Januari - Schaakvereniging Het Probleem

Het Schaakalfabet is een serie, geschreven
door de overleden Huub van Dongen,
waarin alle letters van het Alfabet aan
beroemde schakers, schaaktermen of andere
schaakcuriositeiten worden gekoppeld.
Herman Grooten heeft de serie bewerkt.
Donner
Hein Donner was een opschepper, een
betweter, een pestkop, een verschrikkelijke
ruziemaker en een enorme knoeier. Maar hij
was ook één van de sterkste en vooral verreweg
de leukste schaakgrootmeester die
Nederland ooit heeft gehad. Hij wist voor zijn
collega-schakers de meest verschrikkelijke
beledigingen te bedenken. Die schreef hij op
in krantenartikelen en schaakrubrieken.
Wanneer hij zelf slecht gespeeld had, schold
hij ook zichzelf verrot. Als hij won doordat
zijn tegenstander blunderde, schreef hij dat
24
schaken een geluksspelletje is, of dat de
genade Gods hem deelachtig was geworden.
Schakers van mijn generatie, die het allemaal
mee moesten maken, renden ’s morgens vroeg
naar de brievenbus om de krant te pakken
wanneer Donner weer verslag deed van een
toernooi. Het was altijd lachen, gieren, brullen.
Donner
Donner werd in 1927 geboren als vijfde kind
in het gezin van de toenmalige Minister van
Justitie Jan Donner. Ministers waren in die tijd
nog bijna sprookjesachtig plechtstatig. Ze
werden door iedereen, zelfs door journalisten,
met ‘excellentie’ aangesproken. En eigenlijk
moest je zelfs een buiging maken als je zo
iemand tegenkwam. Maar Heins vader hield
daar niet van. Hij ging net zo gewoon met de
melkboer om als met de koningin. Net als hun
vader waren Heins broers en zusters vooral
heel deugdzaam, een beetje deftig en zoals
het hoort bescheiden. Ze werden zelf ook iets
hoogs. Maar met Hein zou het anders lopen.
Hein deed precies zoals het hoort zes jaar
over het gymnasium: hij bleef twee keer zitten
en hij sloeg twee keer een klas over. Toen
Hein Donner in 1945 in Amsterdam op kamers
ging om te studeren, bleek al gauw dat hij niet
voor studiebol in de wieg gelegd was. Hij hield