Module - ZorgvoorKennis

Overdracht van medicatiegegevens in de keten
Volgens de richtlijn 'Overdracht van medicatiegegevens in de keten' moet bij elk overdrachtsmoment een
actueel medicatieoverzicht beschikbaar zijn. Op het medicatieoverzicht staan alle geneesmiddelen (al dan niet
op recept) en relevante gegevens over het gebruik ervan in een periode van ten minste drie maanden
voorafgaand aan het moment van aanmaak en gebruik van het medicatieoverzicht.
De apotheker levert het medicatieoverzicht en een bijbehorende toedienlijst. Maar de cliënt, arts en betrokken
zorgverleners zijn medeverantwoordelijk voor het actueel houden van dit overzicht. De zorgverleners die
medicatie toedienen moeten dit registreren op de toedienlijst.
Periodieke controle polyfarmacie
Hoe meer geneesmiddelen iemand gebruikt, hoe groter de kans is op interacties en bijwerkingen. Ook het
risico op medicatiefouten neemt toe en men wordt minder therapietrouw. Polyfarmacie (het chronisch gebruik
van vijf of meer geneesmiddelen) vergroot hiermee het risico op ziekenhuisopname. Door regelmatig kritisch
te kijken naar het medicijngebruik van cliënten vermijd u (een deel) van deze risico’s.
Periodieke Medicatie Beoordeling (PMB)
De Periodieke Medicatie Beoordeling (PMB) is een effectieve methode hiervoor. Deze geeft handvatten voor
een goede samenwerking en regelmatig overleg tussen apotheker, arts en een medewerker van de
zorgorganisatie.
Het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM) ontwikkelde deze methode samen met Vilans voor het
verbetertraject Medicatieveiligheid en Polyfarmacie.
Bij een periodieke medicatiebeoordeling beoordelen de arts, de apotheker en een medewerker van de
zorginstelling de medicatie van een cliënt aan de hand van actuele medicatieoverzichten. Tijdens een
gezamenlijk overleg stellen de apotheker, arts en vertegenwoordiger van de zorginstelling gezamenlijk
medicatieveranderingen voor. De arts bespreekt deze vervolgens binnen een of twee weken met de cliënt. Na
diens goedkeuring effectueert de arts de voorgestelde veranderingen.
Na drie maanden (of andere afgesproken evaluatietermijn) beoordelen de apotheker, arts en
vertegenwoordiger van de zorginstelling de medicatie van de cliënt opnieuw. Hierbij evalueren zij de
oorspronkelijke interventie evenals eventuele nieuwe medicatieveranderingen die door artsen zijn
doorgevoerd. Dit herhalen zij halfjaarlijks of jaarlijks.
Resultaten van PMB
PMB leidt tot optimalisatie van de farmaceutische behandeling. Daarnaast blijkt dat een medicatiebeoordeling
eerder leidt tot minder dan tot meer medicatie. In het Zorg voor Beter-project Medicatieveiligheid en
Polyfarmacie werd het aantal geneesmiddelen gereduceerd met gemiddeld 10%. Doseringen werden vaak te
hoog bevonden en dus verlaagd. Het implementeren van een multidisciplinair polyfarmacie overleg leidt dan
ook tot afname van directe kosten (minder kosten voor geneesmiddelen) en indirecte kosten (minder kosten
ten gevolge van geneesmiddel gerelateerde problematiek als bijwerkingen, interacties en
ziekenhuisopnames).