De Invloed van Cultuur en Religie - Adviesraad Internationale ...

Land
Islamitische Republiek Iran
Indonesië
Turkije
Marokko
Egypte
Bangladesh
Saudi Arabië
Pakistan
Nigeria
Afghanistan
II.5 Waar werkt het?
Totaal vruchtbaarheidscijfer
2.33
2.35
2.43
2.75
3.29
3.46
4.53
5.08
5.42
6.80
In alle culturen en religies kunnen elementen gezocht en gevonden worden die negatief
uitwerken voor grote groepen mensen. Een bekend voorbeeld is vrouwenbesnijdenis:
een culturele gewoonte uit Afrikaanse landen, die religieus wordt vertaald als een vereiste
voor de fatsoenlijke islamitische vrouw. In werkelijkheid wordt in de Koran niet
over de besnijdenis van vrouwen gesproken. Het gebruik heeft veeleer te maken met
het beknotten van de seksuele macht van vrouwen. Andere voorbeelden van legitimatie
van machtsongelijkheid in culturele of religieuze termen zijn terug te vinden in een verbod
op condoomgebruik, eerwraak, homofobie, of achterstelling van mensen met een
andere huidskleur of van een lagere kaste.
Daarentegen zijn er ook culturele en religieuze initiatieven die het tegendeel beogen. Religie
kan immers ook een belangrijke motor van verandering zijn, emancipatorische en revitaliserende
vermogens opwekken en – evenals cultuur – het zelfbewustzijn en de identiteitsvorming
van mensen bevorderen. In de partnerlanden is deze functie van religie
waarschijnlijk prominenter dan in de donorlanden. In Nederland bijvoorbeeld zijn religie en
geloofsbeleving grotendeels een privé-zaak geworden. In ontwikkelingslanden is religie en
(openbare) beleving ervan een onvervreemdbaar deel van het sociaal-culturele leven. In
veranderingsprocessen kan religie als zingevend en normerend element een grote rol
spelen; een rol die soms in een ontwikkelingsrelatie van elementaire betekenis is.
Dit wordt geïllustreerd door het optreden van visionaire leiders zoals Martin Luther
King, Ghandi, Nelson Mandela, Romero en de Dalai Lama. Hun rol bij het dekolonisatieproces,
het deëscaleren van conflicten, het tegengaan van rassendiscriminatie en het
bevorderen van vrede en ontwikkeling was en is nog steeds van doorslaggevende betekenis.
21
% Prevalentie moderne
contraceptie
56
55
38
42
54
43
29
20
9
4