Alcohol en jongeren: een vervolgonderzoek onder Spoedeisende ...

Samenvatting
Alcohol en jongeren: een vervolgonderzoek onder Spoedeisende Hulpbezoekers 6
De problematiek van alcohol onder jongeren is de laatste jaren gegroeid. Cijfers laten zien
dat jongeren relatief vaak een alcoholgerelateerd letsel oplopen en de relatie tussen
alcohol en ongevallen wordt steeds vaker aangetoond. In opdracht van het Ministerie van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft VeiligheidNL samen met het Trimbos-instituut in
2011 een onderzoek uitgevoerd onder jongeren (10-30-jarigen) die op de Spoedeisende
Hulpafdeling in ziekenhuizen zijn beland. Daarbij is specifiek gekeken of er sprake is
geweest van alcoholgebruik, en of dit alcoholgebruik een rol heeft gespeeld bij het
ontstaan van het letsel. Daarnaast is het onderzoek uitgevoerd om beter zicht te krijgen
op de preventiemogelijkheden ten aanzien van alcoholgerelateerd letsel.
Respons
Dit onderzoek betreft een LIS (Letsel Informatie Systeem) vervolgonderzoek. Jongeren in
de leeftijd 10-30 jaar die in de periode augustus 2010 tot en met november 2011 op een
SEH-afdeling zijn behandeld van één van de tien aan dit onderzoek deelnemende LISziekenhuizen
(ziekenhuizen die meewerken aan het Letsel Informatie Systeem, LIS)
hebben via het ziekenhuis een vragenlijst ontvangen. De vragenlijsten zijn circa twee
maanden na behandeling op de SEH-afdeling verzonden aan in totaal 20.285 slachtoffers.
In totaal hebben 2.346 jongeren meegewerkt aan het onderzoek. De respons (13%) is
lager uitgevallen dan vooraf verwacht. Mogelijk dat de focus op alcohol in de vragenlijst
een rol heeft gespeeld bij de lagere respons dan gebruikelijk bij LIS vervolgonderzoeken.
Respondenten
In totaal hebben 142 respondenten aangegeven dat ze in de zes uur voorafgaand aan het
ongeval alcohol hebben gedronken. Daarmee komt het percentage alcoholgerelateerde
ongevallen op 6 procent.
In dit onderzoek is de groep die alcohol gedronken had gemiddeld ouder (20,6 jaar) dan
de groep die niet had gedronken (16,1 jaar). Mannen zijn licht oververtegenwoordigd in de
alcoholgroep ten opzichte van vrouwen: 61 procent is man. Ongeveer driekwart van de
slachtoffers had drie glazen of meer op, en 18 procent had tien of meer glazen op.
Mannen drinken gemiddeld meer glazen alcohol dan vrouwen. Letsels in deze groep
ontstaan veel door vallen, en letsel door snijden komt relatief vaker voor dan bij de niet
drinkers. Het meest voorkomende type letsel is een fractuur. Volgens de slachtoffers zelf
zijn onvoorzichtigheid, onoplettendheid, verminder reactievermogen, ontbreken van eigen
controle en omgevingslicht de meest belangrijke factoren in het ontstaan van het letsel.
Alcoholgebruik komt pas op de 6e plaats. De duur van het verzuim door het opgelopen
letsel verschilt niet van de groep niet drinkers.
In dit onderzoek hebben slechts drie jongeren in de leeftijd 10-14 jaar aangegeven alcohol
te hebben gedronken voorafgaand aan het ongeval. Aangenomen mag worden, gezien de
actuele problematiek van alcoholgebruik bij deze leeftijdsgroep, dat er sprake is van een
ondervertegenwoordiging in de respons (en dus niet dat er simpelweg geen jongeren in
deze leeftijdsgroep op de SEH belanden én alcohol hebben gedronken). Mogelijk dat de
onderzoeksmethode van invloed is geweest. De ouders van de jongeren in deze
leeftijdsgroep zijn aangeschreven met de vraag of hun zoon/dochter aan het onderzoek
mee zou willen werken. Gezien de beladenheid van het onderwerp kan dit de respons
hebben beïnvloed.