berichten. - Vereniging tegen de Kwakzalverij
berichten. - Vereniging tegen de Kwakzalverij
berichten. - Vereniging tegen de Kwakzalverij
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
H. Jonkers te Hoag'eyeen : „Verkoop van geneeskundige<br />
krui<strong>de</strong>n volgen» Bilz' Natuurgeneeswijze.<br />
De geneesmetho<strong>de</strong> <strong>de</strong>r toekomst".<br />
Uitkomsten van het on<strong>de</strong>rzoek: Hét krui<strong>de</strong>nmengsel<br />
bestaat uit alsemtoppen (Artemisia vulgaris<br />
L.), gewone kamille (Matricaria Chamomillae<br />
L.) en gena<strong>de</strong>kruid (Gratdola officinalis<br />
L.).<br />
Oor<strong>de</strong>el: De krui<strong>de</strong>n bestaan dus uit een mengsel<br />
van een oud wornimid<strong>de</strong>l (alsem) met een oud<br />
laxans (gena<strong>de</strong>kruid) en kamille, waarschijnlijk<br />
•bedoeld als corrigens.<br />
OPRECHTE WORTELBOER'S KRUIDEN.<br />
Een patiënt lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> aan obstipatie kreeg na<br />
het gebruik van i<strong>de</strong> krui<strong>de</strong>n maagcatarrh.<br />
'Herkomst en reclame: Deze krui<strong>de</strong>n, ,,het<br />
beste huismid<strong>de</strong>l telgen vele ongesteldhe<strong>de</strong>n",<br />
wor<strong>de</strong>n „volgens aloud recept van haar<br />
voorou<strong>de</strong>rs" bereid door Jaeoba Maria Wortelboer<br />
te Ou<strong>de</strong>-Pekela. Zij zou<strong>de</strong>n genezen : slechte<br />
spijsvertering, hoofdpijn, gallij<strong>de</strong>n, influenza,<br />
maagkwalen, enz. enz.<br />
Oeibruiksaanwij'zinig : 'Men bereidt van <strong>de</strong> krui<strong>de</strong>n<br />
een aftreksel met jenever, cognac, wjjn, port,<br />
ene. of een afkooksel met water.<br />
Samenstelling: Volgens „De Kwakzalversmid<strong>de</strong>len"<br />
(1916) beston<strong>de</strong>n Wortelboer's Krui<strong>de</strong>n<br />
uit : sennablai<strong>de</strong>n, oascapabaist, laurierbessen, corian<strong>de</strong>r,<br />
fenegriek en igialangawortel, terwijl bü<br />
een an<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek <strong>de</strong> „oprechte" Wortelboer's<br />
Krui<strong>de</strong>n bleken te zijn samengesteld uit; sennabla<strong>de</strong>n,<br />
gialangawortel, gemtiaanrwortel, kalmoeswortel,<br />
kinalbast en aloë.<br />
Dij het nu door ons verichtte on<strong>de</strong>rzoek bleek<br />
<strong>de</strong> samenstelling van 'dit ou<strong>de</strong> kwakzalversinid<strong>de</strong>l<br />
in <strong>de</strong>n loop '<strong>de</strong>r jaren we<strong>de</strong>rom gewijzigd. Gevon<strong>de</strong>n<br />
werd <strong>de</strong> aanwezigheid van sennahla<strong>de</strong>n,<br />
galangawortel, gentiaanwontel, kalmoes wortel,<br />
cascarabast en venkel vruchten. Het krui<strong>de</strong>nmengsel<br />
was verontreinigd door een groot aantal mijten.<br />
Oor<strong>de</strong>el: Als werkzame bestand<strong>de</strong>elen zijn dus<br />
aanwezig laxantia en stomachica. Dat dit het<br />
beste geneesmid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> '• alle bovengenoem<strong>de</strong><br />
ziekten zou zijn behoeft geen ver<strong>de</strong>re weerlegging.<br />
KRUIDEN VAiN Mw. WAAI/WIJN,<br />
DIEN HAAG.<br />
•De krui<strong>de</strong>n waren verstrekt aan een patiënt,<br />
lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> aan sareoommetastasen in bei<strong>de</strong> longen.<br />
De levering geschied<strong>de</strong> slechts na voorgaan<strong>de</strong> inzending<br />
van een pasgenomen portret.<br />
Uitkomsten van ihet ondlerzoek : Het krui<strong>de</strong>nmengsel<br />
bevatte <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> tamelijk grof ver<strong>de</strong>el<strong>de</strong><br />
ingrediënten -. watendrielbladbla<strong>de</strong>ren (Trifolium<br />
fibr.), duizendgul<strong>de</strong>nkruid (Erythraea<br />
centaurium), kruizemuntbla<strong>de</strong>ren (Mentha crispa),<br />
venikelvruchten, frauigulajbast, kalmoeswortel,<br />
'goudsbloemen (met enkele vrachtjes) en engel<br />
wortel (Archangelica off.).<br />
Oor<strong>de</strong>el : is hier overbodig.<br />
ENTFErirrUWGS-TABLiEITTDBN.<br />
Fabrikant : Dr. August Linigner, Wiesba<strong>de</strong>n.<br />
Uitkomsten van het onidierzoek : Donkerbruine<br />
ovale tabletten met een gemid<strong>de</strong>ld gewicht van<br />
750 mig. en een aschgehalte van 11,2 pOt.<br />
De tabletten zijn gecan<strong>de</strong>er<strong>de</strong> emodinehou<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />
laxeerpillen, die een rhamnuspreparaat bevatten<br />
(waarschijnlijk Cascara).<br />
De reactie op jodium, die bij positieven uitslag<br />
zou kunnen wijzen op <strong>de</strong> aanwezigheid van<br />
Fucus vesiculosus, was negatief.<br />
NELLA.<br />
„The great reducing Tonic, formula of Dr.<br />
Lesieur."<br />
Fabrikant: A. Boger, Parijs.<br />
Samenstelling: Niet vermeld.<br />
Uitkomsten van het on<strong>de</strong>rzoek: Glimmend<br />
fcwarte pillen met een gemid<strong>de</strong>ld gewicht van<br />
150 mg.<br />
Microscopisch kon in <strong>de</strong> fijngemaakte pillen<br />
! niets specifieks ont<strong>de</strong>kt wor<strong>de</strong>n, behalve hars.<br />
De pillen bevatten dam ook tamelijk veel scammoniumhars<br />
; an<strong>de</strong>re draetica of phenolphthaieïne<br />
bemevens alakloï<strong>de</strong>n bleken afwezig. Gezocht<br />
word 1 nog naar Fucus vesiculosus, een gewoon bestand<strong>de</strong>el<br />
van dit soort mid<strong>de</strong>len, doch er wer<strong>de</strong>n<br />
geen vormelementen van dit wier gevon<strong>de</strong>n, evenmin<br />
als sporen jodium, die op <strong>de</strong> aanwezigheid<br />
van het wier of het extract 'daarvan, zou<strong>de</strong>n kunnen<br />
wijzen.<br />
Dr. H. HANNING'S ONTVETTINGSDRAGéEB.<br />
Absoluut onscha<strong>de</strong>lijk mid<strong>de</strong>l telgen vetzucht<br />
zon<strong>de</strong>r dieet." ,<br />
Faibrdkant : Dr. H. Nanning's Pharm. Chem. Fabriek,<br />
<strong>de</strong>n Haag.<br />
Samenstelling volgens verpakking : Extr. Vuci<br />
Ves. 0.06, Extr. Case, Extr. Bhei comp.<br />
Uitkomsten van het on<strong>de</strong>rzoek: Donkerbruine,<br />
glanzen<strong>de</strong>, gecan<strong>de</strong>er<strong>de</strong> pastilles. Gem. gewicht :<br />
.450 mg. Asch: 9.0 pCt. Inhoud <strong>de</strong>r tabletten bruin<br />
en bitter.<br />
De dragées bevaitten laxantia, waarvan aloë<br />
en rhabarber met zekerheid kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n aangetoond.<br />
Een geringe hoeveelheid weefselelementen<br />
leek van Bad. Rhei afkomstig te zijn. Sporen<br />
jodium, aantoonbaar na verassching met soda,<br />
kunnen aanwijzing zijn, diat <strong>de</strong> dragées overeenkomstig<br />
<strong>de</strong> opgave Extr. Fuci vesiculosi bevatten.<br />
FUCUS-ONTVETlTINGSDBAGéES.<br />
„Volkomen onscha<strong>de</strong>lijk mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> vetzucht<br />
en overmatige corpulentie.... zon<strong>de</strong>r een voorgeschreven<br />
dieet te hou<strong>de</strong>n".<br />
Fabrikant: Schnei<strong>de</strong>rs-Sanitas, <strong>de</strong>n Haag.<br />
Samenstelling volgens bijgevoegd papier : „De<br />
Fueus-ontvettingsdragées zijn <strong>de</strong> gesuiker<strong>de</strong> krui<strong>de</strong>n<br />
van het blaaswier, Fucus vesiculosus". Volgens<br />
<strong>de</strong> reclame zou het gebruik van Fucus voor<br />
vermageringskuren daaraan zijn toe te schrijven-<br />
diat dit „tengevolge van zijn natuurlijk gehalte<br />
aan Mannit een mild purgeeren<strong>de</strong> werking uitoefent,<br />
die nog door eenige zouten on<strong>de</strong>rsteund<br />
wordt."<br />
Uitkomsten van het on<strong>de</strong>rzoek : Uiterlijk en<br />
ook verpakking gelijken sterk op Nanning's dragées.<br />
De samenstelling is echter een an<strong>de</strong>re.<br />
De dragees bevatten phenolphthaieïne en aloë<br />
en misschien nog an<strong>de</strong>re emodinehou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> laxantia.<br />
Na verbranding met soda zijn in <strong>de</strong> asch sporen<br />
jodium aan te toonen, die van Fucus vesiculosus<br />
afkomstig kunnen zijn. De aanwezige bruin<br />
gekleur<strong>de</strong> weefselelementen kon<strong>de</strong>n echter niet<br />
met besliste zekerheid herkend wor<strong>de</strong>n als fragmenten<br />
van het blaaswier. In <strong>de</strong> asch zijn aan te<br />
toohen: ijzer, phosphaat', chloor, sulfaat, enz.<br />
MIDDELEN DER DUISTERNIS.<br />
Herhaal<strong>de</strong>lijk komen in <strong>de</strong>n laatsiten tijd bij het<br />
Instituut mid<strong>de</strong>len ter on<strong>de</strong>rzoek, welke het on<strong>de</strong>r<br />
dit hoofd meent te mogen samenvatten. Zij<br />
kunnen in verschillen<strong>de</strong> groepen wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n<br />
:<br />
1. abortiva ;<br />
2. aniticonoeptioneele mid<strong>de</strong>len ;<br />
3. prophylactioa <strong>tegen</strong> besmetting met geslachtsziekten<br />
;<br />
4. mid<strong>de</strong>len <strong>tegen</strong> impotentie of tot het opweken<br />
van libido (aphrodisi&ca).<br />
Hoe gaarne wij <strong>de</strong>ze ernstige waarschuwingen<br />
ook zou<strong>de</strong>n willen overnemen,<br />
leent <strong>de</strong> aard van ons blad, dat in allerlei kringen<br />
wordt gelezen, zich daartoe niet.<br />
(Wordt vervolgd).<br />
<strong>Kwakzalverij</strong> met Krui<strong>de</strong>n.<br />
De Kruidgenezer Lapp e.<br />
In ons no. van Augustus j.1. schreven wij :<br />
„Van betrouwbare zij<strong>de</strong> meldt men ons, dat een<br />
zekere L a p p e reeds se<strong>de</strong>rt geruimen tijd zijn<br />
werkzaamhe<strong>de</strong>n uitoefent in Noord-Brabant en<br />
omstreken. le<strong>de</strong>ren dag wor<strong>de</strong>n een massa postpakketten<br />
van zijn won<strong>de</strong>rkrui<strong>de</strong>n naar verschillen<strong>de</strong><br />
plaatsen verzon<strong>de</strong>n. Hij houdt te L i t h<br />
wekelijks 2 zitdagen (Dinsdags en Woensdags)<br />
en <strong>de</strong> overige dagen is hij el<strong>de</strong>irs; o.a. één dag te<br />
's Hertogenboseh en één dag te Nijmegen. Men<br />
schijnt hem, niet<strong>tegen</strong>staan<strong>de</strong> <strong>de</strong> aandacht op<br />
zijn praktijken is gevestigd, overal kalm zijn<br />
gang te laten gaan. Onbegrijpelijk! Thans blijkt<br />
men echter <strong>de</strong> zaak aan te pakken. Op aandringen<br />
van onzen berichtgever (die ons tevens <strong>de</strong><br />
krui<strong>de</strong>n zond, waarvan het on<strong>de</strong>rzoek nog niet is<br />
af geloopen) heeft te L i t h <strong>de</strong> beivoeg<strong>de</strong> macht<br />
een patiënt afgewacht, die het huis van Lappe<br />
verliet, dien persoon on<strong>de</strong>rvraagd, <strong>de</strong> krui<strong>de</strong>n in<br />
beslag genomen en proces-verbaal opgemaakt.<br />
Wij zullen er dus wel meer van hooren."<br />
Nu, twee maan<strong>de</strong>n later, zijn wij nog niets ver<strong>de</strong>r.<br />
Inmid<strong>de</strong>ls hebben na<strong>de</strong>re inlichtingen ter<br />
plaatse ons <strong>de</strong> overtuiging geschonken, dat een<br />
bespreking van het optre<strong>de</strong>n van Lappe in ons<br />
blad niet oviertollig is.<br />
Sinds eenige maan<strong>de</strong>n is te L i t h woonachtig<br />
een zekere Lappe, uit Westphalen afkomstig,<br />
die daar ongestoord zijn praktijken dacht uit te<br />
oefenen. Hij is nml. oogdiagnosticus en kruidkundige,<br />
is al eenige jaren in Holland, heeft zitting<br />
gehou<strong>de</strong>n te 'sBosch, Tilburg, Bostel en<br />
meer<strong>de</strong>re plaatsen, doch schijnt 't ein<strong>de</strong>lijk raadzamer<br />
gevon<strong>de</strong>n te he/bben, zich in een klein dorp<br />
neer te zetten.<br />
Hij kijkt zijn patiënten slechts aan, stelt eenige<br />
vragen, weet dan <strong>de</strong> kwaal doch weet <strong>de</strong>ze ook<br />
te genezen met krui<strong>de</strong>n. Bracht men een portret<br />
van een zieke, dan was dit ook al voldoen<strong>de</strong>. Consult<br />
erf krui<strong>de</strong>n kasten f 2.—.<br />
De kunsten met <strong>de</strong> portretten zijn, tenminste<br />
voorloopig, opgegeven, blijken<strong>de</strong> uit <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
advertentie, opgenomen in „D e Stad Os s",<br />
van 7 Maart, j.1. :<br />
„Me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling. De on<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong> bericht<br />
hierme<strong>de</strong> dat hij vanaf he<strong>de</strong>n te Lith (N.-B.) alleen<br />
te spreken is eiken Dinsdag en Woensdag<br />
van 8.30 voorm. tot 6 uur nam., en dat wegens<br />
gemaakt misbruik hij .vanaf he<strong>de</strong>n geen photo's<br />
meer behan<strong>de</strong>lt. Ign. Lappe, Lith."<br />
Maar overigens wor<strong>de</strong>n aan lij<strong>de</strong>rs aan allerled<br />
kwalen em nog wat, voortdurend genezing beloofd.<br />
Ruggemergslij<strong>de</strong>n, diabetes, len<strong>de</strong>nwervel-lij<strong>de</strong>n,<br />
beenverlamming, <strong>de</strong> man staat voor niets. Zijn<br />
krui<strong>de</strong>n zijn echte won<strong>de</strong>rkrui<strong>de</strong>n.<br />
En waaruit bestaan <strong>de</strong>ze?<br />
Wij von<strong>de</strong>n ons bekend me<strong>de</strong>lid, <strong>de</strong> heer<br />
Johs. Jelgerigerhuis Swil<strong>de</strong>ns te<br />
Warmond, als steeds bereid het on<strong>de</strong>rzoek<br />
daarvan op zich te nemen, een on<strong>de</strong>rzoek, dat<br />
verschillen<strong>de</strong> moeilijkhe<strong>de</strong>n oplever<strong>de</strong> maar waarbij<br />
toch <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bestand<strong>de</strong>elen met zekerheid<br />
wer<strong>de</strong>n aangetroffen:<br />
Krui<strong>de</strong>n I, zan<strong>de</strong>r opschrift, beston<strong>de</strong>n uit :<br />
saliebla<strong>de</strong>n, duizend gul<strong>de</strong>nkruid,<br />
gewone kamillen, een enkel sennap<br />
e u 11 j e enkele bla<strong>de</strong>n van Convolvulus<br />
saepium en ver<strong>de</strong>r paar<strong>de</strong>nstaartkrui<strong>de</strong>n<br />
en hoefblad.<br />
Krui<strong>de</strong>n II met opschrift : „1 eetlepel krui-<br />
„<strong>de</strong>n op Vi liter kokend water, % uur laten trek-<br />
„ken elk uur 2 eetlepels gebruiken", bevatten:<br />
arnicabloemen, saliebla<strong>de</strong>n malvabla<strong>de</strong>n<br />
en waarschijnlijk alantswort-el.<br />
Nu moge men <strong>tegen</strong>woordig gunstiger <strong>de</strong>n-