Alcohol en jongeren: een vervolgonderzoek onder Spoedeisende ...

Alcohol en jongeren: een vervolgonderzoek onder Spoedeisende Hulpbezoekers 45
van elkaar. Er kan dus niet vastgesteld worden dat de meer reguliere drinkers minder
snel geneigd zijn alcohol een rol toe te kennen in het ontstaan van het ongeval.
De tweede vergelijking betrof de hoeveelheid genuttigde alcoholische dranken vóór het
ongeval. Hierin verschillen de twee groepen significant van elkaar; als alcohol geen rol
speelde, gaf de meerderheid aan één of twee drankjes te hebben gedronken. Speelde
alcohol wel een rol, dan was de groep die tien of meer drankjes heeft gedronken het
grootst. Het voorkomen van ‘binge-drinking’ (meer dan vijf glazen alcohol in korte tijd)
lijkt daarmee de meeste aandacht te vereisen wat betreft preventie van ongevallen.
De derde vergelijking betrof de attitude met betrekking tot het ongeval. Respondenten
die aangaven dat het alcoholgebruik een rol speelde bij het letsel, hadden significant
meer spijt van hun alcoholgebruik. Echter, beide groepen hebben in absolute zin weinig
spijt van hun alcoholgebruik. Op de andere attitudematen verschillen de groepen niet
van elkaar. Respondenten zien een zwakke link tussen alcoholgebruik een verhoogde
kans op ongevallen. Daarnaast lijken ze het ook niet erg te vinden dat ze het ongeval
hebben gehad. Deze resultaten schetsen een beeld dat respondenten die alcohol
drinken het ongeval, en de rol van alcohol daarin, niet als problematisch ervaren.
Dat alcohol een rol speelt bij het ontstaan van het letsel wil niet automatisch zeggen dat
deze rol ook cruciaal was. Van de SEH-behandelingen waarbij alcohol een rol speelde
bij het ontstaan van het letsel, geeft een derde aan dat het ongeval ook zonder het
drinken van alcohol gebeurd zou zijn en een derde dat dat dan niet gebeurd zou zijn.
Tijdens de SEH-behandeling heeft een klein gedeelte van de roldrinkers informatie
ontvangen over alcoholgebruik en ongevallen. Resultaten lieten zien dat er ook weinig
behoefte is aan informatievoorziening over het voorkomen van ongevallen en de rol van
alcohol daarin op de SEH-afdeling. Ook voor naasten zien zij nauwelijks in dat deze
informatie belangrijk zou zijn.
7.2.2 Welke zijn de aanknopingspunten voor een eventuele interventie bij jongeren die
na alcoholgebruik op een SEH-afdeling belanden?
Bewustwording
Dit onderzoek onderstreept het belang van bewustwording van de rol van alcohol bij het
ontstaan van het letsel. Jongeren noemen alcoholgebruik relatief weinig als verklarende
factor, wat suggereert dat ze de rol van alcohol onderschatten. Zo valt bijvoorbeeld op
dat de factor "Ik had alcohol gedronken", pas op plaats 6 komt van de factoren die een
rol speelden. Respondenten geven aan dat er allerlei factoren zijn, maar alcohol is
daarbij in het algemeen - wellicht uit schaamte of ontkenning - van weinig belang. Dit
bemoeilijkt preventie, omdat juist het besef van de rol van alcohol noodzakelijk blijkt te
zijn om jongeren open te laten staan voor interventie. Er is bij het oplopen van letsel
vaak iets meer aan de hand dan ‘gewoon’ wat beter opletten, of ‘gewoon’ wat minder
drinken de volgende keer. Van factoren als onvoorzichtigheid, onoplettendheid en
verminderd reactievermogen (die vaker dan alcohol genoemd werden) is bekend dat ze
samenhangen met alcoholgebruik. Toch lijken jongeren alcoholconsumptie lang niet
altijd als factor te zien die een rol speelt bij verminderde coördinatie of
reactievermogen.
Verder geven jongeren zelf aan dat er weinig behoefte is aan informatie/leren. Een
interventie zou eerst dit besef moeten creëren. Er zijn in dit onderzoek
aanknopingspunten gevonden waaruit blijkt dat vooral het creëren van dit besef
belangrijk kan zijn in preventieve actie.