zulte is voedingsconsulente van<br />

het WHJE-programma.<br />

Het programma is voor duizenden mensen het antwoord<br />

op de vraag waarom het lichaam niet zo<br />

functioneert zoals zij zich zouden wensen.<br />

Wie vrijblijvend meer inlichtingen wenst kan contact opnemen<br />

met Claudia Decoster, Roodborststraat 15, 9870 Zulte,<br />

tel: 0479/38 24 98, E-mail: claudia.whje@telenet.be of via<br />

de website www.weethoejeeet.be, klik op “informatie” en<br />

begeleiderskenmerk is: claudia.decoster


Bachbloesemtherapie<br />

ROCK ROSE (Zonneroosje)<br />

Houdt je rustig in een noodsituatie<br />

“Paniek is een slechte raadgever” zegt men wel eens. Het kan inderdaad<br />

gebeuren dat we in een acute noodsituatie terecht komen of<br />

geconfronteerd worden met een groot gevaar en dat we - net op het<br />

moment dat we het hoofd koel moeten houden en de juiste beslissingen<br />

nemen - de pedalen nodeloos verliezen door een radeloze<br />

angst. Voor wie is beland in een acute, extreme crisissituatie waarbij<br />

paniek of doods-angst heerst, selecteerde Dr Bach de bloesem<br />

van zonneroosje om rustig te blijven en moedig te reageren. Deze<br />

bloesemremedie is ook bestemd voor mensen die al te snel innerlijk<br />

neigen in paniek te raken. Ze maakt dan ook begrijpelijkerwijs deel<br />

uit van de “eerst hulp remedie” die Dr Bach zelf samenstelde.<br />

Plotse paniek en doodsangst<br />

Een auto-ongeval, een natuurramp, een terroristische aanslag, een<br />

levensgevaarlijke verwonding of een plotse levensbedreigende ziekte…..ze<br />

<strong>over</strong>komen ons gelukkig niet elke dag. Maar wanneer dergelijke<br />

situaties van acuut gevaar ons <strong>over</strong>vallen, dan kunnen plotse<br />

paniek en doodsangst ons verlammen, in shock brengen of de<br />

verkeerde beslissingen doen nemen. De plotse stroom van emoties<br />

die ons zenuwstelsel <strong>over</strong>spoelt en ons belet van juist te handelen,<br />

kan door de bloesem van zonneroosje bedwongen worden. Met rock<br />

rose kan de angst omgebogen worden tot de nodige zelfbeheersing<br />

en de kalmte die we op dat moment nodig hebben.<br />

32 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Snel de neiging in paniek te raken<br />

Zonneroosje is ook bedoeld voor mensen die niet onmiddellijk<br />

geconfronteerd worden met levensbedreigende omstandigheden,<br />

maar die toch in bepaalde situaties al te snel hysterisch reageren,<br />

opgewonden raken of steeds neigen innerlijk in paniek te raken.<br />

Niet zelden gaat het hierbij om mensen of kinderen met een zeer<br />

gevoelig zenuwstelsel en met een geringe weerstand tegen stress,<br />

plotse emoties of onverwachte gebeurtenissen.<br />

Moed en zenuwsterkte<br />

Rock rose is de bloesemremedie die ons helpt een penibele situatie<br />

snel in te schatten en die ons de nodige zenuwsterkte geeft om niet<br />

nodeloos te panikeren, maar integendeel adequaat te handelen. In<br />

plaats van <strong>over</strong>mand door angst ondoordachte handelingen te plegen,<br />

verlamd te zijn door schrik of te staan trillen op de benen, kunnen<br />

we dankzij rock rose moedig de beste beslissingen nemen in een<br />

gevaarlijke situatie. In sommige gevallen kan zonneroosje zelfs mensen<br />

boven zichzelf doen uitgroeien, waarbij ze anderen onbaatzuchtig<br />

te hulp snellen of zelfs getuigen van heldenmoed.<br />

Wanneer kan men aan zonneroosje denken?<br />

- bij acute panieksituaties, bij uitgesproken schrik en bij dreigend<br />

gevaar:<br />

- bij een auto-ongeluk of een ander ongeval<br />

- bij een natuurramp als een aardbeving, een <strong>over</strong>stroming, een<br />

orkaan of een tsunami<br />

• bij een bomaanslag of een andere terroristische actie<br />

• bij een plotse levensbedreigende ziekte<br />

• bij een ernstige verwonding<br />

• telkens als men bij één van de bovenvernoemde situaties door<br />

paniek dreigt <strong>over</strong>mand te worden, al te hevig ontzet is, verlamd<br />

is van de schrik, vervuld is met afschuw, niets hoort of ziet of in<br />

shock verkeert<br />

- wanneer men op het nippertje ontsnapte aan een bomaanslag of<br />

verkeersongeval en nog staat te trillen van de angst<br />

- bij kinderen die 's nachts huilend wakker schrikken uit een nachtmerrie<br />

- bij labiele personen die te snel panikeren, te vlug opgewonden<br />

raken, al te vaak hysterisch reageren<br />

- bij uitgesproken fysieke gevolgen van angst zoals “water en bloed<br />

zweten”, "verlamd" zijn van de schrik, snel hartkloppingen voelen<br />

en vochtige, klamme handen hebben<br />

- ter ondersteuning van de therapie van een zonneslag en <strong>over</strong>verhitting


Bachbloesemtherapie<br />

ROCK ROSE (Zonneroosje)<br />

Houdt je rustig in een noodsituatie<br />

“Paniek is een slechte raadgever” zegt men wel eens. Het kan inderdaad<br />

gebeuren dat we in een acute noodsituatie terecht komen of<br />

geconfronteerd worden met een groot gevaar en dat we - net op het<br />

moment dat we het hoofd koel moeten houden en de juiste beslissingen<br />

nemen - de pedalen nodeloos verliezen door een radeloze<br />

angst. Voor wie is beland in een acute, extreme crisissituatie waarbij<br />

paniek of doods-angst heerst, selecteerde Dr Bach de bloesem<br />

van zonneroosje om rustig te blijven en moedig te reageren. Deze<br />

bloesemremedie is ook bestemd voor mensen die al te snel innerlijk<br />

neigen in paniek te raken. Ze maakt dan ook begrijpelijkerwijs deel<br />

uit van de “eerst hulp remedie” die Dr Bach zelf samenstelde.<br />

Plotse paniek en doodsangst<br />

Een auto-ongeval, een natuurramp, een terroristische aanslag, een<br />

levensgevaarlijke verwonding of een plotse levensbedreigende ziekte…..ze<br />

<strong>over</strong>komen ons gelukkig niet elke dag. Maar wanneer dergelijke<br />

situaties van acuut gevaar ons <strong>over</strong>vallen, dan kunnen plotse<br />

paniek en doodsangst ons verlammen, in shock brengen of de<br />

verkeerde beslissingen doen nemen. De plotse stroom van emoties<br />

die ons zenuwstelsel <strong>over</strong>spoelt en ons belet van juist te handelen,<br />

kan door de bloesem van zonneroosje bedwongen worden. Met rock<br />

rose kan de angst omgebogen worden tot de nodige zelfbeheersing<br />

en de kalmte die we op dat moment nodig hebben.<br />

32 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Snel de neiging in paniek te raken<br />

Zonneroosje is ook bedoeld voor mensen die niet onmiddellijk<br />

geconfronteerd worden met levensbedreigende omstandigheden,<br />

maar die toch in bepaalde situaties al te snel hysterisch reageren,<br />

opgewonden raken of steeds neigen innerlijk in paniek te raken.<br />

Niet zelden gaat het hierbij om mensen of kinderen met een zeer<br />

gevoelig zenuwstelsel en met een geringe weerstand tegen stress,<br />

plotse emoties of onverwachte gebeurtenissen.<br />

Moed en zenuwsterkte<br />

Rock rose is de bloesemremedie die ons helpt een penibele situatie<br />

snel in te schatten en die ons de nodige zenuwsterkte geeft om niet<br />

nodeloos te panikeren, maar integendeel adequaat te handelen. In<br />

plaats van <strong>over</strong>mand door angst ondoordachte handelingen te plegen,<br />

verlamd te zijn door schrik of te staan trillen op de benen, kunnen<br />

we dankzij rock rose moedig de beste beslissingen nemen in een<br />

gevaarlijke situatie. In sommige gevallen kan zonneroosje zelfs mensen<br />

boven zichzelf doen uitgroeien, waarbij ze anderen onbaatzuchtig<br />

te hulp snellen of zelfs getuigen van heldenmoed.<br />

Wanneer kan men aan zonneroosje denken?<br />

- bij acute panieksituaties, bij uitgesproken schrik en bij dreigend<br />

gevaar:<br />

- bij een auto-ongeluk of een ander ongeval<br />

- bij een natuurramp als een aardbeving, een <strong>over</strong>stroming, een<br />

orkaan of een tsunami<br />

• bij een bomaanslag of een andere terroristische actie<br />

• bij een plotse levensbedreigende ziekte<br />

• bij een ernstige verwonding<br />

• telkens als men bij één van de bovenvernoemde situaties door<br />

paniek dreigt <strong>over</strong>mand te worden, al te hevig ontzet is, verlamd<br />

is van de schrik, vervuld is met afschuw, niets hoort of ziet of in<br />

shock verkeert<br />

- wanneer men op het nippertje ontsnapte aan een bomaanslag of<br />

verkeersongeval en nog staat te trillen van de angst<br />

- bij kinderen die 's nachts huilend wakker schrikken uit een nachtmerrie<br />

- bij labiele personen die te snel panikeren, te vlug opgewonden<br />

raken, al te vaak hysterisch reageren<br />

- bij uitgesproken fysieke gevolgen van angst zoals “water en bloed<br />

zweten”, "verlamd" zijn van de schrik, snel hartkloppingen voelen<br />

en vochtige, klamme handen hebben<br />

- ter ondersteuning van de therapie van een zonneslag en <strong>over</strong>verhitting


Wat u moet weten <strong>over</strong> functionele voeding<br />

en <strong>over</strong> voedingsaanbevelingen!<br />

Functionele voeding scoort goed bij de consument. De aanrijking van een<br />

voedingsmiddel met een gezondheidsbevorderende voedingstof - voedingsvezels,<br />

vitaminen, mineralen, plantextracten,… - speelt immers in<br />

op de wens van de consument om langer en gezonder te leven.<br />

Cholesterol verlaging, vermageren binnen de twee weken,… Met een<br />

krachtige reclameboodschap wordt de consument verleid tot het kopen<br />

van het functionele voedingsmiddel!<br />

Ook voedingsmiddelen die het gezondheidsbevorderende ingrediënt<br />

van nature bevatten worden als functioneel aanzien. Een uitgekiende<br />

voedingsaanbeveling op de verpakking trekt de aandacht van de consument.<br />

- een fruitdrankje bezorgt je 100% van je dagelijkse behoefte aan fruit!<br />

- Eén yoghurt per dag vult 100% van het gemiddeld tekort aan calcium<br />

aan!<br />

- Ons voedsel kan tot 72 uur in de spijsvertering blijven. Kies daarom<br />

daglijks voor een probiotisch melkproduct.<br />

- Een kip die aangepaste voeding kreeg, geeft het “omega 3” ei dat<br />

“goed is voor de cholesterol”. Dit ei mag je elke dag eten!<br />

-…<br />

De boodschapper op TV vertelt ons dat hij zich alvast fitter of minder<br />

opgeblazen voelt dankzij het aanbevolen yoghurtdrankje. Wat een<br />

onzin! Toch zijn deze boodschappen gestoeld op waarheid.<br />

Voedings(des)kundigen hebben voldoende kennis om ze te relativeren<br />

en op de juiste wijze te interpreteren:<br />

Spijsverteringsongemak en er opvolgende vermoeidheid treden op<br />

door aanhoudende verkeerde voedingsgewoonten. Een yoghurt of<br />

fruitdrankje per dag zijn alvast een stap in de goede richting, maar<br />

lossen het basisprobleem niet op!<br />

En een ei bevat sowieso veel onverzadigd vet met essentiële vetzuren<br />

- ook deze waar geen “omega 3” op de verpakking staat vermeld. Dus<br />

dagelijks een eitje eten, mag zeker. Omwille van de smaak beveel ik<br />

eitjes van een scharrelkip aan die een gevarieerde keukenvoeding heeft<br />

gehad.<br />

En onze voedselvertering duurt nooit 3 dagen! Het zijn enkel de resten<br />

uit de verteerde voedselbrij die gedurende 72 uur in de dikke darm<br />

kunnen blijven vooraleer het met de stoelgang wordt uitgescheiden.<br />

Hier hoeft niks mis mee te zijn!<br />

En uiteraard vult een yoghurt per dag een mogelijk tekort aan calcium<br />

aan, maar dit betekent niet dat we met één yoghurt voldoende calcium<br />

hebben ingenomen en dat het lichaam deze calcium ook optimaal<br />

opslaat!<br />

Het is geen toeval dat functionele voedingsmiddelen moeten worden<br />

aangeprezen naast gezonde en evenwichtige voedingsgewoonten.<br />

Wees daarom kritisch bij het aankopen van dergelijke voedingsmiddelen.<br />

Ze zijn duur en de aanrijkingen zijn eenzijdig en in een erg lage<br />

concentratie aanwezig zodat hun functie in vraag kan worden gesteld.<br />

TIP: In basisvoedsel (groenten, fruit, aardappelen, vis, gevogelte, vlees,<br />

boter,…) komen de gezondheidsbevorderende voedingstoffen van<br />

nature voor. Enkel door variatie en inname van voedsel in de juiste<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 33


Wat u moet weten <strong>over</strong> functionele voeding<br />

en <strong>over</strong> voedingsaanbevelingen!<br />

Functionele voeding scoort goed bij de consument. De aanrijking van een<br />

voedingsmiddel met een gezondheidsbevorderende voedingstof - voedingsvezels,<br />

vitaminen, mineralen, plantextracten,… - speelt immers in<br />

op de wens van de consument om langer en gezonder te leven.<br />

Cholesterol verlaging, vermageren binnen de twee weken,… Met een<br />

krachtige reclameboodschap wordt de consument verleid tot het kopen<br />

van het functionele voedingsmiddel!<br />

Ook voedingsmiddelen die het gezondheidsbevorderende ingrediënt<br />

van nature bevatten worden als functioneel aanzien. Een uitgekiende<br />

voedingsaanbeveling op de verpakking trekt de aandacht van de consument.<br />

- een fruitdrankje bezorgt je 100% van je dagelijkse behoefte aan fruit!<br />

- Eén yoghurt per dag vult 100% van het gemiddeld tekort aan calcium<br />

aan!<br />

- Ons voedsel kan tot 72 uur in de spijsvertering blijven. Kies daarom<br />

daglijks voor een probiotisch melkproduct.<br />

- Een kip die aangepaste voeding kreeg, geeft het “omega 3” ei dat<br />

“goed is voor de cholesterol”. Dit ei mag je elke dag eten!<br />

-…<br />

De boodschapper op TV vertelt ons dat hij zich alvast fitter of minder<br />

opgeblazen voelt dankzij het aanbevolen yoghurtdrankje. Wat een<br />

onzin! Toch zijn deze boodschappen gestoeld op waarheid.<br />

Voedings(des)kundigen hebben voldoende kennis om ze te relativeren<br />

en op de juiste wijze te interpreteren:<br />

Spijsverteringsongemak en er opvolgende vermoeidheid treden op<br />

door aanhoudende verkeerde voedingsgewoonten. Een yoghurt of<br />

fruitdrankje per dag zijn alvast een stap in de goede richting, maar<br />

lossen het basisprobleem niet op!<br />

En een ei bevat sowieso veel onverzadigd vet met essentiële vetzuren<br />

- ook deze waar geen “omega 3” op de verpakking staat vermeld. Dus<br />

dagelijks een eitje eten, mag zeker. Omwille van de smaak beveel ik<br />

eitjes van een scharrelkip aan die een gevarieerde keukenvoeding heeft<br />

gehad.<br />

En onze voedselvertering duurt nooit 3 dagen! Het zijn enkel de resten<br />

uit de verteerde voedselbrij die gedurende 72 uur in de dikke darm<br />

kunnen blijven vooraleer het met de stoelgang wordt uitgescheiden.<br />

Hier hoeft niks mis mee te zijn!<br />

En uiteraard vult een yoghurt per dag een mogelijk tekort aan calcium<br />

aan, maar dit betekent niet dat we met één yoghurt voldoende calcium<br />

hebben ingenomen en dat het lichaam deze calcium ook optimaal<br />

opslaat!<br />

Het is geen toeval dat functionele voedingsmiddelen moeten worden<br />

aangeprezen naast gezonde en evenwichtige voedingsgewoonten.<br />

Wees daarom kritisch bij het aankopen van dergelijke voedingsmiddelen.<br />

Ze zijn duur en de aanrijkingen zijn eenzijdig en in een erg lage<br />

concentratie aanwezig zodat hun functie in vraag kan worden gesteld.<br />

TIP: In basisvoedsel (groenten, fruit, aardappelen, vis, gevogelte, vlees,<br />

boter,…) komen de gezondheidsbevorderende voedingstoffen van<br />

nature voor. Enkel door variatie en inname van voedsel in de juiste<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 33


34 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Biologische wijn<br />

van de maand<br />

SPANJE<br />

San Isidro<br />

BODEGAS LATUE<br />

De natuur in uw glas!<br />

Het grootste aanbod<br />

van biologische wijnen uit :<br />

Frankrijk, Italië, Duitsland, Oostenrijk,<br />

Spanje, Portugal, Australië, Argentinië,<br />

Chili en Zuid Afrika.<br />

BIOTIEK<br />

Invoerder Klein- en Groothandel<br />

220 wijnen van 65 biologische en<br />

biodynamische wijnbouwers<br />

Degustatiedagen<br />

in Zoersel en Galmaarden-Vollezele<br />

Vraag vrijblijvend uitnodiging,<br />

prijslijst en wegbeschrijving<br />

OF kijk voor alle info op<br />

www.biotiek.be<br />

Adres ZOERSEL : BIOTIEK<br />

Ten Hoflaan 22 2980 Zoersel Tel. 03-312 24 38<br />

Adres Huis Pelsenbroek<br />

Langestraat 6 1570 Vollezele Tel. 054-56 91 21<br />

Wie op zoek is naar een dagdagelijkse wijn aan<br />

een kleine prijs is hier op het goede adres.<br />

De Coöperatieve wijnmakerij bodegas Latue uit<br />

het Spaanse La Mancha is de grootste biologische<br />

wijnbouwer ter wereld. Deze is gelegen in<br />

Villanuevo de Alcandete in de provincie<br />

Toledo, een paar honderd km. onder Madrid. De<br />

Coöperatieve San Isidro verwerkt de druiven<br />

van niet minder dan 500 wijnbouwers <strong>over</strong> 4600 Ha.<br />

Daarvan zijn er 90 die op 800 Ha uitsluitend ecologische<br />

wijnbouw toepassen. De grond is hier zeer<br />

arm en kalkrijk. Dit is een garantie voor hoogkwalitatieve<br />

druiven. Bovendien is dit huis uitgerust met<br />

de meest moderne infrastructuur en techniek.<br />

Uiteraard worden de biologische druiven gevinifieerd<br />

in een volledig afzonderlijke wijnkelder.<br />

De biologische teelt wordt gecontroleerd door<br />

Ecocert.<br />

Op het ogenblik zijn er drie soorten op de<br />

Belgische markt:<br />

1. De witte wijn “Clearly Organic Aèren”<br />

Deze typisch Spaanse druif “Aèren” is uiterst<br />

geschikt voor wijnbouw in extreem droge en<br />

hete omstandigheden. Zij geeft fris fruitige<br />

aangenaam wegdrinkende wijnen die zowel<br />

bij voorschotels als visgerechten, rauwkost,<br />

vegetarische schotels, pasta-en rijstgerechten<br />

of als aperitief op zijn plaats is.<br />

2. De rosé wijn “Clearly Organic Tempranillo”<br />

Ook de Tempranillo is een karakteristieke<br />

Spaanse druif die in de rosé versie smakelijke<br />

fruitgedreven wijnen geeft met de smaak<br />

van kersen en wilde bosvruchten.<br />

Uiterst geschikt als aperitief, bij zachte jonge<br />

kazen, kip en wit vlees en uiteraard bij een<br />

gevarieerde barbecue.<br />

3. De rode “Clearly Organic Tempranillo”<br />

Om rode wijn te bekomen met de<br />

Tempranillo blijven de druivenschillen langere<br />

tijd in de gistingkuip om de volledige<br />

rode kleur van de schillen vrij te geven.<br />

Hierdoor verkrijgt men stevigere wijnen, nog<br />

steeds met veel rood fruit maar ook een iets<br />

hoger tanninegehalte, dat echter niet agressief<br />

is. Deze wijn laat zich dan ook vlot drinken<br />

bij rood vlees zowel in st<strong>over</strong>ij als gebakken<br />

of gegrild. Natuurlijk ook bij de vleesgerechten<br />

(rood, wit, kip enz) op de barbecue.<br />

Waarschijnlijk zijn deze wijnen momenteel de<br />

goedkoopste op de markt met een verbruikersprijs<br />

tussen 4,00 en 4,95 Euro.<br />

In exclusiviteit ingevoerd en verdeeld in de<br />

Benelux door BIOTIEK www.biotiek.be<br />

Website wijnhuis:<br />

http://www.latue.com/v1/fichas/cooperativa.pdf<br />

Antoon DE PAEPE


34 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

Biologische wijn<br />

van de maand<br />

SPANJE<br />

San Isidro<br />

BODEGAS LATUE<br />

De natuur in uw glas!<br />

Het grootste aanbod<br />

van biologische wijnen uit :<br />

Frankrijk, Italië, Duitsland, Oostenrijk,<br />

Spanje, Portugal, Australië, Argentinië,<br />

Chili en Zuid Afrika.<br />

BIOTIEK<br />

Invoerder Klein- en Groothandel<br />

220 wijnen van 65 biologische en<br />

biodynamische wijnbouwers<br />

Degustatiedagen<br />

in Zoersel en Galmaarden-Vollezele<br />

Vraag vrijblijvend uitnodiging,<br />

prijslijst en wegbeschrijving<br />

OF kijk voor alle info op<br />

www.biotiek.be<br />

Adres ZOERSEL : BIOTIEK<br />

Ten Hoflaan 22 2980 Zoersel Tel. 03-312 24 38<br />

Adres Huis Pelsenbroek<br />

Langestraat 6 1570 Vollezele Tel. 054-56 91 21<br />

Wie op zoek is naar een dagdagelijkse wijn aan<br />

een kleine prijs is hier op het goede adres.<br />

De Coöperatieve wijnmakerij bodegas Latue uit<br />

het Spaanse La Mancha is de grootste biologische<br />

wijnbouwer ter wereld. Deze is gelegen in<br />

Villanuevo de Alcandete in de provincie<br />

Toledo, een paar honderd km. onder Madrid. De<br />

Coöperatieve San Isidro verwerkt de druiven<br />

van niet minder dan 500 wijnbouwers <strong>over</strong> 4600 Ha.<br />

Daarvan zijn er 90 die op 800 Ha uitsluitend ecologische<br />

wijnbouw toepassen. De grond is hier zeer<br />

arm en kalkrijk. Dit is een garantie voor hoogkwalitatieve<br />

druiven. Bovendien is dit huis uitgerust met<br />

de meest moderne infrastructuur en techniek.<br />

Uiteraard worden de biologische druiven gevinifieerd<br />

in een volledig afzonderlijke wijnkelder.<br />

De biologische teelt wordt gecontroleerd door<br />

Ecocert.<br />

Op het ogenblik zijn er drie soorten op de<br />

Belgische markt:<br />

1. De witte wijn “Clearly Organic Aèren”<br />

Deze typisch Spaanse druif “Aèren” is uiterst<br />

geschikt voor wijnbouw in extreem droge en<br />

hete omstandigheden. Zij geeft fris fruitige<br />

aangenaam wegdrinkende wijnen die zowel<br />

bij voorschotels als visgerechten, rauwkost,<br />

vegetarische schotels, pasta-en rijstgerechten<br />

of als aperitief op zijn plaats is.<br />

2. De rosé wijn “Clearly Organic Tempranillo”<br />

Ook de Tempranillo is een karakteristieke<br />

Spaanse druif die in de rosé versie smakelijke<br />

fruitgedreven wijnen geeft met de smaak<br />

van kersen en wilde bosvruchten.<br />

Uiterst geschikt als aperitief, bij zachte jonge<br />

kazen, kip en wit vlees en uiteraard bij een<br />

gevarieerde barbecue.<br />

3. De rode “Clearly Organic Tempranillo”<br />

Om rode wijn te bekomen met de<br />

Tempranillo blijven de druivenschillen langere<br />

tijd in de gistingkuip om de volledige<br />

rode kleur van de schillen vrij te geven.<br />

Hierdoor verkrijgt men stevigere wijnen, nog<br />

steeds met veel rood fruit maar ook een iets<br />

hoger tanninegehalte, dat echter niet agressief<br />

is. Deze wijn laat zich dan ook vlot drinken<br />

bij rood vlees zowel in st<strong>over</strong>ij als gebakken<br />

of gegrild. Natuurlijk ook bij de vleesgerechten<br />

(rood, wit, kip enz) op de barbecue.<br />

Waarschijnlijk zijn deze wijnen momenteel de<br />

goedkoopste op de markt met een verbruikersprijs<br />

tussen 4,00 en 4,95 Euro.<br />

In exclusiviteit ingevoerd en verdeeld in de<br />

Benelux door BIOTIEK www.biotiek.be<br />

Website wijnhuis:<br />

http://www.latue.com/v1/fichas/cooperativa.pdf<br />

Antoon DE PAEPE


De bloedsomloop<br />

terug op gang brengen<br />

Gemmotherapie<br />

Om doeltreffend te strijden tegen chronische aderinsufficiëntie beveelt de<br />

gemmotherapie drie knoppen aan samen met een ananasextract.<br />

Problemen met de bloedcirculatie in de<br />

aderen uiten zich vaak door het verslappen<br />

van de aderwand die nadien uitzet ten<br />

gevolge van een gebrek aan tonus, elasticiteit<br />

en weerstand. Er ontstaat stuwing in<br />

de aderen omdat de hartkleppen slecht<br />

hun rol spelen en er kunnen bijkomende<br />

verwikkelingen optreden zoals spataders<br />

(die vaak evolueren naar aderverkalking),<br />

huidaandoeningen zoals eczema, en op<br />

lange termijn zelfs naar open been met<br />

vochtverlies evenals flebitis.<br />

De meest voorkomende symptomen zijn<br />

een zwaar gevoel in de benen, een opgezwollen<br />

gevoel, jeuk, kriebelingen, tot een<br />

branderig gevoel en pijn aan de aderen<br />

zelf. Op termijn impliceert de hyper-doorlaatbaarheid<br />

van de haarvaten het risico<br />

op aderbreuk en dus cerebro-vasculaire<br />

accidenten, retinopathie en <strong>over</strong>gevoeligheid<br />

aan blauwe plekken. Om dit proces in<br />

te dijken combineert de geïntegreerde<br />

gemmotherapie knoppenextracten (paardekastanje,<br />

lijsterbes, wilde kastanje) met<br />

een voedingscomponent uit de nutritherapie<br />

(bromelase), wat toelaat chronische<br />

aderinsufficiëntie doeltreffend en duurzaam<br />

te bestrijden.<br />

Vlottere doorstroming<br />

De drie knoppen zijn complementair en<br />

vormen een echt complex dat de bloedsomloop<br />

in de aderen bevordert. Het<br />

regelmatig innemen van dit complex<br />

zorgt voor een vlugge verlichting van het<br />

zwaartegevoel en heeft onmiddellijk<br />

effect bij congestie-fenomenen van <strong>over</strong>belasting.<br />

De drie geconcentreerde glycerinemaceraten<br />

die aanwezig zijn in het<br />

complex oefenen een gezamenlijke<br />

invloed uit op het lymfesysteem, wat<br />

zorgt voor een snelle verlichting van<br />

zware benen, vooral dank zij de knop van<br />

tamme kastanje. Deze laatste is trouwens<br />

uitzonderlijk doeltreffend bij open been.<br />

Door het vaatvernauwend effect van paardekastanje<br />

en het bloedverdunnend effect<br />

van lijsterbes heeft dit complex een gunstige<br />

invloed op speen en spataders, naast<br />

een versterking van de aderwanden.<br />

Het complex brengt verbetering bij koude<br />

handen en voeten, en bestrijdt een aantal<br />

symptomen die het gevolg kunnen zijn<br />

van storingen in de bloedsomloop (hoogteziekte,<br />

cellulitis, hypertensie, oorsuizingen,<br />

draaierigheid, ...)<br />

Enzymotherapie<br />

Bromelase, eveneens bromelaïne<br />

genaamd, is een enzymatisch complex dat<br />

gewonnen wordt uit ananas. Het is een<br />

geheel van glycoproteïnen en peroxidases<br />

die enkel samen efficiënt zijn. De afzonderlijke<br />

componenten hebben geen enkel<br />

effect. Bromelase maakt deel uit van de<br />

‘enzymotherapie’ die ontwikkeld werd in<br />

de jaren 70.<br />

Bromelase oefent een drievoudige metabolische<br />

werking uit, met als twee belangrijkste:<br />

- een proteolytische activiteit: door de<br />

vloeibaarheid van het bloed te verbeteren<br />

lost bromelase de fibrine op en reinigt<br />

het de aders en slagaders van alle<br />

vastzettingen. Het helpt bij het losmaken<br />

van cholesterol van de aderwanden<br />

en bestrijdt zo arteriosclerose<br />

- een ontstekingwerende activiteit, nuttig<br />

tegen verschillende soorten pijn, meer<br />

in het bijzonder pijn veroorzaakt door<br />

insufficiëntie van de bloedsomloop.<br />

Bromelase herstelt het evenwicht tussen<br />

de effecten van de twee prostaglandines.<br />

Bromelase is bijzonder doeltreffend bij<br />

perifere vaatziekten, vandaar het frequent<br />

gebruik ervan bij flebitis en thromboflebitis.<br />

Volgens Dr Nieper is een dagelijkse inname<br />

nodig van 400-800 mg bromelase om<br />

betrouwbare resultaten te bekomen. De<br />

behandeling met bromelase kan zonder<br />

gevaar voortgezet worden tijdens een langere<br />

periode.<br />

Bromelase is eveneens actief bij arteriële<br />

hypertensie, angina pectoris (ten gevolge<br />

van sclerose van de kransslagaders) en te<br />

veel cholesterol.<br />

Gebruiksaanwijzing: Sommige knoppen zijn<br />

beschikbaar onder de vorm van een gebruiksklaar<br />

complex. Over het algemeen wordt gestart met 5<br />

druppels 1x/dag gedurende de eerste drie dagen<br />

waarna wordt <strong>over</strong>geschakeld op 5 druppels 2x/dag<br />

om na een week te eindigen met 5 druppels 3x/dag.<br />

Op aanraden van uw therapeut kan de dosis opgedreven<br />

worden tot 20 en zelfs 30 druppels/dag<br />

geconcentreerd glycerinemaceraat. Wat bromelase<br />

betreft moet vermeden worden het gebruik ervan te<br />

combineren met een bloedstolling vertragend<br />

geneesmiddel. De inname moet gebeuren buiten de<br />

maaltijden, zo niet is het effect ervan eenvoudigweg<br />

digestief.<br />

De enzymatische activiteit van bromelase wordt uitgedrukt<br />

in eenheid GDU en het is aan te raden de<br />

meest actieve vorm in te nemen, bromelase 2000<br />

eenheden GDU.<br />

Philippe Andrianne<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 35


De bloedsomloop<br />

terug op gang brengen<br />

Gemmotherapie<br />

Om doeltreffend te strijden tegen chronische aderinsufficiëntie beveelt de<br />

gemmotherapie drie knoppen aan samen met een ananasextract.<br />

Problemen met de bloedcirculatie in de<br />

aderen uiten zich vaak door het verslappen<br />

van de aderwand die nadien uitzet ten<br />

gevolge van een gebrek aan tonus, elasticiteit<br />

en weerstand. Er ontstaat stuwing in<br />

de aderen omdat de hartkleppen slecht<br />

hun rol spelen en er kunnen bijkomende<br />

verwikkelingen optreden zoals spataders<br />

(die vaak evolueren naar aderverkalking),<br />

huidaandoeningen zoals eczema, en op<br />

lange termijn zelfs naar open been met<br />

vochtverlies evenals flebitis.<br />

De meest voorkomende symptomen zijn<br />

een zwaar gevoel in de benen, een opgezwollen<br />

gevoel, jeuk, kriebelingen, tot een<br />

branderig gevoel en pijn aan de aderen<br />

zelf. Op termijn impliceert de hyper-doorlaatbaarheid<br />

van de haarvaten het risico<br />

op aderbreuk en dus cerebro-vasculaire<br />

accidenten, retinopathie en <strong>over</strong>gevoeligheid<br />

aan blauwe plekken. Om dit proces in<br />

te dijken combineert de geïntegreerde<br />

gemmotherapie knoppenextracten (paardekastanje,<br />

lijsterbes, wilde kastanje) met<br />

een voedingscomponent uit de nutritherapie<br />

(bromelase), wat toelaat chronische<br />

aderinsufficiëntie doeltreffend en duurzaam<br />

te bestrijden.<br />

Vlottere doorstroming<br />

De drie knoppen zijn complementair en<br />

vormen een echt complex dat de bloedsomloop<br />

in de aderen bevordert. Het<br />

regelmatig innemen van dit complex<br />

zorgt voor een vlugge verlichting van het<br />

zwaartegevoel en heeft onmiddellijk<br />

effect bij congestie-fenomenen van <strong>over</strong>belasting.<br />

De drie geconcentreerde glycerinemaceraten<br />

die aanwezig zijn in het<br />

complex oefenen een gezamenlijke<br />

invloed uit op het lymfesysteem, wat<br />

zorgt voor een snelle verlichting van<br />

zware benen, vooral dank zij de knop van<br />

tamme kastanje. Deze laatste is trouwens<br />

uitzonderlijk doeltreffend bij open been.<br />

Door het vaatvernauwend effect van paardekastanje<br />

en het bloedverdunnend effect<br />

van lijsterbes heeft dit complex een gunstige<br />

invloed op speen en spataders, naast<br />

een versterking van de aderwanden.<br />

Het complex brengt verbetering bij koude<br />

handen en voeten, en bestrijdt een aantal<br />

symptomen die het gevolg kunnen zijn<br />

van storingen in de bloedsomloop (hoogteziekte,<br />

cellulitis, hypertensie, oorsuizingen,<br />

draaierigheid, ...)<br />

Enzymotherapie<br />

Bromelase, eveneens bromelaïne<br />

genaamd, is een enzymatisch complex dat<br />

gewonnen wordt uit ananas. Het is een<br />

geheel van glycoproteïnen en peroxidases<br />

die enkel samen efficiënt zijn. De afzonderlijke<br />

componenten hebben geen enkel<br />

effect. Bromelase maakt deel uit van de<br />

‘enzymotherapie’ die ontwikkeld werd in<br />

de jaren 70.<br />

Bromelase oefent een drievoudige metabolische<br />

werking uit, met als twee belangrijkste:<br />

- een proteolytische activiteit: door de<br />

vloeibaarheid van het bloed te verbeteren<br />

lost bromelase de fibrine op en reinigt<br />

het de aders en slagaders van alle<br />

vastzettingen. Het helpt bij het losmaken<br />

van cholesterol van de aderwanden<br />

en bestrijdt zo arteriosclerose<br />

- een ontstekingwerende activiteit, nuttig<br />

tegen verschillende soorten pijn, meer<br />

in het bijzonder pijn veroorzaakt door<br />

insufficiëntie van de bloedsomloop.<br />

Bromelase herstelt het evenwicht tussen<br />

de effecten van de twee prostaglandines.<br />

Bromelase is bijzonder doeltreffend bij<br />

perifere vaatziekten, vandaar het frequent<br />

gebruik ervan bij flebitis en thromboflebitis.<br />

Volgens Dr Nieper is een dagelijkse inname<br />

nodig van 400-800 mg bromelase om<br />

betrouwbare resultaten te bekomen. De<br />

behandeling met bromelase kan zonder<br />

gevaar voortgezet worden tijdens een langere<br />

periode.<br />

Bromelase is eveneens actief bij arteriële<br />

hypertensie, angina pectoris (ten gevolge<br />

van sclerose van de kransslagaders) en te<br />

veel cholesterol.<br />

Gebruiksaanwijzing: Sommige knoppen zijn<br />

beschikbaar onder de vorm van een gebruiksklaar<br />

complex. Over het algemeen wordt gestart met 5<br />

druppels 1x/dag gedurende de eerste drie dagen<br />

waarna wordt <strong>over</strong>geschakeld op 5 druppels 2x/dag<br />

om na een week te eindigen met 5 druppels 3x/dag.<br />

Op aanraden van uw therapeut kan de dosis opgedreven<br />

worden tot 20 en zelfs 30 druppels/dag<br />

geconcentreerd glycerinemaceraat. Wat bromelase<br />

betreft moet vermeden worden het gebruik ervan te<br />

combineren met een bloedstolling vertragend<br />

geneesmiddel. De inname moet gebeuren buiten de<br />

maaltijden, zo niet is het effect ervan eenvoudigweg<br />

digestief.<br />

De enzymatische activiteit van bromelase wordt uitgedrukt<br />

in eenheid GDU en het is aan te raden de<br />

meest actieve vorm in te nemen, bromelase 2000<br />

eenheden GDU.<br />

Philippe Andrianne<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 35


Ecologie en krachtig reinigen in één<br />

Ec<strong>over</strong> Ecosurfactants<br />

Ec<strong>over</strong> pakt uit met de nieuwe<br />

EcoSurfactant-lijn. Een superkrachtig<br />

reinigingsgamma dat volledig<br />

hernieuwbaar en ecologisch<br />

is. Ec<strong>over</strong> produceert ‘Eco<br />

Surfactants’ op volledig ecologische<br />

wijze. Het gebruik van<br />

EcoSurfactants in was- en reinigingsmiddelen is door Ec<strong>over</strong> gepatenteerd.<br />

Ec<strong>over</strong>-producten waren al volledig afbreekbaar. Ze waren ook al samengesteld<br />

op basis van plantaardige ingrediënten en mineralen. Nieuw is dat de reinigingsmiddelen<br />

nu EcoSurfactants bevatten. EcoSurfactants zijn de ecologische tegenhangers<br />

van gewone surfactants in was- en reinigingsmiddelen, ook wel ‘detergenten’<br />

genoemd. Surfactants zijn verantwoordelijk voor de reinigende kracht<br />

van poetsproducten en een onmisbaar element in elk reinigingsmiddel. Helaas<br />

worden gewone surfactants meestal geproduceerd met petrochemische grondstoffen<br />

en op basis van een chemisch procédé. EcoSurfactants zijn het resultaat<br />

van een natuurlijk gistingsproces, ze klaren de klus op volledig ecologische<br />

wijze. Het zijn natuurtalenten in het reinigen van harde oppervlakken. Ze reinigen<br />

uiterst nauwkeurig en grondig. Het EcoSurfactant-gamma omvat Ec<strong>over</strong><br />

Ruitenreiniger (500 ml), Ec<strong>over</strong> Power Cleaner (500 ml), Ec<strong>over</strong> Allesreiniger<br />

Spray (500 ml) en E c<strong>over</strong> Allesreiniger (1 l).<br />

36 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

“Vries je slank” met<br />

X-TRINE CRYOFREEZE<br />

13/15 Slimming Gel rechtstreeks<br />

uit de vriezer…<br />

Door een unieke en slimme behandelmethode is het de wetenschap<br />

gelukt een afslank gel te maken die plaatselijk gebruikt kan worden. De<br />

gel heeft een 3-voudige werking; een Chinees medicinaal plantenextract<br />

dat o.b.v. G-Prote_nen de afbraak van onderhuids vetweefsel stimuleert,<br />

een ‘ultra-sound effect’, de perfecte behandeling van cellulitis met het<br />

snelste resultaat. Deze combinatie zorgt voor een direct straktrekkend<br />

effect van de verslapte huid.<br />

CRYOSLIM 13, een met een Nobelprijs gewaardeerde G-Prote_ne techniek<br />

zorgt ervoor, wanneer het onder het vriespunt wordt aangebracht,<br />

dat het direct vetafbraak teweeg brengt. Na aankoop de tube voor optimaal<br />

resultaat minimaal 12 uur in de vriezer plaatsen alvorens op de<br />

gewenste plek aan te brengen.<br />

WWeennsstt Wenstt<br />

u ooookk ook<br />

eeeenn ee<br />

en<br />

" ""CClliiniiqquuee Clinique<br />

ddduu<br />

u CCChheevveeuu""<br />

hee<br />

veu"<br />

oopp op<br />

ttee te<br />

ssttaarrttenn?? stt<br />

artee<br />

nn<br />

?<br />

°<br />

BB BBeel ee ll :: : 00 07711 77 11 88 881 11 11 11 199 99 99 996 66<br />

°<br />

°<br />

°<br />

Haaronderzoek erzoek<br />

met de microcamera<br />

Verzorgingsapparatuur<br />

gsapparatuur<br />

Haarverzorging zorging<br />

met meesterschap<br />

esterschap<br />

Producten en<br />

van<br />

natuurlijke jke<br />

oorsprong<br />

COMILFO<br />

ELITE<br />

HAACHT<br />

ASSELBERGHS<br />

ERASME<br />

Ontmijnersln<br />

440<br />

0 Keerbergsestwg Keerbe<br />

r rgsestwg<br />

8<br />

K.<br />

Van<br />

Doorslaerlaan<br />

667<br />

7 Rte<br />

De<br />

Lennik<br />

8808<br />

08<br />

8200<br />

BRUGGE<br />

3150<br />

HAACHT H A AACHT<br />

2880<br />

BORNEM<br />

1070<br />

ANDERLECHT<br />

TEL<br />

050<br />

685<br />

856<br />

TEL<br />

016 01<br />

6 600<br />

461<br />

TEL<br />

00475<br />

475<br />

6681<br />

81<br />

9913<br />

13<br />

TEL<br />

02<br />

555<br />

43<br />

44<br />

Aurea: negen producten met een hoge<br />

concentratie aan Aloë Vera<br />

Voor zijn AUREA gamma heeft<br />

GALEOCE COSMETICS NATURAL<br />

het beste uit de natuur gehaald om<br />

u producten van zeer hoge kwaliteit<br />

aan te bieden. Galeoce Cosmetics<br />

Natural heeft de reeks Aurea ontwikkeld<br />

op basis van een hoge concentratie<br />

van Aloë Vera. Aan deze<br />

lant worden al eeuwenlang heilzame<br />

eigenschappen voor de huid toegewezen.Een dagelijks<br />

gebruik van de producten Aurea zal u een gezonde huid waarborgen.<br />

Negen producten maken het gamma : Pure gel, shampoo,<br />

conditioner, hydraterende crèmes voor normale tot droge<br />

of vette huid, reinigingsmelk, douche gel, medi crème, body<br />

lotion. Later zal het gamma uitgebreid worden met zonneproducten,<br />

gelaatscrème op basis van collageen en een afslankingscrème<br />

( 2010) Hun herkenningsteken: Een hoge concentratie<br />

aan Aloë Vera komende uit Centraal Amerika, geparfumeerd<br />

met essentiële oliën die een licht parfum van ‘gesneden<br />

stro’ los laat. Het gamma Aurea is gecertificeerd door Ecocert<br />

en bevat tevens het label Cosmébio. Galeoce Cosmetics<br />

Natural is een label van het bedrijf Pro Vera.<br />

Vriestechniek zorgt voor revolutie [SLANK UIT DE VRIEZER]<br />

Daarnaast is er CRYOSLIM 15 toegevoegd; een methode speciaal<br />

gebaseerd op geluidstrillingen die afhankelijk van de gebruikte frequentie<br />

tot een bepaalde diepte kan doordringen in het weefsel. Deze techniek<br />

was voorheen uitsluitend beschikbaar in klinieken, maar men is erin<br />

geslaagd dit ingrediënt toe te passen in deze afslank gel. De combinatie<br />

van deze twee bijzondere ingrediënten zorgt bovendien voor een direct<br />

straktrekkend effect van de verslapte huid. Een patent pending formule<br />

die echt werkt.<br />

Fact: The secret is the formula !<br />

Deze slimming gel is niet te verwarren met elk ander product voor anticellulite<br />

of vetafbraak. CRYOFREEZE 13/15 Slimming Gel heeft een drievoudige<br />

werking; het stimuleren van de afbraak van onderhuids vetweefsel,<br />

het ultrasound-effect en het direct straktrekken van de huid, maakt<br />

dit product tot het meest gewilde beautygeheim uit Moskou. Breng het<br />

aan op je dijen, heupen, buik of billen… en het werkt echt. Ervaar het zelf.<br />

X-TRINE CRYOFREEZE 13/15 Slimming Gel is verkrijgbaar in een verpakking<br />

van 150ml voor 44,95 euro.<br />

De<br />

Partner<br />

voor<br />

uw u w haar<br />

°<br />

SOMERS<br />

M.<br />

Av Avv<br />

G Henry<br />

66<br />

1200<br />

BRUXELLES<br />

BRUXELL<br />

E ES<br />

TEL<br />

02<br />

770<br />

03<br />

95 9 95<br />

Kleuringen<br />

Kle<br />

u uringen<br />

zzonder<br />

onder<br />

aammoniak<br />

mmoniak<br />

SALONXCLUSIEF<br />

WESTLAND<br />

Daslook<br />

5<br />

Voorstraat Voorst<br />

r raat<br />

143<br />

7242<br />

MC<br />

LOCHEM LOCHEM<br />

2685<br />

EL<br />

POELDIJK<br />

TEL<br />

+31(0)573 + 31(<br />

0)<br />

573<br />

255<br />

662<br />

TEL<br />

+31(0)174 + 31(<br />

0)<br />

174<br />

621<br />

936


Ecologie en krachtig reinigen in één<br />

Ec<strong>over</strong> Ecosurfactants<br />

Ec<strong>over</strong> pakt uit met de nieuwe<br />

EcoSurfactant-lijn. Een superkrachtig<br />

reinigingsgamma dat volledig<br />

hernieuwbaar en ecologisch<br />

is. Ec<strong>over</strong> produceert ‘Eco<br />

Surfactants’ op volledig ecologische<br />

wijze. Het gebruik van<br />

EcoSurfactants in was- en reinigingsmiddelen is door Ec<strong>over</strong> gepatenteerd.<br />

Ec<strong>over</strong>-producten waren al volledig afbreekbaar. Ze waren ook al samengesteld<br />

op basis van plantaardige ingrediënten en mineralen. Nieuw is dat de reinigingsmiddelen<br />

nu EcoSurfactants bevatten. EcoSurfactants zijn de ecologische tegenhangers<br />

van gewone surfactants in was- en reinigingsmiddelen, ook wel ‘detergenten’<br />

genoemd. Surfactants zijn verantwoordelijk voor de reinigende kracht<br />

van poetsproducten en een onmisbaar element in elk reinigingsmiddel. Helaas<br />

worden gewone surfactants meestal geproduceerd met petrochemische grondstoffen<br />

en op basis van een chemisch procédé. EcoSurfactants zijn het resultaat<br />

van een natuurlijk gistingsproces, ze klaren de klus op volledig ecologische<br />

wijze. Het zijn natuurtalenten in het reinigen van harde oppervlakken. Ze reinigen<br />

uiterst nauwkeurig en grondig. Het EcoSurfactant-gamma omvat Ec<strong>over</strong><br />

Ruitenreiniger (500 ml), Ec<strong>over</strong> Power Cleaner (500 ml), Ec<strong>over</strong> Allesreiniger<br />

Spray (500 ml) en E c<strong>over</strong> Allesreiniger (1 l).<br />

36 Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009<br />

“Vries je slank” met<br />

X-TRINE CRYOFREEZE<br />

13/15 Slimming Gel rechtstreeks<br />

uit de vriezer…<br />

Door een unieke en slimme behandelmethode is het de wetenschap<br />

gelukt een afslank gel te maken die plaatselijk gebruikt kan worden. De<br />

gel heeft een 3-voudige werking; een Chinees medicinaal plantenextract<br />

dat o.b.v. G-Prote_nen de afbraak van onderhuids vetweefsel stimuleert,<br />

een ‘ultra-sound effect’, de perfecte behandeling van cellulitis met het<br />

snelste resultaat. Deze combinatie zorgt voor een direct straktrekkend<br />

effect van de verslapte huid.<br />

CRYOSLIM 13, een met een Nobelprijs gewaardeerde G-Prote_ne techniek<br />

zorgt ervoor, wanneer het onder het vriespunt wordt aangebracht,<br />

dat het direct vetafbraak teweeg brengt. Na aankoop de tube voor optimaal<br />

resultaat minimaal 12 uur in de vriezer plaatsen alvorens op de<br />

gewenste plek aan te brengen.<br />

WWeennsstt Wenstt<br />

u ooookk ook<br />

eeeenn ee<br />

en<br />

" ""CClliiniiqquuee Clinique<br />

ddduu<br />

u CCChheevveeuu""<br />

hee<br />

veu"<br />

oopp op<br />

ttee te<br />

ssttaarrttenn?? stt<br />

artee<br />

nn<br />

?<br />

°<br />

BB BBeel ee ll :: : 00 07711 77 11 88 881 11 11 11 199 99 99 996 66<br />

°<br />

°<br />

°<br />

Haaronderzoek erzoek<br />

met de microcamera<br />

Verzorgingsapparatuur<br />

gsapparatuur<br />

Haarverzorging zorging<br />

met meesterschap<br />

esterschap<br />

Producten en<br />

van<br />

natuurlijke jke<br />

oorsprong<br />

COMILFO<br />

ELITE<br />

HAACHT<br />

ASSELBERGHS<br />

ERASME<br />

Ontmijnersln<br />

440<br />

0 Keerbergsestwg Keerbe<br />

r rgsestwg<br />

8<br />

K.<br />

Van<br />

Doorslaerlaan<br />

667<br />

7 Rte<br />

De<br />

Lennik<br />

8808<br />

08<br />

8200<br />

BRUGGE<br />

3150<br />

HAACHT H A AACHT<br />

2880<br />

BORNEM<br />

1070<br />

ANDERLECHT<br />

TEL<br />

050<br />

685<br />

856<br />

TEL<br />

016 01<br />

6 600<br />

461<br />

TEL<br />

00475<br />

475<br />

6681<br />

81<br />

9913<br />

13<br />

TEL<br />

02<br />

555<br />

43<br />

44<br />

Aurea: negen producten met een hoge<br />

concentratie aan Aloë Vera<br />

Voor zijn AUREA gamma heeft<br />

GALEOCE COSMETICS NATURAL<br />

het beste uit de natuur gehaald om<br />

u producten van zeer hoge kwaliteit<br />

aan te bieden. Galeoce Cosmetics<br />

Natural heeft de reeks Aurea ontwikkeld<br />

op basis van een hoge concentratie<br />

van Aloë Vera. Aan deze<br />

lant worden al eeuwenlang heilzame<br />

eigenschappen voor de huid toegewezen.Een dagelijks<br />

gebruik van de producten Aurea zal u een gezonde huid waarborgen.<br />

Negen producten maken het gamma : Pure gel, shampoo,<br />

conditioner, hydraterende crèmes voor normale tot droge<br />

of vette huid, reinigingsmelk, douche gel, medi crème, body<br />

lotion. Later zal het gamma uitgebreid worden met zonneproducten,<br />

gelaatscrème op basis van collageen en een afslankingscrème<br />

( 2010) Hun herkenningsteken: Een hoge concentratie<br />

aan Aloë Vera komende uit Centraal Amerika, geparfumeerd<br />

met essentiële oliën die een licht parfum van ‘gesneden<br />

stro’ los laat. Het gamma Aurea is gecertificeerd door Ecocert<br />

en bevat tevens het label Cosmébio. Galeoce Cosmetics<br />

Natural is een label van het bedrijf Pro Vera.<br />

Vriestechniek zorgt voor revolutie [SLANK UIT DE VRIEZER]<br />

Daarnaast is er CRYOSLIM 15 toegevoegd; een methode speciaal<br />

gebaseerd op geluidstrillingen die afhankelijk van de gebruikte frequentie<br />

tot een bepaalde diepte kan doordringen in het weefsel. Deze techniek<br />

was voorheen uitsluitend beschikbaar in klinieken, maar men is erin<br />

geslaagd dit ingrediënt toe te passen in deze afslank gel. De combinatie<br />

van deze twee bijzondere ingrediënten zorgt bovendien voor een direct<br />

straktrekkend effect van de verslapte huid. Een patent pending formule<br />

die echt werkt.<br />

Fact: The secret is the formula !<br />

Deze slimming gel is niet te verwarren met elk ander product voor anticellulite<br />

of vetafbraak. CRYOFREEZE 13/15 Slimming Gel heeft een drievoudige<br />

werking; het stimuleren van de afbraak van onderhuids vetweefsel,<br />

het ultrasound-effect en het direct straktrekken van de huid, maakt<br />

dit product tot het meest gewilde beautygeheim uit Moskou. Breng het<br />

aan op je dijen, heupen, buik of billen… en het werkt echt. Ervaar het zelf.<br />

X-TRINE CRYOFREEZE 13/15 Slimming Gel is verkrijgbaar in een verpakking<br />

van 150ml voor 44,95 euro.<br />

De<br />

Partner<br />

voor<br />

uw u w haar<br />

°<br />

SOMERS<br />

M.<br />

Av Avv<br />

G Henry<br />

66<br />

1200<br />

BRUXELLES<br />

BRUXELL<br />

E ES<br />

TEL<br />

02<br />

770<br />

03<br />

95 9 95<br />

Kleuringen<br />

Kle<br />

u uringen<br />

zzonder<br />

onder<br />

aammoniak<br />

mmoniak<br />

SALONXCLUSIEF<br />

WESTLAND<br />

Daslook<br />

5<br />

Voorstraat Voorst<br />

r raat<br />

143<br />

7242<br />

MC<br />

LOCHEM LOCHEM<br />

2685<br />

EL<br />

POELDIJK<br />

TEL<br />

+31(0)573 + 31(<br />

0)<br />

573<br />

255<br />

662<br />

TEL<br />

+31(0)174 + 31(<br />

0)<br />

174<br />

621<br />

936


MANNAVITAL "kwaliteit bovenal”<br />

FORMULES VAN DR. GEERT VERHELST - BESTE PRIJS-KWALITEITSVERHOUDING<br />

DARMOTON, de complete formule voor een gezonde darmfunctie.<br />

DARMOTON van Mannavital is een totaalpreparaat voor een regelmatige stoelgang,<br />

een goede darmflora en een vlotte darmreiniging. Het bevat met kokosmeel<br />

en gemalen psylliumvezels de topbronnen van respectievelijk ruwvezels en<br />

oplosbare vezels, die de darmtransit stimuleren bij constipatie, helpen zorgen<br />

voor een zachtere darminhoud en de darmen zuiveren.<br />

Daarnaast bevat DARMOTON de twee ingrediënten voor het behoud en herstel<br />

van een goede darmflora: prebiotica en probiotica. De prebiotica onder de vorm<br />

van fructo-oligosacchariden bevorderen als voedingsbodem de groei van de goede darmflora,<br />

vooral de bifidobacteriën. De probiotica zijn levende stammen van Lactobacillus acidophilus, die<br />

zo de lactobacillen op peil brengen. DARMOTON is dan ook ideaal ter voorbereiding van een reis,<br />

na een antibioticumkuur, na diarree, bij winderigheid, opgeblazen gevoel...<br />

UBIQUINOL, de direct actieve vorm van co-enzyme Q10<br />

Ubiquinol is de gereduceerde vorm van het krachtig antixodans Co-enzyme Q10, dat wordt verkregen<br />

door een natuurlijk fermentatieproces. UBIQUINOL wordt niet alleen beter opgenomen,<br />

het is ook actiever dan ubiquinone, de geoxideerde vorm van Co-enzyme Q10, die eerst nog in het<br />

lichaam moet omgezet worden vooraleer actief te zijn. UBIQUINOL wordt al lang aangeraden voor<br />

een beter prestatievermogen van sporters en ondermeer bij vermoeidheid, hoge bloeddruk,<br />

paradontitis en ter ondersteuning van het hart. Omdat het gebruik van kunstmatige cholesterolverlagers<br />

de lichaamseigen aanmaak van co-enzyme Q10 in het lichaam sterk beperkt en zo tot<br />

nevenwerkingen kan leiden, heeft UBIQUINOL de laatste jaren sterk aan belang gewonnen.<br />

Naar aanleiding van de publiscopie van Amanprana op de twee volgende pagina’s, stelt de<br />

redactie van Bio<strong>Gezond</strong> dat ze akkoord is met de aanklacht <strong>over</strong> de <strong>over</strong>bevissing van de oceanen<br />

en alle bijkomende kwalijke gevolgen, niet met enkele stellingen <strong>over</strong> visolie.<br />

De natuur heeft ons Aloë Vera toegewezen,<br />

Galeoce Cosmetics Natural haalt er al de beste troeven uit in zijn nieuw gamma.<br />

Met een hoge concentratie aan Aloë Vera<br />

van zeer hoge kwaliteit, is de shampoo, conditioner,<br />

doucheGel, bodymelk,Pure gel, Medi Cream,<br />

reinigende melk en hydraterende crèmes voor<br />

normale / vette tot droge huid van AUREA,<br />

een zekerheid voor een dagelijkse gezonde en<br />

stralende huid.<br />

Galeoce Cosmetics Natural a Pr<strong>over</strong>a Brand • Pro-Vera SA • Clos Lamartine 1 - 1420 Braine L'Alleud - Belgium<br />

Tel : + 32 (0)2 387 43 87 • Fax : + 32 (0)2 387 51 87 • info@pr<strong>over</strong>a.biz - www.galeocecosmetics.com<br />

OPLEIDINGEN 2009-2010<br />

‘Een bewuste keuze voor een toekomst met inhoud’<br />

Hasselt en Deinze<br />

Integraal <strong>Leven</strong>scoach<br />

Integraal Evolutiecoach<br />

Integraal Wellness Coach<br />

Integraal Natuurvoedingscoach<br />

Mijn Innerlijke Scholingsweg<br />

Het innerlijk kompas<br />

Ignoramus Academie vzw<br />

Tel. 011/74 07 03<br />

www.ignoramus.org<br />

OPENDEURDAG HASSELT<br />

30/8/09<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 37


MANNAVITAL "kwaliteit bovenal”<br />

FORMULES VAN DR. GEERT VERHELST - BESTE PRIJS-KWALITEITSVERHOUDING<br />

DARMOTON, de complete formule voor een gezonde darmfunctie.<br />

DARMOTON van Mannavital is een totaalpreparaat voor een regelmatige stoelgang,<br />

een goede darmflora en een vlotte darmreiniging. Het bevat met kokosmeel<br />

en gemalen psylliumvezels de topbronnen van respectievelijk ruwvezels en<br />

oplosbare vezels, die de darmtransit stimuleren bij constipatie, helpen zorgen<br />

voor een zachtere darminhoud en de darmen zuiveren.<br />

Daarnaast bevat DARMOTON de twee ingrediënten voor het behoud en herstel<br />

van een goede darmflora: prebiotica en probiotica. De prebiotica onder de vorm<br />

van fructo-oligosacchariden bevorderen als voedingsbodem de groei van de goede darmflora,<br />

vooral de bifidobacteriën. De probiotica zijn levende stammen van Lactobacillus acidophilus, die<br />

zo de lactobacillen op peil brengen. DARMOTON is dan ook ideaal ter voorbereiding van een reis,<br />

na een antibioticumkuur, na diarree, bij winderigheid, opgeblazen gevoel...<br />

UBIQUINOL, de direct actieve vorm van co-enzyme Q10<br />

Ubiquinol is de gereduceerde vorm van het krachtig antixodans Co-enzyme Q10, dat wordt verkregen<br />

door een natuurlijk fermentatieproces. UBIQUINOL wordt niet alleen beter opgenomen,<br />

het is ook actiever dan ubiquinone, de geoxideerde vorm van Co-enzyme Q10, die eerst nog in het<br />

lichaam moet omgezet worden vooraleer actief te zijn. UBIQUINOL wordt al lang aangeraden voor<br />

een beter prestatievermogen van sporters en ondermeer bij vermoeidheid, hoge bloeddruk,<br />

paradontitis en ter ondersteuning van het hart. Omdat het gebruik van kunstmatige cholesterolverlagers<br />

de lichaamseigen aanmaak van co-enzyme Q10 in het lichaam sterk beperkt en zo tot<br />

nevenwerkingen kan leiden, heeft UBIQUINOL de laatste jaren sterk aan belang gewonnen.<br />

Naar aanleiding van de publiscopie van Amanprana op de twee volgende pagina’s, stelt de<br />

redactie van Bio<strong>Gezond</strong> dat ze akkoord is met de aanklacht <strong>over</strong> de <strong>over</strong>bevissing van de oceanen<br />

en alle bijkomende kwalijke gevolgen, niet met enkele stellingen <strong>over</strong> visolie.<br />

De natuur heeft ons Aloë Vera toegewezen,<br />

Galeoce Cosmetics Natural haalt er al de beste troeven uit in zijn nieuw gamma.<br />

Met een hoge concentratie aan Aloë Vera<br />

van zeer hoge kwaliteit, is de shampoo, conditioner,<br />

doucheGel, bodymelk,Pure gel, Medi Cream,<br />

reinigende melk en hydraterende crèmes voor<br />

normale / vette tot droge huid van AUREA,<br />

een zekerheid voor een dagelijkse gezonde en<br />

stralende huid.<br />

Galeoce Cosmetics Natural a Pr<strong>over</strong>a Brand • Pro-Vera SA • Clos Lamartine 1 - 1420 Braine L'Alleud - Belgium<br />

Tel : + 32 (0)2 387 43 87 • Fax : + 32 (0)2 387 51 87 • info@pr<strong>over</strong>a.biz - www.galeocecosmetics.com<br />

OPLEIDINGEN 2009-2010<br />

‘Een bewuste keuze voor een toekomst met inhoud’<br />

Hasselt en Deinze<br />

Integraal <strong>Leven</strong>scoach<br />

Integraal Evolutiecoach<br />

Integraal Wellness Coach<br />

Integraal Natuurvoedingscoach<br />

Mijn Innerlijke Scholingsweg<br />

Het innerlijk kompas<br />

Ignoramus Academie vzw<br />

Tel. 011/74 07 03<br />

www.ignoramus.org<br />

OPENDEURDAG HASSELT<br />

30/8/09<br />

Bio<strong>Gezond</strong> • juni 2009 37


PUBLISCOPIE AMANPRANA<br />

STOP <strong>over</strong>bevissing<br />

200 miljard kg vis wordt er jaarlijks gevangen<br />

waarvan bijna 100 miljard op ons bord<br />

terecht komt. En de visconsumptie stijgt nog<br />

steeds… Al decennia lang wordt er te veel<br />

gevangen. 70% van alle vissen is <strong>over</strong>bevist.<br />

Nog slechts 3% van de vissoorten is niet<br />

bedreigd...<br />

STOP illegale visvangst<br />

De vislimieten zijn al te hoog om het visbestand<br />

te helpen herstellen. Daarenboven<br />

wordt 1 op de 2 vissen illegaal gevist. De<br />

Europese Commissie denkt dat 60% van de<br />

Spaanse visvangst en ICES denkt dat 50% van<br />

de Engels kabeljauwvangst niet worden aangegeven.<br />

Lokale <strong>over</strong>heden grijpen nauwelijks<br />

in.<br />

STOP kap van mangrovebossen<br />

Mangrovebossen moeten vaak plaatsmaken<br />

voor garnaalkwekerijen. Maar mangrove bossen<br />

zijn belangrijke broedplaatsen voor vissen,<br />

beschermen eilanden en koraalriffen.<br />

Mangrove bossen fungeren vaak als filter tussen<br />

rivieren en kustwater...<br />

STOP het verdwijnen van koralen<br />

20% van alle koralen is reeds verdwenen en<br />

60% is sterk bedreigd. Destructieve vismethoden<br />

met sleepnetten, cyanide en dynamiet<br />

kan koraal verwoesten. Koralen zijn<br />

belangrijke bloedplaatsen van vissen. Kleine<br />

vissen kunnen zich verstoppen tussen het<br />

koraal.<br />

STOP pijnlijke dodingsmethoden<br />

Kabeljauwen en haring kennen de dood door<br />

verstikking na 20 à 60 minuten. Tongen,<br />

scharren, haringen, schollen worden vaak<br />

levend gestript en voelen deze pijn 10 tot 50<br />

minuten. De halsnede waarmee palingen<br />

vaak gedood worden en vervolgens ontdaan<br />

wordt van zijn organen, beleeft de paling<br />

bewust tot minuten na de snede. Kijk even<br />

op www.glumbert.com/media/dolphin om de<br />

pijnlijke dodingsmethoden met dolfijnen te<br />

bekijken.<br />

STOP met visolie<br />

Toxische stoffen van de industrie, de landbouw<br />

en gezinnen komen grotendeels in de<br />

oceanen terecht. Daar worden ze grotendeels<br />

opgeslagen in het vet van vis. Zelfs de meest<br />

gezuiverde visolie uit Antarctica of de<br />

Noordpool krijgt men niet in een capsule<br />

zonder toxische stoffen. Volgens Foodwatch<br />

is de maximale veilige limiet voor dioxine en<br />

pcb’s <strong>over</strong>schreden. 60% van de pcb’s en hun<br />

toxische equivalent krijgen we binnen van<br />

vis, visolie en visproducten alhoewel deze<br />

vetten slechts 1% uitmaken van ons voedingspatroon.<br />

Visolie bevat bovendien geen<br />

of nauwelijks essentiële vetzuren (ALA en<br />

LA). Wel bevat visolie DHA en EPA hetgeen<br />

het lichaam perfect zelf kan aanmaken. Zoals<br />

Walter Faché, voorzitter van de ortomoleculaire<br />

geneeskunde het stelt ‘niet de soort olie<br />

is belangrijk wel de kwaliteit’ Via elongaseen<br />

desaturase enzymen kan het lichaam alle<br />

vetzuren aanmaken die ze nodig heeft, behalve<br />

ALA en La die voornamelijk in plantaardige<br />

bronnen aanwezig zijn. 1 miljard liter vis-<br />

Red de Zee<br />

De ambassadeur van de zee Dos Winkel stelt duidelijk: stop de<br />

<strong>over</strong>bevissing, de illegale visvangst, de kap van mangrovebossen,<br />

het verdwijnen van koralen, pijnlijke dodingsmethoden, met visolie,<br />

met kweekvis in open wateren, met de vervuiling der oceanen, de<br />

bijvangst, met visserijsubsidies, met natuurverwoestende vismethoden,<br />

industriële visvangst voor Afrika, met <strong>over</strong>consumptie<br />

van plastiek en stop met het roekeloos leegvissen van de diepzee<br />

olie wordt jaarlijks geproduceerd. Voor 1<br />

liter visolie wordt gemiddeld 10 à 50 kg<br />

vissen gedood.<br />

STOP met kweekvis in open<br />

wateren<br />

Viskwekerijen zijn lokale supervervuilers.<br />

Haring, tonijn, oesters, zalm, paling, heilbot,<br />

karper, meerval, tarbot, tilapia, kreeft, mosselen<br />

etc. worden gekweekt... Overbevolkt<br />

en opgesloten wordt ze gevoerd met antibiotica<br />

en kleurstoffen. Ze wemmen rond in<br />

eigen <strong>over</strong>volle WC, ze vervuilen rivieren en<br />

kusten... Zo worden op de Noorse rivieren<br />

insecticiden gespoten om parasieten uit de<br />

zalmkwekerijen te doden. Voor 1 kg zalm<br />

dient men 8 kg vis te doden en te verwerken<br />

tot vismeel.<br />

STOP met de vervuiling der<br />

oceanen<br />

De Noordzee is uitgegroeid van helder visgebied<br />

tot industriële modderpoel. De<br />

bruinvis van 6 meter, de oesters, de haring,<br />

de steur, de tong van 40 jaar oud zijn haast<br />

volledig verdwenen uit de Noordzee. Alle<br />

wereldzeeën, de Noordpool, de Zuidpool en<br />

alle vissen zijn vervuild want alles is met<br />

elkaar in contact. Eskimo’s eten Westers<br />

voedsel omdat zeehonden te veel dioxine’s<br />

bevatten.<br />

STOP de bijvangst<br />

Voor elke vis die gevangen wordt, wordt een<br />

andere vis gedood door bijvangst en terug in<br />

het water geworpen... Dolfijnen, waterschildpadden,<br />

albatrossen, haaien en miljarden<br />

vissen en zeedieren worden nutteloos<br />

per ongeluk gedood en teruggeworpen. Men<br />

schat dat voor een schol van 450 g 7 kg zeedieren<br />

het leven laten... Om de 2 minuten<br />

sterft er een dolfijn bruinvis of walvis in de<br />

netten van vissers...<br />

Tekst: Bart Maes


PUBLISCOPIE AMANPRANA<br />

STOP <strong>over</strong>bevissing<br />

200 miljard kg vis wordt er jaarlijks gevangen<br />

waarvan bijna 100 miljard op ons bord<br />

terecht komt. En de visconsumptie stijgt nog<br />

steeds… Al decennia lang wordt er te veel<br />

gevangen. 70% van alle vissen is <strong>over</strong>bevist.<br />

Nog slechts 3% van de vissoorten is niet<br />

bedreigd...<br />

STOP illegale visvangst<br />

De vislimieten zijn al te hoog om het visbestand<br />

te helpen herstellen. Daarenboven<br />

wordt 1 op de 2 vissen illegaal gevist. De<br />

Europese Commissie denkt dat 60% van de<br />

Spaanse visvangst en ICES denkt dat 50% van<br />

de Engels kabeljauwvangst niet worden aangegeven.<br />

Lokale <strong>over</strong>heden grijpen nauwelijks<br />

in.<br />

STOP kap van mangrovebossen<br />

Mangrovebossen moeten vaak plaatsmaken<br />

voor garnaalkwekerijen. Maar mangrove bossen<br />

zijn belangrijke broedplaatsen voor vissen,<br />

beschermen eilanden en koraalriffen.<br />

Mangrove bossen fungeren vaak als filter tussen<br />

rivieren en kustwater...<br />

STOP het verdwijnen van koralen<br />

20% van alle koralen is reeds verdwenen en<br />

60% is sterk bedreigd. Destructieve vismethoden<br />

met sleepnetten, cyanide en dynamiet<br />

kan koraal verwoesten. Koralen zijn<br />

belangrijke bloedplaatsen van vissen. Kleine<br />

vissen kunnen zich verstoppen tussen het<br />

koraal.<br />

STOP pijnlijke dodingsmethoden<br />

Kabeljauwen en haring kennen de dood door<br />

verstikking na 20 à 60 minuten. Tongen,<br />

scharren, haringen, schollen worden vaak<br />

levend gestript en voelen deze pijn 10 tot 50<br />

minuten. De halsnede waarmee palingen<br />

vaak gedood worden en vervolgens ontdaan<br />

wordt van zijn organen, beleeft de paling<br />

bewust tot minuten na de snede. Kijk even<br />

op www.glumbert.com/media/dolphin om de<br />

pijnlijke dodingsmethoden met dolfijnen te<br />

bekijken.<br />

STOP met visolie<br />

Toxische stoffen van de industrie, de landbouw<br />

en gezinnen komen grotendeels in de<br />

oceanen terecht. Daar worden ze grotendeels<br />

opgeslagen in het vet van vis. Zelfs de meest<br />

gezuiverde visolie uit Antarctica of de<br />

Noordpool krijgt men niet in een capsule<br />

zonder toxische stoffen. Volgens Foodwatch<br />

is de maximale veilige limiet voor dioxine en<br />

pcb’s <strong>over</strong>schreden. 60% van de pcb’s en hun<br />

toxische equivalent krijgen we binnen van<br />

vis, visolie en visproducten alhoewel deze<br />

vetten slechts 1% uitmaken van ons voedingspatroon.<br />

Visolie bevat bovendien geen<br />

of nauwelijks essentiële vetzuren (ALA en<br />

LA). Wel bevat visolie DHA en EPA hetgeen<br />

het lichaam perfect zelf kan aanmaken. Zoals<br />

Walter Faché, voorzitter van de ortomoleculaire<br />

geneeskunde het stelt ‘niet de soort olie<br />

is belangrijk wel de kwaliteit’ Via elongaseen<br />

desaturase enzymen kan het lichaam alle<br />

vetzuren aanmaken die ze nodig heeft, behalve<br />

ALA en La die voornamelijk in plantaardige<br />

bronnen aanwezig zijn. 1 miljard liter vis-<br />

Red de Zee<br />

De ambassadeur van de zee Dos Winkel stelt duidelijk: stop de<br />

<strong>over</strong>bevissing, de illegale visvangst, de kap van mangrovebossen,<br />

het verdwijnen van koralen, pijnlijke dodingsmethoden, met visolie,<br />

met kweekvis in open wateren, met de vervuiling der oceanen, de<br />

bijvangst, met visserijsubsidies, met natuurverwoestende vismethoden,<br />

industriële visvangst voor Afrika, met <strong>over</strong>consumptie<br />

van plastiek en stop met het roekeloos leegvissen van de diepzee<br />

olie wordt jaarlijks geproduceerd. Voor 1<br />

liter visolie wordt gemiddeld 10 à 50 kg<br />

vissen gedood.<br />

STOP met kweekvis in open<br />

wateren<br />

Viskwekerijen zijn lokale supervervuilers.<br />

Haring, tonijn, oesters, zalm, paling, heilbot,<br />

karper, meerval, tarbot, tilapia, kreeft, mosselen<br />

etc. worden gekweekt... Overbevolkt<br />

en opgesloten wordt ze gevoerd met antibiotica<br />

en kleurstoffen. Ze wemmen rond in<br />

eigen <strong>over</strong>volle WC, ze vervuilen rivieren en<br />

kusten... Zo worden op de Noorse rivieren<br />

insecticiden gespoten om parasieten uit de<br />

zalmkwekerijen te doden. Voor 1 kg zalm<br />

dient men 8 kg vis te doden en te verwerken<br />

tot vismeel.<br />

STOP met de vervuiling der<br />

oceanen<br />

De Noordzee is uitgegroeid van helder visgebied<br />

tot industriële modderpoel. De<br />

bruinvis van 6 meter, de oesters, de haring,<br />

de steur, de tong van 40 jaar oud zijn haast<br />

volledig verdwenen uit de Noordzee. Alle<br />

wereldzeeën, de Noordpool, de Zuidpool en<br />

alle vissen zijn vervuild want alles is met<br />

elkaar in contact. Eskimo’s eten Westers<br />

voedsel omdat zeehonden te veel dioxine’s<br />

bevatten.<br />

STOP de bijvangst<br />

Voor elke vis die gevangen wordt, wordt een<br />

andere vis gedood door bijvangst en terug in<br />

het water geworpen... Dolfijnen, waterschildpadden,<br />

albatrossen, haaien en miljarden<br />

vissen en zeedieren worden nutteloos<br />

per ongeluk gedood en teruggeworpen. Men<br />

schat dat voor een schol van 450 g 7 kg zeedieren<br />

het leven laten... Om de 2 minuten<br />

sterft er een dolfijn bruinvis of walvis in de<br />

netten van vissers...<br />

Tekst: Bart Maes


en wat u kunt doen...<br />

STOP met visserijsubsidies<br />

Vissers stemmen maar vissen niet. Er werken<br />

momenteel te veel mensen in de visserij die<br />

zware politieke druk uitoefenen De FAO<br />

schat dat jaarlijks 43 miljard euro wordt<br />

besteed aan visserijsubsidies niettegenstaande<br />

we teveel vissen. Men schat dat de visserijvloot<br />

3 maal te groot is voor duurzame<br />

bevissing... Volgens het WWF brengen de<br />

meeste visserijsubsidies het zeemilieu ernstige<br />

schade toe.<br />

STOP met natuurverwoestende<br />

vismethoden<br />

Sleepnetten verwoesten de bodem der zeeën.<br />

Wetenschappers vermoeden dat 98% van het<br />

zeeleven zich afspeelt op de bodem. Veel van<br />

dit leven rond zeebergen. Onbekend zeeleven<br />

wordt vernietigend door km’s lange<br />

sleepnetten die alles platwalsen. Net zoals<br />

het kappen van het regenwoud... gaat onbekende<br />

rijkdom verloren.<br />

STOP industriële visvangst voor<br />

Afrika en de Pacific<br />

Volgens schattingen zou 225 miljoen kg visvoer<br />

dat grotendeels afkomstig is van vis uit<br />

de West-Afrikaanse wateren naar tonijnkwekerijen<br />

gaan in de Middellandse Zee (sushi<br />

en sashimi). Steurgarnalen worden voor<br />

Senegal gevangen en dezelfde dag belanden<br />

ze op markten rond de Middellandse Zee.<br />

Hiervoor was 15% garnaalvangst nodig en<br />

85% bijvangst. De Afrikaanse bevolking<br />

grijpt naast de vangst. De Atlantic Dawn<br />

vangt 7 miljoen kg vis per zeereis... hij vervangt<br />

7000 Afrikaanse vissersboten en<br />

hun broodwinning.<br />

De buitenlandse inkomsten van Mauritanië<br />

zijn momenteel voor 50% afhankelijk van vis<br />

licenties. Europa is de grootste plunderaar<br />

der oceanen... aldus milieuredacteur Charles<br />

Cl<strong>over</strong>. Hij noemt de visserijrechten voor<br />

Afrika “neokolonisatie”.<br />

STOP met <strong>over</strong>consumptie van<br />

plastiek<br />

Etienne Schouppe schat dat alleen in de<br />

Noordzee al 600 000 m³ zwerfplastiek<br />

ronddrijft. Zes maal meer kleine plastiek<br />

deeltjes in oceanen dan plankton zeggen<br />

wetenschappers... Plastiek deeltjes en hun<br />

xeno-oestrogenen zijn verantwoordelijk<br />

voor kanker, onvruchtbaarheid, ontwrichting<br />

hormoonhuishouding en de vervrouwelijking<br />

van dieren en mensen. Plastiek ver-<br />

dwijnt niet, komt uiteindelijk in de grond, de<br />

lucht of de zee en mens terecht. Vele waterschildpadden,<br />

100 000 zeedieren en 1 miljoen<br />

vogels en minstens evenveel vissen eten<br />

plastiek op en stikken erin. Plastiek staat<br />

lijnrecht tegen<strong>over</strong> bio-gedachte-goed en het<br />

gradle to gradle principe.<br />

STOP met het roekeloos leegvissen<br />

van de diepzee<br />

1500 wetenschappers vragen stop op diepzeevisserij.<br />

In de diepzee tikt een ecologische<br />

tijdbom want één van de meest productieve<br />

ecosystemen is in gevaar. Phil Aikman van<br />

Greenpeace stelt heel duidelijk: “Op diepzeevis<br />

zou helemaal niet gevist mogen<br />

worden.” In de diepzee gelden weinig regels.<br />

De plundering van de Zuidpool is niets<br />

nieuws. Er wordt vooreerst 50% illegaal<br />

gevist en de beugschepen vissen met netten<br />

tot 130km lang met 50 000 haken waarin<br />

niet alleen de diepzeevis sterft maar ook<br />

waterschildpadden, dolfijnen, haaien en<br />

albatrossen. Zij worden verantwoordelijk<br />

geacht voor het uitsterven van 17 van de 24<br />

albatrossoorten. Vele diepzeepopulaties zijn<br />

er met uitsterven bedreigd...<br />

Onethisch.<br />

Wat kan jij doen ?<br />

Eet minder of geen vis want ook voor de<br />

gezondheid (dioxines en pcb’s) hoeven we<br />

geen vis te eten. Koop honden -en katteneten<br />

zonder vis. Gebruik geen visolie en zeker<br />

geen afkomstig van de diepzee. Kies meer<br />

bio en gebruik alleen natuurlijke cosmetica<br />

en reinigingsproducten. Gebruik geen rietjes<br />

in cocktails. Kies voor drank in glazen flessen<br />

en weiger plastiek zakken Eet geen producten<br />

verrijkt met omega-3 uit visolie.<br />

Zeg ja, tegen visreservaten de zogenaamde<br />

beschermde zeegebieden waar niet gevist<br />

mag worden.<br />

2 boeken die je moet gelezen hebben:<br />

‘Wat is er mis met vis’ en ‘Leeg’<br />

Lees het aangrijpende boek van Charles<br />

Cl<strong>over</strong> “Leeg, hoe <strong>over</strong>bevissing ons dagelijks<br />

leven verandert”en kijk zijn film “End<br />

of The Line’, een vervelende waarheid <strong>over</strong><br />

de oceanen. Koop het informatieve boek<br />

van Dos Winkel “Wat is er mis met vis”, te<br />

koop in de natuurwinkel voor € 14,95 of<br />

als je het daar niet kunt vinden bij<br />

www.amanvida.eu<br />

Je kan het boek van Dos Winkel<br />

gratis bekomen bij aankoop van<br />

enkele amanprana producten.<br />

Zie advertentie<br />

Meer info:<br />

www.noble-house.tk<br />

www.mare-nostrum.nl<br />

www.dos-bertie-winkel.com


en wat u kunt doen...<br />

STOP met visserijsubsidies<br />

Vissers stemmen maar vissen niet. Er werken<br />

momenteel te veel mensen in de visserij die<br />

zware politieke druk uitoefenen De FAO<br />

schat dat jaarlijks 43 miljard euro wordt<br />

besteed aan visserijsubsidies niettegenstaande<br />

we teveel vissen. Men schat dat de visserijvloot<br />

3 maal te groot is voor duurzame<br />

bevissing... Volgens het WWF brengen de<br />

meeste visserijsubsidies het zeemilieu ernstige<br />

schade toe.<br />

STOP met natuurverwoestende<br />

vismethoden<br />

Sleepnetten verwoesten de bodem der zeeën.<br />

Wetenschappers vermoeden dat 98% van het<br />

zeeleven zich afspeelt op de bodem. Veel van<br />

dit leven rond zeebergen. Onbekend zeeleven<br />

wordt vernietigend door km’s lange<br />

sleepnetten die alles platwalsen. Net zoals<br />

het kappen van het regenwoud... gaat onbekende<br />

rijkdom verloren.<br />

STOP industriële visvangst voor<br />

Afrika en de Pacific<br />

Volgens schattingen zou 225 miljoen kg visvoer<br />

dat grotendeels afkomstig is van vis uit<br />

de West-Afrikaanse wateren naar tonijnkwekerijen<br />

gaan in de Middellandse Zee (sushi<br />

en sashimi). Steurgarnalen worden voor<br />

Senegal gevangen en dezelfde dag belanden<br />

ze op markten rond de Middellandse Zee.<br />

Hiervoor was 15% garnaalvangst nodig en<br />

85% bijvangst. De Afrikaanse bevolking<br />

grijpt naast de vangst. De Atlantic Dawn<br />

vangt 7 miljoen kg vis per zeereis... hij vervangt<br />

7000 Afrikaanse vissersboten en<br />

hun broodwinning.<br />

De buitenlandse inkomsten van Mauritanië<br />

zijn momenteel voor 50% afhankelijk van vis<br />

licenties. Europa is de grootste plunderaar<br />

der oceanen... aldus milieuredacteur Charles<br />

Cl<strong>over</strong>. Hij noemt de visserijrechten voor<br />

Afrika “neokolonisatie”.<br />

STOP met <strong>over</strong>consumptie van<br />

plastiek<br />

Etienne Schouppe schat dat alleen in de<br />

Noordzee al 600 000 m³ zwerfplastiek<br />

ronddrijft. Zes maal meer kleine plastiek<br />

deeltjes in oceanen dan plankton zeggen<br />

wetenschappers... Plastiek deeltjes en hun<br />

xeno-oestrogenen zijn verantwoordelijk<br />

voor kanker, onvruchtbaarheid, ontwrichting<br />

hormoonhuishouding en de vervrouwelijking<br />

van dieren en mensen. Plastiek ver-<br />

dwijnt niet, komt uiteindelijk in de grond, de<br />

lucht of de zee en mens terecht. Vele waterschildpadden,<br />

100 000 zeedieren en 1 miljoen<br />

vogels en minstens evenveel vissen eten<br />

plastiek op en stikken erin. Plastiek staat<br />

lijnrecht tegen<strong>over</strong> bio-gedachte-goed en het<br />

gradle to gradle principe.<br />

STOP met het roekeloos leegvissen<br />

van de diepzee<br />

1500 wetenschappers vragen stop op diepzeevisserij.<br />

In de diepzee tikt een ecologische<br />

tijdbom want één van de meest productieve<br />

ecosystemen is in gevaar. Phil Aikman van<br />

Greenpeace stelt heel duidelijk: “Op diepzeevis<br />

zou helemaal niet gevist mogen<br />

worden.” In de diepzee gelden weinig regels.<br />

De plundering van de Zuidpool is niets<br />

nieuws. Er wordt vooreerst 50% illegaal<br />

gevist en de beugschepen vissen met netten<br />

tot 130km lang met 50 000 haken waarin<br />

niet alleen de diepzeevis sterft maar ook<br />

waterschildpadden, dolfijnen, haaien en<br />

albatrossen. Zij worden verantwoordelijk<br />

geacht voor het uitsterven van 17 van de 24<br />

albatrossoorten. Vele diepzeepopulaties zijn<br />

er met uitsterven bedreigd...<br />

Onethisch.<br />

Wat kan jij doen ?<br />

Eet minder of geen vis want ook voor de<br />

gezondheid (dioxines en pcb’s) hoeven we<br />

geen vis te eten. Koop honden -en katteneten<br />

zonder vis. Gebruik geen visolie en zeker<br />

geen afkomstig van de diepzee. Kies meer<br />

bio en gebruik alleen natuurlijke cosmetica<br />

en reinigingsproducten. Gebruik geen rietjes<br />

in cocktails. Kies voor drank in glazen flessen<br />

en weiger plastiek zakken Eet geen producten<br />

verrijkt met omega-3 uit visolie.<br />

Zeg ja, tegen visreservaten de zogenaamde<br />

beschermde zeegebieden waar niet gevist<br />

mag worden.<br />

2 boeken die je moet gelezen hebben:<br />

‘Wat is er mis met vis’ en ‘Leeg’<br />

Lees het aangrijpende boek van Charles<br />

Cl<strong>over</strong> “Leeg, hoe <strong>over</strong>bevissing ons dagelijks<br />

leven verandert”en kijk zijn film “End<br />

of The Line’, een vervelende waarheid <strong>over</strong><br />

de oceanen. Koop het informatieve boek<br />

van Dos Winkel “Wat is er mis met vis”, te<br />

koop in de natuurwinkel voor € 14,95 of<br />

als je het daar niet kunt vinden bij<br />

www.amanvida.eu<br />

Je kan het boek van Dos Winkel<br />

gratis bekomen bij aankoop van<br />

enkele amanprana producten.<br />

Zie advertentie<br />

Meer info:<br />

www.noble-house.tk<br />

www.mare-nostrum.nl<br />

www.dos-bertie-winkel.com


s meer info: www.slankplus.com<br />

slank<br />

plus<br />

Bruis je slank!<br />

je natuurlijke bron van gezondheid<br />

NIEUW<br />

hongerstiller<br />

Effectief afslanken vraagt de juiste voeding op het juiste moment. Maar wie heeft het niet moeilijk om<br />

tussen de maaltijden door de honger te bedwingen? Een knorrende maag bemoeilijkt het volhouden van<br />

het dieet en doet ons meer dan nodig naar tussendoortjes grijpen.<br />

Slank plus hongerstiller biedt u tussen de maaltijden door een nieuw gezond én biologisch alternatief.<br />

Door de biologische appel vezels die opbruisen in water ontstaat er een verfrissend drankje met een heerlijk<br />

appelaroma. Uit studies blijkt dat oplosbare vezels het hongergevoel helpen stillen en ervoor zorgen<br />

dat u, wanneer ze net voor de maaltijd worden ingenomen, minder trek zal hebben.<br />

Zo drinkt drinkt u u niet alleen gezond, u wordt ook minder minder in verleiding gebracht om ongezonde ongezonde snacks te eten! eten!<br />

(H)eerlijk toch?! toch?!<br />

met appelvezel


s meer info: www.slankplus.com<br />

slank<br />

plus<br />

Bruis je slank!<br />

je natuurlijke bron van gezondheid<br />

NIEUW<br />

hongerstiller<br />

Effectief afslanken vraagt de juiste voeding op het juiste moment. Maar wie heeft het niet moeilijk om<br />

tussen de maaltijden door de honger te bedwingen? Een knorrende maag bemoeilijkt het volhouden van<br />

het dieet en doet ons meer dan nodig naar tussendoortjes grijpen.<br />

Slank plus hongerstiller biedt u tussen de maaltijden door een nieuw gezond én biologisch alternatief.<br />

Door de biologische appel vezels die opbruisen in water ontstaat er een verfrissend drankje met een heerlijk<br />

appelaroma. Uit studies blijkt dat oplosbare vezels het hongergevoel helpen stillen en ervoor zorgen<br />

dat u, wanneer ze net voor de maaltijd worden ingenomen, minder trek zal hebben.<br />

Zo drinkt drinkt u u niet alleen gezond, u wordt ook minder minder in verleiding gebracht om ongezonde ongezonde snacks te eten! eten!<br />

(H)eerlijk toch?! toch?!<br />

met appelvezel

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!